De school voor leerlingen die wat willen bereiken Meerjaren kwaliteitszorgplan 2010-2013
Colofon
Titel: Trajectum College De school voor leerlingen die wat willen bereiken Auteur: Feiko Kuiper, Patrick Baas, Rob van Hal, Harry Kerver, Sjaak Luitjes
2
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
Inhoud
Inhoud 3 1 Onderwijsconcept en visie op leren Trajectum College
5
2 Meerjaren Kwaliteitszorgplan 2010-2013 2.1 Primair proces: zichtbare verandering in de klas 2.2 Wat is ons ontwikkelprogramma? 2.3 Te behalen resultaten in schooljaar 2010-2011 2.4 Waar zijn we nu ? 2.5 Hoe meten we onze voortgang? 2.6 Aanbod 2.7 Waar zijn we nu? 2.8 Wat is ons ontwikkelprogramma? 2.9 Hoe meten we de voortgang?
7 8 9 10 10 11 12 16 17 18
3 Opbrengsten 3.1 Wat zien we over drie jaar? 3.2 Waar zijn we nu? 3.3 Wat is ons ontwikkelprogramma? 3.4 Hoe meten we de voortgang?
19 19 19 20 21
4 Begeleiding leerlingen 4.1 Wat willen we zien? 4.2 Waar zijn we nu ? Wat is ons ontwikkelprogramma? 4.3 Hoe meten we de voortgang? 4.4 Kwaliteit personeel en personeelszorg 4.5 Wat willen we over drie jaar zien? 4.6 Waar zijn we nu? 4.7 Wat is ons ontwikkelprogramma? 4.8 Hoe meten we de voortgang? 4.9 Scholingsprogramma
23 23 24 24 24 25 26 26 27 27
5 Financiën 5.1 Ambitie 5.2 Waar zijn we nu ? 5.3 Wat is ons ontwikkelprogramma? 5.4 Hoe meten we de voortgang?
29 29 29 29 30
6 Verantwoording 31 6.1 Waar zijn we nu? 31 6.2 Wat is ons ontwikkelprogramma? 31 6.2.1 Verbeterplan 2009-2011 voor wat betreft de kwaliteit van het onderwijs op het Vader Rijn College/ Trajectum College en de tussentijdse evaluatie daarvan in november 2010. 32 6.3 Hoe meten we de voortgang? 35 7 Processturing; Sturing van ontwikkeling binnen school en Nuovo-kaders 7.1 Ontwikkelritme levend maken
37 37
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
3
7.2 Teamplannen opstellen met resultaten en acties, afgeleid van school en Nuovokaders; sturing door teamleiders en ontwikkelaars 37 7.3 Werkproces in 2010-2011 38
4
Bijlage 1 Resultaten kwaliteitsindicatoren per 15 november 2010
40
Bijlage 1 Resultaten kwaliteitsindicatoren per 15 november 2010
40
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
1
Onderwijsconcept en visie op leren Trajectum College
Het Trajectum College is een school voor Utrechtse jongeren tussen 12 en 17 jaar met een vmbo-advies. Bij ons draait het om leren. Talent benutten en aansluiten bij wat de leerling echt goed kan is het vertrekpunt. We willen bereiken dat leerlingen zeggen dat ze bij ons iets hebben meegekregen. Ons onderwijs richt zich erop dat alle leerlingen een vmbo-diploma behalen. Wij streven er naar het maximale uit leerlingen te halen en bevorderen opstroom. Drie werkwoorden geven aan waar iedereen die in onze school leert en werkt mee te maken krijgt: * Ontdekken: uitvinden. Dat gaat over je talent, over keuzes maken, er achter komen welke opleiding en welk beroep bij je past. Het is nieuwe ontdekkingen doen door opdrachten binnen en buiten school uit te voeren. Het is er achter komen wat je kunt en in welke richting je verder wilt gaan. * Opleiden: de eerste kneepjes van een vak leren. Het is kennis en ervaring opdoen op school en in de echte praktijk. Het is starten in het vmbo en doorleren in havo of mbo. * Ondernemen: initiatief nemen, in actie komen. Het is werk maken van je opleiding, zorg en verantwoordelijkheid nemen voor je eigen leefomgeving en in de omgang met elkaar. Het is ondernemend zijn, voor jezelf opkomen. Het is een bijdrage leveren aan de economische ontwikkeling van de stad Utrecht. Het vmbo is een schakel in een doorgaande leerloopbaan. Een goede voorbereiding op een vervolgtraject is belangrijk. Wij bereiden leerlingen voor op een vervolg in havo en mbo. Het vmbo is voor jongeren de eerste stap in hun beroepsopleiding, en is daarom een oriënterende opleiding. Leerlingen doen gedegen kennis op, ontwikkelen vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten. De wijze waarop leerlingen leren willen we laten aansluiten bij hun mogelijkheden en (te ontwikkelen) toekomstperspectief. Vmbo'ers leren het beste als hen duidelijk is wat je met het geleerde kunt doen in de praktijk. Leerlingen hebben voldoening van hun werk als zij in de praktijk (zowel binnen als buiten de school) kunnen werken aan een concreet product of resultaat. Levensecht leren, leren door te doen, stimuleert leerlingen aan de slag te gaan. We halen de samenleving in de school door bedrijven aan onze school te verbinden. We koppelen theorie aan praktijk. Het is de weg naar vakmanschap en beroepskwalificatie.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
5
We willen de leerling begeleiden in het kiezen van een passende leerloopbaan, waarin deze de sociale en beroepscompetenties optimaal kan ontwikkelen. De leerling heeft een actieve rol en is medeverantwoordelijk voor het verloop van zijn leerproces. De docent heeft de regie, stuurt en begeleidt de ontwikkeling. Kenmerkend voor ons onderwijs is: - Actief leerklimaat. Ons onderwijs houdt rekening met verschillen in leerstijl en leertempo van de individuele leerling. - Participatie en verantwoordelijkheid van leerlingen en personeel voor hun ontwikkeling en prestaties. - Zicht op je eigen ontwikkeling met behulp van leer- en ontwikkelingslijnen en een portfolio. - Gedegen ontwikkeling van kennis, vaardigheden en houding door integratie avoberoepsgerichte vakken, programmering op basis van thema’s en projecten - Gevarieerde en afwisselende toetsen die passen bij de uitgevoerde leeractiviteiten. - Werken in periodes die eindigen in bufferweken waarbinnen leerlingen vakoverstijgende projecten uitvoeren, toetsen afleggen en werk inhalen. We zijn een leer- en werkgemeenschap. Om actief aan de samenleving deel te kunnen nemen is persoonlijke ontwikkeling belangrijk. We hechten waarde aan het verantwoordelijkheid nemen voor je eigen leefomgeving en vrijetijdsbesteding, leren omgaan met conflicten en elkaar helpen. We streven er naar dat een leerling gedurende de opleiding steeds meer zelfstandig beslissingen leert te nemen. Een actieve bijdrage van leerlingen, ouders en medewerkers is daarbij essentieel. Ieder heeft een aandeel bij het bieden van opleidingen van goede kwaliteit. Wij stellen ons vakmanschap ten dienste van het realiseren van een gedegen opleiding voor vmbo-jongeren in de stad Utrecht. We creëren een waarden-vol leerklimaat voor leerlingen en medewerkers. Er is een werkcultuur waarin teamleren en (individuele) begeleiding en scholing van medewerkers en leidinggevenden een belangrijke rol spelen. Elkaar aanspreken en feedback geven, samen op werken, dialoog en leren van elkaar op basis van systematische gegevensverzameling en evaluatie, zijn de gedragscomponenten.
6
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
2
Meerjaren Kwaliteitszorgplan 2010-2013
Inleiding Het Trajectum College staat de komende drie jaar voor twee opgaven: - het werkend krijgen van de geformuleerde koers in drie schooljaren: 2010/2011 2013/2014; - zo snel mogelijk wegkomen van het predicaat zwakke school. Vijf kernthema's We willen zichtbaar resultaten behalen op vijf kernthema’s: 1. Een actief leerklimaat met voldoende diepgang. 2. Intensief aandacht voor taal- en rekenprestaties van leerlingen om te kunnen voldoen aan de landelijke eisen. 3. Werken met valide toetsen met houtsnijdende beoordeling. 4. Nauwgezet bespreken van de leervorderingen van leerlingen binnen hun leerloopbaan. 5. Creëren van een waarden-volle werkomgeving voor medewerkers. Nadruk op het ontwikkelen van energie, tegengaan van verspilling. Iedere medewerker heeft dit schooljaar een ontwikkelingsgericht functioneringsgesprek. Dat gebeurt door middel van: - een werkcultuur die is geënt op opbrengstgericht werken: Leerlingresultaten staan voorop en zijn aanjagers voor acties van docenten en schoolleiding. Data verzamelen en verantwoording afleggen over leerlingprestaties en prestaties van medewerkers ondersteunen de schoolontwikkeling en zijn basis voor handelen. Doelgericht werken is een belangrijke voorwaarde om opbrengstgericht te kunnen werken. Docenten werken vaak activiteitgericht: de focus ligt op het uitvoeren van activiteiten, het uitvoeren van opgaven/lessen en niet op het behalen van bepaalde leerdoelen. Het gaat niet alleen om ‘hard werken’, maar om na te gaan of leerlingen daadwerkelijk iets leren van de leeractiviteit. - vormgeven Trajectum onderwijsconcept in de praktijk van alledag: De implementatieactiviteiten komen voort uit de koers. Het vmbo is voor jongeren de eerste stap in hun beroepsopleiding en is daarom een oriënterende opleiding. Kernwoorden zijn: actief leerklimaat, participatie en verantwoordelijkheid van leerlingen en personeel voor hun ontwikkeling en hun prestaties. Zicht op je eigen ontwikkeling met behulp van leer- en ontwikkelingslijnen en een portfolio. Gedegen ontwikkeling van kennis, vaardigheden en houding door integratie avoberoepsgerichte vakken, programmering op basis van thema’s en projecten, een waardevol leerklimaat voor leerlingen en medewerkers dat steunt op evaluatie, feedback en dialoog.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
7
- inrichten van het werkproces om voortgang te boeken: Er is een vast jaarritme voor schoolontwikkeling. Het jaarritme is afgestemd op de besluitvormingscyclus in een schooljaar. Aan het begin van een schooljaar de voorgenomen actie in het jaarplan oppakken en uitvoeren, januari tussenbalans, april beslissingen nemen over volgend schooljaar. - leidinggeven aan verandering: Het Trajectum College werkt met stuurders van ontwikkeling. Naast de schoolleiding (directeur en teamleiders) is er een stafdocent ontwikkeling en een stafdocent coaching. Zij hebben in elk team de beschikking over een docent met de rol van ontwikkelaar en een docent met de rol van coach. De stuurders van ontwikkeling zijn binnen het jaarplan en het jaarritme aan het werk. Kern waarop we sturen is: teamvorming na fusie, verbetering van de opbrengsten, vormgeven van het onderwijsconcept in de praktijk van alledag, een gedegen (professionele) organisatie waarin het prettig werken en leren is. Een management development-traject ondersteunt de leidinggevenden bij de vormgeving van hun rol en het gewenste gedrag. Het meerjaren kwaliteitszorgplan van het Trajectum College is het instrument om het hiervoor genoemde te bereiken. Het wordt het routeboek waarin het wat, de te behalen resultaten, en het hoe, de manier waarop we die resultaten behalen, bij elkaar staan. 2.1 Primair proces: zichtbare verandering in de klas Het hoe We vinden het belangrijk om leerlingen individuele aandacht te geven en hen te stimuleren om positief sociaal gedrag te tonen en een positieve beroepshouding te ontwikkelen. We willen leerlingen het gevoel geven dat zij gekend en gerespecteerd worden en dat zij hun schooljaren kunnen doorbrengen in een veilige leeromgeving. Dat betekent ook dat alle medewerkers in de school het goede voorbeeld geven en een rolmodel zijn voor de leerling. Docenten benadrukken succeservaringen bij leerlingen en leggen de nadruk op de bijzondere kwaliteiten van elke leerling. Leerlingen worden systematisch betrokken bij gesprekken over hun voortgang. Elke leerling heeft een portfolio waarin de persoonlijke groei in de te verwerven kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten wordt bijgehouden. De leerlingen worden gestimuleerd te leren van hun fouten. Er is een leef- en leerklimaat waarin de relaties gelijkwaardig zijn, regels waar mogelijk in overleg bepaald worden, en waarin iedereen verantwoordelijkheid neemt voor het oplossen van door zijn gedrag ontstane problemen. Voorop staat respect. Respect voor de individuele leerling, tussen leerlingen onderling en tussen leerlingen en medewerkers. Dit principe willen we in onze school uitdragen door middel van vijf belangrijke punten: respect tonen, sociaal vaardig zijn, samenwerken, een positieve leer- en werkhouding en zelfredzaamheid.
8
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
Leerlingen zijn actief betrokken bij de inrichting en het onderhoud van lokalen en deelschoolpleinen. De leerlingenraad vervult een centrale rol in de school. Er is veel aandacht voor de communicatie tussen leerlingenraad en achterban. De leerlingenraad bepaalt, voor zover mogelijk, samen met de schoolleiding de regels die in de school gelden. Leerlingen worden consequent aangesproken op grensoverschrijdend gedrag. Een deel van de leerlingen is opgeleid tot mediator. Onderwijs dat past bij de behoefte van de leerling is uitgangspunt. Loopbaanbegeleiding en leerlingenzorg hangen nauw met elkaar samen. De mentor is de spil van de begeleiding en ontwikkeling van leerlingen. Omdat leren, ontdekken, oriënteren en kiezen hand in hand gaan, vervult de mentor ook de rol van loopbaancoach. Deze werkt aan de persoonlijke ontwikkeling van de leerling, stelt samen met de leerling een doel vast en de richting waarin de leerling zich wil ontwikkelen en geeft feedback op het functioneren van de leerling. We willen een ‘scenario 3 school’ zijn, maar we hebben ‘scenario 2docentengedrag'. Er is komende drie jaar een ontwikkelprogramma nodig om het docentenrepertoire te ontwikkelen. Wat voor een leerklimaat zien we over drie jaar in het Trajectum College? - Ons onderwijs houdt rekening met verschillen in leerstijl en leertempo van de individuele leerling. - Leerlingen leren verantwoordelijkheid te nemen voor de eigen ontwikkeling en hun eigen omgeving. - De docent heeft de regie, stuurt en begeleidt de ontwikkeling. - Docenten baseren hun aanpak op de meest actuele inzichten over effectief leren van jongeren in het vmbo. 2.2 Wat is ons ontwikkelprogramma? Onderbouw - Invoeren concept vreedzame school: in 2010-2011 is de lessencyclus beschikbaar. Docenten gebruiken de lessen en kennen de uitgangspunten. - Teamplan taal (woordenschat, begrijpend lezen) en rekenen. - Leer- en ontwikkelingslijnen ontwerpen en wegwijs raken in het gebruik. - Vakwerkplannen en centrale toetsen beschikbaar hebben. - Verbetering leerlingbespreking / voor elke leerling een ontwikkelplan. Een ontwikkelplan blijft niet beperkt tot een papieren document. Aan het eind van dit schooljaar is elke mentor in staat met een ontwikkelplan te werken. Bovenbouw basis/kader Het Trajectum College is een ondernemende school. ‘Ondernemendheid’ moedigen we aan. Leerlingen zijn verantwoordelijk voor hun leerproces op een manier die aansluit bij en is afgestemd op hun ontwikkelingsfase. We bouwen deze leer- en werkcultuur verder uit. In de bovenbouw staan we voor de opdracht op zo kort mogelijke termijn een gezamenlijk gedragen leer- en werkcultuur gezicht te geven. De samengevoegde groepen leerlingen en docenten handelen binnen de nieuwe cultuur.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
9
Mavo De onderwijs-op-maat-aanpak geven we een eigen gezicht binnen onze nieuwe school. We werken op basis van de ivo-gedachte. Zelfverantwoordelijk zijn voor je leren, je eigen werk plannen, samenwerken, werken in projecten om je vaardigheden te ontwikkelen, gefaseerd examen doen, zijn de pijlers onder onze benadering. Passend bij de landelijke afspraken tussen de Ivo Vereniging en het ministerie maken de komende jaren steeds meer vakken onderdeel uit van het landelijk centraal examen. 2.3 Te behalen resultaten in schooljaar 2010-2011 - Actieve lessen van 60 minuten met duidelijk kop-romp-staart en geformuleerde doelen. - Mentoraat aan begin en eind van de dag. - Versterken Nederlands en rekenen; o.a. in het mentoruur door gebruik te maken van ‘Nieuwsbegrip’. - Implementeren basisonderdelen vreedzame school in de onderbouw. Docenten en leerlingen maken samen de regels. - Er zijn leerlingmediators. - De eerste periode van het programma Loopbaanleren en keuzeprogramma wordt in de onderbouw uitgevoerd. - Docenten spreken met leerlingen in plaats van tegen leerlingen. De eerste 90 dagen (23 augustus – 1 december 2010) - Vestigen van een werk- en leerklimaat en sociale verbondenheid, afgestemd op de eisen die het werken in twee gebouwen stellen. - Introductie bij docenten van leerlijnen in onderbouw en binnen mavoprogramma. - Doorontwikkelen leerlijnen in bovenbouw. - Kwalitatief goede werkopdrachten voor leerlingen in intersectorale programma in de bovenbouw. - Taalactiviteiten zijn ingebouwd in het rooster en na de eerste 90 dagen maken we een tussenbalans op over de uitvoering en trekken conclusies voor de volgende 90 dagen. - De eerste bufferweek vindt plaats. Leerlingen behalen de eerste resultaten. We maken een analyse van de geleverde resultaten en evalueren de gang van zaken en de kwaliteit van de activiteiten die plaatsvonden in de bufferweek. - We stellen acties en accenten vast voor de tweede 90 dagen (1 december 2010 – 28 februari 2011). 2.4 Waar zijn we nu ? De eerste periode Van Lieflandlaan: Observaties teamleiders ; leer- en werkklimaat: - Medewerkers zijn betrokken en willen zich inzetten. - Door kleinschaligheid is er medeverantwoordelijkheidsgevoel: "Je doet het met z’n allen." - Alle teamleden spreken leerlingen aan op zich voordoende noodzakelijke momenten. - Leerlingen zijn aanspreekbaar.
10
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
- De ingevoerde gedragsmaatregelen (gangpasjes, mobiele telefoon uit) werken naar tevredenheid; ze zijn nauwelijks een probleem. - Er is in onze activiteiten nog geen verbinding gelegd met onze drie o’s : ontdekken, opleiden, ondernemen. Invoeren concept vreedzame school: - Levend maken en invoeren van onderdelen van de vreedzame school vraagt het nodige. - Participatie leerlingen is nu nog niet zoals in concept is bedoeld. Moet meer aandacht krijgen: leerling is meer volwaardige gesprekspartner. Docenten luisteren naar leerlingen. Praten met, in plaats van praten tegen. Thema tweede periode is vastgesteld: vergadertechniek, het hulpmiddel om gestructureerd in gesprek te zijn. Onderwijs op maat Docenten centraal college die lesgeven aan mavo-leerlingen moeten bekend- zijn met en thuis raken in de IVO-aanpak. De eerste periode Europalaan: Observaties teamleiders - “We zijn op volle zee overgestapt op een andere boot.” De eerste periode was er veel ad hoc en branden blussen. - Vestigen pedagogisch- en leerklimaat vraagt gerichte actie. Er zijn twee opvattingen binnen de locatie die in elkaar moeten passen. Vraagt het zorgen voor helderheid door de leidinggevenden. - De twee leerling- en docentculturen bij elkaar voegen vraagt specifieke acties. Er is / was veel onzekerheid. De acties zijn in de eerste periode nodig geweest en uitgevoerd. Dat vraagt de komende periode een vervolg. - Twee stijlen van leidinggeven en rolinvulling vraagt synchroniseren. - Teamleiders hebben geen coördinatoren (meer). Vraagt rol en opdrachtenverdeling in de teams. - Docenten moesten wennen aan grotere klassen , vergeleken met de situatie voor de zomervakantie. - Aandacht nodig voor groepsdynamica, klassenmanagement en toon van aanspreken en ook scholing. - Er worden nog te weinig eisen aan leerlingen gesteld. - De bufferweek is nog niet goed vormgeven. - Er is nauwelijks teamoverleg. 2.5 Hoe meten we onze voortgang? - Leerlingprestaties bovenbouw in bufferweek in beeld via toetsen die CEexamenvragen bevatten. - Teamleiders hebben per domein en sector een nulsituatie verwoord over het leeren werkklimaat. Kerncompetenties die er toe doen in onze school zijn verwoord. - Aan de hand van lesbezoeken wordt deze nulsituatie geverifieerd. - Na deze ronde lesbezoeken is er een werkbijeenkomst van de stuurders van ontwikkeling waarin de conclusies en afspraken rond het lesbezoek ter sprake komen.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
11
- Op basis van deze uitkomsten zetten we de activiteiten voor de volgende perioden uit (1 december 2010 – 1 maart 2011 en 1 maart – 31 mei 2011) . - Resultaatsafspraken zijn te vinden in teamplannen. - Teamplannen zijn opgesteld door teamleden in samenwerking met teamleider. Meten en dialoog Omdat we een nieuwe werkcultuur willen vestigen, is dialoog na het verzamelen van informatie belangrijk. We hebben daartoe in het schooljaar 2010-2011 een werkprogramma voor onszelf opgesteld. -24 november 2010
Teamleiders bespreken binnen kader UMD traject de lesbezoeken.
- 1 december 2010
Lesbezoek klaar. Uitgevoerd door teamleiders aan de hand van een observatieschema (afgeleid van de koers). Teamleiders voeren nagesprek en leggen daar uit voortkomende afspraken vast.
- 7 december 2010
MT-bijeenkomst over de opbrengst van de lesbezoeken. Wat hebben we ervaren, wat hebben we gezien. Acties en prioriteit bepalen.
-14 december 2010
Teamoverleg. Werkbijeenkomst in de teams over de opbrengst van de lesbezoeken.
-(begin) januari 2011
Met stuurders van ontwikkeling (MT, stafdocenten en LCdocenten) bespreken van de verzamelde conclusies. Werkbijeenkomst in teams om te komen tot teamplannen en resultaatsafspraken. Gesprekken met leerlingen over leer- en werkklimaat en bijdrage van leerlingen en medewerkers aan de in de koers verwoordde gewenste werkcultuur.
2.6 Aanbod Het wat: Wat bieden we de leerlingen? Vmbo is een oriënterende opleiding en maakt leerlingen competent voor een vervolg in mbo of havo. We geven het programma vorm vanuit het principe van doorlopende leerlijnen. Er is geformuleerd welke kennis, vaardigheden en persoonlijke kwaliteiten leerlingen daartoe ontwikkelen en gaan beheersen zowel in de onderbouw als in de bovenbouw. Er is intensief aandacht voor taal- en rekenprestaties. Leerlingen kunnen voldoen aan de nieuwe exameneisen en presteren overeenkomstig de geformuleerde landelijke referentiekaders.
12
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
Steunlessen bieden leerlingen de mogelijkheid om intensiever stil te staan bij onderdelen die zij beter moeten gaan beheersen. De steunlessen worden aangeboden vanaf de herfstvakantie. Bij het samenstellen van de niveaugroepen wordt gebruik gemaakt van Cito-Vas als signalerende en diagnosticerende toetsen. Democratisch burgerschap en verantwoordelijkheid nemen voor je eigen gedrag, je directe omgeving en een duurzame samenleving, maakt deel uit van ons programma. De drie o’s (ontdekken, opleiden, ondernemen) zijn de basisprincipes onder ons opleidingen aanbod. Ondernemendheid is de eerste stap om bij leerlingen initiatief aan te moedigen. De levensechte opdrachten die wij binnen de diverse onderdelen in de school op het programma zetten (onderbouw, vreedzame school, projecten en thema’s, programma bufferweek, intersectoraal programma in basis, kader en mavo, opdrachten binnen en buitenschools, opdrachten in leerbedrijven) moeten we beoordelen op het 'drie-o-gehalte' en in drie achtereenvolgende schooljaren (20102013) verrijken. We begeleiden de leerling bij het kiezen van een passende leerloopbaan, waarin deze de sociale en beroepscompetenties optimaal kan ontwikkelen. De leerling heeft een actieve rol en is medeverantwoordelijk voor het verloop van zijn leerproces. We bereiden leerlingen op deze manier voor op de kennissamenleving waarin zij participeren. De bedrijvigheid van ondernemers in de stad Utrecht is in onze aanpak herkenbaar terug te vinden. Ontwikkelen van 21st century skills in een stedelijke omgeving, maakt daarom deel uit van ons programma. Dit betreft: - Taal, rekenen. - Kennis opdoen via kernvakken en vakoverstijgende thema’s. - Ontwikkelen van leer- en innovatievaardigheden. - Ontwikkelen van informatie, media en technologievaardigheden. - Ontwikkelen van levens- en loopbaanvaardigheden. Karakter onderbouw De onderbouw duurt twee jaar. Het eerste leerjaar staat in het teken van de overstap van basisschool naar voortgezet onderwijs. Leerjaar één is een natuurlijk overgangsjaar vanuit de basisschool. Leerjaar twee is een voorbereidingsjaar op de bovenbouw met een zorgvuldig keuzeproces voor de richting in de bovenbouw en werken aan studie- en persoonlijke vaardigheden. In beide jaren zal het portfolio een belangrijke rol spelen. We werken met heterogene groepen, bestaande uit kader, basisleerlingen en lwoo'ers. Daarnaast is er een mavoklas, aangevuld met de betere kaderleerlingen.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
13
In de onderbouw werken we in de domeinen M&M, M&N, S&B, K&C, Nederlands, wiskunde, Engels. Werken met taal is onderdeel van alle vakken en wordt ook in alle vakken meebeoordeeld. Taalontwikkeling is een intensief programmaonderdeel. Nederlands, wiskunde staan zoveel mogelijk ‘s morgens op het rooster. In de onderbouw ontwikkelen leerlingen kernvaardigheden die van belang zijn voor onderlinge omgang en die zijn afgestemd op de werkwijze in de bovenbouw. De ontwikkeling van zelfstandigheid doen we methodisch. Het is een doorgaande lijn van onderbouw naar bovenbouw, en gaat via de stappen sturen - geleid werken begeleid werken. Ondernemen betekent in de onderbouw in actie komen, ondernemend zijn. Leren, loopbaan, burgerschap krijgt vorm via projecten, waaronder de vreedzame school. De gehele onderbouw staat in het teken van ontdekken en oriëntatie. Zowel ontdekken ‘wie ben ik’, als oriënteren op opleiding en beroep. Het programma is opgebouwd volgens de stappen oriënteren-verkennen-verdiepen-beslissen. Oriënteren en verkennen gebeurt onder meer via PSO, de maatschappelijke stage en projecten waarmee leerlingen in de onderbouw hun eigen voorkeuren ontdekken en in aanraking komen met opleidingsmogelijkheden. Aan het eind van het tweede leerjaar kiezen leerlingen een bovenbouwopleiding. In de bovenbouw komt verdiepen (de eerste vakvaardigheden) en beslissen (welke vervolgopleiding ga ik doen) aan bod. Profielklassen / PSO De onderbouw leerlingen werken in periodes aan opdrachten uit de beschikbare bovenbouw opleidingen onder leiding van bovenbouw docenten. Dit worden praktijkopdrachten. Eerst maken leerlingen als groep kennis met alle mogelijkheden die er zijn. De tweede keer maken leerlingen een keuze voor een bepaald werkgebied / sector. Karakter bovenbouw De bovenbouw krijgt vorm via het intersectoraal programma. We voeren dat in twee leerjaren in. Levensecht leren, leren door te doen, stimuleert leerlingen aan de slag te gaan. We halen de samenleving in de school door bedrijven aan onze school te verbinden. We koppelen theorie aan praktijk. Het is de weg naar vakmanschap en beroepskwalificatie. Het programma is opgebouwd langs drie leerlijnen: - Integrale leerlijn Gericht op adequaat functioneren in beroep / maatschappelijke situaties. Dit zijn grotere opdrachten en projecten waarvoor theorie en praktijk en handelen op een samenhangende manier nodig zijn.
14
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
- Kennis leerlijn
Gericht op behalen gedegen kwalificatie, gedegen theorieen vakkennis opdoen.
- Leren, loopbaan, burgerschap
Gericht op zelfstandig functioneren en op sturen eigen (levens)loopbaan.
Vakspecifieke kennis en vaardigheden worden in nauwe samenhang met elkaar aangeleerd. Waar mogelijk gebeurt dit vakoverstijgend (in projecten of leergebieden / domeinen). Avo en beroepsvoorbereidende inhouden koppelen we aan elkaar voor zover de inhouden dat toestaan. Avo-onderdelen die specifieke instructie en verwerking vragen, worden in workshops / vakken aangeboden. Werken met taal is onderdeel van alle vakken wordt ook in alle vakken meebeoordeeld. Taalontwikkeling is een intensief programmaonderdeel. LOB / PSO is een rode draad in de benadering van leerlingen. Er zijn loopbaangesprekken op basis van leer- en ontwikkellijnen. Leerbedrijven Er wordt gewerkt in ‘leerbedrijven’. De werkcultuur van de leerbedrijven moet overeenkomen met bijbehorende mbo-opleidingen en bestaande beroepen. Een leerbedrijf is een groep leerlingen die een periode werkzaamheden doet die passen in het leerbedrijf. Leerlingen worden ‘ondergedompeld’ in dat bedrijf om erachter te komen of dit beroep / deze opleiding bij ze past. De werkzaamheden binnen een leerbedrijf noemen we projecten. De beroepsopdrachten binnen het bedrijf zijn leidend. Begeleiden naar zelfstandigheid De ontwikkeling van zelfstandigheid is een logisch vervolg op de aanpak van de onderbouw. Afgestemd op de individuele ontwikkeling, vervolgen we de stappen sturen-geleid werken-begeleid werken. Leerlingen maken deel uit van een stamgroep en werken in leerbedrijven; een kleine werkeenheid van 10-12 leerlingen. Ondernemen betekent in de bovenbouw vaardigheden ontwikkelen om ondernemend te kunnen zijn. Dit betreft zowel economische vakvaardigheid als initiatief nemen en verantwoordelijkheid nemen. Leren, loopbaan, burgerschap krijgt vorm via projecten en binnen de sectoren in de programma’s. Mavo De mavo is een TL+-programma. Gedegen kennis opdoen, toewerken naar het examen in zes vakken en zicht krijgen op de wereld van opleiding en beroep zijn essentieel voor TL-leerlingen. Opstroom, leerlingen de kans geven via de mavo hun leerloopbaan te beginnen is het vertrekpunt. We stellen eisen aan leerlingen die zijn afgestemd op een vervolg in havo of de middenkader opleiding mbo niveau 4. Het derde leerjaar staat in het teken van oriënteren, het vierde leerjaar staat in het teken van de voorbereiding op de werkwijze van het vervolgonderwijs. Leerlingen ontwikkelen de benodigde competenties om in havo of mbo succesvol verder te leren.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
15
De mavo-afdeling ontwikkelt zich in enkele stappen naar deelname aan landelijke examinering voor alle vakken. Hierbij volgt zij het traject dat het Ministerie van OCW met de Ivo Vereniging heeft afgesproken, waarbij zij vanaf 2010 stappen zet om te komen tot een geleidelijke invoer van de landelijke examinering voor alle leerlingen. Tot het moment waarop de landelijke examens gerealiseerd zijn, is er bij de schoolexaminering een vertegenwoordiger van een andere ivo/mavo-school als gecommitteerde aanwezig om zo de kwaliteit van de examens te waarborgen. Leerlingen sluiten de vakken die niet via het landelijk centraal examen worden afgesloten, af met een eindgesprek per vak. Hierbij zijn de vakdocent en een gecommitteerde aanwezig. 2.7 Waar zijn we nu? Nieuwe activiteiten van ons schoolconcept worden in dit eerste jaar (2010-2011) basic ingevoerd. Door reflectie en bijstellen krijgen docenten en leidinggevenden de basis in hun vingers. In komende periode in schooljaar 2010-2011 en in de hiernavolgende twee schooljaren werken we via doorontwikkelen naar invoering die beklijft. Onderbouw - De eerste onderdelen van de vreedzame school worden ontwikkeld en uitgevoerd. - PSO-lessen worden uitgevoerd door docenten beroepsgerichte vakken vanuit de invalshoek loopbaanleren en oriëntatie op opleiding en beroep. - Taal en rekenprogramma’s uitvoeren Bovenbouw basis/ kader - Kwaliteit van avo-lessen moet omhoog. - Intensivering van taal in mentoruur vraagt aandacht. - Het intersectorale programma moet vanaf het eerste begin vorm krijgen zoals de bedoeling is. Zo bouwen we het programma verder uit. - Uitbreiding nodig van kwalitatief goede opdrachten voor praktijkgedeelte. - Werken in leerbedrijven moet nog op zijn plaats komen. - Leermeestergesprekken moeten een LOB-karakter krijgen. Dat is nu nog niet zo. - Inbreng vanuit de Taskforce vmbo Utrecht moet nog een plaats krijgen. - Doorlopende leerlijnen vmbo-mbo zijn op dit moment onhelder. Mavo - Taalontwikkeling: woordenschat uitbreiden, intensivering van lezen, leesstrategieën aanleren. - Werken met leerlijnen: per schooljaar 2011-2012. - Ontwikkelen 4u-programma intersectoraal in het licht van loopbaanleren en onze 3 o’s: ontdekken, opleiden, ondernemen. Schooljaar 2011-2012: in gebruik nemen. - Ontwikkelen van beperkte participatie aan landelijk centraal examen (vanwege de ivo-aanpak) naar deelname aan het totale examenpakket voor 6 vakken per schooljaar 2012-2013.
16
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
2.8 Wat is ons ontwikkelprogramma? Onderbouw - Lessen vreedzame school ontwerpen en uitvoeren. - PSO-lessen uitvoeren vanuit LOB-perspectief. Docenten die PSO-lessen uitvoeren met elkaar in contact brengen onder leiding van Lennert Jansen en LCdocent. - Training voor mentoren; loopbaangesprekken voeren met leerlingen over hun talent en keuzes voor vervolg in bovenbouw. - Mentoruur met intensieve aandacht voor taalontwikkeling tot stand brengen. - Lezen in de schijnwerper zetten via leeskisten en andere programma’s . Bovenbouw Basis / Kader - Vierdejaars leerlingen in schooljaar 2010-2011 krijgen een programma dat is afgestemd op het kunnen voldoen aan de exameneisen van de betreffende leerwegen. - Het intersectorale programma wordt voor het eerst neergezet. De eerste periode van het intersectorale bovenbouwprogramma wordt uitgevoerd. De ontwikkeling van het vierde leerjaar staat op het programma vanaf november 2010. De eerste 90 dagen (23 augustus – 1 december 2010) In de eerste 90 dagen vindt directe ondersteuning op de werkvloer plaats bij het - Werken in een intersectorale praktijkruimte. - Maken van opdrachten die voldoen aan de kwaliteitsstandaard. - Opdracht ontwerpen volgens protocol ‘Een goede opdracht’. - Opslaan opdrachten in OpMaat. In de tweede 90 dagen staat het voeren van loopbaangesprekken centaal en is er een voortzetting van het ontwerpen van het programma . - Opzet intersectoraal programma beschrijven in eerste versie van het vakwerkplan voor kerst 2010. - Taal en rekenen: mentoruur met intensieve aandacht voor taalontwikkeling tot stand brengen; lezen in de schijnwerper zetten via leeskisten en andere programma’s. - -Schooljaar 2010-2011 gebruiken we om te bepalen op welke manier we doorlopende leerlijnen vmbo–mbo/havo uitwerken. Opbrengst: er is een uitspraak over de te varen koers per 2011-2012 op basis van participatie in Taskforce vmbo Utrecht en Platform Midden Nederland. Mavo - Taalontwikkeling: woordenschat uitbreiden, intensivering van lezen, leesstrategieën aanleren. - Werken met leerlijnen: scholing team in het gebruik en eerste ervaring opdoen op weg naar in gebruik nemen per schooljaar 2011-2012. - 4u-programma intersectoraal schooljaar 2010-2011: oriëntatie/voorbereiden en onderdelen uitproberen.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
17
2.9 Hoe meten we de voortgang? - Lesobservatie door teamleider. - Reflectiebijeenkomsten met docenten om vast te stellen welke delen (nog niet) in de vingers zijn. - Leerlingpanels. - Tellen van het aantal kwalitatief goede opdrachten, afgezet tegen het aantal benodigde opdrachten.
18
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
3
Opbrengsten
Opbrengstgericht werken is het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van prestaties. Of de prestaties van leerlingen ‘in orde zijn’ , is onderwerp van gesprek op basis van toetsgegevens, maar ook op basis van observaties en andere wijzen van verzamelen van gegevens in de klas over de voortgang van leerlingen. 3.1 Wat zien we over drie jaar? De leerlingen lopen geen tot weinig vertraging op in de opleiding en halen minimaal het niveau zoals dat in groep 8 van het basisonderwijs is vastgesteld. 20% van de leerlingen in het derde schooljaar, volgt anders dan het basisschooladvies met of zonder lwoo-beschikking aan gaf, een opleidingsniveau hoger. Onze leerlingen behalen voor hun centraal examen de cijfers die overeenkomen met de landelijke cijfers. Per cohort leerlingen wordt de uitval en schoolwisseling teruggedrongen, zodat per cohort leerlingen 90% een (v)mbo-diploma haalt. Het is van belang om het rendement van de opleiding te vergroten. Er is een doorgaande lijn onderbouw-bovenbouw en daarmee een eenduidige aanpak om te komen tot niveau- of leerwegbepaling. Het profiel van de kader en de basisleerling is geformuleerd (wat moeten deze kunnen, wat is hun denk en werkniveau). De uitkomst is met collega’s uit onderbouw gedeeld. Leerlingen krijgen vanuit de onderbouw de bagage mee (kennis, vaardigheden, houding) om in de leeromgeving van de bovenbouw vooruit te kunnen. Collegiale consultatie binnen school en ook collegiale consultatie tussen scholen zijn instrumenten om ‘met andere ogen’ naar het geleverd werk te kijken. Beide vormen zijn hulmiddelen om het gesprek over het werken aan betere resultaten te versterken. 3.2 Waar zijn we nu? Van onderbouw naar bovenbouw - Keuzeproces leerlingen bijstellen: bij de overstap van onderbouw naar bovenbouw beter bepalen welke leerlingen naar basis, kader, mavo kunnen. - Docenten beroepsvoorbereidende vakken verzorgen lessen PSO in de onderbouw. Zij hebben niet een bewust referentiekader om het niveau van de leerling te bepalen. Zij worden op dit moment ook nog niet ingezet bij de leerwegbepaling. Prestaties basis en kaderleerlingen Met ingang van schooljaar 2010-2011 doen alle leerlingen in de basisberoepsgerichte leerweg het centraal examen. De prestaties van de kaderleerlingen moeten omhoog.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
19
Mavo De aanpak van toetsconstructie is bijgesteld, maar leidt nog niet tot betere resultaten. Hier is een directe verbinding met effectief gebruik van de lestijd en het afstemmen van het lesprogramma op toetsen. Toetsen zijn nu te docent afhankelijk. Dat doorbreken we meteen vanaf de eerste periode. Er is een intersubjectieve aanpak in werking gesteld voor het opstellen van toetsen. Leerlingen worden voorbereid op de toetsen. De gevolgen voor het lesprogramma worden benoemd. Alle toetsen die meetellen voor het schoolexamen moeten ingeleverd worden bij de teamleider. De LC-docent in het team heeft een rol in het verbeteren van de toetsaanpak. Bij de constructie van examens werken we met collega’s uit andere scholen samen. Bij de afname van examens werken we met gecommitteerden afkomstig uit een andere ivo-school. 3.3 Wat is ons ontwikkelprogramma? 2010- 2011 De cijfers van de schoolexamens en het centraal schriftelijk en praktisch examen verschillen gemiddeld per vak minder dan 0,5 punt in alle opleidingniveaus. Het percentage geslaagde leerlingen ligt op landelijk niveau. Voor 1 december 2010 zijn er afspraken vastgelegd met docenten die op dit moment niet aan deze norm voldoen. Of de prestaties van leerlingen ‘in orde zijn’ , is onderwerp van gesprek op basis van toetsgegevens op teambijeenkomsten per 90 dagen. De schoolopleider (Koos Schadee) neemt het voortouw om docenten beroepsgerichte vakken toe te rusten op hun rol in de onderbouw. We stevenen de eerste keer af op het aanwezig zijn van deze docenten bij de determinatiebespreking. Zij geven feedback op prestaties van leerlingen vanuit hun zicht op kenmerkende sectorcompetenties. De schoolontwikkelaar (Lennert Jansen) levert deze kenmerken aan. Op het leerlingenrapport wordt een vermelding opgenomen. Elke sectie heeft een eenduidige afspraak over toetsen en normering. Hoe we toetsen, is onderwerp van gesprek in het team en we leren van elkaar. Secties werken nauwgezet uit op welke manier valide toetsen beschikbaar zijn. De valide toetsen verzamelen we in een toetsenbank inclusief intersubjectieve normering. Een collega die het maken van toetsen goed in de vingers heeft, leert het aan anderen. Expertise bij een andere school halen, kan ons helpen. We verzamelen voorbeelden hoe andere scholen op een valide manier toetsen.
20
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
De toetsaanpak is vastgesteld. Vertrekpunt is het document ‘Resultatenbeleid’. Om te komen tot gebruik in de praktijk van alledag, zijn er werkbijeenkomsten onder leiding van Lennert Jansen en teamleiders. De tussenbalans wordt opgemaakt eind januari 2011. Schooljaar 2010-2011 In de bovenbouw basis- en kaderberoepsgerichte leerweg beschikt elk vak over een PTA. In de mavo bovenbouw beschikken de vakken Nederlands, Engels, wiskunde over een PTA. 3.4 Hoe meten we de voortgang? - Ons toetsbeleid is afgestemd op de te behalen opbrengsten. Daarom werken we met diagnostische en beoordelende toetsen. We volgen de voortgang van de ontwikkeling van leerlingen via Cito-Vas en andere dataverzamelingsinstrumenten. - Er is een lijst met criteria: ‘Wat is een goede toets’. - Valide toetsen met houtsnijdende beoordeling zijn in een databank verzameld en op te vragen. - We gebruiken toetswerkwijzen en -instrumenten die synchroon zijn met ons schoolontwerp. - Het leerlingprofiel voor basis, kader, mavo is beschikbaar en uitgeprobeerd. - Docenten beroepsgerichte vakken zijn toegerust op het vormen van een oordeel over competentie onderbouwleerlingen. In het determinatieoverleg is hun inbreng geleverd.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
21
22
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
4
Begeleiding leerlingen
We begeleiden de leerling bij het kiezen van een passende leerloopbaan, waarin deze de sociale en beroepscompetenties optimaal kan ontwikkelen. De leerling heeft een actieve rol en is medeverantwoordelijk voor het verloop van zijn leerproces. Het keuzeproces en plaatsen van leerlingen in sectoren en leerwegen gebeurt vanuit een doorlopende leerlijn onderbouw-bovenbouw-voorbereiden op vervolg in mbo of havo. Er is systematische zorgbespreking voor / over (lwo-)leerlingen, waarbij de eigen vaardigheid van docenten om een resultaat met leerlingen te (kunnen) halen ook onderwerp van gesprek is. Sectorteams zijn verantwoordelijk voor het welzijn en voortgang van leerlingen. De mentoren van de stamgroepen vormen de kern van het sectorteam. Mentoren leveren eerste lijnzorg: contacten ouders, absentieverwerking, contacten leerplicht. Er zijn Ingeroosterde mentorgesprekken: Iedere twee weken heeft elke leerling 15 minuten een individueel gesprek met mentor. In dat contact ligt het accent op Loopbaanleren, voortgang schoolloopbaan, kwaliteiten en motieven. 4.1 Wat willen we zien? Voor elke leerling is er een ontwikkelplan. Een ontwikkelplan blijft niet beperkt tot een papieren document, maar komt in mentor- en leermeestergesprekken en in gesprekken met ouders ter sprake. Leerlingen kunnen achterstanden wegwerken. We bieden voor taal en rekenen een geïntensiveerde aanpak en er zijn steunlessen. Er is systematische zorgbespreking voor / over (lwo-)leerlingen, waarbij de eigen vaardigheid van docenten om een resultaat met leerlingen te (kunnen) halen ook onderwerp van gesprek is. Afstroom kan alleen als er een handelingsplan is en als er in beeld is wat de leerling heeft kunnen doen om prestaties te leveren. De zorgcoördinator levert een bijdrage aan het handelingsplan. De zorgcoördinator en het zorgadviesteam regisseren in afstemming met de mentor de professionele begeleiding van leerlingen die binnen de toelatingseisen van onze school uitgebreidere zorg nodig hebben. We investeren in de begeleidingskwaliteit van alle docenten en medewerkers.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
23
Voor specifieke groepen leerlingen blijven er specialisten. - OPDC (De Utrechtse School) is vraagbaak bij leerling-bespreking en voor nazorg, daar waar het gaat om reguliere begeleiding. - Extra zorg is noodzakelijk voor leerlingen met LGF (rugzak); ex-OPDC’ers; leerlingen waarbij schoolmaatschappelijk werk of orthopedagoog ingezet dient te worden. - Extra zorg binnen de school geschiedt door eigen specialisten (Sova, schoolmaatschappelijk werk, orthopedagoog,dyslexie, remedial teaching en faalangstreductietraining), ze werken vooral in de tweede lijn, gericht op versterken mentor en team. - We maken gebruik van bovenschoolse voorzieningen, met name de ambulante begeleiding vanuit OPDC (De Utrechtse School) en REC4., gericht op het versterken van de mentoren en de teams. - Er is een loopbaanbegeleidings-/ zorgplan met uitgewerkte procedures rond specifieke zorgbehoeftes. We hebben een transparant systeem voor indicering, doorverwijzing en herplaatsing. 4.2 Waar zijn we nu ? Wat is ons ontwikkelprogramma? Leerlingbesprekingen zijn nu ad hoc en is teveel symptoombestrijding. Er moet meer lijn in komen. Daartoe gaan we samen met docenten oefenen: gedrag vaststellen - analyse maken - ontwikkelplan vaststellen. We introduceren in de periode december-februari digitaal gebruik van het kwadrantmodel, om te komen tot doelgerichte leerlingbespreking. 4.3 Hoe meten we de voortgang? - Mentoren hebben overzicht geleverd van beschikbare ontwikkel plannen aan teamleider. - Kwaliteit leerlingbespreking is per periode onderwerp van gesprek in teambijeenkomst en in MT. Er zijn acties geformuleerd voor verbetering in de daaropvolgende periode. We evalueren de toegevoegde waarde van het kwadrantmodel. 4.4 Kwaliteit personeel en personeelszorg Kwaliteit leveren en aantrekkelijk werken Een team is de basis van de organisatie. We werken volgens het principe van opbrengstgerichte teams. Teamleiders voeren de regie. Een teamleider is de lijnverantwoordelijke van docenten. In elk team is ieder teamlid verantwoordelijk voor een aantal taken. We streven naar een organisatie waar in principe geen sprake zal zijn van lesuitval bij ziekte van docenten. Werkcultuur Werken in een team is de basis om onze pedagogische en didactische huisstijl vorm te geven. Samenwerken en met elkaar het werk oppakken dat nodig is om leerlingen te laten leren, is essentieel. Elk teamlid is medeverantwoordelijk voor de resultaten die leerlingen behalen. Dat vraagt dat onze kennis en ervaring op het gebied van effectief leren voor vmbo jongeren up to date is. En dat we elkaars expertise benutten en erkennen.
24
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
Gesprekscyclus We willen een aantrekkelijke werkomgeving bieden. Functionerings- en beoordelingsgesprekken spelen daarin een rol. Jaarlijks vinden minimaal twee gesprekken per medewerker plaats volgens de cyclus zoals die in 2010 is vastgelegd. Van ieder gesprek vindt verslaglegging plaats. Welbevinden, de eigen loopbaan, de behoefte aan scholing en de geleverde bijdragen aan de kwaliteit van de school zijn onderwerp van frequent gesprek. Reflectie en evaluatie Opbrengstgericht werken betekent planmatig werken. Via vier stappen: plan maken- uitvoeren – balans opmaken – bijstellen / aanpassen, verbeteren we ons werk. De prestaties van leerlingen, de vergelijking van onze prestaties met die van andere scholen en veelvuldig contact met belangrijke partijen in onze directe omgeving (ouders, aansluitend onderwijs, bedrijfsleven) zijn de ingrediënten tot reflectie. Op basis van de uitkomsten maken we jaarplannen ten behoeve van verbetering en verdere ontwikkeling van ons onderwijs. Opleidingsschool Onze school is opleidingsschool voor studenten. Via ons contact met de lerarenopleidingen houden we een actieve verbinding met de ontwikkeling van het leraarsvak. We zijn een school die een actieve rol in de stad wil zijn. Fris en bijblijven is een belangrijk uitgangspunt. Kennis en vaardigheden onderhouden is in onze school de basis van het leveren van goede kwaliteit. We participeren in de projecten met de Hogeschool Utrecht op het gebied van taal, rekenen en burgerschap. Trainingen in het concept en de vormgeving van de vreedzame school staan eveneens op het programma. 4.5 Wat willen we over drie jaar zien? Er is een werkcultuur waarin teamleren en (individuele-) begeleiding- en scholing van medewerkers en leidinggevenden een belangrijke rol spelen. Ook voor de medewerkers gelden onze drie pijlers: ontdekken, opleiden, ondernemen. Elkaar aanspreken en feedback geven, samen op werken, systematische evaluatie en leren van elkaar zijn de gedragscomponenten. Er is een waarden-volle cultuur die energie geeft en motiveert. Er is een pedagogische huisstijl uitgaande van een positieve balans tussen leren, ontwikkeling bieden en grenzen trekken, afgestemd op de kenmerken van jongeren in de vmbo-leeftijd. De teamleiders voeren betekenisvolle, ontwikkelingsgerichte functionerings- en beoordelingsgesprekken. - Elke docent heeft een portfolio. Brengt onderwerpen in het gesprek in. - De teamleider brengt de bijdrage ter sprake van de collega aan het realiseren van de koers en binnen de gestelde kwaliteitseisen.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
25
Er is een eigen Trajectumcultuur ontstaan. De bestaande 2 culturen van de oude scholen zijn vervangen door een geïntegreerde en samenhangende nieuwe werkwijze. Loopbaanontwikkeling, aantrekkelijk werken en beperkt ziekteverzuim gaan hand in hand. De functiemix heeft zijn beslag gekregen. Er is een schoolopleider in de school die samenwerkt met coaches en experts binnen en buiten de school. In elk team is een LC-docent die de coachrol heeft. Deze is in te zetten ter ondersteuning van het werk van teamleden. De lerende cultuur krijgt in een aantal opeenvolgende jaren verder vorm. 2011 Collegiale consultatie op basis van vrijwilligheid. 2012 Collegiale consultatie is een van de instrumenten voor groei (kan ook door collega’s van andere scholen). Thematische professionaliseringsaanpak. 2012-2013 lerende teams met het aanspreken van de competentie: ‘de leraar is onderzoeker’. Actieonderzoek inzetten als methode voor verbetering van de eigen praktijk. 4.6 Waar zijn we nu? Teamvorming en vestigen van de Trajectumcultuur zal dit schooljaar bovenaan de agenda staan. De begeleidings- en ontwikkelingssystematiek is voor kerst 2010 in werking gebracht. Een aantal keren in een schooljaar zijn er schoolbrede personeelsactiviteiten om werkklimaat en thuisbasis voor ieder te versterken. Gezamenlijk nemen we 1keer per maand deel aan het UMD-Traject. En drie keer per jaar is er intervisie binnen de teams. 4.7 Wat is ons ontwikkelprogramma? Inrichten ondersteuningsstructuur in periode herfst- kerst 2010. Ontwikkelen rol en daarbij behorende competenties bij schoolopleider en teamcoaches. - Elke teamleider heeft op 1 december 2010 zijn medewerkers gesproken en samen met elke collega de startsituatie vastgesteld (doelstellingengesprek) met gebruikmaking van LED en 360 graden feedback. - Ieder formuleert leervragen: Wat wil ik in mijn vingers krijgen, gelet op de opgave waar wij in ons team voor staan? - De opbrengsten worden gebundeld en gezamenlijk besproken in het MT. - In het najaar van 2010 wordt een nulmeting verricht in het kader van IIP en eind 2011 is het gehele IIP-traject doorlopen om te komen tot certificering. - Teamleider heeft de rol van de LC'ers met deze docenten besproken en heeft vaste momenten bepaald waarop teamleider en LC'ers bij elkaar komen. - Vanaf 2012 zijn er uitsluitend bevoegde docenten verbonden aan de school. - Alle docenten hebben niet-lesgevende taken in hun pakket gekregen.
26
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
- Met het OOP willen we een aantal werkbijeenkomsten organiseren over onze pedagogische huisstijl, de rol daarin en de bijdrage van ondersteunend personeel daaraan, inzetten van leerlingmediators vanaf schooljaar 2011-2012 en de rol van de pedagogische conciërge binnen teams. 4.8 Hoe meten we de voortgang? - Ontwikkelafspraken vastgelegd en voortgang via verzamelde bewijzen in portfolio. - Met elk team is er een teamontwikkelplan vastgesteld op een teamwerkbijeenkomst. - Tussenbalans februari 2010. - Trendrapportage op basis van uitkomsten functioneringsgesprekken. - Ziekteverzuim per periode in beeld gebracht. - Er is een scholingsplan vastgesteld. - Tevredenheidonderzoek bij leerlingen, ouders en stakeholders. - Tevredenheidonderzoek bij medewerkers moet leiden tot een ruim voldoende. 4.9 Scholingsprogramma Binnen Trajectum zijn de volgende scholingsactiviteiten gaande: - Interne werkmiddagen op initiatief van de schoolontwikkelaar en teamontwikkelaars: Een goede opdracht ontwerpen. Leerlijnen ontwerpen. Een goede toets. Opbrengstgericht werken, leren van cijfers en andere gegevens . Loopbaangesprekken voeren met leerlingen. - Interne werkmiddagen op initiatief van de schoolopleider en werkbegeleiders/coaches: Pedagogisch – didactische scholing en coaching op basis van lesobservaties. Communicatie met leerlingen: in gesprek met leerlingen. Groepsdynamica en klassenmanagement. - UMD taal, rekenen en burgerschap: Volgens afspraken docenten toerusten om leerlingen te laten voldoen aan eisen referentiekaders taal, rekenen en burgerschap. - Training op communicatie per team door Arrendi (amateurklasse): Trainingstraject per team (4 dagdelen per team) om te komen tot verbetering van de communicatie onderling en naar leerlingen toe, te realiseren in de jaren 20102012. - Invoeren vreedzame school: Lessen maken en uitvoeren, concept snappen. Invoeringstraject schooljaar 2010- 2015. - Invoeren intersectoraal bovenbouw programma: 2010-2011 in gebruik nemen, in de vingers krijgen en doorontwikkelen. Invoeringstraject schooljaar 2010-2013.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
27
- Invoeren examenvakken in mavo: De mavo-afdeling ontwikkelt zich in een aantal stappen naar deelname aan landelijke examinering voor alle vakken. Dit volgens het stramien dat is afgesproken tussen de IVO Vereniging en het Ministerie van OCW. De leerlingen die in 2010 starten doen centraal examen in de vakken Nederlands Engels en wiskunde. De leerlingen die in 2011 starten doen in 5 vakken centraal examen. De leerlingen die in 2012 starten doen centraal examen in alle vakken. - Invoeren intersectoraal programma van 4 uur in mavo . 2010- 2011: oriënteren en ontwerpen. 2011-2012: in gebruik nemen. - Leerlingtevredenheidsonderzoek uitvoeren in samenwerking met studenten IVLOS: Februari 2011. Actie: Koos Schadee. Ontwikkeling leidinggevenden Een MD-traject ondersteunt de leidinggevenden bij de vormgeving van hun rol en het gewenste gedrag. Ieder formuleert leervragen aan de hand van op te stellen leer- en ontwikkelingslijnen en een ontwikkelingsgericht assessment. Er zijn 5 accenten benoemd: 1. Aanspreken op gedrag. 2. Hoe faciliteert een leidinggevende de vormgeving van het onderwijsconcept in de praktijk van alledag /richting geven aan visie. 3. Leidinggeven aan verandering. 4. Communicatie. 5. Planmatig werken.
28
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
5
Financiën
5.1 Ambitie We houden de inkomsten en uitgaven in balans, zoals afgesproken bij de begroting voor elk cursusjaar. We leggen vier keer per jaar verslag af en verantwoorden ons in de jaarrekening. 5.2 Waar zijn we nu ? Het Trajectum College is en fusieschool die tot stand gekomen is vanuit het Centraal College en het Vader Rijn College. Beide scholen waren sterk krimpend qua leerlingenaantal. Dat geldt overigens voor heel het vmbo in de stad Utrecht. Door deze krimp was er een financieel probleem. Dat is er ook omdat beide huidige schoolgebouwen qua duurzaamheid/energetisch en qua onderhoud erg kostbaar zijn. Een sterke reductie van het aantal personeelsleden, zowel bij OP als OOP, en vernieuwbouw aan de Vader Rijndreef zal de financiën in balans brengen. Nadat het Trajectum College straks per augustus 2011 gehuisvest is in het nieuwe schoolgebouw aan de Vader Rijndreef en het aantal medewerkers in relatie staat tot het aantal leerlingen, zal de begroting en jaarrekening van onze school in harmonie zijn. In 2010 en 2011 is er nog een tekort op de begroting van circa € 300.000,(€ 200.000,- personeel en € 100.000,- materieel). In 2012 dient dat, mede op grond van een lichte groei van het leerlingental en het nieuwe schoolgebouw, niet meer het geval te zijn en zullen inkomsten en uitgaven met elkaar in balans zijn. Dat is ook het moment dat financiën en onderwijskundig beleid op elkaar afgestemd zullen zijn en dat financiën een meer sturend karakter hebben, daar waar we nu tot niet meer in staat zijn dan te consolideren en te reorganiseren op personeel vlak. Daar waar in 2010 in begroting en jaarrekening nog sprake is van substantiële inkomsten incidenteel (12%), zal er toegewerkt worden naar een financiële positie die gezond is met een beperktere incidentele inkomstenbron (7,5). 5.3 Wat is ons ontwikkelprogramma? Financieel gezien zullen we toewerken naar een situatie waarin we in staat zijn zichtbaar te maken waar onze prioriteiten liggen op onderwijskundige gebied en op het gebied van kwaliteit. Vanuit onze visie, verwoord in dit plan en als onderligger de onderwijskundige koers van het Trajectum College, zullen we jaarlijks, voorafgaand aan het maken van de begroting, onze inhoudelijke plannen op het gebied van onderwijsontwikkeling en deskundigheidsbevordering bespreken en vastleggen op grond van de in hoofdstuk 2 van dit 'Meerjaren kwaliteitszorgplan' beschreven ambities. Een andere ambitie is dat we vanaf 2011 zullen toewerken naar de toekenning van teambudgetten, opdat de vier teams niet alleen teamontwikkelplannen maken, maar ook de mogelijkheid hebben die mede te realiseren op basis van beschikbare financiën. In de derde plaats zullen we in de komende jaren, samen met andere brede scholen, onderzoeken hoe we kunnen komen tot verlengde schooldagen door middel van dagarrangementen voor onze leerlingen, waarbij we de ambitie hebben te komen tot 6 uur uitbreiding van onderwijstijd voor al onze leerlingen in 2015.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
29
Aangezien dat slechts te realiseren is via extra financiën/ personeel vanuit overheid en brede school partners, zullen we daar de komende jaren extra aandacht aan besteden. Een andere financiële uitdaging is hoe we op het gebied van elektronisch leren kunnen komen tot het vrijmaken van voldoende financiële middelen om maximaal gebruik te kunnen maken van dit digitale tijdperk op het gebied van leren. Het gebruik van digiborden en computers op een zodanige wijze dat het komt tot een nieuwe didactiek en een extra onderwijskundige kwaliteitslag, is van belang. 5.4 Hoe meten we de voortgang? Op onderwijsinhoudelijk gebied gaan we werken met een 90 dagen cycli. Door het schooljaar op te knippen in vier delen, zijn we beter in staat te sturen en tijdig bij te stellen van beleid en uitwerkingen daarvan. Vanaf de team- en schoolontwikkelplannen in 2011 zal er ook een financiële paragraaf aan gekoppeld zijn. Minimaal vier maal per jaar zullen de financiën (begroting en jaarrekening) geanalyseerd worden door het management van de school. Dit gebeurt in samenwerking met de financiële en inhoudelijke beleidsmedewerkers van het bestuursbureau. In gesprekken met het College van Bestuur wordt er ook in deze frequentie verantwoording afgelegd. Bij het opstellen van de begroting is zichtbaar dat het gestelde doel ten aanzien van gezonde financiën (sluitende begroting) gehaald wordt vanaf 2012. In de stafgesprekken over de begroting en jaarrekening wordt zichtbaar dat begroting en jaarrekening in harmonie met elkaar zijn en daar waar dat onvoldoende dreigt te gebeuren wordt tijdig bijgesteld. Vanaf de begroting van 2012 is zichtbaar dat er financiële prioriteiten gesteld zijn op grond van de kwaliteitsambitie uit dit 'Meerjaren kwaliteitszorgplan'. In de toelichting bij de begroting wordt dat dan ook expliciet verwoord. Vanaf dat jaar zal ook in de jaarrekening zichtbaar zijn dat onderwijskundige kwaliteit en financiën aan elkaar gekoppeld zijn, en ook waar de prioriteiten liggen. Middels een maandelijkse uitdraai van de financiële gegevens voor het management van de school, wordt tijdig zichtbaar als er problemen dreigen te ontstaan en vinden vervolgens gesprekken plaats van de directeur met de budgethouders om te komen tot tijdige bijsturing
30
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
6
Verantwoording
In dit hoofdstuk gaat het om de interne en externe verantwoording over de kwaliteit van ons onderwijs. Jaarlijks wordt een lijst van kwaliteitsindicatoren opgesteld door de school, besproken in de vier teams en met de MR en in samenspraak met het College van Bestuur vastgelegd. Vanaf 2012 zullen de kwaliteitsgegevens geplaatst worden in vensters ter verantwoording. Ouders en leerlingen worden tweejaarlijkse tevredenheidonderzoeken mee gehouden, die moeten leiden tot ruime voldoendes. We zullen in het schooljaar 2010-2011 een groep 'vrienden van het Trajectum College' opstarten. Het gaat om bedrijven/ instellingen waar we contacten mee onderhouden o.a. in het kader van de stages en die met ons mee willen denken over de onderwijskundige ontwikkelingen en de kwaliteitsslag die we willen maken. We willen tevens zicht krijgen op hoe onze toeleveranciers (primair onderwijs) over ons denken en ons beoordelen. Hetzelfde geldt voor het mbo, die we bevragen op de kwaliteit van de door ons afgeleverde leerlingen. 6.1 Waar zijn we nu? In het najaar van 2009 is een eerste indicatorenlijst met ambities opgesteld en in het najaar van 2010 vindt de eerste meting plaats om na te gaan waar we nu staan. Omdat we in een fusieproces zitten bleek het moeilijk te zijn te komen tot realistische prognoses, hoewel de ambities overeind gebleven zijn. Ook was het moeilijk de diverse metingen tijdig te doen, omdat er te veel processen gelijktijdig liepen. Daardoor kon er helaas te weinig sprake zijn van tijdige sturing en bijstelling middels de PDCA-cyclus. Nu de school van start is gegaan wordt er veel aandacht besteed in alle gemis om te komen tot saamhorigheid en een cultuur waarin resultaatgerichtheid volop aanwezig is. In bijlage 1 staan de indicatoren en ambities verwoord, maar ook de stand van zake met betrekking tot de kwaliteit op 15 november 2010. 6.2 Wat is ons ontwikkelprogramma? In 2009 is er een verbeterplan opgesteld i.v.m. het te grote verschil tussen SE en CE bij de examens, in het bijzonder voor de kaderberoepsgerichte leerweg. Dat verbeterplan geeft aan waar we aan gewerkt hebben het afgelopen jaar, waar we nu staan en welke stappen we de komende jaren nog gaan maken. Naast het regelmatig en stelselmatig beoordelen en bijstellen, gaat het ook over deskundigheidsbevordering en de geleidelijke overgang van de IVO-examinering naar examinering op centraal landelijk niveau. Het totale verbeterprogramma voor de komende jaren, inclusief de huidige stand van zake staat hierna beschreven.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
31
6.2.1
Verbeterplan 2009-2011 voor wat betreft de kwaliteit van het onderwijs op het Vader Rijn College/ Trajectum College en de tussentijdse evaluatie daarvan in november 2010.
Naar aanleiding van de laatste kwaliteitskaarten en de gesprekken met de Inspectie in maart en juni 2009, hebben we ons verbeterplan verder geactualiseerd en bijgesteld. Het betreft vooral de onderdelen Kwaliteitsbewaking/-borging en het verkleinen van de verschillen tussen SE en CE binnen de kaderberoepsgerichte en theoretische leerweg. In november 2010 is het plan kritisch tegen het licht gehouden en is een evaluatie opgesteld die integraal onderdeel is van deze notitie. Bij de diverse concretiseringen van het plan staat vermeld wat er gedaan is en hoe we verder willen. Door het fusieproces dat in het najaar van 2009 op gang kwam kon er echter minder aandacht besteed worden aan de noodzakelijke verbeteringen dan we gewild hadden en gepland hebben. Echter op diverse punten zijn wel vorderingen gemaakt op grond van dit plan, zodat we er alle vertrouwen in hebben dat de problemen in de nabije toekomst minder zullen zijn. Daarnaast zal er op het Trajectum College vanaf 2011 ook binnen de basisberoepsgerichte leerweg landelijk geëxamineerd worden op mbo-niveau i.p.v. op aka-niveau. Daardoor wordt goed inzichtelijk waar de school staat ten opzichte van andere vmbo-scholen . Kwaliteitsbewaking/-borging Op het Vader Rijn College zijn we er van doordrongen dat het systematisch bewaken en borgen van de kwaliteit sterke verbetering behoeft. Een en ander betekent dat vanaf schooljaar 2009-2010 de teamontwikkelplannen en de diverse onderdelen van het plan van inzet geformuleerd staan in een format waarin smart geformuleerde doelstellingen en stelselmatige evaluatiemomenten verwoord staan. Binnen de school wordt voor alle activiteiten hetzelfde format gebruikt, een format dat tot stand gekomen is in het kader van de op het Vader Rijn College in gang gezette IIP-traject. Tevens is vanaf nu duidelijk wie verantwoordelijk is voor welke taak/activiteit. Deze evaluatiemomenten zullen strikt worden nageleefd en leiden tot maatregelen daar waar dat noodzakelijk is. De schoolleiding en staf bespreken stelselmatig de diverse plannen en de evaluaties om zo te komen tot verbetering van de kwaliteit, maar ook tot borging van datgene dat goed blijkt te zijn. Verkleining verschil SE en CE en tevens vergroting van het aantal geslaagde leerlingen binnen de theoretische leerweg. De afgelopen jaren zijn de verschillen in becijfering tussen schoolexamen en centraal examen te groot gebleven. Zie de gegevens in bijlage 1 Er is de afgelopen periode een inventarisatie gemaakt waarin duidelijk werd dat de totaalcijfers negatief beïnvloed zijn door enkele docenten, waar we diepgaande gesprekken mee gevoerd hebben. Er zijn vervolgens concrete afspraken gemaakt over resultaatsverbeteringen die moeten worden doorgevoerd. Een en ander leidt de komende maanden tot beoordelingen en daarmee samenhangende consequenties.
32
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
Omdat we werken met de IVO-examinering,en dus centraal examineren in de vakken Nederlands en Engels, is het van groot belang dat de resultaten in beide vakken die centraal getoetst worden minimaal overeenkomen met de landelijke gegevens. Uit een inventarisatie van gegevens is gebleken dat er een tweetal problemen zijn waar we mee te maken hebben. De afgelopen jaren hebben we leerlingen regelmatig de mogelijkheid geboden op te stromen. Dit vanwege het sterke vermoeden dat er bij de leerlingen meer in zit dan er na de basisschool leek te zijn. De determinatie in de onderbouw was ook tot stand gekomen vanuit bovenstaand gegeven. In het begin van leerjaar drie is onvoldoende nagegaan/ gemeten of het gewenste resultaat bereikt zou kunnen worden, waardoor een aantal leerlingen geëxamineerd is op een te hoog niveau. Een probleem binnen onze populatie leerlingen is dat er bij de meesten een grote taalachterstand is. We hebben de afgelopen jaren veel tijd en energie gestopt in het aanbieden van voldoende taalactiviteiten, maar wellicht te veel rekening gehouden met de taalachterstanden binnen het aanbieden van examenonderdelen en ook voor wat betreft de normering van schoolexamenonderdelen. Daarnaast is er het gegeven dat de wijze van examineren vanuit onze IVO-ideeën nogal ver afligt van het centraal examen. Zo zijn er prestatieopdrachten en werkstukken gemaakt die voor wat betreft de beoordeling afwijken van de landelijke becijfering. We gaan hier vanaf heden sterk de aandacht op leggen bij onze verbeterplannen. Zo zullen we via de IVO Vereniging advies inwinnen over te maken verbeteringen. Bovendien zullen we dit schooljaar middels overleg met collega-scholen die goede resultaten behaald hebben bij een vergelijkbare populatie leerlingen nagaan hoe we verdere verbeteringen kunnen doorvoeren. Concrete maatregelen - Een visitatie door de IVO Vereniging, voorjaar 2010, waarbij getoetst wordt of afspraken rondom kwaliteitsborging gemaakt door de IVO Vereniging ook nageleefd worden Er zijn in verband met de fusie en daaruit voorkomende werkdruk wel gesprekken gevoerd over de kwaliteitsverbeteringen en bewaking van de kwaliteit, maar visitatie is uitgesteld tot het najaar van 2010. - Het bezoeken van collega-scholen met goede examenresultaten om daar lering uit te trekken. Er zijn contacten gelegd met collega-scholen en ook staat er een bezoek gepland van het hele team aan een collega-school in Boxmeer. Daarnaast is er een overleg gestart van examensecretarissen van de vmbo-scholen binnen Nuovo om van elkaar te leren hoe de verschillen te verkleinen zijn en om dit vervolgens in beleid te vertalen en praktisch uit te werken in de secties. - Het 'Utrechtse Meester Docent'-traject voor alle docenten met extra aandacht voor taalontwikkeling bij leerlingen. Het traject UMD is gestart en alle docenten vanuit de hele school doen daaraan mee. In schooljaar 2009-2010 is rekenen gevolgd door 15 docenten en taal door
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
33
31 docenten van de school. In schooljaar 2010-2011 wordt het eerste jaar afgerond en voor de kerstvakantie starten we direct aan het tweede jaar. Daarin wordt burgerschap, taal en rekenen aangeboden. De training, verzorgd door de Hogeschool Utrecht, vindt maandelijks plaats op dinsdagmiddagen voor alle docenten. - Het intensiveren van de lesobservaties en systematische aandacht daarbinnen voor normering en taalbeheersing. Teamleiders bezoeken alle docenten in de les en houden een nabespreking daarvan. Specifieke aandacht is daarbij voor taal. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een observatieformulier dat ontwikkeld is door professor van der Grift. Stelselmatige functionerings- en beoordelingsgesprekken met docenten over geleverde resultaten en daaraan consequenties verbinden. Teamleiders zijn vooraf getraind in het doen van de observaties. De verslagen van de observaties maken deel uit van het dossier van iedere docent. Alle docenten hebben minimaal 1 lesbezoek gehad en een nagesprek gevoerd voor 1 december 2010. Daarnaast is er een traject voortgezet in samenwerking met Eduniek (Monique Hoogduin) om te komen tot een kwalitatieve verbetering van het docentschap. Zo is er vorig jaar coaching gedaan bij 12 docenten en gebeurt dat dit schooljaar ook bij circa 30 docenten. Tevens zijn er intervisiebijeenkomsten gepland en is er gestart met de uitvoering daarvan. Ook dat wordt (gedeeltelijk) begeleid door Eduniek. - Het vormgeven van een beoordelingsinstrument van projecten en werkstukken voor alle vakken op een dusdanige wijze dat de beoordeling valide is. Door de fusie is dit proces vertraagd. Er is dit schooljaar, nadat we vorig jaar de koers van de school hebben bepaald, gestart met werkmiddagen intersectoraal waar dit aspect in meegenomen wordt. Er is een start gemaakt met een traject van 5 middagen door het jaar heen, steeds op de woensdag voor een vakantie, aan het eind van een periode. Begeleiding van dit traject vindt plaats door het APS. Klaas Doorlag en Rob Mioch zijn de medewerkers van APS die dit traject begeleiden. Daarnaast zijn we op het Trajectum College gestart met diagnostische toetsen in het vierde leerjaar. Het examen van vorig jaar is afgenomen en daar is diagnostisch naar gekeken. Deze toets is in de teams besproken en leidt er toe dat er aanpassingen gedaan worden in het aanbod, voornamelijk binnen de steunlessen en de verder programmering van de lessen tot aan het examen toe. Rond kerst zal ook de eerste diagnostische toets afgenomen worden in het derde leerjaar, dit om veel eerder aanpassingen te kunnen doen. - Verbeteren van de determinatienormering en toepassing daarvan van leerlingen bij de overstap van de onderbouw naar de bovenbouw. We hebben op grond van een grondige analyse geconcludeerd dat de onderbouw van de school een te rooskleurig beeld had van de mogelijkheden van de leerlingen. Het had tot gevolg dat er vanuit de onderbouw te veel
34
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
opstroom was. Opstroom die niet realistisch bleek te zijn. Er is nu een instrument in de maak (klaar voor de kerstvakantie) waarbij we beter in staat zijn te determineren. Bovendien zijn er afspraken gemaakt dat bovenbouwteamleiders meespreken met onderbouwteams tijdens determinatievergaderingen. Bij het maken van niveaukeuzes wordt ook rekening gehouden met behaalde testgegevens. Gesprekken in de staf zijn gestart om te komen tot een meer op elkaar afgestemd onderwijsprogramma en werkwijze. Dit moet leiden tot een plan dat in januari/februari 2011 gepresenteerd wordt en besproken met de docententeams. - Alle activiteiten- en ontwikkelplannen worden smart geformuleerd en voorzien van regelmatige evaluatiemomenten. Ieder team heeft ontwikkelplannen gemaakt met daarin concrete doelen. De teams gebruiken daarvoor een zelfde format. De teamplannen worden enkele malen per jaar besproken in de teams en in de staf. Omdat daar tot nu toe te weinig diepgang in zat, vinden er vanaf het najaar van 2010 ook regelmatig (eens per 2 maanden) gesprekken over plaats tussen teamleiders en directeur. In het kader van regelmatige beoordelingen en op grond van het gegeven dat er door de fusie docenten 'over' waren, is er een kwaliteitsslag gemaakt. Er zijn regelmatig gesprekken gevoerd met docenten om met hen het gesprek te voeren over de noodzakelijke kwaliteit. Het heeft er toe geleid dat enkele docenten echt verbeterd zijn en dat andere docenten de afgelopen zomer van school zijn vertrokken. De fusie heeft tot gevolg dat twee culturen bij elkaar moeten komen en leiden tot een nieuwe cultuur. Dat blijkt echter wel de nodige tijd te kosten. -
De afgelopen maanden is dit 'Meerjaren kwaliteitszorgplan' ontwikkeld. Dit is gedaan om verdere kwaliteitsverbeteringen in het onderwijs op het Trajectum College te realiseren Dit 'Meerjaren kwaliteitszorgplan' vormt de basis voor het nieuw te maken schoolplan.
6.3 Hoe meten we de voortgang? Stelselmatig wordt de voortgang van de kwaliteit van ons onderwijs gemeten en besproken . Jaarlijks worden er enquêtes uitgezet onder leerlingen, ouders, bedrijven, primair onderwijs en mbo. Daarin wordt zichtbaar of de gestelde doelen gehaald worden en waar we dienen bij te sturen. Cito-Vas en ABC-toets meten de voortgang in de kwaliteit bij rekenen en taal In de gesprekscyclus tussen personeelsleden en leidinggevenden worden vorderingen zichtbaar op pedagogisch-didactisch gebied. Leidinggevenden houden een overzicht bij van de kwaliteit van docenten, vooral gebaseerd op wat ze zien aan gedrag en leervorderingen bij de leerlingen. Lesbezoeken Teamleiders doen minimaal 2x per jaar lesbezoeken bij iedere docent en bespreken na afloop met de docent wat ze hebben waargenomen. De uitkomsten worden vastgelegd in het personeelsdossier. Voortgangvergaderingen
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
35
Minimaal 5x per jaar bespreken docenten per klas, de vorderingen van leerlingen. Tweemaal per jaar wordt er een diagnostische toets afgenomen, waarvan de resultaten en de gevolgen voor het onderwijsprogramma in een van de voortgangsvergaderingen ter sprake komen. De examenresultaten en het aantal leerlingen dat succesvol opstroomt wordt jaarlijks gemeten via de examinering. De validiteit van toetsen/ beoordelingen van SE’s wordt bewaakt door de schoolontwikkelaar en schoolopleider. Daarnaast worden toetsen vanaf 2011 slechts afgenomen als een collega-vakgenoot ze mede beoordeeld heeft en de schoolopleider en schoolontwikkelaar hun goedkeuring daaraan gegeven hebben. Alle toetsen, inclusief normering, worden vanaf dan opgeslagen in de toetsenbank die onderdeel uitmaakt van OpMaat, de elektronische leeromgeving van het Trajectum College.
36
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
7
Processturing; Sturing van ontwikkeling binnen school en Nuovo-kaders
7.1 Ontwikkelritme levend maken Een ritme voor uitvoering van activiteiten houd ons op het spoor. Een schooljaar is immers zo om. We werken met een agenda per 90 dagen. De eerste 90 dagen staan in het teken van vaste voet onder de grond krijgen. Zo snel mogelijk voor iedereen helderheld over wat er verwacht wordt. Per periode worden te behalen resultaat geformuleerd, gemeten. Vervolgens bespreken we de opbrengsten in het MT en in teams. We bepalen vervolgacties en interventies. Zo maken we onze eigen ontwikkeling zichtbaar in een schooljaar en verzamelen we ingrediënten voor ons eigen ontwikkelplan, die leiden tot acties in de daaropvolgende perioden en schooljaren. Ontwikkelperiodes in schooljaar 2010-2011: 24 augustus – 30 november 2010 1 december 2010 – 28 februari 2011 1 maart – 31 mei 2011 1 juni – zomervakantie 2011 In verband met de voorbereiding van nieuwe schooljaren en de beleidsbeslissingen die daaromheen nodig zijn, is februari/maart de periode voor het opmaken van de tussenbalans met het formuleren van consequenties voor het vervolg en het volgende schooljaar. Doel is te werken aan de uitvoering van de nieuwe onderdelen en energie krijgen van de nieuwe aanpak. We volgen actief het verloop van de nieuwe zaken die we in gang zetten. We bepalen of de acties naar tevredenheid verlopen. We benoemen bevorderende factoren voor het vormgeven aan een gezamenlijke cultuur. Elk team formuleert resultaat en daarvan afgeleid de acties op de vijf hiervoor geformuleerde thema’s. De ‘korte’ resultaten staan in het licht van de te bereiken situatie over drie jaar. De acties geven weer wat je gaat doen om het resultaat te behalen. Telkens geven we ook aan op welke manier we meten of we op de goede weg zijn. (kan kwantitatief en kwalitatief) en wat er is veranderd. Er is telkens aangegeven wie de eigenaar van een resultaat is. 7.2
Teamplannen opstellen met resultaten en acties, afgeleid van school en Nuovo-kaders; sturing door teamleiders en ontwikkelaars Elk team stelt een teamplan op binnen de schoolkaders. In het teamoverleg in januari bepalen teams het accent van acties en de eigenaar van de actie. Formuleren acties binnen beleid voor het schooljaar 2010-2011 en daarbinnen voor de eerst komende 90 dagen.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
37
Voor ontwikkelplannen hanteren we binnen Nuovo de volgende basisvragen: Wat is de situatie nu en wat vinden we daarvan? Waar willen we naar toe? Wat doen we daaraan? Wanneer gaan we de resultaten weer meten? Teamontwikkelaars bij elkaar onder leiding van Lennert Jansen (schoolontwikkelaar) op woensdagmiddag. Taal, rekenen, valide toetsen, loopbaanleren, intersectoraal programma vormgeven behoren tot de ontwikkelagenda komende schooljaren. De regie is in handen van de schoolontwikkelaar. Werkbegeleiders/coaches bij elkaar onder leiding van Koos Schadee (schoolopleider) op woensdagmiddag. Werkbegeleiders/coaches krijgen hun werkopdracht geformuleerd ten behoeve van het realiseren van de pedagogische en didactische huisstijl in schooljaar 2010-2011. Afstemmen met Monique Hoogduin van Eduniek. Zij wordt ingezet voor verbetering van individuele pedagogisch- didactische vaardigheid van docenten. Schoolopleider en schoolontwikkelaar nemen het initiatief bij bespreking van de voortgang. Zij zorgen ervoor dat acties helder worden. De groepen werken met actie- en besluitenlijst en datum voor vervolggesprek. Direct digitaal vastleggen voorkomt onnodig werk. - één keer per maand zijn Koos en Lennert in het MT in verband met bespreken van de voortgang. - één keer per periode zijn alle stuurders van ontwikkeling bij elkaar op donderdagmiddag. Rob Mioch (APS) monitort de voortgang van acties en brengt waarnemingen één keer per maand in het MT. Verder werkt hij samen met Koos en Lennert. Hij stemt acties af met andere externe ondersteuners. Kern van de aanpak van ondersteuners is: samen-op-werken met de collega’s van het Trajectum College. 7.3 Werkproces in 2010-2011 Het gehele schooljaar 2010-2011 staat in het teken van het werkend krijgen van de aanpak die we in onze onderwijskundige koers hebben verwoord: *Twee van elkaar fysiek gescheiden vestigingen als één herkenbare school werkend krijgen Twee teams en twee groepen leerlingen komen op 2 plaatsen bij elkaar op weg naar één herkenbare school. We creëren een gezamenlijk gedragen aanpak in onderbouw / TL aan de Van Lieflandlaan en bovenbouw kader en basis aan de Europalaan.
38
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
*Aantrekkingskracht van onze nieuwe school vergroten Door ons opleidingenaanbod en door uitvoering te geven aan onze pedagogische en didactische huisstijl zoals verwoord in de onderwijskundige koers, willen we een gedegen opleiding zijn voor jongeren. *Kwaliteits- en rendementsverbetering Alle acties die we doen zijn afgeleid van de koers van de school zoals we die voorjaar 2010 hebben geformuleerd. Ze passen binnen de kwaliteitsafspraken zoals deze binnen Nuovo bepaald zijn. Daarnaast zijn de kaders van de Inspectie voor ons richtinggevend bij het afleggen van (tussentijdse) verantwoording over de behaalde resultaten aan onze omgeving (ouders, bestuur, aanleverend en vervolgonderwijs, Inspectie). We volgen nauwgezet onze vorderingen en zetten acties uit op weg naar de door ons geformuleerde koers. *Voorbereiden op de verhuizing naar het vernieuwde gebouw Per augustus 2011 start het Trajectum College in zijn nieuwe gebouw. Dit betekent dat we in het schooljaar 2010-2011 opnieuw met een verhuizing te maken krijgen.
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
39
Bijlage 1 Resultaten kwaliteitsindicatoren per 15 november 2010 2010
2010
streven resultaat streven
resultaat
NUOVO 1. Gemid. Cijfer CE 2010
2011 streven
2012
resultaat
streven
2013
resultaat
streven
resultaat
opmerkingen
Trajectum College
bbl
≥6
6,4 ≥ 6
≥6
≥6
kbl
≥6
5,7/6,3 ≥ 6
≥6
≥6
≥6
6,1g ≥ 6
≥6
≥6
g
bbl
≤ 0,5
-0,52 ≤ 0,5
≤ 0,5
≤ 0,5
juli 2010
kbl
≤ 0,5
0,42/0,55 ≤ 0,5
≤ 0,5
≤ 0,5
gl/tl
juli 2010 VRC-GL (ne/en)
havo vwo 2. Verschil SE-CE 2010
gl/tl
g
≤ 0,5
0,7
g
KB
december 2009
VRC-GL (ne/en)
havo vwo 3. Rendement bovenbouw insp.norm 4. Rendement onderbouw insp.norm
december 2009
5. VSV
VSV=0
≤ 25
≤ 25
≤ 25
≤ 25
6. Leerlingtevredenheid
>8
≥7
volgt dec ≥ 7
≥7
≥7
7. Oudertevredenheid
>8
≥7
volgt dec ≥ 7
≥7
≥7
8. Tevredenheid derden
>8
≥7
volgt dec ≥ 7
>8
>8
dec-09
9. Schoolkl./veiligheid: checklist VVV
VVV
nee VVV
VVV
VVV
okt 2010/APS indic
10a. Schorsing
≤2
12 ≤ 7
≤6
≤4
2009-2010
10b Verwijdering
≤2
1 ≤2
≤2
≤2
2009-2010
01.01.12
01.01.12
≥ 80%
≥ 80%
11. IIP
01.01.11
01.01.11
niet(fusie) 01.01.12
12. Jaarlijkse P-gesprekken
≥ 80%
13. Tevredenheid personeel
GMR(-1)/LFBPB-INIS GMR(-1)/LFBPB- INIS
GMR(-1)/LFBPB-INIS GMR(-1)/LFBPB-INIS
≥7
≥7
≥7
result t/m 31-9-10
result t/m 31-9-10
14. Ziekteverzuim medewerkers (+ LIO)
30% ≥ 80% 7,0 ≥ 7
result t/m 31-9-10
result t/m 31-9-10
tot okt 2010 juni 2010
frequentie
≤ 1,5
1,31 ≤ 1,5
≤ 1,5
≤ 1,5
tot november 2010
percentage
≤ 5%
11,39 ≤ 5%
≤ 5%
≤ 5%
tot november 2010
result 2011-2012
result 2012-2013
15. In/uitstroom medewerkers (-LIO)
result 2009-2010
result 2010-2011
% aantal instroom
5-15%
6,90 5-15%
5-15%
5-15%
2009-2010
% aantal uitstroom
5-15%
33,62 5-15%
5-15%
5-15%
2009-2010
% WTF onbevoegd
≤ 7%
17,05 ≤ 7%
≤ 7%
≤ 7%
1-10-2010
% aantal onbevoegd
≤ 7%
17,57 ≤ 7%
≤ 7%
≤ 7%
1-10-2010
16. Aantal onbevoegden***
17. Baten/lasten in balans
ja
18. Tijdelijk personeel/overige ink.
≥1
0,7 ≥1
juli 2010 + progn jaar ≥1
* door vreemde definitie VSV ** Mogelijk dispensatie PABO-diploma
*** definitie onbevoegd : uren dat onbevoegd wordt lesgegeven. Wij registreren aantallen onbevoegden (WTF, personen). 40
De school voor leerlingen die wat willen bereiken
≥1
1-10-2010
