Examen VMBO-KB
2013 gedurende 695 minuten
elektrotechniek CSPE KB
Bij dit examen horen bijlagen, uitwerkbijlagen en digitale bestanden.
Dit examen bestaat uit 9 opdrachten. Voor dit examen zijn maximaal 114 punten te behalen. Voor elk opdrachtnummer staat hoeveel punten met een goede uitvoering behaald kunnen worden.
PK-0631-b-13-1-o
Elektrische installaties voor een lascabine In de werkplaats van constructiebedrijf Staal komt een nieuwe lascabine. Er zijn elektrische installaties nodig voor het schakelen van de verlichting (lichtinstallatie) en voor het schakelen van het lasapparaat en de afzuigventilator (krachtinstallatie).
De lascabine moet aan de Arbo-eisen voldoen. Daarom mag het lasapparaat pas inschakelen, als de afzuigventilator volledig in bedrijf is. Voor het schakelen van het lasapparaat en de afzuiging wordt een stuurrelais gebruikt. Voor het schakelen van de verlichting wordt een wisselschakeling toegepast. Tijdens je stage bij elektrotechnisch installatiebedrijf Arends, ga je de elektrische installaties voor de lascabine aanleggen. Je monteert de volgende onderdelen: lichtinstallatie een CEE-toestelcontactdoos twee schakelaars, universeel een tweevoudige wandcontactdoos met BC een kabeldoos, universeel een tl-armatuur (1 x 14 W), spatwaterdicht een kabelgoot met wandsteunen
PK-0631-b-13-1-o
2/8
lees verder ►►►
krachtinstallatie een relaiskast BK1 met: • een klemmenstrook • een Easy-relais • twee magneetschakelaars • een thermische beveiliging een drukknopkast met twee drukknoppen, 1 x maak, 1 x verbreek een CEE-toestelcontactdoos twee CEE-wandcontactdozen een zwakstroomlasdoos een vergrendelbare werkschakelaar een tweestanden-draaischakelaar aan/uit twee montageplaten voor de kabelgoot overige informatie De installaties moeten voldoen aan de bepalingen van de NEN 1010. werking lichtinstallatie De verlichting E1 in de lascabine schakel je met de wisselschakelaars S1 en S2. De tweevoudige wandcontactdoos X3 is voor algemeen gebruik. werking krachtinstallatie De schakeling voor het lasapparaat en de afzuigventilator schakel je in en uit met de drukknoppen S4 en S5. Als je drukknop S4 indrukt, gaat de afzuigventilator draaien. Daarna schakelt het lasapparaat na vijf seconden in. Als de schakeling aan is en je drukt op drukknop S5, dan schakelt het lasapparaat direct uit. De afzuigventilator blijft draaien tot alle rookgassen zijn afgevoerd. De rookgassen worden gesimuleerd door de tweestanden-draaischakelaar S3. Bij overbelasting van de afzuigventilator schakelt de thermische beveiliging F1 de afzuigventilator en het lasapparaat uit. In de bijlagen staan de tekeningen en de schema’s.
PK-0631-b-13-1-o
3/8
lees verder ►►►
professionele vaardigheden In dit examen word je ook beoordeeld op: veilig werken werken in de juiste volgorde opgeruimd houden van je werkplek
Onderdeel A
voorbereiding
tijdsduur ongeveer 120 minuten Voor deze opdracht heb je bijlage 1 en het bestand etkb13_CAD.dwg (of .dxf) nodig.
Je gaat met een CAD-programma de installatietekening van de lichtinstallatie voltooien. Je gebruikt hierbij de tekening in bijlage 1.
6p
1
Voltooi de installatietekening van de lichtinstallatie in een CAD-programma. Voordat je aan de opdracht begint De examinator vertelt je waar je het bestand kunt vinden. Open het bestand etkb13_CAD.dwg (of .dxf). Sla het bestand op onder de bestandsnaam: etkb13_CAD [jouw naam].dwg (of .dxf). Uitvoering van de opdracht Typ je naam, kandidaatnummer en de datum in de rechteronderhoek van de tekening. Voltooi de installatietekening van de lichtinstallatie. De grid is ingesteld op 50 mm. Tip: Je mag hulplijnen gebruiken. Verwijder die lijnen als de tekening af is. Kies de juiste symbolen. Zet ze op de juiste plaats en in de juiste stand in de tekening. Zet de maten, coderingen en overige aanduidingen in de tekening. Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk van etkb13_CAD [jouw naam].dwg (of .dxf). Lever de afdruk in bij de examinator.
PK-0631-b-13-1-o
4/8
lees verder ►►►
Voor deze opdracht heb je bijlagen 1, 2, uitwerkbijlage 1 en het bestand etkb13_calculatie.xls nodig.
Je hebt de installatietekening gemaakt van de lichtinstallatie. Nu ga je de materiaallijst en kostenberekening maken van de lichtinstallatie.
6p
2
Voltooi de materiaallijst voor de lichtinstallatie op uitwerkbijlage 1. Gebruik hierbij de tekening in bijlage 1 en de tekening en de schema’s van de lichtinstallatie in de bijlage 2. Voer daarna de materialen en hoeveelheden in op de computer.
Aanwijzingen Bij het berekenen van de lengte van draad meet je vanuit het hart van de onderdelen. Je houdt rekening met 100 mm extra lengte voor elke aansluiting, las en/of krul. Bij het berekenen van de lengte van buis ga je uit van de hart-op-hart-afstand van de onderdelen. Rond de lengte van draad en buis af naar boven, op één decimaal nauwkeurig. Noteer de lengten in meter. Voordat je de gegevens invoert op de computer De examinator vertelt je waar je het bestand kunt vinden. Open het bestand etkb13_calculatie.xls. Dit is een spreadsheet waarin een deel van de materialen voor de lichtinstallatie al is ingevuld. Sla het bestand op onder de bestandsnaam: etkb13_calculatie [jouw naam].xls. Uitvoering van de opdracht Vul je naam en kandidaatnummer in. Voer alle materialen voor de lichtinstallatie in op de computer. Kies hiervoor eerst de juiste productgroep en daarna het juiste materiaal. Typ in de kolom ‘aantal’ de juiste hoeveelheden van elk materiaal. De spreadsheet berekent de kosten voor de lichtinstallatie inclusief opslag, montage-uren en btw. Als je klaar bent met de opdracht Maak een afdruk van etkb13_calculatie [jouw naam].xls. Lever de afdruk in bij de examinator.
PK-0631-b-13-1-o
5/8
lees verder ►►►
Voor deze opdracht heb je bijlage 2 en uitwerkbijlage 1 nodig.
In uitwerkbijlage 1 staat het ladderdiagram voor het programmeren van het Easy-relais. Dit ladderdiagram is nog niet af. Je gaat het ladderdiagram voltooien. Je gebruikt hierbij het stroomkringschema automatisering en de I/O-lijst (ingangen- en uitgangenlijst) in bijlage 2. Je hebt ook de beschrijving van de werking in dit opgavenboekje nodig.
3p
3
Voltooi het ladderdiagram op uitwerkbijlage 1. Werkwijze Noteer in regel 001 en 002 van het ladderdiagram het start/stop-circuit van de afzuigventilator. Gebruik daarvoor een hulprelais (M) en een tijdrelais (T) van het Easy-relais. Noteer in regel 003 en 004 de aansturing van de afzuigventilator. Noteer in regel 005 de aansturing van de voeding van het lasapparaat. Lever uitwerkbijlage 1 in bij de examinator.
15p
4
Maak de minitoets bij opdracht 4.
PK-0631-b-13-1-o
6/8
lees verder ►►►
Onderdeel B
uitvoering
tijdsduur ongeveer 520 minuten Voor deze opdracht heb je de bijlagen 2, 3, 4 en uitwerkbijlage 2 nodig. Controleer de materiaallijst op bijlage 4 voordat je met de montage begint. De examinator levert de relaiskast BK1 samengesteld en bedraad aan. 44p
5
Monteer de installaties voor de lascabine volgens de tekeningen en de schema’s in de bijlagen. Werkwijze montage Monteer de installaties. Controleer de bedrading volgens de steeklijst in uitwerkbijlage 2. Herstel de bedrading als één of meer verbindingen niet goed zijn. Controleer daarna de bedrading opnieuw. Vraag de examinator om de spanning in te schakelen voor het stuurstroomgedeelte. De installaties in bedrijf stellen Voer het ladderdiagram (bijlage 4) in op het Easy-relais. Test het complete stuurstroomgedeelte. Dit mag je alleen doen onder toezicht van de examinator. Als het stuurstroomgedeelte niet werkt, mag je één keer proberen de fout(en) op te sporen en te herstellen. Je kunt dan nog een deel van de punten halen. Sluit de motor aan en stel de thermische beveiliging in. Schroef de deksels op de kasten. Vraag de examinator om de spanning in te schakelen voor het hoofdstroomgedeelte en de lichtinstallatie. De examinator controleert hierna de werking.
Als de installaties werken, ga je verder met de volgende opdracht. Als de werking niet goed is, mag je één keer proberen de fout(en) op te sporen en te herstellen. Je kunt dan nog een deel van de punten halen.
Vraag de examinator opnieuw om de spanning in te schakelen en de werking te controleren. Lever uitwerkbijlage 2 in bij de examinator.
15p
6
Maak de minitoets bij opdracht 6.
PK-0631-b-13-1-o
7/8
lees verder ►►►
Onderdeel C
oplevering
tijdsduur ongeveer 55 minuten Voor deze opdracht heb je bijlagen 1, 2, 3 en 4 nodig.
opleveringsgesprek De elektrische installaties voor de lascabine zijn af. Je hebt de werkplaatschef van constructiebedrijf Staal uitgenodigd voor een opleveringsgesprek. Het gesprek duurt ongeveer tien minuten. Bij het montagebord vertel je hoe de installaties werken. Je gaat de volgende onderwerpen in het gesprek toelichten: hoe de lichtinstallatie werkt; hoe de krachtinstallatie werkt. Je vertelt dat installatiebedrijf Arends een storingsdienst heeft, die zeven dagen per week telefonisch bereikbaar is. Je beantwoordt de vragen van de werkplaatschef.
voorbereiding Je krijgt tien minuten om je voor te bereiden op het opleveringsgesprek. Bij de voorbereiding mag je de informatie in dit examenboekje en de bijlagen gebruiken. Tijdens het gesprek mag je die informatie niet meer raadplegen. 8p
7
Ga naar de werkplaatschef en voer het opleveringsgesprek.
Voor deze opdracht heb je uitwerkbijlage 3 nodig. 2p
8
Je hebt net een opleveringsgesprek gevoerd. Je gaat nu terugkijken op hoe dat is gegaan. In het schema op uitwerkbijlage 3 staan vier beoordelingspunten voor het opleveringsgesprek. Beoordeel jezelf. Gebruik daarbij één van de volgende cijfers. 3 = goed 2 = gedeeltelijk goed 1 = niet goed Geef een toelichting bij elke beoordeling. Lever uitwerkbijlage 3 in bij de examinator.
15p
9
Maak de minitoets bij opdracht 9.
PK-0631-b-13-1-o
8/8
lees verdereinde ►►►
