Auteur Deloitte Actualiteiten www.deloitte.com
Onderwerp Duolegaat
Datum Juli 2007
Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit document onderworpen kan zijn aan rechten van intellectuele eigendom, die toebehoren aan bepaalde betrokkenen, en dat er u geen recht wordt verleend op die desbetreffende rechten. M&D Seminars wil u met dit document de nodige informatie verstrekken, zonder dat de in dit document vervatte informatie bedoeld kan worden als een advies. Bijgevolg geeft M&D Seminars geen garanties dat de informatie die dit document bevat, foutloos is, zodat u dit document en de inhoud ervan op eigen risico gebruikt. M&D Seminars, noch enige van haar directieleden, aandeelhouders of bedienden zijn aansprakelijk voor bijzondere, indirecte, bijkomstige, afgeleide of bestraffende schade, noch voor enig ander nadeel van welke aard ook betreffende het gebruik van dit document en van haar inhoud. © M&D Seminars - 2008
M&D CONSULT BVBA Eikelstraat 38 - 9840 DE PINTE Tel. 09/224.31.46 - Fax 09/225.32.17
[email protected] - www.mdseminars.be
Fiduciaire
Inhoud Wie is over 10 jaar eigenaar van uw bedrijf?
1
KMO Kompas
2
Actualiteiten.
Is uw kennis up-to-date?
2
Juli 2007 - Nr. 7
In het kort
3
Verschijnt maandelijks (behalve in augustus)
Vraag en antwoord
4
15de jaargang - Afgiftekantoor: Brugge 1-2e Afd.
Deloitte Family Services
4
Wie is over 10 jaar eigenaar van uw bedrijf? Iedere dag worden we overdonderd door overnamenieuws, maar er zijn ook alternatieven. Hieronder bespreken we een aantal scenario’s.
U blijft zelf eigenaar van uw onderneming
We spreken echter van een Management Buy-In (MBI) wanneer een
U wil alle opties zo lang mogelijk openhouden. In dit geval staan
nieuw management zich in het bedrijf inkoopt. Voor het aangaan
strategie, organisatie en aandeelhouderswaarde centraal. Stuur uw
van een dergelijke financiering (leverage) dienen wel een aantal
onderneming continu met een duidelijke visie voor elk van deze
criteria voldaan te worden om externe investeerders over de brug te
elementen. Enkele praktische tips: zorg voor een goed onderscheid
krijgen. Enkele hiervan zijn: stabiele cashflows, een professioneel
tussen aandeelhouderschap & management, patrimonium &
management team, business met groeipotentieel, een realistische
organisatie en kennis & organisatie. Bind uw key-players aan het
prijszetting, exitmogelijkheden, enz.
bedrijf en blijf investeren in uw organisatie & product (innovatie).
Verkoop aan derden Uw kinderen worden eigenaar
Dit scenario, dat op vandaag volop de pers haalt, dient net als alle
Bereid dit overgangsproces goed voor door de capaciteiten van de
vorige scenario’s grondig voorbereid te worden. Deze voorbereiding
potentiële opvolgers goed in te schatten, de opvolgers voldoende
start reeds jaren voor de start van het verkoopsproces. Zorg voor
bedenktijd te geven en een doordachte communicatie te voeren
een degelijk strategisch plan, een goed rapporteringsysteem, een
met alle stakeholders, van personeel tot klanten en leveranciers.
goed management waarbij u misbaar bent in uw bedrijf, enz.
Dit proces gaat gepaard met een aantal financiële uitdagingen. Daarom is een frequente bevraging van de waarde van uw bedrijf
Eens de voorbereiding gefinaliseerd werd, dient u de “markt” van
een must. Dit alles kan reeds op vandaag gestructureerd omkaderd
mogelijke overnemers in kaart te brengen. Vaak wordt deze markt
worden in een familiecharter.
onderverdeeld in sectorgenoten, algemene industriële partijen, financiële partijen en vermogende particulieren. Uit deze markt
Het management wordt eigenaar
dienen geschikte overnemers geselecteerd te worden rekening
Door de aanzienlijke financieringsmogelijkheden (leverage) die op
houdende met hun ervaring, netwerk, reputatie, motivatie, …
vandaag bestaan, kan het management vaak met een beperkte eigen inbreng een aanzienlijke overname financieren. Dit wordt ook
Het overnameproces is een uiterst delicaat en langdurig proces waarbij een
een Management Buy-Out (MBO) genoemd. Dit scenario biedt in
goede voorbereiding en een professionele aanpak zeker aangewezen is.
ieder geval vele voordelen: het management heeft voldoende
Dit is echter voor elk van de scenario’s het geval. Een verwittigd(e) man
kennis over het bedrijf & de sector en alles kan gerealiseerd worden
(vrouw) is er twee waard!
zonder vertrouwelijke informatie vrij te geven aan sectorgenoten, enz.
Jan Goemaere, M&A desk
Fiduciaire Actualiteiten
1 juli 2007 - Nummer 7
KMO Kompas 2006 & het nettorendement op eigen vermogen Het nettorendement of rendement op eigen vermogen geeft weer in welke mate het geïnvesteerde kapitaal van de aandeelhouders rendeert. Met andere woorden: hoe interessant is het om als aandeelhouder geld te investeren in de onderneming?
1. Hoeveel % minimaal van de aanwezige aandeelhouders in een nv kunnen beslissen over het ontslag van een bestuurder? 2. Vanaf welke inkomensgrens (aanslagjaar 2008) bereikt u de schijf van 50 % (exclusief gemeenteopcentiemen) in de personenbelasting? 3. Wat betekent boekhouding via ASP?
KMO Kompas 2006 berekent het rendement op eigen vermogen als volgt:
Is uw kennis up-to-date?
Nettowinst
4. Mag ik ontlenen op mijn groepsverzekering voor de aanschaf van een appartement in het buitenland? 5. Ik renoveer het zwembad van mijn woning die meer dan 5 jaar in
Reëel eigen vermogen
gebruik is? Mag 6 % btw toegepast worden?
Hierbij wordt het reëel eigen vermogen bekomen door bij het boekhoudkundig eigen vermogen ook het quasi-eigen vermogen lees: rekeningen-courant en voorschotten toegestaan door de aandeelhouders, zaakvoerders en bestuurders - op te tellen. Stel een onderneming noteert een nettorendement van 8 %. Concreet betekent dit dat elke aandeelhouder die 100 EUR investeert in de vennootschap, hierop een rendement van 8 EUR realiseert. Investeren in het kapitaal van een vennootschap is een risicovolle belegging, waarvoor de aandeelhouders een “risicopremie” wensen te ontvangen. Deze risicopremie vertaalt zich in een extra rendement, bovenop het rendement dat een risicoloze belegging (vb. obligaties) zou opbrengen. Een nettorendement van 8 % is bijgevolg aanvaardbaar voor de aandeelhouders, in de mate dat dit hoger is dan het rendement van een risicoloze belegging. Het KMO kompas 2006 toont aan dat de helft van de Belgische exploitatievennootschappen een nettorendement van 8 % of beter noteert. Hierbij ligt het nettorendement beduidend lager bij ondernemingen die geen personeel tewerkstellen. Het extra rendement dat ondernemingen die personeel tewerkstellen realiseren, kunnen we bijgevolg als een risicopremie beschouwen. Jongere ondernemingen realiseren een beter rendement dan oudere ondernemingen. Dit wordt grotendeels verklaard door het relatieve belang van de verschillende sectoren per leeftijdsgroep. Daar waar bij oudere ondernemingen de industrie erg belangrijk is, drukt bij de jongere ondernemingen vooral de dienstensector haar stempel op de resultaten. Binnen de industrie staat vooral het nettorendement binnen de textielsector enorm onder druk. De helft van de textielondernemingen realiseert een rendement op eigen vermogen van maximaal 3 %. Meer dan een kwart van de textielondernemingen noteert zelfs een negatief nettorendement. Daarentegen noteert 50 % van de dienstverlenende bedrijven een nettorendement van 9 % of beter. Heidi Verhelst, Projectcoördinator
6. Waar dient volgens de wet het aandelenregister van uw vennootschap bewaard te worden? 7. Wat betekent cashdrain? 8. Dient een burgerlijke maatschap notarieel opgericht te worden? 9. Ik vervang in mijn privé-woning mijn oude stookketel. Welke maximale belastingvermindering geniet ik in de personenbelasting? 10. Wat is het tarief van de notionele intrestaftrek voor aanslagjaar 2008? 11. Kan btw betaald in het buitenland teruggevraagd worden? 12. Hoeveel % van de beroepsmatige buitenlandse restaurantkosten zijn aftrekbaar? 13. Mag een kapitaalvermindering in een vennootschap onmiddellijk na de notariële akte uitbetaald worden? 14. Dient btw afgedragen te worden op ontvangen voorschotten voor verkopen onderworpen aan Belgische btw? 15. Kan een arbeidscontract van bepaalde duur een proeftermijn bevatten? 16. Wat is het maximumbedrag voor pensioensparen - inkomstenjaar 2007? 17. Zijn verkeersboetes van de chauffeur van de vrachtwagen fiscaal aftrekbaar? 18. Is solvabiliteit een rentabiliteitsratio? 19. Mag een werkgever ongelimiteerd e-mails van zijn personeel inzien? 20. Geldt op een algemene vergadering het principe van één stem per aandeel of één stem per persoon? 21. Maakt Cyprus deel uit van de EU? 22. Mag de ene bvba zaakvoerder zijn in een andere bvba? 23. Wat is de munteenheid van Roemenië? 24. Is een hypothecaire inschrijving exclusief voorbehouden voor banken? 25. Wordt een minibus beschouwd als een lichte vrachtwagen? 26. Een Waals bedrijf richt een filiaal op in Vlaanderen: mogen de statuten in het Frans gepubliceerd worden?
De antwoorden op bovenstaande vragen vindt u op onze website www.deloitte.com/be/kmo.
Surf ook naar www.kmokompas.be
Stefaan Pattijn, Accountant
Fiduciaire Actualiteiten
2 juli 2007 - Nummer 7
In het kort
Woning zelfstandigen beschermd tegen beslag
Inkomsten uit octrooien: aan 6,80 % belast
Vanaf 9 juni 2007 kan de zelfstandige zich beter beschermen tegen
Om Belgische ondernemingen tot technische innovatie aan te
schuldeisers door zijn woning onbeslagbaar te laten verklaren.
zetten en de ontwikkeling van octrooien te stimuleren, wordt met
De beschermingsregeling geldt in principe voor alle zelfstandigen.
ingang van aanslagjaar 2008 (boekjaren die afsluiten vanaf
De wet beoogt in de eerste plaats de eenmanszaken en vrije
31/12/2007) voorzien in een belastingvrijstelling op inkomsten van
beroepen te beschermen. Toch worden bestuurders en zaakvoerders
octrooien die in licentie gegeven of aangewend worden bij de
van vennootschappen niet uitdrukkelijk van de nieuwe
fabricage van geoctrooieerde producten. Deze octrooien moeten
beschermingsregeling uitgesloten. Om zijn woning te beschermen
(mede-)ontwikkeld zijn in Belgische of buitenlandse onderzoeks-
dient de zelfstandige een “verklaring van onbeslagbaarheid” te
centra of in zelfstandige R&D-afdelingen binnen de onderneming.
verlijden voor de notaris, die ingeschreven wordt in het register van
De vrijstelling bedraagt 80 % van de ontvangen octrooi-inkomsten,
het hypotheekkantoor. De bescherming geldt alleen voor
vooraf te verminderen met afschrijvingen op aangekochte octrooien
professionele schulden die ontstaan zijn na de inschrijving van de
en betaalde licentievergoedingen. Aan het huidige vennootschaps-
verklaring. De beschermingsregeling geldt niet voor bedrijfsleiders
tarief van 33,99 % betekent dit een effectieve belastingdruk van
die aansprakelijk gesteld worden voor betaling van sociale
6,80 % op deze inkomsten. Deze nieuwe incentive is van
achterstallen in geval van faillissement als gevolg van hun grove
toepassing op octrooi-inkomsten die niet vóór 1 januari 2007 geleid
fout (vb. fiscale fraude). Voor onroerende goederen met gemengd
hebben tot verkoopsomzet.
gebruik (privé - professioneel) voorziet de wet een bijzondere
Marc Coppens, Tax & Legal Services
regeling. Ilse Engelen & Mathieu Vansuyt, Tax & Legal Services
Onverantwoorde managementvergoedingen: de wetgever grijpt in!
De “bedrijfsleiders”-maaltijdcheque Vanaf 01.01.2007 kunnen zelfstandige bedrijfsleiders, net zoals werknemers, onder gelijkaardige voorwaarden belastingvrije maaltijdcheques ontvangen. Ondermeer moet de toekenning ervan
De fiscus wordt regelmatig in het ongelijk gesteld in zaken rond
geregeld zijn in een schriftelijke individuele overeenkomst. Het
aanrekening van dienstprestaties, management- en bestuurs-
aantal cheques is maximaal gelijk aan het aantal dagen dat door de
vergoedingen tussen vennootschappen. Daar waar de fiscus de
bedrijfsleider kan gepresteerd worden. De tussenkomst van de
aftrekbaarheid van betaalde managementvergoedingen betwist bij
onderneming is ten hoogste 4,91 EUR per cheque, terwijl de
gebrek aan bewezen prestaties, bestaat er een andere regel waar-
bijdrage van de bedrijfsleider ten minste 1,09 EUR moet bedragen.
door toegekende voordelen steeds aftrekbaar zijn in hoofde van de
Belangrijk is dat de toekenning van “bedrijfsleiders”-maaltijd-
betalende vennootschap op voorwaarde dat deze opgenomen
cheques slechts mogelijk is als ook de werknemers dergelijke
worden in de belastbare basis van de genietende (management)
cheques ontvangen. Bovendien mogen maaltijdcheques geen
vennootschap. Aangezien de meerderheid van de rechtspraak
vervanging of omzetting van belastbare bezoldigingen beogen, op
voorrang geeft aan deze tweede regel, ontloopt de belasting-
straf van taxatie van een voordeel van alle aard.
plichtige hierdoor een zware bewijslast, maar ontstaat het gevaar
Joeri Meulemeester, Tax & Legal Services
dat overdreven vergoedingen betaald worden. De wetgever past nu een mouw aan deze voor haar nadelige situatie. Voortaan zal men steeds de nodige verantwoording moeten opgeven bij de fiscale
Enkel nog degressieve afschrijvingen voor fiscale lichte vrachtwagens
aftrek van managementvergoedingen en andere vergoedingen. Deze nieuwe bepaling geldt vanaf aanslagjaar 2008, dus voor
Met het Koninklijk Besluit van 19 maart 2007 is het vanaf
jaarrekeningen vanaf 31/12/2007.
aanslagjaar 2008 niet meer mogelijk om voor lichte vrachtwagens, Krist Debal, Tax & Legal Services
die niet aan de fiscale definitie voldoen (bepaalde monovolumes, terreinwagens, …), te kiezen voor het stelsel van de degressieve
Btw-vakantieregeling 2007
afschrijvingen. Voor lichte vrachtwagens die vóór 1 januari 2007
Ook dit jaar wordt voorzien in een aantal faciliteiten voor het indienen van
aangekocht werden en niet voldoen aan de fiscale omschrijving en
de btw-aangiften voor de maanden juni en juli, evenals deze voor het
waarvoor in het verleden degressief werd afgeschreven, moet men
tweede kwartaal. Meer info op onze website www.deloitte.com/be/kmo.
dus overschakelen van degressieve naar lineaire afschrijvingen. Johan Tacq, Tax & Legal Services
Fiduciaire Actualiteiten
3 juli 2007 - Nummer 7
Vraag en antwoord
Deloitte Family Services
Achtergestelde lening of niet? Bij een achtergestelde lening is de schuldeiser akkoord dat de
Liquiditeiten op uw oude dag: de opeethypotheek als oplossing?
lening pas terugbetaald zal worden bij vereffening of nadat alle
U geniet van uw oude dag, en hebt een vermogen opgebouwd dat
andere schuldeisers uitbetaald zijn. De achtergestelde lening vormt
voornamelijk bestaat uit onroerende goederen en roerende goederen
de facto een versteviging van uw eigen vermogen. Volgens het
die u niet zomaar kan cashen. Plots hebt u behoefte aan liquidi-
advies van de Commissie voor Boekhoudkundige Normen mag de
teiten? Dan zou de omgekeerde hypotheek, ook wel “opeet-
post ‘achtergestelde leningen’ enkel gebruikt worden voor leningen
hypotheek”, wel eens een oplossing kunnen zijn. De bank laat de
met een achterstellingclausule die voor alle schuldeisers geldt.
waarde van uw onroerend(e) goed(eren), bv. uw gezinswoning,
Een specifieke achterstelling ten aanzien van één of meerdere
schatten, en stelt u vervolgens een krediet ter beschikking. Dit
welbepaalde derden kan wel als vermelding opgenomen worden in
krediet wordt berekend aan de hand van de geschatte waarde van
de toelichting, maar mag dus niet geboekt worden als achter-
de woning, de gekapitaliseerde intresten, de prijsevolutie van uw
gestelde lening. Indien deze wel als dusdanig zou geboekt worden,
woning, het overlijdensrisico, … De bank zal ook een hypotheek op
zou dit bepaalde schuldeisers kunnen misleiden.
uw woning nemen. Het krediet dat de bank u ter beschikking stelt,
Fleur De Caesteker, Accountant
kan in één keer worden opgenomen of periodiek (bv. maandelijks) uitgekeerd worden. Bij uw overlijden of uw verhuis (naar bv. een
Loont bijwerken na pensioen?
rusthuis) is de geleende som, het krediet, terugbetaalbaar. Wanneer
Bedrijfsleiders kunnen, bovenop hun wettelijk pensioen, maximaal
er op dit moment opnieuw onvoldoende liquiditeiten voorhanden
16.537,50 EUR bij verdienen waarop slechts 2.087,36 EUR aan
zijn, zal de bank overgaan tot de verkoop van het onroerend goed.
sociale zekerheidsbijdragen verschuldigd zijn. Zij moeten er evenwel
In dat geval verdwijnt het desbetreffende onroerende goed uit uw
rekening mee houden dat dit inkomen ook in hun persoonlijke
patrimonium, en dus uit uw nalatenschap. In Nederland en Frankrijk
aangifte opgenomen moet worden en 6.280,22 EUR belasting
is men reeds vertrouwd met de figuur van de opeethypotheek; in
verschuldigd zal zijn. Het netto-inkomen bedraagt slechts 8.169,42
België bestaat er momenteel geen wettelijk kader voor een
EU, of 49,40 % van het toegekende inkomen. Deze belasting werd
dergelijke lening. Er wordt op dit moment echter gewerkt aan een
vanaf 1 januari 2007 verminderd voor zij die een 'klein wettelijk
oplossing.
pensioen' (van 11.850 tot 12.935 EUR) genieten.
Tim Rovers Tax & Legal Services
Valerie Devos / Krist Debal, Tax & Legal Services
Duolegaat Jubileumfeest: kan u de btw recupereren?
Wanneer u geen afstammelingen erfgenamen heeft en u wenst via
Het Hof van Beroep te Gent heeft in een arrest gesteld dat, gelet
testament uw vermogen of een gedeelte ervan aan een neef/nicht of
op de wijze waarop een vennootschap haar jubileumfeest
niet-familielid na te laten, zal een groot deel van uw vermogen in
georganiseerd heeft, de organisatiekosten geen kosten van onthaal
successierechten opgaan. Het duolegaat kan hier echter een
vormen, maar publiciteitskosten. Hieruit volgt dat de opgelopen
oplossing bieden. Deze successiebesparende techniek maakt gebruik
btw aftrekbaar is. Het Hof stelt dat wanneer de activiteit hoofd-
van de verlaagde successietarieven waaraan vzw’s - stichtingen met
zakelijk en rechtstreeks tot doel heeft de eindkoper in te lichten
een liefdadig doel kunnen erven. Door aan het legaat aan de
over het bestaan en de hoedanigheden van een product of dienst
liefdadigheidsinstelling een last te verbinden waarbij zij de erfenis-
met de bedoeling de verkoop ervan te bevorderen, zij reclame is
rechten van uw andere legatarissen dient te betalen, slaat u drie
waarvan de kosten niet van aftrek uitgesloten zijn. De wijze waarop
vliegen in één klap: de globale successierechten verminderen, u
een onderneming festiviteiten organiseert, kan dus bepalend zijn of
steunt een goed doel en de begunstigden houden netto meer over.
de kosten ervan al dan niet als reclamekosten aanvaard worden.
Iedereen blij behalve de fiscus. Patrick Poels, Taks & Legal Services
Esme Onderbeke, Tax & Legal Services Deze rubriek komt tot stand met uw medewerking! Heeft u een specifieke vraag? Stuur ze ons door via mail
[email protected] of post naar Marketing & Business Development Redactie Actualiteiten, Berkenlaan 8b, 1831 Diegem.
Member of Deloitte Touche Tohmatsu Antwerpen - Brugge - Brussel - Charleroi - Diegem - Gent - Hasselt - Koksijde - Kortrijk Leuven - Luik - Namen - Roeselare - Turnhout Gehele of gedeeltelijke overname uit deze uitgave is slechts toegestaan na uitdrukkelijke toestemming van de redactie. Hoewel wij de grootste zorg besteden aan deze uitgave, kan de redactie geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de volstrekte juistheid en volledigheid van de in deze nieuwsbrief opgenomen teksten. Heeft u vragen bij een of meerdere artikels, bel dan 09 393 75 85 of contacteer uw contactpersoon binnen Deloitte.
Wenst u meer informatie over artikels, evenementen, studies, archieven … Surf naar www.deloitte.com/be/kmo
Fiduciaire Actualiteiten
Verantwoordelijke uitgever: Stefaan Pattijn, Berkenlaan 8b, 1831 Diegem, © 2007 DSI - Marketing & Business Development
4 juli 2007 - Nummer 7