Auteur Deloitte Fiduciaire Actualiteiten www.deloitte.com
Onderwerp Vruchtgebruik kan nog steeds … mits de nodige voorzichtigheid
Datum Juni 2008
Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit document onderworpen kan zijn aan rechten van intellectuele eigendom, die toebehoren aan bepaalde betrokkenen, en dat er u geen recht wordt verleend op die desbetreffende rechten. M&D Seminars wil u met dit document de nodige informatie verstrekken, zonder dat de in dit document vervatte informatie bedoeld kan worden als een advies. Bijgevolg geeft M&D Seminars geen garanties dat de informatie die dit document bevat, foutloos is, zodat u dit document en de inhoud ervan op eigen risico gebruikt. M&D Seminars, noch enige van haar directieleden, aandeelhouders of bedienden zijn aansprakelijk voor bijzondere, indirecte, bijkomstige, afgeleide of bestraffende schade, noch voor enig ander nadeel van welke aard ook betreffende het gebruik van dit document en van haar inhoud. © M&D Seminars - 2008
M&D CONSULT BVBA Eikelstraat 38 - 9840 DE PINTE Tel. 09/224.31.46 - Fax 09/225.32.17
[email protected] - www.mdseminars.be
Inhoud
Fiduciaire
Deloitte Fiduciaire: 1998 - 2008 - 2010 - 2012
1
Vruchtgebruik kan nog steeds …
Actualiteiten.
mits de nodige voorzichtigheid
2
Juni 2008 - Nr. 6
In het kort
3
Verschijnt maandelijks (behalve in augustus)
Vraag en antwoord
4
16de jaargang - Afgiftekantoor: Brugge 1-2e Afd.
Deloitte Private Governance
4
Deloitte Fiduciaire: 1998 - 2008 - 2010 - 2012 Verleden, heden en toekomst van Deloitte Fiduciaire in 4 jaartallen: • 1998-2008: 10 jaar integratie Fiduciaire in het netwerk van Deloitte; • 2010: Fiduciaire is ontstaan in 1935. Dit betekent dat we binnenkort 75 jaar jong zijn als multidisciplinair accountantskantoor; • 2012: onze eerstvolgende tijdsscope op het vlak van strategie.
Ambitie 2012
Deloitte Fiduciaire kan helpen bij zowel de wettelijke verplichte
Sedert meerdere jaren heeft Deloitte internationaal volgend ‘mission
accountancy als bij management accounting. Klanten hebben
statement’: “To help our people and our clients excel” (“Onze
hierbij één ding gemeen: zij wensen een hoogstaande
medewerkers en klanten laten uitmunten”). Daarin zijn 2 van de
dienstverlening die een echte meerwaarde geeft aan hun bedrijf. Zo
grote aandachtspunten van onze strategie vervat:
bv. worden deze ervaringen en informatie één maal per jaar gebundeld in een benchmark binnen het Belgische kmo-landschap: www.kmokompas.be.
Talent management Permanente aanwervingen en doorgedreven opleidingen vormen de basis van groei. Kennis wordt daarbij gedeeld tussen medewerkers
Waarden en ethiek
en teams. Onze professionals houden intensief contact met de
Gemeenschappelijke waarden verenigen alle medewerkers van
klant. Daardoor zijn ze goed op de hoogte van de bedrijfssituatie
Deloitte en zijn kenmerkend voor de bedrijfscultuur. De waarden
en kunnen ze proactief inspelen op de fiscale, juridische en
zijn integriteit, professionele deskundigheid, verantwoordelijkheid
economische gevolgen van beleidsbeslissingen. Door te investeren
en culturele verscheidenheid. Bijkomende ethische principes zijn
in hen, geven we onze medewerkers alle kansen om onze klanten
objectiviteit, confidentialiteit, eerlijkheid, respect en maat-
te helpen het verschil te maken.
schappelijke verantwoordelijkheid.
Eminente aanwezigheid op de markt
Deloitte Fiduciaire is reeds jarenlang de geprefereerde one-stop
Het multifunctionele van ons dienstenaanbod blijft een continu
shop voor gespecialiseerd en onafhankelijk advies naar familiaal
criterium. De differentiator is kwaliteit. Creativiteit en innovatie
aangestuurde ondernemingen.
werken als hefbomen. Het marktaanbod dient goed gesegmenteerd en gefocust te zijn en wordt daardoor uniek. De regionale structuur
De ambitie is om leider te blijven op kennisniveau: “We must excel in all
leidt tot waardevolle lokale contacten.
areas with high level services”.
Stefaan Pattijn, Partner
Fiduciaire Actualiteiten
1 Juni 2008 - Nummer 6
Vruchtgebruik kan nog steeds … mits de nodige voorzichtigheid Fiscaalvriendelijk tax planning-instrument
voor de eigenlijke activiteit van de vennootschap.
Heel wat belastingplichtigen, waaronder hoofdzakelijk bedrijfsleiders,
• Voor het gedeelte dat niet voor de activiteit van de vennootschap
zien de vruchtgebruikconstructie als de manier om op een fiscaal-
gebruikt wordt, dient er een marktconforme huur betaald te
vriendelijke manier een onroerend goed te verwerven. Meestal past
worden op basis van een geregistreerde huurovereenkomst (geen
men hierbij dan de ‘gesplitste aankoop’ toe waarbij de bedrijfsleider (natuurlijke persoon) de blote eigendom van het onroerend goed verwerft en zijn vennootschap het vruchtgebruik koopt.
kosteloze terbeschikkingstelling of een forfaitair bepaalde huur). • Kosten die aan het onroerend goed uitgevoerd worden, moeten worden verdeeld tussen de vruchtgebruiker (bvb. onderhoudskosten) en de blote eigenaar (bvb.grote herstellingen).
De voordelen kunnen aanzienlijk zijn. De bedrijfsleider dient privé enkel de blote eigendom te bekostigen want de vennootschap
Wanneer deze voorwaarden niet vervuld zijn, kan de ruling-
betaalt het vruchtgebruik. Tijdens de duurtijd van het vruchtgebruik
commissie de vruchtgebruikconstructie herkwalificeren. Daarbij
kan de vennootschap dan het vruchtgebruik (incl. op de grond)
benadrukt zij ook dat de waardering van een (tijdelijk) vruchtgebruik
afschrijven en dit over de afgesproken looptijd van het vrucht-
dient te gebeuren op haar werkelijke (economische) waarde waarbij
gebruik. Wanneer het vruchtgebruik dan uitdooft, zal de bedrijfs-
rekening gehouden wordt met de staat waarin het onroerend goed
leider volle eigenaar worden en dit (meestal) zonder enige
zich bevindt, de nog uit te voeren werken, de kosten die de
vergoeding aan de vennootschap, met als gevolg dat toekomstige
vestiging van het vruchtgebruik met zich meebrengen en de effec-
meerwaarden privé (en belastingvrij) gerealiseerd kunnen worden.
tieve aanwending van het onroerend goed door de vennootschap.
Fiscus op de loer … maar rechters zijn alert
Stand van zaken na het Cassatie-arrest
Deze voordelen zijn de fiscus altijd een doorn in het oog geweest en
Dit standpunt van de rulingcommissie was pas bekend of het werd
die probeert dan ook geregeld het vruchtgebruik te herkwalificeren
al achterhaald door een Cassatie-arrest van eind 2007, dat de
in een vooruitbetaalde huur door toepassing van het gevreesde
rechtspraak van de hoven van beroep bevestigde. Een herkwalificatie
artikel 344 §1 WIB 1992. Deze herkwalificatie bestaat erin dat de
van vruchtgebruik in huur is op zich niet mogelijk omdat beide
bedrijfsleider eerst het onroerend goed in volle eigendom heeft
rechtsfiguren geen gelijksoortige niet-fiscale rechtsgevolgen hebben.
aangekocht en vervolgens heeft verhuurd aan zijn vennootschap. Op deze manier kan de fiscus dan een (jaarlijkse) huur - zijnde de
Het lijdt geen enkele twijfel dat de fiscale administratie nog steeds
prijs die de vennootschap betaald heeft voor het vruchtgebruik,
zal proberen tot herkwalificatie over te gaan wanneer de voor-
gedeeld door de looptijd ervan - laten belasten bij de bedrijfsleider.
waarden van de rulingcommisie niet (volledig) zijn nageleefd.
In de meeste gevallen kan er dan een gedeelte van dit inkomen zelfs
Vruchtgebruikconstructies ‘buiten de voorwaarden gesteld door de
belast worden als beroepsinkomen, wegens overschrijding van een
rulingcommissie’ blijven mogelijk indien bepaalde (spel)regels in acht
bepaalde grens (jaarlijkse huur hoger dan ± zesmaal het niet-
genomen worden. Allereerst mogen de wezenskenmerken van het
geïndexeerde kadastraal inkomen).
vruchtgebruik niet uitgehold worden (zie bijvoorbeeld de verdeling van de kosten tussen vruchtgebruiker en blote eigenaar). Ook dient
De rechters van de hoven van beroep zien een dergelijke
het statutaire doel van de vennootschap toe te laten dat de
herkwalificatie over het algemeen niet zitten en zijn van oordeel dat
vennootschap het vruchtgebruik verwerft. Een correcte bedrijfs-
een ‘onbelast’ vruchtgebruik niet omgezet kan worden in een
economische waardering van het vruchtgebruik is noodzakelijk.
‘belaste’ huur. Vruchtgebruik en huur zijn immers twee verschillende rechtsfiguren met verschillende rechtsgevolgen. Bijgevolg kan het
Het staat de belastingplichtige nog steeds vrij om een rulingaanvraag
ene niet geherkwalificeerd worden in het andere.
in te dienen. Maar zal de rulingcommissie bereid zijn om een positieve ruling af te leveren indien niet alle voorwaarden nageleefd
De 5 voorwaarden van de rulingcommissie
worden? Agressieve constructies kunnen tot meer betwisting leiden.
• Het vruchtgebruik moet verkregen worden van een ‘derde’. Dus
Denk hierbij aan de omzetting van een bestaande huur in een
niet indien een bedrijfsleider het vruchtgebruik van een onroerend
vruchtgebruik en aan het scenario, waarin de blote eigenaar het
goed, dat hij tot dan toe in volle eigendom had, verkoopt aan zijn
onroerend goed integraal gebruikt voor privé doeleinden en hij
vennootschap.
slechts een huur dient te betalen berekend volgens de (lage) forfaitaire waarderingsregels.
• looptijd van minimaal 20 jaar. • ± 50 % van het onroerend goed dient aangewend te worden Fiduciaire Actualiteiten
Kurt De Waegenaere, Real Estate - Tax & Legal Services
2 Juni 2008 - Nummer 6
In het kort
De anciënniteitspremie: sociale en fiscale wetgeving lopen voortaan parallel
KMO Kompas 2007: Return on Equity Het nettorendement of rendement op eigen vermogen (return on
De RSZ aanvaardt dat een vrijgestelde anciënniteitspremie (van 1
equity – ROE) geeft weer in welke mate het geïnvesteerde kapitaal
bruto-maandwedde) toegekend mag worden aan een medewerker
van de aandeelhouders rendeert:
met 25 jaar trouwe dienst bij zijn werkgever.
nettowinst/reëel eigen vermogen
Deze premie mag zelfs 2 maanden brutowedde bedragen wanneer de werknemer een loopbaan van 35 jaar bij dezelfde werkgever kan voorleggen. Recent heeft de fiscale adminstratie beslist dat dergelijke anciënniteitspremies gelijkgesteld worden met vrijgestelde sociale voordelen: voor de werkgever is de premie dan wel geen aftrekbare kost, voor zijn werknemers zijn dergelijke premies niet
Definitie van het reëel eigen vermogen: boekhoudkundig eigen vermogen (kapitaal + reserves) + quasi-eigen vermogen (credit R/C + voorschotten aandeelhouders & bestuurders) = reëel eigen vermogen
belastbaar! Let wel, dit premiestelsel mag niet gehanteerd worden naar aanleiding van de pensionering van de werknemer, noch bij
Stel een onderneming noteert een nettorendement van 8 %.
sluiting van de onderneming.
Concreet betekent dit dat elke aandeelhouder die 100 EUR Walter Meurs, Tax & Legal Services
investeert in de vennootschap, hierop een rendement van 8 % realiseert. Investeren in het kapitaal van een vennootschap is een
Bezoek voorafgaand aan de werkhervatting
risicovolle belegging, waarvoor de aandeelhouders een “risicopremie” wensen te ontvangen. Deze risicopremie vertaalt
Voortaan hebben alle werknemers met een arbeidsongeschiktheid
zich in een extra rendement, bovenop het rendement dat een
van minstens 4 weken het recht hun preventieadviseur/geneesheer
risicoloze belegging (vb. obligaties) zou opbrengen. Een
te raadplegen vooraleer zij het werk hervatten. De werkgever is
nettorendement van 8 % is bijgevolg aanvaardbaar voor de
verplicht de adviseur/geneeshaar in kennis te stellen van elke
aandeelhouders, in de mate dat dit hoger is dan het rendement van
arbeidsongeschiktheid van minstens 4 weken. Anderzijds is de
een risicoloze belegging.
werkgever verplicht iedere werknemer in te lichten over zijn/haar recht om bij dergelijke arbeidsongeschiktheid op consultatie te gaan
Merk op dat een hoog rendement op eigen vermogen niet
bij deze adviseur/geneesheer.
noodzakelijk wijst op een goede investering als aandeelhouder. Een Sebastien Thijs, Tax & Legal Services
gering eigen vermogen, ten gevolge van het stelselmatig uitkeren van dividenden en tantièmes of belangrijke overgedragen verliezen
Elektronische post is toegestaan, maar ...
uit het verleden, zorgen - puur wiskundig - voor een mooier rendement op eigen vermogen. Ook omgekeerd wijst een laag
Met één druk op de knop verstuurt u een e-mail of SMS naar uw
rendement op eigen vermogen niet noodzakelijk op een minder
(potentiële) klanten met daarin een reclameboodschap. Dergelijke
goede investering als aandeelhouder. Belangrijke investeringen
marketingtechnieken zijn in België niet verboden, maar u dient zich
renderen vaak niet onmiddellijk maar pas op termijn: zware
aan bepaalde spelregels te houden. Ondermeer is verplichte
opstartkosten, R&D, …
voorafgaande toestemming van de klant noodzakelijk, moet de inhoud beantwoorden aan bepaalde vereisten en heeft de klant
Het KMO Kompas 2007 toont aan dat de helft van de
recht op verzet. Respecteer deze voorwaarden, zoniet dreigen
exploitatievennootschappen een nettorendement van 9 % of meer
zware boetes.
realiseert. In doorsnee presteren jonge ondernemingen opmerkelijk Mathieu Vansuyt, Tax & Legal Services
beter dan oudere bedrijven: De helft van de startende ondernemingen realiseert een nettorendement van minimaal 11 % ten opzichte van maximum 6 % bij de ondernemingen die langer dan
Actualiteiten via e-mail
25 jaar actief zijn. Tot de sterkst presterende sectoren behoren de
U kunt dit tijdschrift ook elektronisch ontvangen en dit enkele dagen vroeger dan de papieren editie. Registreer u op onze website
dienstensector, de kunststoffen en chemie, de bouwsector en de metaalverwerkende industrie. De textielsector blijft achterop hinken.
www.deloitte.com/be/kmo -> Tijdschrift Actualiteiten.
Heidi Verhelst, coördinator KMO Kompas
Fiduciaire Actualiteiten
3 Juni 2008 - Nummer 6
Vraag en antwoord
Deloitte Private Governance
Bestuursvennootschappen: met of zonder btw?
Beleggen: privé of in vennootschap?
Rechtspersonen die benoemd zijn tot bestuurder, zaakvoerder of
Deze vraag houdt velen bezig. In de praktijk is dit inderdaad geen
vereffenaar in een andere vennootschap hebben de keuze om zich
eenduidige vraag: er dienen immers vele variabelen te worden
al dan niet voor de btw te laten registreren. Sommige
overwogen, bijvoorbeeld de belastingsdruk binnen de structuur, de
rechtspersonen combineren verschillende bestuurdersmandaten.
kostprijs van het opzetten en het stopzetten ervan e.d.m. Sedert 2
Voorheen stelde zich dan ook de vraag of de keuze inzake btw-
jaar is daar bovendien binnen de Belgische vennootschapsbelasting
plicht gemaakt kon worden per mandaat. Recent heeft de
nog een belangrijke variabele bijgekomen: de aftrek voor risico-
administratie een definitief standpunt ingenomen. Volgens de
kapitaal of ook de notionele intrestaftrek genoemd. Het betreft
administratie hebben de rechtspersonen die bestuurder,
eenvoudig gezegd een fictieve rente, berekend op het
zaakvoerder of vereffenaar zijn, niet de keuze inzake btw-plicht per
(gecorrigeerd) netto-actief, die vennootschappen kunnen aftrekken
mandaat. Eens men er voor kiest om btw-plichtige te zijn voor één
van hun winst. Dit betekent ook dat een ernstige optimalisatie kan
mandaat, geldt deze keuze voor alle mandaten en vice versa.
worden bekomen van de belastingsdruk op een beleggings-
An Wellens, Tax & Legal Services
portefeuille, door die notionele intrestaftrek af te zetten tegen beleggingsopbrengsten. Dit laatste gaat niet op voor alle soorten
Kunnen wederzijdse prestaties op btw-vlak gecompenseerd worden?
beleggingen. Sommige beleggingen mogen immers niet in de
Soms wordt de betaling van wederzijdse leveringen van goederen
- als gevolg van specifieke antimisbruikbepalingen.
berekeningsbasis van de notionele intrestaftrek worden opgenomen
of diensten voor het saldo vereffend ingevolge een overeenkomst
Sofie Vaneeckhaute, Tax & Legal Services
van schuldvergelijking tussen partijen. Evenwel, bij wederzijdse handelingen is compensatie op vlak van facturatie niet toegelaten.
Risicoprofiel bij een bank: gevolgen!
Wederzijdse prestaties vormen voor de btw twee afzonderlijke,
Ondernemers hebben weinig tijd om zich met beleggingen bezig te
eventueel belastbare handelingen. Voor beide handelingen dient
houden. Daarom biedt een private of personal bank discretionaire
een factuur uitgereikt te worden voor de normale waarde van de
beheersformules aan. De bank krijgt dan ruime beheersbevoegd-
prestatie. Het verlagen van de maatstaf van heffing van de
heden waarover zij regelmatig en minstens om het kwartaal moet
handeling met de hoogste waarde in plaats van wederzijds beide
rapporteren. Precies omdat de bank zo’n uitgebreide bevoegdheden
handelingen te factureren, is in strijd met de btw-wetgeving.
krijgt, wordt vooraf een risicoprofiel opgesteld van de cliënt (m.a.w.
Gudrun Vandamme, Tax & Legal Services
uw risico appetijt). Dat mondt uit in een agressief, gebalanceerd of defensief risico/return profiel. Elke bank/vermogensbeheerder heeft
Overdracht handelszaak: quid handelshuur?
zijn eigen terminologie en definitie van de afwijkingsmarge van de
Een bakker heeft een kandidaat-koper voor zijn zaak, op
bank. Denk toch ook aan de gevolgen van zo’n keuze. Kiest u bvb
voorwaarde dat de handelshuur mee overgenomen wordt. In de
voor een neutraal profiel (50 % aandelen – 50 % obligaties - 10 %
huurovereenkomst staat evenwel uitdrukkelijk dat de huur niet
afwijkingsmarge voor de bank) dan zal bij de duik van de
overgedragen kan worden en ook de eigenaar wil hiervan niet
aandelenbeurzen de bank volgens het contract de aandelen moeten
afwijken. Is de deal hierdoor gedoemd te mislukken?
ophogen (bijkopen) om terug naar 50 % van de portefeuille te
Antwoord: Nee. De wet voorziet uitdrukkelijk dat het verbod om
evolueren. Desnoods moeten een aantal succesvolle obligaties
een handelshuur aan een derde over te dragen geen beletsel mag
verkocht worden. Deze techniek van de communicerende vaten is
vormen voor de overdracht van de volledige handelszaak, inclusief
niet noodzakelijk een slechte strategie. Maar indien u dit liever
de handelshuurovereenkomst. De wet voorziet dat dergelijk verbod
vermijdt, kiest u best voor 2 deelcontracten: één met 100 %
echter wél geldt indien de verhuurder of zijn familie een gedeelte
aandelen en één met 100 % obligaties.
van het onroerend goed bewoont.
Pieter Laleman, Tax & Legal Services
Mathieu Vansuyt, Tax & Legal Services Deze rubriek komt tot stand met uw medewerking! Heeft u een specifieke vraag? Stuur ze ons door via mail
[email protected] of post naar Marketing & Communications Redactie Actualiteiten, Berkenlaan 8b, 1831 Diegem.
Member of Deloitte Touche Tohmatsu Antwerpen - Brugge - Brussel - Charleroi - Diegem - Gent - Hasselt - Koksijde - Kortrijk Leuven - Luik - Namen - Roeselare - Turnhout Gehele of gedeeltelijke overname uit deze uitgave is slechts toegestaan na uitdrukkelijke toestemming van de redactie. Hoewel wij de grootste zorg besteden aan deze uitgave, kan de redactie geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de volstrekte juistheid en volledigheid van de in deze nieuwsbrief opgenomen teksten. Heeft u vragen bij een of meerdere artikels, bel dan 09 393 75 85 of contacteer uw contactpersoon binnen Deloitte.
Wenst u meer informatie over artikels, evenementen, studies, archieven … Surf naar www.deloitte.com/be/kmo
Fiduciaire Actualiteiten
Verantwoordelijke uitgever: Stefaan Pattijn, Berkenlaan 8b, 1831 Diegem, © 2008 DSI - Marketing & Communications
4 Juni 2008 - Nummer 6
