10 september 2004, 55e jaargang no. 36
Ze hebben het opnieuw klaargespeeld: een nieuw record in de aanvoer van bauxiet vanuit Coermotibo. Medewerkers van Coermotibo Operations, JP Knight en Port Operations Paranam hebben ertoe bijgedragen! Op 31 augustus j.l. werd een hoeveelheid van 245,559 wmt (wet metric tonnes) genoteerd! Het vorige record werd eind mei dit jaar behaald. Toen werd 207.677 wmt aangevoerd. Dat wil zeggen dat de aanvoer van Coermotibo – bauxiet in drie maanden tijd met ruim 5.2 procent is toegenomen! Dit was mogelijk door een team effort van leverancier, transporteur JP Knight en ontvanger. De
crews hebben erop toegezien dat alles gesmeerd verliep in het proces van barging. Ook het bauxite hauling proces van Port Operations naar de Refining had vorige maand een record. Ruim 210,745 wmt werd door het contractorbedrijf HER naar Bauxite Preparation getransporteerd. Het was de eerste keer dat HER meer dan 200,000 wmt binnen een maand heeft gehauld. Bauxiet is de belangrijkste grondstof voor verwerking tot ons eindproduct, aluinaarde. Het leeuwendeel van dit erts bereikt de haven vanuit Coermotibo, gemiddeld 1
Bauxco Nieuws no. 36 - 10 september 2004
Bauxiet uit Coermotibo wordt op het Apron Dock ontladen en via conveyor belts naar stacks getransporteerd. Trucks zorgen voor verder transport naar het fabriekscomplex. 2 Bauxco Nieuws no. 36 - 10 september 2004
7500 wmt per dag. Er zijn drie duwboten (tugs) en vier sets van elk twee barges die voor die aanvoer zorgen. Op het zogenoemde Apron Dock wordt het bauxiet ontladen en via conveyer belts naar opslagplaatsen getransporteerd. Trucks komen er bij het verdere vervoer naar Bauxite Preparation op het fabriekscomplex aan te pas. Een deel van het voor verwerking benodigde erts is afkomstig uit de Lelydorp – mijn. Het wordt in opdracht van onze joint venture partner BHP Billiton Suriname met trucks getransporteerd naar Bauxite Preparation. Het is van eminent belang dat de aanvoer van bauxiet op peil blijft en zelfs toeneemt met het oog op de uitbreiding van de aluinaardeproductie tot 6000 mt per dag, immers: hogere productie is gekoppeld aan grotere behoefte aan grondstof. Voor elke ton aluinaarde is twee ton bauxiet nodig, wat wil zeggen dat er - om de streefproductie te halen - zo een 12.000 ton bauxiet per dag aangevoerd moet worden uit de twee winplaatsen. De Plant Expansion zal naar verwachting vroeg in het nieuwe jaar compleet gerealiseerd zijn. De verschillende hoofdrolspelers in het barging en hauling – proces blijven toewerken naar het verbeteren van records in het transport van bauxiet en het moet ons niet verbazen dat er over niet al te lange tijd nieuwe getallen ingevuld moeten worden op een foto van het dock. Het record van 245,559 wmt is overigens het derde en dat van 210,745 wmt het vierde record dat Port Operations dit jaar heeft genoteerd. Het eerste was op 5 mei: een record exportlading van 23.171 metrieke ton aluinaarde. Het werd binnen een maand gevolgd door een barging record van 207,677 ton.
De Archiefcommissie van de EBGS, het districtscommissariaat van Wanica en het scholencomplex te Zorg en Hoop hebben op dinsdag 31 augustus j.l. donaties van Suralco ontvangen. De giften, die werden overhandigd nadat daartoe verzoeken bij ons bedrijf waren gedaan, belopen een totale waarde van US$ 6.000.De EBGS is in samenwerking met prof. dr. H. Lamur van de Universiteit van Amsterdam bezig met het digitaliseren van informatie over de gemeente en haar leden. Het gaat om documenten van grote sociale en historische waarde. Er zijn ook stukken bij uit de beginperiode van het zendingswerk door Duitse missionarissen in Suriname, omstreeks 1750. Het project moet voorkomen dat dit waardevolle materiaal over de geschiedenis en het werk van de EBGS onherroepelijk verloren gaat. Om het te conserveren en digitaliseren zijn computers en randapparatuur nodig, vandaar dat dominee Edgar Loswijk als voorzitter van de Archiefcommissie het verzoek deed aan Suralco om het benodigde te schenken. Presidentsvrouw Liesbeth Venetiaan – Vanenburg heeft zich ingezet voor het realiseren van de donatie.
Districtscommissaris Ramdjes Soekaransingh van Wanica heeft voor zijn bestuursgebied een kopieermachine in ontvangst genomen. In de aanvraag van de donatie benadrukte hij het belang van een vlotte administratieve dienstverlening aan de gemeenschap. Het scholencomplex te Zorg en Hoop is ook een kopieermachine rijker. De Christus Koning- en de St. Paschalisschool, beide katholieke Mulo – scholen, en de Thomas van Aquino- en de St. Bernadetteschool voor basisonderwijs zullen gebruik van het apparaat maken. ,,Het kopiëren van lesmateriaal kost jaarlijks handenvol geld en door het bezit van een kopieermachine kunnen de kosten worden verminderd”, zei mevrouw Kaminah Martodrono, directrice van de Christus Koningschool. De donaties werden bij de Suralco Poli aan de Van ’t Hogerhuysstraat overhandigd door Managing Director Warren Pedersen. Hierbij was ook Chief Public Relations and Communications, Henk Esajas, aanwezig. Suralco houdt er een prettig gevoel aan over dat ze weer tegemoet kon komen aan het lenigen van noden in ons land.
3 Bauxco Nieuws no. 36 - 10 september 2004
Met onder andere harken, bezems, schoppen en kruiwagens gaan medewerkers van Clarification in groepsverband (vijf tot zes man) naar een bepaald deel van hun werkarea. Ze zijn met een housekeeping – project bezig, waarin ook contractors van Kier/CCC aandeel hebben. Zodra hun werkomstandigheden het toelaten, gaan ze blitzen. Production Manager Michel Pengel had hen verteld over zijn ervaringen met blitzen in Point Comfort en ze vonden het een goed idee om ook bij ons op de plant aan het blitzen te gaan. In de afgelopen week zijn ze gestart en de Production Manager deed met één van de ploegen mee.
Blitzen is de werkomgeving buiten ontdoen van alles wat er niet in thuis hoort; van niet meer gebruikt materiaal dat ooit is blijven staan of liggen tot restanten van verpulverde plastic zakjes en ander (consumptie)afval alles wordt geblitzt en met pickups afgevoerd. Alles wat overtollig is, moet weg!
Refining Manager Stewart Wotton sprak van een goed initiatief, toen hij in Clarification zelf de handen uit de mouwen ging steken en handschoenen aandeed om te participeren in een blitzploeg. Het management van de Clarification area hoopt dat de blitzvonk overslaat naar andere afdelingen. 4 Bauxco Nieuws no. 36 - 10 september 2004
Jarenlange persoonlijke inzet, ondersteuning van familieleden en verwachtingen voor de voortzetting van de werkrelatie zijn zaken die in de periode van herdenking van een langjarig dienstverband aan de orde komen, niet alleen in de overdenking van jubilarissen, maar ook in de betuiging van erkentelijkheid door de werkgever. De dank hiervoor komt onder meer tot uiting in een extra uitkering en extra verlofdagen voor personen met zowel 25 als 30 jaar dienstverband en een Alcoa button en oorkonde van de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB) voor de jubilarissen met 25 jaar dienst. Wij feliciteren hen hartelijk en wensen hen een goede voortzetting van hun dienstperiode toe.
Marsimin Martopawiro
Hendrik Kromodimedjo
Op 30 juli j.l. herdacht Marsimin Martopawiro het feit dat hij 25 jaar geleden een dienstbetrekking bij Suralco aanging. Hij is nu Master Refining Operator in Clarification. Area Superintendent Marijke Boëtius feliciteerde hem. Hendrik Kromodimedjo was op 19 augustus j.l. 30 jaar in dienst. Hij is Mine Operator in Coermotibo. André Nalam, General Mechanic op de afdeling Clarification, was op 27 augustus j.l. 25 jaar in dienst. Hij kreeg zijn button opgespeld dppr Area Foreman Eddy Sawirja.
André Nalam
Op die dag herdacht ook Imro Nassy, Process Operator Refining, op de afdeling Calcination zijn 25-jarig jubileum.
Imro Nassy 5 Bauxco Nieuws no. 36 - 10 september 2004
Het is vakantietijd, een periode waarin velen eropuit trekken om zich te vermaken. We willen benadrukken dat men de tijd moet nemen voor veiligheid, vooral veiligheid op de weg. Ongelukken (ook die met dodelijke afloop) schuilen in een hoekje. Veel leed kan bespaard blijven als men in het verkeer de regels in acht neemt en erop bedacht is dat omstandigheden zich van minuut tot minuut kunnen wijzigen.
Op de Afobakaweg ter hoogte van mast 60 sloeg onlangs een voertuig dat op weg was naar Paramaribo, over de kop. Een achtjarig meisje heeft bij dit ongeluk jammer genoeg het leven gelaten. Bijgaande foto’s laten het zwaar beschadigde voertuig zien.
Î Rijden met te hoge snelheid vergroot de kans op een ongeval maar ook de ernst van de afloop Î Als op een afstand van 26 meter plotseling een voetganger oversteekt en u rijdt 50 kilometer per uur kunt u nog net op tijd stoppen, maar rijdt u 60 kilometer per uur, dan rijdt u de voetganger aan met een snelheid van 40 kilometer per uur
Dènk niet alleen aan de seatbelt, gebruik die ook steeds! Houd je aan de snelheden die op verkeersborden staan aangegeven! Bij het rijden op een zandweg moet je rekening houden met stofwolken. Bewaar daarom een veilige afstand van het voertuig dat zich voor je bevindt! Rijd met je koplampen aan!
6 Bauxco Nieuws no. 36 - 10 september 2004
De ergste natuurramp uit de Europese geschiedenis, de Grote Aardbeving van Lissabon van 1755, zal zich herhalen. Gelukkig duurt het misschien nog een jaar of duizend voor het zover is.
Lissabon, 1 november 1755. Na de aardbeving volgden een vloedgolf en vijf dagen brand.
Ruw overzicht van de Afrikaanse landplaat die op de Euraziatische plaat botst.
Schematisch overzicht van de verzakking bij Zuid-Spanje: een stuk oceanische aardplaat wordt gemangeld. De rode lijn ligt ongeveer ter hoogte van de Straat van Gibraltar, de groene honderden kilometers verderop, in de Golf van Cadiz.
Men dacht dat het de straf van God was. Even na half tien in de ochtend van 1 november 1775, nota bene op Allerheiligen, begon de aarde in Portugal en Spanje te beven. Een ongelooflijke zes minuten aaneen schudde de grond. Lissabon, Algarve, Agadir, Fez, Tangier en talloze andere stadjes en dorpjes werden verwoest of zwaar beschadigd. En dat was nog maar het begin. In Lissa-
bon hoorde ooggetuige Eva Tappan iemand roepen: ,,De zee komt, we zijn allemaal verloren!” Tappan keek naar de zee en zag een vijf tot tien meter hoge muur van water op zich af razen. De vloedgolf sloeg over de stad en sleurde talloze inwoners de zee in. Verderop, in Agadir, sloeg de golf over de stadsmuur terwijl in Algarve tal van huizen en forten met de grond werden gelijkgemaakt. Ooggetuige Tappan overleefde de ramp overigens ternauwernood, door zich vast te klampen aan een balk. De Grote Aardbeving van Lissabon kostte tussen de vijftig- en de honderdduizend mensen het leven. Ze was daarmee de ergste ramp uit de recente Europese geschiedenis. De beving, gevolgd door nog twee zware nabevingen, werd gevoeld van Scandinavië tot diep in Afrika. In Nederland beschreven waarnemers ‘eene sterke schommelende beweging in rivieren, meeren, vaarten, grachten, vijvers en slooten.’ Opgeschudde modder vertroebelde het water, ankers schoten los, er brak zelfs een enkel scheepstouw en in de kerken zag men ‘de slingering der kerkkroonen’. Nog jaar of duizend, tweeduizend misschien – en de ramp gebeurt opnieuw. Dat althans signaleert de Franse seismoloog Marc-André Gutscher in het blad Science. De aardbevingsdeskundige leidt zijn grimmige constatering af uit een enorme berg gegevens, die onderzoekers de afgelopen jaren bijeensprokkelden rondom het Iberische schiereiland. Zo vonden onderzoekers diverse actieve moddervulkanen op de zeebodem buiten Portugal – een duidelijk teken van grondlagen die onder enorme druk worden ‘uitgeperst’. De beving van 1755 had een geschatte kracht van magnitude 8.7. En strikt genomen was de Grote Aardbeving een zeebeving: het epicentrum moet enkele honderden kilometers buiten de Portugese kust hebben gelegen. Daar botst de Afrikaanse continentale plaat op die van Eurazië.
Gutscher betoogt al enkele jaren dat er een heel ander, griezelig mechanisme achter de aardbeving zat dan men tot voor kort dacht. Kort gezegd wordt de aardkorst onder de Golf van Cadiz, even buiten de Straat van Gibraltar, gemangeld tussen de twee aardplaten. Die marteling verloopt schoksgewijs: nu en dan schiet de aardkorst opeens een stuk omlaag – met een verwoestende megabeving als gevolg. ,,De interpretatie dat de seismische breuklijn actief is maar op slot zit, lijkt de meest waarschijnlijke,” constateert Gutscher in Science. De seismoloog vergelijkt de breuklijn bij de Straat van Gibraltar met andere beruchte breuklijnen, zoals Cascadia bij Alaska en Nankai bij Zuid-West Japan. Ook daar treden met tussenpozen extreem zware aardbevingen op. Zoals in 1700 bij Cascadia, toen een compleet deel van de huidige Amerikaanse westkust opeens letterlijk de zee in zakte. Behalve superaardbevingen krijgen Portugal, Spanje en Marokko geregeld te maken met kleinere bevingen. Vorig jaar zomer nog werd de zeebodem bij Portugal getroffen door een forse beving: magnitude 5,6. En in februari van dit jaar vielen er zeshonderd doden in en rond de ‘Marokkaanse rivièra’ Al Hoceima, bij een aardbeving met magnitude 6,3. Die beving was een direct gevolg van de krachtenverdeling rond Gibraltar, merkt Gutscher op – als een soort sinistere vingeroefening van de natuur. Met de tweehonderdvijftigste verjaardag van de ergste ramp uit de Europese geschiedenis in zicht, lopen onderzoekers uit de hele wereld zich warm om het raadsel van de zeebeving voor eens en voor altijd op te helderen. Het komende jaar staan er zeker vijf oceanografische expedities op touw.
Maarten Keulemans, NOS Online 7
Bauxco Nieuws no. 36 - 10 september 2004
Het oog is de eerste schakel in het gezichtsstelsel. De functie is alle beelden scherp te stellen die het in een zone ontvangt om deze vervolgens om te zetten in zenuwimpulsen die zich tot onze hersens richten. Het deel van het oog dat belast is met het omzetten van lichtenergie in zenuwenergie is het netvlies. We kunnen het netvlies beschrijven als een dunne laag die zich aan de inwendige achterkant van het oog bevindt. Als we het oog vergelijken met een fototoestel, dan zou het netvlies de film van de camera zijn. Opdat het netvlies zijn functie tot ontwikkeling kan brengen is de juiste werking van de rest van de oogstructuren dankzij welke alle beelden op het netvlies kunnen worden geprojecteerd fundamenteel. Het bestaat uit cellen die licht ontvangen (fotoreceptoren) en uit cellen die de elektrische energie via de oogzenuw naar onze hersenen (neuronen) sturen. Het netvlies is voorzien van verschillende structuren. Het deel met de hoogste visuele resolutie wordt macula genoemd en bevindt zich in het midden. Zij wordt met name gevormd door een soort fotoreceptorcellen genaamd kegeltjes. In de rest van het netvlies hebben andere fotoreceptorcellen, de staafjes, de overhand. In de editie van vorige week stond netvliesloslating beschreven. Het netvlies kan ook andere aandoeningen hebben, zoals leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) of maculagat. Dit is één van de belangrijkste oorzaken van gezichtsverlies bij personen boven de 60 jaar. Er ontwikkelt zich een geleidelijke aantasting van het centrale netvlies die de juiste werking ervan verhindert. Dit deel is de macula. In beginfases kan de patiënt aan zijn aangetaste oog merken dat de rechte lijnen vervormd worden waargenomen. Wanneer de ziekte maculagat vordert, neemt de vervorming toe, waardoor de vormen niet kunnen worden herkend en beelden daarom niet kunnen worden gedefinieerd. De rest van het netvlies blijft tijdens het hele proces gezond. Op grond van de ontwikkeling kunnen we twee soorten onderscheiden: de droge en de natte vorm. De droge vorm heeft een langzame klinische ontwikkeling en een geleidelijke, maanden- of jarenlang durende achteruitgang van het gezichtsvermogen. Bij de natte vorm is de achteruitgang van het gezichtsvermogen sneller en
wordt gekenmerkt door de vorming van “nieuwe vaten” onder het netvlies. De behandeling van deze ziekte hangt af van de ontwikkelingsduur en van het type. Voor de natte vorm zijn de laatste jaren nieuwe behandelingen ontwikkeld die in staat zijn om de progressie ervan stop te zetten. Van deze behandelingen dienen we de fotodynamische therapie en de transpupillaire thermotherapie te noemen. Bij de eerste wordt een fotogevoelige stof in het bloed gespoten. Vervolgens wordt deze lichtgevoelige stof d.m.v. laserstralen op de plek waar zich het letsel bevindt, geactiveerd. Bij de tweede behandeling wordt geen contraststof ingespoten. Hoe kunnen arteriële afsluitingen en veneuze trombose het gezichtsvermogen beïnvloeden? De afsluiting van de middelste slagader van het netvlies (de voornaamste slagader van het netvlies) veroorzaakt een ernstig gezichtsverlies dat in vele gevallen onomkeerbaar is. veneuze trombose van zijtak Veneuze afsluitingen zijn na diabetes mellitus de tweede vaatziekte van het netvlies en verschijnen met name bij personen boven de 60 jaar. In veel gevallen veroorzaakt deze aandoening een belangrijk gezichtsverlies in het getroffen oog. De gebruikelijkste behandeling is de Argon laser fotocoagulatie. Welke algemene ziekten tasten het netvlies aan? Verschillende ziekten tasten het netvlies aan zoals bijvoorbeeld de verhoogde bloeddruk, reumatische aandoeningen, besmettelijke ziekten, inname van bepaalde medicamenten zoals chlorokine en vooral suikerziekte. Hoe tast suikerziekte het oog aan? Elke suikerpatiënt moet regelmatig sonderingen van de achterste lagen van het oog laten uitvoeren. Suikerziekte heeft voornamelijk gevolgen voor de kleine vaten van het netvlies en verhoogt de doordringbaarheid ervan, waardoor vochtophoping in het midden van het netvlies (in de macula) ontstaat die oedeem wordt genoemd. Bij progressie van de ziekte kunnen nieuwe vaten ontstaan die niet diabetische retinopathie normaal zijn en kunnen gaan bloeden. Hoe wordt diabetische retinopathie behandeld? De aandoening kan reeds in het beginstadium worden waargenomen. Wanneer de ziekte vordert kan de behandeling van het netvlies aan de hand van laserfotocoagulatie worden verricht. Als de progressie doorgaat kunnen deze bloedvaatjes binnen het oog gaan bloeden wat we hemorragie van het corpus vitreum noemen die een ernstig verlies van het gezichtsvermogen veroorzaakt. Afhankelijk van de staat van het contralaterale oog kan voor de voorafgaande behandeling van het aangetaste oog worden gekozen tussen observatie, behandeling met laser of vitrectomie.
bewerkt naar: Netvlies. Institut Oftalmològic de Barcelona
8 Bauxco Nieuws no. 36 - 10 september 2004