5 november 2004, 55e jaargang no. 44
secondary tank
De constructieactiviteiten van de Suralco - expansie bevinden zich in de eindfase. Alle agglomerator tanks in Precipitation zijn al afgebouwd. De nieuwe secondary tank, in diezelfde afdeling, begint al vorm te krijgen. Hij moet eind deze maand worden opgeleverd. De secondary, zoals hij kortweg genoemd wordt, staat naast de south cyclone building, één van de drie cyclone structures. Secondary en cyclones moeten het precipitatieproces optimaliseren.
1 Bauxco Nieuws no. 44 - 5 november 2004
Ook het pan filter gebouw in de afdeling Calcination is bijna klaar, het equipment is al op zijn plaats. Op dit moment wordt de laatste hand aan de pan filter building gelegd, zodat in de komende week de panfilters 11 en 12 kunnen worden getest met water.
north cyclone
south cyclone
pan filter building
east cyclone
De fase waarin het project zich nu bevindt, wordt commissioning genoemd. Deze testfase wordt gekenmerkt door het schoon flushen van pijpen en equipment, het testen van equipment om na te gaan of het aan de specificaties voldoet, het testen op lekkages en het kalibreren van elektrische meetinstrumenten. Indien de tests niet naar wens verlopen, moeten er aanpassingen worden aangebracht om het proces op de juiste wijze te laten aansluiten op het bestaande. Dit kan soms heel tijdrovend zijn. Geduld en passie voor het werk komen heel vaak om de hoek kijken. Belangrijk is dat het project op tijd wordt opgeleverd zonder dat er zich ongelukken hebben voorgedaan.
De constructie van de north cyclone - en de east cyclone - building vordert gestaag. De south cyclone building is twee weken geleden opgeleverd en bevindt zich nu in de testfase.
south cyclone building
secondary tank
2 Bauxco Nieuws no. 44 - 5 november 2004
Links achter Alcoa Corporate Safety Director Rick Williams en AWA Atlantic EHS Manager Shivajee Sinha, die door het topmanagement van Suralco werden ontvangen.
In de afgelopen week, van 1 tot en met 3 november, had Suralco bezoek van Corporate Safety Director Rick Williams en AWA Atlantic EHS Manager Shivajee Sinha. Laatstgenoemde was al eerder in Suriname, voor Rick Williams was het de eerste keer. In de conference room van Building 001 werden presentaties gehouden, waarbij onder meer de huidige stand van zaken in Paranam Operations, de expansie en toekomstige ontwikkelingen en uiteraard zaken betreffende Environment, Health en Safety aan de orde kwamen. De gasten hebben na de presentaties een bezoek gebracht aan BHP Billiton Suriname, waar ze zich oriënteerden in de Lelydorp III – mijn. Met de staf van de afdeling EHS en de SPA’s van de Critical Four
Safety Standards (Fall Protection, Mobile Equipment Safety, Confined Entry Procedures en Lockout/Tagout/ Verification) hielden ze op de tweede dag van hun bezoek een werkbespreking. Een aparte ontmoeting was gepland met Medical Director Clement Bailey, die onder meer gehoortests en ergonomische kwesties besprak. Op 3 november namen de Corporate Safety Director en de AWA Atlantic EHS Manager een kijkje in de Brokopondo Waterkrachtcentrale, rondgeleid door EHS Manager Jan Vandenbergh en Power Manager John Lieuw Hie. Tijdens de inleidende presentaties gaf onze EHS Manager een overzicht van de Accident History van Paranam Operations.
3 Bauxco Nieuws no. 44 - 5 november 2004
Er is een nieuwe Work Sampling op komst. Van 8 tot 12 november a.s. zullen de efficiëntie in het werkgedrag en de productiviteit van Suralco – medewerkers en contractors opnieuw gemeten worden. Vijftien observers gaan dan het veld in om routes te lopen in de Refinery, Port Operations en de Services – afdelingen. Hun genoteerde gegevens worden dagelijks verwerkt in een database, waaruit op de laatste dag de stand van zaken moet rollen. Het eindresultaat moet aangeven hoe het staat met: Late starts and early quits, Breaks, Traveling, Getting tools and materials, Planning and instruction, Personal time, Waiting, Direct work. Ook bij deze Work Sampling zal AWA Reliability & Maintenance Manager Bill Faragher aanwezig zijn. Bij de laatste meting, in juli j.l., was hij tevreden over het resultaat, maar gaf hij ook aan dat de mogelijkheden om het beter te doen, nog lang niet uitgeput waren. Improvement Opportunities zouden moeten worden aangegrepen om het overall resultaat op te schroeven. Het Work Sampling Team onder leiding van Maintenance Planner Hendrik Ranoe-
setiko, dat op maandag 1 november j.l. voor instructies bijeenkwam, hoopt dat die verbetering geconstateerd wordt na de looptochten. De Work Sampling is in verband met Idul Fitre vervroegd. Enkele observers die de vorige keer deelnamen, hebben onder meer in verband met de vastenmaand en problemen met het lange lopen moeten afhaken. Het team bestaat nu uit: S. Wagiman (Digestion), C. Satimin en A. Nalam (van Clarification), M. Jagga (Port Operations), R. Sewdien en R. Sabajo (Precipitation), H. Pawirodinomo en F. Imandikromo (Kier/CCC), S. Doerijat (Calcination), S. van Emden (Powerhouse), S. Hughes (Civil Services), R. Oedairamsingh (Mobile Plant), H. Tjokro (Electrical Services) en E. Ronowidjojo (Machine Shop); S. Mohamatsaid (Cobo) zorgt voor de input van data.
Het team dat maandag aan de slag gaat, kreeg van coördinator Hendrik Ranoesetiko en zijn voorganger Glenn Elshot het advies om vooral objectief te zijn bij de observaties.
4 Bauxco Nieuws no. 44 - 5 november 2004
Medewerkers van Geo-Survey hadden tot taak bauxiet en limestone voorraden op Paranam te inventariseren. Deze job, in de week van 22 tot 29 oktober j.l. uitgevoerd, maakte deel uit van de jaarinventarisatie van alle grondstoffen, halffabrikaten en eindproducten. Met joint venture partner BHP Billiton Suriname heeft Suralco besloten om bauxiet gezamenlijk te inventariseren. Vandaar dat de bauxietvoorraden in de bedrijfslocaties te Paranam, Coermotibo en de Lelydorp III – mijn werden gemeten. Bij het veldwerk heeft zich hier en daar wat stagnatie voorgedaan doordat de piles niet goed geshaped waren. Hierdoor moesten er meer meetpunten worden bepaald. Business Advisor Mahinder Sewgobind, die de supervisie had over de inventarisatie, vertelt dat er verder geen noemenswaardige problemen waren en alles een vlot verloop had. Hij heeft als aanbeveling dat er bij het inventariseren van bauxietvoorraden wordt overgegaan
tot het hanteren van één systeem, wat de efficiëntie ten goede zal komen. Een prettige omstandigheid tijdens de jaarinventarisatie was dat er in die periode weinig aanvoer was van grondstoffen, weinig movement was. Het maken van een jaarinventaris is een voorschrift van Alcoa. Elk bedrijf dat onder haar vleugels opereert, moet zijn fysieke voorraden afstemmen met de voorraadadministratie. Grote verschillen moeten
aan Alcoa worden gerapporteerd. Bij onze inventarisatie zijn er geen noemenswaardige verschillen geconstateerd. Bij het inventarisatieproces waren ongeveer dertig personen betrokken, onder wie technicians van Suralco, medewerkers van Geo-Survey en vertegenwoordigers van de externe auditors van de bedrijven, het accountantskantoor Tjong A Hung (voor Suralco) en KPMG (voor BHP Billiton Suriname).
Lime Plant 5 Bauxco Nieuws no. 44 - 5 november 2004
Suralco – medewerkers hebben op 25 oktober j.l. opnieuw meegedaan aan de Men Cook Out die jaarlijks door Quota International Suriname wordt georganiseerd. Ze lieten niets aan het toeval over en bespraken in de voorbereidingsfase intensief de deelname en vooral de menulijst. Coördinator Ricardo Lachman zei kort voor het evenement dat Suralco sterk voor de dag zou komen en dat de bezoekers zich onze tent lang zouden herinneren vanwege het lekkers dat er te krijgen zou zijn. De deelname was inderdaad een groot
succes. ‘Binnen no time’ waren de gerechten uitverkocht. De opbrengst komt via Quota ten goede aan sociale projecten. Het enthousiasme van de deelnemers is zo groot dat ze nu al denken aan gerechten die het volgend jaar op het menu moeten komen te staan. Het team bestond verder uit Ronald Rozenblad, Faizal Ilahibaks, Ron Dhauri, Rob Kasdiran, John Kalpoe, Moedio Tirtotaroeno, Steve en Etiënne Mannes, Andy Conraad en Dietmar Laske (één van de DNV – auditors).
Robby Nurse van Port Operations herdacht op 21 oktober 1974 het feit dat hij bij Suralco in dienst trad, een mijlpaal in zijn carrière. Wij feliciteren hem van harte en wensen hem veel werkgenot toe. In zijn functie als Jr. Equipment Operator was hij in zijn afdeling ARGOS – observer van het tweede kwartaal. Robby staat erom bekend dat hij van rijmen houdt. Ter gelegenheid van zijn dertigjarig jubileum schreef hij het volgende: Paranam mag de revue niet zomaar passeren, Want wij employés komen er met zijn allen om te produceren En in de naaste toekomst het bedrijf beter en meer te laten exporteren. 6 Bauxco Nieuws no. 44 - 5 november 2004
Amerikaanse nanotechnologen zijn erin geslaagd om onder de microscoop één afzonderlijke bacterie te doen oplichten. De methode is snel, selectief en uiterst gevoelig. Dat biedt perspectieven, stellen ze, voor de strijd tegen infecties en bioterrorisme.
Fluorescentiemicroscoopopname van E.coli bacterie.
Electronenmicroscoopopname van E.coli bacterie, vijf micrometer lang, geheel bedekt met fluorescerende antistofgebonden nanodeeltjes.
Fluorescente nanodeeltjes. Elke kwartscel bevat tienduizenden pigmentmoleculen. Doordat het pigment zit opgesloten in het kwarts, wordt de fluorescentie versterkt en blijft de kleurstof uitzonderlijk lang stabiel.
Jos Wassink, NOS Online
Ernstige voedselvergiftigingen en de dreiging van het bioterrorisme hebben de bacterie teruggebracht in de actualiteit. Artsen nemen de bacteriële dreiging weer serieus, nu de vertrouwde antibiotica hen steeds vaker in de steek laten. Resistente bacteriën gedijen en doen hun schadelijke werk terwijl de medische staf het ene middel na het andere probeert. Een vroege identificatie van de boosdoener is meer gewenst dan ooit. Zowel in de patiëntenzorg als bij het opsporen van sporen van bioterroristische activiteiten. Wat Xiaojun Zhoa en collega’s uit Florida beloven, voldoet precies aan die behoefte. Ze zijn erin geslaagd om een nanotechnologisch lampje te fabriceren en dat vast te maken aan een specifieke bacterie. Onder de microscoop stralen ze het nanolampje aan met laserlicht waardoor het fel oplicht als gevolg van fluorescentie. Dat is het verschijnsel dat er in de jarentachtigdisco voor zorgde dat een wit shirt zo spectaculair paars oplichtte onder de ‘blacklight’. Niet alleen is de methode extreem gevoelig (één enkele bacterie licht op als een fietslampje in het donker), maar ze is ook snel en selectief. Nu stuurt een arts, die het type bacterie wil weten achter een infectie, een uitstrijkje naar het laboratorium. Daar kweekt men de bacterie op in een petrischaaltje en doet wat tests. Pas drie dagen later komt de uitslag, waarop de arts zijn medicatie kan afstemmen. De fluorescentietest werkt binnen twintig minuten. Daarnaast is de test ook nog eens erg specifiek. De onderzoekers wilden nagaan of de test verschillende bacteriestammen uit elkaar kon houden. Ze namen monsters uit rundergehakt en testten dat op de van voedselvergiftigingen bekende bacterie E. coli O157:H7. Het vlees bevatte ook een andere E. coli bacterie (DH5a), die volstrekt onscha-
delijk is. De bedoeling was om alleen de gevaarlijke bacterie te merken. Het nanolampje werd verbonden aan een antistof die alleen bindt aan de E. coli O157:H7. Nadat een oplossing met de nanodeeltjes twintig minuten had kunnen inwerken op het hamburgermateriaal, bleken de deeltjes zich wel aan de beruchte variant te hechten, maar niet aan de onschuldige. Het onderzoek is een voorbeeld van ‘bionanotechnologie’, een techniek waarbij nanotechnologische vindingen, in dit geval een zestig nanometer klein fluorescentielampje, via biotechnologie (specifieke antistoffen) worden ingezet in een levende omgeving. Een ander voorbeeld zijn de gerichte medicijnen (‘targeted drugs’) van het Groningse bedrijf ‘Biomade Technology’ dat nanodoosjes maakte voor agressieve kankergeneesmiddelen. Ze worden radiografisch geopend zodra het orgaan van bestemming bereikt is. De Amerikaanse onderzoekers zien grootse mogelijkheden voor hun snelle, specifieke en ultragevoelige detectiemethode. De combinatie ervan met die van de gerobotiseerde analyses van grote aantallen proeven tegelijk (‘high throughput screening’) maakt het mogelijk een monster te simultaan te testen op een groot aantal verschillende bacillen. In de toekomst schept dat ongekende mogelijkheden voor de detectie van een breed scala aan bacteriën in voedsel, patiëntenmateriaal of milieubemonsteringen, menen de onderzoekers. ,,Door de integratie van nanotechnologie in complexe biologische systemen (de patiënt) kunnen we ziekte in het vroegste stadium detecteren en voorkomen.” Sterker nog: ,,Bionanotechnologie biedt wetenschappelijke en commerciële kansen die ons huidige voorstellingsvermogen ver te boven gaan.”
7 Bauxco Nieuws no. 44 - 5 november 2004
Hemofilie is een erfelijke afwijking in de bloedstolling die voornamelijk bij mannen voorkomt. Vrouwen kunnen echter wel draagster zijn, wat inhoudt dat zij zonder zelf ziekteverschijnselen van hemofilie te hebben, de aandoening aan hun kinderen kunnen doorgeven. Door deze aangeboren afwijking in de bloedstolling duren bloedingen bij mensen met hemofilie langer dan normaal. Dit komt doordat één van de factoren nodig voor de bloedstolling, stollingseiwit factor VIII (hemofilie A) of factor IX (hemofilie B) geheel of gedeeltelijk ontbreekt. Hemofilie komt voor in verschillende vormen: van licht tot ernstig. De ernst wordt bepaald door de hoeveelheid factor VIII of factor IX, die door het lichaam zelf nog wordt aangemaakt. Bij een ernstige vorm van hemofilie ontbreekt de betreffende stollingsfactor vrijwel geheel. Door het tekort aan factor VIII of factor IX komen met name, bij ernstige vormen van hemofilie, inwendige bloedingen voor in gewrichten (scharniergewrichten zoals de enkel, knie of
elleboog; maar ook in schouder- en heupgewrichten), in spieren en in zacht weefsel. Deze steeds weer terugkerende bloedingen in gewrichten en spieren kunnen bij niet of te laat behandelen veel schade veroorzaken aan het bewegingsapparaat. Daarnaast bestaat voor iedereen met hemofilie een verhoogd risico op nabloedingen bij het trekken van kiezen, operaties en ongelukken. Omdat mensen met een lichte(re) vorm van hemofilie weinig klachten hebben, moeten juist zij hierop extra alert zijn. Pas sinds de jaren zestig is hemofilie goed te behandelen. Toen werd een methode ontdekt om stollingseiwitten uit menselijk bloedplasma te zuiveren. Hierdoor werd het mogelijk het bij mensen met hemofilie ontbrekende stollingseiwit intraveneus (in een ader) toe te dienen. Tegenwoordig worden deze stollingseiwitten ook langs biotechnologische weg gemaakt. De behandeling van hemofilie kan met bijwerkingen gepaard gaan. Zo kan bij mensen met een ernstige
links: zakjes bloed, geschikt voor transfusie.
8 Bauxco Nieuws no. 44 - 5 november 2004
vorm van hemofilie de vorming van antistoffen optreden, die de behandeling ernstig kan bemoeilijken. Deze remmervorming treedt vooral op jeugdige leeftijd op, dat wil zeggen binnen de eerste 50 tot 100 behandelingen met een stollingsproduct. In het verleden is de behandeling van hemofilie gepaard gegaan met de overdracht van virusinfecties (hepatitis C, aids). Tegenwoordig zijn de gebruikte stollingsproducten zodanig beveiligd dat de overdracht van hepatitis C en aids - normaal gesproken - niet meer mogelijk is. Alhoewel hemofilie tegenwoordig goed is te behandelen, is er nog geen definitieve genezing mogelijk. Een groot gedeelte van het lopende wetenschappelijke onderzoek is gericht op verbetering van de veiligheid van de behandeling en een geheel of gedeeltelijk herstel van de erfelijke afwijking (gentherapie). Ook wordt de mogelijkheid bekeken stollingseiwitten te produceren met behulp van transgene dieren. bloedstolsel. Bloed stolt wanneer het buiten de bloedbaan komt. bij het tot staan brengen van een bloeding zijn de voornaamste betrokken factoren: bloedvaten, bloedplaatjes, een aantal stollingsfactoren en eventueel de weefseldruk. Op de bloedplaatjes slaan draadvormige eiwitten neer (fibrine), waardoor een slappe massa ontstaat die de wond als het ware verstopt. Het stolsel wordt daarna versterkt door het ingroeien van bindweefselcellen.
