Deelnemersvergadering 25 september 2014
Agenda
2
1.
Opening, mededelingen en ingekomen stukken
2.
Notulen
3.
Jaarverslag 2013
4.
Beleggingen 2013 en ontwikkelingen (Martijn Euverman)
5.
Nieuwe pensioenregelgeving 2015 (Peter Janssen)
6.
Actuele zaken
7.
Vragen
1. Opening
3
2. Notulen
4
3. Jaarverslag 2013
5
Kernpunten 2013
6
•
Bescheiden positief rendement van 3%
•
Opbouwkorting actieven 1,8% i.p.v. 2,25%
•
Doorvoering korting op aanspraken en uitkering van 7%
•
Wijziging beleggingsmix op basis van ALM studie
•
Restantkorting einde jaar niet nodig
•
Dekkingsgraad einde jaar 105,2%
Belangrijke cijfers 2013
7
2013
2012
Rendement Indexatie - actieven - pensioengerechtigden en premievrijen
3,0%
15,2%
0,0% 0,0%
0,0% 0,0%
Dekkingsgraad Vereiste dekkingsgraad Minimum vereiste dekkingsgraad Pensioenvermogen Pensioenverplichtingen
105,2% 113,8% 104,2% 838,3 mln. 796,8 mln.
99,7% 111,8% 104,2% 827,6 mln. 830,5 mln.
Gemiddelde rekenrente
2,7%
2,4%
Analyse resultaat 2013 Euro x miljoen Premiebijdragen Pensioenopbouw Pensioenuitvoeringskosten Premieresultaat
8
2013 22,6 -20,4 -1,6 0,6
2012 24,6 -27,4 -1,4 -4,2
Beleggingsresultaten Rentetoevoeging voorziening pensioenverplichtingen Wijziging marktrente Intrestresultaat
23,5 -3,0 23,9 44,4
108,9 -12,6 -54,2 42,1
Toeslagverlening Korting opgebouwde pensioenaanspraken Toevoeging voorziening toekomstige levensverwachting Overige Overig resultaat
0,0 0,0 0,0 -0,7 -0,7
0,0 61,7 -12,3 0,8 50,2
Totaal resultaat
44,3
88,1
Beleggingsresultaten (rendement) Beleggingen euro x miljoen
821,2
900
828,2
718,6
800 665,8 700
599,4
600 500 400 Vastgoedbeleggingen
300 11,2%
12,0%
7,6%
15,2%
3,0%
200
Vastrentende waarden
100 0 2009
9
Aandelen
2010
2011
2012
2013
Strategische Beleggingsmix Strategische allocatie
Bandbreedtes min. max.
Feitelijke allocatie 2013
Euro x 1.000.000
Aandelen
32,5%
27,5% 37,5%
34,6%
286,4
Vastgoed
7,5%
2,5% 12,5%
3,1%
25,7
60,0%
52,5% 67,5%
62,2%
514,0
0,1%
1,1
100,0%
827,2
Vastrentende waarden Liquide middelen TOTAAL 10
0,0% 100,0%
-5,0%
5,0%
Uitsplitsing Beleggingsresultaten 2013
2012
Vastgoedbeleggingen Rendement Benchmark
-1,0% -0,2%
-1,6% 0,9%
Aandelen Rendement Benchmark
17,7% 17,5%
14,4% 14,4%
Vastrentende waarden Rendement Benchmark
-1,6% -1,7%
11,7% 11,7%
4,2% 3,0%
12,0% 15,2%
Totale portefeuille Rendement (excl. derivaten) Rendement (incl. derivaten)
11
Aandelen en Vastgoed 2013
Aandelen Aandelenfonds (index fonds) Beursgenoteerde certificaten van aandelen Ballast Nedam Totaal
Vastgoed Vastgoedfonds, niet beursgenoteerd 12
2013
2012
282,8
235,9
2,1 284,9
2,0 237,9
25,7
27,3
Vastrentende waarden 2013 2013
2012
379,2 92,6 0,9 472,7
395,4 91,0 1,0 487,4
Return portefeuille Hoogrenderende obligaties Obligaties opkomende markten Subtotaal
22,2 29,0 51,2
20,6 30,5 51,1
Totaal Vastrentende waarden
523,9
538,5
Matching portefeuille Euro staatsobligaties Euro bedrijfsobligaties Lening op schuldbekentenis Subtotaal
13
Benchmark eurostaatsobligaties Land
Norm gewicht
Feitelijk gewicht
Duitsland
35%
31,9%
Nederland
20%
15,7%
Frankrijk
30%
27,6%
Finland
5%
3,9%
10%
8,6%
Oostenrijk Overig
14
12,3%
Beleid renterisico 2013 Het Pensioenfonds is gevoelig voor de rente door: •
Waardering rente-afhankelijke beleggingen met marktrente;
•
Waardering op marktrente van pensioenverplichtingen (rentetermijnstructuur DNB) Na invoering UFR is deze gevoeligheid verminderd.
Strategisch beleid: •
Op basis van ALM 2013 aangepast eind 2013
•
Renterisico wordt afgedekt voor minimaal 50% en maximaal 60%. Als norm wordt 55% aangehouden
15
Voorziening pensioenverplichtingen euro x miljoen 900
815
800 700
830
797
707 651
600 500 400 Voorziening zieke deelnemers
300
Kostenvoorziening
200
Pensioengerechtigden Premievrijen
100
Actieven
0 2009
16
2010
2011
2012
2013
Gemiddelde marktrente voorziening 2008:
3,6%
2009:
3,8%
2010:
3,4%
2011:
2,7%
2012:
2,4%
2013:
2,7%
17
Lasten levensverwachting 2008:
0,0 mln.
2009:
21,0 mln.
2010:
27,8 mln.
2011:
0,0 mln.
2012:
12,3 mln.
2013:
0,0 mln.
18
Dekkingsgraad 2008:
88,4%
2009:
93,1%
2010:
95,6%
2011:
88,8%
2012:
99,7%
2013:
105,2%
19
Deelnemers 2013
2012
Totaal
7.016
7.133
Deelnemers Pensioengerechtigden Premievrijen Gemiddelde leeftijd actieven
1.949 2.185 2.882 44 jaar
2.236 2.096 2.801 43 jaar
Premies Pensioenuitkeringen
€ 22,6 mln. € 28,2 mln.
€ 24,6 mln. € 28,4 mln.
20
Huidige pensioenregeling De pensioenregeling is een “collectieve beschikbare premieregeling” •
Verdeling van de premie op basis van middelloonregeling;
•
Geen gegarandeerd recht;
•
Premie is vast percentage pensioengrondslag (24%);
•
Werkgever heeft geen plicht tot bijstorten;
•
Werkgever heeft geen recht op overschotten.
21
Volgorde toekenning middelen Beschikbare middelen worden, in de onderstaande volgorde toegekend: 1. Herstel van 31 december 2010 doorgevoerde korting (3%);
2. Toeslagverlening volgens CPI en CAO 3. Inhaal toeslagverlening
Uitsluitend geldig voor niet of gedeeltelijke toeslagen voor 31-12-2012 Na 5 jaar vervalt in te halen toeslag 4. Aanleggen van 10% buffer (boven vereiste reserves) 5. Extra toeslag in verhouding 3:2 (actieven: inactieven) Tijdens de duur van een korte termijn herstelplan geen toeslagen 22
Toeslagenbeleid •
De doelstelling is om de overschotten te besteden aan toeslagen;
•
De toeslagverlening is voorwaardelijk: als meer middelen aanwezig zijn dan benodigd voor de nominale verplichtingen (inclusief de vereiste buffers), kunnen toeslagen worden verleend.
Uitgangspunten bij toeslagverlening:
•
Financiële positie van het fonds ultimo 2013;
•
Pensioenreglement;
•
Korte en lange termijn herstelplan.
=> geen toeslagen per 1 juli 2014 23
Volgorde bij tekort Indien niet binnen de gestelde termijn het dekkingstekort en / of reservetekort door middel van matiging van de toeslagverlening opgeheven kan worden, resteren de volgende maatregelen: 1. Beleggingsmix
2. Herverzekering 3. Korting van nominale aanspraken Het Bestuur kan gemotiveerd van deze volgorde afwijken. 24
Beleid korten opgebouwde pensioenen •
Opgebouwde pensioenen en dus ook de uitkeringen worden evenredig gekort;
•
Herstel vindt plaats middels toeslagen;
•
Toeslagen zodra mogelijk aan iedereen
25
Gemiste toeslagen Actieven 1 juli 2009 1 juli 2010 1 juli 2011 1 juli 2012 1 juli 2013
In te halen Verleende toeslag 3,28% 0% 1,51% 0% 1,26% 0% 0,50% 0% n.v.t. 0%
Pensioengerechtigden en premievrijen In te halen Verleende toeslag 1 juli 2009 1,94% 0% 1 juli 2010 1,11% 0% 1 juli 2011 1,93% 0% 1 juli 2012 2,38% 0% 1 juli 2013 n.v.t. 0% 26
Korting 0% 3% (31-12-2010) 0% 0% 0% Korting 0% 3% 0% 0% 0%
Pensioenuitvoeringskosten Euro x 1.000.000
Pensioenbureau
2013
2012
1,6
1,4
Kosten per normdeelnemer bedragen € 377,Vermogensbeheer Gefactureerde kosten In fondsen verwerkte kosten Overige kosten
27
1,5
1,4
0,7 0,6 0,2
0,6 0,6 0,2
Structuur Stg. Pensioenfonds Ballast Nedam De Nederlandsche Bank
Autoriteit Financiële Markten
Beleggingscommissie Advies vooraf
Accountant
Bestuur
Adviserend actuaris
28
Visitatiecommissie
Verantwoordingsorgaan
Controle achteraf
Waarmerkend actuaris
Deelnemersvergadering
Pensioenbureau
Vermogensbeheer
• Bestuursondersteuning • Financiële – en deelnemersadministratie
Risicoverzekering
Bestuur 2013 Naam
Gekozen / Benoemd
D. van Hoogstraten (voorzitter) Werkgever M. Heitman Werkgever J. Leenders Werkgever A. Kersten Werknemers J. Voorrips Werknemers W. Hubeek Pensioengerechtigden
29
Verantwoordingsorgaan 2013 Naam
T. de Jong (voorzitter) K. de Roo J. Haring G. Jansen B. Philippen J. Romeijn
30
Gekozen / Benoemd
Werkgever Werkgever Werknemers Werknemers Pensioengerechtigden Pensioengerechtigden
Beleggingscommissie 2013 Bestuursleden J. Voorrips (voorzitter) D. van Hoogstraten Adviseurs P. Bajema (operationeel adviseur BNPF) B. Buyck M. Euverman (strategisch adviseur Beleggingscommissie) E. Velthuis Pensioenbureau L. Duynstee J. Gelens A. de Jager 31
Commissies 2013 Naast de beleggingscommissie werkt het bestuur met de volgende bestuurscommissies: • Agendacommissie (opvolger van Dagelijks Bestuur) • Audit commissie • Risicomanagementcommissie • Jaarverslagcommissie • Communicatiecommissie • Governance commissie
32
Visitatiecommissie 2013 Voor eerst is Intern Toezicht uitgevoerd door een externe commissie
Naam
Discipline
M. Breek E. Janssen L. Rutgers
Bestuursprocessen Pensioenen en communicatie Beleggen en vermogensbeheer
33
Bevindingen Intern Toezicht (2013) Zie ook jaarverslag pagina 30.
• • • • •
34
Grote betrokkenheid van Bestuur bij alle werkzaamheden Zorgvuldige implementatie van WVBP Aandacht voort opvolging aanbevelingen intern toezicht Voorrang implementatie uitbestedingsbeleid Ondersteuning van het initiatief van een strategische heroriëntatie
Oordeel Verantwoordingsorgaan (2013) Zie pagina 28 van het jaarverslag • • • •
35
Positief over gekozen bestuursmodel, aandacht voor betrokkenheid bestuur bij BN Verrast door rendement van 3% Wens om meer betrokken te zijn bij lopende bestuursonderwerpen Bezorgd over werkdruk pensioenbureau
Pensioensite: www.bnpf.nl
36
Pensioenbureau 2013 Naam
Functie
L. Duynstee Directeur I. Endenburg-de Groot Secretaresse J. Gelens Controller A. van Greuningen Pensioenadministrateur M. van der Hout Beleidsmedewerker A. de Jager Beleidsmedewerker M. van Rossum-van Uden Financieel administrateur J. van der Star Pensioenadministrateur Totaal 6,5 voltijdsarbeidskracht 37
Jaarverslag Vragen? 38
6. Actualiteit
39
Onderwerpen 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
40
Actuele financiële positie => toeslagenbesluit Pensioenregeling 2015 nFTK (proces) Financiële toestand van het fonds Strategische heroriëntatie Statutenwijziging Binnengekomen vragen
1. Renteontwikkelingen Rente wederom flink gedaald => daling dekkingsgraad zal volgen DNB RTS
Markt RTS
December 2013
2,74%
2,64%
Juni 2014 Juli 2014 Augustus 2014
2,42% 2,32% 2,20%
2,06% 1,96% 1,65%
41
1. Actuele financiële positie Dekkingsgraad= Vermogen / Verplichtingen
1e kwartaal 2014 2e kwartaal 2014 Dekkingsgraad augustus 2014
106,6% 108,1% 109,6%
Bij gelijkblijvende rente over drie maanden daalt de DG naar 103,9% Dekkingsgraad marktrente 42
99,5%
1. Besluitvorming indexatie, herstel kortingen •
Te herstellen korting 3%, te herstellen gemiste indexaties 6,5% actieven – 7,5% inactieven;
•
In mei vergadering besloten om niet te herstellen;
•
Besluit in september heroverwogen op basis van kaders nFKT;
•
Herstel van kortingen zal in nFTK achtergesteld worden aan indexaties en pas na hoge buffers.
•
DG nu hoog, deze daalt echter bij gelijkblijvende rente naar 103,9% => nu herstellen leidt zeer aannemelijk tot nieuwe korting
•
Besluit; geen herstel
43
2. Pensioenregeling 2015 Per 1 januari 2015 wijzigt de pensioenregeling opnieuw (zie ook presentatie van de heer Janssen) Opbouwpercentage 1,875% Maximaal pensioengevend salaris €100.000,• •
44
COR en werkgever zijn hierover in overleg Toets uitvoerbaarheid door BNPF
3. Nieuw FTK per 2015 • •
Geen keuze tussen nominaal en reëel kader Pensioenfonds moet een complete regeling hebben, expliciet onder andere over: – – –
• • • • 45
Indexatie Noodmaatregelen (kortingen) Herstelmogelijkheden
Als sturingsinstrument dient het fonds een haalbaarheidstoets te ontwikkelen Toets beleggingsbeleid Inwerkingtreding per 1 januari 2015 Fondsdocumenten gereed per 1 juli 2015
4. Financiële toestand van het fonds (1) •
•
46
Eigen inventarisatie van beschikbare gegevens: –
Ontwikkeling dekkingsgraad
–
Ontwikkeling beleggingsresultaten
–
Beleggingsbeleid
–
Premiebepaling
–
Stortingen, onttrekkingen werkgever
Geen conclusies door bestuur BNPf: –
Onvergelijkbaarheid met andere fondsen door veelheid aan variabelen
–
Niet los te zien van historische context en verschillende politieke omgevingen
–
Pas vanaf pensioenwet 2007 is enige vergelijking mogelijk (bijvoorbeeld door vastlegging definitie dekkingsgraad)
4. Financiële toestand van het fonds (2)
47
5. Strategische heroriëntatie •
Na een analyse door WG en WN in 2013 voert het bestuur nu een eigen heroriëntatie uit
•
Mogelijkheden die momenteel worden uitgediept zijn: – Zelfstandigheid maar met (gedeeltelijke) uitbesteding – Samenwerking met andere fondsen – Overgang naar BpF bouw
•
Proces: – afronding fase twee in derde kwartaal 2014
– daarna stakeholder dialoog 48
6. Statutenwijziging •
• •
49
Formele rol deelnemersvergadering is achterhaald: – Belangenbehartiging is geborgd via bestuursmodel (vertegenwoordiging in bestuur en VO) – Ongelijkheid tussen belangengroepen Stakeholderdialoog najaar 2014 Bestuur komt met voorstel tot wijziging 2015
7. Binnengekomen vragen (1) 1. Is de in 2013 ontvangen premie voldoende voor de opbouw? –
Ja, als gevolg van een korting van de opbouw van 20%
2. Is de premie van 24% voldoende voor de opbouw in 2015? – – –
Dit wordt beïnvloed voor de nieuwe fiscale kaders Is afhankelijk van discussie werkgever en werknemers Hierna zal het bestuur de premie toetsen
3. Wat is de stand van zaken van de strategische heroriëntatie en worden de deelnemers hierbij betrokken? –
Vraag reeds beantwoord
4. Hoe worden de risico’s berekend die bepalend zijn voor de hoogte van het vereist eigen vermogen, 113,8% –
50
Wordt berekend op basis van wettelijke voorschriften
7. Binnengekomen vragen (2) 5. Verwacht effect sterfte grondslagen 3,4%? –
Moet zijn verwacht rendement….fout in jaarverslag…..
6. Waarom leidt een wijziging van de gemiddelde marktrente van 0,3% in 2013 tot een kleiner effect dan eenzelfde wijziging in 2012? –
De gemiddelde rente van 2,7% is slechts een kengetal. De discontering vindt plaats aan de hand van een complete rentetermijn structuur.
7. Gaat het bestuur over tot herstel van de 3% korting n.a.v. nFTK 2015? –
Vraag reeds beantwoord
8. Kan de VvP een constructief overleg met het bestuur verwachten over het “Onderzoeksrapport VvP – BNPf” –
51
Ja
VRAGEN? 52
Disclaimer
AAN DEZE PRESENTATIE KUNNEN GEEN RECHTEN WORDEN ONTLEEND, DE STATUTEN EN REGLEMENTEN ZIJN BEPALEND.
53
