Verslag RCE-kenniscafé op 25 september 2014 Aanwezig:
Afgemeld:
Rob van Dijk (Cocoon), Cees van der Giessen (N’Lloyd ), Yvonne Hartemink (verslag), Bernetta Harting (HTM en SVOB), Joris Hutter (HSRM), Karin Jansen (Eco Consult en SVOB), Wim de Korte (gemeente Doetinchem en SVOB), Kyra Kuitert (bureau K2), Manuel Lopez (RCM advies), Gonda Neddermeijer (Kernel Groep), Henk Neddermeijer (Kernel Groep), Derk van Oosterzee (SVOB), Joop van Riessen (N’Lloyd), Wilbert Rodenhuis (Saxion en SVOB), Paul van Soomeren (DSP-groep en SVOB), Rob van Sprang (DAF trucks) en Tobias Woldendorp (DSP-groep). Martijn Flinterman (Rijkswaterstaat), Ron Massink (TU Delft), Geert-Jan van Lieshout (KPN), Ita Luten (Ita Luten Advies) en Hin Oey (Innosecure),
Welkom door Wim de Korte Wim opent het kenniscafé. De insteek van de kenniscafés is om tijdens een informele setting onderwerpen aan te snijden en te delen. Dit is al gedaan met het onderwerp “de boodschap van camera’s”. Vandaag gaat het over de kwaliteit (inclusief borging) van de CPTED experts en de vraag of deze kwaliteit en expertise op een of andere manier controleerbaar vastgelegd kan worden via certificering. Opening door dagvoorzitter Paul van Soomeren Paul geeft de aanleiding van dit kenniscafé weer, samengevat in de volgende punten: • De ervaringen met de huidige nationale (RCE/N’Lloyd) certificering van CPTED-experts en de internationale certificering: ICA Certified CPTED Practitioner; Basic & Advanced: sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen. • Het nut van RCE-certificering. Wat heb je er eigenlijk aan; zin en onzin. • Welke eisen worden er nu eigenlijk gesteld aan een CPTED-expert. Er zijn 10 stellingen voorbereid om de discussie te stroomlijnen. Iedereen wordt nadrukkelijk gevraagd ook achteraf ook nog per mail te reageren op de stellingen. Voor de stellingen zie bijlage. Door middel van een interview van Paul met Cees van der Giessen en Joop van Riessen van N’Lloyd en Bernetta Harting (HTM en SVOB) komt de discussie op gang. Cees van der Giessen is kwaliteitsmanager bij N’Lloyd: N’Lloyd zorgt voor de administratieve zaken en borging van de verschillende soorten registers op het terrein van veiligheid. Er is geen verplichte certificering in de veiligheidswereld. Vanmiddag draait het om het CPTED-register. Van de aanwezigen zijn er 6 geregistreerde CPTED experts (RCE). Bernetta is ook RCE. Ze geeft aan dat voor haar de meerwaarde om te registreren vooral ligt bij de verplichting je vakkennis bij te houden. Bernetta licht toe door middel van enkele voorbeelden uit de praktijk. Bernetta gebruikt de ‘titel’ RCE ook wel in overleggen met anderen om aan hen duidelijk te maken dat CPTED echt een vakgebied is. Discussie aan de hand van stellingen • Stelling 1: Certificering CPTED onzin ja of nee? Drie personen vinden dit onzin. Rob van Dijk (Cocoon): Het nut van registreren is lang niet altijd duidelijk. Het moet meerwaarde krijgen als je RCE bent. Klanten zijn niet geïnteresseerd in certificering. De meerwaarde van CPTED moet voor buitenstaanders duidelijker worden. Als de communicatie over het concept CPTED en de waarde daarvan verbeterd worden dan is hij van mening dat CPTED absoluut geen onzin is. Kortom: we moeten niet intern een
1
gecertificeerde kerstboom gaan optuigen, maar we moeten naar buiten om iedereen uit te leggen dat CPTED een echt vak is, dat belangrijk en nuttig is. Tobias Woldendorp (DSP) geeft aan dat d.m.v. CPTED veiligheidsproblemen vanuit verschillende invalshoeken worden beoordeeld: dat is de waarde. Kyra Kuitert (Bureau K2) is RCE gecertificeerd. Ze betaalt hier jaarlijks voor, maar wat krijgt ze ervoor terug? Wim de Korte (SVOB) geeft aan zelf geen CPTED expert te zijn. Hij heeft wel veel ervaring met de realisatie van plannen in de openbare ruimte. Als je in de openbare ruimte alles vanaf het begin meeneemt in planvorming e.d. dan heb je beter resultaat, dan hoeven vaak niet achteraf dingen gerepareerd te worden. Vraag naar keurmerk is er meestal niet omdat de kennis aanwezig blijkt. Wel moet men met die vakkennis meer naar buiten treden. Ervaren mensen met die kennis zouden bijvoorbeeld certificering simpeler moeten krijgen. • Stelling 2: alleen personen of ook bedrijven certificeren? De meerderheid van het café is van mening dat certificatie persoonsgerelateerd moet zijn. De discussie spits zich vervolgens toe op de verschillen tussen van overheidswege bezoldigde opleidingen en niet bezoldigde opleidingen. Als je je opleiding voltooit bij een opleiding die geaccepteerd is door SVOB/NLloyd zou je RCE achter naam kunnen zetten. Bij Saxion kunnen studenten extern examen doen om RCE te behalen. Stelling 4: Het ICCP register (van de internationale ICA) kent twee niveaus. Moeten we daar aan denken of beginnen met een basisniveau? Basiseisen kunnen lastig zijn, omdat er zijn vele soorten experts vanuit verschillende vakdisciplines zijn. Wel zijn er verschillende niveaus nodig. Elke expert is uniek. Ook moet je jaarlijks punten halen om je certificaat te houden. Deze punten zou je al moeten krijgen als je binnen je vakgebied bezig bent. Punten zijn niet altijd makkelijk te behalen geeft men aan. Er ontstaat een levendige discussie over opleidingsniveaus en kwaliteitseisen. •
Veel draagvlak ontstond er voor de gedachte dat CPTED een specialistische post HBO/WO opleiding is. CPTED wordt vooral ervaren als een werkmethode, manier van denken, die je inzet in nieuwe en bestaande situaties om de veiligheid optimaal te waarborgen. Het betreft integraal denken, maar dat kan gedaan worden door experts of diverse terreinen (stedenbouw, landschap, security, risk management). Volgens Wim kun je die vakgebieden vergelijken met een rijbewijs (A, B, C, D en E) en vormt de CPTED expertise en certificatie de extra slip cursus (Henk: anti slip cursus). Het café kwam tot de conclusie dat we gedragen eisen willen verbinden aan het certificaat. Vanuit andere vakgebieden, maar ook vanuit de ICA en vanuit verschillende NEN normen (security, risk management, auditing, kwaliteit en CPTED (de Europese VeiligheidseffectRapportage- norm van CEN)), zijn goede voorbeelden die we kunnen gebruiken. Recent kwam daarbij ook nog het CROW met een leidraad. Afspraken 1. Ter plekke wordt een groepje gevormd die de verschillende al bestaande eisen verzamelt, ze aanvult en nagaat wat voor RCE relevant is. NLloyd zorgt er vervolgens voor dat deze eisen meetbaar worden. Voor het eind van het jaar ligt er concreet resultaat. Deelnemers: Wilbert Rodenhuis (trekker), Henk Neddermeijer, Cees van der Giessen en Manuel Lopez. 2. Het café is van mening dat RCE meer naamsbekendheid moet krijgen. Dit zou gelijk op kunnen lopen met het actualiseren van de kwaliteitseisen. Voor de communicatie naar buiten wordt een tweede werkgroep gevormd. Deelnemers: Rob van Dijk (trekker), Bernetta Harting en Karin Jansen.
2
Bijlage: Uitnoging RCE (Register CPTED Expert) café Datum: 25 september 2014 Plaats: De Tabaksplant, Coninckstraat 15 te Amersfoort Programma 15.00 uur Inloop en ontvangst 15.15 uur Welkom door Wim de Korte, voorzitter SVOB 15.20 uur Opening door dagvoorzitter Paul van Soomeren en interview met Bernetta Harting RCE (HTM en SVOB), Joop van Riessen (N’Lloyd) en Cees van der Giessen (N’Lloyd) 15.40 uur Discussie aan de hand van stellingen – deel 1 16.15 uur Pauze 16.30 uur Discussie – deel 2 17.30 uur Hapje en drankje en napraten Stof tot nadenken ter voorbereiding van het café Tijdens het RCE-café willen we nadenken over: •
• •
De ervaringen met de huidige nationale (RCE/N’Lloyd) certificering van CPTED experts en de internationale certificering: ICA Certified CPTED Practitioner Basic & Advanced: sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen. Het nut van RCE-certificering. Wat heb je er eigenlijk aan; zin en onzin. Welke eisen worden er nu eigenlijk gesteld aan een CPTED-expert en welke eisen zouden er volgens ons gesteld moeten worden.
Om de discussie te stroomlijnen, hebben we 10 stellingen voorbereid. Elke stelling wordt gevolgd door een (korte) overweging of uitwerking. De stellingen zijn bewust soms lekker zwart/wit en tendentieus geformuleerd. We zijn onder elkaar en zolang er geen blauwe ogen geslagen worden, is een pittige discussie alleen maar leuk en nuttig. Schroom niet om zelf tijdens het café of al eerder via de mail uw eigen stelling(en) in te dienen. Dit kan via
[email protected]. Stelling 1. RCE - certificering is onzin! Niet doen! Was Joop van Riessen als politieman gecertificeerd? Is de voorzitter eigenlijk wel CPTED expert (of gecertificeerd voorzitter)? Wat is de zin en wat is de onzin van een CPTED certificatie? En vervolgens: als we CPTED certificatie van een persoon zinnig vinden, moeten we dit in Nederland organiseren, of laten we het aan de koepel ICA over, of doen we beide? Stelling 2. Certificeer alleen personen niet bedrijven. Aan een persoon hangt een opleiding, ervaring en kennis. Dat kun je controleren en toetsen. Bij een bedrijf weet je veel minder goed wie het werk doet. Toch? Stelling 3. Het RCE-certificaat moet onbeperkt geldig zijn. Eens expert in CPTED … altijd een expert. Zoveel verandert er niet op het vakterrein CPTED. Volgens N’Lloyd geldt een termijn van 3 jaar. Redelijk of onzin?. Stelling 4. Het ICA-register kent twee niveaus: ‘basis’ en ‘voortgezet’. Het SVOB bestuur begon ook gelijk al in ‘diverse niveaus’ te denken (goed, beter, best). Is dat slim of juist veel te ingewikkeld en kunnen we beter beginnen met het niveau ‘basis’. Eerst maar eens met een clubje een uitgebreide set van ‘basis-eisen’ formuleren, waarbij geldt dat steeds goed moet worden nagegaan hoe er per opleiding getoetst wordt op kennen (cognitief), kunnen (toepassen in praktijk) en willen (houding)? 3
Leerdoelen en eisen voor het basisniveau kunnen zijn: •
• •
•
• •
De deelnemer kent tenminste de belangrijkste theoretici die aan de basis liggen van de CPTED-aanpak, kan er minimaal drie noemen en is in staat hun werk kort te beschrijven (C. Ray Jeffery, Jane Jacobs, Oscar Newman, Tim Crowe), Situationele kennis (Ron Clarke), ruimtelijke kennis (Brantinghams, Ratcliffe), …. De deelnemer kan de opgedane theoretische kennis toepassen in een concrete praktijksituatie. De deelnemer moet kennis hebben van: wat criminaliteit is (welke vormen bestaan), wat angst voor criminaliteit is/onveiligheidsgevoelens zijn (welke mogelijke oorzaken), welke andere veiligheidsproblemen relevant kunnen zijn (denk aan ….) Deelnemer moet kennis hebben van politiegegevens (aangiften, cijfers, dark number), moet weten wat slachtoffer enquêtes zijn (Nederland en buitenland zoals ICVS) en wat self report data zijn. Moet per soort minimaal twee voordelen en twee nadelen kunnen benoemen. Deelnemer moet kennis hebben van nationale en internationale CPTED netwerken (denk aan SVOB/E-DOCA, ICA, COST-action, EFUS, … Etc
Stelling 5. De expert moet aantoonbaar werkzaam zijn op het gebied van CPTED (of aanverwant). Hoe toon je aan dat je werkzaam bent op het gebied van CPTED? Is de handtekening van de opdrachtgever (klant, opleidingsinstituut) nodig, of kan worden volstaan met de eigen melding? De International CPTED Association (ICA) vraagt met name dit punt: stuur 3 voorbeelden op van werk dat je deed, waarbij een klant zijn handtekening geeft als referentie dat het werk ook echt (goed) gedaan is. Je kunt het ook simpeler doen en vragen of de te certificeren CPTED expert een verklaring opstelt. Bedenk overigens dat er zowel praktijkmensen bestaan als meer theoretici (ook: opleiders). Stelling 6. Een RCE-expert dient lid te zijn van ICA en/of SVOB. Hiermee blijft een RCE-expert op de hoogte van allerlei vak-nieuwtjes doordat hij nieuwsbrieven e.d. ontvangt. Maar volgens veel Certificerende Instellingen (CI’s) mag je dit helemaal niet eisen… Stelling 7. Een RCE-expert moet jaarlijks punten halen om het certificaat te behouden. Voor het up-to-date houden van vakkennis kan een puntensysteem worden bedacht. Kleine bijeenkomsten die je volgt, geven weinig punten en zwaardere onderdelen meer punten. Bijvoorbeeld 'je MOET minimaal … punten per jaar halen’. Meer punten moet een extra beloning geven (een soort 'cum laude' of ‘senior’ optie). Overigens hoeft het hier niet alleen te gaan om SVOB-bijeenkomsten, maar ook het doen van een presentatie over CPTED, het bijwonen van een congres, het schrijven van een artikel, activiteiten in een LinkedIn discussieforum, het aandragen van artikelen voor de SVOB-website (samenvatten), etc. moeten/mogen meetellen. SVOB kenniscafé of vergelijkbaar bijwonen 2 punten CPTED lezing / workshop bijwonen 3 punten Artikel publiceren CPTED 5 punten Mee organiseren CPTED/SVOB bijeenkomst 5 punten Geven workshop CPTED 7 punten Jaarlijks voor RCE benodigd 5 punten. Daarboven vermelding “Senior” voor 1 jaar. Stelling 8. Moet schorsing uit het RCE-register mogelijk zijn. Ja/nee?. Op basis van klachtencommissie aantoonbaar nalatig handelen o.i.d Maar ja … wat is dan ‘nalatig handelen’ en wie bepaalt dat? 4
Stelling 9: Nederlandse certificering moet naadloos aansluiten bij de buitenlandse certificering van de ICA: International CPTED Association http://www.cpted.net/Certification). Die internationale certificering is arbeidsintensief, kost 200 dollar en is eigenlijk alleen goed mogelijk in het Engels. Aangezien je drie projecten moet opsturen is vertaling best een punt. Willen we wel een koppeling aan de wereldwijde ICA certificering? Wat zijn de pro’s en con’s? Stelling 10: CPTED is USA terminologie. Weg ermee! Eh … weg met ‘wat’ dan? In Europa noemen we CPTED Crime Prevention through Urban Design and Planning (CPUDP), in de UK heet het Designing Out Crime/Design Against Crime (DOC & DAC) en in Nederland Veilig Ontwerp en Beheer (VOB). Nu klinkt de term ‘Registrated VOB Expert’ misschien niet zo lekker, maar houden we het bij CPTED of niet? En daarbij: waar liggen eigenlijk de grenzen van dit vakgebied. Volgens auteurs als Paul Ekblom, Victoria Gibson en Paul van Soomeren is het nogal een zooitje en bestaat er eigenlijk niet één CPTED theorie of één CPTED vakgebied.
5
