De Wartburg Jaarplan 2013-2014
J
Inhoud
Exemplarisch onderwijs .................................................................................................................. 3 Engels...................................................................................................................................... 4 Burgerschap ............................................................................................................................... 9 Zorg / interne begeleiding ............................................................................................................... 9 Kwaliteitszorg ........................................................................................................................... 12 Functiemix .............................................................................................................................. 12 Ouderbetrokkenheid ................................................................................................................... 12 Hoogbegaafdheid ....................................................................................................................... 13
2
Exemplarisch onderwijs Exemplarisch onderwijs In de achterliggende schooljaren hebben we veel aandacht besteed aan de doelen die we hebben opgesteld in het schoolplan 2012-2015 2013-1014 Planning en organisatie - 14 exempelweken en daarnaast ‘Venster op Nederland in groep 5 tot 8’. - De onderwijsvisie en kring-gespreksvaardigheden hebben dit schooljaar een eigen plek - We kunnen reflecteren op het leerproces van de kinderen en dat van onszelf - Het maatjesleren heeft een duidelijke plaats in onze school - We hebben een sluitend borging- en opleidingssysteem om het gewenste niveau van vaste leerkrachten te behouden en van nieuwe leerkrachten te bereiken. - Er is een goede communicatie vanuit MT naar het bestuur en de ouders over de processen en opbrengsten van exemplarisch onderwijs. De opbrengsten worden eenduidig gewaardeerd en gerapporteerd aan de ouders en op schoolniveau aan het bestuur. (aandachtspunt dit jaar:ouderavond) - De schoolorganisatie is zo aangepast dat we exemplarisch onderwijs op optimale wijze gestalte kunnen geven. Team- en groepsniveau Teamleden gaan elkaar (in dit jaar als experimentfase) bij de voorbereiding, ter plekke en achteraf bij de reflectie ondersteunen binnen exemplarisch onderwijs. -In enkele groepen wordt er expliciet aandacht gegeven aan persoonlijke leerdoelen binnen exemplarisch onderwijs. Dit willen we in groep 4 en 5 klassikaal en in groep 6 tot 8 persoonlijk uitbouwen binnen de exempels. De kinderen leggen dit ook vast in hun leerdagboeken. -De groepsleerkrachten gaan de exemplarische vaardigheden ook toepassen bij de hoofdvakken. Ook komt er een verdergaande integratie van de instructie- en gespreksvaardigheden van leerkrachten tijdens alle lessen.
Leerlingniveau - De kinderen vanaf groep 5 kunnen hun eigen leerproces verwoorden en beschrijven. - De leerlingen ontwikkelen hun gespreksvaardigheden en hebben inzicht hoe ze door hun eigen houding en vaardigheden het groepsproces kunnen verdiepen. - De groepsleerkrachten kunnen de exemplarische vaardigheden ook toepassen bij de hoofdvakken en leerkrachten durven steeds meer los te komen van bestaande structuren en kunnen hun werk steeds meer in grotere gehelen plannen.
3
Experimentfase 2013-2014: - Op het rapport van de kleuters zijn 5 items die de leerkrachten invullen om zo de doorgaande ontwikkeling van de kinderen bij exemplarisch onderwijs te laten zien. Enkele leerlijnen van KIJK (bijv zelfstandig denken) kunnen hierbij worden gebruikt. - Voor de groepen 3 tot 8 staan op het rapport 5 items om de ontwikkeling van de leerlingen te volgen en vast te leggen wat betreft exemplarisch onderwijs.
Professionele leergemeenschap 2013-2014 Aanleiding De Wartburg heeft de afgelopen jaren gewerkt aan de implementatie van het concept exemplarisch onderwijs en in vervolg daarop aan de introductie van de professionele leergemeenschap. Veel doelen uit het schoolplan 2011-2015 zijn behaald. Enkele doelen staan nog open. Deze worden in de jaarplannen exemplarisch onderwijs 2013/2014 en 2014/2015 beschreven. Er is een visiedocument dat richting geeft, er zijn kritische situaties ontwikkeld waaraan leraren zich spiegelen, de dialoog, het stellen van vragen en leren aan de echte vragen hebben structureel een plaats gekregen. Kinderen, ouders en leraren tonen zich betrokken. Om datgene wat gerealiseerd is ook te borgen in het gedrag van de leraren is gekozen voor de aanpak van de professionele pedagogische leergemeenschap. Dit heeft geleid tot de introductie van maatjesleren en professionele vorming van intervisie waarbij beroepspraktijken verdiept en verbreed worden. In vervolg op deze jarenlange ontwikkeling is de behoefte en noodzaak ontstaan de kwaliteit van de instructie en het onderwijsleerproces te verbreden en te verdiepen. Om dit te realiseren wordt aandacht gegeven aan twee belangrijke aspecten: verantwoordelijkheid en zelfstandigheid bij leerlingen en de toepassing van actuele kennis over instructie en leren die de kwaliteit van het lerarengedrag een impuls moet geven. Doel - Het realiseren en implementeren van een samenhangend systeem van regels en routines waarmee de leraren de zelfstandigheid en verantwoordelijkheid bij de leerlingen bevorderen. - De kennis en vaardigheden van leraren over leren en instructie uitbreiden zodat de kwaliteit van het onderwijsleerproces toeneemt. - Ondersteunen en faciliteren van het MT en de pioniersgroep die start met leren en instructie in de school goede praktijken te ontwikkelen. Werkwijze De scholing kenmerkt zich door een organische en procesmatige aanpak. Daarbij wordt gewerkt in verschillende fasen: MT, pioniersgroep en team. Tevens wordt participerende coaching ingezet, waarbij in de beroepspraktijk samengewerkt zal worden.
4
Stappenplan 2013-2014 Wanneer en wie 2 september (tijdens eerste teambijeenkomst) Berdine en Erna
3 September 2013 8:00-12:00 Berdine en Erna Met ondersteuning van Bert
9 september Maatjesmoment 1
2e teambijeenkomst 24 september 2013 Team middag vanaf 12:30-17:00 Bert Kalkman
Onderwerp 1e teambijeenkomst
Doelen: In belang van leerlingen kwaliteit van de instructie in de klas Plan uitleggen schoolbreed verbeteren. Hoeveel tijd hebben we voor Collega’s er met elkaar over laten instructie? praten Hoeveel differentiatie hebben we in instructie? Onderwerpen inventariseren en evt Wat is het verschil tussen uitleggen zelf bijschrijven en instructie geven? Doel: om te komen tot maximaal 5Planning dit jaar uitleggen.. 10 afspraken die we schoolbreed gaan hanteren om meer tijd en diepte te krijgen in onze instructie. Team en met deelgroepje (pioniersgroepje) Plan van aanpak delen Het ontwerpen van een - Het ontwerpen van een bruikbare gecombineerde kijkwijzer waarbij kijkwijzer voor het MT. instructievaardigheden en - Het ontwerpen van een kijkwijzer zelfstandigheid en die leraren inzicht geeft in verantwoordelijkheid bij leerlingen noodzakelijk te vertonen gedrag om in één keer geobserveerd kunnen de zelfstandigheid en worden. verantwoordelijkheid te stimuleren en de kwaliteit van het onderwijsleerproces te verdiepen. De kijkwijzer - Pioniersgroepje samenstellen - Reflecteren op eigen onderwijshandelen aan de hand van kijkwijzer - Leerpunten delen in maatjes Thema: - De presentatie van de kijkwijzer De introductie van het thema en de uitkomsten van de zelfstandigheid en nulmeting. verantwoordelijkheid als - De introductie van de regels en noodzakelijke basisvoorwaarde om routines bij zelfstandig werken. de kwaliteit van het - Het ontwerpen van een onderwijsleerproces te verdiepen. gezamenlijk interpretatiekader bij de regels en routines. - Het realiseren van een implementatieplan voor de invoering van zelfstandigheid en
5
verantwoordelijkheid. Eind oktober tot half december
Startmoment pioniersgroepje Josephine, Aline, Berdine, Erna, Jan-Pieter en Andrea 29 oktober 2013 12:30-17:00 Begin november – half januari:
12 november 2013 8:30-17:00
2 bouwvergaderingen en 2 maatjesmomenten 14-10 11-11 18-11 9-12
De afspraken op het gebied van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid leerlingen die gemaakt zijn worden uitgevoerd in de klas.
Tijdens 2 bouwvergaderingen en maatjesmomenten worden deze door de leerkrachten met elkaar besproken. Thema: brainstormen over modeleren en Verbreden en verdiepen van kennis hoe je via instructie kinderen en vaardigheden ten aanzien van inzicht kunt geven in hun eigen instructie geven en de kwaliteit van leerproces. het onderwijsleerproces. - De eerste stappen in het onderwijsleerproces zoals gerealiseerd in de kijkwijzer worden verdiept en omgezet in praktisch lerarengedrag. - De leraren ontwerpen lessen en demonstreren deze waarbij actuele kennis en vaardigheden ten aanzien van leren en instructie ingezet worden.
Participerende coaching op de afgesproken onderdelen uit de kijkwijzer –> 5 collega’s
Dit pioniersgroepje maakt afspraken op deze middag en komt nog 2 keer met Erna/Berdine samen tussen november en januari om ervaringen te delen. Daarnaast coacht Bert deze leerkrachten allemaal 1 keer op interactieve wijze en neemt daarbij een video op. - Verdiepen en verbreden van kennis en vaardigheden ten aanzien van instructie en leren in de beroepspraktijk. - Gezamenlijke evaluatie pioniersgroep.
6
14 januari 2014 8:30-12:00 (onderbouw) 12:30-16:30 (bovenbouw) Berdine/Erna en Bert
2e bijeenkomst (per bouw een dagdeel) In aansluiting op de ingezette afspraken dd. 24 september en de start van de pioniersgroep dd. 12 november wordt nu het hele team betrokken bij het proces.
21 januari 2013
Participerende coaching op de afgesproken onderdelen uit de kijkwijzer bij de leraren die niet tot de pioniersgroep behoren.
Eind januari tot april
2 bouwvergaderingen en 2 maatjesmomenten 3-2 3-3 10-3 7-4
13 maart 2013
Participerende coaching op de afgesproken onderdelen uit de kijkwijzer dan wel op exemplarisch onderwijs
2 juni 2014 12:30-17:00
Afsluitende bijeenkomst waarin de opbrengsten gekapitaliseerd worden en afspraken gemaakt worden voor het vervolg.
- Zelfstandigheid en verantwoordelijkheid bespreken in de onderbouw/bovenbouw en starten met verdiepen en verbreden van kennis en vaardigheden t.a.v. instructie en leren n.a.v. de kijkwjzer. Onderbouw: -hoe omgaan met uitgestelde aandacht? - hoe werkt dit bij kleuters? - hoe ga je om met de tijd die vrij komt? -hoe leer je kinderen nadenken over hun eigen leerproces? Midden/bovenbouw: -modeleren bij instructie? -hoe leer je kinderen nadenken over hun eigen leerproces? - Verdiepen en verbreden van kennis en vaardigheden ten aanzien van instructie en leren in de beroepspraktijk. - Gezamenlijke evaluatie. Tijdens 2 bouwvergaderingen en maatjesmomenten worden deze door de leerkrachten met elkaar besproken Pioniersgroepje ondersteunt de andere collega’s bij de uitvoering in de praktijk. - Verdiepen en verbreden van kennis en vaardigheden ten aanzien van instructie en leren in de beroepspraktijk dan wel exemplarisch onderwijs - Evaluatie van de implementatie van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid. - Evaluatie van de opbrengsten van leren en instructie.
7
Engels
In het schooljaar 2013-2014 willen we de volgende doelen wat betreft Engels realiseren: September: - Elke leerkracht plant op het lesrooster minimaal 45 minuten Engels in. - Elke leerkracht vult in de jaarplanning in wat er dit jaar bij Engels wordt aangeboden en gebruikt hierbij de leerlijn Engels. - Groep 5 en 6 werkt met de methode My Name is Tom voor groep 5. - Groep 7 en 8 gaan met de woordlijsten van het VLC werken. - Leerkrachten werken aan hun eigen vaardigheid d.m.v. cursus Engels A of Engels C. Juni: - De resultaten van de CITO-toets in groep 7 en 8 worden worden geanalyseerd en vergeleken met de scores van afgelopen jaren. - Door MT en team wordt het geven van Engels in groep 1-8 en de leerlijn op school geëvalueerd. - Er wordt een overzicht gemaakt van de uitgaven i.v.m. de toegekende subsidie door het Europees Platform.
8
Burgerschap Jaarplan 2013-2014 Staat nog (gedeeltelijk) open: - We hebben een doorgaande lijn wat betreft burgerschap opgezet. Daarbinnen komen aspecten als moreel besef, gedrag, taalgebruik e.d. aan de orde. - In het schooldocument is te vinden wat we in de praktijk doen wat betreft burgerschap - In de schoolgids is te lezen wat uitwerking is (en de dialoog met ouders) wat betreft burgerschap
Zorg / interne begeleiding
Jaarplan zorg 2013-2014:
De doelstellingen voor komend cursusjaar: • Verdere implementatie ‘werken met een groepsplan’. Een aantal speerpunten zijn: - goed evalueren: de leerkrachten evalueren zelf na elke toets hoe de kinderen die gemaakt hebben en passen (indien nodig) de leerstof op aan. Tijdens de groepsplanbesprekingen in februari en juni wordt er geëvalueerd n.a.v. de doelen die in het groepsplan beschreven zijn. Er wordt specifiek gekeken naar de D en Eleerlingen + de kinderen die een heel niveau of meer gezakt/ gestegen zijn. - SMART (specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch, tijdgebonden)doelen formuleren: doelen gericht op de inhoud van de leerstof en doelen op het resultaat wat de kinderen zouden kunnen halen. - Belemmerende en compenserende factoren benoemen die de doelen van het groepsplan beïnvloeden
9
- Tijdens de groepsbesprekingen evalueren de leerkracht en de ib-er opvallende dingen uit het groepsplan. - De Rt-er stelt (voor de kinderen op wie het van toepassing is)gedeeltelijk samen met de leerkracht het groepsplan op. - De groepsplanvergaderingen zijn op 23-09-2013, 24-02-2014 en30-06-2014 • In samenwerking met het MT wordt gekeken hoe de leerkrachten ‘Kijk’ en ‘Zien’ bewuster kunnen gaan gebruiken ( gebruik handelingssuggesties e.d.)in hun dagelijks sociaal-emotioneel omgaan met de kinderen. - De Ibers kijken hoe er op andere scholen gewerkt wordt met ‘Zien’: hoe wordt er omgegaan met de uitslagen en hoe wordt er een koppeling gemaakt naar de klasse praktijk. Samen met het MT wordt een plan van aanpak gemaakt. - Van september 2013 t/m januari 2014 : onderzoek op scholen - Van januari t/m mei 2014: plan van aanpak maken voor onze school. - (cursusjaar 2014 2015:implementatie plan) • In samenwerking met MT kijken we hoe we het niveau van studerend lezen kunnen verhogen in de groepen 6,7 en 8. - In een aantal groepen wordt momenteel ‘gepionierd’ met Blitz. We kijken of dit bevalt en hoe we dit eventueel structureel gaan gebruiken. - Tijdens de bouwvergadering op 14-10-2013 worden daar verder afspraken over gemaakt. • Bij het werken met het takenbord wordt gekeken hoe we voor toekomstige VMBO Basis (LWOO)- leerlingen ruimte kunnen maken, zodat ze hun huiswerk deels op school maken / leren. - Tijdens de bouwvergadering op 14-10-2013 wordt hier een afspraak gemaakt voor een uit te zetten tijdpad • De leerlingen worden meer zelf betrokken bij hun ontwikkeling en leerproces. - De leerkracht heeft met elk kind een persoonlijk gesprekje in de 1e rapportperiode - De leerkracht bespreekt en evalueert de lesdoelen met de groep
10
- De kinderen vanaf groep 5 kunnen hun eigen leerproces verwoorden en beschrijven. (Tijdens exo. Wordt hier specifiek aandacht aan besteed) • Kinderen die aan de hand van een hulpplan werken, worden daar meer bij betrokken. Ze denken mee in de te behalen doelen en de manier waarop deze doelen gehaald kunnen worden. - Het opgestelde hulpplan wordt door de rt-er met het kind kort doorgenomen en er wordt vooral samen gekeken naar de te behalen doelen: denkt het kind dat het dat kan bereiken? Hoe wordt daaraan gewerkt? - De Ib-ers bespreken dit met de rt-ers en evalueren tijdens de hulpplanevaluaties of dit lukt en hoe de kinderen hier mee omgaan. • De Ib-ers maken (trend)analyses op groepsniveau en (indien nodig) op individueel niveau. Tijdens de groepsbesprekingen ( september, februari en juni)worden de groepsanalyses doorgenomen met de leerkrachten. De analyses op individueel niveau worden besproken met de leerkracht en (indien van toepassing) de ouders. Dit gebeurt tijdens geplande gesprekken. • Kinderen met een OPP worden buiten de berekening van de Eind Cito toets gehouden. De Ib-er bovenbouw gaat na in hoeverre het mogelijk is.
11
Kwaliteitszorg In het schooljaar 2013-2014 willen we de volgende doelen wat betreft Kwaliteitszorg realiseren: • • -
Er is nog één audit van vorig jaar overgebleven: afspraken rondom exemplarisch onderwijs. Deze wordt in sept/okt uitgevoerd en er wordt een auditing rapport gemaakt. Daarnaast zullen er nog 2 nieuwe gebieden worden geaudit: Nov/dec: Gebruik van ICT/Media in de klas April/mei: Engels groep 1-8
Functiemix • Dit jaar willen we de procedure rond de nieuwe functie Coördinator Exemplarisch onderwijs afronden. • We gaan onderzoeken of er nog nieuwe functies nodig zijn die iets toevoegen in de organisatie
Ouderbetrokkenheid • De punten uit het schoolplan zijn onderzocht. • We gaan het werken met arrangementen verder uitwerken.
12
Hoogbegaafdheid In het schooljaar 2013-2014 willen we de volgende doelen wat betreft meer-/hoogbegaafdheid realiseren: IB-ers: • De IB-ers gebruiken DHH voor leerlingen waarbij een vermoeden is van meer/hoogbegaafdheid. Ze gebruiken het DHH om meer van de leerling in beeld te krijgen, als leidraad voor de gesprekken met ouders en handelingsplannen te maken voor deze leerling. • Bij de groepsbespreking wordt aandacht besteed aan de meer-/hoogbegaafden in de groep.
Coördinatoren meer-/hoogbegaafdheid: • Aan de hand van de criteria voor de plusgroep en Grieks worden begin van het jaar de leerlingen hiervoor geselecteerd in overleg met de IB-er/ hoogbegaafdheidscoördinatoren. In oktober beginnen de drie plusgroepen en de groep(en) Grieks. De plaatsing in een groep geldt voor een half jaar. Na de CITO M-toetsen wordt er gekeken of de leerling nog aan de criteria voldoet. Bij afwijking wordt overlegd met de ouders en besproken wanneer de leerling wel/niet in de plusgroep zal blijven. • Er worden plusgroepen gestart op 3 niveaus: kleuters, middenbouw, bovenbouw. Moeders ondersteunen de leerkrachten die verantwoordelijk zijn voor de plusgroepen. • Voor de plusgroepen wordt een groepsplan gemaakt in Parnassys. In de plusgroep onderbouw en middenbouw wordt aan de doelen in dit plan gewerkt, in de plusgroep bovenbouw werken de leerlingen zelf aan hun doelen.
13
• Er wordt aan 2 groepen leerlingen Griekse les gegeven: een startgroep en een vervolggroep. • Drie collega’s volgen een cursus op het gebied van begeleiding van meer/hoogbegaafden. • Deze collega’s bieden de leerkrachten ondersteuning bij het in een vroeg stadium signaleren van meer-/hoogbegaafden. • Deze collega’s bieden de leerkrachten ondersteuning om de meer-/hoogbegaafden in hun groep goed te kunnen begeleiden. • Deze collega’s doen kennis op over het begeleiden van de sociaal-emotionele ontwikkeling van deze kinderen en passen dit indien nodig toe. Leerkrachten: • Leerkrachten binnen de school bieden onderwijs op niveau en extra uitdaging aan meer/hoogbegaafden. Dit doen ze o.a. met behulp van het groepsplan. • Dit jaar begeleiden de bikkelklasleerkrachten experimenteel enkele plusleerlingen. Deze leerlingen gaan versneld, op hun eigen tempo, door de reken- en taalstof heen.
14
