VSO
SO
School Ondersteunings Profiel
(SOP)
De Strandwacht
SO
VSO
SO De Strandwacht Paddepad 8 2554 HZ Den Haag Tel. 070 - 325 40 02
[email protected] www.destrandwacht.nl
Schoolondersteuningsprofiel De Strandwacht & Ambulante Dienst De Loodsboot (SO/AB) De Strandwacht, school verbonden aan het Pedologisch Instituut, is een school voor Zeer Speciaal Onderwijs (ZSO) voor leerlingen van 4-12 jaar. De school heeft als kerntaak het verzorgen van onderwijs aan kinderen met psychiatrische en gedragsproblemen, veelal gecombineerd met leerproblemen. Daarnaast biedt De Strandwacht behandeling en begeleiding aan leerlingen waar dat nodig mocht zijn (bijvoorbeeld logopedie, fysiotherapie, dyslexiebehandeling en spelbegeleiding). De Ambulante Dienst De Loodsboot verzorgt de ambulante begeleiding en specialistische ondersteuning in het primair onderwijs in de regio Haaglanden en is ondergebracht bij De Strandwacht. De Strandwacht is onderdeel van de stichting De Haagse Scholen. De Strandwacht heeft een aantal vaste partners waarmee intensief wordt samengewerkt, waaronder De Jutters, De Banjaard en Stichting Jeugdformaat. De leerlingen die onderwijs volgen op De Strandwacht zijn verdeeld over meerdere locaties. Deze locaties zijn: Hoofdlocatie Paddepad 8 (12 groepen), locatie Westland in Naaldwijk (2 groepen), locatie Banjaard/Jutters (2 groepen), locaties Daghulp Den Haag (2 groepen, waarvan één groep op Paddepad 6 en één groep op Haardstede 1), locatie Daghulp Voorburg (1 groep) en locatie Delft (1 groep). De leerlingen die in de groepen bij De Jutters, De Banjaard of De Daghulp zitten, krijgen behandeling bij betreffende instelling en De Strandwacht verzorgt het onderwijs. Dit schoolondersteuningsprofiel beschrijft grotendeels het aanbod op de hoofdlocatie aan het Paddepad. De uitvoering van het onderwijs op de behandellocaties en de nevenlocatie in het Westland is in principe gelijk aan het onderwijs op de hoofdlocatie. Alle leerlingen zijn van 8.30-14.30 uur op school en krijgen in die tijd onderwijs en begeleiding. Op woensdag hebben alle leerlingen tot 12.30 uur les. De leerlingen hebben allemaal een individueel ontwikkelingsplan. In dit plan staat het onderwijsaanbod omschreven. Als het nodig is, wordt voor de leerling ook een individueel handelingsplan opgesteld voor een bepaald gebied voor een afgebakende periode. Doel van het onderwijs van De Strandwacht is om leerlingen voor te bereiden op de eisen die de samenleving stelt. De Strandwacht gaat uit van talenten en mogelijkheden van leerlingen, daarom wordt naast onderwijs ook zorg op maat aangeboden. Beschrijving van de doelgroep (instroom, toelating en uitstroom) De doelgroep van De Strandwacht wordt gevormd door leerlingen met gediagnosticeerde psychiatrische - en gedragsproblemen. De complexiteit van deze problemen in combinatie met leerproblemen maakt dat leerlingen geplaatst worden op De Strandwacht. Leerlingen kunnen zeer verschillende stoornissen hebben. Naast een groot aantal autistische leerlingen, zijn er ook leerlingen met ADHD, hechtingsstoornis, dyslexie etc. De Strandwacht heeft ook een vangnetfunctie. Leerlingen die elders niet geplaatst kunnen worden, worden opgevangen bij De Strandwacht. De Strandwacht verzorgt eveneens het onderwijs voor leerlingen die in een behandelsetting zitten en onderwijs genieten. De leerlingen in de behandelsetting hebben allemaal een plaatsingsbekostiging en dus niet allemaal een toelaatbaarheidsverklaring. Gedurende het hele jaar vindt er in- en uitstroom van en naar De Strandwacht plaats.
De meeste leerlingen die onderwijs volgen op De Strandwacht zijn ingestroomd vanuit het reguliere basisonderwijs (90%). De overige 10 % komt van het Speciaal Basisonderwijs (SBO) en andere scholen voor speciaal onderwijs. Het voedingsgebied van De Strandwacht is groot. Leerlingen van De Strandwacht zijn voor 60% afkomstig uit Den Haag, voor 20% uit het Westland en voor 20% uit overige gemeentes. Toelating tot De Strandwacht is mogelijk met een toelaatbaarheidsverklaring. Na de aanmelding bij de school start de interne procedure van de Commissie van Begeleiding (CvB) van de school. Deze commissie bestaat uit een: orthopedagoog, intern begeleider, leerkracht, jeugdarts, maatschappelijk werker en een voorzitter. De voorzitter is meestal een lid van het managementteam van de school. In principe zijn alle leerlingen met ernstige gedragsproblematiek en een toelaatbaarheidsverklaring plaatsbaar op De Strandwacht, maar er zijn grenzen aan de toelaatbaarheid. Leerlingen moeten in staat zijn om in een groep van 10-12 leerlingen te functioneren. De Strandwacht biedt geen één-op-één begeleiding en ZMOK-leerlingen behoren ook niet tot de doelgroep. Wanneer blijkt dat De Strandwacht geen passend aanbod kan bieden aan de leerling wordt door de CvB naar een school gezocht waar de leerling wel terecht kan. Als de leerling behandeling nodig heeft, wordt direct doorverwezen naar De Banjaard, De Jutters of een drie-milieu setting. Heel soms komt terugplaatsing naar het regulier onderwijs voor. Dit is dan vaak wel in combinatie met een extra ondersteuning door één van onze ambulant begeleiders. De begeleiding wordt dan geboden op de reguliere basisschool. De meeste leerlingen verlaten De Strandwacht rond hun 12e levensjaar. In de behandelsettingen is er het gehele jaar door in- en uitstroom van leerlingen. Als de behandeling afgerond is, stopt ook het onderwijs in de behandelsetting en wordt een andere school gezocht. Ongeveer 90% van de leerlingen stroomt uit naar het voortgezet speciaal onderwijs (VSO). Tussentijds is er uitstroom naar primair onderwijs (basisonderwijs en speciaal basisonderwijs) of naar een andere school voor speciaal onderwijs (zoals zmlk, zmok, spraak/taal-problemen). Soms gaat een leerling naar een kinderdagverblijf of een orthopedagogisch centrum.
Populatie Leerlingen kunnen zeer verschillende stoornissen hebben. Naast een groot aantal autistische leerlingen, zijn er ook leerlingen met ADHD, hechtingsstoornis, dyslexie etc. Onderwijs: aanbod en organisatie De Strandwacht biedt speciale ondersteuning aan leerlingen, die door hun beperking niet in staat zijn om deel te nemen aan het reguliere onderwijs. De zorg op De Strandwacht is georganiseerd op groeps- en leerlingniveau. Bij inschrijving wordt de leerling ingedeeld in de groep waar hij of zij het beste past. Op basis van alle leerlinggegevens wordt een groepsplan opgesteld, waarin het onderwijsaanbod beschreven staat. Daarnaast wordt voor iedere leerling een ontwikkelingsplan op maat gemaakt (één kind, één plan).
Het ontwikkelingsplan wordt jaarlijks aan het begin van het schooljaar opgesteld door de CvB. Halverwege en aan het eind van het schooljaar wordt het plan tijdens de leerlingbespreking geëvalueerd. Een individueel handelingsplan wordt opgesteld voor een periode van zes weken. Driemaal per jaar worden ouders uitgenodigd om met de leerkracht het ontwikkelingsplan van de leerling te bespreken. Tijdens de ontwikkelingsplanbespreking komen zowel de verstandelijke als de sociaal-emotionele ontwikkeling en de thuissituatie aan de orde. Deze bespreking wordt tweemaal per jaar gecombineerd met de rapportbespreking. Het ontwikkelingsplan wordt ook met de leerlingen zelf besproken, waarin ze ook zelf aangeven waar ze graag aan willen werken. Op basis van de ontwikkelingsplannen wordt voor iedere groep een groepsplan gemaakt. Dit groepsplan is aangepast aan de specifieke kenmerken van de leerlingen in de groep. Op dit moment werkt De Strandwacht met groepsplannen voor rekenen, taal en sociaalemotionele ontwikkeling. De groepen zijn samengesteld op basis van het didactische niveau van de leerlingen, de stoornis en kindkenmerken. De groepsgrootte ligt op dit moment rond de 12-14 leerlingen. Het onderwijsaanbod op De Strandwacht sluit aan op de onderwijsbehoeften van (groepen) leerlingen. De Strandwacht baseert haar onderwijsaanbod op de kerndoelen van het speciaal onderwijs. De Strandwacht heeft de kerndoelen voor speciaal onderwijs vertaald in leerlijnen. Voor de leerlingen met een didactische leeftijd tot 21 geldt een algemeen programma, voor de leerlingen met een didactische leeftijd vanaf 21 geldt dat het onderwijs in leerroutes wordt aangeboden. Leerroutes differentiëren het onderwijs op een grofmazige manier naar het uitstroomperspectief: - VMBO-basis en kader beroepsgerichte leerweg. Dit betreft de grootste groep leerlingen van De Strandwacht. - Praktijkonderwijs en VSO ZML. Dit betreft een beperkte groep leerlingen. -VMBO theoretische leerweg, HAVO / VWO. Dit betreft eveneens een beperkte groep leerlingen. Als een leerling extra zorg nodig heeft, kan dit binnen of buiten de groep plaatsvinden. Omdat het om specifieke problemen gaat, is de zorg altijd tijdelijk. Na afloop van de behandeling wordt bekeken of het probleem is opgelost en of er een vervolgplan moet worden opgesteld. Bij extra individuele zorg kan worden gedacht aan logopedie, fysiotherapie, remedial teaching, dyslexiebehandeling, sociale vaardigheidstraining en spelbegeleiding. De Strandwacht gebruikt methodes die ook in het reguliere basisonderwijs worden gebruikt. Het volgen van de leerlijnen is het uitgangspunt. Er is veel aandacht voor de sociaalemotionele ontwikkeling van leerlingen. Er wordt o.a. gewerkt met Programma Alternatieve Denkstrategieen (PAD) en Positive Behavior Support (PBS). Specifieke concepten/uitgangspunten die centraal staan in het onderwijs van De Strandwacht: - Adaptief onderwijs - ‘Zin in Leren’ van Stichting de Haagse scholen. Het uitgangspunt hierbij is dat leerlingen bij het uitvoeren van creatieve activiteiten samen nadenken over hun talenten en de manier waarop die kunnen worden gestimuleerd. Daarnaast wisselen zij van gedachten over hoe ze tegen de school aankijken, het schoolprogramma en hoe het leren en het spelen in de breedste zin in de school is vormgegeven. Gedurende vier periodes per jaar wordt door de hele school gewerkt binnen een thema. Naast de reguliere vakken krijgen de kinderen ook koken, techniek en wereldoriënterende vakken. Tevens is er veel aandacht voor bewegingsactiviteiten. De leerlingen krijgen naast
gym ook wekelijks dans- en zwemonderwijs (onder- en middenbouw). Personeel en voorzieningen Alle leerlingen krijgen onderwijs van een vaste leerkracht. Ongeveer de helft van de leerkrachten op De Strandwacht werkt fulltime, de andere helft werkt parttime. In iedere groep is ook een onderwijsassistent aanwezig. Verder worden de groepen begeleid door een intern begeleider (IB-er) en een groepspedagoog. De vakdocenten verzorgen de gym-, dans-, en zwemlessen. Naast leerkrachten en onderwijsassistenten is de volgende expertise aanwezig in het team van De Strandwacht: maatschappelijk werk, logopedie, fysiotherapeut, speltherapie, begeleiding door orthopedagogen en IB-ers. De Strandwacht heeft veel externe zorgpartners waarmee wordt samengewerkt waaronder: De Jutters, De Banjaard, Stichting Jeugdformaat, Centrum voor Autisme en Jeugdzorg. Voor het personeel van De Standwacht is het van belang dat men een neutrale werkhouding heeft en in staat is om de eigenheid van kinderen te accepteren. Kinderen mogen zijn wie ze zijn. Kennis hebben van het speciale kind en zijn stoornis is een vereiste. Daarnaast moet je in staat zijn om flexibel, planmatig en gestructureerd te werken. Kunnen samenwerken met en luisteren naar kinderen en collega’s is van groot belang. Indien een hulpvraag niet beantwoord kan worden door het personeel van De Strandwacht, wordt dit voorgelegd aan bijvoorbeeld de deskundigen van het Centrum voor Autisme of aan de kinderpsychiaters van de Jutters. De Strandwacht heeft veel speciale en extra voorzieningen, gericht op de doelgroep. Op De Strandwacht wordt gewerkt met vaste structuren en afspraken door de gehele school t.a.v. dagritmekaarten en het gebruik van pictogrammen. De ‘groene stoel’ fungeert als timeout plek. Daarvan staat er één in de klas, één buiten de klas en dan is er ook nog een aparte time-out ruimte (de achterwacht). Voor leerlingen die het nodig hebben, bestaat de mogelijkheid om afgeschermd te werken en een eigen kast te krijgen waar al het werk gestructureerd klaar ligt (de zogenaamde “teacchkast”). Daarnaast zijn er zowel binnen als buiten de groep computers. Het schoolplein is verdeeld in verschillende speelzones en daarnaast heeft iedere groep buitenspeelruimte bij de groep. Betrokkenheid van ouders De Strandwacht ziet de ouders als eindverantwoordelijken, experts en samenwerkingspartners. De school betrekt daarom de ouders bij het onderwijs en de speciale zorg. De Strandwacht houdt ouders op de hoogte via een nieuwsbrief welke iedere twee weken verschijnt. Op de website verschijnen berichten uit de verschillende groepen, maar zijn ook belangrijke mededelingen, documenten en andere informatie terug te vinden. Daarnaast worden er regelmatig thema-avonden voor ouders georganiseerd. De leerkrachten werken veel met contactschriftjes of e-mail om de ouders regelmatig op de hoogte te houden. Op De Strandwacht is een ouderraad actief en drie ouders nemen deel aan de medezeggenschapsraad van school.
Ambulante dienst (AB-dienst) De Loodsboot verzorgt de ambulante begeleiding in het primair onderwijs in de regio Den Haag en is ondergebracht bij De Strandwacht. De ambulant begeleiders van De Loodsboot begeleiden bij hulpvragen over of van leerlingen die in hun leren en ontwikkeling belemmerd worden door gedragsproblemen en/of psychiatrische problematiek. Er zijn twee vormen van begeleiding: 1.Geïndiceerde ambulante begeleiding (leerling-gebonden financiering) Dit is de zogenaamde ‘rugzak’ begeleiding. 2.Preventieve ambulante begeleiding Naast geïndiceerde begeleiding is er ook preventieve begeleiding. Die kan door de school, in overleg met de ouders, worden aangevraagd. Preventieve begeleiding wordt betaald door de school waar de leerling is ingeschreven. Naast deze begeleiding kan De Loodsboot ook producten en diensten op maat bieden zoals: specialistische (leerling)begeleiding en ondersteuning, diagnostiek en onderzoek, behandeling, presentaties en training gericht op professionalisering van de leerkracht. In het team van De Loodsboot zitten 12 ambulant begeleiders, een coördinator en 3 gedragswetenschappers. Toekomst Het ondernemerschap zal in de toekomst op De Strandwacht voorop staan. De kunst zal zijn om met minder middelen toch een effectieve organisatie te zijn die efficiënt kan werken en haar expertise kan blijven inzetten. De Strandwacht heeft de ambitie om de externe zorg de school binnen te halen en met de collega’s vanuit de zorg nauw samen te werken. De Strandwacht en De Loodsboot willen zich verder ontwikkelen en profileren als het expertisecentrum gedrag in de regio. De expertise die De Strandwacht in de loop der tijd heeft opgebouwd, wil zij graag blijven delen met andere zorgpartners. De Loodsboot wil als expertisecentrum een bijdrage leveren aan de overdracht van kennis, kunde en vaardigheden gericht op leerlingen in het (speciaal) basisonderwijs met specifieke onderwijs- en opvoedingsbehoeften. Het doel is professionele ondersteuning te bieden aan een passend onderwijsaanbod in de regio.
