VSO
SO
School Ondersteunings Profiel
(SOP)
Cor Emousschool
SO
VSO
SO Cor Emousschool Twickelstraat 5 2531 PW Den Haag tel. 070 - 394 89 94
[email protected] www.cor-emous.nl
Schoolondersteuningsprofiel Cor Emousschool SO/VSO/AB De Cor Emousschool in Den Haag biedt Speciaal Onderwijs (SO) voor leerlingen van 3 - 12 jaar en Voortgezet Speciaal Onderwijs (VSO) voor leerlingen van 12 - 16 jaar. De doelgroep van de Cor Emousschool zijn leerlingen met gehoorbeperkingen of problemen op het gebied van spraak en taal. De Cor Emousschool is onderdeel van stichting de Haagse Scholen. Het VSO onderwijs wordt geboden sinds augustus 2011. Leerlingen kunnen op de Cor Emousschool Praktijkonderwijs volgen en de eerste jaren van het VMBO-BB, VMBO-KB en VMBO-T. Daarna stromen leerlingen (indien nodig met rugzak) uit naar het regulier onderwijs. De leerlingen krijgen les in twee gebouwen. In het hoofdgebouw wordt SO geboden, in het andere gebouw VSO. De SO-leerlingen zijn van 8:45 - 15:00 uur op school, op woensdag zijn de leerlingen om 12:15 uur vrij. De leerlingen van het VSO hebben een rooster, met iedere dag lessen tussen 8:45-14:40 uur. Leerlingen hebben allemaal een individueel handelingsplan communicatieve redzaamheid. De Cor Emousschool wil de communicatieve redzaamheid van de leerlingen zo groot mogelijk maken, door het geven van adequaat onderwijs in een veilig en uitdagend pedagogisch klimaat. Beschrijving van de doelgroep (instroom, toelating en uitstroom) De doelgroep van de Cor Emousschool zijn leerlingen met gehoorbeperkingen of ernstige spraak- en/of taalmoeilijkheden. De leerlingen hebben meestal een IQ hoger dan 85 (vastgesteld met een non-verbale intelligentietest) en ze hebben vaak een leerachterstand ten opzichte van hun vermogen. Er is vaak een grote discrepantie tussen het non-verbale en het verbale IQ van de leerlingen. Alle leerlingen van de Cor Emousschool hebben intensieve begeleiding nodig op het gebied van spraak en taal. De leerlingen zijn sociaal emotioneel kwetsbaar en stil; ze kunnen zich moeilijk uiten. Sommige leerlingen hebben- naast problemen met gehoor, spraak of taal- ook een stoornis in het autistisch spectrum. Veel leerlingen die onderwijs volgen op de SO-afdeling van de Cor Emousschool zijn ingestroomd vanuit een peuterspeelzaal of een observatiegroep van Kentalis (een landelijke organisatie voor mensen met beperkingen in horen of communiceren). Er stromen ook leerlingen in vanuit het regulier (speciaal) basisonderwijs. Leerlingen die onderwijs volgen op de VSO-afdeling van de Cor Emousschool zijn ingestroomd vanuit het SO van de Cor Emousschool of het SO van De Voorde (een andere cluster 2 school). Er zijn ook leerlingen die basisonderwijs hebben gevolgd met een rugzakje vanuit cluster 2 en vervolgens instromen in het VSO. Het voedingsgebied van de Cor Emousschool is vrij groot; de school heeft een regionale functie. Leerlingen zijn voornamelijk afkomstig uit Den Haag, maar bijvoorbeeld ook uit Rijswijk, Nootdorp, Delft en Monster. Toelating* tot de Cor Emousschool is mogelijk met een cluster 2 SH (slechthorend) of cluster 2 ESM (ernstige spraak/taal moeilijkheden) indicatie. 1. De criteria voor een cluster 2 SH indicatie zijn:
-
De leerling heeft bij het beste oor een minimaal verlies van 35 decibel en maximaal 80 decibel én - Een leerling heeft een leerachterstand óf een zeer geringe communicatieve redzaamheid. De criteria voor een cluster 2 ESM indicatie zijn: De leerling heeft: - een ernstige taalontwikkelingsachterstand die na een half jaar logopedie niet of nauwelijks verminderd is of; - een spraakstoornis in combinatie met een andere stoornis of; - door een stoornis veel moeite met het gebruik van taal in situaties; én de leerling heeft: - een leerachterstand of; - een zeer geringe communicatieve redzaamheid. Tevens moet de ontoereikendheid van de zorgstructuur in het regulier onderwijs en het samenwerkingsverband aangetoond zijn. De Cor Emousschool heeft geen licentie voor dove leerlingen. Na de aanmelding bij de school start de interne procedure van de Commissie van Begeleiding (CvB) van de school. Deze commissie bestaat uit de directie, psycholoog, logopedist, Intern Begeleiders, jeugdarts en schoolmaatschappelijk werker. In principe zijn alle leerlingen met een cluster 2 SH of cluster 2 ESM indicatie plaatsbaar op de Cor Emousschool. Een leerling wordt teruggeplaatst naar het regulier onderwijs, als hij of zij niet meer voldoet aan de criteria voor herindicatie. Vanuit het SO stromen leerlingen van de Cor Emousschool uit naar het VSO van de Cor Emousschool, of het regulier voortgezet onderwijs. Vanuit het VSO stromen de VMBO leerlingen na maximaal drie schooljaren uit naar het regulier VMBO (indien nodig met rugzak). Leerlingen die VSO Praktijkonderwijs volgen, stromen meestal uit naar het MBO of de arbeidsmarkt. In het schooljaar 2010-2011 zijn in totaal 13 SO-leerlingen uitgestroomd. Zeven leerlingen gingen naar VMBO/HAVO, één leerling ging naar de HAVO en zes leerlingen gingen naar het VMBO. Er zijn geen VSO-leerlingen uitgestroomd; de VSO-afdeling bestaat sinds augustus 2011. Huidige populatie Op 1 oktober 2011 volgden in totaal 181 leerlingen onderwijs op de Cor Emousschool. Daarvan volgden 165 leerlingen onderwijs op het SO en 16 leerlingen op het VSO. De verdeling van de leerling-populatie van de Cor Emousschool was op dat moment als volgt:
SO
VSO
SH 10%
ESM 90%
SH 19%
ESM 81%
Onderwijs: aanbod en organisatie De Cor Emousschool biedt speciale ondersteuning aan leerlingen, die door hun beperking niet in staat zijn om deel te nemen aan het reguliere onderwijs. Dit gebeurt aan de hand van individuele handelingsplannen communicatieve redzaamheid, groepsplannen en volgens het programma van het regulier onderwijs. Er wordt gebruik gemaakt van hulpmiddelen. Bovenstaande wordt hieronder nader uitgewerkt. Iedere leerling heeft een individueel handelingsplan communicatieve redzaamheid. Dit plan wordt opgesteld door de leerkracht voor de periode van een schooljaar. De leerkracht maakt het plan op basis van de gegevens van de Commissie van Begeleiding (CvB); de CvB geeft handelingsgerichte adviezen voor het plan. Het handelingsplan communicatieve redzaamheid wordt altijd besproken met en ondertekend door de ouders. De voortgang van iedere leerling wordt drie maal per schooljaar besproken. Bij die bespreking zijn de leerkracht, logopedist, Intern Begeleider en indien noodzakelijk andere disciplines aanwezig. Het werken met een ontwikkelingsperspectief is in ontwikkeling. Alle groepen hebben een groepsplan voor de hoofdvakken begrijpend lezen, spelling, technisch lezen en rekenen. De groepen zijn samengesteld op basis van leeftijd en ontwikkeling van de leerlingen. Er is een zogenoemde ‘ASS-groep’. Deze groep is voor leerlingen met een cluster 2 SH/ESM indicatie en autisme, die gebaat zijn bij plaatsing in een speciale groep. Niet alle leerlingen met autisme worden in deze groep geplaatst. De groepsgrootte loopt uiteen van 10 tot ongeveer 15 leerlingen. Gemiddeld zitten er 12 leerlingen in een groep. De instroomgroep en de ASS-groep zijn iets kleiner. Het onderwijsprogramma van de Cor Emousschool sluit zoveel mogelijk aan bij de kerndoelen van het regulier onderwijs. Er wordt meer tijd besteed aan taal dan in het regulier onderwijs. De onderdelen woordenschat, communicatie en mondelinge vaardigheid krijgen bijvoorbeeld meer nadruk in de lessen. Binnen het VSO is een aparte groep voor de PrO leerlingen. Alle VMBO leerlingen zitten bij elkaar in de groep. De VMBO-BB leerlingen volgen bepaalde praktijkvakken samen met de PrO-leerlingen. De Cor Emousschool gebruikt methodes voor het regulier onderwijs en het praktijkonderwijs. Voor de praktijkvakken binnen het VSO zoekt de Cor Emousschool samenwerking met het regulier Praktijkonderwijs.
Specifieke concepten/uitgangspunten die centraal staan in het onderwijs van de Cor Emousschool: - Het personeel ondersteunt gesproken taal, met name bij jonge kinderen, met gebaren; - Kernwoorden in de communicatie met leerlingen zijn bijvoorbeeld eenduidig taalgebruik en duidelijk verstaanbare articulatie. Het onderwijs wordt visueel ondersteund met NmG (Nederlands met Gebaren), pictogrammen en afbeeldingen. Binnen de auti-groepen wordt NmG niet gebruikt., omdat deze leerlingen zeer prikkelgevoelig zijn. - De Cor Emousschool heeft een veilig pedagogisch klimaat en veel aandacht voor structuur. - PAD (Programma Alternatieve Denkstrategieën), een programma om de sociaalemotionele ontwikkeling van leerlingen te stimuleren. Alle leerlingen in de onder- en middenbouw krijgen tweemaal per week individueel logopedie. Voor iedere leerling die logopedie krijgt wordt een individueel logopedisch plan opgesteld, dat tweemaal per jaar wordt geëvalueerd en bijgesteld. De logopedist is betrokken bij het onderwijsproces. Er is regelmatig contact met de KNO-arts en audioloog. Iedere leerling heeft een logopediemap, die op vrijdag mee naar huis mag. Afhankelijk van de ernst van de communicatieve problemen, de behoefte van de leerling, het aantal jaren dat de leerling logopedie op de Cor Emousschool heeft gevolgd en/of andere factoren, krijgen leerlingen in de bovenbouw logopedie. Op het VSO wordt de communicatieve redzaamheid met name in de groepen geoefend. Hierover vindt afstemming plaats met de logopedist(en). Een aantal leerlingen op het VSO krijgt daarnaast nog individuele logopedie. Personeel en voorzieningen Alle leerlingen krijgen onderwijs van een leerkracht. De onderwijsassistenten worden zo effectief mogelijk ingezet, afhankelijk van de ondersteuningsbehoefte van de leerlingen in de verschillende groepen. De ASS-groepen hebben full-time ondersteuning van een onderwijsassistent, de andere groepen hebben part-time ondersteuning. Naast leerkrachten en onderwijsassistenten is de volgende expertise aanwezig in het team van de Cor Emousschool: een psycholoog, maatschappelijk werker, logopedist, orthopedagoog, vakdocent lichamelijke opvoeding, een technisch vakman voor de gehoorapparaten en apparatuur, ambulante begeleiding en interne begeleiding. Het personeel van de Cor Emousschool heeft veel kennis van problemen op het gebied van spraak, taal en gehoor en de daaruit voortkomende problemen met leren en communiceren. Ze zijn daarbij gespecialiseerd in het werken met leerlingen met deze problematiek. Het personeel spreekt met een vertraagd spreektempo, vat veel samen, vraagt veel terug aan leerlingen, deelt informatie in stukjes, visualiseert de gesproken tekst en maakt gebruik van apparatuur. Een deel van het personeel is gespecialiseerd in het omgaan met leerlingen met een gehoorbeperking en/of spraak/taalmoeilijkheden en autisme. Indien een hulpvraag niet beantwoord kan worden door het personeel van de Cor Emousschool, wordt dit voorgelegd aan de CvB/zorgcommissie. De commissie besluit of en welke externe ondersteuning wordt ingezet. De school heeft veel samenwerkingsrelaties. Bijvoorbeeld: - Centrum Autisme; - Audiologisch centrum;
-
Centrum Jeugd en Gezin; Schoolarts; Leerplicht; Banjaard; Jutters; Bureau Jeugdzorg.
De school heeft een aantal speciale en extra voorzieningen, gericht op de doelgroep. In de school zijn verschillende kantoor- en werkruimtes, een orthotheek, een gymzaal en een speellokaal. In de lokalen is zogenoemde ‘Soundfieldapparatuur’ aanwezig. Met deze apparatuur wordt de stem van de leerkracht licht versterkt; er hangen geluidsboxen in de lokalen. Daarnaast is ook Solo-apparatuur aanwezig. Met deze apparatuur wordt de leerkracht ‘aangesloten’ op het gehoorapparaat van de leerling. De akoestiek van de school is aangepast op de beperkingen van de leerling; alle plafonds zijn geïsoleerd en er zijn zachte vloeren Betrokkenheid van ouders Om het onderwijs zo goed mogelijk te laten verlopen, vindt de Cor Emousschool het belangrijk dat ouders en school goed met elkaar communiceren en samenwerken. De school organiseert informatieavonden, twee maal per jaar een rapportavond en voor ouders van schoolverlaters worden aparte avonden georganiseerd. De leerkracht gaat op huisbezoek in het eerste jaar dat een leerling op school zit. Ouders worden op de hoogte gehouden middels een wekelijkse nieuwsbrief. De Cor Emousschool heeft een ouderraad en er zitten drie ouders in de MR van de school. Ambulante dienst (AB-dienst)* Vanuit de Cor Emousschool bieden 12 ambulant begeleiders (in totaal 8 fte) begeleiding aan leerlingen met gehoor-, taal- en/of spraakproblemen die onderwijs volgen met een rugzakje in het reguliere of speciaal basisonderwijs of het voortgezet ondewijs in de regio Den Haag. Op 1 oktober 2011 werden in totaal 91 leerlingen begeleid, daarvan volgden 59 leerlingen onderwijs in het basisonderwijs, 30 in het voortgezet onderwijs en 2 in het MBO. Toekomst* De school heeft plannen voor nieuwbouw. Als alles volgens planning verloopt, is de nieuwbouw in 2015 klaar. Het VSO is gestart in augustus 2011; het is nog groeiende en in ontwikkeling. De Cor Emousschool zoekt intensieve samenwerking met reguliere scholen voor VMBO en Praktijkonderwijs. De consequenties van Passend Onderwijs zijn voor de Cor Emousschool anders dan voor de cluster 3 en 4 scholen. De cluster 2 scholen worden geen onderdeel van de nieuwe samenwerkingsverbanden, maar gaan samenwerken in landelijke instellingen. De instellingen worden verantwoordelijk voor het bepalen van de toelaatbaarheid.
