‘De route naar de antwoorden in het Sociaal Domein’ Onderzoeksaanbod 2013 - 2014
2
Inhoudsopgave Overzicht onderzoeksaanbod sociaal domein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Hoofdstuk 1 - Zicht op prestaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Sociaal domein Monitor Sociaal Domein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Monitor pilots/proeftuinen Sociaal Domein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Wijkscan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Monitor Sociale (wijk)teams . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Jeugd Benchmark Jeugd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 AWBZ/Wmo Benchmark Wmo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Monitor Wmo-voorzieningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Effectmeting Kanteling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Werk & Inkomen Benchmark Werk & Inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Aanvullende module WWB/Particpatie op Benchmark W&I . . . . . . . . . . . 14 Monitor Werk & Inkomen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Monitor Armoedebeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Hoofdstuk 2 - Zicht op doelgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Soorten klantonderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Overzicht basis klantonderzoeken (wettelijke verplichting) . . . . . . . . . . . . Sociaal domein Ervaringsmonitor Sociaal Domein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Participatiescan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klantonderzoek Integrale ondersteuning Jeugd & Ouders . . . . . . . . . . . . Portret van de klant: Sociaal Domein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
17 17 19 20 20 20 20
Jeugd Klantonderzoek Centrum voor Jeugd & Gezin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . AWBZ/Wmo Klantonderzoek Begeleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Portret van de cliënt: AWBZ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Scan Doelgroepbegeleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Werk & Inkomen Klantonderzoek WWB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klantonderzoek Armoede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klantonderzoek Werkgevers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klantonderzoek Schuldhulpverlening . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hoofdstuk 3 - Zicht op de toekomst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sociaal domein Routeplanner Decentralisaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Scan Regionale samenwerking/netwerkanalyse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Scan Doelgroepen Decentralisaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Rekentool Huisvesting bijzondere doelgroepen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jeugd Routeplanner Jeugdbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Scan Subsidie- en inkoopbeleid Jeugdzorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Doorlichting, prognoses en bezuinigingsscenario’s Jeugd . . . . . . . . . . . . AWBZ/Wmo Doorlichting, prognoses en bezuinigingsscenario’s Wmo . . . . . . . . . . . . . Werk & Inkomen Rekentool Doelgroepprognose Participatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Formatiecalculatie Sociale Zaken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21 21 21 22 22 23 23 23 25 25 26 26 26 27 27 27 28 28 29
Aan de slag met de resultaten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
| Inhoudsopgave
Introductie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
3
4
Introductie De transities in het sociaal domein vergen het uiterste van uw tijd, aandacht
Wij leveren u deze sturingsinformatie! Voor bijna 300 gemeenten zijn wij,
en expertise als lokaal bestuurder, manager of beleidsmedewerker. Of het nu
met onze inhoudelijke kennis, praktische werkervaring binnen gemeenten en
gaat om:
geavanceerde onderzoekstechnieken, een betrouwbare onderzoekspartner.
•
•
•
de extramurale AWBZ-begeleiding die wordt omgevormd naar een gekantelde Wmo-systematiek of,
Deze brochure geeft u concrete handvatten om een onderbouwde keuze te
de overheveling van de jeugdzorg met de nadruk op (collectieve) preventie
maken welk onderzoek u inzet: hoe bewuster deze keuze, des te bruikbaarder
en ondersteuning of,
de informatie voor uw beleidsontwikkeling en -uitvoering. Op pagina 7 treft u
de uitvoering van de Participatiewet waarin een slagvaardige en efficiënte
een overzicht van ons onderzoeksaanbod in het sociaal domein.
dienstverlening voor een scherp afgebakende doelgroep centraal staat. Actuele sturingsinformatie over uw klanten, financiële kaders, uw prestaties
Achter in de brochure treft u een formulier waarmee u uw organisatie
en effecten van uw beleid, is in elke fase in de transitie van groot belang. Op
direct kunt inschrijven voor de benchmarks en de diverse klantonderzoeken.
die manier bent u in staat om de juiste prioriteiten te stellen in de fase van
Daarnaast bieden wij tal van andere onderzoeken, die we geheel naar uw
visievorming, realistische doelstellingen te formuleren voor uw sociaal beleid
wens en op maat inrichten. Wij helpen u graag een keuze te maken die
en passende financiële en organisatorische kaders op te stellen voor de
aansluit bij uw behoeften en wensen. Voor meer informatie kunt u onze
uitvoering van het sociaal beleid binnen uw gemeente.
website bezoeken: www.sgbo.nl of bellen naar telefoonnummer:
| Introductie
070 - 310 38 83.
5
Overzicht onderzoeksaanbod sociaal domein Op de volgende pagina treft u een overzicht aan van ons onderzoeksaanbod
De onderzoeken met daarachter een ‘*’ staan voor de basisonderzoeken
op het sociaal domein. Het aanbod is ingedeeld in drie hoofdstukken:
waarmee u direct voldoet aan uw wettelijke verplichting om een
•
Zicht op uw prestaties (benchmarks en monitors)
tevredenheidsonderzoek uit te voeren onder ‘vragers van maatschappelijke
•
Zicht op uw doelgroepen (klantonderzoeken, naar tevredenheid
ondersteuning’ over de uitvoering van de wet. De basisonderzoeken kennen
en beleving)
een vaste investering en worden op pagina 19 beschreven. De andere
Zicht op uw toekomst (routeplanners, calculaties en doorlichtingen)
onderzoeken in de brochure betreffen maatwerkonderzoeken, ingericht
•
volgens uw wensen en behoeften en benchmarks op de verschillende In ieder hoofdstuk treft u op de verschillende thema’s onderzoeken aan. Het thema ‘Sociaal domein, transities breed’ staat voor onderzoeken die met name de verbinding leggen tussen de verschillende onderzoeken op de thema’s ‘Jeugd’, ‘AWBZ/Wmo’ en ‘Werk & Inkomen’.
6
thema’s.
Domeinen
Zicht op prestaties
2 (pagina 9 t/m 15)
Hoe scoort uw gemeente? Hoe ontwikkelen uw uitgaven zich in vergelijking met andere gemeenten? Voert uw gemeente aanvragen, verstrekkingen en begeleiding efficiënt uit? De benchmarks zijn informatie- en sturings instrumenten voor en door gemeenten. Deze informatie heeft u niet alleen van uw eigen gemeente, maar ook van collega-gemeenten, waardoor u kunt leren van anderen. De verschillende monitors en scans brengen de doelmatigheid en doeltreffendheid van de beleidsterreinen in beeld. • • • •
Monitor Sociaal Domein (p. 9) Monitor pilots/proeftuinen Sociaal Domein (p. 10) Wijkscan (p. 10) Monitor Sociale (wijk)teams (p. 11)
Zicht op doelgroepen
3 (pagina 17 t/m 23)
Wat zijn de effecten van uw beleid? Wat vinden uw cliënten en burgers ervan? Wie is exact uw cliënt en wat is zijn of haar behoefte? De burger in zijn eigen kracht staat centraal. Voornaamste doel is het vergroten van de parti cipatie en zelfredzaamheid. Uiteindelijk bepaalt de cliënt de mate van het succes van het beleid van de gemeente. Inzicht in de beleving van de doelgroep en inzicht in wie de doelgroep exact is, geeft hand vatten om beleid goed te laten aansluiten bij de doelgroep en zo succesvol te opereren.
Zicht op de toekomst
(pagina 25 t/m 29)
Wat betekenen de decentralisaties voor uw gemeente? Wat is de omvang van de nieuwe doelgroepen? Van welke voorzieningen maken zij gebruik? Wat zijn de financiële consequenties? Hoe zet u uw middelen efficiënt in? De verschillende routeplanners, calculaties en doorlichtingen geven u sturingsinformatie om nu voor te sorteren op een bestendige toekomst in het sociaal domein.
• Inwonersonderzoek Participatie * (p. 19) • Participatiescan * (p. 19 en 20) • Scan Sociale samenhang, leefbaarheid en buurtparticipatie * (p. 19) • Ervaringsmonitor Sociaal domein (p. 20) • Klantonderzoek ‘Integrale ondersteuning Jeugd & Ouders’ (p. 20) • Portret van de klant: Sociaal Domein (p. 20)
• • • •
• Benchmark Jeugd (p. 11)
• Klantonderzoek Centrum voor Jeugd & Gezin * (p. 19 en 21)
• Routeplanner Jeugdbeleid (p. 27) • Scan Subsidie- en inkoopbeleid Jeugdzorg (p. 27) • Doorlichting, prognoses & bezuinigingsscenario’s Jeugd (p. 27)
• Benchmark Wmo (p. 12) • Monitor Wmo-voorzieningen (p. 12) • Effectmeting Kanteling (p. 13)
• • • • • • •
• Doorlichting, prognoses & bezuinigingsscenario’s Wmo (p. 28)
• • • •
Klantonderzoek Kanteling * (p. 19) Onderzoek cliënten Wmo-voorzieningen * (p. 19) Onderzoek bezoekers Wmo-loket * (p. 19) Ervaringsonderzoek mantelzorgers * (p. 19) Ervaringsonderzoek vrijwilligers * (p. 19) Rondetafelgesprekken Wmo * (p. 19) Rondetafelgesprekken Speciale doelgroepen (prestatieveld 7, 8, 9) * (p. 19) Huisbezoeken Wmo * (p. 19) Klantonderzoek Begeleiding (p. 21) Portret van de cliënt: AWBZ (p. 21) Scan Doelgroepbegeleiding (p. 22)
• • • •
Klantonderzoek WWB (p. 22) Klantonderzoek Armoede (p. 23) Klantonderzoek Werkgevers (p. 23) Klantonderzoek Schuldhulpverlening (p. 23)
• Rekentool Doelgroepprognose Participatie (p. 28) • Formatiecalculatie Sociale Zaken (p. 29)
Sociaal domein, Transities breed
Routeplanner Decentralisaties (p. 25) Scan Regionale samenwerking/netwerkanalyse (p. 26) Scan Doelgroepen Decentralisaties (p. 26) Rekentool Huisvesting bijzondere doelgroepen (p. 26)
Jeugd
AWBZ/Wmo
Werk & Inkomen
• Benchmark Werk & Inkomen (p. 13) • Aanvullende Module WWB/Participatie op Benchmark W&I (p. 14) • Monitor Werk & Inkomen (p. 14) • Monitor Armoedebeleid (p. 15)
* Basisonderzoeken waarmee u direct voldoet aan uw wettelijke verplichting om een tevredenheidsonderzoek uit te voeren onder ‘vragers van maatschappelijke ondersteuning’ over de uitvoering van de wet.
| Overzicht onderzoeksaanbod sociaal domein
1
7
1 8
Zicht op prestaties Meten en vergelijken SOCIAAL DOMEIN
Hoe scoort uw gemeente? Hoe ontwikkelen uw uitgaven zich in vergelijking met andere gemeenten? Voert uw gemeente aanvragen, verstrekkingen en begeleiding efficiënt uit?
Monitor Sociaal Domein De Monitor Sociaal Domein verschaft u periodiek inzicht in de verhouding tussen de inzet van middelen enerzijds en de maatschappelijke en financiële effecten binnen het sociaal domein anderzijds. Via de Monitor weet u precies hoe effectief en efficiënt uw gemeentelijk beleid is. Daarbij kijken we niet
Onze benchmarks zijn informatie- en sturings
alleen naar de inzet van middelen voor interventies binnen de traditionele
instrumenten voor en door gemeenten. Deze
beleidspijlers van jeugd, maatschappelijke ondersteuning en participatie, maar
informatie heeft u niet alleen van uw eigen
ook naar interventies die worden ingezet voor het gehele sociaal domein.
gemeente, maar ook van collega-gemeenten, RESULTAAT De Monitor Sociaal Domein geeft gegevens die van belang zijn voor:
•
de maatschappelijke effecten van het beleid;
•
de mate waarin investeringen in de meer algemene, op preventie
beleidsterreinen in beeld.
gerichte interventies bijdragen aan het realiseren van de gemeentelijke doelstellingen; •
de mate waarin investeringen bijdragen aan het terugdringen van de uitgaven aan de dure, meer individuele interventies, en daarmee aan de grip op de totale uitgaven binnen het sociaal domein.
| Zicht op prestaties
in de pijlers Jeugd, Maatschappelijke Ondersteuning en Participatie;
De verschillende monitors en scans brengen de doelmatigheid en doeltreffendheid van de
de ontwikkeling van de uitgaven op het sociaal domein, onderverdeeld
1
•
|
waardoor u kunt leren van anderen.
9
Monitor pilots/proeftuinen Sociaal Domein
Wijkscan
Veel gemeenten zijn gestart of willen starten met pilots/proeftuinen in het
De bevolkingsopbouw, de sociale structuur in een wijk, de kracht van de
sociaal domein. Nieuwe taken, in combinatie met minder middelen, maken
burgers en de aard van de problematiek: dit zijn factoren die het maat
vernieuwing noodzakelijk. Pilots en proeftuinen bieden een goede setting
schappelijke vraagstuk in de wijk bepalen. Nu de gemeente de ondersteuning
om te experimenteren in samenwerking met nieuwe partijen en cliënten.
op het terrein van opvoeden, opgroeien, welzijn, zorg, wonen en werk de
Dit doen wij op basis van vier centrale sporen: financiën, uitvoering,
komende jaren integraler, efficiënter en effectiever wil inrichten, is veel
samenwerking en effecten.
informatie over de bewoners nodig.
Wij starten natuurlijk het liefst bij de opzet van de pilot, maar ook als u al
De wijkscan geeft informatie over de (integrale) ondersteuningsvragen van
begonnen bent met een pilot helpen wij u graag bij de evaluatie!
de inwoners, zowel jong als oud, en hun cliëntprofielen. Die informatie is van belang om het aanbod voor jongeren en ouderen te kunnen samenstellen.
RESULTAAT
Wat wordt de wijkindeling en wat is de optimale wijkaanpak? Welk aanvullend
De pilots geven u informatie over:
voorzieningenaanbod is nodig en wat wordt de samenstelling van het sociale
•
de benodigdheden om invulling te kunnen geven aan een nieuwe aanpak;
•
de uitvoering van de pilot, de samenwerking binnen de pilot,
wijkteam?
de effecten van de pilot en de financiële gevolgen;
De aanpak wordt afgestemd op de gegevens die reeds beschikbaar zijn in uw
•
de mate waarin de doelstellingen van de pilot worden gehaald;
gemeente, aangevuld met gerichte dataverzameling.
•
de succesfactoren van een geslaagd project.
RESULTAAT Met de wijkscan krijgt u hier zicht op en kunt u afgewogen beslissingen nemen over een logische wijkindeling. Hetzelfde geldt voor de vormgeving van uw wijkaanpak en het daarbij behorende voorzieningenaanbod. De wijkscan levert de volgende concrete sturingsinformatie:
10
•
de wijk in cijfers; over de achtergrondkenmerken;
•
cliëntprofielen en daarbij behorende ondersteuningsvragen;
•
de kracht van de (inwoners van de) wijk.
Monitor Sociale (wijk)teams
JEUGD
‘Eén gezin, één plan, één casemanager’ heeft al veel gemeenten geïnspireerd tot het werken met sociale (wijk)teams die via brede vraagverheldering of op basis van signalering burgers op weg helpen die het op eigen kracht even niet meer
Benchmark Jeugd
redden. Vaak werken deze teams ook samen met andere (buurt)bewoners om
De Benchmark Jeugd biedt zicht op de inrichting en uitvoering van de
burgers te ondersteunen. Het gaat dus om de vangnetfuntie en om activering.
preventieve functies in het jeugd(zorg)beleid. Goed ingerichte en stevig
Het nieuwe aan deze teams is dat er meerdere professionals van verschillende
belegde preventieve functies zijn cruciaal voor de succesvolle uitvoering van
maatschappelijke organisaties in samenwerken. Werkt deze nieuwe aanpak?
de gewenste transformatie en voor de verbetering van de efficiency in de
En wat zijn de maatschappelijke effecten ervan? Per gemeente stellen we indica
jeugdzorg vanaf 2015. Vanaf 2015 wordt de focus in de benchmark verlegd
toren op om de maatschappelijke effecten van sociale (wijk)teams te meten.
naar beleid, organisatie, uitvoering en effecten van de jeugdzorg.
Daarbij kijken we naar de individuele effecten bij de burgers die te maken hebben gekregen met het vangnet en naar de maatschappelijke effecten bij
RESULTAAT
de burgers die als vrijwilliger actief waren. De indicatoren en de onderzoeks-
De Benchmark Jeugd volgt de beleidscyclus (beleid, organisatie,
methoden worden in overleg vastgesteld. Bij voorkeur doen we meerdere
uitvoering, effecten) van uw gemeente en geeft verdieping op de volgende
metingen om te kunnen vaststellen of er wijzigingen plaatsvinden in de
onderwerpen in het preventief jeugdbeleid:
effecten.
•
de vijf preventieve functies van de Wmo;
•
het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) / opvoedondersteuning;
RESULTAAT
•
het peuterspeelzaalwerk en VVE-beleid;
Het monitoren van sociale (wijk)teams geeft u: •
•
•
het lokale jeugd- en jongerenwerk;
indicatoren en onderzoeksmethoden om de effecten te meten bij
•
passend onderwijs en leerlingenvervoer;
kwetsbare burgers en bij zelfredzame burgers;
•
schooluitval/leerplicht en jeugdwerkloosheid.
inzicht in de ontwikkeling van de individuele en maatschappelijke
inzicht in de succesfactoren bij interventies.
1
burgers; •
|
inzicht in de relatie tussen de bereikte kwetsbare burgers en de actieve
| Zicht op prestaties
effecten (bij meerdere metingen); •
11
AWBZ/WMO
Monitor Wmo-voorzieningen De Monitor Wmo-voorzieningen maakt de prestaties en effecten van uw lokale beleid zichtbaar en laat zien hoe deze effecten zich verhouden
Benchmark Wmo
tot uw beleidsdoelstellingen. Bij deze meting van uw beleid zijn uw eigen
De Benchmark Wmo levert relevante informatie over de beleidskeuzes,
lokale beleidsdoelstellingen het uitgangspunt; daarom is de Monitor Wmo-
uitgaven, prestaties en effecten op alle onderdelen van de Wmo. Door
voorzieningen altijd maatwerk. Om het effect te kunnen meten dienen de
deelname aan de benchmark voldoet u ook direct aan de wettelijke
doelstellingen van het beleid SMART geformuleerd te zijn. Dit is op het
verantwoordingsplicht. Een onderdeel van de benchmark is de Monitor
terrein van de Wmo een lastige opgave. We hebben veel ervaring met het
Wmo-voorzieningen*. Deze monitor geeft inzicht in het aantal cliënten voor
SMART maken van beleidsdoelstellingen en het benoemen van de juiste
individuele voorzieningen, de uitgaven aan individuele voorzieningen en de
prestatie- en effectindicatoren. Wij ondersteunen en adviseren uw gemeente
uitgaven aan een aantal collectieve voorzieningen.
hier graag bij. Vervolgens kijken we met u voor welke indicatoren gegevens beschikbaar zijn, welke gegevens nog verzameld moeten worden en op welke
RESULTAAT
manier dat het beste gedaan kan worden. Bij het gebruik van de monitor
De Benchmark Wmo, in combinatie met de Monitor Wmo-voorzieningen,
over meerdere jaren kan de effectiviteit van uw Wmo-beleid voor een
geeft u direct inzicht in uitgaven, prestaties en effecten vanuit uw beleids
beleidsperiode inzichtelijk worden gemaakt.
keuzes. Uw resultaten worden bovendien getoetst aan de resultaten van collega-gemeenten. De Monitor Wmo-voorzieningen geeft inzicht
RESULTAAT
in de ontwikkeling van de vraag en van uw uitgaven. Door deel te
De Monitor Wmo-voorzieningen maakt inzichtelijk of en in hoeverre
nemen aan deze onderzoeken houdt u grip op uw uitgaven en kunt u
de beleidsdoelstellingen gehaald worden en geeft aan of bijstelling
bezuinigingsscenario’s uitvoeren.
noodzakelijk is. Na afloop van de beleidsperiode kunt u met behulp van de monitor beoordelen of de beoogde effecten zijn gerealiseerd.
* U kunt er ook voor kiezen om alleen deel te nemen aan de Monitor Wmovoorzieningen.
12
Effectmeting Kanteling
WERK & INKOMEN
De Effectmeting Kanteling is een kwalitatief onderzoek. De effectmeting bestaat uit interviews onder mensen die Wmo-ondersteuning vragen, deskresearch en interviews met consulenten. Burgers met wie een
Benchmark Werk & Inkomen
keukentafelgesprek is gevoerd, worden benaderd voor een telefonisch
De Benchmark Werk & Inkomen is een middel voor sociale diensten om
interview. Zo worden de ervaringen met de gekantelde werkwijze
hun prestaties en werkwijzen op basisonderdelen in kaart te brengen
achterhaald.
en te vergelijken met die van andere gemeenten. De Basismodule bevat
De uitkomsten worden gerelateerd aan het beleid van de gemeente en de
gegevens van alle deelnemende gemeenten die maandelijks geautomatiseerd
ervaringen van de consulenten.
worden uitgevraagd en gepresenteerd. Dit is een set met de belangrijkste kwantitatieve indicatoren over prestaties en bedrijfsvoering, gebaseerd op de
RESULTAAT
huidige bestaande benchmarks en monitors.
De effectmeting geeft u concrete aanbevelingen en richtlijnen om de werkwijze van de Kanteling verder te ontwikkelen. Zo bent u goed
RESULTAAT
voorbereid op de komende decentralisatie, waarbij uw gemeente de taak
Deelname aan de benchmark geeft u maandelijks:
heeft een nog bredere doelgroep efficiënt te ondersteunen.
•
inzicht in volumeontwikkeling, budgetbestedingen en de gemiddelde prijs van de uitkering;
•
een rapportage waarin vergelijkingen binnen de benchmark worden gemaakt met het landelijk gemiddelde, per arbeidsmarktregio, COROPgebied, provincie of gemeentegrootte.
1
| Zicht op prestaties
De data-invoer is geautomatiseerd.
|
•
13
Aanvullende module WWB/Participatie op Benchmark W&I
Monitor Werk & Inkomen
De verdiepende module WWB/Participatie is een uitbreiding op de
van uw beleid rondom Werk & Inkomen in beeld. Uitgangspunt hierbij zijn
basisbenchmark Werk & Inkomen en biedt naast inzicht in volume en
uw eigen lokale beleidsdoelstellingen. We toetsen de resultaten aan deze
budgetbestedingen gedetailleerd inzicht in uw prestaties op het gebied van
doelstellingen; daarmee vervult de monitor ook een evaluatiefunctie. Maar
bedrijfsvoering, re-integratie, handhaving en debiteuren in vergelijking met
we kijken ook verder. Zijn de doestellingen wel SMART geformuleerd? Geven
andere gemeenten. De Basisbenchmark is samen met de module WWB/
de doelstellingen en resultaten aan wat in eerste instantie ook werd bedoeld
Participatie daarom ook uitstekend in te zetten als sturingsinstrument.
met het beleid? We kijken welke indicatoren beschikbaar zijn en welke
Daarnaast maakt deze module het mogelijk om bijeenkomsten te bezoeken
gegevens er verzameld moeten worden en wij adviseren over mogelijke
en actief ideeën uit te wisselen met andere deelnemers. Oplossingen van
alternatieve indicatoren voor het monitoren van uw beleid. Door de monitor
anderen kunnen u ondersteunen bij het scherp krijgen van organisatorische
meerdere jaren uit te voeren kan de effectiviteit van het beleid over een
en beleidsinhoudelijke afwegingen.
langere beleidsperiode inzichtelijk worden gemaakt.
RESULTAAT
RESULTAAT
De aanvullende module WWB/Participatie levert u, naast de resultaten uit
De monitor Werk & Inkomen geeft u duidelijkheid over:
de benchmark W&I, het volgende op: •
•
•
de mate waarin de doelstellingen zijn gerealiseerd;
maandelijks benchmarkresultaten op verschillende indicatoren
•
de kritische succes- en faalfactoren;
zoals: bedrijfsvoering, re-integratie, handhaving en debiteuren;
•
de juistheid en precisie van de doelstellingen;
benchlearnbijeenkomsten om ‘best practices’ en ideeën uit te wisselen
•
de kosten van het beleid.
met andere deelnemers; •
de mogelijkheid tot online benchmarking met deelnemers of niveaus naar keuze (landelijk gemiddelde, arbeidsmarktregio, COROP-gebied, provincie of gemeentegrootte).
14
De Monitor Werk & Inkomen brengt de doelmatigheid en doeltreffendheid
Monitor Armoedebeleid De Monitor Armoedebeleid meet prestaties op het gebied van armoedebeleid, de uitvoering, de kosten én de effecten. Juist in tijden van een nieuwe economische realiteit dient de gemeente haar regierol waar te maken en waar mogelijk haar beleid aan te scherpen, waarbij er meer aan de orde is dan alleen bezuinigen en ombuigen. De meest kwetsbare burgers zijn vaak personen met verscheidene problemen op het gebied van gezondheid, financiën, scholing, leefomgeving en maatschappelijke participatie.
RESULTAAT
•
de kritische succes- en faalfactoren;
•
de juistheid en precisie van de doelstellingen;
•
de kosten van het beleid.
1
de mate waarin de doelstellingen zijn gerealiseerd;
|
•
| Zicht op prestaties
De monitor Armoedebeleid geeft u duidelijkheid over:
15
2 16
Zicht op doelgroepen Ervaringen en belevingen van uw doelgroepen
Wat zijn de effecten van uw beleid? Wat vinden uw
Soorten klantonderzoek: feedback van burgers en klanten
cliënten en burgers ervan? Wie is exact uw cliënt
Binnen de decentralisaties staat de burger en de eigen kracht van de burger
en wat is zijn of haar behoefte?
onder burgers te vergroten door een adequate ondersteuning.
centraal. Het voornaamste doel is om de participatie en zelfredzaamheid De gemeente heeft te maken met diverse klanten. Naast de burger wordt de werkgever een steeds belangrijker partner van de gemeente. Uiteindelijk bepalen deze klanten in hoeverre het gemeentelijk beleid succesvol is
Voornaamste doel is het vergroten van de participatie
geweest. Daarom is onderzoek naar de ervaringen en tevredenheid van
en zelfredzaamheid. Uiteindelijk bepaalt de cliënt de
klanten cruciaal bij het in kaart brengen van de effecten van uw beleid.
mate van het succes van het beleid van de gemeente.
Klantonderzoek kan op verschillende manieren en onder verschillende
Inzicht in de beleving van de doelgroep en inzicht
groepen uitgevoerd worden. Bij het kiezen van een klantonderzoek is het
zo succesvol te opereren.
•
Welke sturingsinformatie over welke doelgroep wil ik hebben?
•
Wat is het doel? Waar wil ik de resultaten voor gebruiken?
•
Wil ik een verdiepend kwalitatief of een cijfermatig kwantitatief onderzoek of een combinatie daarvan?
•
Wat is het budget?
•
Wil ik een vergelijking in de tijd of met andere gemeenten of een combinatie daarvan?
| Zicht op doelgroepen
beleid goed te laten aansluiten bij de doelgroep en
belangrijk om vooraf de volgende vragen te stellen:
2
in wie de doelgroep exact is, geeft handvatten om
|
De burger in zijn eigen kracht staat centraal.
17
Onderzoeksmethoden Wij voeren zowel kwantitatieve als kwalitatieve klantonderzoeken uit. Kwantitatief onderzoek is bedoeld om te meten; uitkomsten worden vaak gepresenteerd in getallen en percentages. Omdat kwantitatief onderzoek meestal wordt uitgevoerd onder een grote groep mensen, zijn de resultaten statistisch representatief en betrouwbaar. Kwalitatief onderzoek is klein schaliger en gegevens worden in individuele interviews of groepsgesprekken verzameld. De uitkomsten zijn niet representatief, maar bedoeld om diep gaande informatie te krijgen: inzicht in wat mensen werkelijk belangrijk
WETTELIJKE VERPLICHTING TEVREDENHEIDSONDERZOEK Het is een wettelijke verplichting om over het jaar 2013 een tevredenheidsonderzoek uit te voeren onder ‘vragers van maatschappelijke ondersteuning’ over de uitvoering van de wet. Iedere gemeente kan zelf het type onderzoek, de doelgroep en de methode bepalen. De onderzoeksmethode moet afgestemd worden met ‘representatieve organisaties op het gebied van maatschappelijke ondersteuning’. Dit is vaak de Wmo-(advies)raad.
vinden, waarom mensen iets vinden en waaraan ze behoefte hebben.
Maatwerk klantonderzoeken Basis klantonderzoeken
Naast de basisonderzoeken bieden wij ook maatwerktrajecten aan. Deze
Op de volgende pagina hebben wij een overzicht opgenomen van ons aanbod
maatwerktrajecten geven thematische verbreding en verdieping. In overleg
basis klantonderzoek, inclusief een korte omschrijving van het onderzoek,
met u voegen we vragen aan de basisvragenlijsten toe of vullen we de
de methode en de investering. Deze onderzoeken geven u voor een lage
onderzoeken aan met (telefonische) interviews. Ook andere vormen van het
investering helder inzicht in de beleving van uw doelgroepen met betrekking
bevragen van klanten/cliënten zijn mogelijk. Uitgebreide omschrijvingen van
tot de verschillende soorten dienstverlening.
o.a. de maatwerkonderzoeken treft u vanaf pagina 20 aan in dit hoofdstuk.
Daarnaast kunt u bij dit type onderzoek, tegen extra kosten, altijd kiezen voor maatwerkopties. Dit gaat bijvoorbeeld om: •
het bespreken van de resultaten of presenteren van de resultaten voor bijvoorbeeld de gemeenteraad of Wmo-/WWB-(advies)raad;
•
het toevoegen van extra vragen aan het einde van de vragenlijst;
•
aanvullende telefonische interviews (bedoeld om dieper in te gaan op enkele uitkomsten van het onderzoek);
•
het uitsplitsen van resultaten naar kernen, wijken of doelgroepen;
•
aanvullende analyses op de resultaten;
•
het laten trekken van de steekproef en/of het verzenden en verzamelen van de vragenlijsten.
18
Basis klantonderzoek (wettelijke verplichting) Door één van onderstaande onderzoeken in te zetten, voldoet u aan uw wettelijke verplichting.
Methode
Investering
Inwonersonderzoek Participatie
Een kwantitatief onderzoek waarbij u inzicht krijgt in de participatie van uw inwoners, de belemmeringen die zij ervaren en hun individueel welzijn. De mogelijkheid om onderscheid te maken tussen 2 doelgroepen en/of 3 wijken/kernen. Meer uitsplitsingen zijn tegen meerkosten mogelijk.
Schriftelijke standaardvragenlijst
€ 5.250,-
Participatiescan
Een kwantitatief onderzoek waarmee u, met een bondig handig overzicht, inzicht krijgt in de belangrijkste resultaten en effecten van het sociaal beleid op het gebied van participatie en zelfredzaamheid voor uw inwoners en een zelfgekozen doelgroep. Mogelijkheid tot onderscheid tussen wijken/kernen tegen meerkosten.
Schriftelijke standaardvragenlijst
€ 3.900,-
Scan sociale samen hang, leefbaarheid en buurtparticipatie
Een kwantitatief onderzoek waarbij u inzicht krijgt in de sociale samenhang, de leefbaarheid, de sociale netwerken in de buurt en het gebruik van voorzieningen. Mogelijkheid om onderscheid te maken tussen wijken/kernen.
Online standaardvragenlijst met mogelijkheid van schriftelijke vragenlijst (tegen meerkosten)
€ 3.500,-
Klantonderzoek Centrum voor Jeugd & Gezin
Een kwantitatief onderzoek waarbij u inzicht krijgt in de bekendheid met, het gebruik van en/of de tevredenheid over het CJG, opvoedondersteuning en andere voorzieningen voor jeugd en hun ouders.
Online standaardvragenlijst met mogelijkheid van schriftelijke vragenlijst (tegen meerkosten)
€ 3.750,-
Klantonderzoek Kanteling
Een kwalitatief onderzoek waarbij u inzicht krijgt in de beoordeling van het ‘keukentafelgesprek’ op verschillende levensgebieden, het advies, de ondersteuning en de bijdrage aan het zelfstandig wonen en meedoen aan de maatschappij.
Telefonisch (25 geslaagde interviews) op basis van topiclijst
€ 4.750,-
Cliënten Wmovoorzieningen
Een kwantitatief onderzoek waarbij u inzicht krijgt in de ervaringen rondom het contact Schriftelijke standaardvragenlijst met de gemeente en de beoordeling van Hulp bij het Huishouden en de WRV-voorziening.
€ 3.350,-*
Bezoekers Wmo-loket
Een kwalitatief onderzoek waarbij u inzicht krijgt in de ervaren dienstverlening aan het loket, van de medewerkers en de bereikbaarheid en toegankelijkheid.
Telefonisch (40 geslaagde interviews) op basis van topiclijst
€ 4.500,-
Ervaringen van mantelzorgers
Een kwantitatief onderzoek waarbij u inzicht krijgt in de motieven van de mantelzorger, de mantelzorgsituatie, de ervaren belasting, de bekendheid en het gebruik van ondersteuning en de tevredenheid hierover.
Schriftelijke standaardvragenlijst
€ 3.500,-
Ervaringen van vrijwilligers
Een kwantitatief onderzoek waarbij u inzicht krijgt in de motieven van vrijwilligers, de route naar vrijwilligerswerk, de achtergrond van het vrijwilligerswerk, de ervaren belasting, de behoefte en het gebruik van ondersteuning en de tevredenheid hierover.
Online standaardvragenlijst met mogelijkheid van schriftelijke vragenlijst (tegen meerkosten)
€ 3.750,-
Rondetafelgesprekken Wmo
Een kwalitatief onderzoek onder een zelf te kiezen Wmo-doelgroep met zelfgekozen onderwerpen.
Twee groepsinterviews met 8-12 personen op basis van een topiclijst
€ 5.000,-
Rondetafelgesprekken speciale doelgroepen
Een kwalitatief onderzoek onder de doelgroepen van de prestatievelden 7, 8 en 9 of huidige AWBZ-cliënten met zelfgekozen onderwerpen.
Twee huiskamer en/of locatiegesprek ken met 5-10 personen op basis van een topiclijst
€ 5.500,-
Huisbezoeken Wmo
Een kwalitatief onderzoek onder een zelf te kiezen Wmo-doelgroep met zelfgekozen onderwerpen.
Huisbezoeken bij de doelgroep o.b.v. topiclijst
|
offerte
| Zicht op doelgroepen
Omschrijving
2
Onderzoek
* Profiteer van een aantrekkelijke korting op deze prijs door uw organisatie vóór 1 januari 2014 aan te melden en de benodigde gegevens (aantal cliënten en namen 5 grootste zorgaanbieders) vóór 1 januari 2014 bij ons aan te leveren.
19
SOCIAAL DOMEIN
Klantonderzoek Integrale ondersteuning Jeugd & Ouders Het Klantonderzoek Integrale ondersteuning Jeugd & Ouders geeft u
Ervaringsmonitor Sociaal Domein
informatie over de jeugdzorg, AWBZ-begeleiding en overige ondersteuning
Deze monitor geeft de ervaringen weer van de cliënten met hun huidige
vormen vanuit drie invalshoeken. Ten eerste de ervaringen van het
begeleiding, verzorging of ondersteuning en wat deze begeleiding of onder
gezin met de diverse vormen van hulpverlening, ten tweede de integrale
steuning hun oplevert: kunnen cliënten zich beter redden en participeren
ondersteuningsvraag van het gezin en in de derde plaats de afstemming van
zij actiever? Het onderzoek kan worden uitgevoerd onder cliënten die op
de hulpverleners ten aanzien van de diverse probleemgebieden binnen het
verschillende terreinen van het sociaal domein ondersteuning krijgen, maar
gezin. Dit onderzoek stelt de startsituatie vast. Door de meting op een later
het kan ook worden gericht op een specifieke doelgroep.
moment nogmaals uit te voeren, worden de effecten van veranderingen in beleid en aanbod op de ervaringen van de cliënten gemonitord.
RESULTAAT De ervaringsmonitor stelt de startsituatie vast. Door de meting op een later
RESULTAAT
moment nogmaals uit te voeren, worden de effecten van veranderingen in
Om goede prioriteiten te kunnen stellen en onderbouwde beleidskeuzes te
beleid en aanbod op de ervaringen van de cliënten gemonitord.
kunnen maken is een goed overzicht van de ondersteuningsvraag nodig. Dit onderzoek verschaft u dit overzicht.
Participatiescan Dit onderzoek geeft u inzicht in de belangrijkste resultaten en effecten van
Portret van de klant: Sociaal Domein
het sociaal beleid op het gebied van participatie en zelfredzaamheid. De scan
Met het Portret van de klant: Sociaal Domein brengen we in beeld welke
wordt uitgevoerd in de vorm van schriftelijke vragenlijsten onder inwoners en
beperkingen en mogelijkheden klanten aan de onderkant van de arbeidsmarkt
Wmo-cliënten (of een andere gekozen doelgroep).
ervaren en met welke gemeentelijke regelingen ze te maken hebben. Deze
RESULTAAT De Participatiescan geeft u inzicht in:
20
casestudies bestaan uit een klantperspectief via kwalitatieve interviews bij de klant thuis en aanvullend dossieronderzoek. In het portret komen de verschillende regelingen binnen het sociaal domein aan bod. Het onderzoek
•
de mate van participatie versus de belemmeringen voor participatie;
•
de mate van eenzaamheid of het welzijn van uw inwoners;
•
het aandeel kwetsbaren/weerbaren en de karakterisering van de
RESULTAAT
kwetsbaren;
De portretten geven inzicht in de belevingswereld van uw klanten en
•
het zorggebruik (Wmo, AWBZ, gemeentelijke voorzieningen) en de overlap;
vormen een toetssteen van uw geformuleerde beleidsdoelstellingen en
•
het gebruik van informele zorg en de beschikbaarheid en het gebruik
–resultaten. Bovendien geven de interviews u de basis voor de keuze om beleid te continueren of bij te stellen.
•
van eigen kracht; het effect van de ondersteuning.
geeft u ook zicht op het aantal hulpverleners dat ‘achter de voordeur’ komt.
JEUGD
AWBZ/WMO
Klantonderzoek Centrum voor Jeugd & Gezin
Klantonderzoek Begeleiding
Het Klantonderzoek Centrum voor Jeugd & Gezin (CJG) onderzoekt de
Het onderzoek maakt voor u inzichtelijk wie de huidige cliënten met
bekendheid met, het gebruik van en/of de tevredenheid over het CJG,
begeleiding zijn, welke vorm van begeleiding zij krijgen, hoe zij deze ervaren
opvoedondersteuning en andere voorzieningen voor jeugd en hun ouders.
en wat de effecten van de begeleiding zijn. Het onderzoek wordt uitgevoerd
Wij voeren dit onderzoek uit onder verschillende doelgroepen, zoals
in de vorm van een nulmeting van de huidige situatie voor de overheveling
ouders/verzorgers, jeugd of onder specifieke gebruikers van het CJG. De
van begeleiding van AWBZ naar de Wmo. Deze nulmeting kan worden
mogelijkheid bestaat om informatie te leveren op wijkniveau. Ook kan het
aangevuld met vervolgmetingen.
onderzoek worden aangevuld met bijvoorbeeld interviews, groepsgesprekken, tevredenheidsonderzoeken en behoeftenonderzoek onder betrokken
RESULTAAT
jeugdprofessionals.
Dit klantonderzoek geeft u een helder beeld van de kwaliteit van de begeleiding.
RESULTAAT
Portret van de cliënt: AWBZ Het onderzoek Portret van de cliënt: AWBZ bestaat uit casestudies. Deze studies brengen in beeld op welke leefgebieden huidige AWBZ-cliënten met begeleiding beperkingen ervaren en met welke gemeentelijke regelingen ze te maken hebben. De casestudies bestaan uit een cliëntperspectief, via
van (voorgestelde) bezuinigingen en beleidswijzigingen. Bovendien kan de methode het effect van de kantelingsoplossingen meten.
RESULTAAT De portretten geven inzicht in hoeverre uw kwetsbare burgers/ huishoudens te maken krijgen met een opeenstapeling van maatregelen door de drie decentralisaties en andere beleidswijzigingen.
2
Deze methode kan ook ingezet worden om de effecten op burgers te meten
| Zicht op doelgroepen
kwalitatieve interviews bij de cliënt thuis, en aanvullend dossieronderzoek.
|
U heeft inzicht in de beleving ten aanzien van het CJG door de doelgroep.
21
Scan Doelgroepbegeleiding
WERK & INKOMEN
Aangezien de functie begeleiding en verzorging overgaat naar de Wmo, is het voor gemeenten belangrijk om vraag en aanbod van begeleiding en verzorging op elkaar af te stemmen. Door een goede afstemming kunt u een
Klantonderzoek WWB
effectief aanbod realiseren tegen zo laag mogelijke kosten.
Het Klantonderzoek WWB onderzoekt de beleving ten aanzien van uw dienstverlening door uw klanten. Het onderzoek gaat onder andere in
Bij dit onderzoek maken we gebruik van een combinatie van kwalitatief
op de informatievoorziening, de bereikbaarheid en de dienstverlening
onderzoek, kwantitatief onderzoek en indien nodig bestandskoppelingen. De
door uw medewerkers. Ook strekt het onderzoek zich uit tot de
nulmeting geeft inzicht in de actuele situatie. Wanneer u gebruikmaakt van
reïntegratievoorzieningen die u als gemeente inzet voor uw klanten. Uw
de mogelijkheid van vervolgmetingen, kunt u de veranderingen monitoren en
resultaten worden vergeleken met die van andere deelnemende gemeenten.
zien welke effecten de wijzigingen in het beleid of in het aanbod hebben op
Het is ook mogelijk uw resultaten over meerdere jaren te monitoren.
de klanten die begeleiding ontvangen.
RESULTAAT RESULTAAT
Het Klantonderzoek WWB geeft inzicht in:
De Scan Doelgroepbegeleiding geeft u inzicht in:
•
•
geïnformeerd over de werking en regels van de WWB? Hoe duidelijk
cliënten met begeleiding zijn, welke vorm van begeleiding ze
zijn de gemeentelijke stukken? Hoe goed zijn zij op de hoogte van
ontvangen, wat de effecten van begeleiding zijn en hoe ze deze
andere gemeentelijke regelingen?
begeleiding ervaren; •
•
•
de afstemming van vraag en aanbod: U weet of het aanbod past bij de vraag en of er sprake is van eventuele overlap met gemeentelijke voorzieningen.
22
re-integratie: Hoe tevreden zijn uw klanten over de begeleiding? In hoe verre sluit het traject aan bij de wensen en mogelijkheden van de klant?
de kwaliteit is van het aanbod en om welke aantallen en uitgaven het precies gaat;
dienstverlening: Hoe scoort u op zaken als bejegening, bereikbaarheid, service, efficiency en kennis en vaardigheden van uw medewerkers?
het aanbod in uw gemeente: U weet welke aanbieders er zijn, welke ondersteuning zij voor welke cliënten/cliëntgroepen aanbieden, wat
•
informatievoorziening: Zijn uw klanten voldoende en adequaat
de vragen van uw burgers/cliënten: U heeft in beeld wie de huidige
•
bereikbaarheid: Hoe bereikbaar bent u fysiek en telefonisch voor uw klanten? Wat gaat goed en wat kan beter?
Klantonderzoek Armoede
RESULTAAT
Het Klantonderzoek Armoede betreft de ervaringen van uw klanten met uw
Het Klantonderzoek Werkgevers geeft u inzicht in uw prestaties op het
informatievoorziening, dienstverlening en met de regelingen op het gebied
gebied van bereikbaarheid, informatievoorziening, bemiddeling en vacature
van de uitvoering van het Armoedebeleid. Daarnaast toetst het onderzoek
vervulling. Tevens krijgt u inzicht in de behoeften van de werkgevers.
het niet-gebruik. Uw resultaten worden vergeleken met de resultaten van andere gemeenten die aan het onderzoek deelnemen. Uiteraard kunt u uw resultaten ook laten monitoren over langere tijd.
Klantonderzoek Schuldhulpverlening Het klantonderzoek Schuldhulpverlening gaat in op de beleving van
RESULTAAT
uw klanten ten aanzien van de informatievoorziening, bereikbaarheid,
De resultaten geven u inzicht in uw prestaties en geven aandachts- en
bejegening door consulenten, aangeboden begeleiding, dienstverlening en
verbeterpunten op het gebied van:
ondersteuning tijdens het schuldhulpverleningstraject.
•
•
informatievoorziening: Zijn uw klanten voldoende en adequaat geïnformeerd over de mogelijkheden en voorwaarden met betrekking
Uw resultaten worden vergeleken met die van andere deelnemende
tot gemeentelijke regelingen?
gemeenten. Uiteraard kunt u uw resultaten ook monitoren over meerdere
dienstverlening: Hoe scoort u op zaken als bejegening, bereikbaarheid,
jaren.
service, efficiency en kennis en vaardigheden van uw medewerkers? De resultaten geven inzicht in de gemeentelijke prestaties en dragen
formulieren en aanvraagprocedures: Zijn de formulieren en aanvraag
aandachts- en verbeterpunten aan op het gebied van:
procedures duidelijk? Hoe denken uw klanten over de afhandeling van
•
informatievoorziening: Zijn uw klanten voldoende en adequaat
de aanvraag?
geïnformeerd over de mogelijkheden van en voorwaarden voor
niet-gebruik: Wat zijn de oorzaken van niet-gebruik en hoe kunnen die
gemeentelijke schuldhulpverlening?
worden aangepakt?
Klantonderzoek Werkgevers
•
klanten? •
Om het gemeentelijk WWB-beleid te laten slagen is een goede relatie met de werkgevers noodzakelijk. Werkgevers zijn een belangrijke samen
bereikbaarheid: Hoe bereikbaar bent u fysiek en telefonisch voor uw dienstverlening: Hoe scoort u op zaken als bejegening, bereikbaarheid, service, efficiency en kennis en vaardigheden van uw medewerkers?
•
ondersteuning tijdens het traject: Hoe waarderen de klanten onder
werkingspartner voor gemeenten en worden daarom in toenemende mate
delen als: Aanmelding, intake,begeleiding en financieel beheer,
ook als klanten gezien. Om goed samen te werken is het van belang om
budgetcursussen, nazorg?
inzicht te hebben in de wensen van de werkgevers. Waar hebben zij behoefte aan? Hoe bereikbaar bent u voor werkgevers? Bij dit klantonderzoek worden de werkgevers bevraagd die contact hebben gehad met het werkgeversloket.
| Zicht op doelgroepen
•
RESULTAAT
gebruik van de regelingen en hoe tevreden zijn ze erover?
2
•
gebruik en tevredenheid regelingen: In welke mate maken uw klanten
|
•
23
3 24
Zicht op de toekomst Bezuinigingsscenario’s en inzicht in getallen
doelgroepen? Van welke voorzieningen maken zij
Routeplanner Decentralisaties 2014 is een belangrijk jaar voor de invoering van de drie decentralisaties.
gebruik? Wat zijn de financiële consequenties?
Er staat veel te gebeuren rondom de maatschappelijke ondersteuning,
Hoe zet u uw middelen efficiënt in?
(participatieregelingen). Maar wat gaat er precies veranderen en wanneer
de langdurige zorg, de jeugdzorg en de inkomens- en werkondersteuning
De verschillende routeplanners, calculaties en
treden die veranderingen in? Wat betekenen die veranderingen voor
doorlichtingen geven u sturingsinformatie om nu
uw gemeente en hoe kan uw gemeente zich hierop beleidsmatig en
voor te sorteren op een bestendige toekomst in
voor bepaalde groepen inwoners en voor aanbieders van zorg-, participatie-, werkgelegenheids- en/of welzijnsdiensten? Om uw gemeenteraad te kunnen meenemen in deze ontwikkelingen is het nodig dat de raadsleden op hoofdlijnen de juiste informatie hebben. Dit geldt ook voor de belangengroepen op dit terrein.
RESULTAAT Met de Routeplanner Decentralisaties schetsen wij de stand van zaken in het landelijk beleid (voorgenomen of besloten maatregelen, de financiële kaders, het wettelijke kader). De gevolgen hiervan worden vertaald naar het lokale beleid op de terreinen maatschappelijke ondersteuning, jeugd en participatie en het lokale financiële kader. Vanuit verschillende rollen en taken (kaders stellen, prioriteiten bepalen, controleren, monitoren) formuleren we
|
het sociaal domein.
organisatorisch adequaat voorbereiden? Wat betekenen die veranderingen
| Zicht op de toekomst
gemeente? Wat is de omvang van de nieuwe
SOCIAAL DOMEIN
3
Wat betekenen de decentralisaties voor uw
scenario’s die u ondersteunen in het maken van onderbouwde keuzes.
25
Scan Regionale samenwerking/netwerkanalyse De voorbereiding en uitvoering van de decentralisaties kan een gemeente
Scan Doelgroepen Decentralisaties (Wmo, Jeugd, Participatie)
niet alleen. De partners in het netwerk zijn hierbij hard nodig.
Met de Scan Doelgroepen Decentralisaties (Wmo, Jeugd, Participatie) krijgt
Maar wie zijn die partners waarmee nu al samengewerkt wordt of waarmee
u actuele informatie over de aard en de omvang van de doelgroepen die
samenwerking nodig is? En wat kunnen zij, op basis van hun eigen taak en
met de decentralisaties overkomen en de overlap met andere gemeentelijke
opdracht, bijdragen aan de decentralisatieopdrachten? Via een netwerkanalyse
voorzieningen binnen het sociaal domein. Wij voeren dit onderzoek uit in
worden deze vragen beantwoord. U ontvangt een overzicht van de partners in
de vorm van een bestandanalyse. Het onderzoek wordt aangeboden als
uw netwerk en de activiteiten die zij (voor u of in opdracht van u) verrichten
een nulmeting en kan worden uitgebouwd naar een monitor, zodat u zicht
op het gebied van de decentralisaties. Tevens wordt hierbij aangegeven op
hebt en houdt op relevante ontwikkelingen in de doelgroepen, aanspraak op
basis van welke afspraken of contracten zij deze activiteiten verrichten. Dit
voorzieningen en de uitgaven voor uw gemeente.
document is het startpunt voor de vraag of er andere samenwerkingsafspraken en/of contracten mogelijk of noodzakelijk zijn.
RESULTAAT Deze scan brengt voor u de omvang van de nieuwe doelgroepen in kaart,
RESULTAAT
geeft inzicht in de overlap met andere gemeentelijke voorzieningen en in
• overzicht van alle partners en activiteiten;
besparingsmogelijkheden.
• inzicht in ‘blinde vlekken’; • advies voor toekomstige samenwerkingsafspraken.
Rekentool Huisvesting bijzondere doelgroepen Met deze rekentool krijgen gemeenten inzicht in de behoefte aan en het aanbod voor huisvesting van bijzondere doelgroepen, zoals ouderen, mensen met een beperking en GGZ-cliënten.
RESULTAAT De tool laat in tabellen en grafieken zien of er op dit moment voldoende aanbod is in de kernen of wijken van de gemeente en hoe dit beeld jaarlijks verandert tot 2030. De tool geeft daarmee aan in welke kern/ wijk de tekorten het grootst zijn. Door deze informatie te delen met woningcorporaties en zorginstellingen kan worden bereikt dat er op de juiste plaats wordt gebouwd voor de juiste doelgroep. De gemeente kan de informatie in dit programma zelf actueel houden.
26
JEUGD
Doorlichting, prognoses en bezuinigingsscenario’s Jeugd De overgang van de Jeugdzorg brengt grote verantwoordelijkheden en financiële risico’s met zich mee. Voor u als gemeente is het van groot belang
Routeplanner Jeugd
om te weten welke jeugdigen onder uw verantwoordelijkheid komen te vallen
Met deze routeplanner krijgt u een overzicht van relevante wet- en regel
en welke kosten hiermee gemoeid zijn. Samen met u verzamelen we de
geving, een overzicht van relevante lokale en regionale beleidskaders, een
relevante gegevens bij instanties zoals Bureau Jeugdzorg, het Zorgkantoor,
integratie van toekomstvisie, bevolkingsprognose en trends in het jeugdbeleid
verzekeraars, jeugddetentie. Mocht niet alle informatie nu al beschikbaar
en een stappenplan voor de (nabije) toekomst.
worden gesteld door de betrokken organisaties, dan vertalen wij voor die ontbrekende onderdelen de actuele landelijke gegevens naar de lokale situatie.
RESULTAAT
Onze analyse bouwen we uit naar bezuinigingsscenario’s.
U weet welke stappen uw gemeente nog moet zetten om klaar te zijn voor de taken die met de nieuwe Jeugdwet per 1 januari 2015 onder
RESULTAAT
verantwoordelijkheid van de gemeente vallen.
Met de doorlichting, prognose en bezuinigingsscenario’s heeft u inzicht in de aantallen en uitgaven die gepaard gaan met de Jeugdzorg. Hierdoor
Scan Subsidie- en inkoopbeleid Jeugdzorg
kunt u een goede regie voeren, prioriteiten stellen en de kosten bewaken.
Deze scan is een doorlichting van relevante beleidsdocumenten. De scan geeft een overzicht van lopende afspraken met regionale en lokale partners. Ook ontvangt u aanbevelingen voor de verdere ontwikkeling van uw subsidiebeleid.
RESULTAAT
3 |
subsidiëren en over de sturingsmogelijkheden van beide varianten.
| Zicht op de toekomst
U krijgt gericht advies over inkopen van zorg via aanbesteding of via
27
AWBZ/WMO
WERK & INKOMEN
Doorlichting, prognoses en bezuinigingsscenario’s Wmo
Rekentool Doelgroepprognose Participatie
De nieuwe financiële kaders voor de Wmo maken dat grip op de uitgaven
De Rekentool Doelgroepprognose Participatie geeft inzicht in de huidige en
meer dan ooit noodzakelijk is. De doorlichting en prognose van de Wmo-
toekomstige omvang van de doelgroep en de bijbehorende budgetten waar
uitgaven bieden u deze grip.
uw gemeente nu en straks met de invoering van de Participatiewet voor verantwoordelijk is. Door het gebruik van de Rekentool ziet u aan welke
De doorlichting en de prognose kennen drie invalshoeken: de autonome
knoppen u kunt draaien om bijvoorbeeld kosten te besparen.
vraagontwikkeling, het rijksbeleid en uw gegevens en de lokale situatie (bevolkingssamenstelling en beleid). Daarnaast beschikken wij over een grote
RESULTAAT
database van vergelijkingsgegevens om de uitkomsten van uw gemeente in
De rekentool geeft u inzicht in:
een breed perspectief te plaatsen. Het onderzoek wordt geheel toegesneden
•
de omvang van de doelgroep;
op uw wensen en behoeften. In overleg bepalen we dan ook of het onderzoek
•
de verwachte ontwikkeling van deze doelgroep;
zich moet richten op de Wmo in brede zin of alleen op de individuele
•
de budgettaire gevolgen van deze ontwikkeling.
voorzieningen.
RESULTAAT In de prognoses benoemen wij de financiële consequenties van nieuw en van ongewijzigd beleid. Ook doen wij suggesties voor effectieve maatregelen, gericht op het beheersbaar houden van de uitgaven en berekenen wij welke besparingen kunnen worden gerealiseerd met het doorvoeren van deze maatregelen. De suggesties worden desgewenst ook vertaald naar concrete bezuinigingsscenario’s.
28
Formatiecalculatie Sociale Zaken De Formatiecalculatie Sociale Zaken helpt u vast te stellen welke capaciteit in menskracht er nodig is voor de uitvoering van het gemeentelijk sociaal beleid in al zijn onderdelen, zoals uitvoering WWB, Armoedebeleid en Schuldhulpverlening. De werkprocessen binnen het domein van Sociale Zaken bevatten een aantal logisch opeenvolgende stappen, die elk een bepaalde tijdseenheid kosten. De optelsom daarvan leidt tot de benodigde formatieomvang. Dat lijkt eenvoudig, maar de praktijk voor elke specifieke gemeente blijkt weerbarstig.
RESULTAAT De formatiecalculatie geeft antwoord op vragen als: •
Hoeveel tijd kosten de werkzaamheden? Hoeveel tijd is er gemoeid met een bepaald ‘product’?
•
Wat is de benodigde formatie voor de werkzaamheden en wat is uw huidige formatie? Zijn er voldoende medewerkers beschikbaar om de vastgestelde taken uit te voeren?
•
Kan de gemeente haar ambitieniveau ten opzichte van de burgers realiseren? Welke efficiencyvoordelen kunt u wellicht behalen door het slimmer
3
| Zicht op de toekomst
inrichten van uw werkprocessen?
|
•
29
30
Aan de slag met de resultaten De resultaten van de verschillende onderzoeken geven vaak aanleiding
Veranderingen in het sociale domein:
tot verbeterprojecten. Het is goed om te weten dat experts van advies-
•
het in kaart brengen van doelgroepen;
en managementbureau BMC, net als SGBO, onderdeel van de BMC Groep,
•
het opstellen van cliëntprofielen;
u verder kunnen helpen.
•
het ontwikkelen van vraagverhelderingssystematiek;
•
het organiseren van toegang;
•
het samenstellen en uitvoeren van arrangementen;
•
het contracteren van aanbieders;
•
het verbeteren van de verantwoordingsmethodiek en resultaatsturing.
Concreet ondersteunt BMC opdrachtgevers onder andere bij: Een krachtig bestuur en bijpassende organisatie: •
het ontwikkelen van toekomstscenario’s en het opstellen van innovatieagenda’s;
BMC beschikt over bijna 1.000 ervaren experts die ingezet worden als:
•
het ontwikkelen van samenwerkingsarrangementen;
interim-managers, projectleiders, afdelingshoofden, strategisch adviseurs,
•
het begeleiden van kerntaakdiscussies;
beleidsmedewerkers, kwartiermakers, casemanagers en coaches. Via
•
het ontwerpen en uitrollen van business-cases.
BeSupported detacheren wij daarnaast Wmo- en WWB-consulenten en uitvoerend administratief medewerkers. Wilt u vrijblijvend een gesprek met een van onze adviseurs, neem dan contact op met uw vaste contactpersoon
•
het herinrichten van de bedrijfsvoering;
van SGBO of neem direct contact op met BMC via www.bmc.nl of via
•
procesbegeleiding van gemeenten mede in de relatie met
telefoonnummer 033 - 496 52 00.
zorgaanbieders en cliëntenorganisaties; •
het ontwikkelen van bekostigingsmodellen;
•
het inrichten van ketenprocessen, sturing- en controlfuncties;
•
het maken van bedrijfsplannen, sociale plannen, formatieplannen, samenwerkingsovereenkomsten;
•
gegevensmanagement;
•
strategisch personeelsmanagement.
Kijk op www.bmc.nl voor een actueel overzicht van onze praktijkervaring.
| Aan de slag met de resultaten
Grip op financiën en moderne bedrijfsvoering:
31
TELEFOON
033 - 496 52 00 E-MAIL
[email protected] WEBSITE
www.bmc.nl
TELEFOON
070 - 310 38 83 E-MAIL
[email protected] WEBSITE
www.sgbo.nl
