24‐2‐2015
Crisiscommunicatie in het sociaal domein
24 februari 2015 Martijn van der Wind
Partners bij mediacrisis
Maakt moeilijke zaken begrijpelijk
Passie voor veiligheid en maatschappij
Schrijftrainingen
Crisiscommunicatie
Mediatrainingen
Communicatieadvies
Woordvoering & redactie
Tekstschrijven
Martijn van der Wind, partner mediacrisis.nl
Martin Bobeldijk, partner mediacrisis.nl
1
24‐2‐2015
Tijdlijn Zeist Maandag 6 mei 2013
‐ 20.15 uur: Ruben en Julian voor het laatst gezien in Vleuten
Dinsdag 7 mei 2013
‐ ochtend: overleden vader wordt gevonden in Doornse Gat ‐ middag: politie informeert nabestaanden en hoort van vermiste jongens ‐ 17.50 uur: moeder informeert zorginstelling ‐ 19.30 uur: moeder plaatst oproep op Facebook ‐ 19.45 uur: RTV Utrecht weet van vermissing, maar houdt nieuws stil op verzoek van de politie. ‐ 20.20 uur: RTV Utrecht gaat over tot publicatie ‐ 22.15 uur: Persbericht van de politie: ‘Twee broertjes uit Zeist vermist’
Woensdag 8 mei 2013
‐ ochtend: zorginstelling informeert provincie, BJZ en RvdK ‐ middag: melding bij Inspectie en bij eerdere zorgorganisaties ‐ 17.06 uur: Jeugdzorg bevestigt in de media dat het gezin bij Jeugdzorg bekend is, maar doet er verder geen mededelingen over.
Donderdag 9 mei 2013
‐ Hemelvaartsdag
Tijdlijn Zeist Maandag 13 mei 2013
‐ 15.15 uur: Journalist NRC heeft dossier en wil publiceren ‐ 15.30 uur: communicatieadviseurs hebben telefonisch overleg. Scenario is besproken, houden vast aan afgesproken lijn.
Dinsdag 14 mei 2013
‐ 10.00 uur: eerste overleg woordvoerders / communicatieteam
Zaterdag 18 mei 2013
‐ NRC publiceert artikel, BJZ houdt woordvoering, geen duiding.
Zondag 19 mei 2013
‐ 17.16 uur: Politie vindt lichamen Ruben en Julian ‐ 17.30 uur: eerste berichten in media over vondst van twee lichamen ‐ 23.00 uur: Persconferentie
Woensdag 22 mei 2013
‐ directeur BJZ Amsterdam in media over vechtscheidingen en over reflex dat ‘jeugdzorg het heeft gedaan’.
Maandag 27 mei 2013
‐ begrafenis van Ruben en Julian
Maandag 30 september 2013 ‐ Inspectie Jeugdzorg publiceert rapport: geen verwijten aan jeugdzorg
2
24‐2‐2015
Strategie: van buiten naar binnen naar buiten
We houden ons aan de feiten Onderzoek inspectie Vechtscheiding Je kunt niet alles voorkomen Uitleg over de positie van de organisatie en het verloop van het proces
3
24‐2‐2015
Mediamonitoring: bron voor een goede strategie Input voor communicatiestrategie en woordvoeringslijn Input voor en controle van scnenario’s Ook belangrijk in ‘vredestijd’
Wees voorbereid
Risico’s door afrekencultuur toegenomen Ken je keten en je netwerk: zorg, overheid, politie, veiligheidsregio, enz. Werk aan onderling vertrouwen om op elkaar te kunnen bouwen Ken je journalisten Bereid scenario’s, vragen en woordvoeringslijnen voor Spreek procedures af, train en oefen die Regel de bereikbaarheid goed
4
24‐2‐2015
1. Calamiteit Er is sprake van, of dreiging van:
1. Calamiteit
• overlijden van een kind of jongere tot 18 jaar; • onnatuurlijke dood van een cliënt, of van een ander door toedoen van een cliënt; • vermissing of ontvoering van een (jeugdige) cliënt, of van een ander door toedoen van een cliënt; • ernstig en/of blijvend lichamelijk letsel van een cliënt, of van een ander door toedoen van een cliënt; • ernstig grensoverschrijdend gedrag: fysiek, psychisch en/of seksueel door cliënten, hulpverleners, ouders of verzorgers.
5
24‐2‐2015
2. Melding De piketdienst AOV informeert in de woonplaats van de cliënt: • • • •
de verantwoordelijke beleidsmedewerker; een communicatieadviseur; de verantwoordelijke portefeuillehouder; de burgemeester.
2. Melding
3. Afweging De portefeuillehouder en de burgemeester bepalen of een calamiteitenoverleg nodig is. Bijvoorbeeld bij een risico op: • • •
maatschappelijke onrust; imagoschade voor de zorg; politieke schade.
3. Afweging
6
24‐2‐2015
4a. Ooverleg bestuurders Wie? • • • •
4a. Crisisoverleg bestuurders
• • • • •
de verantwoordelijke portefeuillehouder (voorzitter); eventueel de burgemeester; eventueel de portefeuillehouders van andere betrokken gemeenten; eventueel de bestuurder(s) van de betrokken zorgaanbieder(s); eventueel vertegenwoordiger(s) van andere betrokken instanties; de verantwoordelijke beleidsmedewerker; de communicatieadviseur van de gemeente; de adviseur openbare orde en veiligheid; een ambtelijk verslaglegger.
Doel? •
• •
delen en afstemmen van informatie en versterken van de gemeenschappelijke informatiepositie; beperken van de maatschappelijke onrust; voorkomen of beperken van imagoschade en/of politieke schade.
4b. Overleg communicatieteam Wie? • • •
4b. Crisisoverleg communicatieteam
• •
het hoofd communicatie van de gemeente (voorzitter); eventueel communicatieadviseur(s) van betrokken zorgaanbieder(s); eventueel communicatieadviseur veiligheidsregio; eventueel externe deskundigen; een ambtelijk verslaglegger.
Doel? •
• •
delen en afstemmen van informatie en versterken van de gemeenschappelijke informatiepositie; beperken van de maatschappelijke onrust; voorkomen of beperken van imagoschade en/of politieke schade.
7
24‐2‐2015
5. Afspraken Bestuurders beslissen op basis van de adviezen van het communicatieteam:
5. Afspraken
• wie de centrale woordvoering doet; • hoe de privacy van de betrokkenen wordt gewaarborgd; • welke afgestemde boodschap wordt gebruikt; • hoe actief en passief wordt omgegaan met (sociale) media: o welke omgevingsanalyse nodig is; o hoe en wat wordt er gemonitord; o welke informatie, duiding en adviezen gedeeld kunnen worden; • wanneer een volgend overleg nodig is, gekoppeld aan mogelijke scenario’s; • welke contacten er worden onderhouden met politie, justitie, inspectie, Raad voor de Kinderbescherming, de Veiligheidsregio en eventueel andere relevante instanties.
Stresstest crisiscommunicatie Stap 1
‐ tijdelijk protocol voor organisaties in het sociaal domein
Stap 2
‐ Voorbereiding praktijktest • Achterhalen en analyseren wat er is afgesproken en welke kennis en vaardigheden er zijn • Bepalen van de gewenste leerdoelen voor de praktijktest
Stap 3
‐ Praktijktest • Realistisch testen van procedures, scenario’s, taken en verantwoordelijkheden • Verzorgd, onder begeleiding of zelfstandig uitgevoerd
Stap 4
‐ Evaluatie en borging • Wat ging goed en wat kan beter? • Vervolgtrainingen en –oefeningen • (twee)jaarlijkse APK: verkorte stresstest
8
24‐2‐2015
Vragen
9
