De M aand v an He m us oktober 2010 KROMME RIJN
GIANNI, 11 JAAR
Altijd leuk, toeren door Utrecht
Daan Smit is zijn buddy
pagina 6
pagina 6
Foto Frans Kanters, Studio Photos Graphein
124 keer ‘Door!’ De Eemhead is weer achter de rug. Baanrecords werden bij bosjes scherper gesteld. De wind hielp daarbij erg mee, maar maakte het ook lastig. Ploegen uit ongeveer het hele land kwamen aan de start. De Eemkei ging naar een snelle studenten-8, de Koppelpoortbokaal naar de dames van Tromp en de Bentinckbokaal naar een ploeg van Viking. Patrick Brauns en Wim Eten op pagina 5
Heilloos Binnen de KNRB woedt een discussie. Die gaat
Mourits haalden zelfs een minuut van het baanrecord af in de heren-veterannen-2x. - zie pagina 3
Lekker indoor
Jeugdweekend op pagina 4
Lekker zwemmen
Pas op Mocht het je niet opgevallen zijn: op de eerste
over de vraag of de leden van roeiverenigingen
honderden metters liggen langs de kant aller-
ook rechtsreeks lid van de KNRB moeten zijn.
De winterkou zit eraan te komen. Roeien is dan
De winterkou zit eraan te komen. Roeien is dan
De bond vindt van wel. En die discussie bereikt
lei schepen. Een grote sleepboot, allerlei
niet altijd een serieuze optie. Maar toch wil je
niet altijd een serieuze optie. Maar toch wil je
ook de burelen van de redactie.
motorboten, woonboten. Die vinden het alle-
graag in vorm blijven.
graag in vorm blijven.
In mails ondertekend door rechtsgeleerde roei-
maal niet leuk als roeiers met hun scherpe rie-
Doe daarom mee met onze eigen indoortrai-
Doe daarom mee met onze eigen zwemtrai-
ers worden bezwaren geuit. In stukken ge-
men ertegenaan komen. Net zoals wij het niet
ning. Elke dinsdagavond een uur lekker condi-
ning. Elke maandagavond een uur zwemmen.
schreven door andere rechtsgeleerde roeiers
leuk vinden als er iets tegen een roeiboot aan
tietraining in de zaal. Je komt als herboren
Lekker, voor je plezier, en je komt als herboren
wordt beschreven waarom zo’n direct lidmaat-
komt. Pas dus op, houd voldoende afstand, je
weer naar buiten.
weer naar buiten.
weet best dat die schepen er liggen.
schap zou moeten. Dat laatste is een wonderlijk stuk. Woorden die je verder niet zo vaak leest vullen de pagina’s, zoals ‘juridisch gebonden’, ‘sportrechtspraak’, ‘vergrijp’, ‘verplichtingen’, ‘aanvullende zekerheid’, ‘ernstige vergrijpen’,
Elke dinsdagavond van eind oktober tot ver in maart. Lees alles en geef je op via
hemus.nl/indoor
Elke maandagavond van eind oktober tot ver in maart. Lees alles en geef je op via
hemus.nl/zwemmen
En in de buurt van de woonboten zorg je er natuurlijk altijd al voor dat je geen herrie maakt.
‘royement’. Het stuk ademt een strafferige sfeer. Nergens wordt vermeld waarom zo’n direct lidmaatschap goed is, wat je ermee opschiet, wat de bond dan voor je gaat betekenen. Het enige wat zo’n direct lidmaatschap mij op zou kunnen leveren is die 10% korting bij Perry, waarvoor ik nu altijd de al jaren verlopen tennislidmaatschapskaart van mijn zoon gebruik. En dat mag nog ook, zeggen ze bij Perry. Aardige mensen, bij Perry. [kt]
De Maand van Hemus wordt negen- à tienmaal per jaar aan alle
What’s up?
leden van Roeivereniging Hemus toegezonden. Redactie: Yvonne Servaas, Daan Smit, Koos Termorshuizen, Jos
maandag 25 oktober: klim in de skiff, in het zwembad dinsdag 26 oktober: start indoortraining zondag 31 oktober: toertocht Amsterdamse grachten maandag 1 november: eerste keer zwemmen
Wassink, Natasja van Groningen, Gerben van IJken Adreswijziging naar
[email protected] Kopij, foto’s en tips naar
[email protected]
De Maand van Hemus
pagina
oktober 2010
2
Van botsende boten en dat dat niet nog eens mag gebeuren
Nieuwspagina
Van horen zeggen VHZ is een nieuwe rubriek met dramatische reconstructies van roeiongevallen. Was je erbij? Mail dan zoveel mogelijk informatie over de aanvaring naar de redactie. Namen van de betrokkenen worden niet meegenomen in het verslag. Vandaag aflevering 1:
Het einde van de Strijdhorst II?
Nieuwe skiff verpletterd
Uit de werkplaats - door Wim Broekhuizen Er zijn in de afgelopen periode wat meldingen binnengekomen over boten, niet direct schade, maar slijtage van onderdelen. De meeste van die meldingen zijn alweer verwerkt. Ook kwam bij ons binnen dat de Strijdhorst II, een splinternieuwe Filippi-skiff, was aangevaren door de Hete Choco, zie hiernaast. Zo op het oog is de schade misschien niet zo groot, maar toch blijkt met de reparatie zo'n 1.000 tot 1.200 euro gemoeid te zijn. De Strijdhorst II is daardoor minstens vier weken uit de vaart.
Het is een mooie donderdagavond. Weinig wind, lekkere temperatuur en mooi roeiwater. Een prettige verademing na het onstuimige zomerweer van de afgelopen periode. En mooi weer trekt veel roeiers. Het is dan ook gezellig druk op het water voor de villa. Twee viertjes waaronder de Hete Choco duwen af. Niet wetende dat de Hete Choco een uurtje later betrokken zal raken bij een ongeval. Als de avondschemering neerdaalt over de Eem, besluiten de ploegen van de twee viertjes nog een kleine race te houden. Aangemoedigd door de stuurtjes razen deze kloeke boten over het water. De riemen geselen de rivier en waterdruppels vliegen als herfstbladeren in het rond. Het gaat hard, te hard zelfs volgens sommigen. Het zicht is immers beperkt? Een eenzame skiff ligt dwars over de rivier. Een nagelnieuwe Filippi. Het paradepaardje onder de Italiaanse boten en toch wel de trots van de vereniging. Een dure aanschaf door Hemus, de roeiers moeten er extra zuinig op zijn. Het is immers wedstrijdwinnend materiaal. Maar voor dat iedereen het doorheeft is deze kostbare skiff afgeschreven. Met een gil en een knal ramt de aanstormende Hete Choco de tengere boot. De klap doet iedereen opkijken. Gelukkig, niemand gewond. Maar dat kan niet gezegd worden van het onfortuinlijke bootje. Nog voordat de Strijdhorst II zich echt waar kan maken ligt het schuitje langdurig in de lappenmand van Wiersma. De ooit strakke skiff is gedeukt en maakt water. [gvij]
Van het bestuur over deze zaak -- door Marco van der Eijk De ene zaterdag doop je een spiksplinternieuwe Filippi skiff. De volgende zaterdag moet je hem weer uit de vaart nemen wegens schade. Forse schade zelfs. Schade die heel gemakkelijk te voorkomen was, want veroorzaakt doordat ‘even’ de stuurboordwal niet aangehouden werd. De laatste tijd vragen we ons wel eens wanhopig af of hoe rekkelijk dat ‘even’ is. Vrijwel wekelijks krijgen we meldingen van gevaarlijke situaties die ontstaan doordat boten onvoldoende stuurboordwal varen. Nu was het materiële schade. Vervelend, kostbaar, maar herstelbaar. Het kan zo veel slechter aflopen. Ook de binnenvaart klaagt erover. Probeer je eens in te beelden wat de schipper van zo'n boot ziet, als die achter in zijn stuurhut over zijn boeg heen moet kijken. Zo ziet-ie een roeier. Zo ziet-ie 'm niet. En die binnenvaarder kan niet even in de remmen. Kortom, het is even nodig elkaar wakker te schudden. Blijf aan stuurboord, zorg dat er altijd voldoende ruimte aan je bakboord zijde is om schepen te laten passeren. Blijf omkijken, ook als je een sprintje trekt. En waarschuw elkaar als je ziet dat iemand ‘even’ niet oplet.
Onthoud! Stuurboord dat is rechts als je in de vaarrichting kijkt. Dus links als je roeit. Een groen bandje om de riem. Dat is dus de wal waar je dichtbij moet blijven. Altijd. En als het donker is, dan mag je helemaal niet roeien.
De schade aan de Meridiaan is ook door de leverancier bekeken en daaruit is gebleken dat het hier om een fabrieksfout gaat. De leverancier, Concept2, zal medio december een nieuwe romp leveren. Hieraan zijn voor Hemus geen kosten verbonden: een garantiegeval. De winterperiode komt er alweer aan en dat houdt onder meer in dat de open C1's zullen worden afgeriggerd en tot 1 april niet meer op het water komen. Dit omdat ze vollopen als ze omslaan. Ook zullen in de komende periode de C2's even naar de werkplaats gaan voor onderhoud en wat lakwerk aan de boorden. De coachboot gaat 4 oktober voor zijn jaarlijkse onderhoudsbeurt naar het Vrouwezand, opdat we zonder startproblemen de winter door kunnen. In het kader van Duurzaam Hemus wordt de accu voortaan via een zonnepaneel opgeladen. De ombouw wordt in oktober uitgevoerd. Ook komen er twee nieuwe putsen bij zodat met nog meer water uit de Eem de boten schoongemaakt kunnen worden. Houd bij het 'tappen' van water uit de Eem het lijntje goed vast, zodat de putsen niet net als een eerder aangeschafte puts kopje onder gaan. Het is de komende maand dus druk genoeg in de werkplaats. Houd de boten dus heel en houd stuurboordwal. Of wist je dat al?
Van het bestuur: Sleutelgeld Niet iedereen gaat even zorgvuldig om met de sleutel van het Hemusterrein. Daarom heeft het bestuur besloten de regels op dat punt aan te scherpen. Met ingang van nu geldt daarom het volgende. Voor een sleutel wordt een borg betaald van minimaal 10 euro of, als die hoger is, de kostprijs. Bij verlies moet 10 euro betaald worden. Bij de tweede keer verlies is de boete 25 euro. En als je hem dan nog een keer verliest, verlies je het recht op zo'n sleutel. Bij verlies of diefstal moet je aangifte bij de politie doen. De aangifte moet overhandigd worden bij aanvraag voor een vervangende sleutel. De uitvoering van deze regels is in handen van de ledenadministrateur, Hugo Bos dus.
De Maand van Hemus
pagina
3
Meewind
Eemhead vol records Zaterdag 24 september hadden we onze eigen Eemhead, met dit jaar 124 inschrijvingen. Tijdens de wedstrijd blies een straffe noordwestenwind die erg hielp bij het breken van baanrecords. Er sneuvelden dan ook elf van die records. -- door Jan Breg en Koos Termorshuizen Bij het hoofdnummer, de heren-achten, won de Minerva-8 de Kei-bokaal. Zij roeiden de 8 km in een tijd van 25 minuten en 26 seconden, 40 seconden langzamer dan het baanrecord dat de fameuze Holland Acht in 2005 vestigde. Deze jonge ploeg van toptalenten onder de studenten bleef de Zwolse veteranenploeg van Nico Rienks, Ronald Florijn, Mathijs Vellenga en Jan-Willem Gabriels 35 seconden voor, wat gezien het leeftijdsverschil en het vermoedelijke verschil in trainingsintensiteit een prestatie is. De wind heeft hierbij misschien meer in het voordeel van de ervaren ploeg gespeeld. Bij de dames werd in het hoofdnummer - de dubbelvier over 6 km - de Koppelpoort-bokaal gewonnen door het Hilversumse Tromp. Zij snoepten met een tijd van 22.53 twaalf seconden van het baanrecord af. De zeer jeugdige Hemus-talenten werden tweede, met een achterstand van 54 seconden. De Eemhead kent een groot aantal wedstrijdvelden, in allerlei jeugd- en veteranenklassen en in allerlei boottypes. Dit jaar waren er inschrijvingen in 37 verschillende velden. De speciale condities zorgden ervoor dat in maar liefst 11 van die klassen een baanrecord werd gevaren, waaronder de druk bezochte nummers als de dubbeltwee, de dames dubbelvier en zowel de heren- als de dames veteranen-acht. De wind was scherprechter doordat de golven voor de technisch mindere roeiers het voordeel van de meewind teniet deed. Vooral de technisch vaardige roeiers konden volop profiteren van de stevige wind. De omstandigheden zorgen voor een fenomeen wat nog niet eerder bij de Eemhead was waargenomen, namelijk een soort windtunnelblindheid. Bij de laatste kilometers stond de wind vol in de rug. Een roeier gaat dan meestal al in een roes op de finish af. Die roes werd nu versterkt door de wind en de snelheid op de rollende golven richting Amersfoort. De
flauwe bocht vlak voor elzenaar vormt normaal geen enkel probleem. Dit jaar bleken echter diverse boten helemaal blind voor deze kleine koerswijziging, waardoor in allerijl iemand ter plekke diverse boten weer naar de juiste koers moest roepen. Gestimuleerd en gesteund door het Soester Bentinck Fonds bevordert Hemus ook de deelname van gehandicapte roeiers aan de Eemhead. De daarvoor ingestelde Bentinck Bokaal ging dit jaar naar twee heren van het Utrechtse Viking. Zij roeiden in twee verschillende boottypes mee, waaronder de moeilijke tweezonder. Alle uitslagen, baanrecords en honderden foto’s: www.hemus.nl/eemhead Foto’s boven: Marion Parker Foto links: Corry Vlot Foto onder: Frans Kanters, Studio Photos Graphein
De Maand van Hemus
pagina
oktober 2010
4
Huis van de Watersport
Jeugdweekend op Hemus:
Pannenkoeken, film, tosti’s Een schaakspel op meerdere borden Zaterdag 4 en zondag 5 september was de hele Hemus-jeugd uitgenodigd om films te komen kijken, te overnachten en een kleine toer te roeien op de Eem. - tekst en foto’s Yvonne Servaas
Daan Smit en Jannes van de Ven waren de inspirators van dit weekend. "We wilden dit seizoen eens goed beginnen vandaar deze speciale invulling. Ook de altijd succesvolle Hemus filmavond stond op het programma" gaf Daan met veel enthousiasme aan. Op zo'n twaalf man in de leeftijd van 11 tot 15 jaar was gerekend, maar zeker niet op 21. "Het was dan ook beregezellig slapen in de Villa." De middag stond in het teken van een warm welkom met zon en pannenkoeken. De warmte steeg een ieder een beetje naar het hoofd en voor je het in de gaten had, lag je in de Eem. Sommige niet vrijwillig, wel ontzettend leuk.
De vorige Maand berichtte de Nieuwbouwcommissie over de risicoanalyse die we maakten over de nieuwbouwplannen. Inmiddels zijn we hard bezig om deze risico's beheersbaar te maken. Daarbij richten we ons er enerzijds op de (financiële) gevolgen van mogelijke tegenvallers te beperken, terwijl we anderzijds maatregelen voorbereiden om de kans op dergelijke tegenvallers te verkleinen. -- door Marco van der Eijk Tot de belangrijkste risico's behoren de kans dat de investeringskosten hoger zullen uitvallen dan verwacht en de kans dat de subsidiestromen kleiner zullen zijn dan waar we nu op hopen. De taakstellende begroting, waar we vanuit gaan, biedt weinig speelruimte. Nu het ontwerp geleidelijk aan concrete vormen begint aan te nemen, kunnen de investeringskosten gedetailleerder worden begroot. Ook de exploitatiekosten betrekken we bij dit proces. Wat betekent het ontwerp voor bijvoorbeeld onderhoudskosten en energieverbruik? De subsidies in het kader van duurzaamheid vormen vooral een goede kans. Daarbij benaderen we het thema duurzaamheid niet vanuit één onderwerp. We kijken bij het gehele proces naar de effecten van onze keuzes op de omgeving, de maatschappij en de financiële effectiviteit. Door deze brede benadering wordt het project als geheel een schoolvoorbeeld voor duurzaam bouwen. Hierdoor kunnen we meerdere partijen interesseren om deel te nemen aan het project. In dit proces staan we niet alleen. De nieuwe wethouder van Sport, de heer Ben Stoelinga, heeft zijn grote betrokkenheid bij het plan getoond. Een extern bureau biedt ondersteuning aan de Nieuwbouwcommissie bij het doorrekenen van de bouwkosten. Daardoor worden we gevoed met objectieve informatie en kunnen we keuzes in het ontwerp goed vertalen in gevolgen voor de investering. Banken tonen zich geïnteresseerd in het plan, waarbij mogelijkheden voor gunstige "groenfinanciering" worden aangereikt. Een installatiebureau heeft zich vrijblijvend gebogen over de mogelijkheden voor duurzame installaties. We hebben contacten gelegd met opleidingsinstellingen om van het nieuwbouwproject ook een kennisplatform te maken rondom duurzaam bouwen. En natuurlijk hebben we onze architect ZOFA, die met grote creativiteit een plan ontwikkelt dat bij velen goed in de smaak valt.
De filmavond: een klassieker en altijd succesvol. Na een kleine verbouwing van de Villa zat iedereen in de Hemus-bioscoop. The Spy Next Door - een comedy met Jackie Chan in de hoofdrol en "9", een postapocalyptische animatiefilm over een stel juten poppen die het leven op aarde gaan herstellen nadat de mensheid is uitgeroeid door de machines. Tsja, dat was even pittige koek... Velen hadden nog wat energie na die twee films en het duurde dan ook nog tot één uur in de nacht tot het stil was. Maar niet voor lang. Om kwart over zeven ging de wekker alweer. De eerste roeiers druppelden langzaam binnen. De ogen van de jongelui puilden uit van verbazing. Hoe kun je nu zo gek zijn om op dat tijdstip al te gaan roeien. Na wat gebrom en gemopper stond iedereen toch echt op. Nadat de eerste tosti van het vuur kwam was iedereen weer erbij. Als er maar gegeten kon worden. Met een paar heerlijke pan-tosti's achter de kiezen, is de jeugd gezellig met drie wherry's het water op gegaan en hebben ze de Eem eens in een ander tempo gezien dan in snelle viertjes of skiffjes. Met veel snoep en het afwisselen van de roeiers is ook dat helemaal goed gekomen. Al met al een geweldig weekend en mooi begin van het seizoen!
Het Huis van de Watersport is dus al lang niet meer een project van de Nieuwbouwcommissie alleen. Door samen te werken met externe partijen dringen we de risico's tot beheersbare proporties terug en kunnen we positieve kansen beter benutten. Daarbij moeten we de beschikbare tijd optimaal gebruiken om afspraken met bijvoorbeeld het Waterschap en het Ziekenhuis goed voor te bereiden. Die beschikbare tijd is weer wat opgerekt, omdat het Waterschap meer tijd nodig heeft om het dijkverbeterplan in te dienen. Lag de deadline eerst nog in december van dit jaar, nu is deze naar eind maart opgeschoven. De noodzaak om al in november een "go / no go" besluit te nemen is dan ook vervallen. Ook de voor oktober aangekondigde tweede hearing stellen we tot nader bericht uit. Hoe meer tijd we besteden in het verminderen van onzekerheden, des G1 Eugenie Collard | G3 Ad Cornelissen! | S1G1 te kleiner de risico's. Arnold Hanou | Ellen van Leeuwen | Marcel Stroo |
• afgeroeid
SO1 Marieke Bos | Judith Veldman | Frank Brekelmans | Ludwin Halewijn | Josie Drost | SO2 Marieke Bennebroek Evertsz' | Mirjam Bremer | Carolien Meijer | Johannes Battjes | BO2 Patrick
zo
en dan toch zo
Naast de boot is het nooit leuk, zeker niet met al dat Eemhead-publiek.
Lachen! Het kan iedereen overkomen.
Brauns | Wim Mourits | BO3 Mirjam van den Hoorn | Cheryl Lucassen
• in Beatrijs Zwart | Kate Masters | Rachèl Baas | Annemieke van Leeuwen | Anouk Molenaar | Tineke Springorum | Ingrid Gerritsma | Irma Klevering | Jan Willem Slagt | Elsbeth Hoogers | Anouk Jol | Suzanne Ritzema | Samantha van Soelen | Marjon van Alfen | Desiree Berendsen | Frank Sanderse | Dieuwke Schokker
• uit Hildegard Brouwer | Simone van Houdt | Tim van
Brussel | Annet Kruis | Jaap Visser | Petra van der Vijgh | Gerda Oudshoorn | Josien Verwoerd | Rozemarijn Bolleurs | Joyce Besseling | Isabelle Fransen-Bourcier | Peter Woelders
De Maand van Hemus
pagina
oktober 2010
5
Mechanics and Energetics of Rowing
Restaurant De Vereeniging
Onderzoek naar limieten van het roeien
Huiskamer langs de Eem De voltallige redactie is afgelopen maand eens uit eten geweest, uiteraard op eigen kosten, in het nieuwe restaurant langs de Eem: De Vereeniging.
Sinds de eerste historische race in 1715 is het roeien bijna vijf keer sneller geworden. Maar om nu nóg sneller te gaan is wetenschappelijk onderzoek onmisbaar. Bewegingswetenschapper dr. Mathijs Hofmijster (Vrije Universiteit) heeft nog wel wat tips voor roeiers.
-- door Jos Wassink Bij binnenkomst valt het strakke interieur op: knalrode muren, een open roestvrijstalen keuken over de hele diepte van het pand en banken die er uitzien alsof er een picknicktafel uitgezaagd is uit een brede muur. Als er geen tafel meer vrij is, schuif je gewoon aan bij wie er al zit. Zo ontmoet je nog eens iemand. Met de redactie vulden we een eigen tafeltje en konden we kiezen uit een overzichtelijk menu: twee verschillende voorgerechten (soep of salade), drie verschillende hoofdgerechten (vlees, vis of vega) en twee toetjes. Dagelijks vers en elke dag iets anders. "Wat die gerechten zijn, bepalen we op de dag zelf", zegt eigenaresse Nathalie Feld. Ze runt de zaak samen met een kok en nog iemand voor de bediening. "De groenteman belt ons vaak op met wat hij die dag in de aanbieding heeft. De gerechten komen iedere dag zo rond drie uur op de website, facebook en twitter. Alles onder het mom van op is op, want als het op is verzinnen we een nieuw gerecht. Het is dus eten wat de pot schaft bij ons." Die huiselijke ongedwongenheid zorgt voor een prettige sfeer in het restaurant, dat al snel aanvoelt als een gedeelde huiskamer. Aan tafel was iedereen tevreden over zijn maaltijd, al moet ik zeggen dat ik stiekem naar een zoutvaatje heb gezocht. Dat was er niet, nou ja misschien beter ook.
-- door Jos Wassink Die eerste historische race in 1715 was een initiatief van acteur Thomas Doggett uit dankbaarheid voor zijn redding toen hij een keer uit een geroeide veerboot in de Thames was gevallen. Voor de veerman die het snelst een parcours van bijna vijf mijl af zou leggen loofde de Ierse acteur een rode mantel en een zilveren onderscheiding uit. Het was het begin van de 'Doggett's Coat and Badge' race die tot op de huidige dag bestaat. Uit de annalen blijkt dat de winnaar een gemiddelde snelheid van 1 meter per seconde haalde. Bij de Olympische Spelen in Peking roeide Olaf Tufte met 4,8 meter per seconde. Hofmijster haalt die anekdote aan om de verbeteringen aan techniek en materiaal in de roeisport aan op te hangen. In zijn proefschrift Mechanics and Energetics of Rowing (VU, 11 feb 2010) gaat hij systematisch op zoek naar verdere mogelijke verbeteringen. Het goede nieuws: hij vindt er nog een paar ook. Meten is weten, en om zinvol te kunnen meten moet je een formule hebben die het roeien wiskundig beschrijft. Hofmijster laat zien dat voor een boot met constante snelheid het mechanisch vermogen van de roeier (ongeveer een kwart van zijn verbranding) gelijk is aan de wrijving van de boot (die evenredig is met de derde macht van de snelheid) verminderd met verlies door snelheidsschommelingen (ongeveer 5 procent) en verlies door kolken van de bladen in het water (goed voor 20 procent). De luchtweerstand, goed voor 10 procent van de wrijving, laten we buiten beschouwing. Voor de liefhebbers:
Pmetabolical.egross - k.vboat3 + Pdelta[v] + Pblad = 0 Aan de hand van die formule vergelijkt Hofmijster de achttiende-eeuwse veerman met de Olympiër uit de 21-ste eeuw. Het vermogen is veel groter omdat in de tussentijd het rolbankje in gebruik is genomen, waardoor er meer spiermassa ingezet kan worden. De wrijvingsfactor is nauwelijks te vergelijken doordat het gewicht tegenwoordig veel kleiner is (14 kilo) en de boten van toen bovendien veel breder waren. Ook waren er nog geen big blades die de afzet tegen het water een stuk efficiënter maken. Het enige voordeel van de veersloep: de snelheidswisselingen waren nihil. Dat in tegenstelling tot een skiff met rolbankje. Maar waar zit, nu iedereen in topmateriaal roeit, er nog winst? Mogelijk in een hoger tempo, geeft Hofmijster aan. Daartoe laat hij eerst zien dat, anders dan algemeen wordt aangenomen, de efficiëntie van de verbranding niet omlaag gaat bij een hoger slagtempo. Ja, de roeiers worden eerder moe, maar dat komt omdat ze in eenzelfde tijdsduur meer arbeid leveren (want meer slagen maken). Wat wel tegenzit is dat een hoger slagtempo gepaard gaat met grotere snelheidsfluctuaties van de boot, hetgeen extra wrijving oplevert. "Het is het dilemma tussen fysiek en technisch roeien", vat Hofmijster samen aan de telefoon. "De Amerikanen hebben heel grote jongens in de boot zitten die met een hoog tempo een maximaal vermogen inzetten. De extra wrijving nemen ze voor lief. Het Nederlandse team probeert technisch heel goed te roeien waardoor de snelheidsfluctuatie klein blijft, de wrijving minder is en je met minder vermogen een hogere snelheid kan halen." Die gelijkmatige techniek kun je goed oefenen op een ergometer op rolletjes, vertelt de bewegingswetenschapper. Bij een ideale haal, dat wil zeggen bij een goede balans tussen de krachten op de voeten en aan de armen, blijft de ergometer ongeveer op z'n plaats. Hoe groter de onbalans, hoe meer de ergometer zal gaan rollen, en hoe groter dus ook de snelheidsvariaties en de wrijving in de boot. Een andere verbetering is volgens Hofmijster een soort seat belt waarmee de roeier zich aan zijn bankje vastsnoert. Dat levert tot 12 procent meer vermogen op bij de start, hetgeen zich vertaalt in een voorsprong van 2 tot 3 meter in de eerste 10 seconden. Hofmijster zet de komende jaren, in de aanloop van de Olympische Spelen van 2012 in Londen, zijn onderzoek naar roeitechniek voort, net als Arnoud Greidanus die de TU Delft de beste bootvorm onderzoekt. Verder zou er volgens Hofmijster nog onderzoek gedaan moeten worden naar de stroming rondom de bladen, want ook daar lijkt winst te behalen. -> Download het hele proefschrift via hemus.nl/maand -> Meer informatie over het de seat belt: www.superseat.nl
Het gebouw aan de Kleine Koppel 36, ongeveer ter hoogte van de Rode Kaat, is sinds enkele jaren aan de buitenkant een beschermd monument. De laatste functie was die van zeepfabriek van het Amerikaanse bedrijf Rohm en Haas. Maar de wortels van het industriegebiedje gaan volgens stukken in de Amersfoortse archieven terug tot 1830 toen er op die plek een buitenhuis Eemzicht gebouwd werd dat in de loop van de tijd voorzien werd van steeds meer industriële uitbouwsels waarin achtereenvolgens een blekerij, een essencefabriek en een lijmfabriek onderdak vonden. De naam 'Vereeniging' of voluit 'Eten bij de Vereeniging' klinkt weliswaar historisch, maar is het niet. Feld: "We wilden een naam met een beetje socialistische klank die goed paste bij het industriële verleden van de plek. Zoiets als De Verwachting of De Hoop, maar het is dus de Vereeniging geworden." Tot slot: duur is het restaurant niet - wij waren ongeveer 25 euro per persoon kwijt. En ook overdag is de zaak open (van elf tot elf) voor broodjes, koffie of een borrel. -> www.devereeniging.nl - foto onder: toen het nog Rohm & Haas was
De Maand van Hemus
pagina
oktober 2010
6
Toertocht in & om Utrecht
Buiten de boot
30 augustus - Het zal je gebeuren, op je tweede toertocht ooit, dat je aan het roer van een wherry zit, roeiend op de Kromme Rijn vanuit Rhijnauwen, onder een 'kathedraal' van hoog boven het water hangende boomkruinen. En dan komt je plotseling, in een bocht van de rivier, een meute van kano's, sloepjes, roeibootjes en wat er zoal varen kan tegemoet, links en rechts over het water zwalkend. Dan is het : "houden beide boorden !" en proberen voorzichtig laverend niet midscheeps of frontaal geramd te worden door de stormloop van enthousiaste jongelui die duidelijk genieten van een dagje uit op het water.
Daan Smit, voor vele leden een goede bekende. Overal waar iets te doen is, is hij. Heeft veel met de jeugd gedaan, veel gestuurd in diverse achten, maar nu overweegt hij het roeien eraan te geven. Vooralsnog is hij gewoon lid, maar wel iemand met een verhaal.
Stormloop in de kathedraal Daan Smit, Gianni’s buddy
-- door Bruno Groen
-- door Koos Termorshuizen Tijdens de Eemhead van 2005 zat Hemus-roeier Daan op slag in een zeewaardige vier met onder meer Nico Rienks en Ronald Florijn. Die vier was er ter promotie van KiKa: een organisatie die geld voor kinderkankercentra inzamelt. Een jaar eerder had Daan een beenmergtransplantatie ondergaan: hij had leukemie. Bij die gedenkwaardige Eemhead van 2005 liet Daan zien dat hij er weer helemaal was. Gianni is elf jaar jong, "maar hij lijkt 13 of 14" zegt Daan, en Gianni heeft kanker. Dat werd in april van dit jaar ontdekt, nadat Gianni al een poos geklaagd had over pijn. Hij heeft een groot tumor dat uit zijn rib gegroeid is naar zijn aorta en long. Hij heeft inmiddels 6 zware chemokuren achter de rug. Die sloegen goed aan, de tumor is kleiner geworden. Eind oktober staat de operatie gepland om de tumor te verwijderen. Mocht dat goed gaan, dan krijgt hij nog een serie chemokuren. "Gianni is jaloers op de jongens uit zijn klas: die doen alles wat hij zou willen. Of als zijn broer gaat zwemmen in het water bij zijn huis." zegt Daan, die nu zijn mentor is, of ook wel buddy. Door zijn verleden kan Daan op hetzelfde niveau met Gianni praten. Ze gamen samen, ze doen wat aan modelbouw, "en vanzelf komen we te spreken over de ziekte, wat er met hem is, en wat ik zelf heb meegemaakt. Dat is erg fijn voor Gianni." Eens in de twee weken houdt Daan Gianni enkele uren gezelschap.
Maar we komen er uiteindelijk zonder kleerscheuren doorheen en dat we het gered hebben in ons bootje is in niet geringe mate te danken aan ervaren stuurlui als Piet, of Derk of onze gastvrouw Ank Meyer van RV Viking. En voor mij, als beginnend toerroeier, was het een stoomcursus 'wherry-sturen', daar in de 'kathedraal". Het was een van de vele mooie momenten tijdens de toertocht in en om Utrecht waarbij wij, zes vrouwen en zeven mannen sterk van Hemus, te gast waren bij de RV Viking in Utrecht. En samen met ons ook een tiental vrouwelijke leden van de Dordrechtse roeivereniging KDR&ZV, allemaal in het onberispelijke roeitenue van hun club. 's Morgens, tijdens een gastvrije ontvangst met koffie en koek, deelt Ank Meyer de boten in in een passende en weloverwogen mix van deelnemers uit de verschillende verenigingen en een 'gids' van RV Viking. De tocht voert vanuit het clubhuis van Viking over de Kromme Rijn door een prachtig natuurgebied langs de buitenplaatsten Oud- en Nieuw Amelisweerd (met de klemtoon op A, zo leren we) naar het Theehuis Rhijnauwen. Daar houden we middagpauze waarbij niet de meegebrachte lunch wordt genoten maar we ons te buiten gaan aan zeer gezonde broodjes en/of riante smulkoeken van het Theehuis.
Daan, 23 jaar, is, zes jaar na zijn eigen beslissende beenmergtransplantatie, mentor geworden na een oproep van de Vereniging van Ouders van Kinderen met Kanker. "Zo kan ik het beste een bijdrage leveren." zegt hij. Eerst kreeg hij een mentortraining en daarna werd hij gekoppeld aan Gianni, die in Oude Wetering aan het water woont, en zijn behandeling in het Leidse academische ziekenhuis krijgt. Daan ervaart het niet als confronterend. Natuurlijk zijn er dingen die hem herinneren aan zijn eigen ziekteperiode, maar hij kan er naar eigen zeggen goed mee omgaan, en kijkt eigenlijk heel positief terug op wat hem zelf is overkomen. Wie Daan vijf jaar geleden heeft meegemaakt weet dat hij toen inderdaad optimistisch was, zijn humor is altijd overeind gebleven. Een ideale buddy voor Gianni. -> Zie ook www.kika.nl
In de Maand van augustus 2004: Daan geslaagd voor de middelbare school, nog voor zijn beenmergtransplantatie.
Vanuit Rhijnauwen roeien we terug richting Utrecht, ditmaal stadinwaarts, waar we - na de bovengenoemde tumultueuze ontmoeting met de varende stormloop van studenten te hebben overleefd - behouden op de singels van de oude stad arriveren. Er volgt een prachtige tocht rond de oude binnenstad, waarbij de paraplu's, die 's morgens nog wel eens opgestoken moesten worden, definitief in het vooronder kunnen en er zelfs wat zon aan te pas komt. We passeren menige stadsbrug, hebben een prachtig zicht op de plantsoenen van Zocher en belanden uiteindelijk in het hart van de binnenstad. Hier vooral is het zorgvuldig manoeuvreren geblazen waarbij tijdig vaart moet worden gemaakt om slippend en glijdend onder de soms lange boogbruggen door te komen. Piet brengt ons daarbij de fijne kneepjes van het 'pierewaaien' bij, een techniek om smalle doorgangen te passeren door de riemen slechts aan één kant te gebruiken en gelijktijdig sterk tegenstuur te geven. We genieten van een prachtig uitzicht op de werfkelders, van de nieuwsgierige blikken en het commentaar vanaf straten boven ons en van de monumentale huizen die hoog boven ons oprijzen. Zelfs de Domtoren laat zich even zien. Terug op de singels zetten we koers naar het clubhuis van RV Viking, waar ons thee met koek wacht, als afsluiting van een prachtige tocht. Bedankt, roeiers en gastvrouwen van RV Viking voor jullie gastvrijheid, jullie enthousiasme en begeleiding, leuk om onze roeiende collega's van KDR&ZV uit Dordrecht te hebben ontmoet en vooral ook: heel gezellig om met Derk, Corry, Coen, Piet, Carla, Martha, Paul, Diet, Sandra, Frank en Andries een dag roeiend op stap te zijn. Corry en Coen: bedankt voor de organisatie van deze heerlijke dag.
In de Maand van oktober 2005: Daan op slag in de KiKarow-boot tijdens de Eemhead
