De Groenbewuste Amsterdammer

IVN voor natuureducatie & duurzaamheid.

De Groenbewuste Amsterdammer Jaargang 35 - Zomer 2015 IVN Amsterdam - Natuurlijk - Voor U

www.ivn.nl/amsterdam

De Groenbewuste Amsterdammer is een uitgave van IVN Vereniging voor natuureducatie en duurzaamheid, afdeling Amsterdam. 35e jaargang – Zomer 2015 Foto voorkant Opkomende varens op het Vogeleiland in het Amsterdamse bos Redactieadres Nico Groos Pieter Nieuwlandstraat 81 B 1093 XN Amsterdam 020-7850123 [email protected] Redactie Maddie Bartels Ineke Deckers Laura van Furstenberg Nico Groos Ellen Huijsmans Peter Junge Corrie Leefkens Just Wiarda

Wat vindt u zoal in dit nummer? Een greep uit de inhoud: Onderwerp

Blz

Tuinhuis-vertellingen Bij marterachtigen, slangen en roofvogels Martin Melchers bellen Bescherming gierzwaluwen heeft wisselend succes Blij met pad langs het IJ Het ‘zonnetje’ van Noord Wilgenknotten met IVN Midden Kennemerland Tweede leven van bomen Het mooiste plekje in het Amsterdamse bos

4 6 8 10 11 13 15 17

En natuurlijk weer een schat aan informatie over de vele activiteiten, cursussen, wandelingen en things-to-do

Neem ook een kijkje op onze website

www.ivn.nl/amsterdam - advertentie -

Drukwerk Drukkerij Editoo www.editoo.nl Aanleveren van kopij: Kopij – teksten als Word 2003/2010 en foto’s als JPEG, PNG of TIFF – kunt u aanleveren middels e-mail aan [email protected] Copyright Uw inzending wordt gepubliceerd onder de 'Creative Commons' licentie. Als u een artikel uit ons blad wilt kopiëren of gebruiken voor publicatie of andere niet-commerciële openbare doeleinden, dan vinden wij dat prima. Mits u bij dat artikel de naam van de auteur en de bron (Groenbewuste Amsterdammer nr. …, uitgegeven door IVN Amsterdam) vermeldt.. Deadlines 2015 1 februari (voor maart), 1 mei (voor juni), 1 augustus (voor september), 1 november (voor december) Bestuursvergaderingen Iedere maand vergadert het bestuur bij een bestuurslid thuis. De vergaderingen zijn openbaar. Wilt u ook komen of wilt u een bepaald onderwerp op de agenda hebben, neem dan van tevoren even contact op met het secretariaat (020-7850123 of [email protected]).

Groenbewuste Amsterdammer - Jaargang 35 - Zomer 2015

2

Van de redactie

Van het bestuur

Peter Junge

Nico Groos

Het is weer zomertijd. De stoffige huizen kunnen worden verlaten, de frisse buitenlucht wacht. Natuurliefhebbers kunnen hun hart ophalen. En dat laat de redactie zich geen twee keer zeggen. Dit nummer staat vol van ontdekkingen. In deze periode is er namelijk zoveel moois te aanschouwen. De één maakt een wandeling in het Schellingwouderpark en geniet van een adembenemend uitzicht over het IJ. De ander trekt op een grijze zondagmorgen richting het Amsterdamse bos. Doel van zijn fietstocht is Vogeleiland. Ooit opgezet, zoals de naam al zegt, als eiland van vogels, maar nu omgetoverd tot een plek met een uitbundige bloemendiversiteit. Een waar paradijs.

Geachte en gewaardeerde leden van IVN Amsterdam, ik wil me graag even aan u voorstellen: Mijn naam is Nico Groos en ik ben sinds een paar maanden uw nieuwe bestuurssecretaris. Velen van u zullen mijn naam wel eerder tegengekomen zijn, ik ben ook (alweer sinds het herfstnummer van 2006) de coördinator en ‘opmaakredacteur’ van de werkgroep Groenbewuste Amsterdammer, ons ‘glossy’ ledenblad. En nu heb ik dus ook de schone taak op mij genomen om het secretariaat van het bestuur te voeren en waar mogelijk te verbeteren en professionaliseren.

Wat in alle verhalen naar voren komt, is de verwondering. Lees bijvoorbeeld hoe eenden hun 'winterkleed' midden in de zomer krijgen. Grappig, want normaal hebben de meeste vogels in het voorjaar en de zomer het mooiste verenpak. Eenden doen het dus anders. Excursies, wandelingen, fietstochten: veel mensen geven zich er aan over.

Anders kan het ook. We volgen bijvoorbeeld de wederwaardigheden van een bezitter van een volkstuin. Het leven van een tuinder gaat niet altijd over rozen. Het is vaak ploeteren, maar daarna des te meer genieten. "Een tuinhuisje kan één van de fijnste dingen zijn die je in je leven hebt, mits je niet vies bent van een beetje... vies worden." Wie alles van de natuur in en rond Amsterdam af weet is de 'eerste stadsecoloog' Martin Melchers. De redactie zocht hem op in zijn woning vol met opgezette dieren. Hieruit volgt een artikel over de herkomst van deze attributen. Melchers, een bevlogen man vol verhalen. Het enthousiasme spat er vanaf. Zijn nieuwsgierigheid is aanstekelijk.

Even kort iets over mezelf: ik ben in 1962 geboren in Haarlem, inmiddels 53 jaar, en woon in de gezellig drukke Dapperbuurt. De liefde voor de natuur is bij mij ontloken in de 60’er jaren, in Santpoort, toen ik als klein jochie van een jaar of 4-6 vaak door de nabijgelegen bossen en duinen zwierf. Net als Swiebertje, met een knapzakje aan een stok met een stuk worst en een broodje over mijn schouder, op avontuur. Sindsdien vind ik het heerlijk om lange wandelingen of fietstochten te maken in bossen of door duinen, en ik kom helemaal tot mezelf op mijn meest favoriete plek: de ruïne van Brederode in Santpoort. Door de jaren heen heb ik als autodidact in diverse functies heel veel kennis en ervaring opgedaan op secretarieel en administratief gebied. Ik heb onder meer gewerkt als ambtelijk secretaris voor ondernemingsraden bij Amsterdam Thuiszorg, Tabitha en het VU medisch centrum. Afgelopen jaar heb ik een opleiding Facilitaire Dienstverlening gevolgd, die werd georganiseerd door buurtcentrum De Meevaart (www.meevaart.nl) in samenwerking met ROC Zaandam. Dit was voor mij een unieke kans en ik ben er trots op dat ik het papiertje behaald heb. Momenteel heb ik helaas geen betaalde baan (ik zeg bewust niet ‘werkloos’, want ik doe veel vrijwilligerswerk en heb het altijd druk) en ben nog druk aan het zoeken en solliciteren.

De les van dit zomernummer is: doe uw ogen open. Kijk met een vernieuwde blik de wereld in. Laat dingen op je inwerken. Kortom: geniet. Groenbewuste Amsterdammer - Jaargang 35 - Zomer 2015

3

Zo, nu heeft eenieder een beetje een beeld bij de persoon achter de secretaris. Nu nog even een paar mededelingen namens het bestuur: 



De gemeente Amsterdam heeft aan diverse natuur- en milieuorganisaties waaronder het IVN Amsterdam een adviesaanvraag gestuurd betreffende de notitie Agenda Groen. Het doel van deze notitie is het uitwerken van een beleidskader voor het beter inrichten en gebruiken van alle groen in de stad, zoals parken. Het bestuur heeft hier op 21 mei – in samenwerking en afstemming met het Natuur- en Milieuteam Zuid - een advies over uitgebracht. Eén van onze conclusies is dat de Agenda Groen Amsterdam een goede basis biedt om het stadsgroen in Amsterdam te behouden en te ontwikkelen rekening houdende met een veranderende maatschappij. Bovendien kan de Agenda Groen als bindmiddel dienen om de gemeente, groene organisaties en groene burgerinitiatieven samen te brengen en effectief samen te laten werken. Door IVN Amsterdam en NMT-Zuid is voorgesteld is om het Amstelpark te bestempelen als ‘natuureducatiepark’, gezien zijn relatief afgelegen ligging en hoge biodiversiteit. Door dit park expliciet als natuureducatiepark te benoemen kan de inrichting en het beheer verder afgestemd worden op het leren van en inspireren voor natuur. IVN Amsterdam wil hierin een adviserende en actieve rol innemen. Daarbij denken wij ook aan een centralere locatie voor het IVN in het park. Wij willen hierin graag samen met het NMT Zuid aan gaan werken. Tijdens de komende ALV zal ook onze locatie een onderwerp van gesprek zijn. Alle leden van IVN Amsterdam worden van harte uitgenodigd om de Algemene Ledenvergadering op 13 juni a.s. bij te wonen. Het bestuur zal op basis van het verslag van het afgelopen jaar de plannen presenteren voor 2015 - 2016. Hierover gaan we graag met u allen de dialoog aan. Een belangrijk onderwerp daarbij is de locatie van IVN Amsterdam en daarmee in verband de vraag wat een realistisch ambitieniveau van onze organisatie kan zijn. Het programma van de dag en de agenda van de vergadering vindt u elders in dit blad op pagina 18. Tevens worden de uitnodiging, de agenda en bijbehorende stukken aan de leden toegestuurd.

Het bestuur wenst u allen een prettige zomervakantie en veel leesplezier met deze nieuwe Groenbewuste Amsterdammer. Graag tot ziens op 13 juni a.s.

Tuinhuis-vertellingen Laura van Furstenberg Deze artikelreeks gaat over de bezigheden en ervaringen van de Amsterdamse tuinder anno nu, ofwel bezitter van een volkstuintje (met eventueel een tuinhuisje) van één van de maar liefst 29 volkstuinencomplexen in en rond Amsterdam. De tuinparken, beheerd door de Bond van Volkstuinders, opgericht in 1917, bieden Amsterdammers de gelegenheid om te genieten van een stukje groen en om eigen groenten te verbouwen in hun moestuin.

Het leven van een tuinder gaat niet altijd (maar vaak wel!) over rozen, letterlijk en figuurlijk. Tuinieren, naast een baan en/of gezin, kan enorm veel tijd en moeite kosten – spierpijn, frustratie en achterstallig onderhoud. Aan de andere kant is het een hobby die zoveel oplevert: het voldane gevoel na een dag ploeteren en bergen verzetten; het ontkiemen van de eerste zaadjes; baden in je eigen stukje groen; het aanschouwen van allerhande vogels die een kijkje komen nemen; uitbuiken met vrienden rondom je zelfgestookte vuurtje na het eten van een salade uit de moestuin. Ook is het leven van een tuinder een duurzame bezigheid. Op menig volkstuinencomplex is het mogelijk om in de warmere helft van het jaar te overnachten in het tuinhuis en er dus langere tijd te verblijven. Bedenk maar eens hoeveel het scheelt om enkel elektriciteit te gebruiken van eigen zonnepanelen, slechts een kleine ruimte warm te stoken met behulp van houtafval, overig tuinafval in de vorm van compost te gebruiken om je tuin te bemesten en je eigen uitwerpselen functioneel te benutten middels een septic tank (op een aantal tuinparken standaard). Ook is de tuin een ideale plek om vogels te voeden of te laten nestelen en door geurige bloemen te planten bedien je ook meteen onze zeer gewaarde vrienden van de bijenfamilie.


4

De sociale component is daarnaast sterk aanwezig wanneer je je veel op de tuin bevindt. Je hebt natuurlijk altijd te maken met je naaste buren, wat enorm vriendelijke en behulpzame mensen kunnen zijn – dat is gelukkig mijn ervaring met de meeste buren. Maar er is ook wel eens sprake van een lawaaierig gezin dat elk weekend een barbecue organiseert, compleet met karaokepogingen en schreeuwende kinderen, of de nooit aanwezige buurman/buurvrouw wiens verrotte bomen omvallen op jouw schuurtje, of wiens weelderige maar ongewenste begroeiing (lees: onkruid, kruipplanten of bamboe) jouw tuintje komt infiltreren.

Ook is er de eeuwig sluimerende strijd tussen het bestuur en de tuinders: het bestuur dat dikwijls halsstarrig wil vasthouden aan haar oubollige regels wordt niet altijd evenzeer gewaardeerd door de tuinders, die zich op hun beurt niet gehoord voelen wanneer zij met het zoveelste goede ‘nieuwe’ idee komen. Tijdens de tuinwerkbeurten is het ondanks deze bestaande ergernissen eigenlijk altijd erg gezellig. Het voelt goed om bij te dragen aan je eigen tuinpark samen met je buren, die je altijd vrolijk gedag zeggen of een handje te komen helpen wanneer je ergens niet uit komt, en er heerst zodoende een oprecht goede sfeer, die soms zelfs hartverwarmend kan zijn. Niet voor niets krijgen zoveel tuinders dan ook vaak een rustig en ontspannen gevoel zodra ze het complex maar betreden. Mogelijk bent of kent u als lezer zelf een volkstuinbezitter, of bent u aan zich het oriënteren hieromtrent. Of misschien heeft u een bepaald ouderwets beeld bij het volkstuinwereldje, bijvoorbeeld dat het louter iets is voor gepensioneerden. Ik kan u in elk geval vertellen dat de volkstuin op het moment helemaal terug is van nooit weggeweest, met andere woorden:

het wordt steeds populairder, en wel bij jong en oud, bij mensen van verschillende afkomst of achtergrond, mensen met of zonder kinderen. Het is een gemêleerd gezelschap en de wachtlijsten voor verscheidene parken zijn lang tot zeer lang. Ikzelf prijs mij dan ook gelukkig met het bemachtigen van een fijn tuintje vorig jaar, na anderhalf jaar intensief zoeken. Ik kan het evengoed iedereen aanraden, mits je wel echt vastberaden bent om hard aan de slag te gaan en te blijven, want het is geen kattenpis. Een anekdote: Twee keer per jaar dient de slootkant vrij te worden gemaakt van overhangende planten en struiken. Als ijverige starter wilde ik hier pas geleden grondig mee aan de slag gaan op een zonnige lentemiddag. Ik trok de waadbroek over mijn kleren aan en plonsde de sloot in, waarbij direct een stevig slootaroma werd waargenomen door mijn reukorgaan.

Na enkele meters kwamen de laarzen vast te zitten in de bagger en moest ik hevig bewegen om los te komen. Daarbij bleek de waadbroek lek te zijn en het koude water sijpelde langzaam omhoog tot aan mijn middel. Optimistisch bleef ik doorgaan tot het meeste gedaan was, daarbij vrachtladingen modder en kroos besmeurend over mijn gezicht en de rest van mijn lijf. Ik keek uit naar een welverdiende douche in het kleine badkamertje in het huisje en spoelde, al bibberend in mijn ondergoed aan de waterkant, mijn kleren en waadbroek vast af met de tuinslang. Je ziet hem al aankomen: sta ik eindelijk onder de douche, blijkt de gasfles leeg, dus geen warm water voor mij… Achteraf kon ik er gelukkig hard om lachen. Enfin, een tuinhuisje kan één van de fijnste dingen zijn die je in je leven hebt, mits je niet vies bent van een beetje… vies worden!


5

Winterkleed in de zomer Jan Hinloopen Excursies leveren altijd wel wat bijzonders op. Toen ik een paar jaar geleden in juli een excursie op aanvraag verzorgde, merkte een paar van de deelnemers op: ”Gek dat je in deze tijd alleen maar vrouwtjes wilde eenden ziet”. Inderdaad is het kleed van wilde eenden, net als van alle andere zwemeenden* in juli uiterst uniform. Alle fraais van de normaal prachtig gekleurde woerden is eraf. Mannetjes- en vrouwtjeseenden lijken sprekend op elkaar. Alleen aan de snavelkleur, geelgroen bij de woerden en bruin met oranjerand van de eenden, kun je het geslachtsverschil tussen de wilde eenden zien. Wat is dit voor een merkwaardig verschijnsel, dat de eenden zo vroeg in de zomer hun mooie pak verliezen? Dit is het eclipskleed. Begin juni ruien alle zwemeenden het volledige verenpak, met als gevolg dat alle moois, met name bij de woerden, er in één keer afgaat. Zelfs de slagpennen worden volledig geruid, zodat de eenden gedurende anderhalve maand niet kunnen vliegen. Is dat geen riskante zaak? Nee, gelukkig in deze tijd niet. De vrouwtjes verstoppen zich met hun kuikens in de dichte oevervegetatie. De jongen kunnen nog niet vliegen, dus het is helemaal niet erg dat de moeders dit ook een tijdje niet kunnen. Tegen de tijd dat de jongen kunnen vliegen (eind augustus), is het verenpak van moedereend ook weer compleet. De woerden doen het iets anders. Die verzamelen zich in grote groepen, vaak met ganzen en zwanen, in parken en rustige moerasgebieden. Als je zo’n groep in juni in een stadspark tegenkomt vliegen de veren in het rond. De woerden krijgen in september hun mooie pak weer terug. Daar moeten ze dan weer helemaal tot en met mei van het volgend jaar mee doen. Het nieuwe verenpak in september komt net op tijd, want dan vindt de paarvorming plaats en natuurlijk kiezen de eenden de mooiste man. Grappig, want normaal hebben de meeste vogels in het voorjaar en de zomer het mooiste verenpak. Eenden doen het dus anders. Die hebben hun ‘winterkleed’ midden in de zomer. *Zwemeenden: wilde eend, krakeend, slobeend, wintertaling, zomertaling, smient en pijlstaart. De mannelijke eenden worden ‘woerd’ genoemd, de vrouwelijke ‘eend’.

Bij marterachtigen, slangen en roofvogels: Martin Melchers bellen Marisa Stoffers

Natuurkenner en -liefhebber Martin Melchers (70) wilde aanvankelijk werk en hobby gescheiden houden en koos voor het beroep fysiotherapeut. Maar in 1992 werd hij alsnog Amsterdams eerste stadsecoloog. Hij inventariseerde de stadse natuur en schreef daar boeken over. Ook maakte hij een film over natuur in Amsterdam, Haring in het IJ (2009), samen met Merel Westrik (destijds AT5, nu RTL). Momenteel werken zij aan een tweede film over de Amsterdamse natuur (te verschijnen in het najaar). Ik interview hem in zijn eigen huis in de Watergraafsmeer. Je hebt van je huis een natuurmuseum gemaakt. Vol met opgezette dieren, schedels, botten en veren. Middenin de kamer staat een vos. Wat is het verhaal achter deze dieren? "Het verhaal is het verhaal van mijn vrouw. Zij houdt van opgezette dieren. Toen we net met elkaar gingen, kocht ik die vos voor haar. En bijvoorbeeld deze ijsvogel, die vind ik ergens dood en dan vraag ik: 'zullen we die op laten zetten?'. 'Ja, ja, ja!' zegt ze dan." "Daar [wijst naar de kast] staat een houtsnip die tegen de Amro-bank aan vloog. Hij kwam door de Kerkstraat en wilde de Vijzelstraat oversteken maar daar is een poortje, daar zat toen nog de bank boven. Houtsnippen hebben de gewoonte om tussen de dingen door te willen vliegen.


6

In het bos vliegen ze geweldig goed tussen bomen door. In de stad bij lage inval van het licht denken ze dat ze door ramen kunnen vliegen: hier er in, daar eruit. Dan komen ze met hun snavel tegen het raam, slaat de kop door, met meestal een schedel- of snavelbreuk tot gevolg. Soms zijn ze alleen dizzy. Er worden honderden houtsnippen in Amsterdam gevonden. Veel gaan naar de vogelopvang, daar sterven er een aantal en een aantal knapt op. Die van de Amro-bank overleefde het niet en dan vind ik het leuk om hem op te laten zetten, want het is een vogel met een verhaal. Maar als mijn vrouw zou zeggen 'nee, die stofnesten moet ik niet'" Hij staat op en geeft me een rondleiding door zijn huis. Bevlogen vertelt hij over alle dieren die er uitgestald staan. Als eerste loopt hij naar een haas. "De haas is mijn favoriete dier. Deze komt uit het Westelijk Havengebied, daar zit een hele rijke hazenstand. Naast Schiphol is dat een van de beste hazengebieden van Nederland. Dat skelet van een haas heb ik van Merel [Westrik] gekregen, dat is een vriendschapscadeau want zij weet dat de haas mijn favoriete dier is. Hij staat op mijn visitekaartje." Weet je waar het skelet vandaan komt? "Dit skelet? Nee, maar haas is haas. Er zijn mensen in gespecialiseerd, je moet de anatomie van zo'n beest beheersen. Eerst leggen ze het kadaver tussen spekkevers en die vreten het helemaal kaal. Daarna moet je weten wat wat is, dat leer je natuurlijk, dat is net als het menselijk lichaam. Als fysiotherapeut heb ik dat ook moeten leren: kreeg je een kist met botten, linker sleutelbeen, rechter sleutelbeen dat moest je dan in elkaar zetten." "Die rat daar, komt uit de haven, dat vind ik een leuk beestje. Het is een jonge zwarte rat. Ze zijn weer terug in de haven, daar was een beetje gedoe over, het is de pestverspreider... Dát is een jonge steenmarter doodgereden op de Osdorperweg. Dat zijn dingen die ik actief heb laten opzetten. Er komt nog een boommarter aan van de Weteringschans. Dat is een heel oud verhaal, dieren met een verhaal vind ik leuk, natuurhistorisch gezien, voor Amsterdam."

Hij loopt verder en wijst naar een lijstje met daarin zwarte veren met witte stippen. "Die veertjes Harry [de kat] is helemaal geen jager maar er waren heel onvoorzichtige jonge bonte spechten in de tuin en één daarvan werd verrast in de pindakaaspot. Harry sloeg de pot dicht. Gevangen en gedood. Dat zijn z'n staartveren." Op de schouw staat het skelet van een vogel. "Deze heeft mijn vrouw van mij gekregen omdat ze zo gek op die dingen is, het is een ekster. Moet je zien hoe fabelachtig precies dat in elkaar is gezet. Dat is met sneldrogende lijm, het plakt onmiddellijk, dat vind ik geweldig." Hij vertelt verder over de watersnip op tafel die hij onlangs heeft gerepareerd met de snavel van een andere watersnip. Het is net een natuurhistorisch museum. "Ik vind vaak dode dieren omdat ik veel buiten ben. Dit is wel een geliefde inrichting van het huis. Mijn vrouw richt het in. Vroeger had ik ook wel leuke huizen maar sinds haar is het leuker geworden. Veel mensen vinden dit een prettig huis. Oh, er komt een nieuwe vos aan! Deze is wat mottig, hij heeft dienst gedaan in allerlei educatieve rondes, ging met mijn zoon mee naar school: hoe ziet een vos eruit? Het is een heel oud ding, er gingen kinderen op zitten en ze raakten hem aan met hun kleffe handjes. Er is nu een vrouwtjesvos doodgereden langs de Amstel, vlak bij de Munt. Ik kreeg het beest in handen, nog helemaal goed, alleen een schedelbreuk, maar dat is wel op te lossen. Dat vind ik nou weer een dier met een verhaal, achter ieder doodgereden dier zit een heel verhaal." Hoe komt een vos midden in de stad? "Er zijn te veel vossen om in de bestaande territoria te blijven. Mannetjes jagen opgroeiende zonen weg in het najaar, zo van: zoek zelf maar een leefgebied. Als het dan vol is krijgen ze suboptimale gebieden aangeboden, waar het niet zo goed is, met wegen en weinig voer. Het risico dat zo'n jong komt te overlijden is veel groter. Dus ieder najaar heb ik een piek in het aantal doodgereden vossen. Ze gaan lopen en die kom je op de gekste plekken tegen. Er is laatst weer een vos in het Vondelpark gezien." Die vrouwtjes vos van de Munt krijg jij hier in huis? "Ja, die ligt bij de preparateur."


7

Als er een bijzonder dier in de stad gevonden wordt, dan word jij gebeld en ga je er heen? "De dierenambulance gaat er heen. Het is voorgekomen dat er een ree rondzwom door de stad. Of een damhert, maar dat kregen ze niet te pakken. Bij de dierenambulance hangt een briefje: ‘Bij slangen, marterachtigen en roofvogels: Martin Melchers bellen’. Ze weten vaak niet wat ze vinden. Ze zijn deskundig in verbinden en verzorgen maar of het nou een sperwer, havik of slechtvalk is dat weten ze niet. Als het nog leeft gaat het naar De Toevlucht [opvang voor vogels en zoogdieren] als het dood is neem ik het vaak mee. Ik heb veel aan ze te danken. Allerlei zeldzame dieren komen via de dierenambulance."

Een zwemmende ree in de stad? "Er liep een man bij de Heinekenbrouwerij over de brug, hij ziet iets zwemmen, een kop in het water. De man was een beetje aangeschoten. Een uur later is er weer een melding van een aantal jongelui op de brug bij het Rijksmuseum: er zwom een hert onderdoor, zeiden ze. Dierenambulance, brandweer en duikers er naar toe. Een ree is sterk, dat wil je niet weten. Afijn, die duikers erin, beest gepakt. Inmiddels stond er een hondentrailer van de politie op de kant, daar is hij ingegaan, met een doek erover om hem rustig te houden. Hij is naar de politiemanege bij de Amstel gebracht. En toen kreeg ik een telefoontje. Nou daar lag hij. Een bokje. Of ik met hem achter in de ambulance wilde zitten en goed vast houden. Prachtig beest, maar ik denk 'die hou ik niet'. Toen hebben ze toch besloten een dierenarts van Artis te laten komen, met een verdovingsgeweertje. Poef. Toen werd hij rustiger, maar het was een lichte dosis dus we reden nog niet weg en hij wilde al opstaan. Ik had hem met een stok en een lasso om zijn nek om hem op de grond te houden, in een soort deemoedhouding. Dan denkt hij 'ik verlies dit, ik moet me overgeven'. We hebben hem naar Almere gebracht, naar een bos waar veel reeën zitten."

Dus het loopt ook af en toe goed af? "Ja, er wordt veel doodgereden maar toch ook veel gered. Een stad is gevaarlijk, maar ook voor jou en mij, als je niet uitkijkt." Je hebt weleens dieren in je tuin te logeren? "Ik heb een bruine rat in de schuur nu. Die deed mee in de film maar ja hij wordt steeds wilder, dus hij moet weg. Hij is om bang van te worden, hij bijt me en springt naar me. Ja, in eenzame opsluiting in de schuur, dat is niet aardig want een rat hoort in een roedel." Waren er dieren bij waarvan je ging houden als van je kat? "Een jonge vos die we hier hebben groot gebracht die zocht ons op. Die ging echt zo staan van: 'nu aaien', 'hier en hier en hier', die bood zich echt aan, zoals Harry. Eerst de ene kant, langdurig en dan de andere kant, tussen zijn oren En dat deed ik dan een beetje, ik houd meestal wel afstand. Mijn vrouw deed het ook, maar die ging te veel van hem houden. Hij ging op schoot zitten en dan ging hij met zijn neus door haar haar. Hij vond niets lekkerder dan dat. Hij kon zich ook goed vermaken hoor, hij speelde goed."

Geef je die dieren een naam? "Gilles heette de vos. Omdat hij zo gilde. En Boempie, een jonge wezel. Die was zó klein. Mijn nichtje heeft heel kleine handen, ze gaf hem te drinken met een pipetje en streelde over zijn buikje. Maar op gegeven moment werd hij groter en bijterig, een wezel moet bijten om prooidieren te doden. We hebben hem uitgezet. Ik doe dan de laatste training door wilde muizen te vangen. In het begin maakte Boempie een fout, de muis draaide zich om en beet terug. Dat gebeurt hem maar één keer. Hij denkt, 'oh, ik moet hem vasthouden', en dan even die nek zoeken en knak, dat gaat heel snel. We hebben meerdere Boempies groot gebracht, wel vijf. Allemaal in de stad gevonden. Er zijn zo veel dieren die de weg kwijt raken."


8

Bescherming gierzwaluw heeft wisselend succes Gert Snoei De Gierzwaluwwerkgroep Amsterdam is al meer dan twintig jaar actief. De groep heeft met wisselende ervaringen de stadsdelen, woningcorporaties, bouwers en particulieren benaderd. Wij van deze Werkgroep hebben door onze aanpak de vogel 'op de kaart gezet'. Wij konden niet weten wat dit, na jarenlange inzet, voor gevolgen zou hebben. In het kort geef ik enkele resultaten weer: 1. Door de bekendheid is de bedreiging van nestgelegenheid bekend bij veel bewoners. Die melden de bedreigingen, zoals renovaties en onderhoudswerkzaamheden. Meestal gaat de Werkgroep in gesprek met de opdrachtgever. Er worden dan beschermende maatregelen genomen zoals het monteren van nestkasten, het open houden van de openingen waar de vogels gebruik van maken enzovoort. Ook wordt steeds gevraagd of het werk buiten het broedseizoen gedaan kan worden. 2. De Werkgroep wordt erkend als kenniscentrum waar de bouwers gebruik van kunnen maken. Het blijft noodzakelijk om de (oude) Flora- en faunawet te volgen. Deze wet geeft duidelijke richtlijnen! Er moet vooraf worden gemonitord door een erkend deskundige (ecoloog, meestal van een Adviesbureau) die adviezen geeft over de bescherming. Verder wordt aangegeven dat na de renovatie vijf maal zoveel nestgelegenheid wordt aangebracht (!!) als verloren ging. De zogeheten Soortenstandaard van het Ministerie geeft dit aan.

en om bescherming van de soort inhoud te geven door middel van aanscherpen van regels. Verderop ga ik hier nog op in. 5. Landelijk is de gierzwaluwbescherming ontwikkeld. We weten nu veel meer over deze soort. Bekend is nu dat de vogels die (waarschijnlijk) niet broeden boven het IJsselmeer overnachten op ongeveer drie kilometer hoogte en daar 's nachts op vedermuggen jagen. 6. Er is een medewerker aangetrokken door de stadsdelen om de broedplaatsen te tellen en in kaart te brengen. Hierdoor wordt de bescherming verder uitgebreid, ook door de gemeente Amsterdam. Deze tellingen geven een beeld van het aantal broedplaatsen en het gebruik van nieuwe nestgelegenheid. Stadsdeel Centrum, West, Oost en Zuid is in kaart gebracht, zie de kaart op: maps.amsterdam.nl/vogels/ De Werkgroep stuitte in 2014 op een grote renovatie in de Niasstraat. De broedende gierzwaluwen hadden deels hun broedplaats verloren en vlogen in paniek rond. De Werkgroep probeerde overleg te hebben met de woningcorporatie maar die werkte eerst niet mee. Dit geval van overtreding is toen gemeld bij het Ministerie van EZ, afdeling RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). De renovatie werd stilgelegd tot september en een milieubureau moest worden aangetrokken om alsnog een rapport op te maken. Er is nieuwe nestgelegenheid aangebracht door openingen onder de dakrand en het leggen van gierzwaluwen mussendakpannen. Wij werden benaderd door een bewoonster die meldde dat er in de Wijttenbachstraat gerenoveerd zou worden. Er zat een nest achter een ventilatiekanaal. In overleg met de corporatie is vervangende nestgelegenheid aangebracht tijdens de bouw en hierna zijn vijf neststenen in de gevel ingemetseld. Wilt u meer weten? Er zijn wandelingen in Amsterdam. U moet de fiets en een veldkijker meenemen.

3. De Werkgroep heeft contact gelegd met de Natuurorganisaties zoals Vogelwerkgroep Amsterdam, het IVN en de KNNV Amsterdam. Hierdoor is er regelmatig overleg en uitwisseling van ervaringen. Er zijn via onze Werkgroep leden gewonnen voor deze verenigingen. 4. De Stadsdelen bleven niet achter. Jarenlang hebben wij ondersteuning gekregen om nestgelegenheid in nieuwbouw te realiseren Groenbewuste Amsterdammer - Jaargang 35 - Zomer 2015

    

5 juni, 20.00 uur excursie in Oud-West door Gerard Schuitemaker; start 1e Helmersstraat 106 en einde ongeveer 22.00 uur. 11 juni, 20.30 uur excursie in De Pijp door Thea Dammen; start Oranjekerk. 26 juni, 20.30 uur excursie in de Jordaan door Evert Pellenkoft start Marnixbad. 3 juli, 20.30 uur excursie Zuid; start Hygiëaplein 1 door Frans Levelt. 10 juli, 20.30 excursie Westelijke eilanden, Zeehelden- en Spaarndammerbuurt, start Barentszplein 7 door Gert de Jong.

9

Blij met pad langs het IJ Maddie Bartels Als je van de Oranjewerf langs de Nieuwendammerdijk in Amsterdam Noord naar de Oranjesluizen bij Schellingwoude wandelt, kun je een kilometer over een openbaar wandelpad vlak langs de oever van het IJ lopen. Je moet wel opletten dat je het wat verscholen hekje met infopaneel niet mist. Hier is de toegang tot het Schellingwouderpark – ook wel Oeverpark Schellingwoude genaamd.

Al wandelend ontdekte ik deze plek drie jaar geleden bij toeval en tot mijn grote verrassing. Wat een gevarieerde wilde bloemenzee langs het openbare wandelpad en wat een adembenemend uitzicht over het IJ!

In tegenstelling tot het oeverpad zijn deze gebieden niet toegankelijk. Aangeplante ‘Zeeuwse hagen’, gevormd door meidoorn, sleedoorn en Spaanse aak, vormen een afscheiding. Ze zijn een eldorado voor kleine dieren, zoals muizen en egels, en voor broedplaatsen van zangvogels. Bijen zoemen en vlinders fladderen van bloem tot bloem. De vele soorten wilde bloemen zijn ingezaaid.

Om twee brede sloten op de wandeling over kunnen komen moet je zelf een trekpontje bedienen, een spannende onderneming. De sloten zijn eigenlijk insteekhaventjes voor bootjes van bewoners van de Schellingwouderdijk, die zo het IJ kunnen bereiken.

Je kunt de Oranjesluizen en zelfs het Centraal Station zien. Ruim vijf jaar geleden werd hier een uitvoerige opknapbeurt van een landstrook van 10 hectare langs de IJ-oever voltooid. Het gebied werd omgedoopt tot Schellingwouderpark. De herinrichting maakt deel uit van het meerjarige en omvangrijke project ‘van IJ tot Gouw’, dat tot doel heeft de natuur en ecologie in Landelijk Noord te versterken. Ook is er geïnvesteerd in recreatieve voorzieningen. Het project is gestart in 2006 en eind 2013 verscheen het eindrapport met financiële onderbouwing. Opvallend zijn de natuurstenen die langs de oever zijn neergelegd. Dieren kunnen daardoor gemakkelijk in en uit het water komen en oeverplanten kunnen goed wortelen. Het land naast het half verharde oeverpad is glooiend en ruig van begroeiing. Er is een moerasbiotoop ingericht, waar Noorse woelmuizen, ringslangen en libellen prima kunnen gedijen. Er staan bijenkorven en er zijn wat rommelige moestuintjes. Paarden en schapen houden het gras van de weilanden in toom, tegen een decor van dijkhuizen.

Op een mooie, maar nog frisse lentedag, enkele weken geleden, ben ik weer eens een kijkje gaan nemen in het Schellingwouderpark. Het seizoen was nog te vroeg voor een bloemenzee. Ik kon dus niet beoordelen hoe het nu met de ingezaaide wilde bloemen is gesteld. Wel viel op dat er nogal wat rommel langs het pad en de oever lag.


10

De trekkabels van de pontjes waren erg rafelig geworden. Met twijfelachtig vertrouwen heb ik mij met moeite naar de overkant weten te trekken.

Het ‘zonnetje’ van Noord Just Wiarda In de lente en zomer zijn de pleinen op hun best. Groen en levendig. Ik ben bijna klaar met mijn serie over Amsterdamse pleinen. Nog een paar stadsdelen zijn overgebleven. In dit zomernummer doe ik verslag van mijn omzwervingen in Noord. In het najaarsnummer draai ik met de pleinen in de binnenstad een punt aan de reeks. Tevens maak ik dan de balans op: welke pleinen hebben me het meest bekoord?

Slechts twee mensen heb ik op deze mooie middag gezien, waaronder een dame die haar hond uitliet. Het weidse uitzicht was onverminderd prachtig. In de glooiende ruigtes zongen roodborst, tjiftjaf en winterkoning. Heggenmussen hupten omhoog uit de hagen. In de verte kweelde een zwartkop. Ik miste wel een bankje om even op te zitten. Niet omdat de korte wandeling zo vermoeiend was (hoewel, het trekpontje...), maar om even rustig van het mooie uitzicht op het IJ te kunnen genieten. Met elan en budget iets aanleggen is één ding, het daarna onderhouden iets anders.

Ter voorbereiding heb ik weer wat gebladerd in mijn pleinenbijbel, Amsterdamse Pleinen. Dit boek is jammer genoeg uitverkocht. Het verdient een tweede druk. Ik selecteer wat pleinen, maar op mijn fietstocht houd ik me niet aan deze voorselectie. Het is veel leuker om op gevoel wat rond te rijden, en in te spelen op wat zich aan je voordoet.

Boven het IJ. Ik kom er te weinig. Amsterdam Noord is een booming stadsdeel. Veel open, te ontwikkelen plekken, veel renovatie. Industriële bedrijvigheid maakt plaats voor dienstverlening. Ik pak de pont naar het IJplein, een grote lommerrijke ruimte met rijen bomen en met een mooi uitzicht op de oude en nieuwe binnenstad. De IJtunnel loopt onder het plein. Aan de westzijde ligt een strakke sloot en daarnaast een innemende strook met volkstuintjes.

De bestempeling ‘park’ is eigenlijk nogal royaal bemeten voor een wandelpad langs niet toegankelijke natuurgebiedjes. Maar de combinatie van weids uitzicht over het IJ en de gevarieerde vegetatie maakt dit pad wel bijzonder.

Ik vervolg mijn weg door de vogelbuurt, ten oosten van het Noordhollandskanaal. Boven de straatnaam van elke vogelstraat is een bord met een plaat van de desbetreffende vogel aangebracht. Dat staat vrolijk. Aan de westzijde van het kanaal komen we in de florabuurt terecht. De plantenstraten moeten het zo te zien zonder plaatjes doen.


11

Ik begin met het charmante Meidoornplein met berken, esdoorns en sierkersen. Het heeft een prachtige border met magnolia’s. Verderop zie ik een veelbelovend plein liggen, het Jac. P. Thijsseplein.

Aan de Klaprozenweg staat een imposante badkuip. Ik zie niet aanstonds wat de functie is van dit architectonische hoogstandje (thuis gekomen blijkt me dat het een Boostergemaal is om het polderland, waarin het tuindorp is gelegen, droog te houden). Voorbij de brug over het Zijkanaal 1 duik ik Tuindorp Oostzaan in. Ten westen van de Volkstuinen De Bongerd ligt tussen de Klinkerweg en de Plaatwerkerstraat het begeleid wonen complex De Werf van Cordaan. In het centrum van De Werf ligt een schattig pleintje. In de muur is een toepasselijke spreuk aangebracht: “Een Amsterdammer blijft in de stad wonen ongeacht z’n makke.”

Jac. P. Thijsseplein

Het plein en de straat die er doorheen loopt (Heimansweg) doen hun naamgevers alle eer aan. Het is een verrukkelijk en gevarieerd plein met witte paardenkastanjes en een prachtig dichtbegroeid perk met struiken, planten en enorme rozenbogen. Het is omrand met fraaie kleinschalige architectuur. Wat verderop ligt het distelwijkje. Wat een knus buurtje is dit. Kleine straatjes met schattige onderdoorgangetjes. Het Distelplein mist elke stekeligheid, het is een gezellig pleintje.

IJplein

Mijn eindbestemming is Tuindorp Oostzaan. Het is nog een stukje fietsen. Deze wijk is in de twintiger jaren ontwikkeld en gebouwd voor de werknemers van de toen grootste werf van Europa, de NDSM-werf. Kleinschalige en groene sociale woningbouw. Ik rijd over de Klaprozenweg. Die kan wel wat klaprozen gebruiken, maar het is er nog te vroeg voor. Tussen de Klaprozenweg en Heggerankweg ligt een oase verscholen, kwekerij de Groene Dam.

Zonneplein

Het Zonneplein is het hart van het tuindorp. Je komt er via een toegangspoort aan de Zonneweg. Het plein is opgetrokken in de stijl van de Amsterdamse School (architect J. Mulder). Het Zonnehuis, buurtcentrum, is het centrale gebouw. Aan weerskanten van het Zonnehuis liggen rijen lage huisjes. Onder hun brede, met gele houten planken betimmerde balkons ligt een galerij van buurtwinkels. Er staat een monument in het midden ter nagedachtenis aan de watersnoodramp die het tuindorp op 14 januari 1960 heeft getroffen. Ruim elfduizend bewoners van het tuindorp moesten worden geëvacueerd. De buurt probeert het plein opnieuw te laten stralen, door revitalisering van de winkels en uitvoering van achterstallig onderhoud in gang te zetten. Vlakbij het Zonneplein liggen aardige buurtpleinen, zoals het Castorplein en het Polluxplein. Amsterdam Noord heeft natuurlijk nog veel meer leuks te bieden, maar ik ga terug. Ik trakteer mezelf op de pont vanaf het immense NDSM terrein, een buurt met zogenoemde potentie. Wat een lekker lang tochtje is dit. Je waait gratis uit en je hebt ook nog een schitterend uitzicht op de spectaculaire bouwwerken aan de IJ oevers. Het IJ maakt zich intussen op voor boos spookweer.


12

Opnieuw heeft Amsterdam me veel gebracht. Ga dolen in de stad, en neem de tijd ervoor. Overal vind je verscholen schatten, het is werkelijk de moeite waard.

Wilgenknotten met IVN Midden Kennemerland Yvon Kraaijeveld Nicole, een medecursist van de gidsencursus, is na ons afstuderen actief geworden bij IVN afdeling Midden Kennemerland. Ze heeft me uitgenodigd om zaterdag 14 maart een dag actief buiten aan de slag te gaan en wilgen te komen knotten met haar afdeling.

Het hotel ligt in een min of meer landelijke omgeving bij Akersloot. Om de overgang van hotel en parkeerplaats naar weide natuurlijker en minder scherp te maken is er overleg geweest met het IVN. Als oplossing is er toen een zoom van knotwilgen geplant, die door de werkgroep onderhouden en geknot worden. Dit betekent dat elk jaar een deel van de bomenrij onder handen wordt genomen en elke boom om de drie jaar aan de beurt is. Knotten De wilgenrij staat langs een sloot, de parkeerplaats ligt iets hoger. De knotters staan op een trap of zitten in de boom. Ze moeten erg voorzichtig zijn met hoe ze hun trap neerzetten, want doordat het schuin afloopt naar de sloot, sta je soms flink scheef. Slepers halen de afgezaagde takken vanonder de bomen weg.

Daarom ben ik deze ochtend vanuit Amsterdam met de trein naar Uitgeest gereisd. Nicole pikt me daar bij het station op. Als we op de afgesproken plek aan komen, is het zagen al in volle gang. We trekken onze laarzen aan en begroeten eerst Aris Groot, leider van de knotploeg, om te horen waar we aan de slag kunnen. Aris kijkt de kat eerst een beetje uit de boom. Het is moeilijk inschatten wat je van onbekende mensen kan verwachten. Momenteel ben ik een ‘stadse’ IVN’er, maar ik ben opgegroeid in de polder en weet wel ongeveer wat er vandaag van me verwacht wordt. Ik sta te popelen om aan de slag te gaan. De ochtend is best kil, dus daarom stort ik me eerst op het slepen van takken. Straks wordt er vast wel iemand moe van het zagen, de dag is nog lang… De Wilgenknotgroep De Wilgenknotgroep van IVN Midden Kennemerland bestaat al bijna 40 jaar. Elk jaar hebben zij een aantal zaterdagen waarop leden en andere geïnteresseerden aan de slag gaan. Dit kan bij boeren in de Beemster zijn, langs de snelweg of zoals deze zaterdag, op de parkeerplaats van Hotel Akersloot.

Ze moeten daarbij goed opletten, want aan alle kanten wordt er gezaagd en vallen er takken naar beneden. En zelfs dan krijg je er wel eens een over je heen. Slepen en nog eens slepen De slepers slepen de takken omhoog naar de parkeerplaats. Daar maken ze grote stapels. Deze worden regelmatig met een vorkheftruck op gehaald en op nog grotere stapels gelegd. Op een later tijdstip komt een vrachtwagen alles ophalen om te worden versnipperd of op een andere manier te worden verwerkt.


13

In het begin sleep ik weg waar ik wat zie vallen. Soms hier, dan daar. Tijdens het slepen valt me al snel op hoe goed de wilgen hier gedijen. De takken die eruit gezaagd worden zijn vaak bovenarm dik of dikker en ook behoorlijk lang. Aan de zaagvlakken kan ik zien dat ze toch echt pas drie jaar oud zijn… Gaandeweg vind ik een ritme bij een vast maatje. Ik sleep, houd de ladder vast als dat nodig is om heel dikke takken door te kunnen zagen of op een lastige plek te kunnen komen. Al snel raken we in gesprek en ontdekken dat we diverse raakvlakken hebben. Grappig hoe dat soms zo gaat. Het is een ervaren knotter, die al vanaf het begin bij de werkgroep zit. Hij vertelt veel over de werkgroep en over het beheerregime van 3 jaar. Hij verhaalt over andere, meer landelijke plekken waar ze knotten. Ook laat hij me zien hoe ze te werk gaan met zagen. Hij vertelt dat je soms wilgen ziet die heel kort geknot worden1), maar dat zij liever een stomp ter lengte van de dikte van de tak laten staan. Op mijn beurt wijs ik hem en de anderen op de gallen (roosjes) die in de takken zitten. Zelf aan de slag Opeens vraagt hij “wil jij soms even zagen?”. Ik kijk naar de laatste drie takken die nog staan. Ze zijn armdik en lang en zien er heel zwaar uit. OK, het is nu of nooit. Ik klim de trap op, zet me goed schrap, krijg nog wat aanwijzingen en begin te zagen. Het is eerst even wennen aan de zaag, maar al snel heb ik door hoe hard ik moet trekken om de zaag zijn werk te laten doen. Na eerst een stukje vanaf de onderkant ingezaagd te hebben, begin ik van bovenaf te zagen. Door de draad van het hout komt het niet helemaal goed uit, maar ik heb een lengte laten staan en kan de snede later fatsoeneren.

De overige twee gaan daarna zonder problemen. Dan is het koffiepauze. We krijgen koffie in het hotel en later ook een warme lunch. Voor mij is dit de gelegenheid om de anderen wat beter te leren kennen. Na de koffiepauze sleep ik weer met takken en na de lunch ga ik daar mee door. Dit werk is soms zwaar, maar ik kan er lekker mijn energie in kwijt. Je doet een complete work-out en je hoeft er niet eens voor naar de sportschool! Na een tijdje flink slepen krijg ik het behoorlijk warm, zelfs zonder trui. Ik besluit daarom even een rondje te gaan maken langs de andere knotters om te zien hoe het gaat en om wat foto’s te maken. Daarna krijg ik van iemand een zaag om de stompen uit een boom te zagen. Soms zijn de takken namelijk zo dik en zwaar, dat je ze niet in één keer uit de boom kunt zagen. Hoewel dat eigenlijk dubbel werk is, is het voor de veiligheid soms de enige manier. Vanaf dat moment gaat het plots heel snel. Voor we er erg in hebben, zijn alle bomen gedaan. Het werk zit er voor dit jaar op en er staat een keurig geschoren rijtje bomen. In één daarvan zit het nest van een nijlgans. Ook een keer knotten? Kijk dan vanaf november wat er in en rond Amsterdam aan knotten gebeurt of houdt de website van IVN Midden Kennemerland in de gaten (www.ivn.nl/afdeling/middenkennemerland onder werkgroepen  wilgenknotten). 1)

Ik ken ook plekken waar geknot wordt met een kettingzaag. Het gaat daar echt ‘met de botte bijl’ aan toe en de schors raakt beschadigd.

De tak hangt alleen flink over de sloot. Ik ben bang dat ik straks met tak en al in de sloot zal plonsen, maar op het moment dat hij doorgezaagd is, weet ik hem gelukkig nog net langs de boom te laten glijden. Groenbewuste Amsterdammer - Jaargang 35 - Zomer 2015

14

Tweede leven van bomen Just Wiarda Bomen vallen om of worden gekapt. Zo gaat dat met een bomenleven. Soms worden ze door onnadenkendheid of gemakzucht te vroeg gekapt. Als we geluk hebben, komen we achter zulke onnozele of snode plannen. Dan gaan we actie voeren en worden de hakkers teruggefloten. Een mooi voorbeeld van succesvol buurtoptreden is het behoud van de vleugelnootbomen op het Amstelveld. De wortels van de bomen zorgden voor een gevaarzettend onevenwichtig plaveisel. De bomen zouden ook ziek en der jaren zat zijn. Weg ermee, lekker makkelijk. Door vindingrijke volharding en solide second opinions zijn de gemeentelijke bomenbeleidsmensen omgegaan en meegegaan met een bomenbehoudend alternatief. De vleugelnootbomen staan nog steeds te pronken en hebben aldus een tweede leven gekregen. En er wordt niet meer gestruikeld over de tegels van het Amstelveld. Zo kan het dus, zo moet het gaan. In de natuur krijgen bomen tegenwoordig ook een tweede leven. Als ze omvallen, mogen ze blijven liggen, langzaam vergaan en het leven doorgeven aan ander leven. Laat de natuur haar gang gaan. ‘Opgeruimd staat netjes’ is uit. Bomen die worden gekapt, krijgen niet altijd een nieuw leven. Ze gaan nog wel eens de versnipperaar of de kachel in. Maar de roep om duurzaamheid klinkt de laatste jaren luider. In dat duurzame koor zingen ambachtslieden en kunstenaars een prominente partij. Zij bezorgen bomen een tweede leven en maken gebruikers van hout gelukkig. Ik noem twee hartverwarmende en bemoedigende initiatieven. Ik was laatst bij vrienden in de Betuwe. Vlak bij hun huis stond een beuk van meer dan twee eeuwen oud.

Hij was zijn krachten aan het verliezen en niet meer met zekerheid bestand tegen de krachten van een windstoot. Beuk of huis. Een existentiële keuze. Met grote droefheid hebben de eigenaren besloten de bejaarde boom te laten vellen. Dat is gebeurd. Zij hebben daarop wat vrienden uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de geboorte van het tweede leven van de beuk. De beuk is namelijk gered door kunstenaar Jos Bregman (www.natureaccess.nl). Die weet wel raad met kolossale stammen. Jos noemt zijn kunst WDWRD. Dat staat voor wood en word. Hout en woord gaan bij hem organisch tezamen. We staan rond de plek waar de reus heeft gestaan. Jos vertelt ons aanstekelijk over het tweede leven dat hij de beuk zal gaan geven. Hij is lyrisch over de werking van versgezaagd hout: “Wanneer een schijf aan de muur hangt en je er net naast zit als hij scheurt, dan is dat een intiem moment. Ik laat het gebeuren, ik laat de controle los. Gebruik je zo’n schijf als een tafel, dan staat je glas misschien scheef. Of je pen rolt in een barst. Je ervaart de essentie van de boom.” Jos nodigt ons uit deel uit te maken van het tweede leven van de beuk door in te tekenen op een door hem te bewerken stuk uit de stam. Hij kan daar van alles uit maken: een blok op wielen, een schijf, een tafel. We vallen voor zijn plan. Over een tijdje zullen we worden uitgenodigd om bij het verzagen van de stukken stam aanwezig te zijn. En ten slotte zullen we terugkeren naar de plek waar de beuk heeft gestaan. Daar zullen de bestelde delen voor ons gereed liggen. Het dode beukenhout zal uiteenvallen in bruikbare stukken en zo voortleven in het dagelijks leven van de gebruikers. Jos zal een digitale kaart aanmaken waarop te zien is waar alle delen zich bevinden: zo blijven de delen en de gebruikers ervan virtueel met elkaar verbonden. Dat is nog eens duurzaamheid.


15

En van Jos Bregman kom ik terecht bij Crisow von Schulz. Hij is meubelmaker en oprichter van Stichting Stadshout (www.stadshout.nu). Stadshout redt Amsterdamse bomen van een versnipperde ondergang. De mannen en vrouwen van Stadshout bezorgen bomen die te oud of ziek zijn dan wel geen verweer hebben tegen de storm der vooruitgang, een nieuw leven, onder het mom van: hout van de stad, door de stad, voor de stad. Het lijkt even eenvoudig als voor de hand liggend: duurzaam hout uit Amsterdam bestemmen voor hergebruik in Amsterdam, zodat voor houtbewerking geen vreemde stammen behoeven te worden aangesleept. Vermoedelijk moet je een ambachtsman met liefde voor hout zijn om op dit idee te komen. Crisow zag op zijn omzwervingen door stadsdeel Zuid overal gekapte stammen liggen die geduldig lagen te wachten op finale verpulvering. In 2010 is hij bij het stadsdeel gaan lobbyen om deze stammen te krijgen. Hij wist het stadsdeel voor zijn plan te winnen. Wekelijks worden er vele stammen uit Zuid bij hem afgeleverd. Deze actie is weer een offspring voor bedrijvigheid. Stadshout werkt samen met meubelmakers, architecten en vormgevers. Van alles wordt er van de Amsterdamse stammen gemaakt: vogelhuisjes, Windsor stoelen, enorme picknick tafels (in het Martin Luther King Park), bloembakken (Piet Kramer Brug), banken (Sarphatipark) en ga maar door. Op 5 mei 2013 is naar een idee van kunstenaar Arne Hendriks en naar een ontwerp van Stadshout een reuzentafel met keukenstoele n op de Dam neergezet, als symbool voor de Vrijheidsmaal tijd. De tafel en stoelen zijn gemaakt van een populier uit de Prinses Irenestraat, iepen uit het Vliegenbos en lindes uit de Orteliustraat. In 2014 is in het Amstelpark een prachtig paviljoen verrezen. Stadshout werkt hard aan de registratie van de herkomst van het hout waarvan zijn producten zijn gemaakt. Zo weten de gebruikers welke boom is gebruikt en waar deze heeft gestaan. Bomen leven en herleven, wat een schitterende cyclus. En wat gaat daar een krachtige educatie vanuit. Dankzij mannen als Jos Bregman en Crisow von Schulz. Zij zijn pioniers in duurzaamheid. Zij zijn te prijzen. Laten wij allen hiervan genieten.

Vogeltrek Jan Hinloopen De vogeltrekseizoenen lopen niet parallel met de kalenderseizoenen. Rond half juli hebben de meeste soorten hun jongen groot gebracht en vindt vooral bij meeuwen, sterns en steltlopers (grutto’s, tureluurs, kluten etc.) hun verhuizing naar betere voedselgebieden plaats. Een prachtig gebied vlakbij Amsterdam, waar je dit verschijnsel kunt zien is het gebied polder IJdoorn en Kinseldam vlak ten noorden van Durgerdam in Waterland-Oost.

Hier verzamelen vanaf half juli grote groepen ruiende eenden, ganzen, zwanen en meeuwen. Ook komen de eerste steltlopers uit het noorden van Europa alweer binnen. De ondiepe lagune tussen de Kinseldam en de IJsselmeerdijk is een perfect voedsel- en rustgebied voor trekvogels. Zelfs reuzensterns uit Scandinavië blijven gedurende augustus hier met enkele exemplaren foerageren. Terwijl wij eind augustus 2014 met een vogelexcursie langs het Kinselmeer fietsten, doken de reuzensterns al vissend om ons heen, een prachtig gezicht. Het hele gebied ten noorden van Durgerdam is door goed natuurbeleid buitengewoon rijk aan vogels geworden. Op de Kinseldam zelf broeden grote kolonies kleine mantelmeeuwen, zilvermeeuwen en kokmeeuwen en op de uiterste punt van de Kinseldam, bij het Kinselmeer, broedt een kolonie van plusminus zeventig paar schitterende zwartkopmeeuwen. Van maart tot november zijn er op de dam broedende aalscholvers en lepelaars te vinden. Dat is toch vreemd: normaal broeden deze vogels toch in bomen? Ja, maar op de Kinseldam kunnen geen vossen, marters of bunzings komen en broed je veilig op de grond. Het is zeer aan te raden om vanaf maart tot november meerdere bezoeken aan dit gebied te brengen. Je krijgt gedurende het hele seizoen een prachtige variatie aan trekvogels voorgeschoteld.


16

Het mooiste plekje in het Amsterdamse bos Just Wiarda Zondagochtend 26 april fiets ik naar het Amsterdamse bos. Het is zo’n grijze morgen, waar onze zondagen patent op hebben. Grijs maakt de natuur wat ingetogen en geheimzinnig. In grijs kun je goed fotograferen.

Het miezert zacht en fijn, een dag zonder enige belofte. Maar dat is schijn. Overal zingen heggenmus, roodborst, boomklever, koolmees, tjiftjaf, fitis, winterkoning, zanglijster en merel hun lenteliedjes. Bomen tooien zich in hun eerste tere groen. Er zijn al veel kinderen op de been, op weg naar speelweiden en sportvelden. Solitaire, zwijgzame lopers testen hun lichaam, en groepen joggers laten zich door een luidruchtige coach over onbespoten, uitdagende hordes jagen. Sommige mensen vinden het Amsterdamse bos saai en eentonig. Maar er is veel spannends te beleven, zeker in de lente. De krentenbomen staan overal uitbundig in bloei. Wat een spectaculaire pracht. Daslook en fluitenkruid staan op springen. Langs de fietspaden speenkruid en hier en daar wat gele dovenetel. Mijn bestemming is het Vogeleiland. Enige jaren geleden heeft een dierbare vriendin erover verteld en mij ermee naar toe genomen. Ze is er helaas niet meer. Dat het Vogeleiland in mijn leven is gekomen heb ik aan haar te danken. Het Vogeleiland ligt aan de westkant van de noordzijde van het Amsterdamse Bos, verscholen tussen het Groot Kinderbad en de Geitenboerderij (met de auto parkeren bij de parkeerplaats Groot Kinderbad). Ik moet altijd even zoeken om het eiland te vinden. Dat is maar goed ook, want voor het vinden van schoonheid moet je enige moeite doen.

Omdat niet iedereen zo ver wil gaan, is er geen hond op het eiland te bekennen. Ik kan dus in alle rust door het terrein struinen. Het gebied is klein, maar drie hectaren, en – zoals het een eiland betaamt – geheel omzoomd door water. Het Vogeleiland is indertijd opgezet als een eiland voor vogels. Maar de natuur had andere plannen; het eiland is toen omgetoverd tot een – geaccidenteerde – heemtuin. Er werden verschillende biotopen aangelegd en het beheer was intensief. Er stonden wel honderden planten. Het beheer versoberde langzamerhand en de bomen bleven groeien, waardoor de zon te weinig vat op de bodem kreeg. De flora werd daardoor minder divers. Sinds enige jaren zijn vrijwilligers in de weer om het gebied meer te openen voor licht. Een uitbundige diversiteit is teruggekeerd. Liefhebbers kunnen weer volop genieten van de heemtuin. Vrijwilligers zijn een zegen voor het beheer van de stad en haar groen. Ik kom eigenlijk voor de kievitsbloemen (fritillaria meleagris), die in de tweede helft van april in bloei staan. Na enig zoeken vind ik ze. De witte en paars gespikkelde klokjes hangen er in de motregen betoverend bij. Kievitsbloemen behoren, evenals de tulp, tot de bekoorlijke leliefamilie. Ze zijn een van onze mooiste bloemen. Ze zijn uiterst schaars in het wild (grootste groeiplaats ligt in de laagveenterreinen in noordwest-Overijssel) en meestal als stinzenplanten te bewonderen. Ik zie verder longkruid, pinksterbloem, look zonder look, lenteklokje, smeerwortel, stengelloze sleutelbloem, groot hoefblad en donkere ooievaarsbek. De varens komen op. De bodem is bedekt met een tapijt van daslook. Wat een voorjaarsweelde. Het Vogeleiland is een wonder, het hele jaar door. Ook in de zomer, wanneer dit nummer verschijnt. Naschrift Tien dagen later, op een doordeweekse dag – de A9 raast gestadig op de achtergrond – was ik terug op het Vogeleiland, nu in gezelschap. Ik wil hen de kievitsbloemen laten zien, maar ze staan er niet meer. Geveld door de slagregens van gisteren, geplukt of gewoon voorbij? De zon van de afgelopen dagen heeft de natuur goed gedaan. Er is gelukkig veel nieuws bijgekomen. We kunnen het meeste determineren: bluebell, lievevrouwebedstro, boterbloem, paarse dovenetel, hartblad, zonnebloem, koekoeksbloem, boterbloem, paardenbloem, ooievaarsbek, kruipend zenegroen, salomonszegel en overal daslook, nu in volle bloei. Ook zonder kievitsbloem is het Vogeleiland beeldschoon.


17

IVN zomerweek 2015 in Het Groene Hart Zin om mee op zomerkamp te gaan met de Kindergroep? Ieder jaar gaat IVN-Zomerweek op kamp ergens in Nederland. Dit jaar is dat van 31 juli t/m 7 augustus in Noorden, bij de Nieuwkoopse Plassen, in het Groene Hart van Nederland. Kinderen van 5 t/m 12 jaar zijn welkom. Oudere kinderen natuurlijk ook maar die kunnen ook mee op kamp met IVN-Woesteland, speciaal voor de groep jongeren.

Een hele week kun je net zulke leuke jeugdactiviteiten doen als nu bij de jeugdgroep van je IVN-afdeling. En niet alleen overdag, ook 's avonds is er soms een spannende activiteit, dat hangt er ook vanaf hoe oud je bent. Daarnaast zijn op het kamp ook veel volwassenen die hun eigen programma hebben, dus als je samen met je ouders of grootouders op kamp gaat is er ook voor hen een leuk programma. We gaan naar het Groene Hart met een verscheidenheid aan natuurgebieden, zoals De Groene Jonker, de Meyegraslanden, Ruygeborg, Lusthof de Haeck, het Jos Gemmekepad, eilandjes zoals o.a. Geitenkamp en veel meer. Een enthousiast jeugdteam begeleidt deze week overdag de kinderen, zodat ook ouders zelf op excursie kunnen. Wij verblijven met 60 personen op de rustieke kampeerhoeve ‘Koole’ te Noorden aan de Nieuwkoopse Plassen met de hele week biologische maaltijden. Hier kunnen wij ‘ons Groene Hart ophalen’ met fiets-, wandel- en vaarexcursies in de wijde omgeving en een gevarieerd avondprogramma. Er zijn binnen-slaapplaatsen en er kan weer gekampeerd worden. Zowel binnen als buiten hebben we een mooi weids uitzicht over de landerijen en er is veel speelruimte. Het natuurgebied vormt een schakel in de reeks wateren in het westen van ons land. Hoewel Nederland ooit voor een groot deel uit laagveen

bestond, komen zulke uitgestrekte laagveengebieden en hun unieke flora en fauna tegenwoordig niet veel meer voor. De huidige populaties van de bijzondere purperreiger, groenknolorchis en Noordse woelmuis behoren tot de belangrijkste van Nederland. Voor informatie: www.ivn.nl/zomerweek Harrie Moonen, 06-38106238, [email protected] of [email protected]

Uitnodiging voor de

Algemene Ledenvergadering

Graag horen we van je of we op je aanwezigheid mogen rekenen. Stuur een mail naar [email protected] met de volgende tekst: Ja ik kom naar de ledenvergadering met ... personen. Na(a)m(en):….. De Algemene Ledenvergadering 2015 wordt gehouden op:

zaterdag 13 juni 14.30 tot 18.30 uur in De Rietschuur Programma: 14.30 – 15.00 uur: Inloop met een kopje koffie 15.00 – 16.15 uur: Lezing van Hans van Os over 'Natuur in het water’ 16.15 – 16.30: Korte pauze 16.30 – 17.45 uur: Algemene Ledenvergadering Agenda: 1. Opening en mededelingen 2. Verslag van de vorige Algemene Ledenvergadering 3. Verslag van het bestuur over het afgelopen jaar en plannen voor volgend jaar 4. Financieel jaarverslag en Begroting 20152016 a. Kascontrole en decharge 5. Rondvraag en sluiting 17.45 - 18.30: Napraten met een hapje en een drankje


18

IVN excursies en activiteiten in en rond Amsterdam

Zondag 7 juni

Verrassing in park de Vrije Geer

De zomer is in zicht. Hoe uitbundig bloeien de echte koekoeksbloem, de Gelderse roos, de meidoorn in de Vrije Geer? Welke vogels en insecten laten zich zien? Laat je verrassen door dit overgebleven stukje veenweide.  11.00-12.30 uur  Zuidingang natuurpark Vrije Geer, bij het informatiepaneel aan de weg Vrije Geer, tussen Ditlaar en de Osdorperweg  Juultje Joosten en Ineke Deckers, [email protected] Zaterdag 20 juni

Seizoenstocht rond de Gaasperplas

IVN publieksexcursies worden gegeven door ervaren natuurgidsen, zowel voor leden als niet-leden. Amsterdammers ontdekken op deze manier vaak onbekende kanten van de stadsnatuur dichtbij huis. Gratis deelname. Vrijwillige bijdrage welkom.

Tijdens deze wandeling gaan we op zoek naar aanwijzingen van de zomer. In principe is dit een wandeling bedoeld voor 50 plussers, maar als je nog geen 50 bent mag je best mee!  09.30-11.30 uur  Senioren Woongroep Anand Joti, Mijehof 7a, Amsterdam Zuidoost (Holendrecht)  Karine Klappe, [email protected] Zondag 21 juni

‘Zomer in het Amstelland’

Kijk voor meer informatie op onze website www.ivn.nl/amsterdam of neem contact op met de excursieleider. Aanmelden is niet verplicht, maar wel praktisch. Het is raadzaam om voor elke excursie even te informeren of deze doorgaat. Dan komt u niet voor niets. IVN geeft ook excursies op maat voor bedrijf, school of familie uitje. Kosten € 75,- per excursie. Info: 06-29208182 of mail: [email protected]  = Tijd -  = Start -  = Info

- Juni Zondag 7 juni

Kruidenwandeling in Artsenijhof

In de Artsenijhof in het Beatrixpark staan maar liefst 250 soorten medicinale planten en in deze maanden zijn ze op hun best. Waar worden of werden ze voor gebruikt, hoe herken je ze, waar komen ze vandaan, welke stoffen zitten er in en wanneer worden ze geoogst?  14.00-15.30 uur  Parkingang Diepenbrockstraat, tegenover de Herman Heijermansweg  Henk Wolters, 020-6644506, [email protected]

Direct voor onze achterdeur ligt de Middelpolder, een oud stukje veenlandschap langs de Amstel. Vanaf 17 juni mag je op de laarzenpaden lopen. Het ruikt naar hooi en zomerbloemen en overal gonst het van de insecten. Alle vogels hebben jongen. Neem dus je verrekijker en eventueel een loeppotje mee. Verstillen doen we op Westeramstel, een boomrijke oase in het grassige landschap. In de zomer zijn er meestal tentoonstellingen van sculpturen die prachtig uitkomen in het stinzenbos.  09.30 - 12.30 uur  Brug Reimersbeek/Kleine Loopveld. Dit is de stenen brug op het doorgaande fietspad van Reimersbeek naar Uilenstede.  Katja Sienknecht, [email protected]


19

Zondag 28 juni

Fiets/wandeltocht in ‘t Geuzenbos

Zaterdag 22 augustus

Excursie door het Siegerpark

Nooit van het Siegerpark gehoord?! Dit park in Nieuw West heeft een rijke geschiedenis. Rond 1930 aangelegd in Engelse landschapsstijl, was het een privé lustoord van kininefabrikant Sieger. We gaan kijken naar de planten en de bomen maar u mag natuurlijk ook genieten van de kunstwerken in het park.  10.00-11.30 uur  Ingang Siegerpark, Sloterweg, Nieuw West  Gert Snoei, [email protected] Vrijdag 28 augustus

Wandeltocht door park Frankendael Wie kent het Geuzenbos? Vlakbij Halfweg ligt een ongerept wild stuk bos. Over struinpaden gaan we dit onbekende woeste stuk natuur ontdekken. Er zijn paddenpoelen, Schotse hooglanders, konikpaarden, moerasjes, een hoge uitkijktoren, kortom een echte ontdekking. We fietsen naar het boezemgemaal Halfweg en laten daar de fiets staan en gaan verder lopen.  14.00-15.30 uur  Australiëhavenweg, parkeerplaatsje niet ver van de kruising met de Haarlemmerweg, net voor de eerste brug over het spoor  Gert Snoei, [email protected] en Joke van der Boon, [email protected]

In dit fraaie park in de Watergraafsmeer is veel te zien. Schitterende oude bomen, moeras en nog veel meer. Leer kijken naar alles wat er groeit.  11.00-12.30 uur  Parkingang Huize Frankendael op de Middenweg  Gert Snoei, [email protected] Zondag 30 augustus

(Fietsexcursie)

Vogelexcursie door het Diemerpark

- Juli Zondag 5 juli


In de Artsenijhof van het Beatrixpark staan maar liefst 250 medicinale planten en in deze maanden zijn ze op hun best. Waar worden of werden ze voor gebruikt, hoe herken je ze, waar komen ze vandaan, welke stoffen zitten er in en wanneer worden ze geoogst? Op deze wandeling o.a. Teunisbloem, Hartgespan en Valeriaan.  14.00–15.30 uur  Parkingang Diepenbrockstraat, tegenover de Herman Heijermansweg  Henk Wolters, 020-6644506, [email protected]

- Augustus Zondag 2 augustus


Zie informatie zondag 5 juli. Deze keer kijken we naar o.a. Cichorei, Scharlei en Agrimonie.  14.00-15.30 uur  Parkingang Diepenbrockstraat, tegenover de Herman Heijermansweg  Henk Wolters, 020-6644506, [email protected]

IVN Vogelgroep: Een fietstocht voor de 'net niet meer beginnende' vogelliefhebber  10.00-14.00 uur  Bij aanmelding hoort u het startpunt.  Aanmelden en informatie bij Ruth Bolt, [email protected] Zondag 30 augustus 2015

Rondwandeling in park Vrije Geer

Midden in de stedelijke bebouwing van Amsterdam Nieuw-West ligt Natuurpark Vrije Geer, een overgebleven stukje veenweide. Nu is het nog zomer maar de herfst komt dichterbij. Wat betekent dit voor de planten en dieren in dit bijzondere park?  11.00–12.30 uur  Zuidingang Natuurpark Vrije Geer, bij het informatiepaneel aan de weg Vrije Geer, tussen Ditlaar en de Osdorperweg  Ineke Deckers en Juultje Joosten, [email protected]


20

- September -

Zondag 27 september

Excursie Heemtuin Sloterpark

Zondag 6 september


Zie informatie zondag 5 juli. Op deze wandeling o.a. Aardpeer, Bernagie en Koninginnekruid.  14.00-15.30 uur  Parkingang Diepenbrockstraat, tegenover de Herman Heijermansweg  Henk Wolters, 020-6644506, [email protected] Zondag 13 september

(Fiets/wandelexcursie)

Excursie in de Oeverlanden

Met zijn verschillende grondsoorten laat het landschapspark de Oeverlanden veel van de in Nederland voorkomende plantengroei zien.  10.00-12.00 uur  Ingang van het landschapspark De Oeverlanden, aan het Jaagpad.  Monica Cruz, [email protected] en Gert Snoei, [email protected] Zaterdag 19 september

(Auto of OV)

Vogelexcursie Pier van IJmuiden

In de heemtuin staan zeldzame en soms bedreigde planten. Een prachtig natuurgebiedje met een oer-Hollands moeraslandschap. In het nabijgelegen Ruige Riet wordt de begroeiing aan de natuur overgelaten, een uniek stuk natuur in Amsterdam Nieuw West.  13.00-14.30 uur  Gebouw de Drijfsijs, President Allendelaan 4 (t.o. Sloterparkbad)  Edith Otten, [email protected]. en Gert Snoei, [email protected]

Activiteit op aanvraag voor je feestje of partijtje? Heb je iets te vieren of wil je als groep een educatieve en gezellige activiteit doen, dan biedt IVN afdeling Amsterdam die mogelijkheid. IVN Vogelgroep: voor de 'net niet meer beginnende' vogelliefhebber  10.00-14.00 uur  Bij aanmelding hoort u het startpunt.  Aanmelden en informatie bij Ruth Bolt, [email protected] Zaterdag 26 september

Herfsttocht rond de Gaasperplas

Tijdens deze wandeling gaan we op zoek naar aanwijzingen van het seizoen. In principe is dit een wandeling bedoeld voor 50 plussers, maar hij staat ook open voor jongere geïnteresseerden. We eindigen met een broodje of een kop soep. Informatie Karine Klappe, [email protected].  09.30-11.30 uur  Senioren Woongroep Anand Joti, Mijehof 7a, Amsterdam Zuidoost (Holendrecht)  Karine Klappe, [email protected]

Mocht je op je feestje of partijtje een natuuractiviteit willen, dan kun je contact op nemen met [email protected]. Zij vertelt dan graag wat het IVN voor je kan organiseren.


21

Activiteiten KNNV Amsterdam Uitgebreide informatie op: www.knnv.nl/amsterdam

Vrijdag 3 juli

Gierzwaluwen Amsterdam Zuid Fietsexcursie o.l.v. Frans Levelt 20.30 uur Hygiëaplein 1 Neem fiets en verrekijker mee. Vrijdag 10 juli

Gierzwaluwen Realeneiland West Zaterdag 20 juni De Langstraat (Noord-Brabant)

Fietsexcursie o.l.v. Gert de Jong 20.30 uur Barentszplein Neem fiets en verrekijker mee.

Bus excursie o.l.v. Peter Wetzels (hele dag)

Zaterdag 11 juli

Vissenvervoer door de duinen

Excursie langs het Visserspad te Zandvoort o.l.v. Ria Simon. 09.19 trein Amsterdam CS naar Zandvoort Zaterdag 18 juli

Kennemermeer/strand, IJmuiden Natuurgebied de Langstraat bevat heischrale graslanden, natte hooilanden en blauwgraslanden. Het ligt op de overgang van zand naar klei, die de ‘Naad van Brabant’ wordt genoemd. Hier komt een grote hoeveelheid kwelwater aan de oppervlakte, dat de voedende kracht is voor de enorme verscheidenheid aan plantengroei en de hieraan verbonden grote rijkdom aan vogels en andere dieren. De Langstraat bestaat uit de gebieden Den Dulver, De Dullaart, De Hoven, De Dellen en het Labbegat. Vertrek 8.00 uur Amsterdam Zuid/WTC, Strawinskylaan bij de halte stadsbussen. 8.15 uur station Sloterdijk, Hanedastraat 2, tegenover Crystal Tower. Terug ca 20.00 uur. Meer informatie: www.knnv.nl/amsterdam Aanmelden bij Lida den Ouden, 020-6412761 (06-44558870), [email protected] Kosten voor leden € 35, niet-leden en introducés zijn ook welkom (€ 40)!

Excursie o.l.v. Hein Koningen 09.52 uur bus 82 busstation Marnixstraat naar IJmuiden, Kennemerstrand 11.00 uur Zaterdag 25 juli

Thijsse’s Hof Bloemendaal

Excursie o.l.v. Hein Koningen Op de geboortedag van Jac.P. Thijsse brengen we een bezoek aan de in 1925 aan Thijsse door vrienden aangeboden tuin. 09.34 uur trein Amsterdam CS, sprinter naar Beverwijk, 10.00 uur station Bloemendaal Zondag 2 augustus

Laegieskamp, Koedijk/Gijzenveen en Cruysbergen

Excursie o.l.v. Peter Wetzels (10.00-16.00 uur) FLORON District 14 & Plantenwerkgroep KNNV Amsterdam. Informatie over de excursie op www.floronamsterdam.nl 10.00 uur bij Nieuw 's Gravelandse weg Bussum, ongeveer 100 meter vanaf de Franse Kampweg (coördinaten 138.78-474.98, 20 minuten lopen / 1,7 km vanaf station Bussum-Zuid). Geen horecagelegenheid Nadere inlichtingen via: [email protected]

Vrijdag 26 juni

Vrijdag 7 augustus

Fietsexcursie o.l.v. Evert Pellenkoft 20.30 uur, Marnixbad, Marnixplein Neem fiets en verrekijker mee.

Zomerwandeling o.l.v. Ria Simon en Jan Simons 9.06 uur bus 80 (richting Zandvoort) busstation Elandsgracht/Marnixstraat, uitstappen station Heemstede/Aerdenhout, daar bus 9 (richting Hillegom) nemen om 10.09 uur tot halte Vogelenzang-Dorp.

Gierzwaluwen Jordaan

Zaterdag 27 juni

Texel

Excursie o.l.v. Jan Simons (hele dag) Een van de lievelingen van Jac. P. Thijsse (18651945) was het wadden-eiland Texel. Wandeling over de zuidwestpunt van Texel, vanaf de Mokbaai met kwelder langs het vogelreservaatje De Petten (met o.a. grote stern) naar het vogel-uitkijkpunt De Geul (lepelaars en aalscholvers) en langs de Horsmeertjes naar de jonge duinvallei Kreeftepolder en iets verder het wijde strand De Hors met uitgebreide vorming van nieuwe duintjes en valleien. Er is veel schoons van natuur en landschap te beleven. 07.28 uur trein Amsterdam Amstel richting Den Helder

Amsterdamse Waterleidingduinen

Vrijdag 14 augustus 2015

Jac.P. Thijssepark Amstelveen heemplantenkwekerij De Braak

Excursie o.l.v. Hein Koningen en Ria Simon Vrijdag 14 t/m zondag 16 augustus

Zoogdieren-vissen-weekend

Locatie: Vakantiehuis Amsterdam Zuid, Naarden Kosten: €70,Vóór 1 juni per e-mail opgeven bij Carola van den Tempel, [email protected]


22

Verenigingsgegevens

Zoals het huishoudelijk reglement van het IVN bepaalt, dienen (huisgenoot)leden hun lidmaatschap minimaal 6 weken voor het einde van het kalenderjaar op te zeggen. (artikel 1 lid 5).

Actief lid: €.19,00 per kalenderjaar Huisgenootlid: € 3,00 per kalenderjaar Donateur: € 17,00 per kalenderjaar Met Stadspas krijgt u € 2,00 korting

Wat houdt lid, huisgenootlid en donateur in?

Een lid wil actief deelnemen aan het afdelingswerk en krijgt: -

4x per jaar het afdelingsblad ‘de Groenbewuste Amsterdammer’; het landelijke kwartaalblad ‘Mens en Natuur’; reductie op IVN-cursussen; korting bij aanschaf van artikelen bij de IVN-winkel; stemrecht op de algemene ledenvergadering; aanvullende WA-verzekering (schade aan derden) tijdens begeleiding van IVN-activiteiten; korting bij activiteiten van andere IVN-afdelingen.

-

4x per jaar het afdelingsblad ‘de Groenbewuste Amsterdammer’; reductie op IVN-cursussen; korting bij aanschaf van een aantal artikelen bij de IVN-winkel.

Als u huisgenootlid wordt, betaalt u minder maar krijgt geen post toegestuurd. U hebt verder dezelfde privileges als een gewoon lid. Als donateur steunt u de afdeling Amsterdam en krijgt u:

Bestuur:

Voorzitter Secretaris A.I. Penningmeester Ledenadministratie Cluster Interne activiteiten Cluster Rietschuur Cluster Communicatie Cluster Publieksactiviteiten

Vacature Nico Groos Harmen Binnema Riek Somsen Ruth Bolt Margreet Zichkardt Paul de Dooij Arend Wakker

020-7850123 06-47124482 06-46076279 06-17038035 06-40777779 06-14159611 020-4191412

Voor aanmeldingen van juli t/m september geldt dat maar de helft van de contributie hoeft te worden overgemaakt. Indien een aanmelding na september binnenkomt, betaalt men de contributie met ingang van het volgende jaar. Doorgeven wijzigingen: Ledenadministratie IVN afdeling Amsterdam Riek Somsen V T. van Serooskerkenstraat 5 1391 EN Abcoude - 06-46076279 [email protected]

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

Contactadres secretariaat: Pieter Nieuwlandstraat 81 B, 1093 XN Amsterdam, 020-7850123, [email protected] Verenigingsinformatie: ING Bankrekening Ledenadministratie Informatiecentrum De Rietschuur Parkwacht Amstelpark Webmaster

Werkgroepen:

NL81 INGB 0004 7406 01 t.n.v. IVN afdeling Amsterdam Riek Somsen V T. van Serooskerkenstraat 5 - 1391 EN Abcoude 06-46076279 - [email protected] Naast Stadsboerderij de Amsteldieren p/a Amstelpark 22 - 1083 HZ Amsterdam Voor navigatie/tomtom: A.J. Ernststraat 1 020-6444216 of 06-22075058 Marisa Stoffers - [email protected]

Cluster Publieksactiviteiten Coördinator: bestuurslid Cursussen (organiseren) Joost van der Horst Excursies op aanvraag Diana Straten Excursies regulier Joke van der Boon Kinderactiviteiten Vacature Cluster Communicatie Coördinator: bestuurslid Groene Routes Ineke Deckers Informatiemarkten Vacature PR en communicatie Paul de Dooij Redactie GBA Nico Groos Cluster Rietschuur Coördinator: bestuurslid Balie/info-centrum Vacature Tentoonstellingen Vacature (Balie, Rooster, Tentoonstellingen, Kinderactiviteiten) Cluster Interne Activiteiten Coördinator: bestuurslid (Vrijwilligersbeleid, Activiteiten voor leden) Overige werkgroepen Diemen Carry Pot (tel/fax) Diemen Moestuin Markus Schmidt De Groene Fred Ellen Jensen

Arend Wakker 06-12035201 06-29208182 020-6112121 Paul de Dooij 06-10732443

[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

06-14159611 [email protected] 020-7850123 [email protected] Margreet Zickhardt

Ruth Bolt 020-6902283 020-6812777 06-29088589


[email protected] [email protected] [email protected]

23

Indien onbestelbaar retour: IVN Amsterdam - De Rietschuur, Amstelpark 22, 1083 HZ AMSTERDAM

www.ivn.nl/amsterdam

De Groenbewuste Amsterdammer

Recommend Documents