De Geo. 1 vmbo-kgt Aardrijkskunde voor de onderbouw. Tips hoofdstuk 1. 1ste druk

De Geo 1 vmbo-kgt

Aardrijkskunde voor de onderbouw Tips hoofdstuk 1 www.degeo-online.nl 1ste druk

De Geo, aardrijkskunde voor de onderbouw van het vmbo – Docentenhandleiding 1 KGT

1 © ThiemeMeulenhoff Utrecht/Zutphen, 2007

Australië, dichtbij en ver weg Intro

Australië, dichtbij en ver weg

Lesdoel

Oriëntatie op het hoofdstuk. Kennismaking met Australië via Suze, een werkelijk bestaand meisje dat in 2001 vanuit Baarn naar de suburb Kallaroo in Perth, West-Australië is geëmigreerd.

Tips

In de rest van het hoofdstuk duikt Suze op verschillende plekken op: §3, keuzemenu C en §4. Ook de stad Perth komt telkens terug. Bij het doorbladeren van het hoofdstuk kunt u daar alvast op wijzen. Opgave 2 Emigratie is tegenwoordig weer meer in de aandacht. Programma’s op tv als ‘Ik vertrek’ duiden daar op. Ook onder jongeren leeft het buitenland. Meestal niet om voor altijd te verhuizen, maar voor bijvoorbeeld een paar jaar. Bij opgave 2d gaat het er vooral om dat leerlingen zich even verplaatsen in het idee om te emigreren.

Achtergrondinformatie

De bedoeling van de ondertitel van het hoofdstuk: Australië ligt ver weg van Nederland, maar je kunt het één ook van heel dichtbij bekijken. Door de concrete teksten over het leven van Suze zoom je in op Australië (inzoomen en uitzoomen, zie §4) Extra bronnen: Algemene Nederlandstalige site over Australië : www.australie.nl (webcams, steden en staten, praktische informatie, achtergronden). Navigatie by map: http://www.australie.nl/action/map/navigate_by_map_australie.html Engeltalige site over Australië: http://www.auinfo.com/ Het weer op dit moment in Australië: http://www.bom.gov.au/ Verhalen van kinderen: http://www.wereldkids.nl/ Fotosite : www.flickr-com , met ook foto’s van Perth (en suburb Kallaroo)

Verwachte tijdsbelasting

Halve les - één les



Intro

Australië op foto’s

Lesdoel

Aardrijkskunde gaat over gebieden. Leerlingen herkennen natuurlijke en inrichtingselementen op de Australische (landschaps)foto’s + relatie bevolkingsdichtheid en inrichting.

Tips

U kunt leerlingen enkele foto’s laten zoeken op Internet van natuurlandschappen en ingerichte landschappen in Australië (zie bovenstaande sites)


Schaalniveau: nationaal Reis door Australië (van oost naar west) De reis begint bij het beroemde Operahouse in Sydney, gelegen aan de Grote Oceaan. Het is de grootste stad van Australië, met 4,3 miljoen inwoners. Melbourne, de tweede stad van het land, ligt ook in het zuidoosten. Bij elkaar opgeteld wonen er in die twee steden bijna 8 miljoen inwoners. Dat is 40% van alle Australiërs of ‘Aussies’! Het binnenland van Australië is heet en droog. Als er al iets wil groeien, dan zijn dat alleen grassen en struiken. Het dorre, onbewoonde gebied staat bekend als de ‘outback’ (wildernis, rimboe). In een dergelijk droog gebied kun je alleen maar vee houden als je heel veel grond hebt. Dan kan het vee (schapen, runderen) steeds verder trekken als het gras op is. Er zijn er bij die net zo groot zijn als de provincie Flevoland. Ze liggen soms erg afgelegen, maar met vliegtuigjes is de bewoonde wereld snel te bereiken. Rijden door de ‘outback’: kilometers niets met af en toe wat oude huisjes, verlaten stationnetjes, en vooral zand, veel rood zand. Een dergelijke reis is niet zonder risico. Je moet je dus goed voorbereiden. Onderweg zijn er weinig winkels, garages en benzinestations. Zorg daarom dat je altijd eten bij je hebt en een paar jerrycans met drinkwater en benzine. Soms ligt het eerstvolgende benzinestation ruim 800 kilometer verderop! Ook moet je goed uitkijken voor overstekende kangoeroes. Rijd dus niet te hard. ’s Nachts is het helemaal gevaarlijk. Dan liggen de kangoeroes vaak te slapen op het warme wegdek en zien ze de auto te laat aankomen. Verder is het slim om iemand te vertellen waar je bent en waar je naar toe gaat. Dat is handig als je pech krijgt. Ze gaan dan naar je op zoek. Blijf in zo’n geval altijd in de auto zitten. Een auto zien ze makkelijker én je bent beter beschermd tegen de zon. Een reis door de ‘outback’ is niet zonder risico. Onderweg zijn er weinig winkels of benzinestations. Je moet dus altijd voldoende eten meenemen en een paar jerrycans met drinkwater en benzine. Ook moet je goed uitkijken voor overstekende kangoeroes, vooral in het schemerdonker. Niet te hard rijden dus. De outback is ook hét gebied van de oorspronkelijke bewoners van Australië, de aboriginals. Aboriginals betekent letterlijk: mensen die hier vanaf het begin waren. In Australië wonen er nog ongeveer 420.000. De andere ‘Aussies’ zijn vooral afstammelingen van Europeanen die vanaf de 18e eeuw naar Australië zijn verhuisd. Langs de westkust liggen de prachtige stranden van de Indische Oceaan. In Monkey Mia kun je zelfs tussen de dolfijnen zwemmen.


Eén les - anderhalve les



Paragraaf 2

Australië in kaarten

Lesdoel

Leren kaartlezen (titel, legenda, schaal, noordpijl, zie figuur 9) en kaarten vergelijken: klimaat en bevolkingsdichtheid.

Tips

Opgave 4 en 5 In opgave 4 en 5 gaan leerlingen aan het werk met de schaal. Het kan geen kwaad vooraf rekenkennis van de Basisschool op te halen: 100 cm = 1 meter; 1000 meter is 1 km; 100.000 cm = 1 km Rekenhulp: − Omrekening centimeters naar meters: komma twee plaatsen naar links opschuiven − Omrekening meters naar kilometers: komma drie plaatsen naar links opschuiven − Omrekening centimeter naar kilometers: komma vijf plaatsen naar links opschuiven


Schaalniveau: nationaal


Eén les - anderhalve les



Paragraaf 3

Het leven van Suze in Perth

Lesdoel

Hoe gebruik je een kaart van je eigen omgeving?

Tips

Belangrijk: Goed met elkaar afspreken of de afstand langs een rechte lijn wordt gemeten of langs de weg. Dat laatste kan bijvoorbeeld door met een curvimeter (of een draadje) de lengte van de route te meten Plusogave 6 Na de plattegronden met de routes van Suze naar het winkelcentrum en naar school kunnen leerlingen nu zelf kijken in hun eigen omgeving. U kunt hier ook overwegen keuzemenu C te laten maken, waarin leerlingen zelf – helemaal uit hun hoofd – een kaart tekenen van hun route naar school. De plusopgave zal veel tijd in beslag nemen.


Schaalniveau: lokaal Huis / wijk van Suze Wij hebben een vrijstaand huis in een cul de sac (woonerven, doodlopend), we hebben een zwembad met een grote tuin en achter ons is een park. Met de buren hebben wij soms wel contact, net zoals in Nederland. Veel huizen hebben een zwembad. En BBQ’s zijn hier overal te zien. Aussie’s zijn er gek op. In elk park staan er BBQ’s die je gratis kan gebruiken. Het is hier altijd mooi weer. We gaan nu naar de winter toe en het is nu 25 graden. ’s Zomers kan het wel 40 graden worden, maar dat is een uitzondering. De nachten zijn koel, in de winter kan het soms wel 2 graden worden en er kan dan ook aardig wat regen vallen. Het grootste probleem in WA is de watershortage. School van Suze ‘School hier is heel anders, je hebt hier openbare en private schools. Mijn school heet St Mary’s AGS en is een private school. Deze school is heel erg goed in bijna alles, ze doen heel veel aan sport, drama, kunst en veel andere dingen. Ze hebben veel faciliteiten zoals tennisbanen, een 50m zwembad met 8 lanen, twee duikplanken 3m en 1m, een oval waarin je kunt sporten, hockeyvelden, met al deze sporten hebben wij veel competitie met andere scholen. Deze school en veel andere scholen hier in Australië hebben een ‘Boarding House’, een huis voor meisjes die heel ver weg wonen, bijvoorbeeld meisjes die een farm hebben en niet elke dag naar huis kunnen. Hier wonen ze in, krijgen ze eten, doen hun huiswerk, en alle andere dingen die je normaal thuis zou doen. Hier zijn ook alle vakantie heel erg anders dan in Nederland; een jaar is hier verdeeld in 4 terms en na elk term hebben wij 2 weken vakantie. Het gaat dus zo; term 1 is ongeveer 11 weken lang, na deze 11 weken hebben wij 2 weken vakantie, term 2 is 10 weken lang en dan hebben wij weer 2 weken vakantie, term 3 is ook 10 weken lang en weer 2 weken vakantie, en de laatste term is term 4 en die is maar 7 weken lang en daarna hebben wij 9 weken vakantie (zomer vakantie). Deze begint vaak rond de eerste week van december, en daarna begint het nieuwe jaar weer. Mijn school is ook erg gezellig en ik vind het een prima school!! Flying doctors Verhaal van een reddingsoperatie met het vliegtuig; inhoud: grote afstanden, weinig mensen per vierkante kilometer. Bij de (waargebeurde) rescue-actie gaat het om Ryan die op vakantie is in Monkey Mia, een plaats aan zee waar veel toeristen komen om dolfijnen te bekijken. Hij krijgt ademhalingsmoeilijkheden en wordt net op tijd naar het ziekenhuis in Perth gevlogen. Daar is Dr Stephen Langford de dienstdoende arts. http://www.flyingdoctor.net/story1.htm


Eén les – anderhalve les



Keuzemenu Lesdoel

Toepassing van lesstof uit paragrafen 1, 2 en 3.

Tips

Menu A en C Belangrijk: ook hier weer goed met elkaar afspreken of de afstand langs een rechte lijn wordt gemeten of langs de weg. Dat laatste kan bijvoorbeeld door met een curvimeter (of een draadje) de lengte van de route te meten Bij menu A zijn er bij opgave 3d en 4c uiteraard meerdere antwoorden mogelijk, al ligt het voor de hand de kortste route te kiezen.


Meer weten over het klimaat in Perth (en andere plaatsen in Australië en de rest van de wereld)? Bekijk klimaatgegevens via het eenvoudige, maar doeltreffende programma van het KNMI: Wereld Klimaat Informatie (WKI). Zoek op www.knmi.nl via de zoekterm WKI om het programma te downloaden.


Eén les



Paragraaf 4

Dichtbij en veraf

Lesdoel

Vaardigheid: inzoomen en uitzoomen + schaalniveaus.

Tips

Dé manier om inzoomen en uitzoomen in beeld te brengen is het programma Google Earth. Laat leerlingen maar eens op zoek gaan naar hun eigen huis of de school. http://earth.google.com/ Inzoomen op Australië: http://geology.com/australia-satellite-images.shtml


Schaalniveau: lokaal-regionaal-nationaal-continentaal-mondiaal In §5 is het aantal schaalniveaus bewust teruggebracht tot drie: lokaal – nationaal – mondiaal Suze op vakantie Vakantie in Australië is heel anders. Je moet vaker met een vliegtuig weg, omdat wanneer je een paar uur gaat rijden je in de woestijn uitkomt. We zijn naar het noorden van Western Australië geweest, naar ‘Monkey Mia’. Dit is een world heritage en hier zwem je echt met de dolfijnen. Dit was ongeveer 8 uur rijden van Perth,. De route gaat niet over een snelweg, maar over een gewone weg die heel erg rustig is. Je moet alleen oppassen voor overstekende kangaroos en om deze reden kun je niet te hard rijden. Halverwege ligt Geraldton, een kleine plaats waar ook niet veel te beleven valt. We zijn ook een keer naar het zuiden geweest naar ‘Margaret River’. Op de weg naar ‘Margaret River’ kom je langs een aantal leuke plaatsen. Het is maar 5 uur rijden en veel leuker dan het noorden. Als je richting het zuiden gaat wordt het voor ons kouder en naar het noorden wordt het warmer. Je moet langs Margaret River om naar Albany te komen en daar ben ik zelf vaak geweest met kamp van school en met mijn famillie. Albany is een havenplaats die beroemd is om zijn walvisvangst (vroeger). We zijn ook een keertje naar Adelaide gevlogen (SA) en zijn met een campervan naar Melbourne gereden langs de ‘Great Ocean Highway’. We hebben Melbourne bekeken en zijn weer terug naar Perth gevlogen (4 uur vliegen). Met school ben ik op een trip naar Canberra en Sydney (ongeveer 5 uur vliegen) gegaan, dit vond ik heel erg leuk. Twee jaar geleden zijn we met kerst terug naar Nederland gegaan en onderweg 2 nachten in Kuala Lumpur gebleven. Afgelopen zomervakantie zijn wij naar New Zealand (8 uur vliegen) gegaan, en met een campervan allebei de eilanden gedaan. Ik vond dit een geweldige vakantie, omdat ik heel veel spannende dingen heb gedaan zoals bungy jumpen, sky diven, wild water rafting, and cave activiteiten. Met school ga ik elk jaar wel een keer (soms meer keer) op kamp, waar we veel activiteiten doen ‘to face our fears’, zoals abseilen, snorkelen, backpakking, en heel veel andere dingen.


Eén les



Paragraaf 5

Hoe ver is het naar…?

Lesdoel

Welke soorten afstanden zijn er: verschil tussen absolute afstand en relatieve afstand.

Tips

Bij de opgaven is geen rekening gehouden met tijdzones. In Australië zijn er verschillen van een half uur tot twee uur: http://www.australie.nl/id/1/349/tijdzones_australie.html


Schaalniveau: nationaal Routeplanner (auto): http://www.travelmate.com.au Routeplanner (trein): http://www.railmaps.com.au/ http://www.gsr.com.au/ Afstanden tussen steden: http://www.auinfo.com/australian%20distance%20calculator.html


Eén les

Paragraaf 6

Werken met de atlas

Lesdoel

Vaardigheid: werken met de atlas (bladwijzer, inhoud en namenregister)

Tips

Breedteligging Perth: http://www.auinfo.com/perth-climate.html

Achtergrondinformatie Verwachte tijdsbelasting

Twee lessen



Keuzemenu Lesdoel

Toepassing van de lesstof uit het hoofdstuk.

Tips

Menu D Het is handig om de leerlingen te laten beginnen met het tweede en derde kaartfragment. Het eerste fragment vraagt wat meer geblader in de atlas. Menu E Dit menu heeft een andere opzet, als projectmenu. Daarbij gaan leerlingen in groepjes aan de slag. De nadruk ligt meer op zelfstandig verzamelen, verwerken en presenteren van informatie. Elk project biedt daarnaast de mogelijkheid tot samenwerking met andere vakken. Daarvoor zijn suggesties opgenomen, maar een uitwerking daarvoor is niet gegeven. Dat is niet te doen, omdat de samenwerkingsmogelijkheden per school zullen verschillen. In de studiewijzer staat vermeld welke (delen van) paragrafen u zou kunnen laten vervallen. In dit geval bijvoorbeeld delen van paragrafen 3, 4 en 5 (en het keuzemenu)

Achtergrondinformatie Verwachte tijdsbelasting

Eén les

Finish Lesdoel

Toepassing van de lesstof uit het hoofdstuk; overzicht van nieuwe en herhaalde begrippen.

Tips Achtergrondinformatie Verwachte tijdsbelasting



De Geo. 1 vmbo-kgt Aardrijkskunde voor de onderbouw. Tips hoofdstuk 1. 1ste druk

Recommend Documents