I. Visie op thuiswerk II. Thuiswerk: controle (loslaten) ? III. Uitgangspunten HR- beleid thuiswerk IV. Situering binnen een ruim regelgevend kader V. Enkele juridische aspecten van thuiswerk Inhoud van de arbeidsovereenkomst Kostenvergoedingen Policy
THUISWERK: EEN KWESTIE VAN TOELATEN OF LOSLATEN? Karen Van den Bergh Trainer/ Consultant SD Worx Learning
1
Wat is thuiswerk voor SD Worx …
http://www.youtube.com/watch?v=IyIy8LgXaKs&feature=youtu.be
2
Controle (loslaten) ? Veranker je project thuiswerk in De cultuur van de organisatie • WNs begeleiden in nieuwe verwachtingen (inspanning resultaat) • WGs: leadership: loslaten controle ~Opleiding en coaching ~Toch controle van internetgebruik/e-mails (CAO 81)? De procedures in het algemeen De HR processen
3
Autonomie
Sterktes
Samenwerking
Leiderschap
Essentiële voorwaarden voor leidinggeven aan thuiswerkers
10 uitgangspunten voor afspraken plaatsonafhankelijk werken Bepalen gemeenschappelijk doel en teamidentiteit: betrokkenheid en collegialiteit
thuiswerkomgeving
CORE
BRICKS Gebruik verschillende types werkplekken
Gebruik van bestaande en nieuwe e- tools en paperless organisatie
Communicatie op maat
samenwerken
Bereikbaarheid en beschikbaarheid
BEHAVIOR BYTES
leiderschap kennisdeling
Confidentialiteit van gegevens (printen, meekijken op scherm, …
Controle (loslaten) ?
CAO n° 81 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de WN tov de controle op de elektronische onlinecommunicatiegegevens 3 grote principes Finaliteitsbeginsel Proportionaliteitsbeginsel Transparantiebeginsel
6
Situering thuiswerk binnen regelgevend kader HUISARBEID
TELEWERK
Art. 119.1 WAO
Art. 2 en 4 CAO 85
1. vrije keuze arbeidsplaats 2. geen rechtstreekse controle van WG mogelijk
1. vrije keuze arbeidsplaats 2. geen rechtstreekse controle van WG mogelijk 3. informaticatechnologie 4. op regelmatige basis, niet incidenteel
Dit is thuiswerk !
9
Wat is thuiswerk ?
Gradaties van thuiswerken Structureel vs. occasioneel Formeel vs. informeel Gemengd statuut
10
Situering binnen een ruim regelgevend kader Wet + KB - www.staatsblad.be CAO: 3 niveaus Nationaal: NAR - www.nar.be Sectoraal: PC - www.werk.belgie.be Onderneming Schriftelijke arbeidsovereenkomst Arbeidsreglement Mondelinge AOK Gebruik 11
Wet huisarbeid 06.12.1996 CAO nr. 85 Telewerk 09.11.2005
Vorm van de arbeidsovereenkomst Thuiswerk schriftelijke overeenkomst Eventueel bijlage aan de reeds bestaande overeenkomst Sanctie ?
TELEWERK
HUISARBEID 1.
2.
3.
12
WN kan onmiddellijk beëindigen Strafsanctie (niveau 2) wegens ontbreken sociaal document (art. 186 SSW) Ontbreken vermelding ivm onkostenvergoeding (zie infra)
1.
Terugkeergarantie
2.
Strafsanctie (niveau 1) wegens niet naleven CAO (art. 189 SSW)
3.
Zwaardere bewijslast arbeidsongevallen
Inhoud van de arbeidsovereenkomst
Thuiswerker blijft een werknemer verbonden door een arbeidsovereenkomst: Overeenkomst Arbeid Loon Gezag ( >< aannemingsovereenkomst) • Feitelijk ? • Juridisch ?
13
Inhoud van de arbeidsovereenkomst TIP: leg schriftelijk gezags- en toezichtelementen vast: • beschrijving van het uit te voeren werk • professionele contactpersoon of chef + dienst waaraan verbonden • verplichting van rapportering via PC of via doormailen/opsturen verslagen/rapporten • tijdsregistratie via timesheets of in- en uitloggen op PC • procedure van toegang van de werkgever tot de woning van de werknemer, bv. voor werkoverleg, dringende technische interventies inzake de werkingsmiddelen,… • verplichting om (periodiek) werkvergaderingen ed. op de firmazetel bij te wonen,… • verplichting om zich periodiek naar de firmazetel te begeven om nieuwe opdrachten, werkmateriaal, nota’s, te halen/brengen,… 14
Inhoud van de arbeidsovereenkomst VOORBEELD : gezags- en toezichtelementen : “De afspraken met betrekking tot het plaatsonafhankelijk werken gebeuren steeds in onderling overleg tussen werknemer en leidinggevende. Meer bepaald maken werknemer en leidinggevende afspraken over het tijdstip, de op te leveren outpout, de bereikbaarheid van de werknemer en de aanwezigheid van de werknemer op teamvergaderingen.” Indien de leidinggevende oordeelt dat de werkorganisatie de aanwezigheid van de werknemer op kantoor vereist, kan de leidinggevende het plaatsonafhankelijk werken tijdelijk intrekken tot de werkorganisatie dit terug toelaat. De leidinggevende brengt de werknemer hiervan tijdig op de hoogte.
15
Inhoud van de arbeidsovereenkomst Verplichte vermeldingen huisarbeid (Art. 119.4 AOW)
16
1.
Werkgever: de naam, de voornamen en de hoofdverblijfplaats of de firmanaam en de maatschappelijke zetel en, in voorkomend geval, de benaming waaronder de werkgever zich tot het publiek richt;
2.
Werknemer: de naam, de voornamen en de hoofdverblijfplaats;
3.
het overeengekomen loon of, ingeval dit niet kan vastgesteld worden, de wijze en de grondslag voor de berekening van het loon;
4.
de vergoeding van de kosten die verbonden zijn aan de huisarbeid;
5.
de plaats of de plaatsen die de huisarbeider gekozen heeft om zijn werk te verrichten;
6.
een beknopte beschrijving van het overeengekomen werk;
7.
de overeengekomen arbeidsregeling en/of werkrooster en/of het overeengekomen minimale volume van de prestaties;
8.
het bevoegd paritair comité.
Inhoud van de arbeidsovereenkomst Verplichte vermeldingen telewerk (Art. 6 CAO) 1.
de frequentie van het telewerk en eventueel de dagen waarop telewerk wordt verricht en eventueel de dagen en/of uren van aanwezigheid in de onderneming;
2.
de ogenblikken waarop of de periodes tijdens welke de telewerker bereikbaar moet zijn en via welke middelen;
3.
de ogenblikken waarop de telewerker een beroep kan doen op technische ondersteuning;
4.
de nadere regels volgens welke de werkgever de in de artikelen 9 en volgende van deze overeenkomst bepaalde kosten vergoedt of betaalt;
5.
de voorwaarden en nadere regels voor een terugkeer naar de bedrijfslocatie van de werkgever, zoals bedoeld in artikel 5, derde alinea van deze overeenkomst en, in het geval van een terugkeer naar de bedrijfslocatie van de werkgever, de notificatietermijn en/of de duur van het telewerk en de wijze van verlenging.
6.
[de plaats(en) die de telewerker heeft gekozen om zijn werk te verrichten.] (Ingevoegd : C.A.O. NAR 27.02.08)
Facultatieve vermeldingen telewerk (Art. 6 CAO) 7.
17
De periode die is overeengekomen als de periode tijdens welke het telewerk kan worden verricht (Ingevoegd : C.A.O. NAR 27.02.08)
Inhoud van de arbeidsovereenkomst TIP: de werkgever heeft er alle belang bij om in de overeenkomst op te nemen tijdens welke periode de werknemer het telewerk kan verrichten Arbeidsongevallenverzekeraar RSZ VOORBEELD “De arbeidsduur van een dag werken thuis of op een elders gekozen plaats verschilt niet van een gewone werkdag die de werknemer in de kantoren van de werkgever zou presteren”
18
Kostenvergoeding
HUISARBEID
TELEWERK
Art. 119.3 Hulp, hulpmiddelen en materiaal, tenzij in AOK anders overeengekomen
Art. 20, 1° WAO Hulp, hulpmiddelen en materiaal, tenzij in AOK anders overeengekomen
+ Art. 119.4 WAO: Kosten eigen aan huisarbeid ! SANCTIE: forfait 10 %
19
↓
Art. 9 CAO 85 -Benodigde apparatuur / kostenvergoeding eigen apparatuur -Professionele verbindingsen communicatiekosten (verdeelsleutel!)
Kostenvergoeding TIP: de werkgever heeft er alle belang bij om aangaande de kostenvergoeding zeker iets in het contract te voorzien, al was het maar om overeen te komen dat er géén kosten terugbetaald worden. VOORBEELD: “Er wordt geen extra kostenvergoeding voorzien voor het plaatsonafhankelijk werken”
20
Kostenvergoeding
Terugbetaling van kosten eigen aan de WG is geen loon Voorwaarden: WG is verplicht de kost terug te betalen • Nodig om AOK uit te voeren • Gevolg van tewerkstelling waarbij WG zich verbonden heeft deze kosten ten laste te nemen Werkelijke kostenvergoeding • Reëel • Forfaitair, mits geen dubbele vergoeding ! RSZ en fiscus hanteren andere standpunten ! 21
Kostenvergoeding RSZ Enkel voor telewerk op regelmatige basis (NIET incidenteel) 3 mogelijke tussenkomsten 10% forfait
OF Bureauvergoeding 117,27 € / maand
NIEUW
22
Forfaits voor gebruik eigen PC / eigen internetabonnement
10% forfait
Kostenvergoeding RSZ
Hoeveel? 10% van het brutoloon voor thuiswerk (formaliseren!)
23
Welke kosten? • Kosten voor werkplek thuis (verwarming, water, verlichting, onderhoud,…) • Kosten voor gebruik hulpmiddelen, apparatuur en bureau- en ander materiaal (PC, papier, inkt, internet,…) • NIET: kosten verbonden aan aankoop, installatie en onderhoud van hulpmiddelen, apparatuur en materiaal (PC, telefoon, printer, machines,…) zoals voorzien in art. 119.3 WAO / art.9 CAO 85. De WG kan deze kosten bovenop 10% vergoeden. • Opgelet: wel aanrekening VAA indien privé-gebruik (180€/jaar voor PC, 60€/jaar voor internet).
Kostenvergoeding RSZ Bureauvergoeding 117,27 € / maand
Hoeveel? 117,27 € / maand Welke kosten? • Kosten voor werkplek thuis (verwarming, elektriciteit, klein bureaugereedschap, …) • Veronderstelt een ruimte in de woning van de werknemer • Voor werknemers die vallen onder de wetgeving op de arbeidsduur wordt dit forfait dus niet aanvaard wanneer het gaat om een werknemer die de voor hem geldende maximale wettelijke arbeidsduur bijna uitsluitend verricht op een door de werkgever ingerichte werkplek. 24
NIEUW
Kostenvergoeding RSZ
Forfaits voor gebruik eigen PC / eigen internetabonnement
Hoeveel? Welke kosten? 20 € / maand voor gebruik van eigen internet 20 € / maand voor gebruik van eigen computerinstallatie NIET te cumuleren met 10% forfait WEL te cumuleren met bureauvergoeding 117,27 € / maand Op voorwaarde dat deze kosten niet reeds zijn inbegrepen in de bureauvergoeding
25
NIEUW
Kostenvergoeding Fiscus
Fiscale circulaire dd 16/01/2014 Voor regelmatig én incidenteel telewerk (<-> RSZ) 3 soorten tussenkomsten Forfait voor gebruik eigen PC en eigen internetabonnement Tussenkomst via terbeschikkingstelling van PC
26
NIEUW
Kostenvergoeding Fiscus Forfait voor gebruik eigen PC en eigen internetabonnement
Hoeveel? Welke kosten? 20 € / maand voor gebruik van eigen internet 20 € / maand voor gebruik van eigen computerinstallatie
27
NIEUW
Kostenvergoeding Fiscus
Tussenkomst via terbeschikkingstelling van PC
1.Enkel beroepsmatig gebruik Geen VAA en dus geen belasting Voorwaarden • Schriftelijk verbod van WG om privé te gebruiken en WN verbindt zich ertoe om dit verbod na te leven (ook schriftelijk) • WG neemt technische voorzorgen (firewall, …) om privé-gebruik tegen te gaan
2.Als ook privégebruik VAA aanrekenen • € 180 / jaar voor PC • € 60 / jaar voor internetaansluiting en/of –abonnement Eventueel slechts pro rata voor de maanden waarin telewerk 28
Aan de slag ! Formaliseren is de boodschap !
29
POLICY ?
OVEREENKOMST ?
Instructierecht WG
Wilsovereenstemming partijen
Algemene afspraken eenzijdig opgelegd door werkgever
Overeen te komen afspraken (verplichte vermeldingen in overeenkomst)
Thuiswerk, waar wacht je op ? Bereid je goed voor Juridisch: • Formaliseren • Vergeet de overlegorganen niet ! Zorg voor een goede verankering • Vergeet niet dat het invoeren van thuiswerk een project is. Het sluiten van de juiste contracten maakt hier slechts deel van uit Anticipeer op komende weerstand
30
BEDANKT EN TOT ZIENS !
[email protected] Sociaal juridisch/ HR Trainer Advanced Consultant