CONGRES
1
januari 2008
NVOX
CONGRES Programma NVON-congres Duurzaamheid in processen 14 en 15 maart 2008 Open Universiteit Heerlen
2
Lezingen L01. Openingslezing Duurzaamheid in leerprocessen
TIJD 10.00 - 10.30 10.30 - 10.50
ACTIVITEIT Inschrijving en koffie Welkomstwoorden namens de NVON en de Open Universiteit Nederland
10.50 - 11.25
L01 openingslezing Duurzaamheid in leerprocessen
11.30 – 12.05
lezingen ronde 1 L02 Ruimtelijke analyse in de milieu-natuurwetenschappen L03 Ons genetisch profiel en de weg naar personalized medicine L04 Milieuchemie: fijnstof L05 Duurzaamheid van oerknal naar toekomst deel 1 (kan alleen i.c.m. deel 2)
12.05 – 12.20
Koffiepauze
12.20 – 12.55
lezingen ronde 2 L06 CELLS - Closed Ecological Life Support Systems: dé test op duurzaamheid in processen L07 Jongeren, cannabis en schizofrenie L08 Sciences met ICT L09 Duurzaamheid van oerknal naar toekomst deel 2 (kan alleen i.c.m. deel 1)
12.55 – 14.30
lunch/markt
14.30 – 16.30
Excursie of workshops
14.30 – 15.20
workshop ronde 1 W01 Netwerkleren rond een kennisbank scheikunde W02 Kennisbank biologie W03 Chemische industrie en chemieonderwijs W04 Klimaatbuffers
Eerste lezingronde:
15.20 – 15.35
Koffiepauze
15.35 – 16.25
Workshop ronde 2 W05 Science met ICT in de klas W06 Ruimtelijke analyse met webbased GIS W07 Geologie en natuurlijke bouwsteen in Zuid-Limburg W08 De computer bij het centraal examen: van Compex naar CBT
14.30 – 16.30
Excursie E01 Nucleaire geneeskunde, excursie naar het lab van Atrium Medisch Centrum Heerlen E02 Science Centre Industrion met workshop E03 DSM procesengineering E04 Dierentuin het Gaiapark met workshop
16.35 - 17.10 17.15 - 17.45
Algemene Ledenvergadering Afsluiting
17.50 – 18.30
Borrel
18.30
Diner
ZATERDAG 10.00 – 15.00
15 MAART E05 Excursie Limburg: onder- en bovengronds
Binnen de bacheloropleiding Milieu-natuurwetenschappen van de Open Universiteit Nederland proberen we studenten vanaf de start van de opleiding het ‘systeem aarde’ te laten ontrafelen. Zij ervaren, tijdens het werken met computermodellen,dat deelsystemen (ecosystemen en compartimenten als bodem, water, atmosfeer) allemaal met elkaar zijn verbonden. Opdrachten en werkvormen gericht op ruimtelijke analyse van de fysieke leefomgeving, zowel op regionaal, nationaal als mondiaal niveau, geven de studenten inzicht in koppeling in tijd en ruimte tussen de verschillende aardse systemen. Het gaat daarbij om processen zoals bodemvorming, transport van verontreinigingen en grondwaterstromingen en de weergave daarvan in ruimtelijke patronen en systemen. De analyse van processen in samenhang met veranderingen in ruimtelijke patronen en systemen krijgt daarbij aandacht. Aan de hand van voorbeelden uit onze cursussen laten we zien hoe ruimtelijke analyse competentiegericht wordt aangeboden.
NVOX
januari 2008
Spreker: prof.dr. Rietje van Dam i.s.m. Ruud Lubbers Duurzame ontwikkeling is een gezamenlijk zoekproces waarin we leren in vrede, waardigheid en wederzijds respect samen te leven op Planeet Aarde zonder door onze productie- en consumptiepatronen die planeet onherstelbaar te beschadigen. Het is belangrijk je daarbij te realiseren dat er niet een standaard recept is voor duurzame ontwikkeling maar dat het concept veel gezichten heeft. Het gaat bij dat zoeken om een functionele interactie tussen het ecologische, het economische en het sociaal-culturele perspectief. Het sociale zoekproces naar duurzame ontwikkeling is moeizaam maar noodzakelijk en onderwijs speelt daarbij een belangrijke rol. De United Nations Decade Education for Sustainable Development (UN DESD) verdient daarom ook volop onze aandacht, creativiteit en inzet.
L02. Ruimtelijke analyse in de milieu-natuurwetenschappen Spreker: ir. Angelique Lansu
L03. Ons genetisch profiel en de weg naar personalized medicine Spreker: dr.ir. Petra Wolffs PhD Het is al lang bekend in de medische wetenschappen dat sommige patiënten met dezelfde symptomen sneller verslechteren dan anderen, maar ook dat sommige patiënten beter reageren op medicijnen dan anderen. Dergelijke verschillen worden bepaald door factoren zoals leeftijd, geslacht en onderliggend lijden. Maar daarnaast verschijnt er steeds meer bewijs dat die verschillen ook worden veroorzaakt door verschillen in ons genomische profiel. In de laatste jaren zijn er al enkele miljoenen van deze veel voorkomende verschillen, single nucleotide polymorfisms (SNPs) genaamd, in ons genoom geïdentificeerd. In deze presentatie wordt een aantal voorbeelden besproken waarin wordt aangetoond hoe SNPs betrokken zijn bij bepaalde ziekten. De vraag is nu: wat zal de impact worden van ons genetische profiel op een steeds meer persoonsgerichte behandeling in het ziekenhuis?
energie in zekere zin equivalent zijn. Thans is de opvatting dat materie informatie is en energie is informatieverwerking. Bovendien zijn ook informatiedrager en informatieverwerker equivalente begrippen. De kosmos is de grootste quantumcomputer en heeft sinds de oerknal ruim 10120 operaties uitgevoerd op ruim 1090 bits. Bij duurzaamheid komt ook het begrip entropie aan de orde. Entropie is geen maat voor chaos, maar voor onzichtbaarheid. Complexiteit is het ontbreken van inzicht in de structuur. Observeren is het benutten van differentie. Met deze stellingen komen we bij fundamentele vragen over wat natuurkunde is. Een vraag die we onder andere proberen te toetsen aan de Einstein-Podolsky-Rosen paradox uit de befaamde publicatie in Physical Review van 1935. Daarmee belanden we bij de duurzaamheid van de natuurkunde als hedendaags wereldbeeld.
Tweede lezingronde:
L04. Milieuchemie: fijnstof
L06. CELLS - Closed Ecological Life Support Systems: dé test op duurzaamheid in processen
Spreker: prof.dr. Lucas Reijnders
Spreker: dr.ir. Joop de Kraker
Fijnstof is de categorie stof kleiner dan 10 micrometer. Van alle soorten luchtverontreiniging is deze in de Nederlandse praktijk waarschijnlijk de schadelijkste. Blijkens onderzoek beloopt in Nederland de extra sterfte door fijnstof thans tussen de 15.000-25.000 mensen per jaar en veroorzaakt fijnstof ongeveer 10% van de ziektelast. De gezondheidsschade door fijnstof hangt nauw samen met het aantal (persistente) deeltjes, het deeltjesoppervlak en de stoffen die op het oppervlak aanwezig zijn. De normstelling is daar niet op afgestemd. De belangrijkste bronnen van fijnstof zijn het verkeer (met name dieselvoertuigen) en de industrie. De blootstelling aan fijnstof kan sterk omlaag door de toepassing van schonere processen en van filters die fijnstof afvangen.
De geschiedenis van CELLS begint in de tijd van de Koude Oorlog, tijdens de ‘Race for Space’ tussen de VS en de Sovjet-Unie. Beide landen zochten naar systemen die ruimtevaarders konden voorzien van water, voedsel en verse lucht tijdens een langdurig buitenaards verblijf. De complementaire levensprocessen van mensen en groene planten vormen de grondslag van dergelijke systemen. Het meest bekende voorbeeld van een CELLS is Biosphere 2, een reusachtige, luchtdichte kas in de woestijn van Arizona waarin begin jaren negentig acht mensen zich gedurende twee jaar opsloten. Het liep niet goed af met Biosphere 2, en de conclusie luidde dat er geen alternatief bestaat voor de ‘echte’ biosfeer. Onze kennis schiet nog altijd tekort voor het ontwerpen van systemen die leven duurzaam mogelijk maken. De lezing zal ingaan op de vraag waar de knelpunten liggen.
L05. Duurzaamheid van oerknal naar toekomst deel 1 (alleen i.c.m. deel 2 (L09) te volgen) Spreker: ir. Ton Smeets Duurzaamheid gaat niet om het beperken van gebruik van schaarse middelen maar om de mate van hergebruik daarvan. Schaarse middelen vinden hun oorsprong in de oerknal. Toen ontstond materie en energie. Einstein heeft laten zien dat de begrippen materie en
het ontwikkelen van schizofrenie. Epidemiologisch onderzoek is echter niet toereikend om een oorzakelijk verband vast te stellen. Dit wordt wel aannemelijker wanneer er een biologische verklaring is. Recente ontwikkelingen in het hersenonderzoek hebben inzicht verschaft in de ontwikkeling van de hersenen. Aangetoond is dat een gebied vooraan in de hersenen, de prefrontale cortex, tijdens de adolescentie nog volop in ontwikkeling is. Een verstoorde hersenontwikkeling wordt beschouwd als één van de belangrijkste biologische oorzaken van schizofrenie. Uitgelegd wordt hoe cannabisgebruik tijdens de adolescentie de ontwikkeling van de prefrontale cortex verstoort en zo kan leiden tot het ontstaan van psychosen en psychotische symptomen.
L08. Sciences met ICT Spreker: prof.dr. Bert Zwaneveld Eigenlijk is een lezing met deze titel overbodig: sciences is anno 2007 ondenkbaar zonder ICT. Het gaat echter niet zozeer over sciences met ICT als wel over science-onderwijs met ICT. In de lezing wordt onderscheid gemaakt tussen het professionaliseren van scienceleraren met ICT(1) en het gebruik van ICT in de klas door die leraren (2). Bij beide punten zal vanuit een aantal didactische invalshoeken worden ingegaan op de achterliggende ideeën. Een greep uit die aspecten: vanuit welke visie op science-onderwijs op school gebruik je ICT, waarop moet je in ieder geval letten (genderaspecten, de concept-contextbenadering, blokkades, begripsvorming, toetsing), hoe leren leraren? In de workshops W01 en W02 over de Kennisbanken biologie en scheikunde gaat het onder andere om de operationalisering van die ideeën.
L09. Duurzaamheid van oerknal naar toekomst deel 2 (alleen i.c.m. deel 1 (L05) te volgen) Spreker: ir. Ton Smeets De samenvatting van deze lezing vindt u bij L05.
L07. Jongeren, cannabis en schizofrenie Spreker: dr. Raymond Niesink Cannabis is de meest gebruikte illegale drug onder jongeren. Epidemiologisch onderzoek heeft aangetoond dat er een verband is tussen het gebruik van cannabis door jongeren en
januari 2008
NVOX
3
CONGRES Workshops
W03. Chemische industrie en chemieonderwijs
W06. Ruimtelijke analyse met webbased GIS
Eerste workshopronde:
Spreker: ir. Nelo Emerencia
Spreker: ir. Angelique Lansu en Ton Baltissen
W01. Netwerkleren rond een kennisbank scheikunde
Docenten spelen een cruciale rol in de beroepskeuze van leerlingen en studenten. De rol daarbij van kundige docenten die trots zijn op hun vak en met enthousiasme kunnen doceren over het belang van chemie en de aantrekkelijkheid van het werken in de chemie is cruciaal. De afgelopen decennia is de belangstelling van jongeren om chemie te studeren en een carrière te starten in de chemie gestaag afgenomen. Nu verwachten we een toenemende vraag vanuit de industrie aan kenniswerkers voor vervanging van de baby-boom generatie, en om innovatie en de voorziene groei mogelijk te maken. Tijdens deze workshop willen we nagaan hoe de chemische industrie en het chemieonderwijs samen kunnen werken aan een betere uitwisseling tussen onderwijs en arbeidsmarkt om meer jongeren geïnteresseerd te krijgen in een studie chemie en in een carrière in de sector.
In de workshop kunnen de deelnemers werken aan een opdracht Ruimtelijke planvorming van infrastructurele werken. Met behulp van een webbased Geografisch informatiesysteem maken de deelnemers een gebiedsgerichte analyse van de fysieke leefomgeving. Op basis van deze analyse kunen ze voorstellen doen over de geschiktheid en de beste ligging voor aan te leggen infrastructurele werken. Bij deze opdracht werkt men met fysische kenmerken van het gebied, gegevens over bodemgesteldheid en bodemkenmerken en grondwaterdata en leert met behulp van digitale kaarten in een GIS deze gegevens te analyseren.
Spreker: dr. Jan Lutgerink
4
Binnen het Ruud de Moor Centrum (http://www.ou.nl/eCache/DEF/4/991.html) werken we aan kennisbanken voor beginnende docenten biologie, natuurkunde en scheikunde. Naast koppeling van vakdidactiek aan vakinhoud bieden onze webpresentaties ook ruimte voor uitbreiding (lesvoorbeelden, toetsen, etc.). Voor verdere ontwikkeling van deze kennisbanken hebben we digitale ontwikkelomgevingen samengesteld. We hopen hiermee een faciliteit te bieden voor verbetering en verdere uitbouw van de kennisbanken door zowel beginnende als ervaren docenten. Tijdens de workshop lichten we de voordelen van deze vorm van netwerkleren/samenwerken toe en kunt u - bij wijze van voorbeeld – kennis maken met zowel een ontwikkelomgeving voor de kennisbank scheikunde als een update van deze kennisbank. U krijgt een gastaccount, waarmee u zich naderhand - via de ontwikkelomgeving – kunt aanmelden voor een eigen (gratis) account.
W02. Kennisbank biologie Spreker: drs. Els Jans De kennisbank biologie is bedoeld voor biologieleraren in opleiding, zij-instromers en andere beginnende biologiedocenten om snel kennis te verwerven op het gebied van vakinhoud en vakdidactiek. De kennisbank biedt: vakinhoudelijke kennis die minimaal nodig is om les te geven en meteen daarnaast bij elk onderwerp: 1. een uitwerking van misconcepten die bij leerlingen leven rond dat onderwerp, 2. de mogelijke oorzaken van deze misconcepten en 3. mogelijke didactische routes om deze misconcepten te voorkomen. Tijdens de workshop willen we onderzoek doen naar de misconcepten. Het doel van het onderzoek is na te gaan of de didactische uitwerking van de misconcepten geschikt is voor de doelgroep van de kennisbank. Ook kunnen de resultaten van het onderzoek nog aanleiding geven tot bijstelling van het product.
NVOX
januari 2008
W04. Klimaatbuffers Sprekers: J. Feenstra en C. Brederveld Ons klimaat verandert! De manier waarop wij onze omgeving naar onze hand hebben gezet, blijkt niet goed uit te pakken. Een mogelijke oplossing? Klimaatbuffers…. Bijna dagelijks hoor en lees je iets over de veranderingen in het klimaat en de gevolgen daarvan. Tijd dus voor een breed maatschappelijk debat, waarbij we de leerlingen betrekken. Het is immers een probleem van nu met gevolgen voor morgen, wanneer de leerlingen volwassen zullen zijn. Het lespakket ‘klimaatbuffers’ brengt het klimaatprobleem onder de aandacht, zodat leerlingen zich gaan verdiepen in deze problematiek. Ze bekijken mogelijke oplossingen, de gevolgen ervan en komen met aanbevelingen. Het materiaal biedt docenten zowel ondersteuning als mogelijkheden om keuzes te maken, waardoor het past binnen de eigen schoolstructuur. Het is ook geschikt om vakoverstijgend te gebruiken.
Tweede workshopronde: W05. Science met ICT in de klas Spreker: prof.dr. Bert Zwaneveld De deelnemers krijgen een aantal casussen voorgelegd. Aan de hand van deze casussen wordt de vraag besproken: ‘echt experimenteren’ of simuleren: wat zijn de voor- en nadelen?
W07. Geologie en natuurlijke bouwsteen in Zuid-Limburg Spreker: dr. Jef Leinders Van de verschillende soorten gesteenten die zuid Limburg voorkomen is er een aantal als bouwmateriaal gebruikt. Er zal nader worden ingegaan op de herkomst en ouderdom van deze gesteenten en op de geologische structuur van dit gebied.
W08. De computer bij het centraal examen: van Compex naar CBT Spreker: Nynke de Boer In de centrale examens voor de natuurwetenschappen wordt al veel gebruik gemaakt van de computer. Bij de Compex-examens voor vmbo TL, havo en vwo is de computer een onmisbaar hulpmiddel bij het beantwoorden van de op papier gestelde vragen. In het vmbo BB worden de centrale examens volledig op de computer aangeboden en beantwoord. Gesloten vragen worden automatisch gecorrigeerd. Flash-simulaties verrijken de inhoud. De CEVO wil in de toekomst alle computerexamens op de laatstgenoemde manier aanbieden. De Compex-examens worden omgevormd. De examens worden volledig op de computer aangeboden, er is voor deze examens geen papieren versie beschikbaar. In deze presentatie wordt uiteengezet wat wij inhoudelijk van deze nieuwe examenvorm verwachten, en welke planning de CEVO voor ogen heeft.
Excursies Excursies op vrijdag: E01. Nucleaire geneeskunde, excursie naar het lab van Atrium Medisch Centrum Heerlen Het Atrium Medisch Centrum is een modern STZ ziekenhuis met opleidingsmogelijkheden. Het beschikt voor het kunnen vaststellen van een juiste diagnose over een groot modern laboratorium. Hier ervaart u, aan de hand van een casus betreffende een jonge vrouw met een non-Hodgkin lymfoom, welke stappen gezet moeten worden om tot een juiste diagnose te komen. Dr.ing. M.P.G. Leers, klinisch chemicus, begeleidt u daarbij met een korte PowerPointpresentatie.Vervolgens gaat de helft van de aanwezigen met de heer Leers het laboratorium in, waar uiteengezet wordt hoe het besprokene in zijn werk gaat. De andere helft van de groep gaat mee met drs. A. Rahmy, nucleair geneeskundige, die u op zijn afdeling zal laten zien wat er allemaal plaatsvindt in de nucleaire geneeskunde met betrekking tot de casus.
E04. Dierentuin het Gaiapark met workshop Adres: Dentgenbachweg 105, 6468 PG Kerkrade www.gaiapark.nl Het Gaiapark is een jonge, thematisch opgezette, dierentuin.Het leefgebied van de dieren is zoveel mogelijk nagebootst, bijvoorbeeld zebra’s komen savanne voor. Per thema is informatie voorhanden. Het doel van het Gaiapark is het stimuleren van natuur- en soortbehoud en het bevorderen van het bewustzijn over natuurbehoud. In het park, een aanrader voor docenten biologie, zal Patrick van Veen, bioloog en gespecialiseerd in de moderne ethologie u informeren over de huidige stand van zaken in de ethologie. Hij doet dit via de onbevangenheid van Lorentz, Tinbergen en Skinner, de inzichten van Frans de Waal en Jane Godall, de invloed van Animal Planet en de interactie met het publiek. U zult ervaren, al kijkend naar de gorilla’s op het eiland, dat u bij bv. uw schoolleider trekjes kunt waarnemen die vergelijkbaar zijn met wat u bij de gorilla’s ziet en hoort.
Excursie op zaterdag: E02. Science Centre Industrion met workshop Adres: Museumplein 2, 6461 MA Kerkrade www.industrion.nl Het Industrion is een jong interactief, wetenschappelijk en technisch museum, wat nu al te klein is. Het wordt in 2007 en 2008 vergroot en verbouwd, waardoor de wetenschap de plaats krijgt die hij verdiend. U gaat aan de slag met het ‘Willie Wortel’-programma. Met behulp van de scienceboxen maakt u bijvoorbeeld een bewegingsmelder of deurmatalarm of u ontwikkelt zo mogelijk een leugendetector, die u op uw school kunt uittesten. Daarnaast ontdekt u het proces van uitvinden en welke technische en wetenschappelijke processen Willie Wortel in zijn uitvindingen gebruikt. Zo mogelijk kunt u in één van de laboratoria zelf aan de slag gaan om een uitvinding te doen. Deze excursie is een aanrader voor zowel toa’s als docenten.
E03. DSM procesengineering (o.v.b.) Toelichting komt in NVOX2.
E05. Zaterdagexcursie: boven en onder Maastricht (o.v.b.) De congrescommissie biedt u op zaterdag 15 maart 2008 de mogelijkheid de steenkoolmijn in Valkenburg te bezoeken. Hier maakt u kennis met de mysterieuze wereld onder de grond. Om 10 uur vertrekken we bij Hotel Van der Valk en begint het bezoek aan de steenkoolmijn om 10.30 uur. U krijgt eerst een film te zien waarin alle facetten van de mijnbouw worden getoond. Vervolgens neemt de gids, een ex-mijnwerker u mee naar de wereld van de steenkoolwinning. In de mijn ervaart u de harde wereld van de mijnwerkers. Elke gids vertelt zijn eigen verhaal en doet daarin het verleden herleven. Indrukwekkend is de demonstratie van mijnbouwmachines, die op een speciaal daarvoor aangelegde persluchtinstallatie werken. Deze ondergrondse ervaring duurt ongeveer 75 minuten. Daarna kunt u gratis het museum met Krijt- en Carboonfossielen bezoeken. Hier ziet u onder andere de grootste onderkaak van een Mosasaurus die ooit is opgegraven. Van 12 tot 13 uur kunt u op eigen gelegenheid Valkenburg verkennen. Om 13.00 uur vertrekt de bus richting Maastricht, waar u de keuze hebt uit: a) Een historische stadswandeling. Onder leiding van een gids maakt u gedurende 1,5 uur een wandeling door het oude centrum van
Maastricht. De wandeling voert u langs de oude stadswallen, het gerestaureerde Stokstraatkwartier, diverse parken en het beroemde Vrijthof. Deze excursie is een uitstekende manier om het bourgondische Maastricht een beetje te leren kennen. b) Bezoek aan de vestigingswallen en schuilkelderexpositie. Deze wandeling voert gedurende 1,5 uur langs de restanten van de Middeleeuwse vestingwerken, de stadswallen en langs de buitenwerken die Maastricht in de loop der geschiedenis hebben moeten verdedigen tegen de vele aanvallen op de stad. Daarna bezoekt u de schuilkelderexpositie die zowel het ondergrondse schuilen tijdens de Tweede Wereldoorlog als ook de atoomvrije schuilkelderperiode aanschouwelijk maakt door middel van diverse materialen en voorwerpen uit desbetreffende perioden. c) Bezoek aan het natuurhistorisch museum (toegangsprijs is bij de excursie inbegrepen). Op eigen gelegenheid maakt u een reis door de tijd. U wandelt langs de tropische moerassen van zo’n 350 miljoen jaar geleden en langs de Krijtzee die Limburg ongeveer 70 miljoen jaar geleden overspoelde. U staat oog in oog met Mosasauriërs uit de Krijtzee en de fossiele resten van een Prognathodon. De enorme verzameling van grote en kleine fossielen en mineralen geven u een uitstekend beeld van de geschiedenis van Limburg. In het Subterraneum treft u reconstructies van een vuursteenmijn en een kalksteengroeve aan. Hier ziet u hoe in het verleden vuursteen werd gedolven en hoe mergelblokken gewonnen werden. Dit museum is een uitdaging! De zaterdagexcursie kost € 25,-.
januari 2008
NVOX
5
CONGRES Opgaveformulier NVON-congres 2008 Inschrijven via de site voorkomt misverstanden en verdient daarom sterk de voorkeur. U kunt kosteloos annuleren tot één week voor aanvang van het congres per e-mail aan
[email protected], echter indien u niet aan het congres deelneemt zonder te annuleren bent u de congres- en/of dinerkosten verschuldigd. Na inschrijving ontvangt u een e-mail met de rekening. Zodra uw betaling is bijgeschreven, ontvangt u een betalingsbevestiging per e-mail. Hierbij geeft ondergetekende zich op voor het NVON-congres op 14 maart 2008 in Heerlen Voorletters* Achternaam* Geslacht m/v Adres* Postcode* Plaats* Telefoon overdag* E-mail
………………. .………………………………………………………… …………….…………………………………………………… ……….…………………………………………………… ……….…………………………………………………… ………………………………………………… (duidelijk schrijven s.v.p., let op punten e.d.)* …………….……………………………………………………
* verplichte velden. De rekening wordt uitsluitend verzonden per e-mail. Functie: ❍ docent ❍ toa ❍ anders Vakgebied: ❍ scheikunde ❍ natuurkunde ❍ biologie ❍ anw ❍ anders Schooltype: ❍ vmbo ❍ havo/vwo ❍ hogeschool ❍ universiteit ❍ pabo ❍ anders 6
Nascholingscertificaat: ❍ ja ❍ nee Indien ja: geboortedatum …………….……….……….…. Geboorteplaats …………….……….……….…. Ondergetekende ❍ is NVON-lid op huisadres en betaalt € 110,❍ is lid van NNV, NIBI, VeLeWe of KNCV en betaalt € 160,❍ is gepensioneerd NVON-lid en betaalt € 75,❍ is geen lid en betaalt € 180,❍ wil lid worden en meteen gebruikmaken van het ledentarief voor het congres à € 110,- . Contributieregeling zie www.nvon.nl ❍ wil lid worden, hoeft tot 1 januari 2009 geen contributie te betalen en betaalt voor het congres het normale tarief à € 180,❍ is student en betaalt € 25,-. Kopie collegekaart opsturen naar NVON-congres, postbus 60047, 9703 BA Groningen,
[email protected], fax 0842-245324. Indien wij geen kopie ontvangen, bent u het normale tarief verschuldigd. ❍ neemt deel aan het diner en betaalt daarvoor € 40,-. Eventuele dieetwensen: …………….……….……….….………………………………………… ❍ neemt deel aan de zaterdagexcursie en betaalt daarvoor € 25,❍ overnachting van donderdag op vrijdag voor één persoon € 91,❍ overnachting van donderdag op vrijdag voor twee personen € 107,-. Deelt de kamer met: ……………………..……………………..…………………… ❍ overnachting van vrijdag op zaterdag voor één persoon € 91,❍ overnachting van vrijdag op zaterdag voor twee personen € 107,-. Deelt de kamer met: ……………………..……………………..…………………… ❍ twee overnachtingen (op 13 en op 14 maart) voor één persoon € 182,❍ twee overnachtingen (op 13 en op 14 maart) voor twee personen € 214,-. Deelt de kamer met: ……………………..……………………..…………
NVOX
januari 2008
Ondergetekende verklaart dat hij/zij het bedrag van € …….. vóór 1 maart zal (laten) overmaken op rekeningnummer 55 03 67 780 t.n.v. NVON te Wijdenes. Vermeld bij de omschrijving uw naam, adres, lidmaatschapsnummer en ‘congres’. Als de school voor u betaalt, wilt u de school dan doorgeven dat zij per deelnemer apart moeten betalen en dat zij bij het betalingskenmerk duidelijk uw naam en uw huisadres vermelden, of als u lid bent uw lidnummer, anders kunnen wij niet achterhalen voor wie de school betaalt. Uw lidnummer is op te vragen bij de ledenadministratie, 0522-855175. Het hierboven vermelde bedrag wordt betaald door: ❍ ondergetekende ❍ door …………….……….……….….…………….……….……….…. (naam school of instituut invullen) Straat …………….……….……….…. Postcode …………….……….……….…. Plaats …………….……….……….…. Telefoon …………….……….……….…. E-mail contactpersoon m.b.t. betaling …………….……….……….…. Ondergetekende wil deelnemen aan: Eerste lezingronde: eerste keus: ❍ L02 tweede keus: ❍ L02 Tweede lezingronde:eerste keus: ❍ L06 tweede keus: ❍ L06
❍ L03 ❍ L03 ❍ L07 ❍ L07
❍ L04 ❍ L04 ❍ L08 ❍ L08
❍ L05 ❍ L05 ❍ L09 ❍ L09
U kunt kiezen voor óf een excursie óf twee workshoprondes. U kiest voor: ❍ Workshops (ga hieronder verder en sla excursies over) Eerste workshopronde: eerste en tweede keus per workshopronde Eerste keus: ❍ W01 ❍ W02 ❍ W03 ❍ W04 Tweede keus: ❍ W01 ❍ W02 ❍ W03 ❍ W04 Tweede workshopronde: eerste en tweede keus per workshopronde Eerste keus: ❍ W05 ❍ W06 ❍ W07 ❍ W08 Tweede keus: ❍ W05 ❍ W06 ❍ W07 ❍ W08 ❍ Excursies op vrijdag: dit niet invullen als u workshops hebt gekozen. Eerste keus: ❍ E01 ❍ E02 ❍ E03 ❍ E04 Tweede keus: ❍ E01 ❍ E02 ❍ E03 ❍ E04 ❍ Zaterdagexcursie à € 25,00: ❍ E05 Voor het tweede gedeelte van de excursie kies ik voor: ❍ de stadswandeling o.l.v. gids ❍ bezoek aan stadswallen en expositie schuilkelders o.l.v. gids ❍ bezoek aan natuurhistorisch museum op eigen gelegenheid Om organisatorische redenen is het mogelijk dat er van uw keuze wordt afgeweken. Bij het inchecken wordt bekendgemaakt bij welke activiteiten u bent ingedeeld. Plaats
…………….……….……….…. datum ………………………………
Handtekening …………….……….……….…. Dit formulier volledig ingevuld en ondertekend opsturen naar NVON-secretariaat, postbus 60047, 9703 BA Groningen, fax 0842-245324, of alle gevraagde informatie mailen naar:
[email protected]. U ontvangt een bevestiging per e-mail.
ADRESSEN BESTUUR NVON DAGELIJKS BESTUUR Voorzitter H.Huismans, Nieuwstraat 12, 5527 AT Hapert (0497) 336377
[email protected] Secretaris L.A.M. Jansen, Koudekerkseweg 148, 4382 EM Vlissingen (0118) 414264
[email protected] Penningmeester J.Chr. Nolthenius, Hemweg 1, 1608 HL Wijdenes (0229) 503050
[email protected] Algemeen lid J. Bette, Luchiesweg 6, 7917 TL Geesbrug (0524) 291691
[email protected] Algemeen lid H. de Graaf, Renier Sniederslaan 6, 5582 ES Waalre (040) 2215037
[email protected] Bestuursmedewerker mw. L. Pors, p/a KNCV, Postbus 249, 2260 AE Leidschendam (070) 3378798
[email protected]
ALGEMEEN BESTUUR Het Algemeen Bestuur wordt gevormd door het Dagelijks Bestuur en de voorzitters van de sectiebesturen.
SECTIEBESTUREN SECTIE BIOLOGIE Voorzitter Jos van Koppen, Molukkenstraat 12, 2612 EC Delft, (015) 2135001
[email protected] secretaris Jan Willem Noordenbos, Spijkert 25, 5641 NH Eindhoven, (040) 2908299
[email protected] Coördinator reg. kringen havo/vwo Agnes Storm, Lambertushof 6, 2311 KP Leiden tel. 071-5131736
[email protected] Coördinator reg. kringen vmbo Harry Stolting, Schoolweg 3, 8181 RD Heerde ; 0578-692774
[email protected] Leden vacature SECTIE NATUURKUNDE Voorzitter a.i. Mw. A. Thurlings-van der Lingen, Stadhouderslaan 15, 3583 JB Utrecht, (030) 2546184,
[email protected] Secretaris: Mw. A. Cottaar, Onyxdijk 1, 4706 LN Roosendaal, (0165) 530627,
[email protected] Coördinator reg. kringen vwo/havo Hr. D.J. van de Poppe, Paulus Potterstraat 13, 7462 BC Rijssen, (0548) 521557,
[email protected] Coördinator reg. kringen vmbo vacant Leden Hr. R.C. Martens, Pelikaan 11, 4822 RM Breda, (076) 5498250,
[email protected] Hr. J.J. Dekker, Slakkenveen 271, 3205 GK Spijkenisse, (0181) 634931,
[email protected] SECTIE PABO-PO i.o. Voorzitter M. van Graft, Bolhaarslaan 9, 7522 CT Enschede,
[email protected] Penningmeester T. Richter, Frans Snijderslaan 19, 5642 AM Eindhoven,
[email protected] Leden Frank van Herwaarden, Van der Mondestraat 89, 3515 BD Utrecht Petra Jansen, Postadres: Het Woldhuis 11, 7325 WN Apeldoorn Gert Olthof, Persingenstraat 6, 6575 JB Persingen Anica Schilperoord, Mierikswortelstraat 58, 3544 CP Utrecht Gert Talens, Grevelingen 7, 8251 MN Dronten José Thijssen, Heydenrijckstraat 29, 6521 LL Nijmegen SECTIE SCHEIKUNDE Voorzitter Hr. L. Donk, Bovenkerkseweg 38, 3381 KB Giessenburg, (0184) 651723,
[email protected] Secretaris Hr. A. Niënkemper, Olieslager 40, 7463 AD Rijssen, (0548) 517511,
[email protected] Coördinator reg. kringen vwo/havo Hr. J.A.S. Maas, Elandhof 34, 9675 JH Winschoten. (0597) 670200, fax (0597) 670209 (Dollard College),
[email protected] Coördinator reg. kringen vmbo vacant Leden Mw. G.M. Tiemersma. Smientlaan 1, 1343 AT Almere-Hout,
[email protected] Hr. J.H. van Drooge, Lagedijk 300, 1544 BN Zaandijk, (075) 6288639,
[email protected] Hr. H.G. Slender, Bergenboulevard 126, 3825 AB Amersfoort, (033) 4790954,
[email protected] SECTIE TOA Voorzitter Hr. A.P. Soldaat, Briljantstraat 187, 9743 NG Groningen, (050) 5774155,
[email protected] Secretaris Mw. P. Ketelaar-van Gaalen, (055) 5789101,
[email protected] Leden Mw. L. Huge-Oostinjen, (0320) 845413,
[email protected] Dhr. A. van Essen, (0418) 515219,
[email protected] Hr. H. Molendijk, (010) 5216031,
[email protected] Mw. D. de Boer, (0172) 477986,
[email protected] Hr. G. Bossenga, tel. (050) 5411911,
[email protected] Mw. G. Hensbergen, (0343) 442163,
[email protected] Hr. T. van der Vaart, (06) 47824435,
[email protected] SECTIE VMBO i.o. Voorzitter J. Baas, Dwarsvaartweg 78, 8388 MN Oosterstreek, tel. 056-1433122,
[email protected] secretaris vacature leden vacature
BESTUURSCOMMISSIES anw voorzitter vacature secretaris mw. H.P.W. Driessen
[email protected] bovenbouw voorzitter E.J. Hendriks
[email protected]
communicatie & pr voorzitter vacature contactpersoon L.A.M. Jansen
[email protected] NLT voorzitter H. van Bergen
[email protected]
onderbouw voorzitter A. Niënkemper
[email protected] verenigingsfinanciën voorzitter vacature lid mw. G. Hensbergen
[email protected]
NVON-reeks voorzitter mw. H. Kramers-Pals
[email protected]
NVON-ledenadministratie
mw. M. Worst, Postbus 41, 7940 AA Meppel (0522) 855175, fax (0522) 855176
[email protected] NVON-secretariaat mw. B. Lobo, Postbus 60047, 9703 BA Groningen (050) 5490205, fax 0842 245324
[email protected] NVON-artikelen kunt u bestellen bij de ledenservice, mw. J.A. Huijsmans-Janssen, door overmaking van het bedrag o.v.v. het artikelnummer en uw adres. Gironummer 619809 t.n.v. NVON-ledenservice, Nieuwstraat 12, 5527 AT Hapert,
[email protected]
REDACTIE Hoofdredacteur Hr. W.T.W. Vis Ernst Casimirstraat 30 2713 BG Zoetermeer tel. (079) 3165569 fax: (079) 3160674 E-mail:
[email protected] Adjunct-hoofdredacteur Mw. H. Kramers-Pals Horstlindelaan 102 7522 JK Enschede tel. (053) 4326814 fax: (053) 4326887 E-mail:
[email protected] redacteur Hr. H. Bouma tel. (030) 2204496 E-mail:
[email protected] redacteur Mw. I. Schreurs tel. (024) 3784053 E-mail:
[email protected] redacteur Hr. B. Lefeber tel. (030) 2871435 E-mail:
[email protected] Biologie Eindredacteur Mw. M. Domis-Hoos Tobias Asserlaan 104 5056 VD Berkel-Enschot tel. (013) 5332926 E-mail:
[email protected] Scheikunde Eindredacteur Hr. J. de Gruijter Oosterwijklaan 2 5171 HD Kaatsheuvel tel. (0416) 274108 E-mail:
[email protected]
7
Natuurkunde Eindredacteur a.i. Mw. J.E. Frederik Van der Kamlaan 59 2625 KN Delft tel. (015) 2855551 E-mail:
[email protected] Alg. Natuurwetenschappen Eindredacteur Hr. A. Pollmann, Ruisdaelstraat 42, 6521 LE Nijmegen, tel. (024) 3222942 E-mail:
[email protected] Arbo/technologische vorming/ warenkennis/NME/natuuronderwijs Eindredacteur Mw. M.I.C. Offereins Jodichemdreef 40, 3984 JT Odijk tel./fax (030) 6562989 E-mail:
[email protected]
LEDENSERVICE NVON-ledenservice: mw. J.A. Huijsmans-Janssen, Nieuwstraat 12, 5527 AT Hapert. Gironummer 619809,
[email protected] en
[email protected]
Indien u problemen hebt met het invullen van het declaratieformulier of met de uitvoering van uw declaratie kunt u bellen op ma-vr van 19.00-20.00 uur naar (0343) 513848
januari 2008
NVOX
3TUDIEDAG NATUURKUNDE SCHEIKUNDE EN BIOLOGIE
-ETEN MET DE GRAlSCHE REKENMACHINE DE 4) 0LUS 4) 0LUS $E STUDIEDAG VINDT PLAATS OP
$INSDAG APRIL VAN UUR TOT UUR OP DE (OGESCHOOL 5TRECHT !RCHIMEDESLAAN 5TRECHT 4IJDENS DEZE STUDIEDAG GAAT U AAN DE SLAG MET DE GRAlSCHE REKENMACHINE 4) 0LUS .A EEN GLOBALE KENNISMAKING KUNT U ZICH VERDIEPEN IN DE VAKSPECIlEKE MOGELIJKHEDEN VAN DE 4) 0LUS BIJ DE THEORIELESSEN $AARNAAST KRIJGT U DE MOGELIJKHEID OM ENKELE EXPERIMENTEN UIT TE VOEREN MET DE DATALOGGER #", DIE OP DE MACHINE WORDT AANGESLOTEN 6OOR ELK VAN DE DRIE EXACTE VAKKEN NATUURKUNDE SCHEIKUNDE EN BIOLOGIE ZULLEN VOORBEELDEN VAN EXPERIMENTEN AAN WEZIG ZIJN 4OT SLOT ZAL WORDEN BEKEKEN HOE DE 4) 0LUS GEBRUIKT KAN WORDEN BIJ HET VERWERKEN VAN DE MEETGEGEVENS 7ILT U ZICH OPGEVEN OF WILT U MEER INFORMATIE STUURT U EEN MAIL NAAR PROF
lUUNL
$E STUDIEDAG WORDT GEORGANISEERD DOOR 4 .EDERLAND h4EACHERS 4EACHING WITH 4ECHNOLOGYv EN IS EEN SAMENWERKINGSVERBAND TUSSEN HET &REUDENTHAL