*CONCEPT* *CONCEPT*
Behandeld door: Ons kenmerk: Uw kenmerk: Bijlage(n):
Dhr. D. Berends CONCEPT -
Onderwerp:
Wensen en Bedenkingen t.a.v Economic Board Arnhem Nijmegen
Telefoonnummer: 0316-291391 Behorend bij: Datum: 14 september 2015 Uw brief van:
Geacht College van B&W, In antwoord op uw verzoek, om ten aanzien van het deelnemen in de op te richten stichting Economic Board Arnhem Nijmegen (verder te noemen EB) wensen en bedenkingen (art. 160, tweede lid Gemeentewet) aan te reiken, berichten wij u het volgende. U treft eerst per raadsfractie wensen en bedenkingen aan. Aan het einde treft u een raadsbrede conclusie aan. (PvdA) De EB heeft plannen om projecten uit voeren. De gemeenteraad heeft echter geen zicht op of én wanneer de plannen van de EB ook daadwerkelijk zijn vruchten zal afwerpen voor onze gemeente (er zijn namelijk 19 gemeenten die in het gebied van de regio Arnhem - Nijmegen gaan samenwerken). Als deelname in de EB een feit zou worden dan zou het de wens van de fractie PvdA zijn dat de EB per aangesloten gemeente een concreet prestatiestreven vastlegt. De EB beperkt zich in dat geval, wat de fractie PvdA betreft, de komende vijf jaar uitsluitend tot de realisatie van producten/prestaties op het terrein van doelgroepenvervoer, economie en woningbouw. Uit de commissievergadering van 31 augustus jl. bleek onvoldoende wat nut en noodzaak is van toetreding tot de EB. Hoe wordt het belang van onze inwoners daarmee gediend? De fractie PvdA vraagt zich af waarom het college het verzoek van de Stuurgroep volgt om het bedrag van € 1,00 per inwoner, per jaar, voor vijf jaar te garanderen. Niet alle (bijvoorbeeld de gemeente Westervoort) gemeenten doen dit. In de commissievergadering werd niet duidelijk hoe hoog de bijdragen aan de EB uiteindelijk kunnen oplopen. In het rapport Triple Helix samenwerking, op blz. 14, wordt gesteld dat de inwonerbijdrage onvoldoende is om te komen tot investeringen. Is er een indicatie over de hoogte van de bijdragen voor de komende 5 jaar? De overheidsgeleding van de EB wordt gevormd uit een aantal geledingen. Een collegelid uit Arnhem en een collegelid uit Nijmegen hebben in ieder geval zitting hierin. De overige 17 gemeenten worden vertegenwoordigd door 1 regiobestuurder. Hoe wordt deze gekozen? En hoe gaat deze bestuurder het belang van de gemeente Montferland afdoende behartigen? Welk zicht heeft de raad hierop en hoe kan onze raad daar sturing aan geven? -1-
Tot slot, de EB is zelf bevoegd tot een statutenwijziging (art. 16.1) en kan het doel van de stichting veranderen (art. 16.2). De EB bestaat uit 15 personen. Zij kunnen dus besluiten om dingen anders te regelen. Welke zeggenschap hebben wij als raad daarover? (LBM) De fractie LBM heeft bedenkingen t.a.v. de keuze van het college om enkele maanden nadat de gemeenteraad besloten heeft uit de gemeenschappelijke regelingen Stadsregio Arnhem Nijmegen en de Regio Achterhoek te stappen, een voorstel aan de raad aan te bieden waaruit blijkt dat er een draai van 180˚ is gemaakt? Uit de informatie van het college, die op extranet is terug te vinden, maakt de fractie LBM op dat de provincie Gelderland het de gemeente Montferland min of meer verplicht om aan de gemeenschappelijke regeling deel te nemen. De fractie vraagt zich af of dit niet een autonome beslissingsbevoegdheid van de gemeente zelf is? De fractie heeft van het college (in eerdere debatten over uittreding uit beide regio’s) begrepen dat een verplicht lidmaatschap van een gemeenschappelijke regeling niet aan de orde is. Komt het college hier met het huidige voorstel op terug? Gezien de staat van de begroting, heeft de fractie LBM grote bedenkingen bij een nieuwe structurele last van c.a. €52.500,- per jaar. (CDA) Inzake samenwerking in een nieuwe gemeenschappelijke regeling ArnhemNijmegen heeft de fractie CDA nog enkele bedenkingen waar het gaat om de deelname aan de EB. De gemeenschappelijke regeling en de daarbij behorende kosten ( €17.500,per jaar) vindt het CDA in principe prima, maar tegelijkertijd heeft het CDA moeite om de meerwaarde van de EB in te zien. Voordat de fractie CDA aangeeft wel of niet akkoord te gaan, wil de fractie helder hebben wat het de gemeente oplevert of wat de gemeente gaat missen indien het niet participeert in de EB? (Lijst Groote Montferland) De fractie Lijst Groote Montferland vraagt zich af wat de meerwaarde is voor de gemeente Montferland om deel te nemen aan de nieuwe samenwerking binnen de Regio Arnhem-Nijmegen. De regio richt zich op de groeisectoren Health en Energy. Waarom wordt er niet ingestoken op de sector Logistiek die sterk vertegenwoordigd is in de regio Westervoort, Duiven, Zevenaar en Montferland? Het college heeft tijdens de commissiebehandeling aangegeven dat Logistiek onderdeel is van economie, geldt dit niet voor Health en Energy? De fractie Lijst Groote Montferland heeft bedenkingen ten aanzien van de aansprakelijkheidstelling inzake de door de EB opgenomen leningen (statuten art 3.1.e.) en vraagt zich af of die aansprakelijkheid kan overgaan op de deelnemende gemeenten? Voor de volgende bedenking verwijst de fractie Lijst Groote Montferland naar art 6.3. uit de statuten. Daarin wordt ingegaan op de bestuurlijke vertegenwoordiging in de EB. De fractie Lijst Groote Montferland vraagt zich af waarom de samenwerkende gemeenten in Food Valley een stem (zetel) in de board hebben terwijl zij financieel niets bijdragen, en Health juist erg in deze regio vertegenwoordigd is maar geen stem (zetel) heeft? In art. 10.3 van de Statuten wordt ingegaan op het bezoldigingsbeleid. De EB stelt het bezoldigingsbeleid en de arbeidsvoorwaarden van de directeur vast. Fractie Lijst Groote Montferland vraagt zich af welk bezoldigingsbeleid en in welke schaal de directeur wordt ingeschaald en wat het bruto maandbedrag zal zijn? Welke secundaire arbeidsvoorwaarden worden de directeur toegekend? Vervolgens wordt in art. 12.3 van de Statuten gesteld dat de directeur jaarlijks aan de EB een (concept) begroting en een (concept) jaarplan voor het komende jaar voorlegt. De EB kan verlangen dat voor bepaalde, door de EB aan te wijzen onderdelen van de activiteiten van de stichting een afzonderlijke (concept) begroting en/of een afzonderlijk jaarplan wordt opgesteld. Lijst Groote Montferland vraagt zich af waarom concept (begroting en jaarplan) tussen haakjes staat weergegeven? -2-
De fractie Lijst Groote Montferland vindt dat de haakjes dienen te worden weggehaald zodat de EB over de begroting en het jaarplan kan besluiten. Tot slot heeft de fractie Lijst Groote Montferland serieuze bedenkingen bij het feit dat de EB een orgaan is dat door de deelnemende gemeenten wordt gefinancierd, maar waar de afzonderlijke gemeenteraden tegelijkertijd geen enkele invloed op hebben. Er wordt zelfs geen financiële begroting of een jaarverslag aan de deelnemende raden gestuurd. In hoeverre kunnen de raden hun controlerende taak uitoefenen, vraagt de fractie zich af. (D66) De fractie D66 is voor samenwerking op verschillende niveaus en met verschillende partners. In alle samenwerkingsverbanden zijn de volgende overwegingen voor de fractie D66 van belang en eigenlijk voorwaardelijk, de democratische besluitvorming, de effectiviteit (het praktische nut) en zijn de financiën voor alle betrokkenen helder en transparant geregeld. Het voornemen van het college om deel te nemen aan de stichting EB brengt voor de fractie D66 dan ook de volgende wensen en bedenkingen met zich mee. Er is zorg over de concrete effectiviteit van de stichting. Is er, om in populaire termen te spreken, niet de kans dat het een mooi, opgetuigde kerstboom is, met weinig concreet herleidbaar resultaat, maar wel met prachtige full colour brochures en presentaties? Zoals het nu beschreven staat, is de financiële bijdrage voor de gemeente Montferland wel omschreven maar zijn er blijkbaar ook mogelijke andere, toekomstige geldstromen. Als het college hieraan gaat deelnemen is vooraf een goed overzicht van mogelijke risico’s gewenst. De fractie vraagt zich ook af hoe de (economische) aandacht en invloed voor de kleinere gemeentes geborgd wordt? Is het de bedoeling dat er na de start concrete doelen worden gesteld waar ook op geëvalueerd kan worden door alle afzonderlijke partners? Vervolgens vindt de fractie D66 het nog van belang om op te merken dat de logistieke branche voor de gemeente Montferland een belangrijke branche is, maar dat in alle onderliggende stukken hier niet of nauwelijks een verband mee wordt gelegd. In hoeverre is het nog mogelijk om dit toch nog vast te leggen in dit samenwerkingsverband? Gelet op de Kerntakendiscussie en de raadsbrede focus op effectiviteit en voor de fractie D66 in het bijzonder de democratische besluitvorming, is deelname aan nieuwe verbanden niet meteen uitgesloten maar vraagt wel om goede, concrete afwegingen om juist achter de mooie woorden te kijken. (VVD) De fractie VVD was en is van mening dat samenwerking in de regio altijd nodig zal zijn om voor de gemeente Montferland de belangen zo goed mogelijk te kunnen dienen. Het stoppen van de Stadsregio Arnhem Nijmegen en het besluit van de gemeente Montferland om uit het bestaande samenwerkingsverband van de Regio Achterhoek te stappen betekenen voor de VVD niet dat er geen samenwerking in beide gebieden meer nodig is. Er dient volgens de VVD echter meer gericht samengewerkt te worden per onderwerp of thema en met direct mede belanghebbende gemeenten. Dit in plaats van een standaard samenwerking met een gehele regio op thema’s waar Montferland zaken al op een andere wijze goed heeft ingevuld. Binnen de voorgestelde regionale samenwerking met Arnhem-Nijmegen wordt voor het thema Economie een Economic Board voorgesteld. Het college zal zelfstandig kunnen besluiten of men wel of niet in de Economic Board gaat deelnemen. De bedenkingen en vragen van de raadsfracties kunnen hen helpen een weloverwogen keuze te maken. De VVD ziet graag dat, na de recente beëindiging van de Stadsregio Arnhem Nijmegen, de regionale activiteiten op gebied van wonen, mobiliteit en economie voortvarend worden opgepakt door een opvolger van de stadsregio. Al zal deze een andere
-3-
samenstelling hebben en zich anders verhouden t.o.v. provincie en deelnemende gemeentes. Hieronder de bedenkingen en vragen van de VVD fractie m.b.t. de EB. Financiën. Voor de EB wordt begroot dat er minimaal €750.000 per jaar nodig is (€1 per inwoner), 4 FTE projectburo kosten inclusief Overhead €500.000. De fractie VVD vraagt: Wat zijn de begrote kosten van Bureau Brussel (2 FTE)? Hoeveel van het restant van de €750.000 per jaar kan er worden ingezet om zaken van de grond te krijgen? Hoe meten we de effecten van de EB voor Montferland en haar directe omgeving en wat is de nulsituatie? De EB vraagt commitment van de gemeente voor 5 jaar met een minimum van €1 per inwoner. Hoe wordt bepaald en vervolgens besloten in het geval dit meer zou moeten zijn? Moet u nú beslissen voor 5 jaar deelname inclusief bijdrage of is het ook bespreekbaar (mogelijk) om 1-of 2-jaarlijks over de bijdrage aan EB opnieuw te besluiten? Met name omdat dan beter zichtbaar is (wordt) wat er gedaan wordt voor het geld. Vertegenwoordiging. Er komt 1 regiobestuurder voor 17 gemeenten en daarnaast 1 collegelid Arnhem en 1 collegelid Nijmegen. Verder zijn Provincie en de regio Food Valley vertegenwoordigd in de EB. Er wordt nergens aangegeven op welke manier de Food Valley regio middelen inbrengt zoals andere gemeenten dat doen. De vragen van de fractie aangaande de bestuurlijke organisatie zijn: Hoe komen de 17 gemeenten regio Arnhem-Nijmegen tot 1 regiobestuurder en welk mandaat heeft hij/zij? Hoe zwaar telt de stem van een regiobestuurder t.o.v. anderen in de EB. Draagt de Food Valley regio ook bij aan de EB via een inwonerbijdrage? Uitvoeringsagenda. De uitvoeringsagenda is nog weinig concreet wat activiteiten en tijdsplanning betreft. Er vindt een opsomming van aanwezige partners en stakeholders plaats. En de thema’s worden genoemd. De agenda zal meer concreet moeten worden wil men echt z.s.m. ook iets gaan realiseren vanuit de EB. Logistiek en Transport ontbreekt als thema. Dit betreft, naar het idee van de fractie VVD, een thema dat voor Montferland maar ook voor andere gemeenten in de regio van groot belang is, meer dan Food. Is dit eerder besproken met de keygroup? Is (of wordt nog) getracht dit thema expliciet op de agenda van EB te krijgen? Vergaderingen. Tot slot, wil de fractie VVD weten of de notulen van vergaderingen van de EB beschikbaar(in te zien) zijn door raadsleden/deelnemende gemeenteraden? Samengevat De verschillende fracties geven aan bedenkingen te hebben ten aanzien van de participatie in de EB. De redenen daarvoor zijn - de onzekerheid ten aanzien van toekomstige (nieuwe) kosten; - de (op het oog) beperkte bestuurlijke invloed van de gemeente(raad) Montferland; en dat alles afgezet tegen de te verwachten resultaten van deze nieuwe samenwerking. Tevens mag niet onvermeld blijven de onzekerheid ten aanzien van de wisselwerking tussen gemeenschappelijke regeling en de op te richten stichting EB. Kan het een zonder het ander en wie bepaalt wat? Het is de gemeenteraad genoegzaam bekend dat het college uiteindelijk het besluit neemt om al dan niet deel te nemen in de op te richten stichting EB. Het gezamenlijk optrekken in een dossier als samenwerking is echter van vitaal belang voor het welslagen van nieuwe vormen van samenwerking. Wij vragen u dan ook, is de optie in uw ogen reëel om wel lid te worden van de gemeenschappelijke regeling ( gelet op onder meer de Basismobiliteit en het standpunt van de provincie hierin) en om niet deel te nemen in de stichting EB? In het geval u dit niet als een optie beschouwd dan betekent de deelname aan de gemeenschappelijke regeling ook automatisch participatie in de EB, dit alles ook in relatie tot de vaste inwonerbijdrage van € 1,50 per inwoner die aan de gemeenschappelijke regeling betaald zal moeten worden . -4-
Zoals u uit bovenstaande heeft kunnen concluderen hecht de gemeenteraad aan een goed antwoord op de vraag wat is het belang voor de inwoners van onze gemeente om aan deze nieuwe samenwerking deel te gaan nemen?De raadsfracties bieden u deze brief met wensen en bedenkingen aan onder voorbehoud van vaststelling in de raadsvergadering van 24 september aanstaande. Dat is ook het moment om nader op elkaars argumenten in te gaan.
Gemeenteraad Montferland, Namens deze,
Derk Berends Raadsgriffier gemeente Montferland
In afschrift aan:
-5-
