Compendium van het personen- en familierecht DERTIENDE HERWERKTE UITGAVE
Acco Leuven / Den Haag
Inhoud
Woord vooraf
23
Inleiding
27
§ 1. Begripsbepaling A. Formele begripsbepaling B. Inhoudelijke begripsbepaling C. De notie 'gezinsrecht' § 2. Raakvlakken met andere rechtstakken A. Het huwelijksvermogensrecht B. Het erfrecht C. Het gerechtelijk privaatrecht D. Het strafrecht E. Het fiscaal recht en het socialezekerheidsrecht § 3. Samenhang tussen personenrecht en familierecht A. Historische reden B. Inhoudelijke reden §4. Bronnen van het familierecht A. wet B. Het verdrag C. De rechtspraak D. De rechtsleer a) Handboeken b) Tijdschriften c) Rechtspraakoverzichten
27 27 27 28 28 28 29 29 30 30 30 31 31 31 31 33 36 37 37 38 38
PERSONENRECHT
41
Titel I PERSOONLIJKHEID
43
6
•
Inhoud
Hoofdstuk I De persoon
43
§ 1. Begripsbepaling § 2. Wie is persoon? A. De natuurlijke persoon B. De rechtspersoon § 3. Ontstaan en beëindiging van de persoonlijkheid van de natuurlijke persoon A. Ontstaan B. Beëindiging
43 43 43 44 45 45 47
Hoofdstuk II De staat van de persoon § 1. Algemeen A. Begripsbepaling B. Verkrijging van de staat C. Kenmerken van de staat De staat is niet vatbaar voor autonome wijziging 2. De staat is onbeschikbaar 3. De staat is niet voor verjaring vatbaar 4. De staat is enkelvoudig D. Vorderingen van staat 1. Begripsbepaling 2. Categorieën 3. Kenmerken E. Bezit van staat 1. Begripsbepaling 2. Inhoud 3. Functie § 2. De bekwaamheid A. Soorten bekwaamheid 1. Feitelijke bekwaamheid 2. en handelingsbekwaamheid § 3. Bewijs van staat en bekwaamheid A. De burgerlijke stand 1. Begripsbepaling 2. Organisatie van de burgerlijke stand 3. Akten van de burgerlijke stand
51 51 52 53 53 53 54 54 55 55 55 56 60 60 60 62 63 63 63 64 68 68 68 69 74
Hoofdstuk III De vereenzelviging van de persoon
85
§ 1. A. Begripsbepaling B. Verdragsrecht inzake de naam C. De familienaam
85 85 86 86
7
•
Inhoud
1. Begripsbepaling 2. De verkrijging 4. De wijziging D. De voornaam 1. Begripsbepaling 2. De verkrijging 3. De wijziging 4. De verbetering E. Rechtsaard van de naam 2. De naam als instelling van politie 3. Kenmerken van de naam §2. Het geslacht A. Begripsbepaling B. De rol van het geslacht in het recht C. De vaststelling van het geslacht D. De wijziging van het geslacht en van de geslachtsaanduiding 1. Zuivere vergissing 2. De problematiek van de interseksualiteit en van de transseksualiteit E. De transseksualiteit en de mensenrechten
86 86 95 100 100 101 102 104 107 108 108 109 109
Titel II PERSONENBESCHERMINGSRECHT Hoofdstuk I Algemeen personenbeschermingsrecht: de persoonlijkheidsrechten § 1. De persoonlijkheidsrechten in het algemeen A. Begripsbepaling B. Situering C. Bronnen D. Nomenclatuur E. Kenmerken 1. Universaliteit 2. Absoluut karakter 3. Buitenvermogensrechtelijk karakter 4. Onbeschikbaarheid 5. Onverjaarbaarheid 6. Onoverdraagbaarheid bij overlijden § 2. De persoonlijkheidsrechten m.b.t. de fysieke bestanddelen van de persoonlijkheid A. Het recht op eerbiediging van de fysieke bestanddelen van de persoonlijkheid Het recht op eerbied voor het lichaam 2. Het recht op eerbied voor het lijk B. Het zelfbeschikkingsrecht m.b.t. de fysieke bestanddelen van de persoonlijkheid
121 122 123 123 123 124 125
138
8
•
Inhoud
1. Het zelfbeschikkingsrecht m.b.t. de fysieke bestanddelen van de levende mens 2. Het zelfbeschikkingsrecht m.b.t. het lijk § 3. De persoonlijkheidsrechten m.b.t. de psychische en morele bestanddelen van de persoonlijkheid A. Het recht op eerbiediging van het privéleven 1. Algemeen 2. De privacybescherming in het algemeen B. Het recht op communicatiegeheim 1. Het recht op briefgeheim 2. Het recht op telecommunicatiegeheim C. Het recht op afbeelding en het recht op de stem 1. Het recht op afbeelding 2. Het recht op de stem D. Het recht op een goede naam en het recht van antwoord 1. Het recht op eer en goede naam 2. Het recht van antwoord
138 159 168 168 168 171 176 176 178 179 179 181 182 182 183
Hoofdstuk II Bijzonder personenbeschermingsrecht § 1. De minderjarigen §2. De geestelijk gestoorden A. Begripsbepaling B. Beschermingsmaatregelen houdende vrijheidsberoving 1. Algemeen 2. Aan de vrijheidsbeperkende maatregelen gemeenschappelijke regels 3. De gedwongen behandeling in een ziekenhuis 4. De gedwongen verpleging in een gezin C. Civielrechtelijke beschermingsstatuten 1. Situering 2. De verlengde minderjarigheid 3. Het van de gehuwde geestesgestoorde 4. Het voorlopig bewind
187 188 188 189 189
193 198 201 201 202 207 209
II FAMILIERECHT Titel I AFSTAMMING EN ADOPTIE
229
9
Inhoud
Hoofdstuk I Afstamming § 1. Algemeen A. Begripsbepaling B. Situering C. Korte historiek van het afstammingsrecht D. De afstamming en de mensenrechten Het EVRM en de evolutie in de rechtspraak van het Hof van Straatsburg 2. 3. Art. en art. 22 Grondwet en het Grondwettelijk Hof E. Verdragsrecht inzake afstamming § 2. Afstamming langs moederszijde Overzicht A. De geboorteakte 1. Vaststelling van de afstamming 2. Betwisting van de afstamming B. De erkenning 1. Vaststelling van de afstamming 2. Betwisting van de afstamming C. Het onderzoek naar het moederschap 1. Toepassingsgebied 2. Grondslag 3. Bewijsmogelijkheden 4. Titularissen 5. Termijn 6. Partijen in het geding § 3. Afstamming langs vaderszijde Overzicht A. Afstamming langs vaderszijde binnen het heterohuwelijk 1. Vaststelling van de afstamming 2. Betwisting van de afstamming B. De afstamming langs vaderszijde buiten het heterohuwelijk 1. De erkenning 2. Het onderzoek naar het vaderschap § 4. De afstamming na medisch begeleide voortplanting A. Begripsbepalingen B. Bronnen C. 1. Toepassingsgebied 2. Beginselen 3. Gevolgen voor de gewone regels inzake afstamming § 5. Aan alle afstammingsvorderingen gemeenschappelijke regels A. Vereiste van de levende en levensvatbare geboorte B. Vertegenwoordiging in afstammingsgeschillen
231 232 233 235 235 239 245 240 240 240 241 242 243 243 245 248 249 249 249 250 250 250
251 255 262 263 274 278 279 280 280 280 280 282 282 283
10
•
Inhoud
C. Gelasten van onderzoeksmaatregelen D. Behandeling in raadkamer E. De uitwerking van uitspraken op afstammingsgeschillen § 6. Rechtsgevolgen A. Non-discriminatiebeginsel B. Opsomming § 7. De onderhoudsvordering tegen de verwekker A. Situering B. Toepassingsgebied C. Grondslag D. Bewijsmogelijkheden E. Titularissen F. Ontoelaatbaarheid G. Termijn H. Procedure I. Gevolgen 1. Veroordeling tot onderhoudsgeld 2. Andere gevolgen
283 284 284 284 284 285 286 286 286 287 287 288 288 288 289 290 290 290
Hoofdstuk II Adoptie
291
§ 1. Algemeen A. Situering 1. Begripsbepaling 2. Soorten adoptie B. Korte historiek van het adoptierecht C. De adoptie en de mensenrechten 1. EVRM 2. D. Verdragsrecht inzake adoptie E. Het recht om zijn afstamming te kennen F. Statistische gegevens § 2. Vereisten voor adoptie A. Bekwaamheidsvereisten in hoofde van de adoptant 1. Adoptant in leven 2. Enkelvoudigheid of meervoudigheid van de adoptanten 3. Leeftijdsvereisten 4. Burgerlijke staat B. Bekwaamheidsvereisten in hoofde van de adoptandus 1. Adoptandus in leven 2. Leeftijdsvereisten 3. Burgerlijke staat C. Bekwaamheidsvereisten m.b.t. de verhouding tussen adoptant en adoptandus 1. Leeftijdsverschil
291 291 292 292 294 294 297 297 297 298 299 299 299 299 300 301 301 301 301 302 302 302
11
•
Inhoud
2. Verwantschaps- en aanverwantschapsbeletselen D. Opeenvolgende adopties en nieuwe adopties Opeenvolgende adoptie 2. Nieuwe adoptie E. Omzetting van adoptie F. Toestemming vanwege bepaalde personen Vereiste toestemmingen 2. Vormvereisten 3. Terugtrekking van de toestemming tijdens de procedure 4. Weigering van de toestemming G. Instellingsvoorwaarden Het belang van de adoptandus 2. De adoptiebekwaamheid en adoptiegeschiktheid 3. Wettige redenen 4. Afweging van andere wettige belangen §3. Procedure A. Algemeen B. Algemene regel: adoptie op verzoek van de adoptant(en) 1. Inleiden van het verzoek 2. Inwinnen van inlichtingen door het O.M. 3. Maatschappelijk onderzoek 4. Rechtspleging voor de rechtbank C. Uitzonderlijk geval: adoptie op verzoek van het O.M. D. Administratieve formaliteiten §4. Rechtsgevolgen A. Algemeen B. Volle adoptie 1. Algemeen 2. Concrete gevolgen 3. Bijzonder geval van volle adoptie na voorafgaande adoptie C. Gewone adoptie 1. Algemeen 2. Concrete gevolgen 3. Bijzonder geval van gewone adoptie na voorafgaande adoptie 4. Gevolgen bij overlijden van de adoptant(en) of bij herroeping van de adoptie D. Gevolgen bij latere vaststelling van de afstamming § 5. Beëindiging A. Geen einde bij de dood van de adoptant B. Onmogelijkheid van nietigverklaring van de adoptie C. Herziening van de adoptie D. Herroeping van de adoptie Uitgesloten bij volle adoptie 2. Mogelijk bij gewone adoptie E. Vaststelling van een afstammingsband t.a.v. de adoptant(en) F. Nieuwe adoptie door een derde
303 306 306 306 308 308 308
312
314 315 316 316 317 318 319 321 321 322 322 322 322 324 325 326 326 327 329 329 330 330 330 331 331 332 333 333
12
•
Inhoud
Titel II INLEIDING
335
Hoofdstuk I Ouderlijk gezag en ouderlijke verplichtingen
337
§ 1. Situering 337 A. Verband tussen ouderlijke bevoegdheden en ouderlijke verplichtingen 337 B. Internationale akten inzake ouderlijk gezag en ouderlijke verplichtingen 338 §2. Ouderlijk gezag 339 A. Algemeen 339 1. Begripsbepaling 339 2. Toepassingsgebied 339 3. Situering 339 4. Korte historiek 340 5. Ouderlijk gezag en mensenrechten 341 B. Bestanddelen van het ouderlijk gezag 343 1. Overzicht 343 2. Recht op persoonlijk contact 344 3. Gezag over de persoon van de minderjarige 345 4. Beheer over de goederen van de minderjarige en vertegenwoordigingsbevoegdheid 346 5. Recht van toezicht 347 6. Vruchtgenot van de goederen van de minderjarige 348 C. Titularissen en uitoefening van het ouderlijk gezag 351 1. Algemeen 351 2. Het gezag over de persoon en het beheer over de goederen 354 3. De verblijfsregeling 365 4. Het ouderlijk vruchtgenot 369 D. Beperkingen en controle op het ouderlijk gezag 372 1. Situering 372 2. Persoonlijkheidsrechten en mensenrechten in hoofde van de minderjarige 372 3. Civielrechtelijke beschermingsmaatregelen op geldsommen van de minderjarige 374 4. Jeugdbeschermingsmaatregelen ten aanzien van de ouders 375 5. Algemene bevoegdheid van de rechtbanken om het ouderlijk gezag te controleren 376 6. Strafsancties 376 E. Begin en einde van het ouderlijk gezag 377 1. Begin van het ouderlijk gezag 377 2. Einde van het ouderlijk gezag 377 § 3. Ouderlijke verplichtingen 379 A. Plicht tot levensonderhoud, opvoeding en opleiding 379
13
•
Inhoud
1. Situering 2. Korte historiek 3. Inhoud van de plicht 4. Toepassingsgebied 5. Begin en einde 6. Aandeel van elk van beide ouders 7. Handhavingsrecht en sancties B. Plicht tot vergoeding van schade veroorzaakt door de onrechtmatige daad van het kind C. Plicht tot eerbied voor het kind Hoofdstuk II Rechtspositie van kinderen t.a.v. hun ouders
379 380 380 382 384 387 394 398 398
399
Situering § 1. Rechten van het kind A. Recht op zelfstandige uitoefening van persoonlijkheidsrechten en grondrechten B. Recht op onderhoud, opvoeding en opleiding C. Hoorrecht in alle procedures die hem betreffen §2. Plichten van het kind A. Plicht zich te onderwerpen aan het ouderlijk gezag B. Plicht tot eerbied voor de ouders
399 400 400 401 401 401
Hoofdstuk Voogdijgezag
403
§ 1. Algemeen A. Begripsbepaling B. Toepassingsgebied C. Korte historiek D. Situering 1. Openvallen van de voogdij 2. Bevoegdheden en plichten § 2. Voogdijstructuur A. Situering B. Familiale instanties 1. De voogd 2. De toeziende voogd 3. De voogd ad hoc - de toeziende voogd ad hoc C. Overheidsorganen 1. Vrederechter 2. Openbaar Ministerie § 3 . Bestanddelen van het voogdijgezag A. Situering B. Overzicht
399 399
403 403 404 405 405 405 407 407 407 408 408 412 414 414 414 415 415
14
•
Inhoud
C. Geen wettelijk vruchtgenot §4. Uitoefening van het voogdijgezag A. Inrichting van de voogdij bij haar openvallen 1. Kennisgeving aan de vrederechter 2. Dringende maatregelen 3. Aanduiding van de voogd en van de toeziende voogd 4. Taak van de voogd bij de aanvang van de voogdij 5. Vaststelling van de door de voogd te bieden waarborgen 6. Basisbeschikkingen van de vrederechter B. Uitoefening van het voogdijgezag tijdens de voogdij Gezag over de persoon 2. Beheer over de goederen 3. Betwistingen tussen de minderjarige en zijn (toeziende) voogd § 5. Einde van de voogdij A. Gevallen van beëindiging B. Het verslag en de voogdijrekening Het voogdijverslag de persoon van de minderjarige 2. De voogdijrekening aangaande de goederen van de pupil
416 416 416 416 417 417 418 419 419 421 424 424 424 425 425 425
Hoofdstuk IV Buitengewone gezagsinstituten
429
Situering
429
Hoofdstuk V Handelingsonbekwaamheid van minderjarigen § 1. Situering § 2. De vertegenwoordiging van de minderjarige A. Het vereiste van de vertegenwoordiging Minderjarige die twee ouders of één ouder heeft 2. Minderjarige die geen ouders heeft B. De sanctie ingeval de minderjarige zelf optreedt 1. Nietigheid van de rechtshandeling 2. Dilatoire exceptie §3. optreden van de minderjarige A. Het zelf doch niet zelfstandig optreden van de minderjarige 1. Bijstand 2. Instemming 3. Verzet B. Het en zelfstandig optreden van de minderjarige Rechtshandelingen die de minderjarige principieel rechtsgeldig kan stellen 2. Rechtshandelingen die de minderjarige rechtsgeldig kan stellen vanaf een bepaalde leeftijd
432 432 432 437 439 439 441 441 441 442 442 443 443 444 445
15
•
Inhoud
Titel III HUWELIJK EN WETTELIJKE SAMENWONING
447
Hoofdstuk I Algemeen
447
§ 1. Situering § 2. Algemene beschouwingen omtrent het huwelijk A. Begripsbepaling B. Burgerlijk huwelijk en kerkelijk huwelijk C. Het huwelijk en de mensenrechten D. Internationaal recht inzake huwelijk E. Statistische gegevens § 3. Algemene beschouwingen omtrent de wettelijke samenwoning A. Situering en terminologie B. Begripsbepaling C. Statistische gegevens
453 454 456 457 459 459 460 462
Hoofdstuk II Het aangaan van een huwelijk en van een wettelijke samenwoning
463
§ 1. Grondvereisten A. Bekwaamheidsvereisten in hoofde van elk der partners 1. Partners in leven 2. Leeftijdsvereisten 3. Ongehuwde staat B. Bekwaamheidsvereisten m.b.t. de verhouding tussen de partners 1. Geslacht 2. en aanverwantschapsbeletselen 3. Geen leeftijdsverschil 4. Reparatiehuwelijk en -wettelijke samenwoning mogelijk C. Toestemming van de partijen 1. Huwelijk 2. Wettelijke samenwoning D. Instemming vanwege anderen dan de contractspartijen 1. Huwelijk 2. Wettelijke samenwoning § 2. Vormvereisten A. Huwelijk 1. De huwelijksaangifte 2. De huwelijksvoltrekking B. Wettelijke samenwoning § 3. Handhavingsregeling A. Huwelijk
447
463 463 463 464 466 467 467 468 471 472 472 477 478 478 480 481 481 481 482 483 485 485
16
•
Inhoud
1. Overzicht 2. De weigering door de ambtenaar van de burgerlijke stand 3. Het verzet tegen het huwelijk 4. De nietigverklaring van het huwelijk B. Wettelijke samenwoning §4. Bewijs A. Bewijs van de huwelijkssluiting 1. Het voorhanden zijn van de huwelijksakte 2. De afwezigheid van een huwelijksakte B. Bewijs van het aangaan van de wettelijke samenwoning
485 485 487 487 495 495 495 495 496 497
Hoofdstuk Het statuut van de gehuwden en van de wettelijk samenwonenden
499
§ 1. Algemeen A. Huwelijk 1. Situering 2. Primair en secundair huwelijksstelsel 3. Korte historiek van het statuut van de gehuwden B. Wettelijke samenwoning § 2. De staat en bekwaamheid A. Huwelijk 1. Bekwaamheid 2. Staat B. Wettelijke samenwoning § 3. Het beschermingsstatuut van de partners § 4. De wederkerige rechten en plichten tussen de partners A. Overzicht B. De samenwoningsplicht van echtgenoten 1. Inhoud 2. De echtelijke verblijfplaats 3. Het vermoeden van samenwoning 4. Sancties 5. Opschorting C. De getrouwheidsplicht van echtgenoten 1. Inhoud 2. Sancties 3. Duur D. De van echtgenoten 1. Inhoud 2. Sancties 3. Opschorting E. De hulp- en bijdrageplicht
499 499 499 500 502 505 505 505 505 506 506 506 506 506 506 507 508 509 509 509 509 510 510 510 510
17
•
Inhoud
1. Inhoud 2. Uitvoering 3. Sancties §5. De dringende voorlopige maatregelen A. Situering B. Toepassingsvoorwaarden 1. Huwelijk 2. Wettelijke samenwoning C. Inhoud 1. Mogelijke maatregelen 2. Beperkingen D. Geldingsduur en aard 1. Geldingsduur 2. Wijzigbaarheid § 6. Schorsing van de verjaring § 7. De feitelijke scheiding A. De feitelijke scheiding der echtgenoten 1. Begripsbepaling 2. Oorzaken 3. Gevolgen B. De feitelijke scheiding der wettelijk samenwonenden
515 517 521 521 522 522 524 524 524 531 533 533 534 534 535 535 535 536 540 541
Hoofdstuk IV De ontbinding van het huwelijk door echtscheiding
543
§ 1. Algemeen A. Situering 1. Overzicht 2. Begripsbepaling B. Korte historiek van het echtscheidingsrecht C. De echtscheiding en de mensenrechten D. Statistische gegevens § 2. De echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting van het huwelijk A. Gronden 1. Overzicht 2. Vereisten 3. Gemeenschappelijke regels B. Procedure Aard van de vordering tot echtscheiding 2. Rechtspleging 3. Bewijsrecht 4. Uitwerking van de uitspraak C. Voorlopige maatregelen 1. Situering 2. Toepassingsvoorwaarden
543 543 543 544 544 546 547 549 549 549 550 552 553 553 554 557 560 561 561 561
18
Inhoud
3. Inhoud 4. Geldingsduur en aard 5. Procedure D. Gevolgen 1. Algemeen 2. Verhouding tussen de ex-echtgenoten 3. Verhouding met de gemeenschappelijke kinderen § 3 . De echtscheiding door onderlinge toestemming A. Situering B. Vereisten 1. Geen materieelrechtelijke vereisten 2. Formeelrechtelijke vereisten C. Procedure 1. Aard van deze echtscheidingsprocedure 2. Rechtspleging 3. Taak van de rechtbank 4. Afstand van de procedure 5. Wijziging van de overeenkomsten tijdens de echtscheidingsprocedure 6. De uitspraak 7. Geen voorlopige maatregelen D. Gevolgen 1. Het totstandkomen van de echtscheiding 2. Persoonlijke verhoudingen tussen de ex-echtgenoten 3. De goederen, de onderhoudsuitkering na echtscheiding en de verhouding met de kinderen § 4. De scheiding van tafel en bed
562 567 569 571 571 572 589 591 591 591 591 592 596 596 597 599 600 601 602 603 603 603 604 604 608
V De ontbinding van de wettelijke samenwoning § 1. Gronden §2. Gevolgen § 3. Statistische gegevens
611 613 614
Titel IV TWEERELATIES
615
Hoofdstuk I Algemeen
615
§ 1. Situering en begripsbepaling A. Situering B. Begripsbepaling § 2. Rechtswaardering van het feitelijk samenleven
616 616 617 617
19
•
Inhoud
§ 3. Het feitelijk samenleven en de mensenrechten § 4. Internationaal recht inzake feitelijk samenleven § 5. Statistische gegevens
622 623
Hoofdstuk II De onderlinge verhoudingen tussen de feitelijk samenlevende partners § 1. Algemeen § 2. Persoonlijke verhoudingen § 3. Vermogensrechtelijke verhoudingen A. De goederen van feitelijk samenlevende partners B. Overeenkomsten tussen feitelijk samenlevende partners C. Erfrecht, schenkingen en testamenten
625 625 626 627 627 628
Hoofdstuk III De feitelijk samenlevende partners in hun verhouding tot derden § 1. De lasten van de huishouding § 2. De huur van de gezinswoning A. Huur door één der feitelijk samenlevende partners B. Contractuele medehuur door beide feitelijk samenlevende partners
631 632 632 632
Hoofdstuk IV De beëindiging van de feitelijke samenlevingsrelatie
635
§ 1. Situering § 2. Crisissituatie tussen feitelijk samenlevende partners § 3. aansprakelijkheid § 4. Het levensonderhoud na de verbreking van de feitelijke samenlevingsrelatie A. Geen wettelijke onderhoudsplicht B. Geen natuurlijke verbintenis tot onderhoud C. Mogelijkheid van conventionele onderhoudsverbintenis § 5. Verdeling van de goederen §6. Overlijden van een der feitelijk samenlevende partners
635 635 637 637 638 638 639 639 641
V VERWANTSCHAP EN AANVERWANTSCHAP
643
Hoofdstuk I Familie, gezin, verwantschap en aanverwantschap
643
§ 1. Familie en gezin
643
20
•
Inhoud
A. Begripsbepaling 1. Familie 2. Gezin B. Familie en gezin en de mensenrechten § 2. Verwantschap A. Begripsbepaling B. Organisatie C. Gevolgen 1. Non-discriminatiebeginsel 2. Concrete gevolgen 3. Beperking § 3. Aanverwantschap A. Begripsbepaling B. Organisatie C. Gevolgen 1. Non-discriminatiebeginsel 2. Concrete gevolgen 3. Beperking D. Beëindiging
643 643 645 646 648 648 648 649 649 649 650 650 650 652 652 652 652 653
Hoofdstuk II Omgangsrecht
655
§ 1. Algemeen A. Begripsbepaling B. Historiek van het omgangsrecht C. Grondslag D. Het omgangsrecht en de mensenrechten E. Verdragsrecht inzake omgangsrecht §2. Titularissen A. Overzicht B. De principieel omgangsgerechtigden 1. Ouders 2. Grootouders C. De virtueel omgangsgerechtigden § 3. Organisatie A. Situering B. Bevoegde rechtbank 1. Ouders 2. Anderen dan de ouders C. Modaliteiten § 4. Handhavingsrecht A. Gedwongen tenuitvoerlegging B. Dwangsom C. Schadevergoeding D. Strafsancties
655 655 656 657 657 659 659 659 660 660 662 664 666 666 666 666 667 667 668 669 670 671 671
21
•
Inhoud
Hoofdstuk III Onderhoudsrecht § 1. Algemeen A. Begripsbepaling B. Grondslag 1. Conventionele onderhoudsplicht 2. Natuurlijke onderhoudsplicht 3. Wettelijke onderhoudsplicht C. Evolutie § 2. De onderhoudsplichtigen A. Onderhoudsplicht binnen het kerngezin B. Onderhoudsplicht binnen de grote familie C. Onderhoudsplicht tussen ex-echtgenoten D. Onderhoudsplicht ten laste van nalatenschappen § 3. Organisatie van de onderhoudsplicht A. Situering B. Voorwerp van de onderhoudsverplichting C. Omvang van de onderhoudsverplichting Vanuit de positie van de onderhoudsgerechtigde 2. Vanuit de positie van de onderhoudsplichtige D. Ontstaan van de onderhoudsverbintenis Gemene recht 2. Binnen het kerngezin 3. Na echtscheiding E. Excepties Exceptie van schuld van de onderhoudsgerechtigde aan zijn eigen situatie 2. Exceptie van onwaardigheid F. Vervaltermijn en verjaring 1. Vervaltermijn 2. Verjaring § 4. Pluraliteit van onderhoudsplichtigen envan onderhoudsgerechtigden A. Pluraliteit van onderhoudsplichtigen B. Pluraliteit van onderhoudsgerechtigden § 5. Verhaal van kosten van onderhoud A. Verhaal door de onderhoudsplichtige op de onderhoudsgerechtigde B. Verhaal door een onderhoudsplichtige op de medeschuldenaars van de onderhoudsverbintenis C. Verhaal door een derde op de onderhoudsplichtige(n) D. Verhaal door het op de onderhoudsplichtige(n) E. Verhaal door de Dienst voor alimentatievorderingen bij de FOD Financiën § 6. Gerechtelijke verwezenlijking van het onderhoudsrecht A. Situering
673 673 673 674 674 674 675 675 676 677 677 678 678 679 679 680 680 680 682 683 683 684 684 684 684 685 686 686 687 687 687 689 690 690 690 690
692 692
22
•
Inhoud
B. Bevoegde rechtbank C. Wijze van uitvoering van de onderhoudsverbintenis 1. Onderhoudsuitkering 2. Uitvoering in natura 3. Ontvangstmachtiging 4. Omzetting in kapitaal D. Vatbaarheid voor wijziging E. Handhavingsrecht 1. Gedwongen tenuitvoerlegging 2. Recht op voorschotten inzake onderhoudsgelden vanwege de DAVO 3. Strafsancties
693 693 693 695 695 697 697 698 698 699 699