Jaarverslag 2009
COLOFON Vrijwilligerscentrale Utrecht Janskerkhof 1 - 3512 BK Utrecht 030 – 231 22 89 www.vwcutrecht.nl
Algemene coördinatie, tekst en opmaak: Imke Goedvree, Vrijwilligerscentrale Utrecht Beeld: Vrijwilligerscentrale Foto p.12: Jeroen van Amerongen
VERTROUWEN IN DE TOEKOMST Annerieke van der Vegt directeur Vrijwilligerscentrale Utrecht De wereld wordt steeds digitaler. Ook vrijwilligerswerk wordt steeds vaker via de computer gezocht, dat is goed te merken aan de oplopende aantallen bezoekers van onze digitale Vacaturebank. Tegelijkertijd zijn we blij dat we in 2009 onze openingstijden konden uitbreiden, want persoonlijk contact is en blijft natuurlijk ook van groot belang. Dit jaar stond daarnaast in het teken van het stimuleren van digitaal vrijwilligerswerk. We zijn gestart met een project Webvrijwilligers, we zoeken mensen met een functiebeperking die digitaal vrijwillig actief kunnen en willen worden. In het afgelopen jaar zijn de Maatschappelijke stages echt ingeburgerd in de stad. We bemiddelen jaarlijks duizenden middelbare scholieren naar één of meerdere klussen bij een maatschappelijke organisatie. Verjonging dus in het vrijwilligerswerk, maar tegelijkertijd zijn we gestart met het organiseren van Pittige Koffiemeetings voor mensen die net gepensioneerd zijn. Een groot succes! Politiek en bestuurlijk gezien is er veel te doen geweest in 2009 over de ondersteuning van het vrijwilligerswerk. In de eerste maanden lag de focus op het vormen van een Vrijwilligershuis aan de Kromme Nieuwegracht. In maart bleek dat dit plan niet door de gemeenteraad gesteund kon worden. In het najaar volgde het besluit voor een tijdelijke oplossing voor ons huisvestingsprobleem, per 1 januari 2010 kunnen we verhuizen naar het Janskerkhof 1. 2010 wordt het jaar waarin de ondersteuning van het vrijwilligerswerk verder vormgegeven moet worden. Als Vrijwilligerscentrale zijn we blij met alle aandacht voor het (ondersteunen van) het vrijwilligerswerk in Utrecht. We vertrouwen erop dat we met alle betrokken partijen tot een goede structuur kunnen komen!
Maatschappelijke stages Tot de zomer van 2009 werkte de Vrijwilligerscentrale samen met tien Utrechtse middelbare scholen en de gemeente in de pilot Maatschap, om samen de maatschappelijke stage in Utrecht vorm te geven. Om te voorkomen dat vrijwilligersorganisaties overspoeld werden met verzoeken om een stageplek werd besloten dat de Vrijwilligerscentrale ging bemiddelen tussen leerlingen en organisaties. Na het einde van de pilot is de onderlinge samenwerking voortgezet en ook in de huidige situatie fungeert de Vrijwilligerscentrale als spin in het web: als bemiddelaar en als centraal aanspreekpunt voor scholen en stage-instellingen.
MBO
MaS
Bemiddelen De Vrijwilligerscentrale regelde in 2008-2009 voor bijna 2/3 van 3000 middelbare scholieren een stageplek. In 20092010 worden 2343 plekken geregeld. Overige leerlingen vinden een plek via hun ouders of (sport) vereniging.
Maatschappelijk Betrokken Ondernemen
Bedrijven stellen hun kennis, kunde, menskracht en middelen beschikbaar aan maatschappelijke organisaties: dat is het idee achter Maatschappelijk Betrokken Ondernemen. In de praktijk kent BEDRIJFSUITJES dit vele vormen. De belangrijkste: 250 medewerkers - bedrijfsuitjes met een doel (teambuilding): medewerkers van 28 bedrijven van Rabobank Internationaal maakten een afwatering bij gingen aan de een Utrechtse Natuurorganisatie en de locatie Al Amal werd slag. De Beursvloer opgeknapt door medewerkers van Santander. 2009: zestig organisaties, 52 - de Utrechtse Beursvloer: In een marktachtige omgeving ontmoetten bedrijven en vragers en aanbieders elkaar en maakten onderling unieke matches. 123 matches! - adviesmiddagen/adviesdiensten (nieuw in 2009): maatschappelijke organisaties kunnen een vraag of casus omtrent een specifiek thema voorleggen aan een professional die hen (tijdens een middag) kosteloos van advies voorziet.
Uit onderzoek blijkt dat de Zilveren Krachten (jong) gepensioneerde, vitale mensen zijn met veel kennis, kunde en levenservaring die absoluut interesse hebben om zich vrijwillig in te zetten. Mits dit flexibel kan. De Vrijwilligerscentrale zette het brede scala aan mogelijkheden voor vrijwillige inzet in Utrecht voor jong gepensioneerden voor ze op een rijtje. Onder het motto: Wat doen na je pensioen’ werd tijdens een viertal Pittige Koffiemeetings in een caféachtige setting voorlichting gegeven in het Louis Hartlooper Complex.
Duizend en één Kracht Dit landelijke project helpt allochtone vrouwen een (betere) plek in onze samenleving te vinden en sluit aan bij inburgeringtrajecten en bestaande activiteiten van vrijwilligersorganisaties. De Vrijwilligerscentrale coördineert het project in Utrecht samen met de gemeente Utrecht. 2009 in het kort: - er werd voorlichting gegeven (op Kansenbeurzen en Ontmoetingsbijeenkomsten) - een nieuwe, concrete aanpak werd ontwikkeld om de doelgroep beter te kunnen bereiken. Zien, meedoen en uitproberen bleken beter te werken dan statische voorlichting (met powerpointpresentaties etc.). Daarom zijn speciale excursies georganiseerd om allochtone vrouwen op een praktische manier kennis te laten maken met vrijwilligerswerk. - 25 groepen inburgeraars bezochten de Vrijwilligerscentrale en kregen informatie over vrijwilligerswerk en participatie. - de geactualiseerde versie van de Utrechtse Kansengids verscheen. met het totale overzicht van mogelijkheden voor de doelgroep. Na drie jaar Duizend en één Kracht was er speciale slotbijeenkomst voor alle betrokken deelnemers, organisaties en geïnteresseerden. Ervaringen werden gedeeld en de gemeente Utrecht belichtte de toekomst van het project, dat in 2010 een doorstart krijgt.
1001
KOFFIE
Zilveren Kracht: Pittige Koffiemeetings
Begeleidingstrajecten
Vacaturebank
Er stonden gemiddeld zo’n 750 vacatures van bijna 350 verschillende organisaties in de Digitale Vacaturebank.
De Vrijwilligerscentrale bemiddelde in 2009 vele belangstellenden naar allerlei organisaties, vanuit de vacaturebank aan de Oudegracht en via de digitale Vacaturebank. Dankzij grote inzet en flexibiliteit van onze vrijwilligers kon de Vacaturebank aan de Oudegracht in 2009 51 weken open. Per februari 2009 zijn de openingstijden verruimd: bezoekers kunnen voortaan vijf dagen per week terecht.
Bezoekers van de (Digitale) Vacaturebank in 2009 Maand in 2009 Bezoekers Bezoekers* Digitale Vacaturebank Vacaturebank Januari 40 444 Februari 37 329 Maart 36 334 April 39 285 Mei 27 323 Juni 44 866 Juli 31 1077 Augustus 33 1123 September 38 1477 Oktober 45 1327 November 36 1406 December 26 1221 Totaal 432 10212
* Het exacte aantal bezoekers van de digitale Vacaturebank is niet uit de statistieken te halen, daarom is gekeken welk percentage(%) van het totaal aantal bekeken pagina’s, de vacaturebank betrof. Datzelfde percentage is gebruikt om te berekenen hoeveel van de unieke website bezoekers de vacaturebank bezochten.
750
De Vrijwilligerscentrale voert al lange tijd sociale activeringsprojecten uit voor mensen met een lichamelijke, verstandelijke handicap en/of een psychische/psychiatrische beperking. Zij worden binnen een individueel traject van 1 tot maximaal 1,5 jaar, begeleid naar passende plekken binnen het vrijwilligerswerk (bijvoorbeeld in verzorgings- en buurthuizen) of naar deelname aan cursussen of activiteiten. Als het goed gaat kunnen uren en taken langzaam worden uitgebreid.
Grafiek: Aantal bezoekers (uniek en totaal) van de website in 2009
Bij de grafiek hierboven De opvallende stijging van bezoekers (vanaf juni 2009) is vermoedelijk veroorzaakt door diverse PR-activiteiten (o.a. mailing naar jong gepensioneerden) en het in gebruik nemen van nieuwe webadressen die direct naar de site linken. In 2010 willen we onderzoek doen naar het websitebezoek.
Grafiek: Aantal bekeken pagina’s van de website in 2009
Pionieren Wereldpleinen
Webvrijwilligers Online-vrijwilligerswerk (denk aan webredactie, beheren van interactieve onderdelen als fora en chat)kent in principe geen grenzen, noch in tijd, noch in plaats. Vanachter de computer kan iemand letterlijk overal als vrijwilliger aan de slag. Vrijwilligerswerk kan daarnaast ook (nieuwe) sociale contacten opleveren. Het project Webvrijwilligers speelt hierop in en biedt mensen met een fysieke beperking kansen om hun kennis en kunde onbelemmerd in te zetten.
De Wereldpleinen dragen op een informele en ongedwongen wijze bij aan ontmoeting en buurtparticipatie binnen de wijk: mensen kunnen op een leuke manier kennis maken met andere culturen en krijgen de gelegenheid om medebewoners beter te leren kennen. De pleinen zijn georganiseerd door de werkgroep Cultuurpleinen (’t Groene Sticht), met behulp van vrijwillige inzet van buurtbewoners en lokale vrijwilligers- en welzijnsorganisaties. De Vrijwilligerscentrale hielp bij organisatie en uitvoering. In 2009 waren vier Wereldpleinen, ieder met een eigen thema: Domplein in Leidsche Rijn, Surinaams plein, Puerta del Sol (Spaans plein) en als afsluiter De BoodschappenPlusBus Hanuman Dhoka (Nepalees plein). Na bijna drie jaar pionieren met de Zimihc neemt in 2010 de coördinatie over. BoodschappenPlusBus heeft de
Big Brother Big Sister Vanuit dit project worden kwetsbare jongeren gekoppeld aan ‘sterke’ volwassenen: een (jong) goed opgeleid, maatschappelijk geslaagd rolmodel. De Big Brother of Big Sister laat een jongere een kijkje nemen in een andere wereld door samen leuke dingen te doen. Onderzoek heeft aangetoond dat kinderen die bij deze projecten zijn betrokken betere schoolresultaten laten zien, meer verantwoordelijkheid nemen en minder problemen hebben. In 2009 lag de organisatie en coördinatie in handen van de Vrijwilligerscentrale en is actief gezocht naar een partij die dit project in 2010 gaat overnemen.
BBBS
Vrijwilligerscentrale de organisatie overgedragen aan Zuwe Welzijn.
Vrijwilligersprijs De gemeente Utrecht reikte in 2009 voor de zevende keer de Vrijwilligersprijs uit, deze prijs wordt op initiatief van de VrijwilligersAdviesRaad uitgereikt om aandacht te geven aan de vele organisaties en instellingen in Utrecht die met vrijwilligers werken. Thema was inspelen op de actualiteit, bijvoorbeeld door actief te zijn op sociale netwerksites, maatschappelijke stagiaires in te zetten of door de recessie aan te grijpen om nieuwe vrijwilligers te werven.
● 1e prijs Stichting evenementen /festivals STEF (project KEES). ● 2e prijs: Het Poëziecircus ● 3e prijs: Vluchtelingenwerk Midden-Nederland (project Mensenbieb) Eervolle vermeldingen: Bevrijdingsfestival Utrecht, Euro’s voor Vrede, Dress for Success.
Helden om de hoek maand In het kader van de landelijk campagne Helden om de Hoek startte de Vrijwilligerscentrale in december 2009 de Heldenactie. Utrechtse vrijwilligers werden deze feestmaand extra in het zonnetje gezet en met speciale aanbiedingen verrast. Diverse Utrechtse partijen leverden ‘Helden-aanbiedingen’: FC Utrecht, de Stadsschouwburg, Museum Catharijne Convent, het Utrechts Archief, Centraal Museum/Dick Brunahuis, Rederij Schuttevaer en RASA.
ZON
STEF
Aandacht en erkenning
Deze televisieserie werd eind 2008 en begin 2009 uitgezonden door RTV Utrecht. In de 14 afleveringen riep presentatrice Sofie van den Enk mensen uit Utrecht op om zich aan te melden voor allerlei vormen van vrijwilligerswerk, bijvoorbeeld in de sociale, culturele of groene sector. Zij ontmoette organisaties die op zoek zijn naar een vrijwilliger, maar centraal stonden de verhalen achter de mensen die om een steuntje in de rug vragen. De Vrijwilligerscentrale droeg tientallen organisaties en projecten aan waarvan er 32 zijn geselecteerd voor opnamen.
MADD
Goed voor elkaar!
Vrijwilligerspagina
Make a Difference Day Landelijke MADD-organisatoren Movisie en het Oranjefonds besloten eind 2008 dat het grote vrijwilligersevenement voortaan in het voorjaar gehouden moet worden: 20 en 21 maart 2009. De Vrijwilligerscentrale koos voor een light editie, omdat in november 2008 groots was uitgepakt wat resulteerde in de grootste Utrechtse MADD ooit gehouden. MADD 2009 stond vooral in het teken van Maatschappelijke Stages en zichtbaarheid in de stad.
LR/VM
Sinds de zomer van 2009 werkt de Vrijwilligerscentrale samen met de Slinger aan een maandelijkse vrijwilligerspagina in Ons Utrecht.
Maanden 9 & 10 Voor de tweede keer stonden de negende en tiende maand in het teken van vrijwilligerswerk in de negende en tiende wijk van Utrecht: Leidsche Rijn en Vleuten - De Meern. Tijdens het project verschenen in het VAR nieuwsblad vier full color pagina’s met op elke pagina aandacht voor vrijwilligers en organisaties. Ook werd een zoektocht naar de Held van de Herfst georganiseerd: uit twintig nominaties werd het echtpaar Van Mameren als winnaar gekozen, vanwege hun waardevolle inzet voor maar liefst vijf vrijwilligersorganisaties. Restaurant De Hoge Weide stelde een diner voor twee beschikbaar. Als afsluiter van deze twee maanden organiseerde de Vrijwilligerscentrale het Matchplein Leidsche Rijn, speciaal voor de lokale maatschappelijke organisaties.
Publiciteitsmomenten
FM
Het hele jaar door probeert de Vrijwilligerscentrale vrijwilligers, vrijwilligersorganisaties en vrijwilligerswerk zo veel en zo goed mogelijk onder de aandacht te brengen van alle Utrechters: door zichtbaarheid in de stad, bij instanties, op tv, Minicampagne: Gat in je CV? Doe er in de krant of in de brievenbus. wat mee! Vrijwilligerswerk is dé tussenoplossing voor werklozen. Om mensen die tijdelijk zonder werk zitten daar van te overtuigen heeft de Vrijwilligerscentrale (ism Vrijwilligerscentrale Amsterdam) in de Nieuwe huisstijl nazomer een landelijke, ludieke De in eigen beheer minicampagne gehouden. Een zoektocht gemaakte flyer voor de naar Betrokken enthousiastelingen, onder Pittige Koffiemeetings het motto Gat in je CV? Doe er wat mee. (Zilveren Kracht) was de eerste echte uiting Radio ontworpen in de De Vrijwilligerscentrale brengt nieuwe huisstijl. De regelmatig een nieuwe stijl is ook terug vrijwilligersvacature onder de te zien in de flyers aandacht op de lokale radio: ‘Buurtbegeleid elke zaterdag op Radio M en vrijwilligerswerk’, elke drie weken op Bingo FM ‘Kleurrijk Besturen’, de in het programma Club Lokaal. (digitale) uitnodigingen voor diverse Taart op Rode loper voor eerste netwerkbijeenkomsten Vanaf maandagbezoeker en de look van de Sinds 2009 is de Vacaturebank Vrijwilligersprijs. En ook op maandagen geopend. in dit jaarverslag. Reden voor een klein feestje en een ludieke actie: de eerste bezoeker die tijdens de maandagopening langs kwam kreeg een taart uit handen van directeur Annerieke van der Vegt.
Trainen en Coördineren Platform Informele zorg De Vrijwilligerscentrale coördineert het Platform Informele zorg, dat bestaat uit een stuurgroep, coördinatiegroep en een meldpunt. Het platform heeft als doel het signaleren van hulpvragen die moeilijk opgelost kunnen worden vanuit de aangesloten organisaties, daarnaast signaleert het knelpunten in bredere zin. Bijvoorbeeld de ontwikkelingen binnen de informele zorg en de gevolgen van bezuinigingen (de afbouw van de ABWZ).
Samen sterk voor Utrecht De Utrechtse informele zorgorganisaties formuleerden eind 2009 hun gezamenlijke visie over het belang van informele zorg in de strategische notitie ‘Samen sterk voor Utrecht’. Wethouder Piet van der Sluijs nam deze in ontvangst op maandag 7 december (de internationale dag van de vrijwilliger). Letterlijk Samen sterk voor de Utrechtse informele zorg in een menselijke piramide.
Meldpunt Informele Zorg De Vrijwilligerscentrale faciliteert dit meldpunt, Regio overleg zorginstellingen waar vooral vragen binnenkomen over sociale Regelmatig komen de vrijwilligerscontacten, lichte coördinatoren van de grotere zorginstellingen huishoudelijke hulp (boodin de regio Utrecht bijeen. Doel is om Meldpunt schappen doen) en taalvrijwillige inzet hoog op de agenda te Informele zorg hulp. De Vrijwilligerskrijgen bij de diverse organisaties en om kreeg 181 centrale verwijst bellers overleg over vrijwilligerswerk in relatie tot hulpvragen in naar organisaties 2009. zorg te stimuleren. De Vrijwilligerscentrale aangesloten bij het vindt het met het oog op de toekomst platform informele zorg of belangrijk om het overleg te versterken. gaat voor een complexere hulpvraag op zoek naar andere mogelijkheden.
Utrechts Maatjes Overleg In het Utrechts Maatjes Overleg (UMO) wisselen organisaties die (onder meer) maatjesprojecten aanbieden onderling ervaringen over het werk uit. Samen willen ze bovendien de maatjesprojecten in Utrecht op de kaart zetten als een eigentijds antwoord op eigentijdse problemen. In 2009 is de website www.utrechtsemaatjes.nl vernieuwd.
Workshops en trainingen Najaar 2009 verscheen de eerste KennisKrant, een nieuwe digitale krant waarin het complete aanbod van trainingen, workshops en thema-avonden van de Vrijwilligerscentrale overzichtelijk wordt aangeboden. Er waren veel enthousiaste reacties over het gevarieerde aanbod en over de deskundigheid van de aangetrokken trainers en workshopleiders. De onderwerpen van de trainingen varieerden van fondsenwerving tot dynamisch presenteren.
WMO Met het project ‘Met vrijwilligers naar het WMO loket’ wil de Vrijwilligerscentrale zorgvrijwilligers informeren over de mogelijkheden rondom deze wet. Naast trainingen over de signalerings- en doorverwijsfunctie van vrijwilligers, is in samenwerking met de gemeente Utrecht voorlichting gegeven over onder meer belasting en de Sociale Verzekeringsbank. Ook zijn organisaties bezocht om een beeld te krijgen van de concrete gevolgen en mogelijkheden van de WMO.
Cursus Kleurrijk Besturen Het project Kleurrijk Besturen is erop gericht besturen van maatschappelijke organisaties (vrijwilligersorganisaties en migrantenzelforganisaties) te laten verkleuren, door bemiddeling, tweeledige trainingen, stages en speciale netwerkavonden.
VAR
De Domstadpolis
Vrijwilligers Adviesraad De Vrijwilligers Adviesraad (VAR) werkt vanaf 2002 aan de versterking van het vrijwilligerswerk in de stad Utrecht. Gevraagd en ongevraagd geeft de VAR advies aan het College van Burgemeester en Wethouders. In 2009 is de VAR vooral druk geweest met de ontwikkelingen rondom het Vrijwilligershuis, de nieuwe ondersteuningsstructuur voor het vrijwilligerswerk en de Utrechtse Vrijwilligersprijs.
De Gemeente Utrecht heeft enkele jaren geleden de ‘Domstadpolis’ opgezet, een vrijwilligersverzekering voor ongevallen, aansprakelijkheid en eigendommen. In 2009 is polis vernieuwd: alle vrijwilligers die werkzaam zijn bij een (vrijwilligers)organisatie gevestigd binnen de gemeente Utrecht zijn automatisch verzekerd voor eventuele schade (gerelateerd aan vrijwilligerswerkzaamheden).
Platform Cultuur en Vrijwillige inzet Culturele organisaties, festivals, kunstpodia en musea maken intensief gebruik van de inzet van vrijwilligers. Om vrijwillige zinzet in deze sector hoog op de agenda te krijgen en voor onderlinge uitwisseling van ervaringen kwamen acht organisaties samen in een oriënterende bijeenkomst.
Platform Duurzaam en Groen Kijk voor meer trainingen op
www.vwcutrecht.nl
In 2009 is een goede start gemaakt met de voorbereidingen voor een Platform Duurzaam en Groen. Naar verwachting zal dit platform in 2010 concreter vorm krijgen.
Over ons Website Op www.vwcutrecht.nl is informatie te vinden over alle projecten, ideeën en ambities van de Vrijwilligerscentrale.
Nieuw logo In 2009 is een start gemaakt met het creëren van een nieuwe huisstijl. Logische stap was om ook het logo te moderniseren: belangrijkste criteria was dat Utrecht er in terug moest komen. In augustus is het tijdelijke logo in gebruik genomen. Tijdelijk, want eind 2009 werden nieuwe huisstijlkleuren gekozen: roze en grijs met als steunkleur oranje.
Eind 2009 zijn er 17 medewerkers (12 fte) en 17 vrijwilligers actief voor de Vrijwilligerscentrale
Nieuwsbrief Elke drie maanden verschijnt een digitale nieuwsbrief, die verspreid wordt onder bijna 1000 organisaties. Hierin informeert de Vrijwilligerscentrale over ontwikkelingen in het vrijwilligerswerk in Utrecht.
Het Vrijwilligershuis 2009 stond aanvankelijk in het teken van het Vrijwilligershuis dat aan de Kromme Nieuwegracht zou komen. In maart 2009 bleek echter dat de gemeenteraad niet in kon stemmen met de plannen voor dit Vrijwilligershuis, omdat ze zich niet voldoende gekend voelde in de inhoudelijke plannen en de keuze voor de locatie. Rond de zomer besloot de gemeenteraad dat de Vrijwilligerscentrale tijdelijk (met ingang van 1 januari 2010) gehuisvest kan worden in het gemeentelijke pand Janskerkhof 1. De Vrijwilligerscentrale was blij met de mogelijkheid, het pand aan de Oudegracht 263 was te klein geworden. Het digitaal Vrijwilligershuis werd eind 2008 al gelanceerd en was inmiddels volledig in gebruik genomen en werd daarom in de lucht te houden, naast de eigen website. Toen er eind 2009 meer duidelijkheid kwam over de verhuizing van de Vrijwilligerscentrale werd dat moment aangegrepen voor een nieuw logo, een nieuwe huisstijl én een nieuwe website (in de omgeving van het digitaal vrijwilligershuis): www.vwcutrecht.nl.
Jaarverslag Vrijwilligerscentrale Utrecht 2009
Met dank aan: Alle vrijwilligers, bestuur en Comité van Aanbeveling, alle fonds- en subsidieverstrekkers en alle maatschappelijke organisaties en partners uit het bedrijfsleven die samenwerken met de Vrijwilligerscentrale Utrecht.
