4-6-2010
COACHING in de ZORG omdat…
COACHING in de ZORG? ZORG voor de COACH! Vincent Kortleve Fysiotherapeut / Manueel therapeut / MA Psychology
COACHING in de ZORG omdat… • compliance, • ‘shared dicision making’, • overeenstemming tussen hulpverlener en patiënt wat betreft de oriëntatie correleert positief met het vertrouwen van de cliënt in de hulpverlener en met therapietrouw
• concordance, • innemen van medicatie hangt af van informatie en goede begeleiding
COACHING in de ZORG …
Externe evidenties
‘Patiënt values’
– Substantieel – Relationeel – Vrij en verantwoordelijk
• gezond zijn / blijven verlangt vaardigheden / competenties van de cliënt
COACHING in de ZORG omdat… • Ontwikkelingen in de zorg:
• evidenties hiervoor pleiten
Expertise Therapeut
• je er wilt zijn voor de ander, present zijn • autonomie • de mens meer is dan een lichaam;
Evidence Based Practice
– Gezamenlijk (medisch) consult: enkele zorgverleners plegen een consult aan een patiënt in het bijzijn van andere patiënten met hetzelfde probleem zodat zij hier van kunnen leren. – minister Klink legt de nadruk op 4 thema’s: meer samenhang in de zorg; meer innovatie, ondernemerschap en betere zorginkoop ; grotere transparantie, betere kwaliteit en vanzelfsprekende veiligheid; betere organisatie van de acute zorg. – De patiënt evolueert van ontvanger van zorg naar deelnemer in zorg
COACHING in de ZORG … Communicatie / gespreksvoering essentieel • Er is vaak een mismatch tussen informatie die men wil en informatie die men krijgt; als er wel een match is zijn de gezondheidsuitkomsten beter. • Door computergebruik tijdens de anamnese mist de hulpverlener 30% van de informatie die de cliënt probeert over te brengen.
1
4-6-2010
COACHING in de ZORG … Communicatie / gespreksvoering essentieel • De cliënt ervaart niet altijd serieus genomen te worden…. maar wil dit wel! • De hulpverlener stelt 3 tot 4 keer zoveel vragen als de cliënt. Terecht? • Cliënten worden door hulpverleners vaak passief gemaakt (en door computers, richtlijnen, taal…). “Dat gaan we eens even op lossen…!”
COACHING in de ZORG vanuit… • een paradigma – een paradigma is een samenhangend stelsel van modellen en theorieën die een denkkader vormen waarmee de 'werkelijkheid' geanalyseerd en beschreven wordt. – Wat is het nut van een paradigma: • • • •
Het ondersteunt waar je voor wilt staan Transparantie naar de buitenwereld en naar elkaar Het geeft sturing; een doel.. Het geeft je de mogelijkheid jezelf en anderen te toetsen
COACHING in de ZORG is… • …het begeleiden van mensen met een aan gezondheid gerelateerde vraagstelling. • Een coach probeert het beste uit 'de coachee’ te halen. Een coach is er derhalve altijd op uit de kwaliteiten van de coachee te benutten en verder te ontwikkelen. • Coachen is anderen leren leren, gericht op het: – Bevorderen van ontwikkelingsprocesse – Vergroten van regelmogelijkheden en zelfsturing – Eigen verantwoordelijkheid nemen
COACHING in de ZORG … Communicatie / gespreksvoering essentieel • Fysiotherapeuten vinden het lastig psychosociale elementen in de anamnese te betrekken • Fysiotherapeuten nemen vaak de beslissing alleen! • Fysiotherapeuten zijn gebrekkig op de hoogte van uitgangspunten van gedragsverandering • Fysiotherapeuten gebruiken communicatie niet als professioneel instrument
COACHING in de ZORG vanuit… • Een paradigma – Het is fundamenteel om hierin bewust te zijn (NB professional) en te kiezen! • In ieder paradigma zijn fundamentele waarden benoemd van waaruit wordt gehandeld – Wat is een waarde? iets waar een persoon of een groep van personen belang aan hecht, dit leidt vaak tot het stellen van al dan niet geschreven normen; – als je tevreden bent hangt dit af van de norm die je gehaald hebt…
• Iedere organisatie hanteert een visie met bepaalde waarden
COACHING in de ZORG vanuit… Een paradigma Als je jouw waarden hebt geformuleerd (gekoppeld aan het paradigma) opereer je dan automatisch goed (= vanuit deze waarden)??? Nee; niet altijd. Hier moet bewustheid zijn en herhaling!
2
4-6-2010
COACHING in de ZORG met… • eigen waarden en overtuigingen! – Anders een trucje!! – Niet echt, niet authentiek; dus niet effectief
• bent u wel geschikt om te coachen? – Nee? Ook dat kan!! Ook dat is een antwoord! – Misschien?..... onderzoek het. – Ja?..... doe het.
COACHING in de ZORG … • Ziektepercepties – ‘illness beliefs’ – Hoe maak je deze expliciet? • • • •
Uitvragen? Nee! Luisteren Taal Empathie? Ja en vervolgens ‘teruggeven’!
– Hoe veranderen?
COACHING in de ZORG vanuit… • Een systeem voor de fysiotherapie – ‘Common sense model’ of illness behavior – Ziektepercepties – ‘illness beliefs’ • • • • •
Wat heb ik? – identity Hoe kom ik eraan? – causes Hoe lang gaat het duren? – timeline Wat zijn de consequenties? – consequences Wat kan ik er zelf aan doen, wat kan een ander betekenen? – controlability / curability
COACHING in de ZORG vanuit… Een systeem voor de fysiotherapie Stress • Stress /stressrespons • Stressvolle gebeurtenis / stressvolle contex – gekoppeld aan de aandoening/ziekte – niet gekoppeld aan de aandoening/ziekte
• Stressor: benoemen emotie (BBBB)
• Sturen? Duwen en trekken? Dwingen? • Wat is waar? • Let op autonomie!
COACHING in de ZORG door… • een fysiotherapeut: de mens is het belangrijkste instrument!!!! • wie zorgt er voor de coach??
ZORG voor de COACH, door… • kennen en ontwikkelen van eigen waarden en overtuigingen • kennen en ontwikkelen van eigen geschiktheid • kennen en ontwikkelen van grenzen • kennen en ontwikkelen van ruimte, waar ligt je kracht? • kennen en ontwikkelen van jezelf!
3
4-6-2010
ZORG voor de COACH, door… • Het kennen van jezelf: persoonlijkheid – Big Five • • • • •
Negatieve gevoelens Extraversie Open staan Altruïsme Consciëntieusheid
• Opdracht 4: scoor jezelf op de Big Five
ZORG voor de COACH, door… • Rustig, stressbestendig, onverstoorbaar • Rationele kijk • Laat zich niet op de kast jagen (N)
--
-
• Alert , reageert snel op prikkels • Snel angstig, nerveus of boos • Aandachtig en sterk betrokken, enthousiast • Reageert sterk op emoties
=
+
++
ZORG voor de COACH, door… • Nuchtere kijk, vooral de praktische zaken • Richt zich op hier en nu • Vindt routinematige activiteiten plezierig • Verdiept zich in een beperkt aantal zaken • Prefereert het bekende (O)
--
-
• Veel en brede belangstelling, nieuwsgierig • Benadert zaken creatief • Denkt over alles na, zelfreflectief • Gericht op grote lijn • Sterke artistieke belangstelling / concepten
=
+
++
ZORG voor de COACH, door… • Werkt graag alleen en zelfstandig • Besteedt weinig tijd aan een beperkt aantal relaties • Schrijft liever dan met anderen in gesprek te gaan • Niet te veel prikkels (E)
--
-
• Werkt graag en veel met anderen, • Is veel aan het woord, fysiek actief, vol energie • Leider van een groep, dominant, • Veel prikkels / optimistisch • Hoog werktempo
=
+
++
ZORG voor de COACH, door… • Onafhankelijk, vaart op eigen kompas • Stelt eigen belang voorop • Schuwt conflict niet • Wil winnen/gelijk hebben • Vertrouwt anderen moeilijk (A)
--
-
• Is vriendelijk en meegaand • Tolerant voor gezichtspunt anderen • Harmonie in groep belangrijker dan eigen idee • Maakt zich ondergeschikt aan ander, het team of de organisatie
=
+
++
4
4-6-2010
ZORG voor de COACH, door… • Kan meerdere taken en doelen hanteren, verdeelt energie • Laat makkelijk dingen onaf • Flexibel in werkwijze
• IJverig en resultaatgericht • Concentreert zich op één of enkele heldere doelen • Sterke prestatiedrang • Werkt georganiseerd / gestructureerd • Doelgerichte planning en volharding
• Spontaan en speels (C)
--
-
=
+
++
ZORG voor de COACH, door… • loopbaanreflectie en –planning – Waar ben je goed in? • Noem drie dingen waar je goed in bent, schrijf op • Leg aan je buurman uit waarom • Leg aan je buurman uit of je dit ook doet in je werk
– Hoe blijf je gelukkig? – Doe datgene waar je goed in bent!
ZORG voor de COACH, door… • Je vitaliteit te behouden. – Hoe blijf jij vitaal? • • • • • • •
Kunst Meditatie / mindfulness Sporten Yoga Wandelen Sociale contacten ….
ZORG voor de COACH, door… • permanent investeren in persoonlijke ontwikkeling • systematische reflectie en intervisie • persoonlijke vitaliteit • loopbaanreflectie en –planning • personeelsmanagement
• personeelsmanagement
COACHING in de ZORG – meer??
COACHING in de ZORG? ZORG voor de COACH!
• Tweedaagse cursus • ‘Gezamenlijke besluitvorming – een evidence based benadering’ • Viaperspectief ism Nexus • Januari / februari 2011
Vincent Kortleve
5
4-6-2010
Kijk voor de presentatie met literatuurverwijzingen op www.viaperspectief.nl bij ‘producten’ en vervolgens onder ‘lezingen en workshops’
6