CBL STAGEWERKBOEK Afdelingsmanager handleiding
centraal bureau levensmiddelenhandel
1
stagewerkboek handleiding voor de praktijkopleider (Afdelingsmanager)
1
© Copyright 2012 OVD Educatieve Uitgeverij bv Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm, hetzij elektronisch, mechanisch, door middel van fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van OVD Educatieve Uitgeverij. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, nodigen wij uit zich alsnog tot de uitgever te wenden. Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) en de aangesloten leden hebben het gebruiksrecht om, uitsluitend ten behoeve van gebruik binnen de eigen organisatie, het bestand vrij te bewerken en de producten te vermenigvuldigen.
2
Inhoud Inleiding ........................................................................................4 Planning stage Afdelingsmanager ......................................................7 Bijlage: beoordeling stageopdrachten .............................................. 11
3
3
Inleiding Voor u ligt de praktijkopleidershandleiding bij het stagewerkboek CBL 4 Afdelingsmanager dat in opdracht van het CBL is ontwikkeld. Het stagewerkboek is speciaal ontwikkeld voor BOL-leerlingen die een mboopleiding detailhandel volgen en een deel van hun stage in een supermarkt lopen. Het CBL vindt het belangrijk dat een leerling tijdens zijn stage in de supermarkt kennismaakt met de werkzaamheden die passen bij de functie waarvoor hij wordt opgeleid. Dit stagewerkboek helpt daarbij. Het bevat zinvolle opdrachten die passen bij het opleidingsniveau van de cursist. De leerling voert deze opdrachten tijdens zijn stage in de supermarkt uit. Voor elk niveau is er een apart stagewerkboek met per kerntaak meerdere opdrachten. Het stagewerkboek CBL 4 Afdelingsmanager bestaat uit zeven onderdelen: 1. Oriëntatie: in dit deel maakt de leerling kennis met het werken in de supermarkt. De leerling verzamelt informatie over het werken in de supermarktbranche, over het werken in een supermarktorganisatie en over belangrijke onderwerpen als veiligheid en derving. 2. Kerntaak 2 Goederenstroom 3. Kerntaak 3 Klantenstroom 4. Kerntaak 4 Geldstroom 5. Kerntaak 1 Commercieel management 6. Kerntaak 1 Personeelsmanagement 7. Kerntaak 1 Financieel management. Een BOL-leerling kan tijdens zijn opleiding in verschillende winkels stage lopen. Tijdens een stageperiode werkt de leerling gericht aan één of meerdere kerntaken. Het onderdeel ‘Oriëntatie’ is een verplicht onderdeel dat de leerling bij voorkeur aan het begin van zijn stage in uw supermarkt uitvoert.
Stappenplan opdrachten De opdrachten hebben een vaste structuur: Elke opdracht begint met een korte uitleg van de opdracht, vervolgens volgt er een lijstje met beoordelingspunten. Deze beoordelingspunten geven aan wat er van de stagiair verwacht wordt. Daarnaast kunt u ze gebruiken als leidraad tijdens de evaluatie aan het eind van de opdracht. Informatie verzamelen In deze stap verzamelt de stagiair, door vragen te beantwoorden en/of korte opdrachten te maken, alle informatie en materialen die hij voor de uitvoering van de opdracht nodig heeft.
4
Oefenen/observeren De stagiair oefent een vaardigheid of hij observeert een collega. Hij beantwoordt een aantal reflectievragen over zijn handelen. Het oefenen/observeren sluit hij af met een nabespreking met zijn praktijkopleider. Zo heeft hij een aantal aandachtspunten, waar hij in de volgende stap extra op moet letten. Zelf uitvoeren De stagiair voert zelfstandig een opdracht uit. Evalueren De stagiair bespreekt de uitvoering met u na. Hierbij kunt u onder meer de eerder genoemde beoordelingspunten gebruiken. Per kerntaak zijn er een of meer opdrachten die u officieel beoordeelt. Hiervoor gebruikt u de beoordelingsformulieren uit de bijlage.
De taken van de praktijkopleider U heeft als praktijkopleider drie belangrijke taken: U stelt samen met de stagiair een planning op. U begeleidt de stagiair tijdens zijn stage in uw supermarkt. U beoordeelt de stagiair. Plannen Voorafgaand aan de stageperiode spreekt u met de stagiair af welke kernta(a)k(en) en opdrachten hij gaat doen. U vult samen met de stagiair de ‘Planning stage Afdelingsmanager’ in. U spreekt ook af wanneer de stagiair bij u terecht kan voor vragen en informatie. Tip: Wijs een ervaren collega aan die u kan vervangen tijdens uw afwezigheid. Begeleiden U begeleidt de stagiair tijdens het maken van de opdrachten. Daarbij legt u soms eerst iets uit of u geeft de stagiair instructies. Maak tijdens het observeren aantekeningen over wat goed en wat minder goed gaat. Grijp alleen in als dit noodzakelijk is, bijvoorbeeld omdat er een gevaarlijke situatie ontstaat die de stagiair niet goed kan inschatten. Na afloop van de opdracht bespreekt u de uitvoering na. Houd u daarbij aan de feiten: Wat heeft u gezien? Wat ging er goed en wat ging er fout? Geef de stagiair zo veel mogelijk feedback.
5
5
Tips voor het geven van feedback
Als u feedback geeft, zeg dan eerst wat de ander goed doet. Dat schept een prettige sfeer waardoor er beter naar de aandachtspunten wordt geluisterd.
Wees specifiek en duidelijk. Geef niet alleen aan wat er goed of minder goed ging, maar ook waarom dat zo is.
Feedback gaat alleen over zaken die hij daadwerkelijk kan veranderen of aanleren en die noodzakelijk zijn voor zijn werk.
Vertel de stagiair dat hij op het goede spoor zit en vooral moet doorgaan. Moedig ook verandering aan door tips te geven en uit te spreken dat je vertrouwen in hem hebt.
Beoordelen Bij elke kerntaak hoort één opdracht die u officieel beoordeelt. Bij Kerntaak 1 beoordeelt u per onderdeel (Commercieel management, Personeelsmanagement en Financieel management) één opdracht. U gebruikt de beoordelingsformulieren uit de bijlage. Per beoordelingspunt geeft u een oordeel. Dit kan onvoldoende, voldoende, ruim voldoende of zeer goed zijn. Achter elk beoordelingspunt is er ruimte gereserveerd voor uw opmerkingen. Scoort een stagiair op een van de beoordelingspunten een onvoldoende, dan moet hij (een deel van) de opdracht opnieuw uitvoeren. Let op: de beoordeling is geen onderdeel van de BPV-examens van de opleiding.
6
Planning stage Afdelingsmanager Zet een paraaf in de kolom ‘beoordeling’ als de opdracht is voldaan.
Oriëntatie opdracht
begindatum
datum evaluatie
beoordeling
datum evaluatie
beoordeling
Jouw supermarkt Veilig werken Derving Supermarktformule Servicebeleid Organisatie Overleg Personeel Supermarktbranche
Kerntaak 2 Goederenstroom opdracht
begindatum
Goederenontvangst Emballage en afval Artikelpresentatie Voorraadbeheer Derving onderzoeken Schoonmaken
7
7
Kerntaak 3 Klantenstroom opdracht
begindatum
datum evaluatie
beoordeling
datum evaluatie
beoordeling
Verkoopgesprekken Verkopen op de bedieningsafdeling 1 Verkopen op de bedieningsafdeling 2 Klantbestelling Klachtenbehandeling Werkplanning verkoopafdeling of vulploeg Feedback geven Coachen van verkopers
Kerntaak 4 Geldstroom opdracht Betaalmiddelen Kassawerkzaamheden Kassa en derving Klantgericht handelen aan de kassa Pinnen Kasopmaak Kasverschillen Beheer van geld en waardepapieren Coördineren van de kassawerkzaamheden Werkplanning kassagroep
8
begindatum
Kerntaak 1 Commercieel management opdracht
begindatum
datum evaluatie
beoordeling
Commercieel beleid Marketing Product Presentatie Promotie Marktonderzoek SWOT-analyse
Kerntaak 1 Personeelsmanagement opdracht
begindatum
datum evaluatie
beoordeling
Personeelsbehoefte Solliciteren Inwerken Opleiden
Kerntaak 1 Financieel management opdracht
begindatum
datum evaluatie
beoordeling
Financiële informatie Verkoopcijfers
9
9
10
Bijlage: beoordeling stageopdrachten De
volgende stageopdrachten worden officieel beoordeeld: Goederenontvangst Coachen van verkopers Coördineren van de kassawerkzaamheden Commercieel beleid Personeelsbehoefte Verkoopcijfers.
1
Noteer per beoordelingspunt een oordeel: onvoldoende (o), voldoende (v), ruim voldoende (rv) of zeer goed (zg)
Goederenontvangst Werkproces 2.1 geeft leiding aan en begeleidt het team bij ontvangst en verwerking van goederen beoordelingspunten Je bereidt de goederenontvangst voor.
Je controleert de geleverde goederen kwalitatief en kwantitatief.
11
oordeel
opmerkingen
Goederenontvangst Werkproces 2.1 geeft leiding aan en begeleidt het team bij ontvangst en verwerking van goederen beoordelingspunten
oordeel
opmerkingen
Je instrueert medewerkers kort en duidelijk over de uit te voeren werkzaamheden.
Je verdeelt de werkzaamheden.
Je begeleidt medewerkers bij de ontvangst van goederen.
Je verwerkt de administratie.
Opdracht is voldaan indien alle beoordelingspunten ten minste voldoende zijn. De opdracht kan op het planningsformulier worden afgetekend in de kolom ‘beoordeling’.
12
Noteer per beoordelingspunt een oordeel: onvoldoende (o), voldoende (v), ruim voldoende (rv) of zeer goed (zg)
Coachen van verkopers
1
Werkproces 3.1 geeft leiding aan en begeleidt het team bij verkoopactiviteiten beoordelingspunten
Je verdeelt de werkzaamheden.
Je bewaakt de voortgang van de werkzaamheden.
Je geeft op een goede manier feedback aan medewerkers over de uitgevoerde werkzaamheden.
Je verzorgt een korte, duidelijke instructie over een nieuw product in het assortiment.
13
oordeel
opmerkingen
Coachen van verkopers Werkproces 3.1 geeft leiding aan en begeleidt het team bij verkoopactiviteiten beoordelingspunten
oordeel
opmerkingen
Je informeert de medewerkers over de verkoopcijfers van het nieuwe product.
Je motiveert medewerkers.
Opdracht is voldaan indien alle beoordelingspunten ten minste voldoende zijn. De opdracht kan op het planningsformulier worden afgetekend in de kolom ‘beoordeling’.
14
Noteer per beoordelingspunt een oordeel: onvoldoende (o), voldoende (v), ruim voldoende (rv) of zeer goed (zg)
Coördineren van de kassawerkzaamheden
1
Werkproces 4.1 geeft leiding aan en begeleidt het team bij de verkoopafhandeling beoordelingspunten
Je verdeelt de werkzaamheden over de medewerkers.
Je houdt de voortgang van de werkzaamheden in de gaten.
Je ziet toe op de naleving van de regels om derving aan de kassa te voorkomen.
Je voert correctiehandelingen op de kassa op de juiste wijze uit.
15
oordeel
opmerkingen
Coördineren van de kassawerkzaamheden Werkproces 4.1 geeft leiding aan en begeleidt het team bij de verkoopafhandeling beoordelingspunten
oordeel
opmerkingen
Je verwerkt retouren van klanten volgens de regels van je supermarkt.
Opdracht is voldaan indien alle beoordelingspunten ten minste voldoende zijn. De opdracht kan op het planningsformulier worden afgetekend in de kolom ‘beoordeling’.
16
Noteer per beoordelingspunt een oordeel: onvoldoende (o), voldoende (v), ruim voldoende (rv) of zeer goed (zg)
Commercieel beleid Werkproces 1.1 vertaalt beleidsplannen naar eigen situatie beoordelingspunten
oordeel
1
opmerkingen
Je onderzoekt de commerciële doelen van jouw supermarkt.
Je stelt voor twee afdelingsdoelen een plan op om deze te realiseren.
Opdracht is voldaan indien alle beoordelingspunten ten minste voldoende zijn. De opdracht kan op het planningsformulier worden afgetekend in de kolom ‘beoordeling’.
17
Noteer per beoordelingspunt een oordeel: onvoldoende (o), voldoende (v), ruim voldoende (rv) of zeer goed (zg)
Personeelsbehoefte Werkproces 1.5 bepaalt personeelsbehoefte conform de organisatiestructuur beoordelingspunten
oordeel
opmerkingen
Je analyseert de rapportage van inzetbare uren en werkelijk gemaakte uren.
Je observeert werkzaamheden.
Je beoordeelt de efficiency van het werk op een afdeling.
Opdracht is voldaan indien alle beoordelingspunten ten minste voldoende zijn. De opdracht kan op het planningsformulier worden afgetekend in de kolom ‘beoordeling’.
18
Noteer per beoordelingspunt een oordeel: onvoldoende (o), voldoende (v), ruim voldoende (rv) of zeer goed (zg)
Verkoopcijfers Werkproces 1.3 analyseert en interpreteert de verkoopcijfers beoordelingspunten
oordeel
1
opmerkingen
Je gebruikt verkoopcijfers om een verkoopactie te plannen.
Je analyseert gerealiseerde verkoopcijfers.
Opdracht is voldaan indien alle beoordelingspunten ten minste voldoende zijn. De opdracht kan op het planningsformulier worden afgetekend in de kolom ‘beoordeling’.
19