VZW
BRUGGE
eehaven
55
V.u. Erna Vienne, p/a Tuimelaarstraat 11, 8420 Wenduine
België 8000 BRUGGE 1-2de afd. P.B. 4/2405 P509374 Driemaandelijkse publicatie OKT - NOV - DEC 2012 Jaargang 13
Mensen samenbrengen rond zee en havens ROLL-ON-ROL
L-OFFSCHIP o
f roroschip: Scheepstype m et één of mee rdere open of klep te sluiten met een horizontale de kken. In tegens tot het lade telling n en lossen door middel hijstoestellen wordt allerlei van rollende lading busjes, vracht (auto’s, wagens, spec ifiek rollend tr aan en van bo ansport) ord sneller en goedkoper ge of geparkeerd re den en/ . Diverse ontwor pen scheepstyp es voor het ve van: rvoer - vrachtwagen s: PCTC - auto’s: PCC (p ure car carriers ) - auto’s en pass agiers: ROPAX - auto’s en cont ainers: CONRO Het vervoer va n levende dier en is trot-on/ (van het ene trot-off graaseiland na ar het andere Scandinavië). , bvb. in
Woordje van de voorzitter Beste vrienden van Zeehaven Brugge, “We hadden er geen idee van dat Zeebrugge zo’n grote haven is.” “We wisten niet dat er zoveel in Zeebrugge gebeurt.” “Zoveel bedrijvigheid, dat hadden we niet verwacht.” Uitspraken die we vaak horen na een havenrondleiding, zelfs van bezoekers uit eigen streek. Dat geeft een dubbel gevoel. Er is natuurlijk de fierheid dat Zeebrugge inderdaad een belangrijke haven is die een blijvende indruk maakt op de bezoeker. Schepen die 72 kilometer containers aan boord hebben (12.000 TEU, aan 6 meter per TEU, reken maar). De vierde LNG-opslagtank die een volume heeft groter dan het concertgebouw in Brugge. Roro- en autoschepen, de nieuwe sleepvloot, kranen, magazijnen, dokken: zelfs wie dagelijks beroepsmatig in de haven actief is, blijft het verbluffend vinden. Maar er is ook het andere gevoel: de lichte teleurstelling omdat men de haven onvoldoende kent, nog steeds onvoldoende kent. Dat heeft gevolgen voor keuzes die jongeren maken, voor de beeldvorming bij het grote publiek, voor de besluitvorming van het politieke veld. Onbekend maakt onbemind. Het blijft dus van groot belang het rijke en gedifferentieerde maritieme leven van Zeebrugge beter te laten kennen en begrijpen. Het is de bestaansreden van Zeehaven Brugge vzw. Stap voor stap slagen we daarin, dank zij de inspanning van velen. Erna Vienne Voorzitter
Duurzame ontwikkeling binnen de Ro/Ro-sector
Door de klimaatsverandering wordt er steeds meer aandacht besteed aan duurzaam vervoer en, zo ook binnen de Ro/Ro-sector. Ro/Ro-schepen zijn ontworpen om lading die rijdend in het schip geladen wordt of wat rollend gemaakt is, door er wielen onder te zetten, te vervoeren. Alhoewel de scheepvaart de minst vervuilende vorm van vervoer per ton-mijl is, draagt de industrie nog steeds bij tot meer dan 3% van de wereldwijde CO2-uitstoot, 30% van de NOx-emissies en 10 % van de SOx als gevolg van de zeer vervuilende zware stookolie bijdraagt.
De Marpol VI-conventie (IMO herziene Zwavelrichtlijn voor scheepsbrandstof ) is recent door het Europees Parlement goedgekeurd. Deze regelgeving zal in 2015 in werking treden en zal schepen dwingen in bepaalde aangewezen gebieden (Emission Control Area of ECA) aanzienlijk hun SOx en NOx emissies te verminderen. Vandaag weet niemand precies hoe tijdig aan die eisen te voldoen, zonder significante stijging van de kosten van het vervoer (www.brs-paris.com; Sys, Vanelslander & Adriaenssens, 2012). Projecten zoals ‘’Retrofit.eu’’ concentreren zich onder andere op deze probleemstelling. Ro/Ro-schepen varen immers meestal op korte routes, waarbij vaak meerdere afvaarten per dag vanaf beide havens aangeboden worden. Hun operationele profiel toont aan dat ongeveer 36% van deze schepen meer dan 80% van hun tijd doorbrengen in een ECA. Daarnaast vertegenwoordigen Ro/Ro-schepen en containerschepen ongeveer de helft van de emissies. Ro/Ro speelt een belangrijke rol in de haven van Zeebrugge.
www.zeehavenbrugge.be
2
Over de periode 1994-2012 transiteren er gemiddeld 1.078.769 eenheden rollend materiaal (zie figuur – bron: MBZ). EU-regelgeving kan een grote impact hebben. Een consortium van reders, systeem-leveranciers, scheepswerven, ingenieursbureaus en kenniscentra bestuderen binnen Retrofit.eu de installatie van state-of-the-art innovatieve technologieën of systemen aan boord van schepen in de vaart. Retrofit moet een instrument leveren om een schip te beoordelen of deze geschikt is om te worden aangepast met nieuwe ‘groene’ technologie; en in welke mate. Hierbij wordt rekening gehouden met nieuwe/toekomstige wettelijke normen. Het instrument kan de scheepseigenaren helpen in het beslissingsproces om op te schalen naar een hogere operationele standaarden (www.retrofit. eu). Retrofitting zal een gevestigde praktijk in de scheepvaart worden en zowel economisch als maatschappelijk voordeel voor alle stakeholders bieden.
Dr. Christa SYS Studeerde Toegepaste Economische Wetenschappen aan de KU Leuven Doctor in de Toegepaste Economische Wetenschappen (gezamenlijk doctoraat UGent en UA) Wetenschappelijk directeur Steunpunt Goederenen personenvervoer Lector Hogeschool Gent, Faculteit Bedrijf en Organisatie Auteur van ‘Het belang van de Antwerpse voorwaarden 1951’, Editor van ‘Future challenges for inland navigation: a scientific appraisal of the consequences of possible strategic and economic developments up to 2030, Mede auteur van de studies Kilometerheffing in Vlaanderen: de impact op havenconcurrentie en logistiek; Hinterlandontsluiting Haven van Zeebrugge, Meer surf naar www.steunpuntmobilo.be
Dank U, Jacques Neyts Na jaren van intense betrokkenheid bij de samenstelling, opmaak en verspreiding van elk van de tot nog toe verschenen 54 Nieuwsbrieven heeft onze eindredacteur, Jacques Neyts, de wens uitgedrukt het iets kalmer te willen doen. Elke redactie beseft wat het betekent om iedere keer weer een ‘deadline’ te moeten halen. Teksten verzamelen, beelden bijvoegen, taalkundige correctheid, afspraken met drukker, adreslabels verzorgen, conform voorschriften afleveren voor postbedeling... Elke Nieuwsbrief is een uitdaging en wij zijn Jacques zeer dankbaar dat hij al die tijd de kar heeft getrokken. Op de redactieraad zullen we zijn deskundigheid, maar ook zijn ‘luchtige’ anekdotes missen. Gelukkig voor ons blijft hij – in zijn woorden ‘minimaal aktief’. Geruggesteund door zijn ervaring, hebben wij vertrouwen in de toekomst. Jacques, aan u en uw echtgenote, van harte dank voor de vele jaren van intense betrokkenheid en samenwerking.
www.zeehavenbrugge.be
3
Gelezen in... Salens Architecten mogen nieuwe cruiseterminal Zeebrugge ontwerpen De architectuurwedstrijd voor de nieuwe cruiseterminal in de haven van Zeebrugge is gewonnen door Salens Architecten. De opdracht bestaat uit het ontwerpen van een multifunctionele onthaalfaciliteit. De bouw van een nieuwe cruise-
Zeebrugge omvormde tot één van de belangrijkste oorlogshavens. Deze UB 10 heeft 37 schepen gekelderd of buitgemaakt en had als bijnaam “de Schrik van de Noordzee”. Het wrak was oorspronkelijk in 1980 gelicht en gedumpt langs de Leopold II-dam. Het lag immers oorspronkelijk in de weg voor de te bouwen havendam en moest plaatsruimen. De UB 10 zou bijna intact zijn en de eerste en enige Duitse duikboot uit WO I die wordt geborgen. De duikboot moet dan ook dé publiekstrekker worden op een tentoonstelling in Brugge over de rol van de stad in WO I. De tentoonstelling zou ook putten uit de collectie van het voormalige Zeebrugse Oorlogsmuseum dat eind de jaren zeventig in het oude postgebouw aan de voet van de Leopold IIdam was gevestigd. Bij de afbraak van dit gebouw raakte de collectie verspreid. Nieuwe trafiek voor Toyofuji
terminal is noodzakelijk om aan het bloeiende cruisetoerisme en de toevloed van passagiers in Zeebrugge het hoofd te blijven bieden. Voor het lopende cruiseseizoen in Zeebrugge staan liefst 92 aanlopen geboekt. In 2011 waren het er 75 met in totaal 245.000 passagiers. Het project omvat onder meer een centrale verzamelplaats voor bussen en taxi’s, een ontvangstzaal voor bezoekers, kantoorruimtes, douanelokalen voor bagagecontrole en fysieke controle, sanitaire voorzieningen, ruimte voor kleine winkels en een uitkijkpunt met een horecafunctie. Het ontwerpen gebeurde in overleg met de verschillende diensten, overheden en de cruisesector. De Lloyd 19.09.2012
Berging U-boot in voorbereiding op tentoonstelling Ter hoogte van de APM Terminals wordt een duikboot UB 10 uit de Eerste Wereldoorlog geborgen. Deze U-boot behoorde tot het Marinekorps Flandern dat
Autovervoerder Toyofuji krijgt vanaf oktober 2012 een bijkomend pakket auto’s te vervoeren van Zeebrugge naar het Engelse Grimsby. Het gaat om Suzuki’s die nu nog rechtstreeks vanuit Azië naar het Verenigd Koninkrijk gaan. Toyofuji Shipping vaart tweemaal per week tussen Zeebrugge en Grimsby met de “Sea Cruiser 1”, een autoschip met een capaciteit van 600 eenheden. De rederij vervoert op die verbinding jaarlijks momenteel een 100.000-tal wagens van Toyota (in beide richtingen) en PSA (van het continent naar Engeland). Daar komt vanaf oktober een stevig pakket bij met een contract voor het vervoer van 20.000 Suzuki’s per jaar. Het betreft hier wagens die momenteel rechtstreeks vanuit Azië naar het VK gaan (waar ze in Portbury/ Bristol aan wal worden gezet). Vanaf oktober worden ze in de Belgische kusthaven geconsolideerd met de volumes uit de Hongaarse fabriek van Suzuki die voor de Britse markt bestemd zijn en nu al via Zeebrugge transiteren. Dan zal Toyofuji dicht bij zijn capaciteitslimiet aanleunen (het schip doet af en toe ook Emden aan om er op spotbasis wagens van de VW groep te laden voor lossing in Grimsby). De rederij bekijkt of zij een tweede schip moet inleggen op die route. Een beslissing daarover is er nog niet. De Lloyd 21.08.2012
www.zeehavenbrugge.be
4
Uitnodiging voordracht Wrakken: verdwenen en vergeten?
Een overzicht van het onderzees archief voor onze kust. Voordracht door de heer Tomas Termote, maritiem archeoloog. In de aula van het Grootseminarie Potterierei 72 in Brugge op donderdag 6 december 2012 om 20:00 uur. Inschrijving voor deelname en opmaak van badge is wenselijk voor de receptie die volgt na de voordracht. www.zeehavenbrugge.be /
[email protected] / tel. 050.54.69.11 (antwoordapparaat)
Tomas TERMOTE, M.A. ° 1975 in Oostende - archeologische opleiding (Masters) aan o.a. de KU Leuven, met specialisatie in Romeinse en West-Europese archeologie, de University of Bristol en aan King’s College (War Studies), - werkt o.a. als freelance maritiem archeoloog, voornamelijk in de Noordzee, maar heeft meegewerkt aan verschillende projecten in het buitenland, zoals Mozambique, Haïti, Panama, Palau, Indonesië, Helgoland en Noorwegen, - hoofdspecialisatie : wrakken uit WO I en II en heeft hierover reeds 5 boeken geschreven. Een 6de boek betreft een inventaris van alle wrakken gelegen in Belgische wateren, - actief vanuit Oostende, waar ook het vaartuig van de Termote familie gelegen is, met aan boord alle nodige uitrusting.
Bij het bekijken van de huidige zeekaart van de Vlaamse Banken merken we talrijke zandbanken, boeien, vaarroutes en dieptecijfers op. Het meest indrukwekkende zijn de honderden obstructies, wrakken en vuile gronden die aangebracht werden als waarschuwing voor de scheepvaart. Deze obstructies zijn een nalatenschap van 2.000 jaar scheepvaartgeschiedenis aan onze kust. De kaart is getekend met bijna 300 wrakken van stalen en houten schepen, alsook enkele vliegtuigen. Wrakken leren ons meer over vaarroutes, het leven aan boord, onthullen van mysterieuze verdwijningen en het verloop van zeeslagen. We vinden grote concentraties terug voor de havens van Nieuwpoort, Oostende en Zeebrugge. Dit is vooral een weerspiegeling van het belang van de drie havens tijdens de dominantie van de zeilschepen Concentraties van talrijke oorlogsbodems zeggen ons iets over het belang van
de havens tijdens twee Wereldoorlogen. Wrakken staan onder constante dreiging van aftakeling door de natuur, maar ook door de ingreep van de mens. Bergingsoperaties en grootschalige projecten in de tweede helft van de 20e eeuw brengen dit patrimonium in gevaar. Het is dus een race tegen de klok om als archeoloog zoveel mogelijk informatie in te winnen.
www.zeehavenbrugge.be
5
Vrouwen in de haven
Caroline REYNAERT
General Manager Warehouse, E.C.S.
Anja LAGAST
Ik ben verantwoordelijk voor de magazijnactiviteiten binnen ECS. Dit omvat zowel het operationele als het commerciële management. Samen met een team van 65 medewerkers zorgen wij dagelijks voor de ontvangst van goederen uit diverse landen in Europa, het crossdocken of consolideren van duizenden pallets en vervolgens het verladen naar de eindbestemming. Daarnaast hebben we een opslagcapaciteit van 30.000 m2. Als logistieker is Zeebrugge de place to be. Werken in de logistieke sector is een hectisch leven. Wat mij persoonlijk het meest boeit, is de enorme variatie. Elke dag is anders en je kennis wordt verder uitgebouwd op heel wat verschillende gebieden. Specifiek in mijn functie krijg je de mogelijkheid om te gaan met de medewerkers van ‘bottom to top’. De invalshoek is zo verschillend, zo interessant. Je moet natuurlijk zelf de moeite doen om bij te benen, maar het verveelt nooit. De opportuniteiten liggen er voor het rapen. De uitdagingen houden je scherp. Het management van ECS laat de vrouwen binnen zijn organisatie toe zich professioneel volledig te ontplooien. Alle kansen worden geboden en of je nu man of vrouw bent, het komt er gewoon op aan de geboden kansen met beide handen te grijpen. Trouwens, het organigram van ECS maakt dit duidelijk. Vrouwen zijn vertegenwoordigd op alle niveaus. Het is werkelijk een team van mannen én vrouwen die de fiets rijdende houdt. Laatst kregen wij op onze site de nieuwe lichting studenten ‘bachelor logistiek’ van de Arteveldehogeschool in Gent op bedrijfsbezoek. Ik was verheugd te kunnen vaststellen dat het groot aantal studenten dames was. Het gaat duidelijk de goede richting uit. Logistiek slaat gewoon aan bij de vrouwelijke studenten.
Als lid van het Bestuurscomité wordt van mij verwacht dat ik mee de visie en het beleid uitstippel dat resulteert in de algemene bedrijfsstrategie van de transportdivisie. Het detecteren van opportuniteiten en structurele problemen ombuigen tot kansen voor verbetering en groei. Daarnaast ook het mee helpen behalen van budget- en bedrijfsdoelstellingen. Als CPO (Chief Performance Officer) bij DD Trans is het mijn job ‘om te meten wat telt en te managen wat kan gemeten worden’. Als HR verantwoordelijke is het aligneren van het menselijk kapitaal mijn grootste uitdaging. Oorspronkelijk heb ik gekozen vanuit mijn liefde voor personeelszaken, HR was toen nog een modewoord. Mijn voorkeur ging uit naar een groeiende onderneming in een boeiende omgeving, en deze combinatie heb ik gevonden in een transportbedrijf in de haven. De haven speelde evenwel altijd al een belangrijke rol in mijn leven. Met voorouders werkzaam in de visserij, en een vader werkzaam in het loodswezen en als hobby garnaalvissen vind ik het culturele, sociale en duurzame aspect van de visserij een zaak om te koesteren. Hiernaast komt dat de haven van Zeebrugge een belangrijke rol heeft als locomotief in de Vlaamse en Belgische economie, en zorgt voor een directe en indirecte werkgelegenheid van allerhande profielen. Als HR-verantwoordelijke in deze ‘mannenwereld’ hebben we destijds bij het opstellen van ons diversiteitsprogramma, bewust de genderaspecten aangebracht. Ik voel me zeker niet als ‘Alice in wonderland’. Ik ben niet de enige vrouwelijke leidinggevende in onze organisatie, integendeel, ik word omringd door zeer daadkrachtige vrouwelijke collega’s, één voor één sterke persoonlijkheden. Vermijden dat de stereotypen om de hoek komen
Chief Performance Officer / HR Verantw., DD TRANS
Redactie: M. Mertens, M. Soetemans, V. Boerjan, J. Neyts, met medewerking van M. Heeren en M. Van Everbroeck www.zeehavenbrugge.be
6
Vrouwen in de haven kijken, kun je door even stil te staan bij de rol die je inneemt. Door hier bewust mee om te gaan, kun je ervoor zorgen dat je met respect behandeld wordt. De positie van de vrouw in de havensector in de nabije toekomst? Ik denk dat we hier twee verschillende types van beroepen nader moeten bekijken : -> de ‘fysisch zware’ beroepen -> dit lijkt me blijvend minder eenvoudig om deze te laten invullen door vrouwen -> alle andere beroepen -> voldoende mogelijkheden voor zowel vrouw als man En dan nog dit: Zijn vrouwen betere leiders dan mannen? Dat laat ik u zelf invullen, maar onderzoek toont aan dat op 12 van de 16 leiderschapscompetenties vrouwen beter scoren dan mannen.. Ik zou concluderen dat er een gigantisch potentieel aan vrouwelijk leidinggevend talent is, voldoende om hiermee ook in de havensector aan de slag te gaan. Al altijd zijn vrouwen en mannen op elkaar aangewezen en complementair.
Marie Jeanne BECAUS - PIETERS
Afgevaardigd Bestuurder, Vlaamse Visveiling Even voorstellen: ik ben afgevaardigde bestuurder van de Vlaamse Visveiling die aktief is in de belangrijkste vissershavens van België nl. Zeebrugge en Oostende. Voornamelijk de Vlaamse vissersvloot landt zijn vis aan in deze vissershavens om hem te laten sorteren in de vismijn en verkopen via de electronische veilklok. 160 kopers uit binnen-en buitenland zijn 3-maal per week online in realtime verbonden met de verkoopsessie om de verse vis aan te kopen. Beide veilingen verzorgen na de verkoop de logistiek van deze extra verse producten voor de distributie over gans West-Europa.
Behalve als men de opvolger is in een familiebedrijf of een heel specifieke opleiding genoten heeft zoals geneeskunde, kiest men waarschijnlijk meestal niet bewust voor de uitbouw van een carriere binnen een welbepaalde sector. Men komt er door omstandigheden in terecht en voelt zich al dan niet meer en meer aangesproken en verbonden met deze sector. Elke ondernemer, elke manager zal er vanuit een persoonlijke invalshoek en een verschillende focus zijn professioneel leven aan wijden om zijn doelstellingen te bereiken. Ik heb in 1988 de oude vismijn van Zeebrugge overgenomen met als objectief een nieuwe moderne vismijn uit te bouwen die de locomotief zou zijn van een cluster van visserijgebonden bedrijven. Op een consekwente manier hebben we samen met de Raad van Bestuur en het management een strategie uitgeschreven om dit te kunnen realiseren in samenspraak met de visserijsector. Nu 25 jaar later hebben zich een 100-tal KMO’s rond de vismijn van Zeebrugge gevestigd. Samen met de visveiling stellen zij een 1000-tal mensen tewerk aan land en op zee. De Vlaamse Visveiling wil ook in Oostende een gelijkaardig cluster in vis- en voedingsprodukten uitbouwen. Waarschijnlijk is de visserijsector een nog meer mannelijke wereld dan de handelshavens. Ik heb evenwel nooit het gevoel gehad dat ik niet gerespecteerd werd of mij als vrouw meer moest proberen handhaven dan de mannelijke collega’s uit andere bedrijven. Het zijn nu eenmaal professionaliteit en autoriteit die doorslaggevend bij contacten en onderhandelingen, véél meer dan de sexe. Tenminste in deze tijd en in de Westerse wereld waar de generatie van de “mannelijke fundamentalisten” mbt vrouwen op topfuncties toch ver uitgestorven zijn. Het lijkt mij voor de meeste vrouwen een veel grotere opdracht om hun verschillende “beroepen” te combineren binnen een gezin met jonge kinderen. Netwerking en buitenlandse missies zijn dan ook moeilijk voor jonge vrouwelijke managers en onderneemsters. Ik kan hen het best de raad geven een “nieuwe man” als partner te kiezen die evenzeer de verantwoordelijkheid voor de kinderen op zich neemt. Rekening houdend met het grote aantal vrouwelijke studenten in alle richtingen, hun intelligentie, hun gezond verstand en vrouwelijke feeling zullen de vrouwen het verschil maken in de ondernemingswereld van de toekomst.
www.zeehavenbrugge.be
7
Met dank aan
www.zeehavenbrugge.be
8