BRANDWEER GRONINGEN OVER MORGEN
alisering ion
G
ro
éé
n
Re g
Groningen één
nin gen
120601 © 2012, Brandweer Groningen Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Brandweer Groningen.
Brandweer Groningen Postbus 584 9700 AN Groningen brandweer.groningen.nl
Hoofdstuk ? Projectplan
GRONINGEN
1
Inleiding De regionalisering van de brandweer in Groningen is van start gegaan. Dit betekent dat de 17 brandweerkorpsen in onze regio per 1 januari 2014 samengaan tot één regionaal brandweerkorps: Brandweer Groningen. De Brandweer
Groningen Over Morgen is
de toekomstvisie van deze nieuwe organisatie, waar we vandaag en morgen aan gaan werken. Deze is ook geïnspireerd door de landelijke visie Brandweer over Morgen. De regionalisering is een wettelijke verplichting, maar we kunnen zelf bepalen hoe de nieuwe
Welke keuzes we ook maken in de regionalisering
organisatie er uit moet zien. Dit geeft kansen om
en daarna, we kunnen altijd terugvallen op de kern-
van de brandweer een moderne en toekomstbe-
waarden. Verspreid over dit document staan enkele
stendige organisatie te maken. Tal van leidingge-
kaders met de vijf kernwaarden van de nieuwe or-
venden, medewerkers en bestuurders hebben een
ganisatie: vakmanschap, vertrouwen, betrokken,
bijdrage aan de visie geleverd. Zo willen we werken
teamgeest en passie.
aan een breed gedragen visie. Dit visiedocument, zowel in woord samengevat als geïllustreerd op de middenpagina, zijn het papieren resultaat. Met de visie willen we richting geven aan de organisatieverandering die voor ons ligt. Het is in de tekst onderverdeeld in de visie op het vak (het werk van de brandweer) en de visie op de organisatie (wat voor organisatie we willen zijn). Een visie geeft ruimte voor invulling waar het kan en houvast waar het moet. Een visie is ook nooit af, want in een sterk veranderende maatschappij moet je je visie blijven bijstellen. De visie wordt de komende tijd
Erik van Zuidam (regionaal commandant) en Roelf
vertaald naar keuzes binnen het project of op iets
Knoop (projectleider regionalisering)
langere termijn (Beleidsplan 2014-2017).
Visie op vak en organisatie van één Brandweer Groningen Brandweer Groningen Over Morgen
1
2
Brandweer Groningen Over Morgen
1. Waar staan we nu? De huidige schaalgrootte van de regionale brand-
pertise dragen we bij aan een grotere veiligheid
weer is:
voor de burger. Dat geldt voor ons allemaal; bijvoorbeeld de vrijwilliger in Bierum, de preventiemedewerker in Oldambt, de beroepscollega bij
40 posten 23 gemeenten
brandweer stad Groningen of de coördinator mate-
17 korpsen
rieel op het regionaal bureau. De regionale brandweer is eigenlijk een netwerkorganisatie met veel
11 commandanten
zelfsturende teams. Die teams opereren zo zelfstan-
4 rayons
dig als mogelijk binnen de afgesproken kaders.
1 regio
Daar waar we elkaar kunnen versterken, doen we dat ook al. Dit doen we met een mooie mix van me-
De brandweerkorpsen in onze regio zijn de afgelo-
dewerkers; circa 700 vrijwilligers, 100 beroepscolle-
pen jaren steeds intensiever gaan samenwerken,
ga’s van stad Groningen en ongeveer 120
met steun van het bestuur. Daar zijn talloze voor-
dagdienstmedewerkers (kantoorpersoneel) ver-
beelden van. Van samen oefenen tot gezamenlijke
deeld over de regio.
aanbesteding van brandweerwagens en van een gezamenlijke duiktaak tot samenwerking met buurge-
De brandweer heeft zich bewezen als sterk merk,
meenten. Dit noemen we regionaal vormgegeven
ook in onze regio. Uit onderzoek in 2008 blijkt dat
brandweerzorg. Vanuit ieders eigen kracht en ex-
de brandweer het meest betrouwbare imago heeft
B ra n dwe e r R ay o n N o o rd
N
E em m s m o n dd Ee
W W N M W M W O O W W M M O O O O O De M Marne D
L opp p e rs Lo rs um
Winnssuum m Wi
Delfzijl
A pp i n g e ddaam Ap m
Bedum
Te n B o e r
Z uiidd h o r n Zu
h t e re n SSlloocchte
G ro n i n g e n
Gro roo te tegast G
OOllddatm b tb t am
Menterwolde
Marum
Ho o g e zzaanndd-H Sappemeer
L eeekk Le
M e nte r wo l d e
H a re n
we d ddee BBeelllliinnggwe
Ve e n d a m
Pekkeellaa Pe
B ra n dwe e r M P V: Menterwolde, Pe k e l a e n Ve e n d a m
S taaddsskkaanna a ll St
V l a g t we d d e
Regeling B ra n dwe e r z o rg Z u i d - G ro n i n g e n
De huidige situatie van (samenwerkende) brandweerkorpsen.
Brandweer Groningen Over Morgen
3
van alle beroepsgroepen. Van de ondervraagden
In onze regio hebben we te maken met diverse ont-
ziet 95 procent brandweermensen als (zeer) be-
wikkelingen, die kaders stellen voor het bepalen
trouwbaar. Ook onze crisispartners zien de brand-
van de visie.
weer in onze regio als een sterk merk. We zijn een
•
krachtige ‘leidende’ partner binnen crisismanage-
meer eigen verantwoordelijkheid en zelfred-
ment. Daarin werken we onder andere samen met politie, GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorga-
Een terugtredende overheid, die vraagt om zaamheid van burgers.
•
Tegelijk nadruk van de landelijke overheid op
nisatie in de regio), gemeenten, Provincie, Water-
centraliseren en uniformeren. Er zijn nu tien po-
schappen, Openbaar Ministerie en defensie.
litieregio’s, mogelijk op termijn tien veiligheidsregio’s? Ook wordt één landelijke
De brandweer is en blijft onderdeel van de Veiligheidsregio Groningen. De verhouding met de ge-
meldkamerorganisatie verwacht. •
Demografische ontwikkelingen, zoals verande-
meenten verandert wel door de regionalisering.
ringen in leeftijdsopbouw en inwoneraantallen.
Een individuele gemeente gaat niet meer over de
Dit kan gevolgen hebben voor het aantal vrijwil-
brandweerzorg in de eigen gemeente, maar alle ge-
ligers.
meenten gaan er samen over. Tegelijk houdt de ge-
•
De ‘wereld 2.0’. We zijn een informatiemaat-
meente haar regie op integrale veiligheid en moet
schappij geworden met snel opkomende techni-
de brandweer daar op aansluiten.
sche en technologische ontwikkelingen. •
Branden blussen wordt steeds ingewikkelder en risicovoller vanwege toenemende complexe bouw. Denk aan parkeergarages, chemische be-
PASSIE “De gedachten gaan bij passie vaak in de richting
•
We zitten nu midden in een financiële crisis. Hier
van vuur en de kleur rood. Passie en brandweer
zullen we rekening mee moeten houden bij het
hebben dus een diepere band. Een relatie die
inrichten van de organisatie en de bedrijfsvoe-
leidt tot een duurzame betrokkenheid en die
ring.
bijna altijd onderdeel wordt van je eigen identiteit. Maar ook een exclusieve, liefdevolle, bijzondere verbinding van jou en het vak met het team, de familie en de gemeenschap. Het roept een gevoel op van vrijheid, ruimte en energie. Passies geven het leven daarmee kleur en zin.” Erik van Zuidam, regionaal commandant Brandweer Groningen
Blussen van een autobrand op de A28
4
drijven en meer hoogbouw.
Brandweer Groningen Over Morgen
2. Wat willen we behouden? Hoe de nieuwe organisatie er in detail uit komt te
Je kunt de stenen op verschillenden manieren neer-
zien, weten we nog niet, maar we weten al wel
leggen, Naast elkaar, achter elkaar, in een kring
welke goede aspecten van de huidige organisatie
zodat de verbindingen tussen alle aspecten duide-
we willen behouden. Dit wordt gesymboliseerd met
lijk is of, zoals je hieronder ziet, in een kring met
de onderstaande zes stenen. De thema’s op deze
het woord ‘vak’ in een hart als middelpunt. Want
stenen zijn het fundament van de nieuwe Brand-
we hebben allemaal hart voor ons vak. En is niet
weer Groningen.
dat waar het allemaal om draait?
Brandweer Groningen Over Morgen
5
3. Wat is onze visie op het vak? Om ook op termijn op een doelmatige manier bij te
Ook investeren we in samenwerking met de brand-
dragen aan een veilige maatschappij, willen we op
weer in Fryslân en Drenthe. Om in noordelijk ver-
een vernieuwde manier naar ons vak kijken. Vanuit
band sterk te zijn en ook onze eigen expertise te
de kernwaarden en de veranderende omgeving,
vergroten, willen we de samenwerking verder in-
hebben we daarom een aantal uitspraken geformu-
tensiveren. De Meldkamer Noord-Nederland is een
leerd over ons vak. Met ‘ons vak’ bedoelen we alle
mooi voorbeeld van geslaagde samenwerking.
werkzaamheden die horen bij het goed organiseren
Vanuit de expertise in fysieke veiligheid kan de
van de brandweerzorg.
brandweer meer naar buiten treden en een onmisbare partner zijn in integrale veiligheid. Door burgers, bedrijven en overheden (gemeenten) te
Brandweer Groningen is
begeleiden, kan de brandweer de maatschappij zelf laten meewerken aan haar eigen veiligheid. Partner
expert in fysieke veiligheid
zijn vraagt om een open en interactieve brandweer met de wil om samen te werken. Denk aan thema’s
en partner in integrale
als voorlichting, bewustwording en gedragsbeïnvloeding.
veiligheid De brandweer is expert in fysieke veiligheid, waar-
We staan open voor
onder we ook externe veiligheid1 verstaan. We bestrijken de gehele veiligheidsketen en zijn specialist
innovaties en stimuleren het
van pro-actie tot nazorg.
lerend vermogen van 1 5
organisatie en medewerkers.
Proactie
Nazorg
Preventie
2
Met slimme repressie kunnen we doeltreffender optreden.
4
Repressie
Preparatie
In de veranderende omgeving kan slimme repressie
3
een oplossing bieden voor knelpunten, zoals de beschikbaarheid van vrijwilligers overdag en de complexer wordende fysieke omgeving. Slimme
Die expertise in fysieke veiligheid laat de brand-
repressie betekent op een nieuwe manier naar onze
weer op diverse plekken zien: de woon- en werk-
taakstelling kijken, in samenhang met de andere
omgeving van burgers, de openbare ruimte,
schakels van de veiligheidsketen. Het gaat daarbij
ruimtelijke ontwikkeling, infrastructuur en bij eve-
niet alleen om verbeteren, maar vooral om vernieu-
nementen. Om expert te blijven, moet de brand-
wen. En dat vraagt slimmigheid. Hoe pakken we
weer haar vakgebied blijven beheersen en
dat aan?
doorontwikkelen. Een voorbeeld van doorontwikkelen is het doen van brandonderzoek. 1
6
Vanuit het taakveld externe veiligheid werkt de brandweer veel samen met andere partners, zoals de Provincie, de Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie) en gemeenten
Brandweer Groningen Over Morgen
TEAMGEEST
den van onze brandweercollega in 2010. Ik werd
Onze brandweercultuur is doorspekt met team-
gevraagd om bezetting te regelen voor een nood-
geest. Er zijn vele voorbeelden waar collega’s klaar
kazerne. De reacties waren overweldigend en hart-
stonden voor elkaar. Bijvoorbeeld bij de herbezet-
verwarmend. Iedereen droeg een steentje bij,
ting van kazernes tijdens grote incidenten, zoals de
collega’s boden spontaan hulp aan, niets was te-
Eemshavenbrand in 2008 en hoogwater in 2012.
veel. Als het nodig is zijn we er voor elkaar. Eén
Frouk van Dijken vertelt over een ervaring die zij
brandweer, één team!”
had met teamgeest. “Teamgeest is voor mij de manier waarop alle col-
Frouk van Dijken, medewerker opleiden en oefenen
lega’s in onze regio zich opstelden na het overlij-
Brandweer regio Groningen
We kunnen meer leren van landelijke ontwikkelin-
•
Om te experimenteren en te innoveren is budget
gen en projecten, zoals Uitruk op Maat, Specialis-
nodig. Dat betekent ook dat sommige experi-
tisch Optreden op Maat en onderzoeken naar
menten niet succesvol zijn, maar dat hoort erbij.
Ongevalsbestrijding Gevaarlijke Stoffen en waterongevallenbestrijding. Korpsen voeren ook zelf al innovaties door, zoals de blusbom of een opvallend
Met Brandveilig Leven vooral
blussysteem. Deze kennis en ‘best practices’ kunnen we meer met elkaar delen. Door allianties aan te
méér investeren op het
gaan met strategische partners als hogescholen of het chemiepark kunnen we onze kennis vergroten.
voorkómen van branden, om
Slimme repressie moet zijn vervlochten in de hele organisatie. Van de organisatie vraagt dit in ieder
de hoeveelheid branden,
geval bekwame en enthousiasmerende kartrekkers.
slachtoffers en schade tot een Andere aandachtspunten zijn: •
Innovatie is vooral mensenwerk. Daarom zijn
minimum te beperken.
kritische succesfactoren, betrokkenheid, •
zorgvuldigheid, veiligheid en ervaring opdoen.
Onder het motto ‘voorkomen is beter dan genezen’
We hebben oog voor eventuele weerstand bij
zet Brandveilig Leven veel meer in op pro-actie en
innovaties.
preventie.
verkleinen
KANS
Lees verder op pagina 10
beperken EFFECT BRAND
voorkomen
NU
Proactie Onveiligheid voorkomen
beperken en bestrijden
Preventie Vluchten Uitbreiding beperken
Repressie Redden, blussen Uitbreiding beperken
Nazorg Evaluatie Onderzoek
Inspanning
De relaties binnen de brandveiligheidsketen, waarbij voor de verschillende activiteiten de mate van inspanning zichtbaar is. Bron: Brandweer Over Morgen.
Brandweer Groningen Over Morgen
7
8
Brandweer Groningen Over Morgen
Brandweer Groningen Over Morgen
9
Vervolg van pagina 7 Dit is ook nodig, als je bijvoorbeeld kijkt naar de ge-
Dit vraagt om een organisatiebrede aanpak. Denk
middelde vluchttijd bij een woningbrand. Deze is de
aan:
laatste jaren gedaald tot circa drie minuten, vanwege
•
Van reactief naar proactief. In plaats van alleen
de hoge brandbaarheid van meubilair en elektrische
controleren en toezien, moeten preventiemede-
apparaten. Maar de brandweer kan niet nóg sneller
werkers ook actief informatie over brandveilig-
opkomen, met nóg betere mensen en nóg beter ma-
heid verstrekken aan de inwoners, bezoekers en
teriaal en dit alles tegen beheersbare kosten. Dus
bedrijven in onze provincie.
moet meer worden ingezet op het voorkomen van
•
Repressie en Brandveilig Leven aan elkaar ver-
branden, het sneller ontdekken van branden en het
binden. Bijvoorbeeld snel na een inzet voorlich-
verbeteren van de vluchtmogelijkheden.
ting geven over brandveiligheid aan burgers die een brand hebben gezien of meegemaakt in het
Op dit moment zetten we nog vooral in op het beperken van het effect, terwijl we ook aan de voor-
betreffende gebied. •
kant van de veiligheidsketen kunnen werken. Dit zie je in de figuur op pagina 7. Door de kans op
Brandveilig Leven breed verankeren in de organisatie en verweven met elke functie.
•
Verbinding met strategische partners, zoals meu-
brand of een ander incident te verkleinen, kunnen
belfabrikanten, woningbouwcorporaties, indus-
we een effectievere organisatie zijn. En dit moet
trie, gemeenten en wetenschap (Rijksuniversiteit
ook, gezien de eerdergenoemde ontwikkelingen
Groningen en Hanzehogeschool).
(demografische ontwikkelingen, complexe bouw en financiële grenzen).
•
Gedragsbeïnvloeding en -verandering. Vanuit kennis over menselijk gedrag en brandveiligheid
Teamgeest – Groepsfoto gemaakt tijdens brandweeroefening bij Falck Risk in Rotterdam
10
Brandweer Groningen Over Morgen
•
in gesprek gaan met partners. Naast het geven
We zoomen hier in op oefenbeleid voor de operati-
van voorlichting, gaat het om het bieden van
onele collega’s. Lokaal en regionaal doen we al veel
handelingsperspectieven. Denk aan brandveilig-
met opleiden en oefenen, en ook heel goed. We
heidseducatie en samenwerken met onderwijs-
registreren dit om aan te tonen dat we voldoen aan
partners.
de wettelijke eisen, maar ook als ondersteuning om
Aansluiten bij landelijk beleid. Landelijk gebeurt
ons vak zo goed mogelijk te beoefenen. De organi-
er veel en daar kunnen we van leren, maar ook
satie zet de komende jaren in op doorontwikkeling
andersom. Denk aan de interesse in onze cam-
van de vakbekwaamheid en wil het volgende reali-
pagne ‘Blijf Uit de Rook’ die positief is ontvan-
seren.
gen door een aantal andere regio’s. En als in een andere regio een goed idee ontstaat, kunnen
•
•
We brengen mens en middelen bij elkaar. Onze
wij daar op onze beurt een proef mee draaien
mensen worden goed gefaciliteerd bij het oefe-
om ervaring op te doen.
nen en krijgen duidelijke afspraken. Dat bete-
Door het doen van brandonderzoek en te leren
kent coachen en motiveren, afspraken met
van incidenten kunnen interessante gegevens
hoofdwerkgevers (als het gaat om vrijwilligers)
over het ontstaan van brand worden verzameld.
en heldere vergoedingsregelingen van Brand-
Deze gegevens kunnen weer worden gebruikt
weer Groningen. We hebben oog voor de belast-
voor voorlichting aan burgers of overleg met
baarheid.
fabrikanten van elektrische apparatuur of
•
We blijven investeren in kwaliteit en leren van elkaar (‘van kwantiteit naar kwaliteit’). In 2013
meubels.
gaan we verder met de collegiale toetsing en beginnen we met intercollegiale coaching. Dit
Brandweermedewerkers
moet leiden tot een profcheck in 2017, waarmee de vakbekwaamheid wordt aangetoond. Bij
vormen het belangrijkste
deze ontwikkeling hoort ook kruisbestuiving, bijvoorbeeld toetsing door een collega uit een
onderdeel van de organisatie
andere post of zelf eens een andere post bezoeken.
en we zijn een organisatie
•
We meten alleen wat relevant is en creëren geen overbodige bureaucratie. Kwaliteit is het gevoel
met vakbekwame mensen.
dat het deugt, want cijfers geven nooit een volledig beeld. We kijken dus met gevoel naar de
Voor de operationele
cijfers en faciliteren, coachen of sturen medewerkers waar nodig. Cijfers kunnen daarbij
collega’s is oefenen
steunen.
corebusiness. Vakmanschap versus vakbekwaamheid Met vakbekwaamheid wordt bedoeld dat een col-
Om uit te blinken in je vak en daar ruimte en
lega bekwaam is om zijn of haar vak te beoefenen.
vertrouwen voor te krijgen (vakmanschap) moet
Met ‘een leven lang leren’ door middel van oplei-
je eerst geschoold en geoefend zijn om je vak uit
den, oefenen en bijscholen worden en blijven
te kunnen oefenen (vakbekwaamheid)
brandweermensen vakbekwaam. Het geldt niet alleen voor de repressieve collega’s, maar voor alle collega’s: vrijwilligers, beroeps- en dagdienstmedewerkers.
Brandweer Groningen Over Morgen
11
4. Wat is onze visie op de organisatie? Om de genoemde ambities te realiseren, is plezier
We delen rookmelders uit, geven voorlichting op
in het werk cruciaal. Hier hoort een organisatie-
scholen, rondleidingen op de kazerne etcetera. En
filosofie bij die dat mogelijk maakt.
we zijn zichtbaar in de omgeving, want we dragen bij aan een spelweek, bezoeken het Beatrix Kinderziekenhuis van het UMCG, doen mee aan de avond-
We zijn en blijven een
vierdaagse, zijn aanwezig bij braderieën, geven demo’s, assisteren bij de intocht van Sinterklaas
maatschappelijk betrokken
etcetera. Natuurlijk investeren we in de jeugdbrandweer. En mensen die zich hier voor inzetten
organisatie.
koesteren we. Ook investeren we in maatschappelijk verantwoord ondernemen. Twee voorbeelden
Onze collega’s kennen de lokale omgeving als geen
zijn de recent gestarte samenwerking met het
ander en leveren een bijzondere bijdrage aan de
Brandwondencentrum en de verbouw van de ka-
maatschappij. Die betrokkenheid zie je in het red-
zerne aan de Sontweg om deze duurzamer te
den van mens en dier, maar ook in de lokale maat-
maken. De nieuwe organisatie blijft deze activitei-
schappij en de collega’s onderling.
ten aanmoedigen en faciliteren, qua tijd en qua menskracht.
Veel voorbeelden van maatschappelijke betrokkenheid willen we behouden:
Betrokken – Brandweer bezoekt Beatrix Kinderziekenhuis van het UMCG
12
Brandweer Groningen Over Morgen
VAKMANSCHAP
alle functies, vrijwilligers, beroeps- en dagdienstme-
"Met de brede kennis die de preventisten ‘oude
dewerkers. Feitelijk werken leidinggevenden, be-
stijl’ hebben kan een goed en breed advies rich-
stuur en ondersteunende collega’s voor deze
ting burger en bedrijf worden gegeven waarbij
vrijwilligers, beroepscollega’s en dagdienstmede-
meerdere schakels uit de veiligheidsketen wor-
werkers die in de Groninger samenleving actief zijn.
den betrokken. Met deze brede kennis en de goede relatie met onze klanten kunnen we advi-
Een omgeving waarin vakmanschap tot bloei komt,
seren iets meer te doen dan het Bouwbesluit
moet wat ons betreft een aantal eigenschappen
voorschrijft. Hierdoor wordt vaak een hoger en
hebben.
beter brandveiligheidsniveau bereikt en de samenhang tussen de verschillende voorzieningen
1) Doelgericht
is vaak ook beter."
Het primaire proces staat centraal, dus we creëren geen overbodige bureaucratie. Dat betekent een
Peter Venema, afdeling Pro-actie / Preventie,
‘lean and mean’ organisatie. Dit betekent dat de
brandweer Hoogezand-Sappemeer
bedrijfsvoering sober en doelgericht wordt georganiseerd. Zij moet aansluiten op de specifieke behoefte van de 24/7 organisatie. We investeren in sociale en technische innovatie, dus nieuwe werkwijzen of nieuwe slimme technieken. Omdat het primaire proces centraal staat, moet de ondersteuning op orde zijn. Materiaal, planvorming, techniek etcetera staan ten dienste van de behoefte van de collega’s op straat. Dit doen we met een slimme organisatie. We blijven werken aan uitwisselbaarheid en standaardisatie van materieel en materiaal waar het bijdraagt aan veilig optreden en een goede en
Preventiemedewerkers van Brandweer Stad
doelmatige brandweerzorg.
Groningen in overleg
2) Vertrouwen We willen een lerende organisatie zijn. Ook fouten zijn een kans om te leren. Medewerkers dragen ver-
We zetten in op het
antwoordelijkheid voor hun eigen vakgebied en krijgen ruimte en ontwikkelmogelijkheden. Bij het
vakmanschap van alle
geven van verantwoordelijkheid aan de professional hoort het werken aan vertrouwen en integriteit.
medewerkers. We werken
Medewerkers voelen zich ook verantwoordelijk voor de hele organisatie en bezien hun vakgebied in bre-
met elkaar voor de collega’s
dere context, bijvoorbeeld de veiligheidsketen.
die in de Groninger
3) Verantwoordelijkheid Investeren in vakmensen betekent: ‘we halen er uit
samenleving actief zijn.
wat er in zit’. Dit betekent dat de organisatie mensen tot het optimale begeleidt, niet het maximale.
Brandweer Groningen stimuleert en faciliteert vak-
Werknemer en werkgever maken hier onderling af-
manschap. We gaan uit van vakmensen die hun
spraken over, elk met een eigen verantwoordelijk-
werk zo goed mogelijk willen doen. Dat geldt voor
heid.
Brandweer Groningen Over Morgen
13
Leidinggevenden en bestuurders steunen en sturen,
Wij zijn een gezonde organisatie waarbinnen het
in die volgorde. Het bestuur heeft de bestuurlijke ver-
plezierig werken is. We hebben fitte en goed ge-
antwoordelijkheid, maar blijft bedrijfs- en beheersma-
trainde mensen in dienst die hun werk doen binnen
tig op afstand. Bestuurders blijven lokaal verbonden.
een gezond werkklimaat. Veiligheid is daarbij niet
Leidinggevenden werken op basis van dienend leider-
alleen een cultuur, het is ook een van de belangrijk-
schap, maar naast de eigen verantwoordelijkheid is er
ste voorwaarden om ons, in veel gevallen, fysiek in-
discipline en hiërarchie wanneer nodig. Brandweer-
spannende werk te doen. Fit zijn en blijven is voor
mensen hebben een maatschappelijke voorbeeldfunc-
een groot deel de verantwoordelijkheid van de me-
tie en beseffen dat hun handelen zichtbaar is.
dewerker zelf. Echter, een organisatie die voldoende (sport)faciliteiten biedt om dit te stimuleren, heeft
4) Lokale betrokkenheid
oog voor haar medewerkers en is begaan met ze.
Lokale betrokkenheid bij het ‘eigen’ materieel is cruciaal. Niet alles wordt centraal voorgeschreven,
Andere belangrijke elementen van een open orga-
want lokale kennis en omstandigheden zijn mede-
nisatiecultuur zijn een goede werksfeer, het geven
bepalend. Ook hier is ruimte voor eigen innovatie.
van waardering, diversiteit, inspirerend leiderschap, dynamiek en een samen-gevoel.
We werken aan een open VERTROUWEN
cultuur, waarbij wordt
“Vertrouwen is de burger die nooit tevergeefs de brandweer belt, maar ook de brandweermede-
gehandeld op basis van
werker die weet dat zijn of haar commandant pal staat voor het veilig kunnen optreden. Vertrou-
vertrouwen en integriteit.
wen in het materieel dat je nooit in de steek mag laten. Maar vooral ook vertrouwen in elkaar als
Brandweer Groningen is een
het een keer spannend wordt en je op elkaar aan moet kunnen.”
aantrekkelijke werkgever met Ruud Post, commandant brandweer Zuidhorn,
adequaat personeelsbeleid.
Leider CoPI tijdens hoog water januari 2012.
Wat is open cultuur voor ons? De betrokkenheid van medewerkers wordt versterkt door kansen te geven en te nemen, ontwikkelmogelijkheden te bieden, zorg voor elkaar en plezier in het werk. Verantwoordelijkheden worden zo laag mogelijk in de organisatie belegd. Hiermee wordt het beste aangesloten op lokale kennis en omgeving. We laten voorbeeldgedrag zien, belonen positief gedrag en creëren een cultuur waar je elkaar kunt aanspreken. Dit aanspreken is gericht op leren en om kaders te scheppen. Om dilemma’s bespreekbaar te maken, is vertrouwen nodig. Dit vraagt om een veilige en integere organisatie.
14
Brandweer Groningen Over Morgen
Spandoek na hoog water in januari 2012
BETROKKEN
een stukje reclame is voor het dorp Bellingwolde
Gerrie Geuken is naast zelfstandig ondernemer,
en de voetbalvereniging.
vrijwilliger bij het korps Bellingwedde, hij onder-
Het is prachtig om te zien dat de jeugd er mooi bij
houdt de ademluchtappratuur, helpt mee de oe-
loopt tijdens het voetballen. Het dorpsgevoel
fenweken te organiseren en sponsort alle 140
hooghouden en de jeugd, daar voel ik mij erg be-
jeugdleden van de VV Bellingwolde met trainings-
trokken bij.”
pakken. “Dat doe ik omdat ik het leuk vind en het
Fluitend naar het
•
werk, zingend weer
•
naar huis
Het schrijven en schetsen van een visie is één aspect.
Specifiek vrijwilligersbeleid. Bijvoorbeeld afspraken maken met hoofdwerkgevers over inzet bij de brandweer. Een goed inwerkprogramma.
Tot slot Het toewerken naar een visie is iets heel anders en daar komt van alles bij kijken. De komende tijd gaan we bovenstaande uitspraken over de nieuwe
Om de ambities ten aanzien van de werkinhoud en
organisatie vertalen naar concrete keuzes of lange-
de organisatie waar te maken, is adequaat perso-
termijn strategieën. We houden daarbij de blik naar
neelsbeleid een voorwaarde. Adequaat houdt in
buiten open en zullen ook partners en experts van
dat het aansluit op de behoeften van de verschil-
buiten vragen mee te denken. De komende tijd
lende medewerkers. Voor personeelsbeleid geldt:
komen we nog verschillende uitdagingen tegen,
lokaal doen wat lokaal kan.
maar met een duidelijke stip op de horizon wordt
Welke thema’s horen bij adequaat personeelsbe-
het een mooie reis naar de nieuwe Brandweer
leid?
Groningen.
•
Heldere en eenduidige arbeidsvoorwaarden. Met ontwikkelmogelijkheden, flexibiliteit, goede verzekeringen en levensfasebewust personeelsbeleid.
•
Instroom. Werving vrijwilligers, jeugdbrandweer, contact met scholen.
•
Doorstroom. Inzetten op mobiliteit, talentontwikkeling en samenwerking. Gebruik maken van vrijwilligers, bijvoorbeeld in het kader van Brandveilig Leven. Doorstroom van jeugdbrandweer naar de brandweer.
•
Uitstroom, bijvoorbeeld voorbereiden op Tweede Loopbaan.
•
Competentiemanagement als integrale basis voor het personeelsbeleid. Inzetten en ontwikkelen van kennis, vaardigheden en gedrag van medewerkers om de organisatiedoelstellingen te realiseren.
Brandweer Groningen Over Morgen
15
Onze dank voor het beschikbaar stellen van foto’s gaat uit naar:
16
•
Brandweer Haren - Peter Paul Luiken
•
Roelard Smit
•
Reinout Krajenbrink (illustratie Visie Voorjaar 2012)
•
Team opleiden en oefenen regionaal bureau
•
112groningen.nl - Martin Nuver
Brandweer Groningen Over Morgen
BRANDWEER GRONINGEN OVER MORGEN
alisering ion
G
ro
éé
n
Re g
Groningen één
nin gen
120601 © 2012, Brandweer Groningen Niets uit dit rapport mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Brandweer Groningen.
Brandweer Groningen Postbus 584 9700 AN Groningen brandweer.groningen.nl
Hoofdstuk ? Projectplan
GRONINGEN
1