Bouwen aan een toekomstbestendige organisatie Een toekomstbestendige onderwijsorganisatie opbouwen is meer dan het financieel op orde zijn. Ouders kiezen namelijk steeds vaker de school waarvan zij ervaren dat deze toegevoegde waarde levert voor hun belang: dat wat in hun ogen het belang is voor het kind. Daarom moeten schoolleiders in staat zijn om goed stakeholdermanagement te voeren en de onderwijsmarketing van binnenuit (waardengedreven) vorm te geven na grondige analyse van de belangen van de stakeholders. In het strategisch beleid wordt tenslotte gewerkt aan integrale afstemming van verschillende beleids- en organisatieterreinen, zodat de school bestaansrecht blijft houden in de toekomst. Type: Leergang Erkenning: Schoolleidersregister Beoordeling: 8,4 Duur: 4 bijeenkomsten Omvang: 112 SBU, 4 EC Prijs: € 1.875 In het kort Studieprogramma Docenten Locaties en data Resultaat Als een school goed communiceert met de stakeholders, komt er steeds meer afstemming in visie, waarden, programma’s en werkwijzen. In die open verhouding schuilt de kracht van toekomstbestendigheid, die iedere schooldirecteur en –bestuurder wenst. Het strategisch beleid kan daarom pas echt zorgen voor een stabiele ontwikkeling naar de toekomst toe, als deze tot stand is gekomen na grondige analyse en evaluatie van maatschappelijke ontwikkelingen en van de belangen, waarden en verwachtingen van ouders, leerlingen, bestuur, toezichthouders en ketenpartners. Dat u daarbij werkt in het krachtenveld van meerdere belanghebbenden, zal duidelijk zijn. Daarom is afstemming van het schoolbeleid met het beleid van het bestuur van belang. Zo worden strategische keuzen ingebed in de ambitie en in de strategische lijnen van het schoolbestuur. In deze leergang leert u als onderwijskundig ondernemer te denken. U maakt analyses en voert evaluaties uit, op grond waarvan u komt tot bijstelling van uw strategisch beleid en de daarvan afgeleide onderwijsmarketing en communicatie. Doelgroep Leidinggevenden in het onderwijs zijn de doelgroep voor deze leergang. Maar bestuurders zijn uiteraard ook van harte welkom. Inhoud
De leergang ‘Bouwen aan een toekomstbestendige organisatie’ bestaat uit de volgende onderdelen: Module ‘Onderwijskundig ondernemerschap’ Module ‘Strategisch management en onderwijsmarketing’ Module ‘Management, bestuur en toezicht’ Module ‘Ouders als educatieve partner’ Iedere module bestaat uit: Voorwerk: reflectie, literatuur Bijeenkomsten: inspiratie, verdieping, training, interactie Verwerking: (zelf-)onderzoek, analyse, conclusies Werkvormen Vooraf verdiept u zich in het thema door middel van een aantal onderzoeksvragen, het doornemen van relevante literatuur en videotips die wij aanreiken op de elektronische leeromgeving. Tijdens de cursusdagen worden de inzichten verdiept door middel van presentaties en groepsopdrachten. Tevens worden praktijkvoorbeelden getoond die door de groep en door de trainer zijn voorbereid. Gedurende deze leergang voert u een action-learning opdracht uit, gericht op versterking van de relatie tussen de school en haar omgeving. Daarbij interviseert u inhoudelijk met andere deelnemers en krijgt u feedback van de docent. Prijs Voor deze leergang betaalt u (inclusief toegang tot de e-learning, maar exclusief de aanschaf van eventuele boeken): € 1.875,- . Onze opleidingen zijn btw-vrij. Studiebelasting U volgt vier trainingsmodulen van elk één dag en u interviseert tijdens een schoolbezoek aan elk van uw (intervisie-)groepsgenoten (totaal vier bezoeken waarbij u één keer gastheer/-vrouw bent). De overige activiteiten voert u uit op momenten die u zelf kiest. De totale normstudielast van de leergang, inclusief zelfstudie en verwerkingsopdrachten, is 112 uur (= 4 EC’s), verdeeld over 42 contacturen en 70 zelfstudie- en uitwerkingsuren. Inhoud van de module ‘Onderwijskundig ondernemerschap’: Leerdoelen:
U kent het paradigma van de ondernemende manager en onderkent het belang hiervan. U kunt de visie en behoeften van stakeholders onderzoeken en mede op basis daarvan uw strategische koers ontwikkelen of bijstellen. U kunt het strategisch samenwerkingsperspectief voor de eigen school analyseren en evalueren en op basis hiervan samen met stakeholders komen tot een visie op strategische
samenwerking. Inzichten en theorieën:
Het paradigma van de ondernemende manager. (De managementaanpak voor) toekomstbestendige organisaties. Stakeholdermanagement volgens Grunig & Hunt. Tools:
Van Rulers communicatiekruispunt. De managementaanpak voor toekomstbestendige organisaties. Het managementmodel van de ondernemende manager. Werkwijze:
Vooraf neemt u de betreffende literatuur door. Tijdens de studiedag wordt allereerst het paradigma van de ondernemende manager (Greveling) besproken en vergeleken met meer traditionele vormen van managementmodellen. Op grond daarvan gaat u aan de slag met het opzetten van criteria voor stakeholdermanagement, waarbij de externe relaties verbonden worden met diverse domeinen (activiteiten en functiegroepen) binnen de school. Na afloop vult u uw raamwerk voor het stakeholdermanagement van uw school aan en u houdt enkele interviews met (groepen) stakeholders om hun behoeften en visie te achterhalen. U trekt voorlopige conclusies voor de strategische koers en de strategische samenwerkingsopties voor uw school. De opbrengsten van dat onderzoek neemt u mee naar de volgende module. Inhoud van de module ‘Strategisch management en onderwijsmarketing’: Leerdoelen:
U kunt een externe analyse uitvoeren van ontwikkelingen in de maatschappelijke omgeving, welke van invloed kunnen zijn op uw school. U kunt mede op basis van de visie en behoeften van stakeholders uw strategische koers ontwikkelen of bijstellen. U kunt meerdere procesinterventies kiezen en uitvoeren, die ertoe kunnen leiden dat er voldoende draagvlak voor visie, missie en ambitie is door heel de schoolorganisatie heen, inclusief bij de samenwerkingspartners. U kunt de visie, missie en ambitie van de school herijken en bijstellen op grond van een externe analyse van maatschappelijke ontwikkelingen en de behoeften van uw stakeholders. U kunt op basis daarvan de succesbepalende factoren en prestatie-indicatoren bijstellen en deze doorvoeren naar een (update van het) schoolplan. U kent de mogelijke positioneringsgrondslagen van organisaties in het algemeen en u kunt een passende positioneringsgrondslag voor de eigen school kiezen, waarin aansluiting gevonden wordt met de visie en behoeften van uw stakeholders. Inzichten en theorieën:
Hoofdvormen van strategische processen Strategische planning Maatschappelijke ondernemingen Riezebos’ MDC-model Tools:
DESTEP-analyse 7S-model (Mc Kinsey) INK-ontwikkelmodel Identiteitsdocument Werkwijze:
Vooraf heeft u een stakeholderonderzoek uitgevoerd (zie vorige module). Tijdens de studiedag verkent u welke maatschappelijke tendensen van invloed kunnen zijn op uw school. Daarna werkt u het strategisch proces modelmatig door, waarbij u dit proces faseert, verschillende procesinterventies kiest en ervoor zorgt dat er draagvlak voor de visie, missie, ambitie en strategische koers ontstaat bij de diverse betrokkenen. Vervolgens krijgt u inzicht in mogelijke positioneringsgrondslagen van uw school, en u kiest de voor uw school best passende. U maakt een start met een identiteitsdocument voor uw school welke past bij de missie, visie en ambitie die er is en die er – in uw ogen – gaat ontstaan. Na afloop zet u het proces in werking dat u tijdens de studiedag heeft uitgelijnd. U zorgt er voor dat er een identiteitsdocument ontstaat waarvoor draagvlak is bij de betrokkenen, waarin de missie, visie en ambitie van de school centraal staan. Tevens onderzoeken u en uw teamleden met betrokkenen (conform het ontwikkelde stakeholdermanagement uit de eerste module) wat dit betekent voor de huidige en toekomstige schoolplanperiode(n). Tijdens dit proces interviseert u in uw studiegroep over de gekozen procesinterventies, hun resultaten en neveneffecten. Daartoe vormt u intervisiegroepen van vier personen, die bij toerbeurt gastheer of gastvrouw zijn op de eigen school: de intervisiegroep reist dus langs vier verschillende scholen, zodat u de sfeer en entourage van het identiteitsdocumentproces, het stakeholdermanagement en de gekozen leiderschapsinterventies ervaart. Ook uw docent geeft u op die interventies feedback. Inhoud van de module ‘Management, bestuur en toezicht’: Leerdoelen:
U kunt uw schoolbeleid afstemmen op het bestuursbeleid. U kunt afstemming realiseren tussen verschillende organisatiekenmerken vanuit een strategisch-onderwijskundige gerichtheid. U kunt verantwoording afleggen over het gevoerde schoolbeleid U kunt bij het bepalen van de onderwijskundige visie van de school, afstemming realiseren met de ambitie en strategische keuzen van het bestuur enerzijds, en de visie en behoeften van de alle relevante stakeholders Inzichten en theorieën:
Sturen en verantwoorden aan de hand van de Balanced Scorecard
Audits en visitaties vormgeven Van managementcontract naar managementrapportages Educational governance Ethiek in management, bestuur en toezicht Tools:
A3 –planvorming Balanced Scorecard Audit-toolbox Maraps Werkwijze:
Deze studiedag vindt plaats terwijl u het proces leidt dat in de vorige module is opgestart. Tijdens deze dag wordt de inbedding van het schoolbeleid in het (strategisch) bestuursbeleid opgepakt vanuit de ‘educational governance’ principes: balanceren tussen verantwoordelijkheden naar diverse groepen en het afleggen van verantwoording over het gevoerde beleid. Daarbij gaat het enerzijds om transparantie en het werken binnen duidelijke kaders. Inhoudelijk is het dikwijls ingewikkelder en zijn er nogal eens normatieve (ethische) vraagstukken die vanuit verschillende belangengroepen tot andere besluiten en conclusies leiden. In inspirerende werkvormen worden deze dilemma’s besproken. Na afloop reflecteert u op uw eigen leiderschap in het licht van deze studiedag en vlecht u de verworven inzichten in, in het proces dat u uitgezet heeft. Inhoud van de module ‘Ouders als educatieve partner’: Leerdoelen:
U kunt samen met (vertegenwoordigers van) ouders komen tot een visie op educatief partnerschap. U kunt daarbij actuele ontwikkelingen in de samenleving en in de economie betrekken, o.a. de groeiende belangstelling voor talentontwikkeling bij kinderen. U kunt samen met (vertegenwoordigers van) ouders de visie op leren dusdanig ontwikkelen, dat er sprake is van waardecreatie voor ouders (in het verlengde van waardecreatie voor hun kind) en waarde-innovatie vanuit toekomstgericht perspectief. U kunt uw team op maat ondersteuning bieden bij hun eigen vaardigheden om adequaat samen te werken met ouders op het gebied van toekomstgericht onderwijs en opvoeding. U kunt de kwaliteit van de ouderparticipatie planmatig ontwikkelen tot een educatief partnerschap. Inzichten en theorieën:
Educatief partnerschap Soorten ouderparticipatie Niveaus van ouderparticipatie in internationaal perspectief Waardecreatie Waarde-innovatie
Tools:
Analyse-instrumenten ouderparticipatie Toolbox educatief partnerschap Inspiratievideo’s Werkwijze:
Vooraf neemt u de betreffende literatuur door. Tijdens de modulebijeenkomst analyseert u de soort ouderparticipatie die momenteel op uw school van toepassing is, en de soort ouderparticipatie die u wenselijk acht in het kader van de onderwijsvisie van de school. Tevens analyseert u het niveau van ouderparticipatie op een ontwikkelingsschaal naar educatief partnerschap. Volgens Greveling is de belangrijkste opdracht van managers vandaag de dag het creëren van nieuwe, toegevoegde waarde voor alle groepen belanghebbenden: waarde-innovatie. Daarom wordt tijdens de studiedag onderzocht welke waarde-innovatie gerealiseerd wordt in het proces dat u uitgezet heeft. U maakt het proces van het identiteitsdocument af conform het opgestelde model stakeholdermanagement voor uw school, voorzien van de normatieve keuzen die u verantwoordt, en aangevuld met een basisplan hoe dit in educatief partnerschap samen met ouders gerealiseerd kan worden. U levert een verslag daarvan in, voorzien van resultaten, conclusies, aanbevelingen en een reflectie op uw eigen ontwikkeling. Die reflectie is voorzien van uitgewerkte voornemens om uw ontwikkeling op dit gebied planmatig uit te blijven voeren met duidelijke doelen voor de komende jaren. Ook op dat verslag ontvangt u feedback. De leergang wordt gegeven door vakbekwame trainers en coaches, die beschikken over uitgebreide theoretische kennis en ruime praktijkervaring. De leergang wordt voor individuele deelnemers aangeboden op de locaties: Breda, Hoofddorp en Zwolle. U kunt kiezen uit meerdere trainingsdagen verspreid over het jaar (voor zover er nog plaatsen beschikbaar zijn). Wij kunnen deze leergang ook incompany bij u op locatie verzorgen, bijvoorbeeld voor uw directeurenkring of uw MT; in dat geval gelden maatwerkprijzen. Diploma De leergang wordt afgesloten met een certificaat. Deze leergang is op 9 september 2015 door het SRPO erkend als nascholing in de categorie ‘formeel leren’, in het thema ‘In relatie staan tot de omgeving'. Doorstuderen Indien u na positieve afronding van deze leergang besluit om door te studeren voor het behalen van het diploma Schoolleider Primair Onderwijs, Schoolleider Voortgezet Onderwijs, Bovenschools en Meerscholendirecteur of Master Innovation & Leadership in Education (i.o.) bij
Via Vinci Academy, heeft u vrijstelling voor de betreffende leergang / modulen. De geldigheidstermijn van het certificaat is in dat geval 4 jaar tot het moment van afstuderen.
