www.pwc.nl
Boardletter 2013 Duurzaam slagvaardig Onze belangrijkste bevindingen ontleend aan onze interim rapportage d.d. 8 november 2013
Provincie Zuid-Holland CONCEPT 27 november 2013
Provincie Zuid-Holland T.a.v. Provinciale Staten Zuid-Hollandplein 1 2596 AW Den Haag 27 november 2013 Referentie: AEG/NvE/MO/ Geachte Statenleden, In het kader van onze controle van de jaarrekening 2013 van de Provincie Zuid-Holland hebben wij het eerste deel van onze interimcontrolewerkzaamheden afgerond. Onze controlewerkzaamheden zijn naar hun aard voornamelijk gericht op de kwaliteit en de toereikendheid van de administratieve organisatie en interne beheersing. De aanbevelingen in dit rapport zijn gebaseerd op de werkzaamheden tijdens onze interim-controle in september 2013. Onze bevindingen en aanbevelingen hebben wij gerapporteerd aan het directieteam (DT) in een interim rapportage. Deze boardletter is ontleend aan onze interim rapportage d.d. 8 november 2013 en richt zich uitsluitend op de hoofdzaken die wij bestuurlijk relevant achten. Onze belangrijkste boodschappen zijn:
Hoge ambities en beperkte financiële middelen vragen om expliciete keuzes in besluiten Het ambitieniveau van provincie Zuid-Holland is onverminderd hoog. Tegelijkertijd is de financiële positie van de provincie, relatief gezien ten opzichte van andere provincies, minder wendbaar. Tevens verwacht u lagere baten voor de komende jaren. Daarom vragen wij aandacht voor de mogelijke financiële beperkingen om ambities te realiseren. Wij adviseren in de besluitvorming over investeringen en programma’s expliciet stil te staan bij de consequenties voor de financiële positie van de provincie als geheel. Daarnaast adviseren wij extra aandacht te geven aan het risicomanagement om financiële verrassingen te voorkomen. De kwaliteit van de interne beheersing is goed Voor de aard en omvang van uw organisatie zijn er voldoende interne beheersmaatregelen in de lijn om een betrouwbare gegevensverwerking te waarborgen.
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V., Fascinatio Boulevard 350, 3065 WB Rotterdam, Postbus 8800, 3009 AV Rotterdam T: 088 792 00 10, F: 088 792 95 33, www.pwc.nl ‘PwC’ is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285), PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284), PricewaterhouseCoopers Advisory N.V. (KvK 34180287), PricewaterhouseCoopers Compliance Services B.V. (KvK 51414406), PricewaterhouseCoopers Pensions, Actuarial & Insurance Services B.V. (KvK 54226368), PricewaterhouseCoopers B.V. (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waarin onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zijn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op www.pwc.nl treft u meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.
De samenwerking met de interne controle verloopt goed Wij zijn van mening dat de kwaliteit van de interne controle van goed niveau is. Hierdoor kunnen wij in belangrijke mate op de door de interne controlefunctie verrichtte werkzaamheden steunen. De afstemming die hiervoor nodig is verloopt effectief en constructief. Provincie Zuid-Holland maakt zich op voor de toekomst. Veranderende wetgeving en nieuwe wetgeving wordt proactief opgepakt. Zo is de provincie klaar voor de invoering van SEPA. Vooruitkijkend naar de jaarrekening is er een aantal risicogebieden die uw aandacht vragen. In het kader van de jaarrekeningcontrole hebben wij de volgende risicogebieden benoemd: Rechten en plichten uit hoofde van ILG Waardering van ILG-gronden Waardering verbonden partijen Juistheid van de SiSa-verantwoording Naleving Wet Normering Topinkomens. Wij vertrouwen erop dat we u met deze boardletter helder informeren over onze bevindingen. Uiteraard zijn wij, indien gewenst, gaarne bereid een nadere toelichting te geven. Met vriendelijke groet, PwC
drs. A.E. Gerritsma RA Senior Director
Provincie Zuid-Holland, referentie
Page 3 of 12
CONCEPT
Inhoudsopgave 1.
Onze evaluatie van de interne beheersing
5
2.5.
1.1.
De kwaliteit van de interne beheersing is goed
5
2.6.
1.2.
De samenwerking met de interne controle verloopt goed
5
1.3.
Hoge ambities en beperkte financiële middelen vragen om expliciete keuzes in besluiten
6
1.4.
Aandacht voor risicomanagement om verrassingen te voorkomen
6
2.
Provincie Zuid-Holland maakt zich op voor de toekomst
7
2.1.
De nieuwe aanbestedingswet heeft effect op uw inkoopbeleid
7
2.2.
De provincie is klaar voor SEPA
7
2.3.
De WNT heeft meer gevolgen dan u denkt
7
2.4.
Uitputting btw-compensatiefonds is collectieve verantwoordelijkheid
7
PwC
Provincie Zuid-Holland wordt geconfronteerd met mogelijke wetgevingswijzigingen voor commerciële activiteiten 7 De toezichthoudende functie op gemeentelijke begrotingen is relevanter dan ooit 8
3.
Vooruitkijkend naar de jaarrekeningcontrole 2013
9
3.1.
Vooraf afstemming over bijzonderheden in de jaarrekening
9
3.2.
Risicogebieden in het kader van de reguliere jaarrekeningcontrole
9
3.3.
Aandachtspunten met betrekking tot het afsluitingsproces en de jaarrekeningcontrole
11
Omvang van onze interim-werkzaamheden
12
A.
Pagina 4 van 12
CONCEPT
1. 1.1.
Onze evaluatie van de interne beheersing De kwaliteit van de interne beheersing is goed
Als onderdeel van onze interim controle hebben wij de kwaliteit van de interne beheersing beoordeeld. Mede gezien de beperkte wijzigingen binnen de administratieve processen en beheersmaatregelen, zijn evenals voorgaand jaar van mening dat de interne beheersing van goed niveau is. Tijdens de interim-controle hebben de volgende belangrijkste financiële stromen en onderliggende processen onze aandacht gehad: Subsidieverstrekking Inkoopproces (Verwerven en Aannemen) Lonen en salarissen (Instandhouding Bedrijfskapitaal) Betalingen Subsidiebaten Tijdens de interim-controle hebben de belangrijkste financiële stromen en onderliggende processen onze aandacht gehad. Op basis van onze werkzaamheden hebben wij kunnen concluderen dat de hiervoor genoemde processen op hoofdlijnen niet gewijzigd zijn ten opzichte van vorig jaar en in de lijn voldoende interne beheersmaatregelen zijn opgenomen om betrouwbare gegevensverwerking te waarborgen. In deze processen hebben wij een aantal punten van operationele aard gesignaleerd ten aanzien van de interne beheersing die optimalisering van processen mogelijk maakt. Deze attentiepunten zijn aan het DT gerapporteerd in de interim rapportage.
1.2. De samenwerking met de interne controle verloopt goed De reikwijdte van onze controle is zo ontworpen dat er voldoende controleinformatie wordt verkregen voor alle materiële posten in uw jaarrekening, waarbij wij aansluiten op de verbijzonderde interne controle. Want door de betrokkenheid met de verbijzonderde interne controle zijn wij in staat een effectieve controle uit te voeren waarbij de kennis en kunde van de organisatie optimaal wordt ingezet.
PwC
• Controleverklaring • Accountantsverslag
• Proces optimalisatie • Interne rapportages
Externe Controle
Interne Controle
Sectoren
• Compliance volgens wet- en
regelgeving • Budgetbeheersing • Operationele risico’s
Gezamelijke onderwerpen • Financiële beheersing • Aansluitingen • Computeromgeving • Bedrijfsprocessen en interne beheersingsmaatregelen • Corporate governance • Financiële compliance volgens wet- en regelgeving
Figuur 1 Externe en interne controle
Naast een beoordeling van de kwaliteit van de interne beheersing hebben wij tevens de kwaliteit van de interne controle functie voor de eerste helft van 2013 getoetst. Wij zijn van mening dat de kwaliteit van de interne controle van goed niveau is. Bij onze controle steunen we in belangrijke mate op de door de interne controle functie verrichtte werkzaamheden. Als onderdeel van de doorontwikkeling van de interne controle functie heeft het cluster AO/IC dit jaar voor het eerst, met ondersteuning van PwC IT-auditors, ook de algemene IT beheersmaatregelen onderzocht. Omdat dit onderzoek nog niet is afgerond zullen we u hierover informeren in ons accountantsverslag 2013.
Pagina 5 van 12
CONCEPT
1.3.
Hoge ambities en beperkte financiële middelen vragen om expliciete keuzes in besluiten
Uit de analyse van uw financiële positie constateren wij dat in algemene zin en in vergelijk met overige provincies Provincie Zuid-Holland geen ‘rijke’ provincie is. De aangekondigde kortingen op het provinciefonds en een lagere verwachting van de opbrengsten uit opcenten motorrijtuigenbelasting beperken de beschikbaarheid van financiële middelen voor de komende jaren. Het realiseren van een EMU-saldo binnen de referentiewaarde vormt hierbij ook een grote uitdaging, hoewel overschrijding van het EMU-saldo vooralsnog geen boetes tot gevolg heeft. Wij hebben in de begroting 2014 en de kadernota 2014-2017 kunnen lezen dat voorziene tekorten op korte en middellange termijn worden gecompenseerd met tijdelijke oplossingen, die aansluiten op de incidentele tekorten. Voorbeelden hiervan zijn aanpassingen in kasritmes en stelposten voor subsidies.
PwC
Provincie Zuid-Holland heeft een hoog ambitie niveau. Gezien de hiervoor genoemde beperkingen, die zijn oorsprong vinden in de aanhoudende bezuinigingen en uw financiële positie, bestaat het risico dat niet al uw doelstellingen te realiseren zijn binnen de beschikbare financiële ruimte. Dit zal voor de (nabije) toekomst vragen om concrete keuzes in programma’s en projecten teneinde uw slagkracht in te zetten op de door u aangemerkte belangrijkste thema’s. Derhalve vragen wij uw aandacht voor de haalbaarheid van uw ambities binnen de kaders van uw financiële positie.
1.4.
Aandacht voor risicomanagement om verrassingen te voorkomen
De relevantie van het inzicht in het weerstandsvermogen en risico’s voor de provincie neemt toe. U wilt immers niet voor financiële verrassingen komen te staan. Wij vragen daarom extra aandacht voor risicomanagement ( identificatie en kwantificering van risico’s). Dit om voldoende zicht te houden op de toereikendheid van het weerstandsvermogen van de provincie.
Pagina 6 van 12
CONCEPT
2. Provincie Zuid-Holland maakt zich op voor de toekomst 2.1.
De nieuwe aanbestedingswet heeft effect op uw inkoopbeleid
Vanaf 1 april 2013 is de nieuwe aanbestedingswet van kracht geworden. Het is de bedoeling dat de aanbestedende diensten hun keuze vaker motiveren wat moet zorgen voor meer transparantie. Wat zijn de belangrijkste veranderingen:
Uitnodigingen tot inschrijven moeten objectief Transparantie door gelijke behandeling (Economisch meest voordelige inschrijving wordt de standaard) Gids proportionaliteit borgt dat alle eisen en voorwaarden in verhouding staan tot de opdracht Opdrachten mogen niet onnodig worden samengevoegd en zoveel mogelijk gesplitst worden Aantal maatregelen om inkoopprocedures voor de inschrijvers te vereenvoudigen
De bepalingen van de aanbestedingswet zijn naar wij begrepen recent verwerkt in het inkoopbeleid van de provincie Zuid-Holland. In de kadernota rechtmatigheid 2013 is opgenomen dat de accountant afwijkingen van administratieve verplichtingen bij aanbestedingen onder de Europese aanbestedingsgrens moet rapporteren in het accountantsverslag maar dat deze afwijkingen niet leiden tot financiële rechtmatigheidsfouten.
2.2.
De provincie is klaar voor SEPA
De termijn om te voldoen aan de vereisten van de Single Euro Payments Area (‘SEPA’) is in zijn eindstadium gekomen met de naderende deadline op 1 februari 2014. Uit gesprekken met de medewerkers hebben wij geconstateerd dat provincie Zuid-Holland de werkzaamheden in september van 2013 heeft afgerond en klaar is voor SEPA.
2.3.
De WNT heeft meer gevolgen dan u denkt
Toelichtingsvereisten gaan verder dan de WOPT Met ingang van 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) van kracht geworden. De WNT gaat veel verder dan de per 1 januari 2013 ingetrokken Wet openbaarmaking met publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT). In de WNT zijn niet alleen toelichtingsvereisten voor de jaarrekening opgenomen, maar ook wettelijke maxima voor bezoldiging en ontslagvergoeding van topfunctionarissen. Voor de provincie is bepaald dat de provinciesecretaris en griffier als topfunctionarissen in zin van de wet worden gezien. Hoofdregel is dat betalingen boven de normbedragen van de WNT als onverschuldigde betaling worden gezien en moeten worden teruggevorderd. Voor de overige functionarissen geldt dat betalingen boven de norm moeten worden gemeld in de jaarrekening.
2.4.
Uitputting btw-compensatiefonds is collectieve verantwoordelijkheid
In januari 2013 is door vertegenwoordigers van het Interprovinciaal Overleg (IPO), Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Unie van Waterschappen (UvW) een akkoord bereikt met het kabinet omtrent instandhouding van het btw-compensatiefonds (BCF). In ruil voor instandhouding van het BCF zal er naast een korting op het provinciefonds ook een maximum aan het compensabele bedrag worden gesteld. Het is in het gemeenschappelijk belang van de provincies om dit maximumbedrag niet te overschrijden aangezien dit zal resulteren in verdere korting op het provinciefonds.
2.5.
Provincie Zuid-Holland wordt geconfronteerd met mogelijke wetgevingswijzigingen voor commerciële activiteiten
De Europese Commissie heeft op 2 mei 2013 geoordeeld dat Nederland passende maatregelen moet treffen om de bestaande niet onderworpenheid aan Vpb van overheidsbedrijven af te schaffen in verband met staatssteunaspecten. Zelfs naast de verplichting te voldoen aan de medio 2012 ingevoerde wet markt en PwC
Pagina 7 van 12
CONCEPT
overheid. Overheidsbedrijven die economische activiteiten ontplooien dienen op dezelfde wijze als private partijen aan vennootschapsbelasting te worden onderworpen. Mede door deze toenemende druk vanuit de Europese Commissie, wordt binnen het Ministerie van Financiën momenteel gewerkt aan een nieuwe wetswijziging van de Vpb plicht voor overheidslichamen. Deze wetswijziging zal tezamen met de Wet Markt en Overheid oneerlijke concurrentie moeten voorzomen, door fiscaal en bedrijfseconomisch een gelijk speelveld te creëren. De Staatssecretaris heeft in het licht van bovenstaande opgemerkt dat de nieuwe wetgeving naar verwachting vanaf 1 januari 2016 in werking zal treden.
PwC
2.6.
De toezichthoudende functie op gemeentelijke begrotingen is relevanter dan ooit
Gemeentelijke begrotingen binnen de provincie staan onder druk als gevolg van bezuinigingen op het gemeentefonds en overige toekenningen enerzijds en hogere lasten door afwaarderingen van grondposities en toegenomen vraag naar bijstandsuitkeringen anderzijds. Daarnaast worden op korte termijn verantwoordelijkheden zoals de Jeugdzorg overgedragen aan gemeenten. Vanuit de toezichthoudende rol van de provincie is het belangrijk dat de provincie over toereikende sturings- en verantwoordingsinformatie van gemeenten beschikt om problemen tijdig te signaleren en actieve feed-back te kunnen geven. Vanuit onze adviesrol gaan wij na welke werkzaamheden er in dit kader worden uitgevoerd. Hierover rapporteren wij in ons accountantsverslag.
Pagina 8 van 12
CONCEPT
3. Vooruitkijkend naar de jaarrekeningcontrole 2013 3.1.
Vooraf afstemming over bijzonderheden in de jaarrekening
3.2.
Om mogelijke discussies over (significante) bijzonderheden in de jaarrekening in een laat stadium van de jaarrekeningcontrole te voorkomen, hechten wij er aan tijdig afstemming te hebben over deze bijzonderheden. Hiertoe zullen wij begin 2014 een afspraak inplannen met desbetreffende medewerkers van de provincie Zuid-Holland. Wij denken bijvoorbeeld aan de volgende onderwerpen: Verantwoording en waardering ILG SiSa verantwoording Invloed gewijzigde nota Investeren, Waarderen en Afschrijven (IWA) Geïdentificeerde Overwegingen voor deze observatie risicogebieden Rechten en De afwikkeling van het ILG-programma, zal in verplichtingen uit samenspraak met DR/DLG leiden tot rechten en hoofde van ILG verplichtingen uit hoofde van aangekochte EHSgronden en verplichtingen als gevolg van nog te realiseren doelstellingen. De exacte timing van de formele afwikkeling is afhankelijk van de wijziging van de Wet inrichting landelijk gebied en de financiële uitwerking van het Natuurakkoord en de Bestuursovereenkomst Grond. Gezien de significante omvang, de aard en de onzekerheid van deze rechten en verplichtingen is dit een belangrijk aandachtpunt voor onze controle.
PwC
Risicogebieden in het kader van de reguliere jaarrekeningcontrole
Voorafgaand aan onze controle van de jaarrekening hebben wij op basis van onze kennis en ervaring van de organisatie, de actuele interne en externe ontwikkelingen en de bevindingen uit voorgaande jaren een risicoanalyse uitgevoerd om de aandachtsgebieden voor de reguliere jaarrekeningcontrole te bepalen. In onderstaande tabel hebben we de uitkomst van onze risicoanalyse en onze bevindingen tot op heden uiteengezet.
Controleaanpak
Beoordelen relevante bestuurlijke notulen en overeenkomsten Controleren verwerking rapportages DR/DLG Review werkzaamheden RAD met betrekking tot DR/DLG
Bevindingen naar aanleiding van de interim controle Uit de diverse gesprekken met medewerkers van de provincie en de beoordeling van ontvangen documenten hebben vastgesteld dat de provincie actief stuurt op de juistheid van de verwerking van de ILG-transacties in de administratie. De meest waarschijnlijke scenario’s zijn door de ambtelijke organisatie in kaart gebracht en wij zijn van mening dat de provincie goed voorsorteert om verassingen te voorkomen.
Pagina 9 van 12
CONCEPT
Geïdentificeerde risicogebieden Waardering ILG Gronden
Waardering verbonden partijen
Sisa vervantwoording
Overwegingen voor deze observatie
Controleaanpak
Als gevolg van investeringen in de EHS in de afgelopen jaren is er door het Bureau Beheer Landbouwgronden (BBL) een aanzienlijke grondpositie verworven. Deze grondposities zullen ter beschikking worden gesteld aan de provincie om haar resterende doelstellingen te realiseren (door middel van grond-voor-grond transacties). De waardering van de grondposities is onzeker; de huidige economische situatie is van invloed op de parameters en uitgangspunten voor de schattingen van waardering. Gezien de aard en de omvang is in onze jaarrekeningcontrole de verwerking en waardering van de BBL gronden een belangrijk aandachtspunt. Gezien de voortdurende economische recessie heeft de beheersing van de risico’s rondom verbonden partijen onze aandacht. In de jaarrekening komt dit tot uitdrukking in de waardering van de betreffende deelnemingen.
Tijdens de jaarrekeningcontrole 2012 is gebleken dat het Rijk voor SiSa verantwoording een hoog detail en kwaliteitsniveau van haar medeoverheden verwacht. Gezien de complexe aard van de regelingen en de hoge eisen aan de verantwoording zijn wij van mening dat er een verhoogde fout kans bestaat voor alle medeoverheden.
Naleving Wet Normering Topinkomens
De Wet Normering Topinkomens (WNT) op 1 januari 2013 in werking getreden. Hierbij worden voor publieke organisaties aanvullende eisen gesteld aan de beloningen en verantwoording hiervan.
Beoordelen uitgevoerde werkzaamheden provincie Beoordelen waarderingssystematiek Beoordelen en intern vergelijken parameters voor waardering van gronden Toetsen van parameters aan marktinformatie
Beoordelen tussentijds monitoring van verbonden partijen Beoordelen of eindejaar waardering op consistente wijze heeft plaatsgevonden Beoordelen beheersing proces inkomende subsidies en de borging van de administratieve vastlegging Review bevindingen interne controle Beoordelen proces totstandkoming Sisa-bijlage Deelwaarneming op de verantwoordde SiSabestedingen Beoordelen of provincie ZuidHolland voldoet aan de nieuwe normeringen voor topfunctionarissen en de voorwaarden voor vergoedingen.
Bevindingen naar aanleiding van de interim controle Naar aanleiding van discussie binnen de subcommissie bestuur en middelen is de ambtelijke organisatie actief in overleg getreden met BBL om de juistheid en waardering van de ILG grondposities te onderzoeken. Wij hebben gesprekken gevoerd en hebben kennis genomen van een deel van de door de organisatie verzamelde documentatie. Wij zijn van mening dat de organisatie de noodzakelijke acties onderneemt om de juistheid en waardering tijdige en correct te kunnen bepalen en te onderbouwen. Per jaareinde zullen we kennis nemen van de resultaten ten behoeve van de jaarrekeningcontrole. De eenheid verbonden partijen houdt via annoteren van vergaderstukken en analyse van (tussentijdse) financiële informatie toezicht op de verbonden partijen. Daarnaast hebben wij vastgesteld dat een praktisch handvat is opgesteld voor het aangaan en bewaken van relaties met verbonden partijen in de beleidsnota verbonden partijen 2013-2016. Wij hebben tijdens onze interim-controle vastgesteld dat SiSa bestedingen onderdeel van de reguliere werkzaamheden van de interne controle zijn. Daarnaast zullen overige werkzaamheden pas in en na december plaatsvinden, verdere rapportage zal worden opgenomen in ons accountantsverslag.
Deze werkzaamheden zullen wij uitvoeren per jaareinde.
Tabel 1 Geïdentificeerde risicogebieden
PwC
Pagina 10 van 12
CONCEPT
3.3.
Aandachtspunten met betrekking tot het afsluitingsproces en de jaarrekeningcontrole
Specifieke aandacht voor de SiSa-bijlage De koppeling tussen de jaarrekening en de SiSa-bijlage verdient steeds meer aandacht. In de afgelopen periode hebben wij (onder andere uit de SiSa-reviews) geconstateerd dat het ministerie hier steeds meer nadruk op legt. Ook vanuit het beheersingsperspectief hechten wij er veel waarde aan dat de provincie dit meeneemt in haar interne beheersing. Dit in combinatie met de uitvoering van rechtmatigheidswerkzaamheden hierop. Voor de controle 2013 zullen wij hierop nadrukkelijk aandacht aan besteden.
PwC
De voorziening GS pensioenen moet worden geactualiseerd Op 9 juli 2013 is de Algemene Pensioenwet Politieke ambtsdragers gewijzigd in verband met de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd en de verwachtte levensduur. Deze wijziging heeft tevens gevolgen voor de uitgangspunten van de voorziening GS pensioenen zoals opgenomen in de balans. Wij adviseren voor jaareinde de invloed van deze wijzigingen op de gehanteerde veronderstellingen te evalueren en indien noodzakelijk een actuariële berekening op grond van gewijzigde uitgangspunten te laten opstellen en de omvang van de voorziening hierop aan te passen.
Pagina 11 van 12
CONCEPT
A.
Omvang van onze interim-werkzaamheden
Het doel van onze jaarrekeningcontrole is het vormen van een oordeel over de getrouwheid en de rechtmatigheid van de jaarrekening als geheel, zoals bedoeld in het Besluit Accountantscontrole Decentrale Overheden (BADO). Vanuit de jaarrekeningcontrole beoordelen wij de kwaliteit van de administratieve organisatie en interne beheersing voor zover relevant voor onze oordeelsvorming en bevat geen zelfstandig oordeel over de kwaliteit van de administratieve organisatie en interne beheersing. De controle van de jaarrekening omvat het uitvoeren van controlewerkzaamheden, waaronder risicoanalyse, cijferbeoordelingen, beoordeling van de administratieve procedures en het daarmee samenhangende systeem van internebeheersingsmaatregelen en gegevensgerichte controlewerkzaamheden. De samenstelling en omvang van die werkzaamheden zijn noodzakelijk voor het verkrijgen van voldoende controle-informatie ter onderbouwing van ons oordeel.
PwC
Dit rapport is gebaseerd op de interim-werkzaamheden voor het onderzoek van de jaarrekening 2013. Dit onderzoek heeft zich niet verder uitgestrekt dan noodzakelijk is om tot een oordeel te komen over de jaarrekening 2013. Het onderzoek is dus niet primair gericht op het signaleren van alle aandachtspunten in de administratieve organisatie en interne beheersing. Hieronder vallen ook die procedures die zijn gericht op de betrouwbaarheid en de continuïteit van de geautomatiseerde informatiesystemen. Verder is onze jaarrekeningcontrole niet specifiek gericht op het ontdekken van mogelijke onregelmatigheden, waaronder fraudes. Als wij een specifiek onderzoek hadden ingesteld, dan hadden wij mogelijk aanvullende zaken gevonden die wij zouden hebben gerapporteerd.
Pagina 12 van 12
