Bijlage 1 Concept convenant leerlingbouwplaatsen. Opmerkingen: 1. Tekst voorwaarden leerlingbouwplaats (bijlagen 1 en 3 convenant) wordt nog kortgesloten met Fundeon. 2. Definitieve tekst geschiktheidtoets wordt nog kortgesloten met Bouwend Nederland en gemeente Leiden.
1
2
CONCEPT CONVENANT Leerlingbouwplaatsen Holland Rijnland
3
CONCEPT Convenant leerlingbouwplaatsen Investeren in toekomstig vakmanschap 2012-2016 Pré-ambule
Het convenant leerlingbouwplaatsen is een antwoord op drie ontwikkelingen. Allereerst loopt de instroom bij bouwopleidingen terug. Belangrijkste oorzaak hiervoor is de teruglopende (bouw)economie. Dit convenant versterkt de trekkracht van bouwopleidingen. Zo kunnen meer leerlingen worden aangetrokken en leerlingen zijn gemotiveerder om hun opleiding af te maken. Zeker ook met daarbij de verwachting van een tekort aan vaklieden in de toekomst. Daarnaast sluit dit initiatief aan bij de ontwikkeling om het onderwijs beter af te stemmen op de praktijk. Verder valt de komende jaren in de gehele bouwketen een grote uitstroom te verwachten als gevolg van de vergrijzing. Daardoor vloeit deskundigheid weg, verdwijnt bedrijvigheid en valt de opleidingsinfrastructuur weg. Naar verwachting bedraagt het tekort in Zuid-Holland in 2015 circa 300 arbeidskrachten, structureel per jaar. De drie belangrijkste redenen o een convenant voor het gebeid van Holland Rijnland af te sluiten zijn: I Leerlingbouwplaatsen: een bewezen aanpak De realisatie van leerlingbouwplaatsen sluit aan bij afspraken in de bouwsector. Een leerlingbouwplaats moet voldoen aan criteria die in de branche gesteld worden. Het kenniscentrum van de bouwsector (Fundeon) verzorgt toetsing en begeleidt de praktische uitvoering. Binnen Holland Rijnland is in de Rijnstreek al in 2004 een convenant afgesloten. De Rijnstreekgemeenten hebben ruime expertise op het gebied van opdrachtgeverschap ontwikkeld. Verder hebben de grotere gemeenten Leiden en Katwijk bij gemeentelijke opdrachten leerlingbouwplaatsen gerealiseerd. II Rol van gemeenten als opdrachtgever wordt maximaal benut De gemeenten zijn voor de bouwsector een belangrijke opdrachtgever. Het betreft uiteenlopende zaken als groot onderhoud en nieuwbouw van publieke voorzieningen als scholen en sportvoorzieningen. Daarnaast zijn semi-publieke organisaties als woningbouwcorporaties en schoolbesturen nauw verbonden met de gemeente. Door het stellen van eisen bij aanbestedingen zet de overheid haar marktpositie in als grote opdrachtgever en werkgever. Op deze wijze komt meer sociaal rendement tot stand.
4
III Schaal Holland Rijnland heeft juiste omvang De opleidingscentra functioneren (sub) regionaal. De leerlingen komen uit de verschillende Holland Rijnland gemeenten. De schaal van Holland Rijnland levert een behoorlijk aantal projecten op die in aanmerking komen als leerlingbouwplaats. In Holland Rijnland verband worden raamafspraken gemaakt. Dit geeft de mogelijkheid om per gemeente specifieke eisen te formuleren. De invulling zal altijd samenhangen met de aard van de opdracht. Het arbeidsmarktbeleid vraagt om samenwerking tussen overheid, ondernemers en onderwijs (3O’s) Het realiseren van leerlingbouwplaatsen vraagt samenwerking met werkgevers en onderwijsinstellingen. Het samen met deze partijen formuleren van een convenant is noodzakelijk voor het draagvlak. Binnen Holland Rijnland functioneert al een vooroverleg waar werkgevers, opleidingsbedrijven en gemeenten aan deelnemen.
5
Afspraken Deelnemende partijen Holland Rijnland en haar gemeenten Bouwend Nederland Fundeon Opleidingsbedrijven……. Missie De missie van dit convenant is :
het behoud van vakmanschap en werkgelegenheid in de bouw
betere afstemming van onderwijs en praktijk in de bouwsector.
Doel Dit convenant heeft tot doel om, door samenwerking van betrokken partijen, leerlingbouw- en reguliere opleidingsplaatsen te verwezenlijken in de regio Holland Rijnland. Komen overeen Partijen zetten zich afzonderlijk en gezamenlijk in, om leerlingbouw- en reguliere opleidingsplaatsen te realiseren en geven hun samenwerking als volgt vorm: Artikel 1 Doel en definities 1.
Partijen zetten zich in voor het behoud van vakmanschap en werkgelegenheid door middel het stimuleren en realiseren van voldoende leerlingbouw- en reguliere opleidingsplaatsen.
2.
Partijen onderkennen de noodzaak van continue beschikbaarheid van leerlingbouw- en reguliere opleidingsplaatsen in de genoemde gemeenten.
3.
Een leerlingbouwplaats is een regulier bouwwerk dat geheel of gedeeltelijk door leerlingen wordt gebouwd, onder deskundige leiding van één of meer gekwalificeerde leermeesters.
4.
Een reguliere opleidingsplaats is een plaats, die voldoet aan het kwalificatiedossier op basis van de Wet Educatie beroepsonderwijs (WEB). Het betreft een plaats op basis van de beroeps begeleidende leerweg (BBL) dan wel Beroeps Opleidende Leerweg (BOL).
5.
Het opleidingsbedrijf Gouwe- en Rijnstreek BV. treedt op als werkgever en praktijkopleider in de regio Rijnstreek.
6.
Het opleidingsbedrijf BOR treedt op als werkgever en praktijkopleider in de Leidse regio.
7.
Het opleidingsbedrijf Edubouw treedt op als werkgever en praktijkopleider in de Duin- en Bollenstreek.
6
8.
Fundeon is het kenniscentrum voor de Bouw en Infra en verzorgt de erkenningen van leerbedrijven en leerlingbouwplaatsen.
Artikel 2 Duur van de overeenkomst 1.
De overeenkomst heeft een looptijd van vier jaar: 2012-2016
2.
De overeenkomst wordt na 2 jaar geëvalueerd met de mogelijkheid tot aanpassing van de afspraken, indien dit noodzakelijk is.
3.
De partijen kunnen op basis van evaluatie besluiten tot verlenging van de overeenkomst.
Artikel 3 Inspanningen gemeenten 1.
De gemeenten onderzoeken bij gemeentelijke bouwopdrachten of het project geschikt is leerlingen in te zetten, dan wel welke mogelijkheden er zijn invulling te geven aan lokaal social return beleid.
2.
De gemeenten toetsen bij een opdracht van meer dan € 200.000 of een project in aanmerking kan komen als reguliere opleid ings- dan wel leerlingbouwplaats. Deze toets wordt uitgevoerd op basis van bijlage 4.
3.
Bij gebleken geschiktheid van projecten wordt bij aanbesteding in het bestek aangegeven dat het uitvoerend bedrijf de verplichting heeft leerlingen in te zetten door het realiseren van een reguliere opleidings- dan wel leerlingbouwplaats.
4.
Gemeenten kunnen bepalen, dat het inschakelen van leerlingen geldt als invulling van social return.
5.
Gemeenten stimuleren, dat andere maatschappelijke partijen als woningbouwcorporaties en besturen van schoolverenigingen zich aansluiten bij dit convenant.
Artikel 4 Inspanningen opleidingsbedrijven 1.
De opleidingsbedrijven dragen zorg voor voldoende leerlingen op een leerlingbouwplaats. Hiertoe wordt het opleidingsbedrijf in een vroeg stadium betrokken bij een leerlingbouwplaats, zodat de plaatsing van leerlingen – in overleg met het bouwbedrijf - op tijd kan worden gepland.
Artikel 5 Inspanningen Fundeon 1.
Fundeon verzorgt de erkenning van potentiële leerlingbouwplaatsen op basis van vastgestelde criteria. Hiertoe wordt de adviseur van Fundeon in een vroegtijdig stadium bij de potentieel leerlingbouwplaats betrokken ofwel bij de initiatiefnemers geïntroduceerd.
7
Artikel 6 Inspanningen Bouwend Nederland 1. Bouwend Nederland spant zich in om bij projecten van aangesloten bedrijven te enthousiasmeren dat reguliere opleidings- en leerlingbouwplaatsen beschikbaar gesteld worden. Tevens stimuleert zij de bij haar aangesloten bedrijven om in opleiding zijnde leerlingen te plaatsen op een leerlingbouwplaats. Artikel 7 Inspanningen individuele bouwbedrijven 1. Het individuele bouwbedrijf is verantwoordelijk voor het organiseren en invullen van de eerder genoemde verplichting. Om in aanmerking te komen voor de uitvoering van leerlingbouwplaatsprojecten moet het uitvoerend bedrijf door Fundeon erkend zijn als leerbedrijf, conform de criteria erkenning leerbedrijven bouw- en infrasector. Artikel 8 Afstemming en monitoring 1. Alle afspraken met betrekking tot dit convenant worden gemonitord door de Commissie Leerlingbouwplaatsen Holland Rijnland. Deze commissie bestaat uit afgevaardigden van alle partijen die het convenant tekenen. Het voorzitterschap wordt ingevuld door de bestuurlijk vertegenwoordiger vanuit Holland Rijnland. Jaarlijks rapporteert de commissie aan alle partijen over de resultaten van het convenant (aantal projecten, leerlingbouwplaatsweken, etc.). 2. De resultaten van het convenant en de gerealiseerde leerlingbouwplaatsen worden gepubliceerd op de website van Holland Rijnland. Aldus overeengekomen te ……..
Bijlagen: 1. Voorwaarden leerlingbouwplaatsen 2. Voorbereiding 3. Voorbeeld bestektekst leerlingbouwplaats 4. Geschiktheidtoets
8
Bijlage 1 Voorwaarden leerlingbouwplaats. Een project heeft bij voorkeur een bouwtijd van minimaal 26 weken; Een geschikt project bevat minimaal vijf (5) vakonderdelen voor de vakrichting waarvoor wordt opgeleid; Het project dient voldoende leermogelijkheden te bieden, waaronder ook de noodzakelijke repeterende elementen, zodat de leerling zich de vereiste vaardigheden goed eigen kan maken; De leerlingen moeten voldoende inzicht te krijgen in het gehele bouwproces op één locatie. Gemiddeld zijn er vijf (5) leerlingen werkzaam op een leerlingbouwplaats; in overleg met de adviseur opleidingsbeleid van Fundeon kan hiervan worden afgeweken; De leerlingen staan – per vakgebied – onder leiding van een gecertificeerde leermeester; Voor projecten in de gespecialiseerde aanneming (onderaannemers) geldt dat het project een bouwtijd heeft van minimaal 13 weken en dat er drie (3) leerlingen werkzaam zijn; Voor Restauratie Opleidingsprojecten varieert de bezetting van 1 tot 3 leerlingen. Bijlage 2 De voorbereiding. Een project dient geschikt te zijn om door leerlingen te worden uitgevoerd. Om die reden is het verstandig om tijdig met de architect te overleggen voor een geschikt bestek; In het bestek moet de vermelding worden opgenomen dat het project geheel of gedeeltelijk wordt uitgevoerd als leerlingbouwplaats; De adviseur opleidingsbeleid van Fundeon ondersteunt bij het aanvragen van een erkenning. Deze erkenning is van belang voor het verstrekken van subsidies aan zowel de opdrachtgever als de aannemer; Het is van belang dat tijdig contact wordt opgenomen met het opleidingsbedrijf voor het inlenen van leerlingen; Een leerlingbouwplaats heeft voor alle betrokkenen publiciteitswaarde. Bij de bouwplaats behoort een bouwbord met tekst ‘Leerlingbouwplaats’ en het logo van Fundeon. Het hiervoor benodigde materiaal wordt in
9
‘stickervorm’ of digitaal gratis aangeleverd door Fundeon. Daarnaast is Fundeon behulpzaam bij de organisatie van bijvoorbeeld het leggen van een eerste steen of bij de oplevering van een leerlingbouwplaats. Bijlage 3 Voorbeeld bestektekst Opmerking : de eisen waaraan een leerlingbouwplaats dient te voldoen zijn vastgelegd door Fundeon in het kader van de vakopleiding volgens de Wet Educatie en Beroepsonderwijs; Dit bouwproject…xx.., wordt uitgevoerd als leerlingbouwplaats. Er worden leerlingen geplaatst die worden opgeleid volgens het principe van de beroepsbegeleidende leerweg (werken en leren). Leerlingen worden in staat gesteld, binnen de bouw van dit project alle voorkomende bouwkundige werkzaamheden (mee) uit te voeren. Er kan sprake zijn van nieuwbouw, verbouw, restauratie of renovatie. Dit betreft zowel timmer- als metselwerkzaamheden maar ook de andere specialistische beroepen vallend binnen de kwalificatiestructuur bouw en / of infra. Opgeleide leermeesters in dienst van de uitvoerende bedrijven zijn verantwoordelijk voor de begeleiding van leerlingen in de praktijk. De adviseur opleidingsbeleid van Fundeon adviseert over de opzet en uitvoering van de leerlingbouwplaats
Bijlage 4 Geschiktheidtoets De geschiktheidtoets moet bij werken boven een aanbestedingsbedrag van €200.000 uitgevoerd worden. Dit is het drempelbedrag 2012-2014 op basis van de Europese richtlijn EG 2004/18/EC. De resultaten van de toets moeten vertrouwelijk gemeld worden aan de commissie Leerlingbouwplaatsen. De toets bestaat uit twee onderdelen: I
Erkende leerbedrijven Voor opdrachten boven het drempelbedrag van € 200.000 dienen zaken gedaan te worden met erkende leerbedrijven. Uitzonderingen dienen gemotiveerd te worden.
II
Aanbestedingen van werken boven de €200.000
Bij aanbesteding van een werk boven het drempelbedrag van € 200.000 dient in het bestek een verplichting tot het realiseren van een leerlingbouwplaats dan wel het realiseren van een reguliere opleidingsplaats opgenomen te worden. Indien bij uitzondering niet aan
10
deze verplichting voldaan kan worden, dient een gemotiveerdere verklaring naar de commissie leerlingbouwplaatsen gestuurd te worden.
11