Bijlage 1
CONCEPT RAADSPROGRAMMA 2002-2006 als basis voor verdere uitwerking
Voorwoord
Op 7 maart is het dualistisch stelsel in werking getreden. Het nieuwe stelsel brengt talrijke veranderingen op veel terreinen met zich mee. Veranderingen die in onze gemeente geleidelijk vorm gegeven zullen worden en deze raadsperiode regelmatig onderwerp van overleg met u zullen zijn. Een van de veranderingen is de invoering van de programmabegroting voor de raad in 2004. Om de opstelling van deze begroting te vergemakkelijken zal dit raadsprogramma uitgaan van 15 beleidsvelden. Deze beleidsvelden vormen de kapstokken voor de programmabegroting. Voor dat we zover zijn, is er nog een heel traject af te leggen. Het raadsprogramma wordt uitgewerkt naar een voorjaarsnota waarbij de financiele vertaling van de beleidsuitgangspunten, de doelstellingen, de daarbij behorende jaarlijkse planning en ambtelijke capaciteit in beeld worden gebracht. Zoals gebruikelijk zullen bij de behandeling van de voorjaarsnota keuzes gemaakt moeten worden. Deze raadsperiode zal het accent komen te liggen op de uitvoering van plannen, zodat voor de inwoners beter zichtbaar wordt waar de gemeente mee bezig is. Dat betekent zeker niet dat er geen nieuw beleid ontwikkeld wordt. Duidelijke afspraken wat opgepakt wordt en wanneer maken het voor de raad inzichtelijker wat er gaat gebeuren. Het presidium (bijeenkomst van fractievoorzitters) zal ten behoeve van de raadsagenda de voortgang van de planningen moeten controleren. In het licht van de aanwezige ambtelijke capaciteit en tegen de achtergrond van de financiële meerjarenpositie van de gemeente zullen op beperkte schaal nieuwe en ingrijpende plannen uitgewerkt worden.
versie 2.0
1
Inhoudsopgave Voorwoord
1
Inhoudsopgave
2
Beleidsvelden • 1 Bestuur en communicatie • 2 Burgerdiensten • 3 Openbare orde en veiligheid • 4 Verkeer en vervoer • 5 Gebouwenbeheer en eigendommen • 6 Economische zaken • 7 Onderwijs • 8 Cultuur en toerisme • 9 Sport • 10 Beheer groen en de Vesting Heusden • 11 Werk en inkomen • 12 Zorg en welzijn • 13 Milieu en afval • 14 Bouwen en Wonen • 15 Financiering en belastingen
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 16 18 20
versie 2.0
2
BELEIDSVELD 1: Bestuur en Communicatie
Beschrijving
‘Bestuur’ betreft het functioneren van de bestuursorganen. Deze bestuursorganen krijgen ambtelijke ondersteuning, advies over algemeen bestuurlijke aangelegenheden en over juridische zaken. ‘Communicatie’ met de inwoners, publieksgroepen, instellingen en bedrijven is een belangrijke taak van het bestuur. Zodoende behoren deze twee onderwerpen tot één beleidsveld.
Ontwikkelingen
Een ontwikkeling op dit terrein is dualisme. De wet is 7 maart 2002 in gegaan. Daarnaast betekent de ontwikkeling rondom interactieve beleidsvorming een andere rol voor raad en college: meer initiatieven, het benoemen van randvoorwaarden bij de beleidsvorming en meer sturen op te behalen resultaten. Op bestuurlijk vlak heeft de gemeente Heusden ook contacten buiten Nederland. In 2000 zijn op grond van een project van de Verenigde Naties deze contacten gelegd met gemeenten in Zambia. Dit project is inmiddels afgelopen. Bezien wordt of dergelijke contacten in de toekomst onderhouden gaan worden.
Beleidsvoornemens
Relatie burger-bestuur Het frequent en intensief overleggen met vertegenwoordigers van bewoners uit kernen, wijken en buurtcomités omtrent te ontwikkelen en uit te voeren beleid is en blijft belangrijk. Het contact met de bevolking is een belangrijke peiler in het dualisme. Er komt een projectplan burgerparticipatie waarin de volgende onderwerpen worden betrokken: - contacten met inwoners - betrekken van burgers bij beleidsvorming - voorlichting - kernenbezoek en wijkavonden - contact met jongeren en scholen Projectplan invoering dualisme: -implementatie dualisme gemeente Heusden Het regionale portefeullehoudersoverleg wordt tegen het licht gehouden. Daaruit kunnen andere vormen van samenwerking ontstaan. Nieuw aanvullend beleid: Projectplan verbetering informatie voorziening aan raad en college - informatie naar raad - informatie college - benaderbaarheid ambtelijke organisatie en bestuur - openbaarheid van vergaderen Projectplan contacten met ontwikkelingslanden Beleidsplan integrale-externe-samenwerking Projectplan 2e fase Heusdense Manier van Werken
Versie 2.0
3
BELEIDSVELD 2: Burgerdiensten
Beschrijving
De gemeente Heusden brengt de dienstverlening dichter bij de inwoners d.m.v. dienstverlening op de servicepunten in Drunen, Heusden en Vlijmen. Daar zijn onder andere rij- en reisdocumenten te verkrijgen. In de backoffice van burgerdiensten gaat het om zaken zoals het uitvoeren van de gemeentelijke basisadministratie (G.B.A.); het beheren van de basisregistraties objecten, natuurlijke en niet natuurlijke personen, burgerlijke stand, naturalisaties, de organisatie van de verkiezingen voor bestuursorganen en de uitvoering van autonome taken (opstellen statistieken, verzorgen huisnummering en straatnaamgeving).
Ontwikkelingen
Beleidsvoornemens
Versie 2.0
Projectplan servicepunt Vesting Heusden Het Servicepunt Heusden zodanig inrichten dat de inwoners terecht kunnen voor standaard informatie, aanvragen en formulieren betreffende producten van de gemeente in het voormalig stadhuis Heusden.
4
BELEIDSVELD 3: Openbare orde en Veiligheid
Beschrijving
Openbare orde en veiligheid is gericht op het voorbereiden en uitvoeren van het beleid op het gebied van: de brandbestrijding, hulp- en dienstverlening, rampenbestrijding en preventieadvisering. Daarnaast subsidieert de gemeente het regionale Halt-project voor jeugdigen en voert zij de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en de bijzondere wetten uit.
Ontwikkelingen
Het integraal veiligheidsproject Vliedberg laat zien dat alleen succes kan worden geboekt als alle betrokken actoren actief participeren, bewoners zelf vroegtijdig meedoen en de gemeente Heusden integraal werkt. Een andere ontwikkeling is het gebiedsgebonden politiewerk (GGPW). Dit betekent dat vanuit een toegenomen aandacht binnen de politie voor integrale gebiedsgerichte veiligheidszorg komt de wens voort meer gebiedsgericht te gaan werken. Gebiedsgericht werken is gericht op drie pijlers: partnerschap, probleemgericht werken, kennen en gekend worden. In de veiligheidsregio “Noordoost Noord Brabant” is besloten te komen tot een Gemeenschappelijk Meldcentrum (GMC) dat de bestaande Meldkamer (Politie), Alarmcentrale (Brandweer) en Centrale Post Ambulancevervoer (GGD) zal gaan vervangen. Bij de ingebruikstelling van dit centrum zal tevens uitvoering worden gegeven aan het project C2000 (verbindingen voor hulpverleningsdiensten) en gebruik gemaakt gaan worden van het Gemeenschappelijk Meldkamersysteem. Dit heeft invloed op de bijdrage per inwoner. Maatschappelijk gezien worden hogere eisen gesteld aan handhaving, veiligheid en rampenbestrijding. Dit zal tot hogere kosten leiden. Op korte termijn zal gestart worden met de bouw van een nieuwe brandweerkazerne in Vlijmen. Nagegaan zal worden of de huidige structuur en organisatie van de brandweer voldoet aan de nieuwe normen en eisen.
Beleidsvoornemens
In overleg en samenwerking met betrokken partners (Welzijnswerk, politie, brandweer, GGD, woningstichting) vindt een onderzoek plaats om in beeld te brengen welke gebieden in de gemeente Heusden aandacht behoeven in het kader van integrale veiligheid. Bij het project Oudheusden zal met de opgedane ervaring in de wijk Vliedberg rekening worden gehouden. Er wordt onderzocht of en in hoeverre initiatieven (preventief, infrastructureel, handhavend, gerichte verkeerscontroles) een bijdrage kunnen leveren aan veiligheidsgevoelens. Regelmatig zal met de betreffende raadscommissie van gedachten gewisseld worden over (integrale) veiligheid en leefbaarheid. Meer betrokkenheid c.q. inbreng bij politiebeleidscyclus is wenselijk. Een goedgekeurd en geoefend rampenplan. Nieuw aanvullend beleid: Projectplan integrale veiligheid/ leefbaarheid - speciale aandacht Vliedberg en Oudheusden Projectplan integraal handhaven gericht op pro-actief beleid, handhaven en minder gedogen
Versie 2.0
5
BELEIDSVELD 4: Verkeer en Vervoer
Beschrijving
De gemeentelijke organisatie draagt zorg voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte (onder andere de wegen en pleinen) binnen de gemeente. De zorg voor de verkeersafwikkeling, de afwikkeling van het parkeren in het openbaar gebied is ook een taak van de gemeentelijke organisatie. Hierbij staan ordelijkheid en veiligheid voorop. Er worden ook voorwaarden geschapen voor goed openbaar vervoer in de gemeente Heusden.
Ontwikkelingen
Vanwege de ontwikkelingen op het gebied van te treffen verkeersmaatregelen bij de uitvoering van werkzaamheden in de openbare ruimte dient er de komende jaren rekening gehouden te worden met een toename van de bijkomende kosten. De gemeente heeft een groot aantal civieltechnische kunstwerken, zoals bruggen, duikers en sluizen, in eigendom en beheer. Omdat op dit moment niet duidelijk is om welke hoeveelheid kunstwerken het gaat en welke kwaliteit deze kunstwerken hebben, is het noodzakelijk de aanwezige kunstwerken te inventariseren en een kwaliteitsinspectie uit te voeren. Met behulp van de hieruit voortvloeiende resultaten kan een beleidsplan worden opgesteld en kunnen beheerplannen worden opgemaakt. Ten aanzien van het verkeersveiligheidsbeleid kan gewezen worden op de implementatie van Duurzaam Veilig. Ook voor onze gemeente wordt een wegenstructuur beoogd in de vorm van gebiedsontsluitingswegen en erftoegangswegen. Vanaf 1 januari 2001 is het mogelijk om gebruik te maken van de subsidieregeling geluidsreducerend asfalt, van het ministerie van VROM. Bij onderhoudswerken aan asfaltwegen is er onder bepaalde voorwaarden de mogelijkheid om in aanmerking te komen voor deze subsidie.
Beleidsvoornemens
Versie 2.0
In 2002 zal er een projectplan openbare verlichting worden opgesteld. Het voorstel is om de kwaliteit van de voet- en fietspaden boven het landelijke streefniveau te brengen. Er zal een beleidsplan overige voorzieningen worden opgesteld. Er zal een een beleidsplan civieltechnische kunstwerken worden opgesteld. Nieuw aanvullend beleid: Beleidsplan openbaar vervoer Parkeerbeleidsplan - vesting Heusden - Giersbergen - centra kernen Actualisering GVVP waarbij de aanleg van de Parklaan apart zal worden behandeld - sluipverkeer - structurele oplossingen aansluitingen A59 - schoolroutefietsplan
6
BELEIDSVELD 5: Gebouwenbeheer en eigendommen
Beschrijving
Op het gebied van beheer en onderhoud van gemeentelijke panden en gronden/ landerijen heeft de gemeente als taak de juridische en administratieve transacties af te wikkelen.
Ontwikkelingen
Ten aanzien van gronden en landerijen (niet vallende onder de bouwgrondexploitatie) wordt uitvoering gegeven aan de in januari 2001 geëvalueerde Nota Grondbeleid, deel 1. Er is een nadere ontwikkeling op gang gekomen ten aanzien van het behoud van de eigendommen van gemeentelijke cultuurgronden.
Beleidsvoornemens
De aanvulling op de meerjarenplanning onderhoud gebouwen zullen de mogelijkheden om tot kostenbesparing te komen middels (meerjarige) onderhoudscontracten voor clusters van gebouwen onderzocht worden. De ondersteuning van initiatieven uit het Landbouwontwikkelingsplan (LOP) op het gebied van kavelruil en grondbank zal worden gecontinueerd. Met name in het kader van de voorgestane reconstructie van de glastuinbouw zal niet langer volstaan worden met voorwaarden scheppend beleid. Het aan de markt overlaten van particuliere grondtransacties zal moeten worden vervangen door meer actief verwervingsbeleid in deze sector. Cultuurgronden worden voor zover nodig aangewend voor compensatie en uitruil ten behoeve van de ontwikkeling van bestemmingsplannen. In beperkte mate zullen gronden vrij van pacht worden verkocht. Nieuw aanvullend beleid: Integraal beleidsplan gemeentelijke eigendommen - voorwaarden verkoop pachtgronden - gebruik streekarchief/Gouverneurshuis - inzet gronden voor natuurontwikkelingen Notitie kavelruil inclusief glastuinbouw In samenwerking met de ZLTO komen tot een reconstructieplan voor de glastuinbouw De gemeente zal tot een meer strategisch wervingsbeleid moeten komen.
Versie 2.0
7
BELEIDSVELD 6: Economische Zaken
Beschrijving
De gemeente voert overleg met het bedrijfsleven om zodoende maatregelen te treffen ter verbetering van de economische situatie in de gemeente. Hieronder valt ook de organisatie van markten en kermissen.
Ontwikkelingen
Waalboss is een project dat geïnitieerd is door de provincie. In dit project wordt het gebied van Waalwijk-Den Bosch-Oss nader bekeken. Doordat de uitgifte van bedrijfsgrond de afgelopen jaren gestagneerd is, bestaat een grote behoefte aan bedrijventerrein. In de kern Vlijmen is sprake van een leegstand van winkels. Een opwaardering van het huidige Plein en directe omgeving is noodzakelijk. Hiervoor is al een proces, gebaseerd op een integrale aanpak, in gang gezet. Voortvarend wordt gewerkt aan plannen om een doorstart te maken in het centrum van Drunen, aangezien een goede invulling van het nu braakliggende terrein midden in dit centrum van groot belang is.
Beleidsvoornemens
In een te ontwikkelen economische beleidsvisie zal integraal aandacht besteed worden aan de verschillende economische factoren. Te denken valt aan een meer strategisch gericht werkgelegenheidsbeleid, uitgaande van de marktvraag; samenwerking tussen gemeente en bedrijfsleven op mogelijkheden tot bedrijfsontwikkeling en winkelaanbod en recreatie en tourisme als economische factor. Bij met name dit laatste aspect gaat het ons meer om de kwalitatieve componenten dan de wens tot vergroting van bezoekersstromen. Ook de leefbaarheid van de kernen verdient vanuit het brede economisch- en sociaal perspectief nadere aandacht. Denk aan (winkel)voorzieningen, milieuvriendelijke bedrijfjes, woningbouw en woningsplitsing. Het is noodzakelijk om het bedrijventerrein in Nieuwkuijk op een kwalitatief hoger niveau te brengen. Met het oog hierop is aan een extern bureau opdracht verstrekt om een beeldkwaliteitsplan op te stellen, dat als basis dient voor het nemen van concrete maatregelen. Door de aanleg van een parallelweg ten zuiden van de rijksweg zal de bereikbaarheid van de bestaande bedrijventerreinen worden verbeterd. Ook zal dit leiden tot een vermindering van het (vracht) verkeer in de woongebieden. Uitvoering van het GVVP zal tot verdere vermindering van het verkeer in de dorpscentra leiden. Er wordt gestart met het bouwrijpmaken van het bedrijvenpark Het Hoog, zodat de eerste bedrijven zo snel mogelijk hun bouwplannen ten uitvoer kunnen brengen. Parkmanagement wordt meegenomen als onderdeel van het bedrijvenpark. Nieuw aanvullend beleid: Project integraal Horecabeleid Centrumplannen zie beleidsveld nummer 14 Bouwen en Wonen.
Versie 2.0
8
BELEIDSVELD 7: Onderwijs
Beschrijving
Uitvoering geven aan de Wet op het Primair Onderwijs en de Verordening Huisvesting Onderwijs, op het gebied van openbaar onderwijs, bijzonder basisonderwijs, bijzonder speciaal onderwijs en bijzonder voortgezet onderwijs. Daarnaast voert de gemeente het beleid uit met betrekking tot nieuwe ontwikkelingen op het gebied van primair- en voortgezet onderwijs.
Ontwikkelingen
Als gevolg van het enige jaren geleden ingezet Overheidsbeleid vindt er een steeds verdergaande autonomie bij de schoolbesturen plaats. Tot nieuwe ontwikkelingen behoren: gemeentelijk onderwijs achterstandsplan, plan voor onderwijs in allochtone levende talen.. Er vindt een steeds verdergaande schaalvergroting bij de schoolbesturen plaats. In 2003 zullen effecten van het achterstandenbeleid zich verder aftekenen. In dit kader zullen Projectteams met concrete projectvoorstellen komen. Overigens wordt gezocht naar een structurele vorm van Extra Bewegings Onderwijs. Onderwijsbegeleiding zal naar alle waarschijnlijkheid anders worden ingericht.
Beleidsvoornemens
Een nieuw integraal huisvestingsplan is in ontwikkeling. Een actuele meerjarenonderhoudsraming is nagenoeg gerealiseerd. Integratie van Peuterspeelzaalwerk en Kinderopvang is van groot belang Gestreefd wordt naar een neutrale 8-klassige school voor speciaal basisonderwijs in de gemeente Heusden. Met de gemeente Waalwijk is een intentie overeengekomen voor evenwichtige spreiding van voorzieningen in 2 nieuw te vormen samenwerkingsverbanden. Het schoolbestuur van het voortgezet onderwijs heeft een prognose voorgelegd, waaruit blijkt dat de school als gevolg van de toename van leerlingen in 2002 een tekort aan ruimte heeft. De mogelijkheid tot doordecentraliseren wordt onderzocht. Een schetsplan voor de uitbreiding is ingediend. Om de beheersing van de Nederlandse taal te verbeteren is het project anderstalige instromers opgezet en in uitvoering. . De Brede Schoolontwikkeling vraagt om extra aandacht in de wijken Vliedberg en Oudheusden. Voor Inburgeringsonderzoek en trajectbegeleiding en Integratie Minderheden zal extra inzet van middelen nodig zijn om op deze terreinen het noodzakelijk gemeentelijk beleid te gaan ontwikkelen. Nieuw aanvullend beleid: Nadere visie op bredeschoolproject Beleidsplan voor – en vroegschoolse educatie
Versie 2.0
9
BELEIDSVELD 8: Cultuur en toerisme
Beschrijving
De gemeente ontwikkelt in samenwerking met andere partijen het toeristisch-recreatief beleid voor inwoners en bezoekers van de gemeente Heusden. Zij subsidieert daarnaast de lokale- en regionale VVV-taken en vormt het coördinatiepunt en de postbus op de taakvelden toerisme, recreatie, landschap en landbouw in de regio ’s-Hertogenbosch samenwerkende gemeenten. Recreatie: het bieden van mogelijkheden met betrekking tot recreatie en ontspanning in de openlucht. De gemeentelijke organisatie houdt de openbare bibliotheek in stand in de kernen Drunen, Vlijmen en Oudheusden en geeft uitvoering aan maatregelen gericht op het instandhouden van culturele activiteiten en voorzieningen.
Ontwikkelingen
Toerisme en recreatie hebben een steeds grotere economische betekenis. Hoge kwaliteit van de toeristisch-recreatieve mogelijkheden, in een goede balans met de cultuurhistorische en ecologische waarden, is inzet voor eigen inwoners en bezoekers. De herstructurering van het bibliotheekwerk in Noord-Brabant heeft gevolgen voor onze gemeente. De ontmanteling van de Provinciale Bibliotheek Centrale en de onduidelijkheid over toekomstige financieringsstromen van rijksoverheid en provincie zorgen er voor dat rekening moet worden gehouden met op termijn stijgende kosten voor het bibliotheekwerk. De traditionele bibliotheek sluit onvoldoende aan bij de opkomst van digitale media. In samenspraak met de bibliotheek wordt bekeken: • Hoe een digitale inhaalslag gerealiseerd kan worden; • Hoe voorkomen kan worden dat bepaalde groepen in de samenleving de aansluiting missen in de digitale wereld; • Hoe de samenwerking met culturele en educatieve instellingen vorm kan krijgen om gezamenlijk activiteiten te ontwikkelen gericht op het voorkomen van uitsluiting. In overleg met de V.V.V. loopt een traject naar een nieuwe organisatievorm. Bekeken wordt hoe de V.V.V. verder kan gaan om invulling te geven aan het toeristisch- en recreatiefbeleid. De inzet van vrijwilligers bij amateuristische kunstbeoefening neemt af, met name bij het kader. Hieraan zal bij het reeds vastgesteld vrijwilligersbeleid extra aandacht worden besteed.
Beleidsvoornemens
-
Realiseren huisvesting streekarchief/ bezoekerscentrum in voormalig stadhuis Heusden; In samenwerking met het Land van Ooit zullen de gepresenteerde toekomstplannen verder vorm gegeven worden; Mede uitvoering geven aan uitvoeringsprogramma Giersbergen – De Margriet, incl. Bezoekerscentrum Giersbergen; Vormgeven aan het expositiebeleid in het bezoekerscentrum in de vesting mede gerelateerd aan de toeristische kwaliteiten van de gemeente Heusden; Ontwikkeling mediabeleid; Taakstelling bibliotheek evalueren; Afronding onderzoek naar de organisatievorm van het muziekonderwijs.
Nieuw aanvullend beleid: Evaluatie Beleidsnota “Recreatie en Toerisme” en “Recreatie Verordening”
Versie 2.0
10
BELEIDSVELD 9: Sport
Beschrijving
Voorbereiding en uitvoering van het beleid met betrekking tot de sport in het algemeen en het beheer van binnen- en buitensportaccommodaties en zwembaden. Het subsidiëren van sportverenigingen ter stimulering van sport in verenigingsverband op basis van de vastgestelde subsidie- en accommodatienota.
Ontwikkelingen
Binnen het beleidsterrein sport zal rekening gehouden moeten worden met landelijke ontwikkelingen zoals individualisering van de sportbeoefening, toenemende vergrijzing van de bevolking en de kaderproblematiek. Ook bij de inrichting van de openbare ruimte moet meer rekening worden gehouden met een actieve leefstijl (door sporten en bewegen).
Beleidsvoornemens
Er wordt een gemeentelijke sportnota opgesteld. Hierin zal een samenhangende visie worden uitgedragen op het te voeren sportbeleid. Daarin wordt ook aangegeven op welke wijze en in welke mate wij kunnen bijdragen aan het verbeteren van de sportmogelijkheden in Heusden. Bij het ontwikkelen van dit gemeentelijk sportbeleid zal nauw worden samengewerkt met de sportraad zoals die dit jaar van start gaat binnen de gemeente Heusden, waarbij ook de paardensport wordt betrokken. Hierdoor zal het sportbeleid een meer vraaggericht en interactief karakter krijgen. In samenwerking met de sportraad wordt onderzocht of het mogelijk is om een subsidieaanvraag te doen in het kader van de Breedtesportimpuls. Voor de upgrading van het sportcentrum Die Heygrave is een programma van eisen in voorbereiding. Tevens wordt de kleedaccommodatie en de personeels- en kantoorruimte gerenoveerd. De werkzaamheden zullen nog in 2002 aanvangen. Ook het zwembad Het Run krijgt een grondige opknapbeurt en wordt aangepast aan de huidige eisen ten aanzien van Arbo en klantvriendelijkheid. Een renovatie van sportzaal de Hoge Heide is noodzakelijk. De keuze mogelijkheden worden verder uitgewerkt. Er zijn nieuwe ontwikkelingen in gang gezet met betrekking tot de (her)inrichting van sport- en recreatiepark De Schroef. Deze betreffen de bouw van een nieuwe sporthal, het aanpassen van de openbare recreatieve (sport)voorzieningen en aanpassingen aan de clubaccommodatie van MHCD. Daarnaast zal in 2002 worden overgegaan tot de aanleg van een derde kunstgrashockeyveld bij MHCD en de kunststofatletiekbaan van D.A.K.. Nieuw aanvullend beleid: Ontwikkelen sport- en accommodatiebeleid in samenwerking met de sportraad - onderhoudsniveau - inzet vrijwilligers - ambtelijke ondersteuning - behoefte onderzoek bij de sportverenigingen
Versie 2.0
11
BELEIDSVELD 10: Beheer groen, waterwerken en Vesting Heusden
Beschrijving
Het onderhoud van het openbaar groen, bos, landschapselementen, bermen en de waterpartijen/vijvers binnen de gemeente Heusden, inclusief de vesting, wordt door de gemeentelijke organisatie verzorgd. Dit geschiedt middels het opstellen en actualiseren van beleidsplannen. Het beleid wordt geconcretiseerd in de vorm van beheerplannen.
Ontwikkelingen
De afschaffing van chemische onkruidbestrijdingsmiddelen is voor een deel reeds ingevoerd en zal voor de overige middelen niet lang op zich laten wachten. Er zijn als vervanging diverse methodieken beschikbaar en er worden steeds nieuwe geïntroduceerd. Echter de vervangende methodieken zijn zonder uitzondering duurder dan een chemische methodiek. Hierdoor zullen de kosten voor het onderhouden van openbaar groen en verhardingen structureel stijgen. De wettelijk verplichte maatregelen voor het veilig werken langs de weg zal een substantiële verhoging van de onderhoudskosten teweegbrengen.
Beleidsvoornemens
De komende jaren dienen voor dit beleidsveld diverse beleids-, beheers- en werkplannen te worden gemaakt om de doelstelling en de kwaliteitseisen te kunnen vaststellen en realiseren. Zo zullen een groenbeleidsplan en een landschapsbeleidsplan worden opgesteld, teneinde het beleid voor alle groene gebieden in de gemeente (onderhoud en inrichting) vast te leggen en toe te passen. Aan de hand van de inventarisatie van het geautomatiseerde groenbeheersysteem (binnen de bebouwde kom) wordt een groenbeheerplan opgesteld dat de basis vormt voor nog te ontwikkelen groenbestekken. Daarnaast zullen in 2002 en de jaren daarna onderhoudsintensieve beplantingen worden vervangen door minder onderhoudsintensieve beplantingen ten einde de kosten voor onkruidbestrijding in plantsoenen te reduceren (deze maatregelen zullen uitwerkingen zijn van het groenstructuurplan). De resultaten van de omvormingen tot nu toe zullen hierbij worden betrokken. De gemeente heeft als beheerder van de bomen in de openbare ruimte een wettelijke zorgplicht voor deze bomen. Deze zorgplicht houdt in dat er een noodzaak voor de gemeente is om aan te kunnen tonen dat hij regelmatig bomen inspecteert en onderhoudt. Er zal een waterplan voor het beleid op het gemeentelijke water opgesteld moeten worden. Nieuw aanvullend beleid: Gifvrije onkruidbestrijding - welke systemen/fasering - onkruidbestrijding Vesting Projectplanplan Vesting Heusden - calamiteitenfonds - beeldkwaliteitsplan - kleurgebruik, materialen e.d. - renovatie laatste panden
Versie 2.0
12
BELEIDSVELD 11: Werk en Inkomen
Beschrijving
Het betreft hier de uitvoering van Rijksregelingen en – wetten. De gemeente voert een arbeidsmarktbeleid uit dat gericht is op het zo snel en blijvend mogelijk opheffen van de afhankelijkheid van een uitkering door uitkeringsgerechtigden. De gemeente geeft ook maatschappelijke zorg en begeleiding. Dit houdt in: 1. het vormgeven van beleid van de gemeente voor de inwoners die belemmeringen ondervinden bij het zich verplaatsen (verstrekken van hulpmiddelen), bij het vervoer (deeltaxi / eigen vervoer) en bij het wonen. Het geheel in het kader van de uitvoering van de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg). 2. het voorkomen dan wel oplossen van problematische schulden van inwoners. 3. het bieden van een inkomensgarantie op grond van de Zorgwet / Vvtv aan verblijfsgerechtigden.
Ontwikkelingen
Per 01.01.2002 is de uitvoering van de wet Structuur Werk en Inkomen effectief; een verplichte samenwerking met het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) met daaraan gekoppeld de uitvoering ter plaatse van de uitkerings-intake, de herbeoordelingsgesprekken en een deel van de heronderzoeksgesprekken. Met de invoering van de Wet SUWI (Structuur Werk en Inkomen) wordt nog meer dan voorheen de nadruk gelegd op de verantwoordelijkheid van de gemeente voor de reïntegratie van uitkeringsgerechtigden en vanaf 01.01.2002 ook de niet-uitkeringsgerechtigden. - In september 2001 hebben de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) de “Intentieverklaring gezamenlijke agenda voor de toekomst” ondertekend. Deze intenties zijn nu geconcretiseerd in bestuurlijke afspraken voor de periode 2001 – 2004 en worden via een actieplan in een tijdpad uitgezet. Transparante informatievoorziening: SZW en VNG willen bevorderen dat alle gemeenten de Benchmark voor sociale diensten hanteren; daarnaast wordt met ingang van 01.01.2003 de invoering van de Monitor Scholing & Activering verplicht gesteld; zijnde een registratie van de inzet van scholings- en activeringsgelden.
Beleidsvoornemens
De gemeente Heusden heeft de intentie uitgesproken om gezamenlijk met de gemeenten Waalwijk en Loon op Zand te komen tot een sluitende aanpak van de uitkeringsgerechtigden. Dit houdt in dat zowel aan de nieuwe instromers als aan de bestaande klanten een traject wordt aangeboden ter bevordering van de uitstroom naar werk dan wel ter bevordering van Maatschappelijke participatie. Inzet is: Werk boven uitkering. De lopende contracten over vervoersvoorziening en hulpmiddelen worden tegen het licht gehouden. Met name wordt in 2002 het vervoerscontract bekeken, omdat vanaf 1 januari 2003 het nieuwe vervoerscontract ingaat. Het nieuwe contract over hulpmiddelen gaat pas in per 1 januari 2004. Nieuw aanvullend beleid: Integraal gehandicaptenbeleid - verstrekkingen - gebruik openbare ruimte - toegangkelijkheid openbare gebouwen
Versie 2.0
13
BELEIDSVELD 12: Zorg en Welzijn
Beschrijving
De gemeente subsidieert de activiteiten van een regionale instelling voor algemeen maatschappelijk werk en het ouderenbeleid. Zij bereidt het beleid voor met betrekking tot het sociaal-cultureel werk (waaronder de professionele instellingen en het vrijwilligerswerk), alsmede de instandhouding van de wijkcentra en voert dit beleid uit. De gemeente draagt zorg voor recreatieve en sociaal-culturele activiteiten voor jeugd en jongeren. Zij stuurt aan en houdt een Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) in stand, conform de bepalingen die staan in de Wet Collectieve Preventie Volksgezondheid (WCPV).
Ontwikkelingen
Er vindt een toename van ‘multi-probleem’ situaties plaats waarbij schuldenproblematiek als rode draad fungeert. Landelijke trends zijn dat mensen langer thuis willen wonen en verzorgd worden. Zorgverlening vindt met andere woorden steeds vaker in de onmiddellijke omgeving van de zorgvrager plaats. Ten aanzien van de veel voorkomende zorgaspecten zoals indicatiestelling, voorzieningen ingevolge de W.V.G., inkomensondersteuning, alarmering en thuiszorg wordt het zogenaamde zorgloket ontwikkeld. Met de verschillende partijen wordt de breedte en diepte nader bepaald. Met de maatschappelijke instellingen en de welzijnsinstellingen Sfinx wordt het gemeentelijk welzijnsbeleid uitgevoerd dat zich steeds meer ontwikkelt vanuit de vraagzijde van de markt. Met de instellingen worden meerjarenafspraken gemaakt op basis van budgetten. Sturing vindt output gericht plaats via concrete jaarplannen en gedegen vastlegging. Het voortgezet onderwijs wordt steeds meer geconfronteerd met probleemleerlingen. Aard en diversiteit van de problemen zijn zeer divers en scholen proberen hier een antwoord op te vinden en passende hulp te bieden. Door Maas en Leije wordt schoolmaatschappelijkwerk hulp geboden. Op het gebied van de kinderopvang is door het kabinet besloten om de uitbreidingsregeling ter vergroting van het aantal kindplaatsen met een jaar te verlengen tot 2004. Voor het uitbreidingsjaar 2004 worden gemeenten dus wederom in staat gesteld om via rijksgelden invulling te geven aan de verdere uitbreiding van kindplaatsen. Als gevolg van een aanpassing van de Wet collectieve preventie volksgezondheid (WCPV) zijn gemeenten verplicht om met ingang van het jaar 2003 elke vier jaar een nota locaal gezondheidsbeleid op te stellen. In het kader van de geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen streeft het kabinet ernaar om voor 2004 tot 25 veiligheidsregio’s te komen met ieder een gemeenschappelijke meldkamer voor politie, brandweer en ambulancevoorziening. Via de kadernota van de GGD Hart voor Brabant is al rekening gehouden met een daarmee verband houdende kostenstijging. Met ingang van het jaar 2003 gaan de gemeenten de regie voeren over de totale jeugdgezondheidszorg voor 0-19 jarigen. Tot die tijd is de verantwoordelijkheid voor de categorie 0-4 jarigen via de Algemene wet bijzondere ziektekosten ondergebracht bij de thuiszorgorganisaties. Met ingang van 2003 zal er ook sprake zijn van een wettelijk basistakenpakket voor jeugdgezondheidszorg.
Beleidsvoornemens
Er wordt een nieuw welzijnsplan 2002-2006 opgesteld, wat grotendeels een actualisatie zal zijn van het huidig welzijnsplan. Op het terrein van kinderopvang (peuterspeelzalen) zal samenwerking tussen de betrokken instellingen worden bevorderd, waardoor professionalisering gezamenlijk kan worden
Versie 2.0
14
aangepakt en ouderbijdragen op elkaar kunnen worden afgestemd. Accommodatiebeleid voor het jeugd- en jongerenwerk zal worden ontwikkeld zodat deze accommodaties optimaal benut en in stand worden gehouden. Voor de kinderopvang zal de subsidierelatie worden omgezet in een inkooprelatie. Dit gaat via een openbare aanbestedingsprocedure plaatsvinden. De subsidie op kinderopvang KOM/ Heusden wordt beëindigd. -
realisering van een (beperkt) lokaal zorgloket in 2002 een financiële basis dient gelegd te worden voor realisering en uitbreiding van het schoolmaatschappelijk werk door Maas en Leije voor zowel het voortgezet- als het basisonderwijs. - Als gevolg van het uitstel van de Wet basisvoorziening kinderopvang is het noodzakelijk om de bestaande subsidierelatie met de Stichting KOM en de Stichting Kinderopvang Heusden te continueren in 2003. Voor de situatie vanaf 2004 zal in overleg met de beide instellingen worden uitgegaan van een zakelijke relatie op basis van de uitgangspunten van de WBK (wijziging t.o.v. beleidsvoornemen 2002 op dit gebied). - Uiterlijk per 2003 zal een locaal volksgezondheidsbeleid zijn vorm gegeven in samenwerking met regio-gemeenten en G.G.D.. Nieuw aanvullend beleid: Beleidsplan jeugd- en jongerenbeleid -
onderzoek gebruik buurthuizen
-
preventieprogramma jongeren
Projectplan Zorgloket - De opzet - locatiekeuze Opstellen locaal gezondheidsplan -
vraag en aanbod huisartsen
-
gezondheidscentra
-
jeugdgezondheidszorg
Prestatieafspraken met instellingen en organisaties Beleidsplan kinderopvang - kinderdagverblijven - peuterspeelzaalwerk - voor- en naschoolse opvang - tieneropvangproject
Versie 2.0
15
BELEIDSVELD 13: Milieu en afval
Beschrijving
Het beleid van de gemeente met betrekking tot milieu en afval is gericht op het stimuleren van bewustwording en gedragsverandering ten aanzien van natuur en milieu. De riolering vormt ook onderdeel van milieu en afval. Het beleidsplan Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP 1999-2003) geeft aan op welke wijze de gemeente haar zorgplicht voor een doelmatige inzameling en transport van het binnen de gemeente Heusden vrijkomende afvalwater voor de komende vijf jaren zal gaan invullen.
Ontwikkelingen
Landelijk is de trend zichtbaar dat door de economische hoogconjunctuur de totale hoeveelheid afval stijgt. Burgers verlangen een hoog serviceniveau. De taakstellingen op het gebied van gescheiden inzameling van huishoudelijke afvalstoffen (GIHA) worden landelijk niet gehaald. Handhaving staat zowel regionaal als landelijk hoog in het vaandel. Veiligheid is een van de aspecten die in dit kader extra aandacht krijgen. In regionaal verband neemt de gemeente Heusden deel aan handhavingsamenwerking. Dit resulteert ieder jaar in een aantal gezamenlijke handhavingsprojecten met andere partners. Sinds begin 2002 is het nieuwe vuurwerkbesluit van kracht. Dit besluit heeft consequenties voor alle vuurwerkopslagplaatsen. Dit zal in 2002 aandacht krijgen. In 2002 treedt nieuwe ammoniakregelgeving in werking. Aan nieuwe stankregelgeving wordt momenteel hard gewerkt. Dit tezamen met de reconstructiewet leidt de komende jaren tot grote veranderingen binnen de veehouderijsector. In mei 2002 wordt het Landelijk Afvalbeleidsplan (LAP) van kracht. Voor gemeenten betekent dit het volgende: • gemeenten moeten rekening houden met de beleidskaders uit het LAP zowel bij vergunningverlening als bij eigen inzamelingstaken; • gemeenten moeten een plan van aanpak voor zwerfafval maken; • nieuwe regels rondom handhaving en duidelijke toedeling van bestuursrechtelijke taken. Aan de Duinweg in Drunen zal een nieuwe centrale gemeentewerf gebouwd gaan worden, gekoppeld aan de vastgestelde plannen voor een compacte milieustraat. Conform de toezegging wordt nog nader gekeken naar het in- en uitbesteden. Risico-Informatie-Systeem (RIS): in samenwerking met de provincie Noord-Brabant wordt voor de provincie een Risico-Infomatie-Systeem opgezet. Ook vanuit het ministerie van VROM is de verplichting opgelegd om in 2002 zogenaamde risicokaarten te maken. In het kader van de wet milieu beheer zal het jaar 2003 zal gestart worden met het opstellen van een GRP Heusden voor de jaren 2004-2008 als opvolger van het GRP 1999-2003. Hierin zullen naast de vele vervangingsprojecten ook projecten tot afkoppeling van regenwater worden bezien. Het niet aansluiten dan wel semi-aansluiten van regenwater op de riolering is in nieuwbouwprojecten al een uitgangspunt.
Beleidsvoornemens
Uitvoeren en continueren van de samenwerking met de Afvalstoffendienst ‘s-Hertogenbosch voor de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen. Beleid opstellen op het gebied van bodem en geluid. Een haalbaarheidsstudie voor het afkoppelen van regenwater in de gemeente Heusden dient uitgevoerd te worden. Het afkoppelen van regenwater is namelijk niet overal toepasbaar. Het is
Versie 2.0
16
bijvoorbeeld afhankelijk van de grondgesteldheid van de locatie, de ruimte, het aanwezige open water en de verkeersintensiteit. Aanpassen, verbeteren en verhogen van de klantvriendelijkheid en vernieuwen van de centrale milieustraat aan de Duinweg in Drunen zodat voldaan wordt aan (wettelijke) eisen op het gebied van ARBO en milieu. Voor verbetering van de klantvriendelijkheid zullen de openingstijden aangepast worden. Ten behoeve van het afvalbeleidsplan uitvoeren van sorteerproeven. Daarbij zal de mogelijkheid van het verkrijgen van subsidie uit de Subsidieregeling Aanpak Milieudrukvermindering (SAM) worden onderzocht. Nieuw aanvullend beleid: Opstellen van een afvalbeleidsplan: een beleidsnotitie over de gescheiden inzameling van huishoudelijk afval, relatie tarieven aan aangeboden afval, volumefrequentiesysteem, het voorzieningenniveau, de (verwachte) kosten en de communicatie. Opstellen van een plan van aanpak zwerfafval.
Versie 2.0
17
BELEIDSVELD 14: Bouwen en Wonen
Beschrijving
De gemeentelijke organisatie stelt beleidsvisies, bestemmingsplannen, uitvoeringsplannen en wijzigingsplannen op, begeleidt processen en geeft ruimtelijke ordeningsadviezen. Zij staat een doelmatige voorziening in de plaatselijke woningbehoefte voor en wil de inwoners hierover informeren. Daarnaast vervult zij een toetsende rol met betrekking tot aspecten van planologische, esthetische, milieuhygiënische en bouw- en woningtechnische aard. De gemeentelijke organisatie voert een gemeentelijk grondbeleid, in zowel actieve als passieve vorm, waardoor de bouw van woningen en bedrijfsruimten tot stand kan komen.
Ontwikkelingen
•
Momenteel is de Rijksnota ‘Vijfde nota Ruimtelijke Ordening’ uitgebracht. In deze nota wordt uitgegaan van het aangeven van een zonering tussen stedelijk, landelijk en natuurlijke gebieden. • In 2002 is het provinciale Streekplan vastgesteld. Hierin is een visie gegeven over de regionale verstedelijkingszones en netwerksteden voor de provincie Noord-Brabant. • Daaruit voortvloeiend de provinciale uitwerking van de verstedelijkingszone Waalwijk-Den Bosch-Oss (Waalboss). • Een mogelijke nieuwe manier van provinciale woningbouwcontingentering met een insteek op kwaliteit en minder op kwantiteit. • De gemeente Heusden zal een inhaalslag inzetten voor de actualisatie/digitaliseren van de bestemmingsplannen. • Binnen de volkshuisvesting is het Volkshuisvestingsplan het belangrijkste instrument. Dit plan is door de gemeenteraad vastgesteld op 3 november 1998. Het geeft nog steeds het beleidskader aan, waarbinnen de komende jaren gewerkt zal worden. Jaarlijks worden prestatie-afspraken met de Stichting Woonveste gemaakt. De wijziging van de Woningwet met Bouwbesluit zal naar verwachting per 1 juli 2002 plaatsvinden. Landelijk gezien blijft er steeds meer aandacht voor de kwaliteit van de bouw- en woningtoezichtproducten en de handhaving van de bouwregelgeving. Voor nieuwbouw bestaat de voorkeur voor inbreidlocaties, zoals locatie Verdoorn, boven nieuwe uitleggebieden. Bureau d’ Hondt werkt aan een plan, conform een besluit van de gemeenteraad, voor de herinrichting van Oudheusden. Ten aanzien van de invulling van de bouwlocaties is in principe gekozen voor een actieve grondpolitiek. In de dagelijkse praktijk blijkt dit met name bij inbreidingslocaties vaak financieel problematisch te zijn. Meestal zal dan gekozen moeten worden voor de publiek private samenwerking. De ontwikkelingen in de onroerendgoedmarkt noodzaken tot bijstelling van het gemeentelijk grondbeleid in die zin, dat naar winstoptimalisatie gekeken wordt (PPS) dan wel tot uitgifte van bouwgrond wordt overgegaan op basis van marktconforme prijzen. Extra aandacht zal worden besteed aan bouwen door particulieren. De risico’s in de bouwgrondexploitatie moeten nadrukkelijker dan in het verleden in beeld worden gebracht. Voor het eerst bij de begroting 2002 is aan de begroting een bijlage “beleidsanalyse grondbeleid” toegevoegd. De start van de beleidsvoorbereiding van de Welstandsnota wordt in 2002 opgepakt. Het uitwerkingsplan voor de regio Waalboss zal, later dan verwacht, worden vastgesteld. Wij zullen volwaardig blijven participeren in het overleg en gaan daarbij uit van een eigen visie, wat inhoudt dat wij voor de gemeente Heusden een beperkte taak zien weggelegd. Een eventuele uitbreiding van het Hoog naar de Zuidzijde van de Tuinbouwweg is daar een voorbeeld van.
Versie 2.0
18
Beleidsvoornemens
• • • • • •
Actualisatie bestemmingsplannen; Planontwikkeling centrum Drunen; Planontwikkeling centrum Vlijmen; Welstandsnota; Actualisatie nota grondbeleid; De kosten gemaakt voor projecten vanuit ruimtelijke ordening worden doorgerekend op de grondexploitatie.
In de Beleidsanalyse Grondbeleid zal worden aangegeven waar de bouwproductie in de komende jaren gerealiseerd moet worden. Met name wordt extra aandacht besteed aan Venne West in Drunen. Nieuw aanvullend beleid: Actualisering structuurvisie+ - vijfde nota ruimtelijke ordening - streekplan Onderzoek bouwmogelijkheid kleine kernen en Oudheusden Actualisering volkshuisvestingsplan - woonvormen met extra aandacht voor starters en senioren - renovatie woonwijken - nieuwe woningwet
Versie 2.0
19
BELEIDSVELD 15: Financiering en belastingen
Beschrijving
De gemeente belegt in het aandelenkapitaal van diverse aan de overheid gelieerde bedrijven en instellingen. De renteopbrengst komt ten goede aan de eigen reserves en voorzieningen, voor zover deze aan de exploitatie wordt toegerekend. De gemeente heft en int belastingen en rechten. Zij stelt hiervoor belastingverordeningen op. De gemeente beschikt over ‘algemene baten en lasten’. Dit betreft baten en lasten, die niet onder de overige beleidsvelden zijn te verantwoorden. De belangrijkste inkomstenbron van de gemeente is de uitkering uit het gemeentefonds. De gemeente wordt vier keer per jaar door het rijk over de stand van zaken geinformeerd.
Ontwikkelingen
Bij privatisering van instellingen mag volgens de wet FIDO (Financiering Deelnemingen Overheid) geen gemeentelijke deelneming meer plaatsvinden. Mede door de invoering van het duaalstelsel zal de accountant op andere wijze de controle en de verslaglegging gaan uitvoeren. Ook de accountantsverklaring zullen nieuwe elementen moeten bevatten. Met ingang van 2004 moet de raad beschikken over een programmabegroting.
Beleidsvoornemens
In het kader van de Wet W(aardering) O(nroerende) Z(aken) worden diverse werkzaamheden uitgevoerd, die noodzakelijk zijn voor: - het op peil brengen en houden van de marktgegevens en de analyse daarvan; - het completeren van de objectgegevens in het waardebestand; Door samenwerking te zoeken met andere gemeenten kunnen de kosten verbonden aan de permanente marktanalyse ten behoeve van de WOZ worden gedrukt. Gedurende de komende tijd zal de nadruk met name gelegd moeten worden bij de permanente marktanalyse. Deze vormt de basis voor de hertaxatie naar de waardepeildatum 1 januari 2003. De waarden die op dat moment ontstaan moeten worden toegepast vanaf 1 januari 2005. In de loop van het eerste half jaar 2002 zal een plan van aanpak worden geschreven aan de hand waarvan de hertaxatie voor de volgende WOZ-periode zal worden uitgevoerd. Het ambitie niveau zal kunnen leiden tot een verhoging van de Onroerende Zaakbelasting. Nieuw aanvullend beleid: Visie ontwikkelen met betrekking tot de rekenkamerfunctie Verdere uitwerking van het principe “vervuiler/gebruiker betaalt”
Versie 2.0
20