Bestuursverslag 2012 Markant Onderwijs Breda

Bestuursverslag 2012 Markant Onderwijs Breda 1

Inhoud 1

Algemene Informatie....................................................................................................................... 4

2

Samenstelling van Raad van Toezicht en College van Bestuur ....................................................... 4

3

Doelstelling van Markant Onderwijs ............................................................................................... 4

4

Beleid en kernactiviteiten ............................................................................................................... 5

5

Onderwijskundige en programmatische zaken ............................................................................... 5

6

Juridische structuur en organisatie ................................................................................................. 6

7

Verslag van activiteiten & resultaten .............................................................................................. 6 7.1

Bovenschools ........................................................................................................................... 6

7.2

Onderwijsprestaties ................................................................................................................ 7

7.3

Passend Onderwijs .................................................................................................................. 8

7.4

Tevredenheid ouders en leerlingen en klachten..................................................................... 9

7.5

De scholen aan het woord..................................................................................................... 12

8

Personele aangelegenheden ......................................................................................................... 22

9

Financiële informatie..................................................................................................................... 25 9.1

Ontwikkeling gedurende boekjaar ........................................................................................ 25

9.2

Exploitatieresultaat en toelichting op het resultaat ............................................................. 27

9.3

Treasury ................................................................................................................................. 29

9.4

Kasstromen en financieringsbehoefte .................................................................................. 30

9.5

Financiële Risico´s.................................................................................................................. 30

9.6

Samenvatting begroting 2013 en toekomstparagraaf .......................................................... 31

10

Kwaliteitszorg ............................................................................................................................ 32

11

Huisvesting ................................................................................................................................ 32

12

Governance ............................................................................................................................... 32

13

Dialoog met belanghebbenden (horizontaal) ........................................................................... 33

14

Politieke en maatschappelijke ontwikkelingen ......................................................................... 33

15

Verslag Raad van Toezicht ......................................................................................................... 34

2

Voorwoord College van Bestuur Het jaar 2012 is voor Markant Onderwijs algemeen goed verlopen. De onderwijsopbrengsten waren bij negen van de tien scholen van Markant Onderwijs tevredenstellend en de Inspectie van het Onderwijs heeft hen dan ook wederom het basis toezichtarrangement toegekend. Door de Inspectie is geconstateerd, dat de eindopbrengsten van de Piramide voor het derde jaar onder de norm bleven en dit heeft geleid tot haar beslissing voor deze school een geïntensiveerd toezicht te hanteren. De cito eindresultaten 2013 van deze school laten overigens wel een voldoende opbrengstenniveau zien en intussen heeft een vervolgonderzoek plaatsgevonden. De resultaten leiden tot het wederom toekennen van een basis- toezichtarrangement door de Inspectie. Stond het jaar 2011 in het teken van het opstellen van het Bestuurs Ondernemingsplan 2012-2016, in 2012 is dit vertaald in de School Ondernemingsplannen. In lijn met het nieuwe Bestuurs Ondernemingsplan stond de jaarlijkse Markant dag in het teken van interne kennisoverdracht en presentatie van initiatieven op het gebied van onderwijsinnovatie. In totaal is voor een kennisimpuls en onderwijsinnovatie voor de periode 2012-2016 een bedrag beschikbaar van € 280.000, waarvan in het verslagjaar € 63.000 is toegekend. In lijn met het Bestuurs Ondernemingsplan is in 2012 een intentieovereenkomst getekend met het Bestuur van de vrije basisschool Rudolf Steiner, gericht op een opname van deze school binnen de Markant organisatie en zijn Inos (katholiek schoolbestuur in Breda) en Markant Onderwijs een onderzoek gestart naar het samengaan van 6 kleine scholen – drie van Inos en drie van Markant - , leidend tot twee katholieke en één openbare school met elk een omvang van gemiddeld 250 leerlingen. Het ziekteverzuim binnen Markant ontwikkelde zich in positieve zin en bedroeg in 2012 7,27 % (’11: 9,04 %). Het financiële resultaat voor 2012 is als volgt samengesteld: Bestuur Leonardo Scholen Totaal

+/+ € -/- € -/- € -/- €

57.569 85.437 136.646 164.514

(wordt beschouwd als investering)

Dit resultaat is beter dan begroot (-/- € 200.224,-)en past binnen de kaders van de vastgestelde meerjarenbegroting. De meerjarenbegroting voorziet in een positieve exploitatie over de periode 2012 tot en met 2015 als geheel, uitgaande van het huidige overheidsbeleid en een als reëel te beschouwen beperkte daling van het leerlingaantal. De begroting 2013 laat een verwacht resultaat zien van ruim € 54.000 positief. Mede namens de Raad van Toezicht van Markant wil ik alle medewerkers en directieleden van harte bedanken voor hun hoge inzet en betrokkenheid, die geleid hebben tot de in dit verslag weergegeven resultaten. Deze resultaten geven vertrouwen in de toekomst, niet alleen in de toekomst van Markant Onderwijs maar vooral in de toekomst van onze leerlingen.

Breda, 8 april 2012 De heer mr. Paul C.W. Appel College van Bestuur, Markant Onderwijs

3

1

Algemene Informatie

Stichting Markant Onderwijs verzorgt het openbaar primair onderwijs in de gemeente Breda. Zij doet dit met acht scholen (8 BRIN nummers) op 10 locaties, die verspreid liggen in de stad Breda en in Bavel, Prinsenbeek, Teteringen en Ulvenhout. Het bestuursbureau van de stichting is gevestigd aan de Hooilaan 1, 4816 EM in Breda en is telefonisch bereikbaar onder nummer 076- 528.93.60. Markant Onderwijs is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 20151892. Meer algemene informatie met betrekking tot Markant Onderwijs en de onder haar ressorterende scholen is te vinden op www.markantonderwijs.nl

2

Samenstelling van Raad van Toezicht en College van Bestuur

Sinds 1 januari 2011 bestaat de Raad van Toezicht uit de volgende personen:






De heer drs. P.F.A. (Peter) Moerkens MPM, voorzitter De heer drs. Th.M.P. (Theo) Vaes, vicevoorzitter De heer Th.G. (Theo) Hoeks, lid De heer drs. C. (Coks) Glerum, lid Mevrouw drs. M.M.A.J. (Margriet) Snellen, lid

Het College van Bestuur bestaat sinds 1 september 2010 uit de heer mr. Paul C.W. Appel.

3

Doelstelling van Markant Onderwijs

De missie van Markant geeft de aard en het bestaansrecht van de organisatie weer en luidt als volgt: Markant Onderwijs wil kwalitatief hoogwaardig onderwijs aanbieden dat toegankelijk is voor alle kinderen in Breda. Daarbij wordt bewust omgegaan met de verscheidenheid in achtergronden en mogelijkheden van kinderen. Het onderwijs is gericht op het ontwikkelen van een groeiende zelfstandigheid en verantwoordelijkheid van kinderen binnen een veilig en respectvol pedagogisch klimaat waarbij in kindcentra nauw samengewerkt wordt met kinderopvang-, onderwijs- en overige instellingen in de wijk en in de stad. Markant is een schoolbestuur, dat focust op: a. De kwaliteit van de onderwijsuitvoering. De medewerkers van Markant, zowel individueel als in teamverband, bepalen de kwaliteit en opbrengsten van het onderwijs. Markant wil haar medewerkers daarom niet alleen uitdagen maar ook faciliteren. b. De continuïteit in termen van omvang en bedrijfsvoering. Uitgangspunten zijn dat de exploitatie in de komende planperiode minimaal op nul dient uit te komen en dat in principe elke school kostendekkend draait. c. De toegankelijkheid van het onderwijs. Dit is onlosmakelijk verbonden met het openbare karakter van Markant, dat zich richt op het aanbieden van diverse onderwijsconcepten en arrangementen, die ouders voldoende specifieke keuze- en participatiemogelijkheden bieden passend bij hun kind. De ambities van Markant voor de lopende planperiode tot 2016 bestaan uit: -

Het aanbieden van een kwalitatief hoogstaand en samenhangend onderwijsaanbod in de gemeente Breda in samenwerking met de andere schoolbesturen en de regio Passend Onderwijs, waarbij Markant zich onderscheidt door competitieve onderwijsconcepten en dag arrangementen en een aanbod aan specifieke doelgroepen, die de keuzevrijheid van ouders inhoud geven. Behoud van marktaandeel en voor bepaalde scholen een groei van het aantal leerlingen per locatie. Een significante verbetering voor wat betreft het systematisch uitvoeren van de kwaliteitszorg, deels leidend tot een verdere verhoging van cognitieve onderwijsopbrengsten en deels tot aantoonbare toegevoegde waarde op het gebied van de sociaal- emotionele ontwikkeling. Een op innovatie gerichte kwaliteitsimpuls door het stimuleren en uitdagen van de scholen en medewerkers van Markant, die de basis vormen voor het bereiken van de gestelde ambities. Randvoorwaarde voor het bereiken van deze ambities vormt een structurele en reeds in gang gezette verbetering van het bedrijfsresultaat. 4

4

Beleid en kernactiviteiten

De missie en visie zijn vertaald in een Bestuurs Ondernemings Plan (BOP) en daarvan afgeleide deelplannen op het gebied van leerlingenzorg, personeel, huisvesting en onderhoud, financiën en investeringen. De scholen functioneren beleidsmatig binnen het door het College van Bestuur vastgestelde BOP. Het strategische bestuursbeleid is geoperationaliseerd in te behalen resultaten. Resultaten op schoolniveau zijn vastgelegd in de School Ondernemings Plannen (SOP). De schooldirecteuren zijn verantwoordelijk voor de realisatie daarvan. Om het beleidsvoerende vermogen zo groot mogelijk te laten zijn, is beleidsverantwoordelijkheid zo laag mogelijk in de organisatie gelegd. Uitgangspunt is dat scholen een duidelijk ’eigen gezicht’ (profiel) hebben. Op het terrein van ICT en coaching/ begeleiding van medewerkers en stagiaires is sprake van bovenschoolse coördinatoren; zij rapporteren rechtstreeks aan het College van Bestuur. De kernactiviteit van Markant Onderwijs bestaat uit het realiseren van kwalitatief hoogwaardig algemeen toegankelijk openbaar onderwijs in de gemeente Breda en het zorg dragen voor de continuïteit daarvan. Per 1 oktober 2012 bedroeg het totaal aantal leerlingen 2068 (2011: 2100 leerlingen). Alle scholen van Markant Onderwijs staan open voor alle kinderen ongeacht hun geloofsovertuiging en/of afkomst. Markant heeft zowel oog voor leerlingen met onderwijsachterstanden en beperkingen als voor hoogbegaafde kinderen.

5

Onderwijskundige en programmatische zaken

Het openbaar onderwijs is algemeen toegankelijk binnen de zorgmogelijkheden van Markant Onderwijs als geheel en de scholen in het bijzonder. Markant streeft naar een veilige en stimulerende leeromgeving. Dit betekent dat er gewerkt wordt in een veilig pedagogisch klimaat waarin naast ruime aandacht voor cognitieve aspecten ook ruimte is voor de sociaal emotionele ontwikkeling en zelfstandigheid van de leerlingen. Onderscheidende onderwijsconcepten De tien scholen van Markant Onderwijs hebben onderscheidende onderwijsconcepten. Zo kent Markant een Dalton school, een Jenaplanschool, een Montessorischool en scholen die op eigen wijze vormgeven aan vernieuwend onderwijs. Onderwijs Kansen beleid OBS De Vlier, OBS De Samenloop, OBS De Piramide en OBS De Tweesprong participeren in het Onderwijs Kansen beleid van de gemeente Breda. Er is evenals in voorgaande jaren een gemeentelijke subsidie voor zogenoemde Schakelklassen. Deze extra bijdrage geeft scholen de gelegenheid een plan op te stellen om in kleine groepjes extra aandacht te besteden aan taalontwikkeling bij kinderen met een achterstand op dat gebied. De Onyxscholen – een samenwerkingsverband van scholen van Markant en andere besturen in economisch minder sterke wijken van Breda - organiseren jaarlijks gezamenlijke projecten bijvoorbeeld rondom ouderbetrokkenheid. Hoogbegaafdheid In 2010 is de bovenschoolse Plusklas van start gegaan met 2 groepen van maximaal 10 leerlingen; 10 leerlingen uit de groepen 3, 4 en 5 en 10 leerlingen uit de groepen 6, 7 en 8. In de Plusklas ontmoeten leerlingen gedurende een dagdeel per week andere meer begaafde leerlingen en worden ze gericht begeleid om hun leerstrategieën te ontwikkelen. Daarnaast werken de leerlingen aan hun sociale vaardigheden en leren zij hun sterke kanten zinvol en effectief te gebruiken. Deze Plusklas is alleen toegankelijk voor leerlingen van Markant scholen. Naast de Plusklas is in september 2010 gestart met 2 groepen Leonardo-onderwijs; 16 leerlingen in de leeftijd 6, 7 en 8 jaar en 16 leerlingen in de leeftijd van 9, 10 en 11 jaar. De Leonardo-afdeling is ondergebracht in de Montessorischool Breda. Leerlingen uit een gebied van circa 15 km rond Breda nemen deel aan deze onderwijsvorm voor hoogbegaafden. De leerlingen krijgen fulltime onderwijs op een manier die beter aansluit bij hun leereigenschappen en hun specifieke persoonlijkheidskenmerken. In september 2011 is gestart met een derde Leonardo groep. De Leonardo- afdeling vraagt een substantiële investering, die mede mogelijk wordt gemaakt door sponsorgelden van de Stichting Vrienden van Leonardo Breda. Vanaf het schooljaar 2013/14 zal de Leonardo Afdeling kostendekkend draaien. 5

6

Juridische structuur en organisatie

Markant Onderwijs is een stichting zonder winstoogmerk en ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Het organogram van Markant Onderwijs is onderstaand weergegeven. Naast een GMR op Markant niveau kent elke school een Medezeggenschapsraad (MR) en een Oudercommissie. Het managementteam van elke school bestaat in het algemeen uit de (locatie) directeur, team- of bouwcoördinatoren en de IB’er (Individueel Begeleider). Het bestuursbureau bestaat uit een managementassistente (0,8 fte) en een stafmedewerker Personeel en Financiën (1 fte). Daarnaast zijn bovenschools een stagebegeleider/coach (1 fte) en een coördinator ICT (0,54 fte) werkzaam. Tijdelijk is daaraan toegevoegd een algemeen stafmedewerker onderwijs & kwaliteit; deze functionaris gaat per 1 januari 2014 met pensioen. De directeuren van de scholen en de locatiedirecteur van de Apollo school maken deel uit van het directeurenoverleg van Markant Onderwijs. Dit overleg wordt voorgezeten door de voorzitter van het College van Bestuur en heeft een beleidsvoorbereidend karakter.

Organogram Markant Onderwijs Raad van Toezicht

College van Bestuur

GMR

Bestuursbureau Directeur bovenschools

Directeur Wildert

Locatie directeur Apollo

Directeur Tweesprong

Directeur Montessorischool

Directeur Toermalijn

Leonardo afdeling

Directeur Springplank

Directeur Klokkebei Plusklas

Teamleider locatie Vlier Teamleider locatie Piramide Teamleider locatie Samenloop

7 7.1

Verslag van activiteiten & resultaten Bovenschools

Markant Onderwijs maakt deel uit van de volgende samenwerkingsverbanden:
Het WSNS (Weer Samen naar School) Samenwerkingsverband Land van Nassau;
Regionaal Platform Onderwijs West-Brabant;
Het Bestuurlijk Overleg Breda (BOB); het overkoepelende samenwerkingsverband van alle besturen voor PO en VO in de Gemeente Breda;
Stuurgroep Brede Scholen (gemeente Breda, INOS Stichting Katholiek Onderwijs Breda en Markant Onderwijs);
Informeel samenwerkingsverband Onyx in verband met het onderwijskansenbeleid in de Gemeente Breda. Bovenschools is ook in 2012 veel aandacht uitgegaan naar een mogelijke doordecentralisatie van huisvestingsmiddelen van het PO vanuit de gemeente naar een nieuw te vormen coöperatie van alle PO- besturen in Breda. In 2013 zullen de voorstellen nader worden uitgewerkt en zal de definitieve haalbaarheid van de doordecentralisatie van huisvestingsmiddelen duidelijk worden.

6

Op het gebied van personeelsbeleid, onderwijs en zorg en op het gebied van de administratieve organisatie zijn in 2012 opnieuw stappen gezet, die leiden tot een verdergaande professionalisering van de organisatie als geheel. Markant werkt verder samen met de volgende partners:
Kober kindercentra in verband met het “Stockholm-Akkoord’, gestreefd wordt naar een doorgaande ontwikkelingslijn van 0-13 jaar van 07.00-19.00 uur;
Stichting Kinderopvang Nederland (Skon) in verband met het Dubbelwijs concept;
FD-Advies voor de uitvoering van de onderhoudsplanning;
Onderwijs Service Groep, locatie Breda voor de financiële en personele administratie;
Avans Hoge School, gezamenlijk verantwoordelijk voor het opleiden van de toekomstige leraar Basisonderwijs;
Arbo-Unie Nederland (op het gebied van ziekteverzuimbegeleiding);
Onderwijsbegeleidingsdienst Edux te Breda (inzake individuele en systeembegeleiding);
PO-Raad;
Stichting Leonardo en Stichting Vrienden Leonardo Breda Daarnaast zijn er op schoolniveau onafhankelijke stichtingen actief op het gebied van onder meer overblijven van kinderen.

7.2

Onderwijsprestaties

Alle Markantscholen namen deel aan de CITO eindtoets 2012 en hanteerden daarnaast in het kader van het Leerlingvolgsysteem (LVS) methode-onafhankelijke toetsen om de tussentijdse vorderingen en onderwijsopbrengsten op individueel, groeps- en schoolniveau te kunnen volgen. Hieronder zijn de -voor leerling gewicht gecorrigeerde - meerjarige scores van iedere school weergegeven. Markant hanteert als ambitieniveau voor de CITO eindtoets dat de scores van alle scholen op of boven het landelijk gemiddelde liggen. Cito 2011 voor LG gecorrigeerde score

Cito 2012 voor LG gecorrigeerde score

Apollo

535,4

537,3

Klokkebei

537,9

537,9

Montessori*1

535,9

537

Springplank

534,5

536,4

Toermalijn

538,4

537,4

Tweesprong

540,7

538,1

Piramide

530,3

529,8

Samenloop

532,3

536,6

Vlier*2

536,2

538,7

Wildert*3

536,5

536,2

Legenda: LG= leerlinggewicht *1: Op basis van 35 van de 39 leerlingen in 2012 *2: Bij benadering wegens ontbreken exacte leerlingweging *3: Gecorrigeerd t.o.v. vermelding in jaarverslag 2011 onvoldoende in vergelijking met de landelijk gemiddelde score voldoende, gelijk aan of net boven de landelijk gemiddelde score ruim voldoende in vergelijking met de landelijk gemiddelde score goed in vergelijking met de landelijk gemiddelde score

Zeven scholen scoorden boven de bovengrens van de schoolgroep, 2 scholen scoorden boven het gemiddelde van de schoolgroep, 1 school scoorde onder de ondergrens van de schoolgroep en daarmee onder de inspectienorm. Mede op basis van deze resultaten hanteert de Inspectie voor negen Markant scholen onveranderd het Basis Toezichtarrangement en is de Piramide onder geïntensiveerd toezicht geplaatst. De cito eindresultaten 2013 van deze school laten overigens weer een voldoende opbrengstenniveau zien en intussen heeft een

7

vervolgonderzoek plaatsgevonden. De resultaten leiden tot het wederom toekennen van een basistoezichtarrangement door de Inspectie. De uitstroomgegevens naar het VO zijn hieronder weergegeven. Algemeen beeld is dat het uitstroomniveau de laatste jaren licht stijgt. Gymnasium/ VWO Toermalijn 7 Apollo 2 Tweesprong 3

HAVO/ VWO

VMBO/ HAVO

16 1 5

4 2 1

VMBO TL 10 2 9

VMBO Overig 6 3 3

LWOO VSOPrak-tijk REC 0 0 2

0 0 0

Bijzon- Totaal derheden 0 43 0 10 0 23

Montessori Wildert Klokkebei Springplank Vlier Piramide

16 10 18 5 2 0

7 2 21 7 3 0

5 7 4 2 2 2

3 3 11 4 2 0

1 2 3 5 1 5

0 2 0 0 0 3

1 0 0 0 0 0

1 0 0 0 0 0

34 26 57 23 10 10

Samenloop TOT. 2012 2011/2012 % 2010/2011 2009/10

3 66

5 67

0 29

2 46

0 29

2 9

0 1

1 2

13 249

26,51% 23% 21%

26,91% 23% 15%

11,65% 17% 25%

18,47% 21% 20%

11,65%

3,61% 16% 19%

0,40%

0,80%

7.3

Toelichting bijzonderheden

advies VWO, leerling emigreert

1 leerling doet groep 8 over

100% 100% 100%

Passend Onderwijs

Stichting Markant Onderwijs participeert vanaf 1 augustus 2004 met al haar scholen in het samenwerkingsverband WSNS Land van Nassau, sinds september 2009 omgedoopt tot "SWV Regio Land van Nassau" doordat cluster Gilze-Rijen is toegetreden. Alle Markant scholen participeren vanaf 1 augustus 2005 in hetzelfde cluster. Het College van Bestuur van Markant heeft zitting in het bestuur van het samenwerkingsverband. Ten behoeve van de Plusklas is vanuit het SWV een projectsubsidie verleend. Een vijftal scholen heeft leerlingen met een PCL beschikking SbO binnen de eigen school weten te behouden en werkt zo aan een belangrijk doel van passend onderwijs, namelijk thuisnabij onderwijs. Voor deze leerlingen is een bedrag voor extra begeleiding beschikbaar. In het kader van de voorbereidingen op passend onderwijs heeft er een studiemiddag voor bestuurders plaatsgevonden in september 2012. Op bestuursniveau is uitgebreid gesproken over de inrichting van de basiszorg, het niveau waar iedere school aan moet voldoen. Lopende het schooljaar is er een werkgroep ingericht om de overdracht tussen PO en VO te optimaliseren. Om de communicatie en betrokkenheid vanuit de IB-netwerken te verbeteren is er 4 maal per jaar een overleg ingericht tussen de directeur WSNS en een vertegenwoordiger uit ieder cluster om op uitvoeringsniveau beleidsvoorstellen te bespreken. Daarnaast is t.a.v. het concept zorgplan 2012-2013 extra aandacht besteed aan opbrengst gericht werken, ontwikkelingsperspectief en passend onderwijs. In het Zorgplan 2012-2013 van het SWV Regio Land van Nassau zijn de volgende Markant- gegevens over de zorg te vinden op peildatum 01-10-2012: aantal leerlingen in het SbO aantal leerlingen met een PCL beschikking in het BaO

26 (2011: 34) 15 (2011: 16) 8

7.4

Tevredenheid ouders en leerlingen en klachten

In 2012 hebben tevredenheidsmetingen plaats gevonden. De resultaten van ouders en leerlingen zijn op de volgende bladzijden weergegeven. Deze hebben een belangrijk uitgangspunt gevormd voor de School Ondernemingsplannen 2012- 2016. Voor de oudergegevens van de Vlier geldt, dat de resultaten gelet op de beperkte respons niet representatief zijn. Voor de overige scholen geldt, dat het algemene beeld met betrekking tot de oudertevredenheid positief is. Ook de leerling tevredenheid is algemeen positief. Bedacht moet worden dat bijv. een ‘matige’ beoordeling bij een school op een bepaald onderdeel verband houdt met het verwachtingspatroon van de ouders van die school dat niet zonder meer te vergelijken is met het verwachtingspatroon op een andere school. De metingen zijn gedaan met de applicatie Integraal, waardoor vergelijking met voorgaande tevredenheidsenquêtes niet goed mogelijk is. In 2014 zal een vervolgmeting plaats vinden die inzicht biedt in de ontwikkeling van de ouder- en leerling tevredenheid per school. Markant Onderwijs heeft een klachtenregeling. Met de regeling wordt beoogd een zorgvuldige behandeling van klachten, waarmee het belang van de betrokkenen en een veilig schoolklimaat worden gediend. Met ingang van het schooljaar 2013/2014 zal op schoolniveau een klachten- en incidentregistratie worden bijgehouden. In onderstaand overzicht zijn de klachten weergegeven die op bestuursniveau zijn geregistreerd.

School

Aard klacht

Afwikkeling

Montessori Samenloop

incident tussen leerling en docent ondersteuning overplaatsing

Disciplinaire maatregel Klager heeft kinderen definitief aangemeld

feb-12 mei-12

Toermalijn

groepsindeling groep 7

jan-12

Piramide

onderzoek naar gedrag dochter

Ouders zijn nog steeds niet tevreden, maar hebben verder geen actie meer ondernomen. Klager is verwezen naar vertrouwenspersoon na gesprek met College van Bestuur : hiervan is geen gebruik gemaakt.

nov-12

9

Deelname Onderwijsleerproces Duidelijk Taakgericht Activerend Resultaatgericht Afgestemd Schoolklimaat Betrokkenheid Sfeer Meeleven Veiligheid Leerstofaanbod Volledig aanbod Toerusten en vormen Onderwijstijd Realisatie Zorg en begeleiding Leerlingbegeleiding Kwaliteitszorg Zorg voor kwaliteit Communicatie met ouders Informeren Cultuur Meedenken Meebeslissen Schoolontwikkeling Inzet en bekwaamheid Onderwijskundig leiderschap Organisatiebeleid Voorzieningen Imago Presentatie Algemene waardering Verklaring kleuren: .

Overzicht vragenlijstresultaten Oudertevredenheidpeiling d.d. februari 2012 Tweespron Apollo Klokkebei Montessori Springplank Toermalijn g 40 van 70 63 van 232 86 van 273 18 van 65 118 van 336 50 van 105

Piramide 16 van 64

Samenloop 25 van 83

Vlier 3 van 55 *

Wildert 38 van 104

2,5 2,3 2,7 2,6 2,6

2,2 2 2,3 2,3 2,3

2,2 2,1 2,4 2,3 2,3

2,1 2,3 2,4 2,1 2,1

2,5 2,3 2,5 2,5 2,5

2,4 2,3 2,5 2,4 2,4

2,6 2,3 2,6 2,4 2,5

2,6 2,4 2,7 2,6 2,6

1,2 1 1,2 0,99 0,84

2,4 2,3 2,6 2,5 2,5

2,6 2,5 2,7 2,4

2,4 2,4 2,3 2,1

2,4 2,1 2,5 1,9

2,4 2,6 2,6 2,5

2,6 2,4 2,7 2,3

2,4 2,3 2,6 2,3

2,6 2,5 2,5 2,4

2,6 2,3 2,6 2,4

1,5 1,5 1 1,1

2,5 2,5 2,6 2,4

2,5 2,5

2,2 2,2

2,1 2

2,1 2,5

2,6 2,4

2,6 2,4

2,6 2,5

2,6 2,6

0,99 1,4

2,4 2,5

2,6

2,1

2,2

2,2

2,5

2,6

2,6

2,5

1,7

2,6

2,4

2,1

2

1,9

2,4

2,3

2,5

2,4

0,99

2,3

2,2

1,9

2

1,7

2,2

2,2

2,3

2,4

1

2,2

2,3 2,6 2,4 2,4

2 2,2 2,1 2,1

2,1 2,3 2,1 2,2

1,8 2 1,9 2

2,3 2,6 2,3 2,3

2,5 2,5 2,3 2,4

2,3 2,6 2,5 2,3

2,6 2,6 2,5 2,3

0,78 1,3 1,2 1,2

2,2 2,5 2,3 2

2,5 2,5

2 1,8

2,2 2,2

1,9 1,8

2,5 2,5

2,4 2,5

2,5 2,5

2,5 2,5

1,4 0,65

2,4 2,4

2,4

1,7

2

2

2,1

2,2

2,1

2,4

1,4

2,3

2,3 2,4

1,9 2

1,9 1,9

1,9 1,8

2,3 2,5

2,5 2,4

2,4 2,2

2,4 2,4

1 1,1

2,3 2,5

Rood = onder de norm

Groen = in orde

Oranje = matig

Blauw = goed 10

deelname Onderwijsleerproces Duidelijk Taakgericht Activerend Resultaatgericht Afgestemd Schoolklimaat Betrokkenheid sfeer Aanvaarding Veiligheid Leerstofaanbod Motiverend Toerusten en vormen Zorg en begeleiding Leerlingbegeleiding Organisatiebeleid Voorzieningen Imago Algemene waardering Verklaring kleuren: . Rood = onder de norm

Overzicht vragenlijstresultaten Leerlingtevredenheidpeiling d.d. februari 2012 Tweespron Apollo Klokkebei Montessori Springplank Toermalijn g 22 van 50 62 van 217 63 van 209 31 van 112 97 van 312 45 van 124

Piramide 56 van 61

Samenloop 81 van 83

Vlierenbroe k Wildert 26 van 44 37 van 117

1,8 1,9 2,4 2,4 2,2

2 2,2 2,2 2,3 2,2

1,8 1,9 2,2 2,1 2

1,6 2 2,2 2,1 1,9

1,9 2,1 2,2 2,2 2,2

2,3 2,3 2,2 2,5 2,4

2,2 2,1 2,2 2,5 2

2,2 2 2,2 2,3 2

2,1 2,3 2,3 2,5 2,1

2 2 2,1 2,3 2,1

2,1 2,5 2,4 2,1

2,2 2,6 2,5 2,4

2,1 2,4 2,3 2,1

2 2,4 2,3 2,1

2,2 2,5 2,5 2,4

2,4 2,6 2,5 2,3

2,3 2,3 2,1 2

2,3 2,3 2,3 2,1

2,4 2,4 2,5 2,1

2,2 2,4 2,4 2,2

2,2 2,1

2,4 2,2

2,2 1,9

2,1 1,8

2,2 2,1

2,4 2,4

2,4 2,3

2,4 2,3

2,5 2,4

2,2 1,9

2,2

2,3

2,1

2

2,2

2,6

2,2

2,3

2,3

2,2

2,5

2,4

2,2

2

2,2

2,1

2,1

2,1

2,1

2,1

2,8

2,8

2,7

2,7

2,8

2,8

2,2

2,4

2,6

2,6

Groen = in orde

Oranje = matig

Blauw = goed

11

7.5

De scholen aan het woord

Zuster Boomaarsstraat 4 - 4854 KE BaveL - 0161-4329872 – Directeur: Arjan Meertens – Brinnummer 24BE Kwaliteitszorg. Begin 2012 is er onder leerlingen, personeel en ouders een tevredenheidpeiling afgenomen. De uitkomsten van het onderzoek hebben belangrijke zaken opgeleverd voor het Schoolondernemingsplan 2012-2016. Er is een belangrijke aanzet gemaakt met het werken met groepsplannen in 2012. Alle docenten van de school hebben geleerd wat groepsplannen zijn en hoe ze deze moeten opstellen. Aan het eind van het jaar waren alle leerkrachten in staat een groepsplan voor hun groep te formuleren. Met de uitvoering van de plannen is een start gemaakt. In het kader van het verbeteren van de opbrengsten is ook een start gemaakt met het voeren van zogenaamde opbrengstgesprekken. Elke docent heeft aan de hand van een analyseformulier een gesprek met de directie over de opbrengsten. In dit gesprek bespreken we of de doelstellingen zijn gehaald en of deze in verhouding staan tot de doelstellingen die we op schoolniveau hebben geformuleerd. Er wordt besproken wat de factoren waren die wel of niet er voor hebben gezorgd dat doelstellingen zijn bereikt. Daarnaast wordt besproken wat de aanpak zal zijn in de volgende periode. Deze gesprekken vormen een samenhangend geheel met de groepsgesprekken die de intern begeleiders voeren met de docenten. Op basis van deze gesprekken stemmen de docenten hun zorg verder af op de vraag in de groep. We constateren dat met name in de planmatige aanpak van de zorg we in 2012 stappen voorwaarts hebben gezet. Medewerkers. Ook in 2012 is weer een gedeelte van de docenten gestart met het opstellen van een Persoonlijk Ontwikkelings Plan. Aan de hand van het instrument de Keiwijzer zijn de competenties van de medewerkers in beeld gebracht. Begin 2012 is voor het eerst gestart met het voeren van beoordelingsgesprekken. Er zijn 7 personen beoordeeld. De beoordelingen varieerden tussen neutraal en positief. Buiten de individuele scholingstrajecten is er met name op het vlak van teamscholing het nodige werk verricht. Zo namen de docenten in de groepen 1 t/m 3 deel aan scholing op het gebied van woordenschatonderwijs. De leerkrachten in de groepen 4 tot en met 8 hebben deelgenomen aan een aantal Masterclasses van de CED groep. Deze gingen over de didactiek bij de begrijpend leesmethode Nieuwsbegrip. Het managementteam van de Toermalijn heeft in 2012 heel nadrukkelijk het accent gelegd op opbrengstgericht werken. Hoewel het merendeel van het team de waarde van deze benadering onderkent, constateren we dat dit een stevige verandering in benaderen van onderwijs is t.o.v. voorgaande jaren. Het team, de een meer dan de ander, heeft de tijd nodig om zich deze aanpak geheel eigen te maken. Helaas moesten we, vanwege bezuinigingen, ondanks hetzelfde aantal leerlingen 1,5 FTE inkrimpen. Leerlingen en ouders Het is fijn om te constateren dat zowel leerlingen als ouders de Toermalijn in algemene zin als een goede en prettige school waarderen. Sinds begin 2012 functioneert op de Toermalijn een actieve leerlingenraad. Zij hebben zich onder meer bezig gehouden met de vernieuwde inrichting van ons plein. De ouders zijn in 2012 voor het eerst uitgenodigd voor een inloopochtend/-middag. Ouders kunnen die ochtend of middag een kijkje komen nemen in de klassen. Deze actie werd zeer gewaardeerd. In 2012 hebben we voor het eerst ook een informeel koffiemoment georganiseerd voor de ouders die net met hun kind op de Toermalijn zijn gestart. Ook dit bleek een goede actie.

12

Opbrengsten De score op de “Eindcito” liet een prima resultaat zien. De schoolscore lag ruim boven het landelijk gemiddelde. De tussentijdse opbrengsten lieten een tweeledig beeld zien. Waarbij de resultaten van met name technisch lezen tegenvielen. De resultaten bij rekenen daarentegen lagen op een prima niveau. Voor technisch lezen is een verbetertraject opgestart dat moet leiden tot substantieel hogere leesresultaten. Om de scores bij Begrijpend lezen te verhogen is een nascholingstraject gestart. Schoolondernemingsplan De activiteiten in het schoolondernemingsplan stimuleren en vragen een cultuurverandering in het team van de school. In onze hernieuwde visie zijn zaken als zelfstandigheid en samenwerking belangrijk kernwaarden. Een aantal van onze doelen zijn hier specifiek op gericht. Denk hierbij onder meer aan het opstellen van een leerlijn samenwerken en een leerlijn zelfstandig leren/werken. De insteek op opbrengstgericht werken moet in 2013 leiden tot hogere opbrengsten bij technisch lezen, spelling en begrijpend lezen. De realisatie van een parelklas in 2013 is op de goede weg; het betreft onderwijs voor kinderen met een verstandelijke beperking op de reguliere basisschool. In 2012 is veel tijd en energie gestoken in de voorbereiding van een dergelijke klas. Het hoge ziekteverzuimpercentage van begin 2012 is sterk gedaald. We streven naar een percentage van 4% of lager in 2016. Aan het einde van 2012 zaten we rond de 5%. Vanwege de grote uitstroom van schoolverlaters is het aantal leerlingen op de Toermalijn dalende. Door het formuleren en uitwerken van een activiteitenplan door een PR en communicatiewerkgroep streven we naar een verhoging van 1% marktaandeel vanaf 2013. Om ouders in de toekomst goed te blijven informeren over de schoolprestaties van hun kinderen is er momenteel een werkgroep aan de slag om hier verbeteringen in aan te brengen. Dit willen we onder andere realiseren door in 2013 een start te maken met een digitaal ouderportaal. Deze zal tot en met 2016 verder worden uitgebouwd. Tot slot valt nog te melden dat: De Toermalijn heeft met een spectaculaire flashmob aan het einde van het schooljaar zelfs de landelijke pers heeft gehaald. Veder waren we met 2 elftallen vertegenwoordigd in de 3 finales van het Bredase schoolvoetbaltoernooi met als resultaat 1 kampioen en een tweede plaats. Onze schaaklessen na schooltijd konden met een grote groep kinderen worden voortgezet.

Sterstraat 1 - 4851 BG Ulvenhout - 076-5640242 - Directeur: Jos Ermens - Brinnummer: 06BB Kwaliteitszorg en planmatige aanpak zorg Jaarlijks vindt trendanalyse plaats van de entree en eindtoets Cito met daarin gekoppeld een plan van aanpak. Naar aanleiding van het inspectieverslag zijn dit jaar ook analyses gemaakt van de cito resultaten van de overige groepen. Dit jaar is er nog voor gekozen die analyses door IB-ers te laten uitvoeren en opvallende zaken te communiceren met de directie. Dit heeft niet geleid tot aanpassingen voor wat betreft het aanbod. Het compact maken en verrijken van leerstof is structureel uitgebreid voor het domein taal. Daarnaast is er een start gemaakt met verrijkingsgroepjes voor hoger begaafde kleuters en kinderen uit de groepen 3 en 4. Door de groepsbesprekingen en de overleggen tussen IB en directie wordt het onderwijsleerproces systematisch en regelmatig geëvalueerd. Hier is niet expliciet een plan voor opgesteld, omdat we als school hebben meegewerkt aan een onderzoek betreffende “Sterke scholen in Noord-Brabant”, hetgeen ons voldoende informatie opleverde over de opbrengsten en het onderwijsleerproces. 13

Ook is er zoals ieder jaar gekeken naar de uitstroomgegevens en de resultaten van de leerlingen in de eerste 2 jaar van het VO. Deze analyse gaf geen aanleiding tot verdere actie. Vanaf dit schooljaar is het digitaal rapport voor groep 1 t/m 8 in gebruik genomen. Scholingsplan medewerkers Naast een aantal cursussen en studiebijeenkomsten op individuele basis zijn 2 teamtrajecten uitgevoerd: -

invoering registratie-instrument KIJK in de kleutergroepen: 2 bijeenkomsten voor alle kleuterleerkrachten, onderbouwcoördinator en IB-er onderbouw scholingstraject Muziek voor het gehele team: klassenbezoeken, observatielessen en 2 teambijeenkomsten. Dit om het muziekonderwijs en de doorgaande lijn van groep 1 t/m 8 vorm te geven.

Opbrengsten 2011-2012 De resultaten van de eindtoets Cito in groep 8, die in team en MR jaarlijks besproken worden, geven een positief beeld: scores liggen boven het landelijk gemiddelde van scholen met eenzelfde leerling-populatie. Ook in het schooljaar 2011/2012 was dit het geval. Kernboodschap School Ondernemingsplan 2012-2016 Vanuit ontmoeting in onze leef- en werkgemeenschap leren we van, met en over elkaar. We richten ons op de ontwikkeling van de kinderen tot mondige, positief kritische, coöperatieve en vooral gelukkige mensen. We willen dat zij zich maximaal ontwikkelen en datgene kunnen kiezen dat bij hen past. Reflectie op het eigen handelen staat hierbij centraal). Voor het schooljaar 2012-2013 staan centraal het verbeteren van de opbrengsten van technisch lezen, dyslexie begeleiding door IB-er en groepsleerkrachten, het structureel invoeren van verrijkingsgroepen in de groepen 1 t/m 4 en analyse gesprekken en groepsbesprekingen met alle groepsleerkrachten, IB’ers en directie en IB-ers. Doel van dit laatste is het stellen van concrete onderwijsdoelen en het maken van groepsplannen. Met het oog op 2016 wordt in samenwerking met partners gestreefd naar een integraal kind centrum in Ulvenhout met realisatie van een kinderdagverblijf op locatie Klokkebei. Verder wil de school zich profileren als school met extra faciliteiten voor de begeleiding van (hoog)begaafde kinderen en kinderen met dyslexie en zal zij haar onderwijsconcept en organisatiemodel waar nodig aanpassen aan de invoering van passend onderwijs en voor het verbeteren van het kwaliteitsniveau. Ouderparticipatie en leerlingenraad In het kader van effectieve ouderbetrokkenheid en communicatie zijn er 2 studieavonden geweest die begeleid werden door Edux. Voornaamste doel: openheid van de organisatie vergroten waardoor een hogere mate van effectieve ouderbetrokkenheid bereikt kan worden en structurele en heldere communicatie naar alle betrokkenen. Zowel team, Medezeggenschapsraad, Oudercommissie als overblijfvrijwilligers zijn hierbij betrokken geweest als deelnemers. Dit alles heeft geleid tot een aantal duidelijke afspraken. Een leerlingenraad wordt ingesteld in het schooljaar 2013-2014. Tot slot verdienen vermelding het besluit tot invoering van een continurooster met ingang van 12 augustus 2012 en het besluit tot het bieden van Engels vanaf groep 1 met ingang van het nieuwe schooljaar.

14

Straatweide 30 - 4841 ND Prinsenbeek - 076-5413230 – Locatiedirecteur: Bob Schram – Brinnummer: 03CW Kwaliteitszorg Op onderwijskundig gebied staat op onze school het daltononderwijs centraal. Niet als doel op zich, maar om ons onderwijs te versterken en te ondersteunen. Op 8 mei 2012 is onze school bezocht door de Dalton visitatie commissie van de Nederlandse Dalton Vereniging(NDV). Het uiteindelijke resultaat van dit onderzoek is dat wij een verlenging van ons daltoncertificaat voor een periode van 5 jaar hebben gekregen. Wij zijn verder gegaan met het evalueren, bijstellen en herzien van ons zorgsysteem, om zo nog meer tegemoet te kunnen komen aan de onderwijsbehoeftes van ieder kind. Daarbij zijn we de weg ingeslagen van het opbrengstgericht werken. Het handelingsgericht werken is hierbij het instrument om daartoe te komen. Daarbij neemt ons leerlingvolgsysteem Parnassys en het onderdeel Integraal een centrale plaats in om onze leerlingen goed te kunnen volgen in hun ontwikkeling. Vanuit Parnassys zijn de groepsleerkracht(en) gestart met het nader analyseren van de opbrengsten van kinderen. Tijdens gesprekken met de IB- er en de locatiedirecteur worden de resultaten van deze analyses besproken. Dit heeft geleid tot meer inzicht in de ontwikkeling van kinderen en het bijstellen van reële doelen, op zowel individueel als op groepsniveau. Deze trend willen wij zeker doorzetten, waarbij met name het volgen van de vaardigheidsgroei van onze leerlingen moet leiden tot bijstelling van ons onderwijs. De scholing van het team heeft zich vooral gericht op bovenstaande ontwikkelingen. Vooral het goed kunnen duiden van de data binnen Parnassys hebben daarbij centraal gestaan. Opbrengsten In 2012 was onze Cito- eindscore weer boven het gemiddelde. Over de opbrengsten waren wij op een aantal gebieden niet tevreden. Vooral op leesgebied hebben wij meer leestijd ingepland en zijn wij op een aantal onderdelen gerichter gaan oefenen. Ook zijn wij gestart met de invoering van een nieuwe taalmethode. Wij verwachten dat hierdoor onze opbrengsten op taalgebied verder zullen toenemen. Nieuwe ontwikkelingen In 2012 zijn wij gestart met een structureel overleg met onze collega’s van Prinsentuin. Hierbij worden de mogelijkheden verkend om naast een organisatorische samenwerking meer en meer te komen tot een inhoudelijke samenwerking. Daarnaast zijn wij binnen Prinsenbeek gestart met een verkenning van de mogelijkheden om te komen tot een intensievere samenwerking tussen de drie basisscholen en de drie kinderopvangorganisaties. Dit heeft geleid tot een projectwerkgroep onder de naam “Prinsenbeek, kinderdorp voor talentontwikkeling”. De bedoeling is dat wij de komende jaren waar mogelijk samenwerken, zowel organisatorisch als inhoudelijk. Dit alles met behoud van ieders eigenheid en identiteit. Verder hebben wij ons in 2012 georiënteerd op de ontwikkeling van het gebruik van tablets binnen de school; vanaf april 2013 zullen wij daartoe een pilot gaan draaien. Ook willen wij ouders door het openstellen van het ouderportaal binnen Parnassys nog meer bij onze school betrekken. Onze school is inmiddels ook op de diverse sociale media (Twitter, Facebook ) te vinden en te volgen. Om te komen tot meer inzicht in onze sterktes en zwaktes zijn wij in 2012 gestart met het opstellen van een marketingplan. Onder leiding van een extern bureau is onderzoek gedaan naar keuzemotieven van ouders, naar ons marktaandeel, naar de aansluiting op het V.O en naar onze positie ten opzichte van de andere scholen in Prinsenbeek. Dit heeft geleid tot een andere aanpak om onze marktpositie te versterken. Wij verwachten dat deze gewijzigde aanpak zal leiden tot een stijging van onze leerlingenaantallen. Veel van de bovenstaande activiteiten en ontwikkelingen staan beschreven in ons schoolondernemingsplan. Kern is dat alle beschreven 15

ontwikkelingen moeten leiden tot nog beter onderwijs en een nog duidelijkere profilering van de Apollo als een kwalitatief goede school, leidend tot een versterking van ons marktaandeel binnen Prinsenbeek. Op onze school is al een aantal jaren een leerlingenraad actief. Deze leerlingenraad wordt ingezet bij allerlei activiteiten, maar ook bij rondleidingen van nieuwe ouders. Ook vertegenwoordigen zij de andere leerlingen, is er regelmatig overleg met de locatiedirecteur en komen zij gevraagd en ongevraagd met initiatieven om een bijdrage te leveren aan de school.

Vlierenbroek 32 - 4822 XM Breda - 076-5418698 – Directeur: Jan de Bruijn – Teamcoördinator: Jos van de Put Brinnummer: 03CW Kwaliteit In 2012 is op het gebied van de kwaliteitszorg en de planmatige aanpak van de zorg op deze kleinste locatie van Markant het volgende gerealiseerd: Groepsplannen voor de vakgebieden spelling en technisch lezen. Implementatie van de één-zorgroute. Introductie en oefening in het omschrijven van stimulerende en belemmerende factoren en onderwijsbehoeften onder leiding van Edux. Invoering van de methode Estafette voor technisch lezen groep 4 t/m 8. Invoering van methode voor begrijpend lezen Nieuwsbegrip XL. Samenstelling van het zorgplan als onderdeel van het schoolondernemingsplan. Samenstelling van de zorgkalender. LOVS werd uitgebreid tot en met groep acht. Op het gebeid van scholing van leraren is één leraar begonnen met de Master SEN opleiding specialisatie rekenen en één leraar met de Master SEN opleiding specialisatie intern begeleider. Verder vond introductie en begeleiding plaats in de omzetting van individuele handelingsplannen naar groepshandelingsplannen. De intern begeleider begeleidt dit proces frequent op individueel niveau met de leraren. Er is gewerkt aan de verhoging van de competenties. Dit wordt gerealiseerd door tussentijdse toets resultaten te analyseren; de intern begeleider begeleidt en bewaakt dit proces. Leraren worden frequent geïnformeerd over ontwikkelingen van passend onderwijs. Ouderparticipatie Op school functioneert – naast een medezeggenschapsraad met andere locaties - een ouderraad, waarvan de bezetting vanaf augustus 2012 is uitgebreid. De ouderraad bespreekt de activiteiten maandelijks met de directeur van de school. Sport De dagelijkse bewegingslessen voor alle leerlingen van groep 1 tot en met 8 gedurende schooljaar 2011-2012 moesten onder invloed van teruglopende financiering worden teruggebracht tot twee beweegmomenten per week van één uur. Deze lessen worden in de vorm van verlengde schooltijd verzorgd door een vakleerkracht. Met ingang van augustus 2012 (schooljaar 2012-2013) gaan de kinderen, die behoefte hebben aan veel beweging tijdens de ochtendpauze van vijftien minuten onder begeleiding van een van de leraren naar het nabij gelegen Cruijff Court, om daar te voetballen. 16

Branderij 5 en 5a - 4847 HH Teteringen – 076- 5812119- Waarnemend directeur: Gré van Pelt – Brinnummer: 18GP De directie heeft zich bij de totstandkoming van het Schoolondernemingsplan 2012- 2016 samen met de teamleden bezonnen op de missie en de visie van de school. Bovendien hebben we ons beraden op de resultaten waarvoor we écht willen gaan. De inbreng van het team is richtinggevend geweest voor de inhoudelijke keuzen en de planning van de uitvoering voor de komende vier jaren. Het team heeft haar instemming verleend aan de keuzes die zijn gemaakt. Daarbij is vooraf met ouders gesproken over toekomstverwachtingen op onze school en hebben we gegevens uit tevredenheidspeilingen gebruikt. Waardevolle dialogen en gesprekken met ouders hebben onze kleuring en voorstellen hierbij mede bepaald. Ook het oordeel van leerlingen uit de leerling peiling en gesprekken met hen zijn hierbij van invloed geweest. Het is een bewogen jaar geweest met uiteindelijk een directiewisseling. Hoogtepunten van schooljaar 2012: • De tussentijdse resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen jaarlijks ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. • Het versterken van de pedagogische grondslag ter vergroting van welbevinden, betrokkenheid en zelfredzaamheid. Hiervoor hebben we gebruik gemaakt van de Jenaplanessenties en de zogenaamde seo-overdrachtskaart (het betreft de sociaal emotionele ontwikkeling). • De nieuwe huisvesting in de multifunctionele accommodatie de Mandt is in de zomer in gebruik genomen en officieel geopend in december. • Onderwijsinhoudelijke ontwikkeling: Er is verder gewerkt aan opbrengst- en handelingsgericht werken met groepsplannen . Onderzoek is gestart in samenwerking met Paul Delnooz, lector van AVANS hogeschool, over het positief beïnvloeden van het denkvermogen. Op het gebied van wereldoriëntatie wordt gewerkt met VAL junior, een virtuele activerende digitale leeromgeving. • Bibliotheek in de school: invoering van een project met de bibliotheek om leesbevordering, leesmotivatie, mediawijsheid en leesgedrag en resultaten te monitoren. Dit is een innovatief driejarig project. • Teamscholing heeft plaats gevonden op het terrein van Parnassys en Integraal. Verder is gestart met een driejarige opleiding op het gebied van Jenaplan. Daarnaast hebben individuele leerkrachten onder meer scholing gevolgd op het gebied van autisme, Kids Skills, ICT •

•

De ouderparticipatie binnen de Springplank is hoog. Niet alleen vanuit de MR en de OR, maar ook individueel zoals blijkt uit inloopochtenden, open avonden, oudergesprekken, het meegaan met excursies en het meehelpen bij lessen techniek, creaochtenden en keuzecursussen en de projectgroep schooltuin. Kinderparticipatie vond onder meer plaats in het kader van de schooltuin, de inrichting van het nieuwe gebouw en van het schoolplein en bij het opstellen schoolpleinregels.

17

Kapelstraat 15 – 4817 NX Breda - 076-5811575 – Directeur: Gré van Pelt – Brinnummer: 11SJ Er is in samenspraak met team en MR een schoolondernemingsplan (SOP) 2012-2016 opgesteld. Het vorige plan is geëvalueerd en is samen met het Bestuurs Ondernemingsplan leidraad geweest voor het nieuwe plan. De tevredenheidspeilingen die afgenomen zijn bij leerlingen, ouders en personeel hebben ook input gegeven voor het nieuwe SOP. In het plan is aangegeven wat we op het gebied van kwaliteitszorg hebben gedaan en wat we in de komende 4 jaar in de planning hebben. Hoofdpunten vanuit het SOP zijn: -

-

-

De tussentijdse resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen jaarlijks ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Het versterken van de pedagogische grondslag ter vergroting van welbevinden, betrokkenheid en zelfredzaamheid. Hiervoor willen we het instrument Zien implementeren om leerlingen gericht te observeren, te begeleiden en te betrekken bij de lessen. Oudercontacten bevorderen de betrokkenheid bij de school in alle facetten. Borgen van reeds bestaande oudercontacten en uitbreiden door ouderbijeenkomsten en diverse (individuele) gesprekken. Compleet onderwijsaanbod op inhoudelijk, pedagogisch, sportief en creatief gebied. Hiervoor zijn we contacten aangegaan en zijn afspraken gemaakt met andere Markant-scholen, Onyx-scholen, Breda Actief, combi-functionarissen, Cultuurwinkel, Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), Edux, kinderdagverblijven en voorschoolse voorzieningen.

In 2012 heeft teamscholing plaats gevonden op het terrein van Parnassys, Integraal en het invoeren van een nieuwe taalmethode. Daarnaast hebben individuele leerkrachten scholing gevolgd op het gebied van Master sen, motorische ontwikkeling, het kinderbrein en lichamelijke opvoeding. Parnassys en integraal worden intensiever en structureler gebruikt om de leerling zorg te monitoren en van daaruit plannen te maken voor leerlingen of groepen van leerlingen. Streven is om ook de komende jaren minimaal hetzelfde niveau te behalen bij de tussentijdse - en eindtoetsen. In de groepsbesprekingen worden de vorderingen van de leerlingen besproken, wordt bekeken waar extra zorg gegeven moet worden en worden handelingsplannen opgesteld. Deze worden regelmatig geëvalueerd. Zorg betreft zowel de sociaal-emotionele als de cognitieve ontwikkeling van de kinderen. In 2012 hebben we helaas het contract met Skon moeten beëindigen, omdat er te weinig ouders en leerlingen gebruik maakten van de interne naschoolse kinderopvang. Ouderparticipatie wordt gerealiseerd in de MR, de OR, via inloopochtenden, oudergesprekken en het daadwerkelijk betrekken van ouders bij het onderwijsaanbod tijdens schooltijd. Om ouders meer te informeren en te betrekken bij de school worden social media als Twitter en Facebook ingezet.

Cornelis Florisstraat 25 - 4827 CN Breda - 076-5871948 – Directeur: Jan de Bruijn – Teamcoördinator: José van der Hoeven - Brinnummer: 12LV 18

Het schooljaar 2011-2012 zijn we gestart met een jaar ervaring in het nieuwe brede school gebouw Het Noorderlicht. Langzaam maar zeker raakten kinderen, ouders en leerkrachten gewend aan de luxe die het gebouw te bieden heeft. We mochten heel wat nieuwe kinderen inschrijven. Ouders zijn vooral enthousiast over de inrichting van de klassen, de moderne uitstraling en het feit dat er in alle groepen van de school Engelse lessen gegeven worden. Voor het komend schooljaar staan kinderen, ouders en leerkrachten weer heel wat verrassingen te wachten. De CITO eindscore op deze school was dit jaar met 536,6 (gecorrigeerde score) ruim boven het landelijk gemiddelde. Wat zeker zo belangrijk is, is dat alle groep 8-leerlingen zijn ingeschreven op de VO-school van hun keuze. In 2012 is op het gebied van de kwaliteitszorg en de planmatige aanpak van de zorg het volgende gerealiseerd: Groepsplannen voor de vakgebieden spelling en technisch lezen. Implementatie van de één-zorgroute. Introductie en oefening in het omschrijven van stimulerende en belemmerende factoren en onderwijsbehoeften onder leiding van Edux. Invoering van de methode Estafette voor technisch lezen groep 4 tot en met 8. Invoering van de methode voor begrijpend lezen Nieuwsbegrip XL. Samenstelling van het zorgplan als onderdeel van het schoolondernemingsplan. Samenstelling van de zorgkalender. LOVS werd uitgebreid tot en met groep acht. Eén leraar begon de Master SEN opleiding specialisatie gedrag. Scholing Parnassys en scholing op het gebied van sociaal emotionele ontwikkeling vond plaats voor het gehele team. De ontwikkeling ten opzichte van voorafgaande jaren laat op het gebied van kwaliteit en zorg verder het volgende beeld zien: Introductie en begeleiding vond plaats in de omzetting van individuele handelingsplannen naar groepshandelingsplannen. De intern begeleider begeleidt dit proces frequent op individueel niveau met de leraren. Gewerkt werd en wordt aan de verhoging van de competenties van docenten op het terrein van analyseren van tussentijdse toets resultaten. De intern begeleider en de teamcoördinator begeleiden en bewaken dit proces. Leraren worden frequent geïnformeerd over ontwikkelingen van passend onderwijs. De intern begeleider belegt hiervoor frequent bijeenkomsten. Oriëntatie op nieuwe methoden v.w.b. rekenen, wereldoriëntatie en toetsenbord vaardigheden. Het Engels in de groepen 1 tot en met 8 is volledig doorgevoerd. Een eerste stap is gezet naar de samenwerking met KBS de Watervlinder. Op deze locatie functioneert – naast een medezeggenschapsraad op schoolniveau - een ouderraad, waarvan de bezetting vanaf augustus 2012 is uitgebreid. De ouderraad bespreekt de activiteiten maandelijks met haar voorzitter, een leerkracht van de school Met hulp van Breda Actief bieden we naschoolse sportactiviteiten voor de groepen 3 tot en met 8 aan. Daarnaast verzorgt een vrijwilliger muziekles tijden de verlengde schooldag voor groep 1-2. In 2012 is subsidie aangevraagd (en verkregen) van het Europees Platform voor VVTO Engels in de groepen 1 tot en met 8. Kinderen en ouders zijn erg enthousiast over het aanbod Engels. Een eerste stap is gezet richting samengaan met KBS de Watervlinder. We zijn een moderne school en willen die uitstraling ook hebben. We oriënteren ons op een nieuwe rekenmethode, wereldoriëntatie methode en een methode voor toetsenbordvaardigheden. We onderzoeken de mogelijkheid om voor deze methoden tablets aan te schaffen.

19

Doelen 9 - 4813 GP Breda - 076-5213129 – Directeur: Jan de Bruijn – Teamcoördinator: Yvonne Wilcke Brinnummer 12LV Op deze school heeft 2012 vooral gestaan in het teken van de verhuizing en start in de nieuwe multifunctionele accommodatie Het Huis van de Heuvel. In oktober was het openingsfeest. Beide scholen -KBS De Keysersmolen en De Piramide- hebben samen een circus dag gehouden waarbij ook de wijk was betrokken. De samenwerking tussen de scholen gaat prima. Het buiten spelen gaat samen in een onder- en bovenbouw speeltijd. De naschoolse sportactiviteiten worden ook met gemengde groepen uitgevoerd. Het nieuwe multifunctionele gebouw trekt ook weer nieuwe gezinnen aan. Er is vooral een groei te zien in groep 1. We zijn gestart met een traject om structureel opbrengstgericht te werken, dus met analyses aan de hand van de resultaten die door de leerlingen tussentijds worden behaald en plannen die daarop zijn gebaseerd. Deze werkwijze is ook de kern van het nieuw op te stellen vierjarig schoolondernemingsplan. De resultaten van de CITO eindtoets 2013 zijn voldoende gemaakt, score 532.6. Het is uiteindelijk ook weer gelukt om alle leerlingen in te schrijven op de school van hun keuze. Op dit terrein is het heel prettig te merken dat de terugkoppeling van de VO-scholen waar onze leerlingen naar toe gaan over het algemeen een heel positief beeld geven van de ontwikkeling van de kinderen: ze doen het goed op die vervolgscholen.

Jan Nieuwenhuyzenstraat 15 – 4818 RH Breda – 076-5207779 – Directie: Carla van Eijk en Monique van Doorn Brinnummer 23PD Kerndoelen uit ons SOP 2012-2016 zijn onder meer: Tevreden leerlingen, ouders en medewerkers, blijkend uit tevredenheid enquêtes. Eind- en tussenopbrengsten van alle leergebieden op niveau. Tevreden en competente medewerkers. Open en transparante communicatie naar alle betrokkenen. De prognoses met betrekking tot het leerlingenaantal worden gehaald. De exploitatie uit gewone bedrijfsvoering laat een positief resultaat zien. Integratie Leonardo-afdeling. In 2012 hebben we een aantal zaken ondernomen om de kwaliteitszorg te verbeteren. Naar aanleiding van het inspectiebezoek, de visitatie van de Montessorivereniging en de tevredenheidspeiling met behulp van Integraal zijn we gestart met ‘De Vreedzame School’, een methode voor sociaal-emotionele ontwikkeling en burgerschapsvorming. Daarnaast is de 1-zorgroute verder geïmplementeerd onder leiding van Edux Onderwijsadvies. 20

Aan de hand van de opbrengsten worden groepsbesprekingen gehouden met de directie en de interne begeleiding waarin ambitieuze doelen gesteld worden. Drie leerkrachten zijn begonnen met de Master SENopleiding. Daarnaast zijn drie leerkrachten geschoold tot interne cultuur coördinator. Twee van hen zijn inmiddels gestart met de vervolgopleiding hiervoor. Verder volgt nog één leerkracht de opleiding tot geschiedenisdocent VO. De opbrengsten in 2012 waren voldoende. We hebben de ambitie om de eind-CITO op een zelfde of hoger niveau te krijgen in 2013. Met betrekking tot de tussentijdse opbrengsten is er zorg over het niveau van technisch lezen in groep 3 en 4. Onder leiding van onze leescoördinator wordt gekeken of er in 2013-2014 een nieuwe leesmethode ingevoerd dient te worden om de opbrengsten te verhogen. Sinds het schooljaar 2011-2012 is op onze school een leerlingenraad actief. Uit iedere bovenbouwgroep heeft één leerling zitting in deze leerlingenraad. Dat houdt in dat de leerlingenraad uit 5 leerlingen bestaat. Culturele educatie neemt zoals gezegd een belangrijke plaats in binnen ons onderwijs. Alle zeven kunstdisciplines komen structureel aan bod. Waar mogelijk vindt een koppeling plaats met de Deep Level Projecten (DLP’s) van de Leonardoafdeling en de KOO-projecten van de Montessori-afdeling. Vier keer per jaar vindt een gezamenlijke afsluiting plaats waarbij ouders worden uitgenodigd om te komen kijken. Ouders worden op pedagogisch en organisatorisch gebied op democratische wijze betrokken.

Twaalfbunder 2 – 4823 BJ Breda - 076-5414222 – Directeur: Ans Bielars – Brinnummer: 21PP Het jaar 2012 is positief en succesvol verlopen. Het aantal leerlingen is stabiel gebleven; dit is positief in een omgeving waarin de meeste basisscholen een terugloop zien. Het positieve imago dat door tevreden ouders wordt uitgedragen, is van groot belang voor de school. Ook de goede onderlinge sfeer in het team en de betrokkenheid bij de kinderen worden door de ouders zeer gewaardeerd. In 2012 heeft de school het 25 jarig bestaan gevierd met een gezellige en fijne feestweek. Op onderwijskundig gebied werken we voort aan onze prioriteiten. In de eerste plaats is dat de invoering van de 1-zorgroute, waarbij het klassenmanagement zodanig wordt ingericht dat onderwijs op maat kan worden gegeven aan alle leerlingen; de 1-zorgroute is een voorbereidings-traject op passend onderwijs. Met videotraining en studiebijeenkomsten wordt het team verder opgeleid in deze werkwijze. De tweede prioriteit is de invoering van het kwaliteitsinstrument Integraal dat gekoppeld is aan ons administratieprogramma Parnassys. In diverse bijeenkomsten wordt het team geschoold om de diepere informatie te halen uit de “harde gegevens”, zoals die worden ingevoerd. Het is een boeiend proces, waarvoor de leerkrachten enthousiast zijn, maar dat ook enige tijd in beslag zal nemen alvorens het goed geïmplementeerd is. Daarnaast is gestart met een keuzetraject voor een nieuwe rekenmethode en een nieuwe aanpak voor het vak Engels. Er zijn in 2012 weer goede leerresultaten geboekt; voor een deel blijkt dit uit de score op de cito eindtoets, die ook dit jaar weer net boven het landelijke gemiddelde is: 536,2 De samenwerking met Skon voor buitenschoolse opvang (bso) binnen onze school, blijft een groot succes. Terwijl er landelijk een afname te zien is in deelnemers, groeit onze bso Het Uilennest nog steeds. Skon heeft onze bso daarom geselecteerd om als pilot deel te nemen aan “het grote skon mysterie”, een interactief project om met name de oudere kinderen een aantrekkelijk en gevarieerd programma te bieden. Het was een fijn schooljaar, waarin we, ondanks de lange ziekteperiode van de directeur, met zijn allen gezorgd hebben voor een goed lopende organisatie, met tevreden ouders en leerlingen en met goede leerresultaten. 21

8

Personele aangelegenheden

Markant Onderwijs gaat uit van integraal personeelsbeleid, bestaande uit de systematische afstemming van de kennis en bekwaamheden van het personeel op geformuleerde inhoudelijke en organisatorische doelen van de scholen: de school als lerende organisatie. Onder meer de volgende onderwerpen hebben in 2012 de aandacht gekregen: • Aanscherping ziekteverzuimbeleid • Aansluiting bij het Centrum voor Personeelsvoorziening; • Instellen van een vervangingspool • Bestuursformatieplan 2012-2016 • Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling en beleidsnotitie Verantwoord omgaan met elkaar • Verdere invoering van de zogenoemde functiemix • Invoering Procedure Administratieve Organisatie Personeel • Traject beoordelings- en functioneringsgesprekken • Beheersing van uitkeringen na ontslag Stichting Markant Onderwijs hanteert een werkgelegenheidsbeleid. Dit komt er op neer dat voor alle vaste personeelsleden werkgelegenheid wordt gegarandeerd. Tot en met kalenderjaar 2012 is Markant Onderwijs er ook in geslaagd het tijdelijk personeel, uitgezonderd kortdurende vervangers te behouden voor het onderwijs. Wel is in onderling overleg afscheid genomen van drie vaste medewerkers. Personeelsbestand Per 31 december 2012 waren er 177 personeelsleden in loondienst (exclusief vervangers), overeenkomend met 137,77 fte. Via de WSW-regeling, de oude regeling banenpoolers en K*Pabel-detacheringen zijn medewerkers werkzaam als onderwijsondersteunend personeel (conciërges, administratief medewerkers, onderwijsassistenten). Vanaf eind 2008 zijn er ook drie OOP-ers (Onderwijs Ondersteunend Personeel) in vaste dienst werkzaam op basis van de subsidieregeling van het CFI.

Apollo De Klokkebei Tweesprong Dubbelwijs De Vlier De Springplank De Wildert Dubbelwijs Montessori Dubbelwijs De Toermalijn Bovenschools Totaal

Directies en leerkrachten

Onderwijsondersteunend personeel (geen gedetacheerden)

Totaal

Vrouw

Man

vrouw

Man

V

M

totaal

7 18 16 17 11 15 21 23 0 128

1 4 4 10 1 1 3 9 3 36

0

2

2 2 1

0 0 0

2 1 8

2 1 5

7 18 18 19 12 15 21 25 1 136

3 4 4 10 1 1 3 11 4 41

10 22 22 29 13 16 24 36 5 177

Inclusief directieleden (9), College van Bestuur en OOP en exclusief gedetacheerden bedraagt het aandeel van de overhead 13% voor wat betreft het aantal personen. Op basis van de werktijdfactor (inclusief aandeel leidinggevende taken van docenten in het kader van bouw- en teamcoördinatie) en inclusief gedetacheerden bedraagt het overheadpercentage 20,2%. Onderzocht wordt, of dit percentage (verder) kan worden verlaagd ten gunste van de onderwijsuitvoering. 22

Leeftijdsopbouw personeel per 31 december 2012: Leeftijdscategorie Directies en leerkrachten

0-24 jarigen 25-34 jarigen 35-44 jarigen 45-54 jarigen 55-59 jarigen 60-65 jarigen Totaal

vrouw

Man

2 24 31 41 19 11 128

0 6 4 14 6 6 36

Onderwijsondersteunend personeel (zonder gedetacheerden) vrouw Man

Totaal

2 1 1 2 2

1 1 3

8

5

4 25 32 43 21 11 136

Deeltijders (fte lager dan 1,0000) naar leeftijd, functiecategorie en sekse: Leeftijdscategorie Directies en leerkrachten Onderwijsondersteunend personeel(zonder gedetacheerden) vrouw Man vrouw Man 0-24 jarigen 2 0 2 0 25-34 jarigen 14 0 0 0 35-44 jarigen 28 1 1 0 45-54 jarigen 34 3 2 0 55-59 jarigen 15 1 1 3 60-65 jarigen 5 0 0 0 Totaal 98 5 6 3

V

M

totaal

6 5 15 9 6 41

4 31 37 58 30 17 177

M 0 0 1 3 4 0 8

totaal 4 14 30 39 20 5 112

Totaal

V 4 14 29 36 16 5 104

Bovenstaande cijfers laten het volgende zien: • Hoewel de gemiddelde leeftijd van het personeel stijgt, is de leeftijdsverdeling redelijk evenwichtig te noemen met een zwaartepunt bij de groep van 45-54 jarigen. • De personeelsleden OP zijn voor het grootste deel vrouw (76,8 % tegen 75,0% in 2011). Vier van de negen directieleden is vrouw. • 35 leraren zijn jonger dan 35 jaar (20 % tegen 21% in 2011). • 26,5 % van het OP is ouder dan 55 jaar (25,5% in 2011). • 112 personeelsleden werken in deeltijd (63,3 % tegen 65,8 % in 2011). Verzuim De verzuimkengetallen over 2012 zijn: Categorie TAP GAP TAP % 5,88% 12 10,42 Dir 6,86% 14 11,98 Oop 87,25% 178 154,86 Op 23,38% 47 43,00 Man 76,62% 154 134,25 Vrouw 5,97% 12 4,58 0-25 19,90% 40 34,98 25-35 19,40% 39 35,55 35-45 31,34% 63 59,54 45-55 16,92% 34 31,46 55-60 60-100 6,47% 13 11,15 TOT 2012 100% 201 177,26 TOT 2011 100% 204 181,00 TOT 2010 100% 209 177,78

FTE

ZV1

ZV2

9,94 8,68 122,31 40,34 100,59 2,43 30,48 25,24 46,90 25,58 10,30 140,93 147,14 146,08

10,57 5,95 7,14 9,31 6,61 14,69 7,40 4,79 6,83 5,77 18,26 7,27 9,04 7,83

10,57 5,95 5,20 7,99 4,79 14,69 5,96 3,85 5,98 5,50 4,07 5,57 5,43 5,12

GZD1 80,60 37,29 21,43 34,09 20,55 82,00 19,73 13,56 23,61 23,71 57,31 23,45 26,90 23,86

ZMF 0,38 0,50 1,02 0,67 1,04 0,44 1,11 1,18 0,85 0,79 0,89 0,00 1,10 1,14

NZ 65,62 74,96 42,02 53,89 42,99 75,76 31,97 49,46 43,44 58,21 40,21 45,64 41,53 45,06 23

Toelichting op de afkortingen ZV1 : Ziekteverzuimpercentage ZV2: Ziekteverzuimpercentage (zonder langdurige ziekte) ZMF: Ziekmeldingfrequentie GZD: Gemiddelde ziekteduur NZ: Nul verzuim: Personeelsleden niet ziek GAP: Gemiddeld aantal personeelsleden over de gevraagde periode. Gekeken wordt naar het aantal dagen dat alle personeelsleden gedurende de periode hebben gewerkt. Met aantal dagen bedoelen we zeven dagen in een week en niet alleen de werkdagen. TAP: Totaal aantal personeelsleden. FTE: Totale Netto werktijdfactor.

Het totale ziekteverzuimcijfer (ZV1) bedroeg in 2012 7,27%, in het kalenderjaar 2011 9,04% en in het kalenderjaar 2010 7,83 %. Ten opzichte van 2011 is er daarmee sprake van een daling van het ziekteverzuim. Zeker in de tweede helft van 2012 is het ziekteverzuim afgenomen naar ca. 6,3%. Het vanaf 2011 geïntensiveerde verzuimbeleid is er op gericht niet alleen het langdurig ziekteverzuim terug te dringen maar vooral ook de frequentie en duur. Het beleid is er op gericht op termijn het langdurig ziekteverzuim terug te dringen en het verzuim exclusief langdurig zieken terug te brengen op het niveau van 2008 (<4,5%). Opgemerkt moet worden, dat de verzuimcijfers per school sterk uiteenlopen. In 2013 zal onder meer het instrument Verzuimsignaal op alle scholen worden ingevoerd, dat een betere analyse mogelijk maakt. Op scholen met een excessief ziekteverzuim en een hoge ziekmeldingsfrequentie is een nader onderzoek uitgevoerd in samenwerking met het Vervangingsfonds. Mobiliteit In het kader van mobiliteit hebben van 1 januari 2012 tot 1 januari 2013 de volgende verschuivingen plaatsgevonden: Reden

Aantal %

WTF

%

Ontslag op eigen verzoek

6

3,39%

3,56

2,58%

Pensionering / FPU

2

1,13%

2,00

1,45%

Arbeidsongeschiktheid

3

1,69%

3,00

2,18%

Functiewisseling

8

4,52%

6,36

4,62%

Nieuw aangesteld

28

15,82% 15,22

11,05%

Overig Ontslag/ einde contract

29

16,38% 15,77

11,45%

WTF= werktijdfactor De mobiliteitscijfers laten zien dat er sprake was van afname van het aantal personeelsleden van 194 ultimo 2010 naar 177 ultimo 2012. Door de financiële ontwikkelingen is het nodig in de komende jaren nog verder te krimpen in het personeelsbestand.

24

9 9.1

Financiële informatie Ontwikkeling gedurende boekjaar

De financiële kengetallen over het kalenderjaar 2012 met als referentie de kengetallen 2011 en de streefwaarden zijn samengevat in onderstaande tabel. Kengetallen Kengetallen Streefwaarden 31-12-2012 31-12-2011 Financiële positie Liquiditeit 0,99 1,42 1,50 Solvabiliteit 1 67,67 70,32 50,0 Solvabiliteit 2 69,88 72,57 -Rentabiliteit -1,50 -1,01 >0,0 weerstandsvermogen 14,51 15,16 11,0 Kapitalisatiefactor 43,21 43,94 35,0 Staat van baten en lasten Personele lasten van totaal 81,27 82,15 -Afschrijvingslasten van totaal 2,90 2,59 -Huisvestingslasten van totaal 6,41 6,97 -Overige instellingslasten van totaal 9,42 8,29 -Zoals uit bovenstaande tabel blijkt voldoet Markant aan nagenoeg alle streefwaarden. Hierop zijn door bijzondere omstandigheden twee uitzonderingen. De liquiditeit was ultimo 2012 beneden de streefwaarde. Het betreft een momentopname. Over het jaar heen wordt wel voldaan aan de gewenste streefwaarde. Zie ook gestelde op de volgende pagina onder Liquide middelen. De rentabiliteit is ook in 2012 nog onder de streefwaarde, maar dit was zo ook begroot. Voor 2013 is een positief exploitatieresultaat begroot. Het beleid is erop gericht dat de exploitatie uit gewone bedrijfsvoering over de periode 2013 tot en met 2016 positief is en dat vanaf 2015 weer een bijdrage wordt geleverd aan de reserves. Toelichting financiële positie op balansdatum per 31-12-2012 en 31-12-2011: Activa 31-12-2012 31-12-2011 Passiva Vaste activa Materiële vaste activa Inventaris en Leermiddelen Overige mva Financiële vaste activa Effecten Vlottende activa Vorderingen Debiteuren Ministerie OCW Overige vorderingen/ Overlopende activa

Liquide middelen

1.451.400 322.253 8.844 1.782.497

1.391.616 314.656 7.216 1.713.488

1.536.096

1.207.735

221 502.712 -116.157 619.090

1.886 502.083 -169.925 673.894

790.715

1.189.220

4.728.398

4.784.337

Eigen vermogen Algemene reserve Overige fondsen

Voorzieningen Voorziening Personeelsvoorziening Kortlopende schulden Crediteuren Belastingen en premies Sociale verzekeringen Schulden terzake van pensioenen Overige kortlopende Schulden Overlopende passiva

31-12-2012

31-12-2011

3.199.732 0 3.199.732

3.364.246 0 3.364.246

0 104.542 104.542

5.467 102.373 107.840

137.035 347.348

59.180 355.439

121.645

120.753

0

1.719

818.096 1.424.124 4.728.398

775.160 1.312.251 4.784.337 25

Toelichting op de balans en de vermogenspositie per balansdatum Materiële vaste activa (€ 1.782.497) De materiële vaste activa zijn met € 69.009 toegenomen ten opzichte van 2011. De toename geeft aan dat de afschrijvingen in 2011 lager zijn geweest dan de investeringen in vaste activa. Het totaal aan investeringen bedroeg in 2012 € 390.668 ten opzichte van € 390.856 in 2011. In 2012 is geïnvesteerd in: Meubilair (vooral i.v.m. nieuwbouw De Mandt en Huis van de Heuvel) Inventaris/ Apparatuur (vooral i.v.m. nieuwbouw Samenloop-Noorderlicht) Leermethoden Hardware en randapparatuur Overige materiële activa Totaal

€ 202.794 € 36.391 € 69.297 € 78.693 € 3.493 € 390.668

In 2012 is € 16.768,00 meer geïnvesteerd dan in de begroting voor 2012 werd voorzien. Dit komt met name doordat ten behoeve van de inrichting van De Mandt door de Raad van Toezicht een aanvullend budget is toegekend van € 70.000,00. Financiële vaste activa (€ 1.536.096) In verband met de verzelfstandiging is in november 2009 het vermogensbeheer van € 2.800.000 overgedragen aan de Rabobank. Hiertoe is een beleggersrekening geopend. Rekening houdend met de regeling belenen en beleggen en het Treasury- statuut zijn voor deze middelen waardepapieren aangeschaft. Per 31 december 2012 is € 1.536.096 omgezet in waardepapieren. Ten opzichte van 31-12-2011 is dat € 328.361 meer. Het overzicht hiervan is terug te vinden op bladzijde 19 van het financieel jaarverslag. De overige middelen die geparkeerd staan op de beleggersrekening maken onderdeel uit van de liquide middelen. Vorderingen (€ 619.090) De vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarden, zonder dat rekening gehouden wordt met afwaardering wegens oninbaarheid. De vorderingen bestaan voor een groot deel uit vorderingen die op korte termijn afgewikkeld zullen worden. Hierbij is te denken aan de vordering op het Ministerie van OC&W (€ 502.712). Deze wordt in de eerste 7 maanden van 2013 afgewikkeld. Liquide middelen (€ 790.715) Het kengetal vlottende activa/kortlopende schulden (liquiditeit) geeft aan in hoeverre de organisatie in staat is om op korte termijn aan haar kortlopende schulden te voldoen. Dit kengetal zou volgens bedrijfseconomische maatstaven boven de 100 moeten liggen; op dat moment zouden de kortlopende schulden (ineens) voldaan kunnen worden. Markant Onderwijs heeft voor dit kengetal een streefwaarde vastgesteld van 150. Per 31-122012 bedraagt dit kengetal 99. Onder de kortlopende schulden is de bijdrage van de gemeente Breda betreffende functionele kwaliteit ad € 385.814 opgenomen. Tenslotte is voor een bedrag van € 285.368 aan opgebouwde rechten vakantiegeld opgenomen. Dit betekent dat er in totaal een bedrag van € 671.182 aan kortlopende schulden is verantwoord, welke niet direct opeisbaar zijn door derden. Corrigeren we de liquiditeit hiermee dan bedraagt deze 187 en is daarmee dus boven de streefwaarde van 150. Eigen vermogen (€ 3.199.732) De solvabiliteit geeft inzicht in hoeverre een organisatie op lange termijn aan haar verplichtingen kan voldoen. Volgens bedrijfseconomische maatstaven zou de solvabiliteit meer moeten bedragen dan 25%. Hieraan voldoet Markant Onderwijs met 67,67 % in ruime mate. In 2008 heeft een risicoanalyse plaatsgevonden waarbij streefwaarden voor de noodzakelijke (minimale en maximale) omvang van het vermogen zijn vastgesteld. Markant Onderwijs heeft als streefwaarde voor de solvabiliteit een range van 30% tot 50% vastgesteld.

26

Voor het weerstandsvermogen is als streefwaarde een percentage tussen de 11% en 15% vastgesteld. Ultimo 2011 bedraagt het weerstandsvermogen 14,51%. Het beleid van Markant Onderwijs is er op gericht te investeren in het onderwijs als het weerstandsvermogen boven de vastgestelde norm komt. Jaarlijks wordt hiervoor een meerjaren investeringsplanning opgesteld waarin rekening wordt gehouden met de ontwikkeling ten opzichte van deze norm. In 2012 is de meerjarenbegroting bijgesteld, waarbij nadrukkelijk rekening gehouden wordt met het strategische beleid, bezuinigingen, de schoolconcepten en de ontwikkeling van de risico’s. Op basis daarvan kan bepaald worden of en in welke mate reserves omgezet kunnen worden in extra investeringen in het onderwijs. Leidraad hiervoor is ook het toezichtkader vanuit de Inspectie voor het Onderwijs. In de eerste helft van 2012 heeft de Inspectie van het Onderwijs een onderzoek ingesteld naar de financiële positie van Markant Onderwijs. Volgens de Inspectie is er bij Stichting Markant Onderwijs ultimo 2014 sprake van een financiële buffer (6%), die de signaleringswaarde van de CVO (5%) met circa € 0,1 mln. overschrijdt. De inspectie constateert dat, indien de verwachte negatieve exploitatieresultaten in de meerjarenbegroting zich daadwerkelijk gaan voordoen er sprake zal zijn van een natuurlijke afbouw van de financiële buffer, die zich na 2014 zal voortzetten. Voorzieningen (€ 104.542) Als gevolg van gewijzigde regelgeving met betrekking tot het invoeren van de richtlijn 660 voor onderwijsinstellingen per 1 januari 2008 is een voorziening getroffen voor jubilea. Deze voorziening is vastgesteld op € 79.228. Uitgangspunt voor de vorming van deze voorziening is conform de VosAbb een norm van € 550 per fte, gebaseerd op ervaringscijfers vanuit het Voortgezet Onderwijs. De voorziening spaarverlof (€ 25.314) is conform de begroting verwerkt. De voorziening onderhoud is in begrotingsjaar2012 komen te vervallen. Het onderhoud wordt jaarlijks bekostigd vanuit de exploitatie. Kortlopende schulden (€ 1.424.124) Het kengetal kortlopende schulden/totaal baten * 365 geeft een indicatie van het (extern) kapitaalgebruik in dagen. In 2012 is dit kengetal gestegen van 44,3 dagen in 2011 naar 48,2. Als gevolg van het ontbreken van gegevens van overige PO-instellingen, zijn er geen conclusies te trekken.

9.2

Exploitatieresultaat en toelichting op het resultaat

Het jaar 2012 werd afgesloten met een negatief resultaat van € 164.514 terwijl een negatief resultaat van € 200.224 werd verwacht. De verschillen worden hieronder nader worden toegelicht.

BATEN Rijksbijdragen Overige Overige baten Totaal baten LASTEN Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten Saldo baten en Financiële baten en Exploitatieresultaat

Werkelijk 2011

Begroot 2012

Werkelijk 2012

Verschil 2012

Begroot 2013

9.685.156 751.896 365.813 10.802.865

9.526.495 673.545 271.722 10.471.761

9.768.603 716.867 295.635 10.781.105

242.108 43.322 23.913 309.344

9.552.815 574.520 348.413 10.475.748

9.034.461 284.608 766.064 895.357 10.980.490 -177.625 68.034 -109.591

8.855.231 300.218 757.306 848.730 10.761.485 -289.724 89.500 -200.224

9.005.795 321.659 710.214 1.043.444 11.081.112 -300.007 135.493 -164.514

150.564 21.441 -47.092 194.714 319.627 -10.283 45.993 35.710

8.653.808 349.658 687.841 793.249 10.484.556 -8.808 63.050 54.242

Exploitatieresultaat (-164.514) 27

Er wordt gestreefd naar een positieve rentabiliteit over de planperiode. Het streefgetal van het BOP voor de periode 2012 – 2016 is groter dan nul. De rentabiliteit over 2012 bedraagt -1,50 % en is ten opzichte van 2011 (-1,01%) verslechterd maar hier was bij het opstellen van de begroting voor 2012 al rekening mee gehouden. Tevens is in het resultaat rekening gehouden met een vordering van het ministerie van O.C.&W. ad € 88.370,00 in verband met onterecht ontvangen groeibekostiging. Voor de planperiode 2012 tot en met 2015 wordt uitgegaan worden van een rentabiliteit van > 0. Echter, daarbij worden de extra investeringen op het gebied van innovatie en mobiliteit buiten beschouwing gelaten. Exclusief de terugvordering van de groeibekostiging bedraagt het resultaat over 2012 -€ 76.144. Dit zou leiden tot een rentabiliteit van -0,71%. Rijksbijdragen (€9.768.603) De rijksbijdragen zijn € 242.108 hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door: Budget Werkelijk Begroot Personele bekostiging 7.068.324 7.011.853 Leerling-gebonden financiering 131.521 108.640 P. & A. budget 855.206 850.856 Overige personele vergoedingen 364.357 203.634 Materiële bekostiging 1.282.253 1.282.854 Leerling-gebonden financiering materieel 14.613 12.701 Overige materiële vergoeding 46.123 55.957 Geoormerkte subsidies 6.206 0 Totaal 9.768.603 9.526.495

Verschil 56.471 22.881 4.350 160.723 -601 1.912 -9.834 6.206 -242.108

Toelichting: -

Het aantal kinderen dat met een rugzak worden begeleid is gestegen met 3. Het hiermee verband houdende bedrag bedraagt € 22.882. De toename van de overige personele vergoedingen heeft te maken met de invoering van de prestatie box. Deze rijkssubsidie is in de plaats gekomen van de subsidie Taal en Rekenen en de cultuursubsidie. De rijksbijdrage bedraagt 90,61 % van de totale baten en is hoger dan in 2011 (89,65%). Overigens geeft het kengetal een indicatie van de mate waarin het bevoegde gezag afhankelijk is van de rijksbijdrage. Overige overheidsbijdragen (€ 716.867) De overige overheidsbijdragen bedroegen in 2012 6,65 % van de totale baten. De gemeentelijke bijdragen zijn € 49.868 hoger dan begroot. Dit komt vooral vanwege het feit dat de baten en lasten voor de Brede School niet zijn meegenomen in de begroting voor 2012. Verder maakt de bruidsschat van € 270.000,- en de subsidies vanuit het Samenwerkingsverband eveneens onderdeel uit van Overige overheidsbijdragen. Overige baten (€ 295.635) De overige baten bedroegen in 2012 2,74 % van de totale baten. De overige baten zijn € 23.913 hoger dan begroot. Dit wordt veroorzaakt door:

Budget Verhuuropbrengsten Detacheringsbaten Ouderbijdragen/ lesgelden Bijdragen van derden Totaal

Werkelijk 165.805 31.174 723 97.933 295.635

Begroot 192.803 6.000 2.419 70.500 271.722

Verschil - 28.248 25.174 - 1.696 27.433 23.913 28

Personele lasten (€ 9.005.795 ) De personele lasten bedragen 81,27 % van de totale lasten. Dit kengetal is licht gestegen ten opzichte van 2011 toen het percentage 81,15 % bedroeg. De personele lasten zijn € 150.563 hoger dan begroot. Het verschil is ontstaan door: Budget Salarislasten Dotatie personele voorzieningen (jubilea/ spaarverlof) Cursuskosten Hogere kosten bedrijfsgezondheidszorg (BGZ) Overige personeelslasten Extern personeel Totaal

Werkelijk 8.531.567 2.169 81.449 28.677 151.992 209.940 9.005.795

Begroot 8.385.964 2.554 89.143 26.275 136.595 214.700 8.855.232

Verschil 145.603 -385 -7.694 2.402 -15.397 -4.760 -150.563

Onder extern personeel wordt vooral verstaan de kosten van BSW-personeel (conciërges), maar ook de inhuur van interim-personeel en juridische ondersteuning. De lagere uitgaven met betrekking tot detacheringen worden vooral veroorzaakt doordat voor conciërges en administratief personeel slechts de werkelijk gewerkte uren in rekening gebracht worden. De hogere overige personeelslasten hebben nog te maken met de nasleep van enkele inmiddels afgesloten juridische procedures. Afschrijvingslasten (€321.659) De afschrijvingslasten zijn € 21.441 hoger dan begroot. Dit verschil is ontstaan doordat in 2011 meer investeringen hebben plaatsgevonden dan verwacht bij het opstellen van de begroting voor 2012. Huisvestingslasten (€ 710.214) De huisvestingslasten zijn € 47.092 lager dan begroot. Grotendeels wordt dit veroorzaakt door betaalde huren ( € 55.966 minder dan begroot) en hogere energielasten € 23.350. De betaalde huren zijn bedragen die in het kader van de regeling medegebruik verhaald dienen te worden op de huurders en vervolgens doorbetaald dienen te worden aan de gemeente Breda. Overige instellingslasten inclusief leermiddelen (€ 1.043.444) De overige instellingslasten zijn in 2012 (€ 194.714) hoger dan begroot. Dit verschil wordt vooral veroorzaakt door: Overige lasten ad € 111.811 meer uitgegeven dan begroot. De terug te betalen groeiregeling ad € 88.999,-- en de kosten meerwerk van De Mandt ad € 49.316 zijn ten laste van deze post is gebracht. Leermiddelen ad € 54.382. Uitgaven in het kader van de Brede School en Coordinatie Breda School zijn ten laste van deze post gebracht. Reproductiekosten ad € 14.404. Abonnementen, licenties en ICT gerelateerde softwareabonnementen. Hiervoor is € 26.596,00 meer uitgegeven dan begroot. In de begroting voor 2013 is hier extra aandacht aangegeven. Financiële baten (€ 161.632) en lasten (€ 26.139) De financiële baten zijn € 45.993 hoger dan begroot. Dit bedrag is hoger doordat het rendement van obligaties boven verwachting was.

9.3 Treasury Markant Onderwijs hanteert een treasurystatuut rekening houdend met de regeling belenen en beleggen van het Ministerie van OC & W. In dit statuut is bepaald binnen welke kaders het financierings- en beleggingsbeleid is ingericht. Het uitgangspunt is dat de toegekende publieke middelen in overeenstemming met hun bestemming worden besteed. Markant Onderwijs heeft een defensief financieel beleid gevoerd. Er is gebruik gemaakt van spaarrekeningen en deposito’s. € 2.800.000,00 van het vermogen is met een beleggersrekening in beheer gegeven aan de Rabobank. Binnen de kaders van de regeling belenen en beleggen en het treasurystatuut wordt deze rekening aangewend voor de 29

aanschaf van effecten. Per 31 december 2012 is € 1.536.096 omgezet in waardepapieren. Ten opzichte van 31 december 2011 is dat € 328.361 meer. Een treasury comité, bestaande uit een lid van de Raad van Toezicht, het College van Bestuur, de stafmedewerker Personeel en Financiën en de deskundige van de bank komt tweemaal per jaar bijeen of zoveel vaker als de marktomstandigheden daartoe aanleiding geven. Het treasury comité voert overleg over de uitvoering van het treasury beleid. Op bladzijde 19 van het financieel jaarverslag is een overzicht van opgenomen van de beleggingen per 31 december evenals de looptijd van de beleggingen.

Expiratie Datum

Nominale waarde

Aanschaf waarde

€ € 300.000 299.575 344.000 320.397 150.000 141.655 200.000 131.620 300.000 299.000 25.000 21.819 200.000 171.926 150.000 150.104 1.669.000 1.536.096 Er is alleen belegd in obligaties met een minimale rating AA+.

BNG Variabele rente 0% Rabo Rente Clicker 2 2,9% Rabo Ned 10/20 2,927% Ned. Watersch. Steep NWB var. Lange rente bol 11-21 5,664% Ned. Watersch 05/35 2,811% European Inv 05/25 Rabobank Rente Clicker 08/18

9.4

2021 2020 2020 2045 2021 2035 2025 2018

Balans waarde 31-12-2012 € 299.575 320.397 141.655 131.620 299.000 21.819 171.926 150.104 1.536.096

Beurs waarde 31-12-2012 € 304.260 329.449 160.200 153.800 304.290 25.370 198.000 153.270 1.628.639

Kasstromen en financieringsbehoefte

Het exploitatietekort van € 164.514 en de hogere investeringen ten opzichte van afschrijvingen zijn van invloed geweest op het kasstroomoverzicht 2012. Voor 2013 is een positief exploitatiesaldo begroot. Noodzakelijkerwijs wordt geïnvesteerd in ICT in verband met de vervanging digiborden en hardware. In totaal zal naar verwachting € 398.505 meer aan liquide middelen worden aangewend. Een deel van de beleggersrekening zal hiervoor gebruikt worden. Gezien het eigen vermogen van Markant Onderwijs zal niet naar externe financiering gekeken hoeven te worden.

9.5

Financiële risico´s

Binnen Markant is in het voorjaar van 2012 een hernieuwde risicoanalyse opgesteld aan de hand van een elders ontwikkeld model en met behulp van input van het CvB, een aantal directeuren en de stafmedewerker Personeel en Financiën. Daaruit komen 5 risicogroepen naar voren: -

Krimp leerlingaantal Investeringen Concurrentiepositie en imago Onderwijskwaliteit Kwaliteit teams en leiding

Het financiële risico van groep 1 (krimp) wordt voldoende afgedekt door het worst case scenario opgesteld begin 2012 (daling instroom met 5%). Begin 2013 zal een bijgesteld worst case scenario worden opgesteld ten behoeve van de halfjaarlijkse bespreking van de risico- analyse in de RvT van Markant. Verder wordt ook in de MJB 2013 en volgende rekening gehouden met een stimuleringsregeling voor mobiliteit van medewerkers < 64. Op het gebied van Investeringen (groep 2) laat de Meerjarenbegroting 2013 en volgende ten opzichte van de vorige MJB een duidelijke groei zien.

30

Voor wat betreft groep 3 (Concurrentiepositie en imago) is inmiddels een marktonderzoek gestart in Prinsenbeek. Afhankelijk van de ervaringen, zal een dergelijk onderzoek ook in Teteringen worden gehouden. Risicogroep 4 wordt enerzijds afgedekt door de invoering van Integraal, de toenemende gerichtheid op opbrengstgericht werken en anderzijds door school specifieke actieplannen; deze zijn opgesteld naar aanleiding van eerdere bezoeken door de Inspectie. Door de Inspectie is in 2012 voor negen van de tien Markant locaties continuering van het basis toezichtarrangement in 2013 toegezegd. Een locatie, de Piramide is in het verslagjaar onder (licht) aanvullend toezicht geplaatst. De in 2011 en 2012 in gang gezette maatregelen bleken onvoldoende om in 2012 het vereiste niveau van eindopbrengsten te bereiken; overigens worden bedoelde maatregelen en de gerealiseerde verbeteringen op het gebied van een veilige schoolomgeving door de Inspectie positief beoordeeld. Intussen is de Piramide erin geslaagd in 2013 voldoende opbrengsten te laten zien en zal zij op basis van een in april ’13 uitgevoerd verificatieonderzoek opnieuw het basis- toezicht arrangement verkrijgen. Risicogroep 5 wordt voldoende afgedekt door het innovatiebudget 2012-2016 ad in totaal € 280.000,- bestemd voor investeringen in de medewerkers van Markant en de overige maatregelen van het nieuwe BOP. In dit kader verdient ook de Contourennota Personeelsbeleid van Markant Onderwijs van november 2012 vermelding. Deze is besproken in het DOPO en de GMR. Bespreking in de RvT heeft eind november ’12 plaats gevonden. Overige risico’s: Conform het advies uit de Managementletter 2011 is de voorziening onderhoud heroverwogen en is geïnventariseerd welke werkzaamheden uitgesteld kunnen worden (principe van “nut en noodzaak”). Lopend onderzoek door Inspectie/CFI met betrekking tot extra betalingen ad ruim € 95.000,- aan een voormalig personeelslid. Risico eerder ingeschat op max. € 60.000, -. Door Markant is gereageerd op een conceptrapport van bevindingen, opgesteld door de Directie Rekenschap. Vorderingen door de gemeente Breda, door Markant betwist: niet betaalde inkomstenbelasting ten tijde van vóór de verzelfstandiging van Markant; het betreft een bedrag ad afgerond € 49.000.

9.6

Samenvatting begroting 2013 en toekomstparagraaf

Baten Rijksbijdragen OCW Overige overheidsbijdragen- en subsidies Overige baten Totaal baten

Realisatie 2012 9.768.603 716.867 295.635 10.781.105

Begroting 2012 9.514.994 673.545 283.222 10.471.761

Begroting 2013 9.552.815 574.520 348.413 10.475.748

Lasten Personeelslasten Afschrijvingslasten Huisvestingslasten Overige lasten Totaal lasten

9.005.795 321.659 710.214 1.043.444 11.081.112

8.855.231 300.218 757.306 848.730 10.761.485

8.653.808 349.658 687.841 793.249 10.484.556

Saldo baten en lasten

-300.007

-289.724

-8.808

Financiële baten/ Financiële lasten

135.493

89.500

63.050

Nettoresultaat

-164.514

-200.224

54.242

31

Voor de meerjarenbegroting 2013 en volgende jaren wordt op voorhand uitgegaan van de volgende prognose leerlingenaantallen. Deze is gebaseerd op een neerwaartse bijstelling van de leerlingenprognose van de gemeente Breda aan de hand van werkelijke instroom. 1-10-2010 feitelijk 2158

1-10-2011 feitelijk 2100

1-10-2012 feitelijk 2067

1-10-2013

1-10-2014

1-10-2015

1-10-2016

2017

2002

1975

1962

De meerjarenbegroting 2013 tot en met 2016 laat een totaal positief exploitatieresultaat zien van ruim € 285.438 (exclusief, dat wil zeggen geen rekening houdend met investeringen in de Leonardo afdeling ad in totaal ruim € 17.878 en exclusief personele voorzieningen voor personele mobiliteit en innovatie ad elk € 90.000). De meerjarenbegroting gaat uit van een uitruil met scholen van INOS, zoals eerder genoemd. Voor een inhoudelijke onderbouwing wordt hier kortheidshalve verwezen naar het BOP 2012/2016 van Markant. Er wordt nog een worst case scenario uitgewerkt, waarbij rekening gehouden wordt met worst case demografische ontwikkelingen en de uitstroom van groep 8 leerlingen. Een eventuele daling van het aantal leerlingen met 5% kan door Markant Onderwijs in de komende periode van 4 jaar opgevangen worden. Ook in dit geval blijft Markant voldoen aan de door haar gehanteerde financiële streefcijfers.

10 Kwaliteitszorg Inmiddels werken alle Markant scholen met het administratie en leerlingvolgsysteem Parnassys. Dit maakt het mogelijk om per school de tussentijdse leeropbrengsten op uniforme wijze te monitoren. In 2011 heeft Markant een keuze gemaakt voor het bovenschoolse kwaliteitsmanagement systeem Integraal. Op deze wijze wordt het mogelijk de kwaliteit van de scholen nog breder te volgen met onder meer een “early warning” functie ten aanzien van de kwaliteitsindicatoren tevredenheid (van ouders, leerlingen en medewerkers) enerzijds en de (tussentijdse) onderwijsopbrengsten anderzijds. Zo wordt het voor het College van Bestuur en de schooldirecties mogelijk proactief in te grijpen en bij te sturen in situaties waar dat nodig is. Daarnaast is met ingang van het schooljaar 2011-2012 een uniform toetsprotocol ingevoerd en wordt sinds eind 2011 een nieuwe systematiek van managementrapportages gehanteerd die zich niet alleen richt op resultaten maar ook op het proces van verbetering. Zoals al gesteld heeft de Inspectie eind 2012 voor alle Markantscholen met uitzondering van de Pirmade op basis van de aangeleverde gegevens opnieuw het jaarlijkse basis toezichtsarrangement vastgesteld. Dat houdt in dat de Inspectie geen aanwijzingen heeft dat er belangrijke tekortkomingen zijn in de kwaliteit van het onderwijs en/of de naleving van de wet- en regelgeving. Voor wat betreft de Piramide geldt, dat de inspectie in haar rapportage waardering heeft geuit voor de eerder genomen maatregelen en voor de in gang gezette veranderingen sinds haar vorige bezoek, zij het dat deze in 2012 nog niet hebben geleid tot verhoging van de cognitieve opbrengsten.

11 Huisvesting Op het gebied van huisvesting zijn in 2012 de nieuwbouwprojecten in de wijk de Heuvel (Piramide) en Teteringen (Springplank) opgeleverd en feestelijk in gebruik genomen.

12 Governance Markant Onderwijs hanteert de Code Goed Bestuur Primair Onderwijs van de PO Raad, vastgesteld in januari 2010 (tekst beschikbaar op www.poraad.nl). In 2011 is een interne audit gestart om vast te stellen in hoeverre Markant daadwerkelijk aan alle eisen van deze code voldoet. Dit heeft geleid tot een interne rapportage met een aantal aanbevelingen, die besproken is met de Raad van Toezicht. De aanbevelingen zijn grotendeels geïmplementeerd en dit zal in 2013 worden afgerond.

32

13 Dialoog met belanghebbenden (horizontaal) De dialoog met de ouders van de leerlingen van de Markant scholen vindt op bestuursniveau plaats via de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) en op schoolniveau via de Medezeggenschapsraad (MR) van elke school. De GMR en de MR kennen naast een oudergeleding uiteraard ook een personeelsgeleding. Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van GMR en MR zijn vastgelegd in reglementen. Daarnaast kent elke school een Ouderraad, die vooral ondersteuning verleent bij de organisatie van allerlei activiteiten. Het beleid ten aanzien van de dialoog met ouders wordt mede gestuurd door de uitkomsten van het tweejaarlijkse tevredenheidonderzoek. Het laatste onderzoek is gehouden in 2009. In februari 2012 heeft een vervolgonderzoek plaatsgevonden De GMR van Markant Onderwijs is in 2012 zeven keer bij elkaar geweest voor overleg met de bestuurder. Aan de orde zijn onder meer geweest de meerjarenbegroting 2013 tot en met 2016, de kwaliteit van het onderwijs van Markant mede aan de hand van door de Inspectie uitgebrachte rapporten, de professionalisering van de organisatie van Markant, de financiële risico´s onder invloed van de economische crisis en de Contourennota Personeelsbeleid 2012 en volgende op basis het Bestuurs Ondernemings Plan voor de nieuwe planperiode. Het geïnstitutionaliseerde overleg met de gemeente Breda geschiedt deels via het Bestuurlijk Overleg Breda, het samenwerkingsverband van alle besturen van het Voortgezet en Primair Onderwijs in Breda, en op onderdelen via bilateraal overleg. Het overleg in BOB- verband had in 2012 betrekking op beleidsmatige zaken, zoals de Lokaal Educatieve Agenda, het gemeentelijke beleid met betrekking tot brede scholen, onderwijskansenbeleid en de aanwending en mogelijke decentralisatie van middelen op het gebied van huisvesting. Bilateraal overleg vindt vooral plaats op het gebied van onderhoud van schoolgebouwen. Gegeven het openbare karakter van Markant Onderwijs onderhoudt Markant daarnaast uiteraard een bijzondere relatie met de gemeente waar het gaat om statutenwijzigingen, benoemingen, goedkeuring van de begroting en het jaarverslag. De individuele scholen van Markant Onderwijs onderhouden in aanvulling op het voorgaande nauwe relaties met wijk- en buurtgebonden organisaties. Verder is sprake van diverse samenwerkingsverbanden gericht op specifieke doelgroepen en van participatie in diverse werk- en projectgroepen op het terrein van onder meer de aansluiting PO/VO. Waar sprake is van brede scholen zijn/worden met de betrokken partners samenwerkingsafspraken gemaakt en is sprake van een gemeenschappelijk managementteam per locatie, dat gericht is op een adequate uitvoering daarvan. De belangrijkste uitkomst van de externe horizontale dialoog in 2011 is het bereiken van overeenstemming tussen de gemeente en het Bestuurlijk Overleg Breda met betrekking tot een mogelijke doordecentralisatie van huisvestingsmiddelen. De haalbaarheid wordt thans uitgewerkt. Voor wat betreft de interne dialoog kan gesteld worden dat deze in een open sfeer is verlopen en een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de besluitvorming en continuïteit van Markant. De GMR en de MR’en maken hun eigen jaarverslag.

14 Politieke en maatschappelijke ontwikkelingen Het primair onderwijs is de afgelopen jaren niet buiten schot gebleven waar het bezuinigingen betreft. Daarbij worden onverminderd hoge eisen gesteld aan de kwaliteit van het onderwijs. Dit maakt keuzes met betrekking tot de inzet van beschikbare middelen onontkoombaar. Het primair onderwijs laat evenals de maatschappij in zijn geheel nog steeds een stijgend gebruik van digitale middelen zien. Digitalisering biedt daarbij nieuwe toepassingsmogelijkheden, die nog niet ten volle worden benut en leidt er tevens toe dat de verhouding materiële kosten (afschrijvingen) en personele lasten verandert. Dit maakt dat meer aandacht zal moeten worden besteed aan onderwijsinnovatie en de daarbij behorende kennis- infrastructuur van Markant Onderwijs.

33

Op het gebied van demografie laat het werkgebied van Markant Onderwijs een relatief stabiel beeld zien. Er is sprake van een lichte daling mede onder invloed van het feit dat een deel van eerder geplande woningbouw in Breda niet doorgaat (Teteringen, Bavel). Voor Markant Onderwijs is het daarbij zaak een competitief onderwijsaanbod te (blijven) bieden.

15 Verslag Raad van Toezicht De Raad van Toezicht houdt naast de bevoegdheden die de Gemeenteraad van Breda heeft op basis van de Wet op het primair onderwijs en de statuten van Markant Onderwijs en naast de bevoegdheden van de Inspectie, toezicht op het beleid van het College van Bestuur en op de algemene gang van zaken. Het toezicht op en de relatie met het College van Bestuur is vastgelegd in de Statuten van de Stichting, het Reglement Raad van Toezicht en het Reglement College van Bestuur. Het College van Bestuur rapporteert periodiek aan de Raad van Toezicht op basis van een afgesproken rapportagesystematiek. Hiermee krijgt de Raad van Toezicht de informatie die nodig is om het toezicht goed te kunnen uitoefenen. Daarnaast handelen Raad van Toezicht en College van Bestuur op basis van de door de PO raad in 2010 verbindend verklaarde Code Good Governance voor het primair onderwijs. De Raad van Toezicht heeft in 2012 zeven keer een vergadering belegd met het College van Bestuur. Hierin is getoetst of het uitgezette beleid tot resultaat heeft geleid. De Raad van Toezicht heeft zich in het verslagjaar vooral gewijd aan (1) de kwaliteit van het onderwijs van Markant mede aan de hand van door de Inspectie uitgebrachte rapporten, (2) de verdere professionalisering van de organisatie van Markant, (3) de financiële risico´s door de economische crisis en door de algemene trend van teruglopende leerlingaantallen, (4) de herinrichting van Passend Onderwijs in een nieuw op te richten samenwerkingsverband en (5) de voorgenomen doordecentralisatie van onderwijshuisvestingsmiddelen van de gemeente Breda naar de Bredase schoolbesturen gezamenlijk. In 2012 is overleg gevoerd met het Bestuur van de Rudolf Steiner School in Breda over zijn verzoek tot een bestuurlijke samenvoeging. Dit zal in 2013 zijn beslag dienen te krijgen. Daarnaast hebben verkennende gesprekken tussen de Colleges van Bestuur van Inos en Markant Onderwijs plaats gevonden over een mogelijke samenvoeging van scholen van beide besturen, die gehuisvest zijn in drie multifunctionele accommodaties. De Raad van Toezicht ondersteunt dit vanuit de gedachte dat mede onder invloed van krimp van het aantal leerlingen de kwaliteit van de onderwijsuitvoering gebaat is bij het samenvoegen van zes relatief kleine scholen tot drie grotere scholen. In 2013 zal hierover een onderzoek plaats vinden, waarbij ook de ouders nadrukkelijk zullen worden betrokken. De Raad van Toezicht kent een Auditcommissie, die geleid wordt door de vice voorzitter van de Raad van Toezicht. De Auditcommissie adviseert gevraagd en ongevraagd de Raad van Toezicht en het College van Bestuur over de rechtmatigheid en doelmatigheid van het financieel beleid en beheer van de Stichting en de door de Stichting in stand gehouden scholen. De Auditcommissie is in 2012 drie keer bij elkaar geweest. Daarnaast kent Markant Onderwijs een Treasury Comité, waarin een lid van de Raad van Toezicht, het College van Bestuur en de stafmedewerker Financiën en Personeel overleg voeren met de huisbankier over het beheer van de reserves van Markant Onderwijs overeenkomstig de richtlijn Beleggen en Belenen. De Raad van Toezicht heeft in 2012 op een tweetal scholen een werkbezoek afgelegd. Ook het komende verslagjaar zal de Raad zich op deze wijze informeren over het door Markant gegeven onderwijs. Verder hebben leden van de Raad de jaarlijkse Markant studiedag bijgewoond. De Raad van Toezicht gaat bij de invulling van zijn taak uit van drie pijlers waarop Markant Onderwijs steunt: continuïteit, kwaliteit en toegankelijkheid. Continuïteit. De continuïteit van de Markant scholen wordt primair gewaarborgd door de instroom van leerlingen. Innovaties in het onderwijs stimuleren de instroom waarbij betaalbaarheid en kwaliteit in evenwicht dienen te 34

zijn. Voor innovatie is in dat licht voor de planperiode 2012- 2016 een geoormerkt innovatiebudget vrijgemaakt. De instroom van leerlingen wordt in de praktijk bepaald door de keuze van ouders voor een school aan de hand van de criteria afstand tot de school, sfeer op de school en uiteraard de kwaliteit van het onderwijs c.q. de opbrengsten daarvan. In zijn toezichthoudende rol, richt de Raad van Toezicht zich dan ook vooral op de door Markant Onderwijs direct beïnvloedbare factoren. Kwaliteit van het onderwijs. De kwaliteit van het onderwijs staat de laatste jaren onder druk door bezuinigingen vanuit het rijk en de gemeente. De Raad van Toezicht stelt zich op het standpunt dat dit niet ten koste mag gaan van de kwaliteit van de onderwijsuitvoering. Dit betekent dat maatregelen om de kwaliteit op orde te houden en waar nodig te verhogen door de hele organisatie van Markant Onderwijs genomen moeten worden. Het inmiddels vastgestelde Bestuurs Ondernemings Plan 2012-2016 en de daarop gebaseerde School Ondernemingsplannen bieden daarvoor naar de mening van de Raad een goede basis. Toegankelijkheid. Openbaar Onderwijs biedt toegang voor iedereen. ‘Passend Onderwijs’ geeft hieraan verder invulling. Markant Onderwijs zal zich blijven inzetten voor het bieden van passend onderwijs aan minder-, gemiddeld en hoger begaafden dat aansluit bij de specifieke omstandigheden van wijken en individuele leerlingen. Zo bieden de Markant scholen al een gedifferentieerd aanbod per wijk/buurt en is er sprake van een zeer beperkt aantal verwijzingen naar het s(b)o. Voor hoger begaafden leerlingen zijn de zogenoemde Plusklas en de Leonardoafdeling van Markant actief. Verder wordt thans de mogelijkheid onderzocht om een zogenoemde Parelklas op te richten. De Parelklas is een voorziening in een reguliere basisschool voor kinderen met een ZML-indicatie (zeer moeilijk lerende kinderen, waaronder kinderen met een Downsyndroom). Alle scholen binnen Markant hebben de opdracht het basis toezichtarrangement te bezitten dat toegekend wordt door de Inspectie. Met dit arrangement toont een school aan te voldoen aan de kwaliteitsnormen die de overheid en dus de samenleving stelt. In 2012 heeft een school, de Piramide, door omstandigheden het toezichtarrangement (tijdelijk) niet gehaald. De effecten van eerder in gang gezette verbetertrajecten kwamen net te laat. Met het schrijven van dit jaarverslag heeft de Inspectie met een onderzoek vastgesteld dat de Piramide voldoet aan alle gestelde kwaliteitsnormen. Hiermee bezitten alle scholen van Markant het basis toezichtarrangement. Een compliment voor iedereen binnen Markant en speciaal voor de directie en medewerkers van de Piramide. De Raad van Toezicht ziet voor de komende jaren de nodige uitdagingen. Door innovaties en nieuwe ontwikkelingen van buiten opgelegd en ook van binnenuit geïnitieerd, staat het nodige op stapel zoals hiervoor al genoemd het nieuwe Passend Onderwijs, de samenwerking met de Rudolf Steinerschool, de samenvoeging van scholen met Inos en de doordecentralisatie van de onderwijshuisvestingsmiddelen. Als Raad van Toezicht volgen wij kritisch deze ontwikkelingen met het besef dat innovatie en vernieuwing ook moeten leiden tot verbetering. De laatste jaren zien wij duidelijk een verdere professionalisering van de organisatie, vooral ook op onderwijsinhoudelijk gebied. Het starten met kennisteams, het werken met Parnassys, het geven van Leonardo-onderwijs en nu ook de introductie van een Parelklas zijn hiervan voorbeelden. Ook voelen wij dat Markant steeds meer Markant aan het worden is, tien verschillende scholen onder één gemeenschappelijke paraplu. Deze ontwikkeling hebben wij duidelijk gevoeld tijdens de laatste twee Markantdagen. Wij zien, horen en voelen dat het College van Bestuur, de directeuren en alle medewerkers zich inzetten voor een professioneel en kwaliteitsgericht Markant waarbinnen iedereen zich inzet om te bereiken waar het uiteindelijk omgaat: het beste halen uit elk kind. Wij danken iedereen voor het enthousiasme en de inzet in 2012. Breda, 2 april 2013 De heer drs. P.F.A. (Peter) Moerkens MPM, voorzitter 35