Aan: aanwezigen en belangstellenden Van: Stichting Vrijwilligers Kasteeltuin Assumburg Heemskerk Betreft: verslag 2e meedenkbijeenkomst Spektakel Assumburg op 23 maart 2015 Datum verzenden: 15 april 2015 Beste deelnemers aan de meedenkbijeenkomst en overige belangstellenden, Hartelijk dank voor uw aanwezigheid en/of getoonde belangstelling voor het initiatief Spektakel Assumburg. Stichting Vrijwilligers Kasteeltuin Assumburg heeft een plan voor een spraakmakende theatermanifestatie in het slot, de kasteeltuin en het nieuw te bouwen bezoekerscentrum. De biënnale Spektakel Assumburg, met de eerste editie in het laatste weekend van mei 2016. Uw input en bereidheid om mee te doen verheugt ons. Dank daarvoor! De eerste openbare brainstormbijeenkomst vond half november 2014 plaats. Met de feedback en ideeën van ruim dertig aanwezigen hebben we het plan van aanpak kunnen aanscherpen. Daarnaast hebben we veel enthousiaste reacties vanuit Heemskerk en omliggende gemeenten ontvangen. Het toont de grote betrokkenheid van culturele stichtingen en verenigingen, maatschappelijke organisaties, onderwijs en het bedrijfsleven. Tijdens de tweede meedenkbijeenkomst op 23 maart hebben we tijd besteed aan uitwisseling van herinneringen en mooie, soms ook spannende verhalen over Heemskerk. Kent u bijvoorbeeld het gedicht 'De moord op de maagd van Assumburg'? Ook daar kwamen zo’n dertig belangstellenden op af om mee te denken over de verhalen en om te bespreken wat de mogelijkheden zijn om mee te doen aan Spektakel Assumburg. Hierbij ontvangt u het verslag van deze bijeenkomst. Het draagvlak is groot en dat geeft ons als bestuur de motivatie om de plannen in daden om te zetten. Inmiddels hebben we hebben een projectplan en begroting opgesteld, fondsaanvragen ingediend en zullen we ook sponsors aanschrijven. Als u nog tips heeft voor potentiële donaties uit de regio, vernemen wij dat graag. Ook hebben we een aantal kwalitatief goede amateurs en professionals bereid gevonden om aan Spektakel Assumburg mee te doen. Indien de financiële basis bij elkaar is geworven zal het project vanaf het najaar daadwerkelijk van start gaan. Een groot theatergebeuren in de kasteeltuin, met maatschappelijke inhoud die vrolijk van toon wordt gebracht. Over geschiedenis, dingen die hebben plaatsgevonden en vandaag de dag nog plaatsvinden. Het nieuw te bouwen bezoekerscentrum is een stuk zekerder geworden. De bouw begint in juni en het is volgens planning eind 2015 gereed. Het bezoekerscentrum doet dienst als uitvalsbasis en faciliteit bij Spektakel Assumburg. Tijdens de voorstelling loopt het publiek van locatie naar locatie in de kasteeltuin, het bezoekerscentrum en het slot Assumburg. We hebben Stella van Lieshout als tekstschrijver aangetrokken; de jonge professional Stella is geboren in Heemskerk. Ze heeft de opdracht om de komende periode onderzoek te doen naar de verhalen en historie van Heemskerk en slot Assumburg. Hiertoe gaat zij het gesprek aan met belangstellende bewoners, zodat er een basis voor een script is en er bijpassende legendes verzonnen kunnen worden in de workshops die in het najaar worden gegeven. Uw verhalen en input zijn van harte welkom! U kunt hierover contact opnemen met Stella van Lieshout:
[email protected] Verdere informatie over dit initiatief: • Lees projectplan Spektakel Assumburg op www.kasteeltuinassumburg.nl • Volg kasteeltuin Assumburg op Facebook. • Neem contact op met Daniëlle Koelemij, zakelijk leider Spektakel Assumburg. 06-13376280,
[email protected] of
[email protected] Met vriendelijke groet, Piet Joustra, Jan Broekkamp, Marianne Langeveld, Cor de Gelder en Ina Dijkman. Bestuur Kasteeltuin Assumburg
[email protected] Postadres: Stichting Vrijwilligers Kasteeltuin Assumburg. Tolweg 9a , 1967 NG Heemskerk.
Pagina 1 van 5
Op zoek naar verhalen en de totstandkoming van het script. Het thema van Spektakel Assumburg 2016 is ‘verdeling van de welvaart’. We willen op theatrale wijze de graaicultuur uitbeelden met theater, muziek en sport: is genoeg dan niet genoeg? We gaan op een interactieve manier verhalen verzamelen en iedereen betrekken in het proces. Scriptschrijver Stella van Lieshout (focus) en theatertekstschrijver en dramaturg Gerard Kooistra (overview) baseren het script op verhalen die mensen aanleveren; dit mag nadrukkelijk een mengelmoes van historie, heden en fantasie zijn. De scriptschrijvers geven plaats aan groepen en vinden plek voor mensen die mee willen doen. Ze gaan op een interactieve manier verhalen verzamelen en iedereen betrekken in het proces. Doel is nieuwe sagen en legenden maken die gedragen worden door Heemskerk. Op de meedenkbijeenkomst kwamen de volgende onderwerpen ter sprake: a. Persoonlijke herinnering en spannende verhalen. Heemskerk en Beverwijk in de middeleeuwen Uitzoeken eerste bewoning Heemskerk tot aan heden met behulp van archeologische werkgroep Beverwijk en Heemskerk. Het dorp is 800 jaar geleden ontstaan en heeft een relatie met het slot aan de Hoef in Egmond. Lees het verhaal Slot aan de Hoef van Johan Kievit. Het gaat over de strijd tussen de Kabeljauwen en Graaf van Loon uit Gelderland, die deel uitmaakte van de Hoeksen. De volksgezinde ridders Wouter van Egmond ‘Kwade Wouter’ en Albert van Banjaart waren goed bevriend. De Graaf van Loon probeerde Kennemerland in te pikken en werd thuis te Heemskerk opgesloten. Hij sloot een verbond met de Heemskerkers en zij werden door de Kabeljauwen (o.a uit Beverwijk) gezien als verraders. Was sindsdien een probleem. Nu is de strijdbijl begraven. Hoekse en Kabeljauwse twisten Heemskerk was Hoeks - machtsgezind - en steunde over het algemeen de gevestigde orde: die van Margaretha van Beieren. Beverwijkers waren de Kabeljauwen en volksgezind. De kas was min of meer leeg door de vele oorlogen. Het conflict ontstond omdat Margaretha jaargeld eiste, dat ver boven de draagkracht ging van de bevolking en edelen. Denk aan de recente maatschappelijke discussie over de salarisverhoging ABN Amro. Belegering Fort Assumburg Kromme Naaier was een belangrijke verbindingsrivier, die werd afgesloten door landheer de Heer van Assendelft. De boeren uit Assendelft komen in opstand wegens watergebrek en belegeren het kasteel met hooivorken. De soldaten vluchtten naar slot Assumburg. Piet Diemeer verzamelt dat soort boerengereedschappen zoals hooivorken. Hij maakt een kopie van een boek over dit onderwerp als input voor script Spektakel Assumburg. De strijd tussen Heemskerk en Beverwijk Ik woon op bus en dam achter het spoor en ben eigenlijk Beverwijker. En uit Heemskerk zeggen ze altijd: je wilt als Heemskerker nog niet dood gevonden worden in de Wijk’. Volksfeesten Beverwijk Het boterde niet als de Heemskerkers naar de feesten in Beverwijk kwamen. Dan werd er ‘Ioo’ geroepen. Als Beverwijkse jongeren de Heemskerkers uitscholden voor ezels, door ioor en voortmaken (ezel) te roepen, konden ze dat niet hebben. Ze moesten dan maken dat ze wegkwamen en hard rennen om ze voor te blijven. Rol Hoogovens, welvaart en geld Explosie van het aantal bewoners in het dorp in 15/20 jaar. Overvleugeld door fabriek, huizen tegen de grond gegooid met grof geweld. Dorpskern weg en afgebroken vanwege de macht van het geld. De oude infrastructuur en architectuur is eigenlijk kapot gemaakt door de Hoogovens. Veel werknemers moesten in Heemskerk worden gehuisvest. Daardoor is er veel (lelijke) nieuwbouw geplaatst en verdween de oude dorpskern. Verder onderzoek naar doen. b. Collectief geheugen, de historische personages-quiz. Spookverhalen Tientoner bullebak. Gebeurtenis: kinderen die in het graanland verdwalen en er nooit meer uitkomen omdat een oud wijf ze dood maakte. Diverse varianten: de man met het mes in het water, kinderschrik, het Kroelebos en de Elfridder. Vrijburg Geschiedenisverhaal van de vrouw die haar man hielp te vluchten uit het kasteel door hem in een boekenkist te verstoppen. Lucebert Beroemde kunstenaar Lucebert heeft enige tijd in Heemskerk gewoond en hij heeft over Heemskerk geschreven. Lees boek van Peter Dikker. Pagina 2 van 5
Herinneringen a. Ouderwetse gezelligheid op het veld met een vuurtje, pannenkoeken bakkend in de hut. b. ’s Nachts stiekem zwemmen in de Waterakkers. c. Zware tijden in de oorlog als bewaker van het gasbedrijf. d. Actie handen af van Heemskerk, bij inlijving door Beverwijk (uitzoeken). e. In de acht zaligheden (8 huisjes, in 1 kon je snoep halen) haalden we oudhollands snoep en ouderwetse neusfluitjes om op school mee te fluiten. f. Heemskerk omgeven door natuurlijke waterlopen met onderin twee beekjes van 35-40 centimeter afstand van elkaar. Dat noemde men enkelbreker. g. Donkey Shot was wereldberoemd in Noord-Holland. Wij gingen en vanuit Alkmaar naar toe. c. Persoonlijke binding. One sentence-stories, in groepjes. Met de zogenaamde ‘one sentence stories’ is het de bedoeling om een beeld of zin te creëren die aanleiding geeft tot een nieuw verhaal. Dit is het resultaat van de sessie op de meedenkbijeenkomst: Bollen pellen Elke vakantie richting Heemskerker Duin en weer terug; met een gezicht vol stof en bloedende handen van het bollen pellen. Maar o zo leuk! Beeld: grote tassen. Bijnamen De familie Beentjes worden de oliebollen genoemd, omdat de moeder oliebollen bakte en verkocht langs de deuren. Familie Beentjes gaat met oliebollen langs de deur. Net als vele andere families die ook bijnamen kennen. Industriële revolutie Door de komst van de Hoogovens veranderde heel Heemskerk; nonnen vertrokken, het ziekenhuis werd gebouwd en het rusthuis werd de muziekschool. Het stratenplan van Heemskerk dwong ons te verhuizen. We moesten naar een andere school vanwege het stratenplan. Verboden te stropen door Baron van Tuyl Als je een tuintje pachtte van Baron van Tuyl tot Serooskerk, dan mocht je niet stropen op straffe van weggezonden worden. Ideeën a. Piketty in Heemskerk: de bewoners van Assumburg versus De acht zaligheden. b. Spoken: op zoek naar spoken uit het verleden, als ghosthunter in Kasteel Assumburg. c. Trouwen: bruidsparen begeleiden tijdens de mooiste dag van hun leven. d. Tientoners is een goede naam voor een ad hoc Spektakel Assumburg muziekgroep 10
.
Meedoen met Spektakel Assumburg. Een samenvatting van reacties van aanwezigen op de meedenkbijeenkomst en berichten van belangstellenden: Aanwezigen op de meedenkbijeenkomst 1. Marjon van Kooten, voorzitter en secretaris van de scoutinggroep Elfregi Helen Keller zegt dat de scouting (12+) kan helpen met de opbouw, het bouwen van torens en brood bakken/catering. 2. Menno Mijwaart heeft een bedrijf Many More Events dat evenementen op- en afbouwt. Hij kan meedoen met opbouw podia, marketing, evenementbegeleiding en draaiboek maken. Als amateurtoneelspeler doet hij mee met Goed Bezig. 3. Annelies Vessies was projectleider van 750 jaar Heemskerk en biedt een script aan ter inspiratie. Ze werkt samen met zeven kunstenaars aan het organiseren van the Big Draw, een fenomeen afkomstig uit Engeland. Doel is iedereen samen aan het tekenen krijgen . Dit jaar zal het plaatsvinden in oktober. Vorig jaar in Jansheren. Nu op zoek naar spannender locatie in Heemskerk. Optie organisatie in mei als onderdeel van Spektakel Assumburg? Eventueel campagnebeeld ontwerpen? Annelies neemt contact met bestuur op over andere activiteiten in de tuin. 4. Joke van Bree heeft decorbouwervaring. 5. Anneke Mevissen: Beverwijks Oratoriumkoor kan muzikale invulling met 60 mensen verzorgen, bijv. Carmina Burana. 6. Tientoners muziekgroep met tien tonen samenzang onder leiding van dirigent Piet Haan. 7. De spelers van Theatergroep Vriendenkring hebben interesse om mee te doen met de theatervoorstelling. 8. Piet Diemeer maakt replica’s van zwaarden, harnassen, hooivorken en schilden. Ook speelse replica’s zijn mogelijk. Pagina 3 van 5
9. De Trawanten maken middeleeuwse muziek en kunnen met bestaand repertoire optreden. 10. Piet Odier van Piet Hein en de Zilvervloot: Fremersberg fanfare als beroemd muziekstuk. Voorbeeld van een in één keer meezingbaar lied ‘Met zyn lans, kwade Wouter pakt zyn kans’. Zoiets zou ik/wij/samen voor Spektakel Assumburg in elkaar kunnen zetten, wellicht voor een Tientoners orkest. 11. Telefoongesprek 21 maart naar aanleiding van bericht in de krant: Ik ben een amateurmuzikant die tekst en muziek schrijft en een opnamestudio aan huis heb. Ik heb 6 cd’s gemaakt, waarvan 4 stuks met verhalen en liedjes over Heemskerk (cd 5 gaat over Maarten van Heemskerck en cd 6 over Sinterklaas). De liedjes zijn met 200 mensen uit Heemskerk en omgeving gezongen. De liedjes zijn te beluisteren op www.dekennemerdelta.nl Ik ben in 1998 als vrijwilliger begonnen bij radio Heemskerk en ken veel mensen. Spektakel Assumburg mag de CD’s gebruiken, dat is mijn belangeloze vrijwilligersbijdrage. Wel graag bij me thuis ophalen; vanwege een fysieke beperking kan ik niet naar de meedenkbijeenkomst komen. Jan Schrama 12. Telefoongesprek 19 maart naar aanleiding van bericht in de krant: Als kind ben ik opgegroeid in het witte huis aan de Tolweg 14; dat is het 1e huis beneden over de weg. Mijn broer Jan van Bleeker (75) woont er nog steeds. We speelden als kind in de toren van het slot en liepen over planken op zolder. Er was een duiventil met stro en een dikke deur waar we snoepjes door het luik gaven. De vader van mijn vriendinnetje Marijke Dils was herbergier. Daar heeft Jacoba van Beieren gevangen gezeten. Ik hoop dat u iets aan mijn verhaal heeft. Vanwege mijn leeftijd (79) kan ik niet uit Uitgeest naar de meedenkbijeenkomst komen, maar ik vind het een mooi initiatief. Annie Heijen
E-mailberichten van belangstellenden 1. Naar aanleiding van het artikel in de Kennemer. Hierbij een legende over Assumburg. De laatste zinnen over de oorlog horen er niet bij. Verder bezit ik nog een dun boekje over het Spook van Assumburg. Verder heb ik veel afbeeldingen van het kasteel en een zelf geschreven handleiding voor het kasteel voor de gidsen. Dat heb ik zelf vele jaren gedaan. Mocht je interesse hebben, dan hoor ik het wel. Ton de Vries. 2. Ik ben de ontwerper, animator en begeleider geweest van de aanleg en de ontwikkeling van de kasteeltuin tot en met 2012. Vanaf 2012 nog vrijwilliger, adviseur en rondleider bij de tuin. Op woensdagavond 29 april verzorg ik een PowerPointpresentatie over het ontstaan van deze bijzondere tuin in de bibliotheek van Heemskerk. Hiermee kan je meer achtergrondinformatie opdoen, die mogelijk nuttig zou kunnen zijn voor de manifestatie. Nico Brantjes 3. Helaas kon ik 23 maart niet aanwezig zijn op de brainstormavond over het spektakelstuk in de tuin van Kasteel Assumburg. Ik heb wel een idee voor het toilettenblok: Deze omtoveren in "The plee's to be' met een DJ en waar gedanst kan worden, zodat het toiletbezoek een feestje wordt (gezien op Oerol en het was erg leuk en sloeg aan). Ik heb ervaring in het culturele werk: secretaris en organiseren evenementen Cultureel Café Camille, kunstuitleen Heemskerk, bedenken en organiseren activiteiten kinderen 2-12 jaar. Dorothé Rijnbergen 4. In december 2014 hebben wij telefonisch contact gehad over het ‘Spektakel Assumburg’. Ik heb toen aangegeven graag mee te willen denken. In het telefonisch overleg heb ik verteld over de activiteiten in het kader van ‘Kerst op het Plein’. Begin dit jaar heb ik daar een opiniërende impressie over geschreven onder de titel ‘Veenbrand in de polder?’ Het is tevens een illustratie van de opzet en werkwijze van dit evenement In Heemskerk. Gert Dammer. 5. Vandaag las ik over jullie bijzonder leuk klinkende project Spektakel Assumburg in het plaatselijk krantje. Jullie zijn op zoek naar verhalen en historie van Assumburg én Heemskerk. Neem dan eens een kijkje op onze website www.lichtoplegenden.nl . Hier verzamelen wij volksverhalen, sagen en legenden uit heel Noord-Holland, met een behoorlijk aandeel voor Heemskerk. Ons doel is uiteindelijk een tv-serie te maken waarin een aantal van deze vertellingen wordt verfilmd met behulp van lokale verhalenvertellers, acteurs en muzikanten. Een kleine impressie daarvan is te zien op onze homepage. Ik weet niet precies naar wat voor verhalen jullie op zoek zijn, maar wat betreft Heemskerk krijgen we ontzettend veel input van Piet Diemeer. Hij is agrariër en amateurhistoricus uit Heemskerk en schrijft schriften vol voor ons. Een deel daarvan is al opgenomen in de collectie van het NoordHollands Archief. Jullie project klinkt geweldig én ik ben dol op Assumburg en Heemskerk, dus ik meld me bij deze dan ook graag aan voor de meedenkbijeenkomst. Josephine Vollbehr 6. Wij hebben uw mail ontvangen over de bijeenkomst van 23 maart a.s. Wij zullen even navragen of we hier bij kunnen zijn. Leuk detail wellicht , onze vereniging is begonnen bij Kasteel Assumburg in 1970 vandaar onze naam. Ik laat u zo snel mogelijk weten of er iemand van onze vereniging aanwezig wil / kan zijn. Silvia Gerrits, voorzitter Handboogsportvereniging Assumburg. 7. Ik hoop dat er ook aan de kinderen gedacht wordt bij dit evenement, net zoals bij paleis het Loo. Ankie Dijksma. 8. Wij organiseren professionele theater, kindertheater, klassieke muziek voorstellingen, wereldmuziekvoorstellingen en filmvoorstellingen. Daarvoor huren wij gezelschappen in en van de bezoekers vragen wij toegang om deze gezelschappen te kunnen betalen. Wij hebben geen vrijwilligers die deel kunnen nemen aan optredens. Kunnen wij dan een positieve bijdrage leveren aan jullie plan? Ik heb het er in het bestuur over gehad en wij willen de volgende bijeenkomst bijwonen om te kijken wat voor bijdrage wij kunnen leveren. Henny Kelder, penningmeester Culturele Cirkel. Pagina 4 van 5
9.
Wij zijn het Heemskerks gemengd koor Musical Sound. Ons repertoire bestaat uit film-, popmuziek maar vooral musicals. Afhankelijk van het nummer dat we zingen, passen we eenvoudige choreografie toe en wordt er ook wel gebruikgemaakt van poppen en/of aangepaste kleding. Wij verzorgen met ons gevarieerde programma gezellige optredens. Dit jaar bestaan wij 30 jaar en wij hebben met veel plezier op 15 november ons jubileum gevierd met 2 concerten. U kunt nog meer informatie vinden op onze website www.musicalsound.nl Graag worden wij op de hoogte gehouden m.b.t. de theatermanifestatie, het spektakelstuk Assumburg. Anne van Ettinger, Musical Sound.
Fotoverslag 2e meedenkbijeenkomst Spektakel Assumburg op 23 maart.
Foto’s Daniëlle Koelemij
Pagina 5 van 5
