Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Goed & Energiezuinig Verlichten
Chris VANDENDAEL n
nv
URL: www.ecolux.be
Leuven
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen
Alleen over energiebesparing praten of studies laten maken is volkomen zinloos Zonder verdere actie wordt elke studiekost nogmaals één van de zovele –VASTE VASTE & NUTTELOZE– NUTTELOZE (bedrijfs)uitgaven De enige juiste oplossing is ACTIE te NEMEN,… en dán pas zal het energieverbruik écht dalen
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Licht & Energiezuinig RELIGHTING Volgens marktonderzoek (1994 -’95) 1. Blijkt zéér ongeloofwaardig 2. Core-business heeft de hoogste prioriteit 3. Een uitgesproken tekort aan technische kennis 4. Hiervoor is principieel geen BUDGET beschikbaar 5. Belangenverschil (tussen de huurderhuurder-eigenaar) eigenaar)
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Hét –aller grootste– probleem is
ONGELOOFWAARDIGHEID
Woordelijk citaat uit het marktonderzoek van 1994
(Gentse Vlerick Hogeschool)
…. De resultaten uit sommige studies inzake RELIGHTING zijn zo positief dat ze zéér ongeloofwaardig overkomen. Een aantal respondenten vergeleek zo’n studie met beleggingen. Hun redenering was dat men in die zaken voorzichting moet zijn omdat men al heel wat wilde verhalen “à la Van Rossem” heeft gehoord. “Iemand die een investering aanbiedt met een intrestmarge van 35%, ga je ook niet geloven”.
Vele adviseurs overdrijven om te overtuigen (dit maakt het wantrouwen alleen nog erger)
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Ja,… MAAR
WAAROM steeds uitstellen ? Dit nutteloos verbruik is zichtbaar en zelfs voelbaar
ONMIDDELLIJK actie
Omdat het alleen in de boekhouding merkbaar is
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen
Kan men nog energiebesparen vertrekkend van een veel te laag initieel lichtniveau ?
24x (1.58W)
12x (1.35W)
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen
‘‘ Voldoende licht ’’ = zéker niet voldoende
GENOEG licht = geen synoniem van GOED licht
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Snel en scherp waarnemen dankzij goede verlichting
Hoe meer details we kunnen zien, hoe sneller en hoe scherper ons zicht wordt
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen
• • • • •
Goed licht → max. aan visueel comfort Een correct lichtniveau Een goede gelijkmatige verlichting Licht moet aangenaam aanvoelen Zeker geen lichthinder
+ Energiezuinige verlichting
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Zorg voor een correct lichtniveau
Dagklassen 300 Lux
Avondklassen 500 Lux
Laboratoria 500 Lux
Gangen & Trappen 150 Lux
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Goede & gelijkmatige lichtverdeling (ook zonder randzone) randzone)
Licht mag vooral niet opvallen (u mag niet zien van waar het licht komt) komt)
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Geen storend licht → Lage luminantie
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Licht → moet aangenaam en zacht zijn
Licht → DIMMEN i.f.v. gebruik & daglicht
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen VERLICHTING & RELIGHTING,…
Handig & Graag n° ……
geen enkel probleem,… doen wij ook
LAGE prijs LAGE verdiensten
= Aan de school om daar NIET in te lopen
Via VARIANTE gaat men
RENDABILITEIT opdrijven Technische PROBLEMEN ???
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Een beter verlichting verkrijgt men niet alleen door voor,… meer of sterkere lampen te kiezen
→ GOEDKOPE LICHTARMATUREN (lumen, power) Lichtbron → = klant met licht overdonderen
Reflector
Het resultaat van het ’’LICHTGEHEEL’’ moet primeren boven de hoeveelheid aan licht
?
(= licht richten daar waar het moet zijn) zijn)
→ DURE VERLICHTINGARMATUREN
→ = fijngevoelig omgaan met licht
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Low Budget
Professioneel
Opmerkingen
Egem. +500Lux
---
1x49W - EVSA
Lamptech./HF
Semi luminant
Laag luminant
Meer comfort
4x5=20stuks
3x4=12stuks
-40%
Gemiddeld Lichtniveau (bij einde levensduur)
467Lux
470Lux
---
Laagste lichtwaarde
156Lux
257Lux
+65% tov 156Lux
Hoogste lichtwaarde
638Lux
606Lux
---
Lichtuniformiteit
33%
55%
Zonder randzone
Opgesteld lichtvermogen
2,220kW
0,648kW
-71%
1,77W/m²/100Lux
Toelaatbaar 2,0W
(Ontwerp van de architect)
Vraag: Licht conform aan de NORMEN Type toestel Type reflector Aantal toestellen/klaslokaal
Specifiek Lichtvermogen (REG)
Egem. +500Lux 2x58W - KVSA
(*)
(*)
6,09W/m²/100Lux
(*)
Totaal aantal toestellen in project
70 stuks
48 stuks
Totaal aantal lampen in project
140 stuks
48 stuks
-65,7% (#)
RECUPEL-kost/lampvervanging
0,50EUR/toestel
0,25EUR/toestel
>50%
JA
Energiezuinig
11.200 EUR (*)
Verschil -6,5%
Subsidie via netbeheerder Investering totale project (geïnstalleerd)
NEE
(*)
12.000 EUR (*)
-31,5%
(+leidingen)
Goed & energiezuinig licht is veel meer dan ‘‘een ’’ armatuur + ‘‘een ‘‘een’’ ‘‘een HFHF-ballast’’
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen GOED Licht → kies voor de juiste reflectoren
Geen enkel van deze 4 gelijk-soortige lichtarmaturen (2x36W) stralen/geven hetzelfde lichtresultaat
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Lichtarmaturen en hun Reflectoren HF
HF
T8
T5
Juiste samenspel tussen optiek, lamp en ballast
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen
Reflector Analyse A
73%
B
72%
C
D
87%
85%
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Lux 1000
A 56% C 57% D 49% B 53%
500 Nuttige vloeroppervlakte
0
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen
Emin/Egem
54% ?
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Kleuren hebben invloed → op het lichtresultaat (van de vloeren, wanden,…) → op kleur/kleurverandering
New Egem: 640 Lux
Old Egem: Egem:285 565Lux Lux New (hier) -12% Licht
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Geeft automatisatie extra energiebesparing ?
Initieel energieverbruik Nieuw vóór automatisatie Nieuw MET automatisatie
500 Lux
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Geeft automatisatie extra energiebesparing ?
Daglichtregeling Initieel energieverbruik Nieuw vóór automatisatie 500 Lux Nieuw MET automatisatie
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen
Waar moeten scholen vooral aan denken? LichtLicht-energie is leeuwenaandeel van elektriciteitsfactuur Beperkt aantal branduren kan geen snelle TVT geven Elektriciteit wordt met de dag duurderduurder-enen-duurder
Veel daglicht
→
Dimming is zeker geen luxe
Sporthal wordt heel vaak ook ‘s avonds verhuurd
School moet werken met de middelen die ze krijgt Ga het halen daar waar het voor het rapen ligt Gebruik alleen die energie die je echt nodig hebt
(LICHT)
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Wanneer kan/moet u aan Relighten denken? Welke lampen heb je in de school ? Ø26 - Ø38 of Ø54 (HO of PowerGrove) PowerGrove) Gebruik dus NOOIT meer T12 of Ø38mm en ...
KWI 63%
TLTL-F reflectorlampen TLTL-M/RS rapidstartlampen HPL, HQL of HSL kwikdamplampen
= zeker GEEN GOED advies
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Wanneer kan/moet u aan Relighten denken? Welk armatuurtype heb je in de school ? naakte strip of trogarmatuur
witgelakte reflector --- geel en bruin door vervuiling Dus NOOIT meer witte reflectoren want ... KB, ARAB opaal of prismatische kappen
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Wanneer kan/moet u aan Relighten denken? Zijn er zeer veel armaturen in de school ? - Zijn die er wel allemaal nodig ? - Doorlopende lichtlijnen met 1 of 2 lampen - Zeer dicht bezaaide toestellen (kort op elkaar)
Defecte ballasten & condensators ? Veel invallend daglicht ?
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen
Slot,… Hoe denkt u dit te moeten pakken ?
Hopelijk NIET door,… Oude 2.36W te vervangen door nieuwe 2.36W/HF maar wel,… PROFESSIONEEL
Besparen op de Energiefactuur in
Scholen Vuistregel Specifiek verlichtingsvermogen < 10 à 12W/m² 36W lamp = 1,20m →
(verbruikt >45W)
58W lamp = 1,50m →
(verbruikt >75W)
(18 arm x 2.36W) = 1.620W = 21,41W/m 21,41W/m² (8,65 x 8,75) = 75m²
Besparing 11,41W/m² of + 53%