THEMA 7 : de energiefactuur van huurders en eigenaars verlichten Lijst van maatregelen aangekondigd in het regeerakkoord
Acties
Vooruitgang September 2013 Gerealiseerd
In realisatie
In project
Wetgevend initiatief
aangekondigd
Het energiecertificaat waarin voorzien is in de ordonnantie houdende de energieprestatie van gebouwen en dat de energie-efficiëntie van het goed bepaalt, zal bij het begin van de legislatuur goedgekeurd worden.
Opgegeven
Niet begonnen
48
Info/commentaar
De besluiten over de inwerkingtreding van het energieprestatiecertificaat werden in februari 2011 goedgekeurd. Vanaf 1 mei 2011 moet een certificaat worden afgeleverd bij verkoop van een woning en vanaf 1 november 2011 voor verhuur van woningen. Jaarlijks worden er in Brussel ongeveer 15.000 woningen verkocht en 63.000 woningen verhuurd, wat een theoretisch cijfer geeft van 78.000 certificaten die jaarlijks zouden moeten worden uitgereikt. Minister van Leefmilieu Huytebroeck verklaarde in de commissie huisvesting 28 mei 2013 dat zowat 1 woning op 6 over een energieprestatiecertificaat zou beschikken. Dat komt neer op ongeveer 85.000 uitgereikte certificaten. Onze indruk is dat het certificaat vooral wordt aangevraagd bij verkoop van de woning en bij verhuur door commerciële agentschappen. Bij de gewone, particuliere verhuurder is het certificaat volgens ons nog niet voldoende doorgedrongen. Dit is niet goed, maar was eigenlijk voor wie de Brusselse private huurmarkt een beetje kent te verwachten. Bij de invoering van de wetgeving hadden we kritiek op het gebrek aan garantie op kwalitatieve certificaten (onder meer door een minimieme opleiding en een gebrek aan onafhankelijkheid van de certificateurs). Die kritiek blijkt in de praktijk te worden bewaarheid, want minister Huytebroeck kondigde in de commissie huisvesting van 28 mei 2013 aan dat ze de ordonnantie wil wijzigingen om onder meer aan de kandidaatcertificateurs een minimum (technisch) diploma op te leggen.
49
Om de huurders bescherming te bieden bij verhuring van een woning met een buitensporig
Studie
Van een in december 2012 betere communicatie en informatie naar de naar de particulieren over wat een certificaat juist is, hebben we geen weet. Deze piste is verlaten, voornamelijk omdat de vrees bestond dat té veel woningen hierdoor ongezond of onbewoonbaar zouden verklaard
THEMA 7 : de energiefactuur van huurders en eigenaars verlichten energieverbruik zal onderzocht worden of het mogelijk is in de Huisvestingscode een drempel vast te leggen teneinde te kunnen uitmaken wanneer een woning energie-inefficiënt is. 50
De verbetering van de energieprestatie van de sociale woningen is noodzakelijk, maar mag niet leiden tot een stijging van de combinatie van sociale huurprijzen en huurlasten en moet, in de mate van het mogelijke, leiden tot een daling van de globale kostprijs ervan, waarbij indien nodig een beroep wordt gedaan op een systeem van een derde investeerder.
Politieke intentie
kunnen worden. In de vernieuwde Huisvestingscode en het ontwerpbesluit over de normen is dan ook geen ‘seuil d’insalubrité énergétique’ opgenomen. Een voorstel van de BBRoW om een laag ‘energieprestatiecertificaat’ te beschouwen als een aanduiding van mogelijk niet respecteren van andere kwaliteits- en comfortnormen werd niet weerhouden. De beheersovereenkomsten gesloten tussen de 33 OVM’s en de BGHM op 28 oktober 2011 voorzien ondermeer in een passiefstandaard voor de nieuwe woningen en de ‘lage energie-standaard’ voor de renovatie van woningen. Om een stijging van de woonkost te vermijden na renovatiewerken, had de Regering tijdens de vorige legislatuur al beslist om de subsidie van de regering op te trekken tot 50%. Pour la rénovation énergétique du parc existant, le Secrétaire d’Etat annonce en Commission Logement du 20 décembre 2011 que dans le cadre du quadriennal 2010-2013, le budget régional pour les rénovations lourdes, concernant essentiellement ce volet énergétique, atteint plus de 136 millions d’euros. Hierbovenop komt ook de mogelijkheid voor de OVM’s op energiepremies aan te vragen. En plus, l’IBGE a lancé un appel à projet PLAGE (Plan Local d’action pour la gestion de l’énergie) à destination des SISP. Seulement six dossiers ( les SISP Assam-Sorelo, le Foyer Anderlechtois, le Foyer Bruxellois et le Foyer Laekenois, plus les deux fédérations ALS et FESOCOLAB), ont été retenus en novembre 2011 pour bénéficier d’un soutien à l’amélioration des performances énergétiques de leur parc de logements (notamment via l’engagement pendant 4 ans d’un responsable énergie). En tout, le montant des subventions accordées à ces six sociétés s’élève à près d’1,2 millions d’euros. Er is ondertussen ook een twee projet Plage gelanceerd. En er zijn verschillende projecten van co-generatie in de sociale huisvestingssector, met samenwerking van de privé-sector. Hierboven een aantal maatregelen die moeten verhinderen dat de totale woonkost (huur + lasten) toeneemt, maar er is geen garantie dat dit niet kan gebeuren. Vraag is ook of dit absoluut vereist is : moet een sociale woning die oorspronkelijk aan basisconfort ontbrak en nu volledig gerenoveerd is tot een laag energiewoning aan dezelfde
THEMA 7 : de energiefactuur van huurders en eigenaars verlichten (basis)huurprijs + kosten worden verhuurd ?? Une dernière nouveauté : un arrêté gouvernemental relatif à la mise en place d’une mutualisation entre locataires sociaux, des économies d’énergie générées par le caractère passif d’un logement social, a été approuvé par le gouvernement en mai 2012.
51
Het Gewest zal bij het BIM een dienst oprichten voor de begeleiding van de gezinnen bij het rationeel energieverbruik, ecobouw.
Andere actie
De regering heeft in mei 2012 een besluit goedgekeurd waarmee de energiebesparing in een sociale passiefwoning gedeeltelijk wordt ‘gemutualiseerd’ en er een solidariteitsfonds wordt opgericht voor energiebesparende werken in de andere sociale woningen. De regering heeft beslist om een Huis voor Energie en Ecobouw op te richten voor de begeleiding van de gezinnen. Le gouvernement a décidé de mettre en œuvre au sein de l’IBGE une Maison d’Energie et de l’Eco-construction ainsi que six antennes locales- une dans chaque zone de police – qui permettraient d’offrir un service d’accompagnement aux ménages. Les antennes locales : - Bruxelles-Ville et Ixelles : le projet est porté par le CPAS de Bruxelles, le CPAS d'Ixelles et le Réseau Habitat ; - Molenbeek, Jette, Ganshoren et Koekelberg : le projet situé à Jette est porté par l'asbl Bonnevie, les communes de Molenbeek et de Jette ; - Schaerbeek, St Josse, Evere : Maison de la Rénovation, commune d’Evere et commune de St Josse. - Watermael-Boitsfort et Auderghem : le projet est porté par la commune de Watermael, EcoRES, 21 solutions, rejoints par les SISP ; - St Gilles, Forest, Anderlecht : Les porteurs sont les CPAS de Saint Gilles, de Forest, qui seront rejoints par le CPAS d'Anderlecht, le Réseau Habitat et la commune d'Anderlecht ; - Woluwé St P et Woluwe St Lamb, Etterbeek : Habitat et Rénovation, Centre urbain, Commune d’etterbeek et CPAS d’Etterbeek.
52
Het Gewest zal een denkoefening ondernemen in het kader van de woninghuurwet die geregionaliseerd zou worden : – met het oog op een mogelijke aanpassing van de
Studie
In de herfst van 2012 en begin 2013 zullen de lokale antennes nog in een pilootfase werken. De officiële lancering en werking op volle capaciteit zou voor september 2013 gepland zijn. Het kabinet Huytebroeck heeft een grote studie (voor een bedrag van 200.000€) laten uitvoeren over de impact van energiebesparende werken op de woonkost. De studie, die begin 2013 werd afgerond, behandelt 4 aspecten : een technische analyse over energiebesparende
THEMA 7 : de energiefactuur van huurders en eigenaars verlichten huurprijs tijdens de looptijd van het huurcontract om het mogelijk te maken energiewerken die een eigenaar ten gunste van de huurder zou uitvoeren, af te schrijven, op voorwaarde dat de bewoningskosten (huur + lasten) niet stijgen; – om in functie van de budgettaire beschikbaarheid de onroerende voorheffing te gebruiken als stimulans door een fiscale bonus toe te kennen aan de eigenaars-verhuurders wier te huur gestelde goed voldoet op het vlak van energieprestaties volgens te bepalen regels, waarbij moet worden toegezien op het evenwicht van de gemeentefinanciën. 53
54
55
werken, een financiële analyse, een analyse van de manier om de kostenbesparing te verdelen tussen huurder en verhuurder en tenslotte een juridische analyse om dit laatste in de praktijk te kunnen invoeren. De resultaten van deze omvangrijke studie zijn al bij al vrij mager. Er worden een reeks van werken aangeduid die de beste opbrengst garanderen en niet té duur zijn, er wordt een systeem van kostenverdeling tussen huurder en verhuurder voorgesteld via een ‘energietoeslag’ voor huurder, maar in de juridische analyse wordt duidelijk dat dit alles pas kan worden ingevoerd wanneer de bevoegdheid over de huurwet wordt overgeheveld naar de gewesten (ten vroegste in 2014).
Bij alle woningen die door publieke of daarmee gelijkgestelde entiteiten (GOMB, BGHM en OVM, Woningfonds, SVK, Grondregie, ...) met de financiële inbreng van het Gewest gebouwd of gerenoveerd worden, moet de energiekwaliteit van die aard zijn dat de bewoningskosten voor de toekomstige bewoner zo laag mogelijk uitvallen. Dit principe zal toegepast worden : als gunningscriterium bij de toewijzing van overheidsopdrachten; in de bestaande regelgevingen voor de toekenning van gewestelijke financiële middelen (driejarige investeringsprogramma's, ...). De eigen gebouwen van het Gewest moeten een toonbeeld zijn op het vlak van energie. Zo moeten de instellingen die ressorteren onder het gewest (administratie, paragewestelijke instellingen, GOMB, BGHM, ...) vanaf 2009 voor al hun investeringen in vastgoed (nieuwbouw en renovatie) op het vlak van energie voorbeeldigheid nastreven : bij iedere nieuwbouw moet minstens de passiefstandaard in acht genomen worden, terwijl bij iedere grondige renovatie de zeer lage energiestandaard moet gelden.
Andere actie
De wetgeving betreffende de bescherming van de
Wetgevend initiatief
Andere actie
Bij maatregel 4 hebben we gezien dat de piste om te werken via de onroerende voorheffing voor het gewest en de gemeenten té duur zou zijn en door het Gewest wordt opgegeven. Voor de woningen van GOMB, Woningfonds en de sociale woningen zijn ambitieuze doelstellingen vastgelegd : passiefnorm voor nieuwbouw en lage energienorm voor renovatieprojecten.
Het Gewest heeft gekozen voor passiefwoningen en lage energiewonignen voor de woningen die worden gerealiseerd door de GOMB, de BGHM en de Openbare Vastgoedmaatschappijen en het Woningfonds. Van de gemeenten horen we op dit vlak echter veel minder. Eind oktober 2012 maakt minister Huytebroeck bekend dat ze een akkoord heeft gesloten met de bouwsector. Vanaf 2015 moeten alle nieuwbouwwoningen of zware renovaties aan de passiefnorm beantwoorden. Dit akkoord geldt ook voor privéwoningen.
Le parlement bruxellois a approuvé le 15 juillet 2011 le projet
THEMA 7 : de energiefactuur van huurders en eigenaars verlichten verbruikers, en in het bijzonder de gezinnen, wordt behouden en uitgebreid op basis van de aanbevelingen van het Parlement. Bij een regionalisering van deze materie zal een progressieve tarifering van elektriciteit en gas (afhankelijk van de samenstelling van het gezin) ingevoerd worden. De vermogensbegrenzers voor personen in een toestand van wanbetaling worden van 6 op 10 ampère gebracht.
d'ordonnance modifiant l'ordonnance du 1er avril 2004 relative à l'organisation du marché du gaz en Région de Bruxelles-Capitale, concernant des redevances de voiries en matière de gaz et d'électricité et portant modification de l'ordonnance du 19 juillet 2001 relative à l'organisation du marché de l'électricité en Région de BruxellesCapitale. Cette ordonnance a été publiée au Moniteur belge le 19 octobre 2011. La Coordination Gaz-Electricité-Eau Bruxelles (CGEE), membre du RBDH, évalue le texte. En ce qui concerne l’amélioration de la protection de tous les consommateurs, la CGEE est satisfait entre autres de la création d’un service litige indépendant au sein de Brugel et de l’organisation d’un Centre d’Information, à condition que ce dernier soit un service indépendant ancré dans une asbl qui a notamment la défense des consommateurs dans son objet social. En ce qui concerne les mesures de protection des consommateurs, la CGEE acte avec satisfaction le maintien d’une série de mesures : le nonrecours au compteurs à budget, la durée minimale de 3 ans de contrats, le recours au juge de paix avant toute résiliation de contrat. Et l’association se réjouit des modifications apportées : l’allègement de la procédure d’obtention du statut de client protégé le passage de 6 à 10 ampères pour les limitateurs de puissance. L’interdiction de procéder à des coupures en hiver. L’association revendique également une harmonisation vers le haut des pratiques de CPAS, en ce qui concerne l’attribution de l’augmentation de puissance du limitateur en électricité et sa limitation dans le temps pour les clients protégés. L’association termine avec une conclusion générale. Elle estime que les mesures sociales les meilleures et le fonctionnement optimal du marché ne parviendront jamais à résoudre tous les problèmes et à assurer à tous un accès effectif de tous à l'électricité et au gaz nécessaires pour la satisfaction des besoins vitaux et la vie en société. La libéralisation du marché du gaz et de l'électricité pour les ménages n'est pas une bonne solution car elle les a fragilisés davantage face au marché et aux fournisseurs dans un rapport de force inégal pour conclure de bons contrats et a mis à mal la solidarité organisée
THEMA 7 : de energiefactuur van huurders en eigenaars verlichten
56
57
Er zal een « partnership tussen de overheid en de gezinnen » (POG) op het getouw gezet worden, dat het mogelijk maakt de energierenovatie van de woning (ook in geval van huur) te prefinancieren. Het POG is tevens toegankelijk voor eigenaarsverhuurders en huurders, op voorwaarde dat de kosten voor het gebruik van de woning (huur + energiefactuur) niet stijgen. Het beleid rond de energiepremies zal uitgebreid en geoptimaliseerd worden. Concreet : het budget voor de energiepremies zal verhoogd worden, premies voor collectieve projecten zullen makkelijker toegankelijk gemaakt worden en de eigenaars die hun goed verhuren alsook de huurders zullen ertoe aangezet worden energiebesparende werken uit te voeren; de sociale groene lening zal versterkt worden; Het stelsel van energiepremies voor isolatie en verwarming, bestemd voor de gezinnen, zal voorzien in een aanvullende tussenkomst voor de gebieden van de RVOHR.
Wetgevend initiatief
permettant la mutualisation des coûts par le rôle de l'autorité publique et des associations. Il faut en revenir à une solution de fond : le retour des clients domestiques dans le giron d’un fournisseur public exclusif chargé en tant qu’intermédiaire de procurer de l’électricité et du gaz à ses usagers aux meilleurs prix auprès des producteurs et des fournisseurs du marché. Son grand intérêt consistera à maintenir la cohésion sociale et à ne pas segmenter la clientèle tout en ayant la taille suffisante pour négocier de bons prix et de bonnes conditions de fourniture. Il pourra également mettre en place une tarification sociale et progressive dans de bonnes conditions. Van een echt partnership is tot nu toe geen sprake. Het idee is dat de lokale energiehuizen op termijn deze taak op zich nemen, maar over de juiste taken van de energiehuizen blijft voorlopig veel onduidelijkheid bestaan.
Wetgevend initiatief De energiepremies zijn de laatste jaren effectief gewijzigd. Zo werden de energiepremies in 2011 iets socialer gemaakt door de premie afhankelijk te maken van het inkomen van het gezin, hoewel de meeste Brusselaars nog altijd in de categorie met de hoogste premie vielen. In 2012 werd het budget voor de energiepremies serieus opgetrokken tot 18 miljoen euro, in 2013 zelfs tot 19 miljoen euro. En ook de bedragen van de premie zelf werden opgetrokken. Andere aangekondigde maatregelen (collectieve projecten, aanvullende tussenkomst voor RVOHR) werden uitgevoerd. Maar de toegang tot energiepremies voor eigenaar-verhuurders en huurders laat nog altijd te wensen over. Bovendien raakte eind juni 2013 bekend dat het budget voor de energiepremies al was uitgeput en dat er geen nieuwe aanvragen meer werden aanvaard. Met andere woorden : het systeem van de energiepremies werd inderdaad uitgebreid, maar in onze ogen onvoldoende geoptimaliseerd.
THEMA 7 : de energiefactuur van huurders en eigenaars verlichten 58
In samenwerking met de Orde van Architecten zal – volgens het pro-deomodel – een structuur voor technische hulp worden voorgesteld voor de verbetering van de energieprestatie van de woningen die toegankelijk zijn voor gezinnen met een laag inkomen.
Andere actie
Cette mesure n’a pas été examinée.
1
2
0
LEGENDE Vooruitgang van de maatregel sinds onze laatste woonbarometer van december 2012.
0
2
6
