Behandeling van een ingezakte wervel Vertebroplastiek
Inleiding Er zijn bij u één of meerdere ingezakte wervel(s) vastgesteld. Een arts van het osteoporose-team heeft met u besproken dat u hiervoor behandeld wordt met een vertebroplastiek. Inmiddels staat u op de wachtlijst voor de behandeling. Wij bellen u om een afspraak voor de behandeling te maken. U wordt op de dag van de behandeling opgenomen in het ziekenhuis. In deze folder leest u meer over de behandeling, uw ziekenhuisopname en de zorg na de behandeling.
De wervelkolom De wervelkolom is opgebouwd uit 24 wervels: zeven nekwervels, twaalf borstwervels en vijf lendenwervels.
Afb. 1 De wervelkolom
1
Tussen de wervels liggen de tussenwervelschijven. Deze zijn belangrijk voor de beweeglijkheid van de wervelkolom en vangen onder andere schokken op. Het ruggenmerg bevindt zich in het wervelkanaal, dat als een holle buis in de wervelkolom ligt. Het ruggenmerg geeft ter hoogte van iedere wervel twee zenuwwortels af, waarbij er steeds één links en één rechts tussen de wervels door het wervelkanaal verlaat.
Afb. 2. Detail van de wervelkolom: de wervellichamen (het voorste deel van de wervels) zijn duidelijk te zien zijn. Ook de uittredende zenuwwortels zijn zichtbaar.
Een ingezakte wervel Bij een ingezakte wervel is het wervellichaam ingezakt, omdat de stevigheid van het bot aangetast is (zie afb. 3). Dit wordt meestal door botontkalking (osteoporose) veroorzaakt. Maar ook door een ongeval kan een ingezakte wervel ontstaan.
2
Afb. 3: Een ingezakte wervel Verschijnselen Een ingezakte wervel kan hevige rugpijn en beknelling van de uittredende zenuwwortels veroorzaken. Dit laatste kan pijn in de ledematen en uitvalsverschijnselen tot gevolg hebben. Bij uitvalsverschijnselen is de functie van ledematen of organen verminderd. Bijvoorbeeld stoornissen in het gevoel in uw arm of been, of vermindering van de spierkracht.
Behandelingsmogelijkheden Als een wervel kort geleden is ingezakt en pijnklachten veroorzaakt, kunnen pijnstillers een goede therapie zijn. Meestal zal deze behandeling afdoende zijn. Als de pijnklachten na enkele weken nog onvoldoende verminderd zijn, kan een vertebroplastiek uitgevoerd worden.
Vertebroplastiek Het doel van de behandeling is om het ingezakte wervellichaam stevigheid terug te geven. Vertrebro is een ander woord voor wervellichaam. Plastiek wil zeggen herstellen’.
3
Er wordt via een naald een klein beetje cement in het ingezakte wervellichaam ingespoten, waardoor de wervel wordt verstevigd. Hierdoor kunnen de pijnklachten verminderen en eventuele uitvalsverschijnselen verbeteren. De wervel kan door de behandeling niet hersteld worden en zijn normale omvang terugkrijgen: de wervel blijft ingezakt. Door de behandeling wordt de wervel alleen verstevigd en wordt verder inzakken voorkomen.
Voorbereiding Medicijnen Gebruikt u de bloedverdunnende medicijnen Sintrommitis (acenocoumarol), Marcoumar (fenprocoumon) of NOAC’s (nieuwe orale anti coagulantia)? Dan moet u in overleg met uw specialist enkele dagen voor het behandeling stoppen met het innemen van deze medicijnen. Alle andere bloedverdunnende medicijnen kunt u zoals gebruikelijk innemen. Nuchter zijn U mag vanaf drie uur voor aanvang van de behandeling niets meer eten. U mag wel drinken en vloeibaar voedsel gebruiken, zoals vla, pap of bouillon. Als u medicijnen gebruikt, mag u deze zoals gebruikelijk innemen. Diabetes Als u diabetes mellitus heeft en u heeft vragen over het nuchter zijn, dan kunt u contact opnemen met de afdeling Dagbehandeling G1, tel. (078) 654 29 52. Meenemen naar het ziekenhuis We vragen u om het volgende mee te nemen naar het ziekenhuis: Een uitdraai van uw actuele medicijngebruik. Dit overzicht kunt u gratis bij uw apotheek opvragen. Uw medicijnkaart (als u deze heeft). Iets om te lezen voor na het onderzoek. Als u daar gebruik van maakt: uw insulinepen.
4
U hoeft niet mee te nemen: Pyjama. U krijgt een schortje aan van het ziekenhuis Eten en drinken. Dit krijgt u in het ziekenhuis. We raden u aan om op de dag van de behandeling geen sieraden te dragen. U kunt ze dan na het onderzoek ook niet vergeten. Vervoer Na het onderzoek mag u zelf geen voertuig besturen. We raden u aan om te regelen dat iemand u komt ophalen. Zwangerschap Als u zwanger bent, of denkt het te zijn, wilt u dan contact opnemen met uw behandelend arts? U hoort dan of de behandeling kan doorgaan.
De opname U meldt zich, tenzij anders met u is afgesproken, op afdeling Dagbehandeling G1 van locatie Dordwijk. Ter voorbereiding op het onderzoek wordt een infuusnaaldje in uw arm ingebracht. Via dit infuusnaaldje krijgt u antibiotica toegediend. Tijdens de behandeling moet u stil blijven liggen en kunt u niet naar het toilet. Daarom wordt voor de behandeling een katheter in uw blaas ingebracht. Dit is een dun slangetje die via uw plasbuis in uw blaas ligt. De urine loopt via de katheter naar een opvangzak.
De behandeling Het onderzoek wordt uitgevoerd op de Angiokamer. De arts die de behandeling uitvoert is niet uw eigen arts, maar een interventieradioloog die gespecialiseerd is in dit soort behandelingen. De radioloog wordt geassisteerd door twee gespecialiseerd laboranten.
5
Tijdens de gehele behandeling ligt u op uw buik op de behandeltafel. De behandeling duurt ongeveer één tot anderhalf uur. Het is daarbij belangrijk dat u goed stil blijft liggen. Boven de behandeltafel staat een röntgenapparaat, deze draait tijdens de behandeling om u heen. We desinfecteren uw rug met alcohol en dekken deze af met een steriel laken. Daarna verdoven we de huid van uw rug met een injectie in de huid. U krijgt zo nodig pijnstilling via de infuusnaald in uw arm. Met behulp van röntgendoorlichting brengt de radioloog twee naalden in, in de te behandelen wervel (zie afb. 4).
Afb. 4: via een naald wordt cement in het wervellichaam ingespoten. Als de naalden op de goede plaats zitten, wordt er een cementoplossing via de naalden in de wervel ingespoten. Zodra er voldoende cement is ingespoten, worden de naalden weer verwijderd.
6
Het kan zijn dat er meerdere wervels behandeld moeten worden. Dan worden in iedere wervel twee naalden ingebracht en via die verschillende naalden wordt er cement in elke ingezakte wervel ingespoten. Na het inspuiten van het cement krijgt u een ijspack op uw rug en moet u nog twintig minuten stil op uw buik blijven liggen, totdat het cement een al beetje hard is geworden. Daarna helpen de laboranten u weer terug in uw bed, waarbij u plat op uw rug moet gaan liggen. Tijdens de behandeling controleren we regelmatig uw hartslag en bloeddruk. De behandeling duurt ongeveer één tot twee uur.
Na de behandeling Na de behandeling brengen we u terug naar de verpleegafdeling. Daar moet u vier uur plat op uw rug blijven liggen, zodat het cement goed kan uitharden. U kunt direct weer eten en drinken wat u wilt. Ook tijdens de eerste uren na de behandeling controleren we regelmatig uw bloeddruk en polsslag. Er wordt een CT-scan van uw rug gemaakt om het resultaat van de behandeling te controleren. De radioloog komt bij u langs ter controle. Als er geen bijzonderheden zijn kunt u dezelfde dag naar huis.
7
Ontslag uit het ziekenhuis Bij ontslag uit het ziekenhuis maken we afspraken met u voor controle op de polikliniek. Niet zwaar tillen De eerste paar weken na de behandeling mag u uw rug niet zwaar belasten. Dit betekent dat u niet zwaar mag tillen.
Controle Na zes weken komt u weer voor controle bij uw specialist.
Tot slot Als u verhinderd bent voor het onderzoek wilt u dit dan zo snel mogelijk laten weten bij de Bureau Opname van locatie Dordwijk, tel. (078) 652 33 08? De opengevallen plaats kan dan voor een andere patiënt gebruikt worden. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Bel dan gerust op werkdagen van 09.00 -16.00 uur naar de afdeling Dagbehandeling G1, tel. (078) 654 29 52. We beantwoorden uw vragen graag. Meer informatie over het Albert Schweitzer ziekenhuis en de verschillende onderzoeken en behandelingen vindt u op onze website www.asz.nl
Wilt u uw mening geven over deze folder? Dat kan hier: www.asz.nl/foldertest/
8
9
Albert Schweitzer ziekenhuis afdeling Radiologie
februari 2016 pavo 0513
