CHIRURGIE
Vertebroplastiek
BEHANDELING
Vertebroplastiek Binnenkort wordt u voor uw rugklachten behandeld in het St. Antonius Ziekenhuis. Uw behandelend arts zal een zogenaamde vertebroplastiek bij u uitvoeren. Daarbij versterkt hij of zij het gebroken en verzwakte wervellichaam door er een soort cement in te spuiten. Zo’n 85% van de patiënten die deze ingreep heeft ondergaan, heeft vlak erna al veel minder pijn of zelfs geen pijn meer in de rug. De ingreep wordt op de poli uitgevoerd. Dat betekent dat u niet hoeft te worden opgenomen in het ziekenhuis, maar na de ingreep weer naar huis mag. In deze folder geven wij u informatie over de oorzaak van uw rugklachten en over de vertebroplastiek als behandelmethode.
Wat is osteoporose? Wanneer een dokter het over osteoporose heeft, bedoelt hij botverlies of broze botten. Het hele skelet wordt aangetast door deze ziekte. Hoewel de buitenkant van het bot min of meer hetzelfde blijft, wordt de binnenkant van het bot zwakker. Gezond bot heeft een sterke honingraatachtige structuur dat is opgebouwd uit een grote hoeveelheid kleine pilaren. Bot dat is aangetast door osteoporose, heeft een heel losse structuur met slechts enkele dunne, broze pilaren. In de afbeelding hiernaast ziet u de verschillen tussen een gezond bot en een bot met osteoporose.
Gezond bot
Bot aangedaan door osteoperose 1
Hoe ontstaat het?
Osteoporose in de wervelkolom
Bot is een levend orgaan dat constant verandert en vernieuwt. Vanaf een leeftijd van 40 jaar beginnen de cellen die bot afbreken harder te werken dan de cellen die bot opbouwen. Op oudere leeftijd wordt dit verschil nog groter, wat leidt tot osteoporose.
In de wervelkolom komen de meeste botbreuken voor als gevolg van osteoporose. De wervellichamen van uw rug staan onder grote druk. Zelfs het optillen van een wasmand of te hard hoesten kan ervoor zorgen dat een broze wervel breekt.
Een bot dat is aangedaan door osteoporose is broos en dus kwetsbaar. Het bot kan minder goed met krachten omgaan dan gezond bot. Vooral de botten waar veel kracht op kan staan, breken sneller. Denkt u daarbij aan de wervelkolom, polsgewrichten en heupgewrichten. Vaak wordt osteoporose pas ontdekt als de patiënt een bot breekt, omdat osteoporose zelf geen pijn veroorzaakt.
Feiten over osteoporose: De oorzaak van rugpijn bij osteoporose
Vrouwen hebben vaker osteoporose dan mannen: één op de drie vrouwen en één op de zeven mannen zullen op een bepaalde tijd in hun leven een bot breken als gevolg van osteoporose. Volgens de Wereld Gezondheids Organisatie (World Health Organisation, de WHO) is osteoporose één van de tien meest voorkomende ziekten en wordt het beschouwd als één van de belangrijkste gezondheidsproblemen.
Doordat het bot steeds minder stabiel wordt, vervormt het wervellichaam. Kleine breukjes binnenin het wervellichaam veroorzaken stekende of soms zeurende pijn.
2
Gezonde wervels
stabiliseert het wervellichaam en zorgt ervoor dat het de krachten die erop uitgeoefend worden, kan weerstaan. Daardoor: • wordt het wervellichaam weer stabiel, waardoor uw pijn onmiddellijk snel vermindert of zelfs helemaal verdwijnt (binnen 48 uur); • krijgt u een betere lichaamshouding; • wordt voorkomen dat andere wervellichamen inzakken.
Gebroken wervels
Behandeling van breuken van het wervellichaam De meeste breuken van het wervellichaam worden zonder operatie (conservatief) behandeld. In gunstige gevallen wordt het wervellichaam namelijk uit zichzelf sterker en gaat de pijn weg. De patiënt moet dan bedrust houden en krijgt vervolgens fysiotherapie om de spieren op te bouwen die het bot ondersteunen.
1. Het gebroken wervellichaam
Als de pijn echter aanhoudt, is dit een teken dat de wervel verder inzakt. Als één of meer wervels compleet breken, is er een risico dat de hele wervelkolom uit balans raakt en inzakt.
2. Een naald wordt via een kleine huidsnede in het wervellichaam gebracht.
3+4. Het botcement vloeit de naald, verspreidt zich in het wervellichaam en stabiliseert zo de botmassa.
Als de patiënt ernstige rugpijn heeft of als de rugpijn lange tijd aanhoudt na het breken van een wervel, kan de arts een operatie voorstellen. Een mogelijke operatie is de vertebroplastiek.
De vertebroplastiek is eind jaren tachtig voor het eerst geïntroduceerd in Frankrijk en is sindsdien ontwikkeld en verbeterd in meerdere klinieken in Europa en de Verenigde Staten. De behandeling is nu wereldwijd geaccepteerd.
De vertebroplastiek Bij een vertebroplastiek wordt het gebroken en verzwakte wervellichaam verstevigd door het te injecteren met een zogenaamd ‘botcement’ (zie ook de afbeelding hiernaast). Het cement vloeit in de botstructuur, 3
Tot slot
Wie komen er voor een vertebroplastiek in aanmerking?
Mogelijk hebt u na het lezen van deze folder nog vragen. Neemt u dan gerust contact op met uw behandelend arts via de poli Chirurgie. U vindt onze contactgegevens in het grijze adreskader achterin deze folder.
De vertebroplastiek kan worden voorgesteld aan: • patiënten die voor meer dan drie dagen aan bed gebonden zijn door ernstige rugpijn door een door osteoporose gebroken wervellichaam; • patiënten met een gebroken wervellichaam dat wordt veroorzaakt door een uitgezaaide tumor; • patiënten die niet reageren op een conservatieve behandeling (fysiotherapie, bedrust of medicatie) van ongeveer 2 tot 8 weken.
Voordelen van deze methode Vergeleken met traditionele operaties aan de wervelkolom, biedt de vertebroplastiek een aantal voordelen: • Er komt slechts een kleine snee in de huid; dit vermindert het aantal complicaties die verbonden zijn met open en lange sneden. • De ingreep zorgt voor een snel herstel. • De ingreep gebeurt (meestal) op de polikliniek. U hoeft dus niet te worden opgenomen en kunt het ziekenhuis op de dag van de ingreep weer verlaten.
Mogelijke risico’s en complicaties Het kan gebeuren dat er kleine hoeveelheden cement uit het wervellichaam lekken voordat het de kans heeft gehad hard te worden. Dit risico is echter bijzonder klein en heeft slechts zelden negatieve gevolgen voor de gezondheid van de patiënt. Bron: Synthes
4
St. Antonius Ziekenhuis T 088 - 320 30 00 E
[email protected] www.antoniusziekenhuis.nl
Spoedeisende Hulp 088 - 320 33 00 Chirurgie 088 - 320 19 00
Locaties en bezoekadressen
Ziekenhuizen
Poliklinieken
St. Antonius Ziekenhuis Utrecht Soestwetering 1, Utrecht (Leidsche Rijn)
St. Antonius Polikliniek Utrecht Overvecht Neckardreef 6, Utrecht
St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Koekoekslaan 1, Nieuwegein
St. Antonius Polikliniek Houten Hofspoor 2, Houten St. Antonius Spatadercentrum Utrecht-De Meern Van Lawick van Pabstlaan 12, De Meern
5
Meer weten? Ga naar www.antoniusziekenhuis.nl
CHI 57/05-13
Dit is een uitgave van St. Antonius Ziekenhuis