Bedrijvenregister Drechtsteden 2009 Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
Onderzoekcentrum Drechtsteden drs. I.A.C Soffers A. van der Linden augustus 2010
Colofon Opdrachtgever Tekst Drukwerk Informatie
GR Drechtsteden Onderzoekcentrum Drechtsteden Impuls Publiciteit, Alblasserdam GR Drechtsteden Onderzoekcentrum Drechtsteden Postbus 619 3300 AP Dordrecht 078 – 770 3905 www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl
Overnemen van delen van de tekst is toegestaan onder voorwaarde van een duidelijke bronvermelding.
Inhoud
Samenvatting .........................................................................................5 1 Inleiding..........................................................................................9 1.1 Aanleiding en doel ............................................................................9 1.2 Opzet..............................................................................................9 1.3 Resultaat ....................................................................................... 10 1.4 Leeswijzer ..................................................................................... 10 2 Vestigingen en werkgelegenheid................................................... 13 2.1 Algemeen beeld.............................................................................. 13 2.2 Bedrijfstakstructuur ........................................................................ 15 2.3 Naar vestigingsgrootte .................................................................... 18 2.4 Op bedrijventerreinen ..................................................................... 19 2.5 Ontwikkelingen in detail .................................................................. 19 2.6 Pendel........................................................................................... 24 3
Vestigingen en werkgelegenheid................................................... 27
4
Ontwikkeling vestigingen en werkgelegenheid ............................. 47
5
Vestigingen en werkgelegenheid op bedrijventerreinen ................ 51
Bijlagen ................................................................................................ 53 Bijlage 1 Vragenlijst ............................................................................. 55 Bijlage 2 Kaart bedrijventerreinen .......................................................... 57
Samenvatting Hoe hebben de bedrijvigheid en werkgelegenheid zich in de Drechtsteden ontwikkeld en wat is de stand van zaken per 1.1.2009? Het antwoord vindt u in dit rapport. In deze samenvatting geven we een beknopt overzicht van de belangrijkste punten.
10.000 vestigingen in de Drechtsteden Dankzij een groei van 1,9% in 2008 bedraagt het aantal vestigingen1 per 1.1.2009 een kleine 10.000 (9.995). Bijna de helft van deze vestigingen (4.570) bevindt zich in Dordrecht. In alle Drechtstedengemeenten is het aantal vestigingen in 2008 toegenomen. Procentueel gezien heeft de sterkste toename plaatsgevonden in Alblasserdam (+5,5%). De groei van het aantal vestigingen in de Drechtsteden (+3,7%) is iets minder sterk dan landelijk (+4,8%)2. Lichte stijging van het aantal werkzame personen Het aantal werkzame personen (≥ 12 uur per week) is in 2008 met 0,9% toegenomen. Dit is een minder sterke stijging dan het jaar ervoor (+2,2%). Wel is de stijging groter dan landelijk gemiddeld (+0,1%). Procentueel gezien zien we de grootste stijging in Papendrecht (+4,2%). In de zakelijke dienstverlening (+839) is het aantal werkzame personen het meest toegenomen. Op de tweede plaats staat de bedrijfstak vervoer/opslag (+456). De twee bedrijfstakken waar de werkgelegenheid juist het meeste is afgenomen zijn industrie/delfstoffen/energie (-311) en gezondheid en welzijn (-211). Een samenvattend overzicht van de ontwikkelingen vindt u in figuur 1 en tabel 1.
Figuur 1
Ontwikkeling vestigingen en werkzame personen, 1.1.2008 - 1.1.2009
6% 5,5%
4%
2%
4,2% 2,9% 2,4%
2,7%
2,6% 2,0% 1,9%
0,7% 0,2%
0%
1,9% 0,9%
-0,7%
-0,2%
-2%
Alblasserdam
Dordrecht
HI-Ambacht
Papendrecht
vestigingen
Sliedrecht
Zwijndrecht
totaal
werkzame personen
Toelichting: werkzame personen ≥12 uur per week
1 2
Dit betreft het aantal vestigingen waar minstens één werkzame persoon van ≥12 uur per week werkzaam is. Dit betreft alle vestigingen, dus inclusief vestigingen met enkel werkzame personen van 1-11 uur per week. Landelijke cijfers van het LISA zijn er alleen volgens deze definitie.
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
5
Tabel 1 Bedrijfstakontwikkeling in werkzame personen, 1.1.2008 - 1.1.2009 gemeente bedrijfstak werkzame personen Alblasserdam handel/reparatie +65 bouwnijverheid +54 zakelijke dienstverlening -21 informatie/communicatie -15
vervoer/opslag bouwnijverheid industrie/delfstoffen/energie zakelijke dienstverlening
+409 +177 -364 -149
zakelijke dienstverlening informatie/communicatie handel/reparatie industrie/delfstoffen/energie
+25 +23 -78 -36
zakelijke dienstverlening landbouw en visserij overheid financiële instellingen
+375 +77 -92 -15
zakelijke dienstverlening vervoer/opslag handel/reparatie gezondheid en welzijn
+259 +26 -125 -91
Zwijndrecht
zakelijke dienstverlening bouwnijverheid
+314 +82
totaal
zakelijke dienstverlening vervoer/opslag industrie/delfstoffen/energie gezondheid en welzijn
+839 +456 -311 -211
Dordrecht HI-Ambacht Papendrecht Sliedrecht
Toelichting: werkzame personen ≥12 uur per week
Crisis In de stand van zaken per 1.1.2009 en de ontwikkeling tussen 1.1.2008 en 1.1.2009 zien we nog weinig tekenen van de economische crisis, die vooral vanaf begin 2009 grote effecten heeft gehad op de economie. Er is nog steeds sprake van een groei van het aantal vestigingen en werkzame personen, zij het minder sterk dan het jaar ervoor. Naar verwachting zal de uitwerking van de crisis in het bedrijvenregister van volgend jaar wel duidelijk zichtbaar zijn. Meer (recente) informatie over de arbeidsmarkt is te vinden in onze Crisismonitor Drechtsteden, die eens in de twee maanden verschijnt.3
3
6
De Crisismonitor Drechtsteden is te downloaden op onze internetsite www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl.
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009 Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden Deel 1: Rapportage
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
7
8
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
1
Inleiding
Hoe hebben de bedrijvigheid en de werkgelegenheid in de Drechtsteden zich ontwikkeld? Hoe is de situatie in 2009, in de hele Drechtsteden en in de afzonderlijke gemeenten? Dit leest u in het Bedrijvenregister Drechtsteden, de jaarlijkse rapportage van het Onderzoekcentrum Drechtsteden. In dit rapport gaan we in op de stand per 1 januari 2009 en de ontwikkelingen in de periode 2007-2009.
In dit inleidende hoofdstuk geven we inzicht in de achtergronden, het doel en de opzet van het Bedrijvenregister Drechtsteden. Aan het eind van het hoofdstuk staat een leeswijzer voor de rest van het rapport.
1.1
Aanleiding en doel
Het Bedrijvenregister Drechtsteden 2009 maakt deel uit van de Monitor Economie Drechtsteden. Deze monitor presenteert actuele kenmerken en ontwikkelingen van de economie en de arbeidsmarkt in de Drechtsteden. Afgesproken is dat wij – het Onderzoekcentrum Drechtsteden (OCD) – vanaf het jaar 2008 jaarlijks de rapportage Bedrijvenregister Drechtsteden uitbrengen. Regionale informatie over bedrijvigheid en werkgelegenheid is van wezenlijk belang om regionaal economisch beleid te kunnen voeren. Het doel van het Bedrijvenregister Drechtsteden is dan ook: het bieden van een overzicht van de feitelijke ontwikkelingen in aantal vestigingen en in werkgelegenheid in de Drechtsteden.
1.2
Opzet
De informatie in het Bedrijvenregister Drechtsteden is gebaseerd op de uitkomsten van de zogenaamde werkgelegenheidsenquête. Wij besteden de uitvoering van de enquête uit aan het Bedrijvenregister Zuid-Holland (BRZ) dat deel uitmaakt van de Berckenrode Groep Schiedam (BGS). Wij ontvangen jaarlijks een bestand met de enquêtegegevens op bedrijfsniveau voor de Drechtstedengemeenten. De werkgelegenheidsenquête geeft inzicht in het aantal arbeidsplaatsen in de bedrijven en instellingen in de Drechtsteden. De precieze inhoud van de enquête wordt jaarlijks in het najaar in het gebruikersoverleg BZR vastgesteld. Het OCD neemt deel aan dit overleg. De informatie in het bedrijvenregister is gebaseerd op informatie van alle inschrijfplichtige bedrijven met één of meer werkzame personen uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel. Voorheen werden de gegevens van de niet-inschrijfplichtige bedrijven en ondernemingen (quartaire sector, zoals overheid, zorg en onderwijs) aangevuld door BRZ. Op 1 juli 2008 werd de nieuwe Handelsregister Wet van kracht. Vanaf dat moment moeten alle ondernemingen en rechtspersonen in het Handelsregister worden ingeschreven, ook degenen die daarvan eerder waren vrijgesteld. Om een constante kwaliteit van het register zo goed mogelijk te garanderen, actualiseert BRZ het bestand jaarlijks door verwerking van mutaties van de Kamer van Koophandel, door periodiek bezoek van bedrijventerreinen en aan de hand van andere bronnen zoals de CD-foongids en de Gouden Gids. Al deze informatie geeft een dekkend register van economische activiteiten en de daarmee samenhangende werkgelegenheid per gemeente.
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
9
Overigens is een bijeffect van de nieuwe Handelsregister Wet, een administratieve groei van het aantal vestigingen en de werkgelegenheid. Daardoor dienen we ons te realiseren dat een klein deel van de werkgelegenheidsgroei en groei in aantal vestigingen in dit rapport, hier mee te maken heeft. Bij de registratie van de werkgelegenheid worden de definities van het LISA (het werkgelegenheidsregister van Nederland) aangehouden. De peildatum voor de actualisering van de werkgelegenheidsgegevens is 1 januari van elk kalenderjaar. De werkgelegenheidsenquête wordt uitgezet onder alle bedrijven en instellingen in de Drechtsteden. De bedrijven die de enquête niet invullen, worden nagebeld om de enquête telefonisch af te nemen. Bij bedrijven met tien of minder arbeidsplaatsen wordt hiertoe één poging gedaan, bij grotere bedrijven twee pogingen. Van bedrijven waarvan geen enquête wordt terugontvangen, wordt – na controle of de vestiging nog bestaat – het aantal arbeidsplaatsen van het voorgaande jaar opgenomen; dit was dit jaar het geval bij 4% van de vestigingen.
1.3
Resultaat
Het bedrijvenregister als onderdeel van de Monitor Economie bestaat uit de volgende producten: Rapport Als onderdeel van de Monitor Economie maken wij jaarlijks een rapportage voor de Drechtsteden. Dit rapport bevat gedetailleerde informatie over de economische- en werkgelegenheidsstructuur in de regio, de regiogemeenten en bedrijventerreinen. Verder biedt het rapport informatie over het aantal vestigingen per bedrijfstak en bedrijfsklasse en het aantal werkzame personen naar geslacht en arbeidsduur per bedrijfstak. Bestand De gemeenten ontvangen een bestand met NAW-gegevens van bedrijven en gegevens van de werkgelegenheidsenquête (activiteit van het bedrijf, aantal werkzame personen naar geslacht en het aantal arbeidsuren). Maandelijks mutatiebestand Elke gemeente ontvangt maandelijks een mutatiebestand waarin de vestiging van nieuwe bedrijven, het opheffen van bestaande bedrijven en verhuisde bedrijven staat vermeld.
1.4
Leeswijzer
In hoofdstuk 2 geven we een overzicht van de belangrijkste trends en ontwikkelingen op het gebied van vestigingen en werkgelegenheid. Dit wordt uitgesplitst naar gemeente, bedrijfstak, vestigingsgrootte en bedrijventerreinen. Ook bevat dit hoofdstuk informatie over de pendel tussen gemeenten. De hoofdstukken 3 tot en met 5 bevatten tabellen met meer gedetailleerde cijfermatige informatie. In het rapport maken we een onderscheid tussen kleine banen (1 tot en met 11 uur per week werkzaam) en werkzame personen (12 uur en meer per week werkzaam). Wanneer we spreken over het totaal aantal banen, dan is dit een optelsom van kleine banen en werkzame personen.
10
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
De indeling van bedrijven in bedrijfsklassen en bedrijfstakken gebeurt aan de hand van de landelijk geldende SBIcodes van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). In december 2008 heeft het CBS een nieuwe SBI-indeling gemaakt. In het rapport Bedrijvenregister 2009 presenteren we de informatie dan ook voor het eerst volgens de nieuwe SBI2008-indeling. De informatie in dit rapport presenteren we in tekst, tabellen, figuren en kaartjes. In onderstaand kaartje staan de namen van de gemeenten in het kaartje vermeld.
Figuur 1.1
Drechtstedengemeenten
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
11
12
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
2
Vestigingen en werkgelegenheid
Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen in het aantal vestigingen en in de werkgelegenheid in de Drechtstedengemeenten? En wat is de stand per 1 januari 2009? U leest het in dit hoofdstuk. Voor meer gedetailleerde cijfermatige informatie verwijzen we u naar de hoofdstukken 3, 4 en 5.
We beginnen dit hoofdstuk met een algemeen beeld van het aantal vestigingen en de werkgelegenheid per gemeente. Vervolgens splitsen we uit naar bedrijfstak en vestigingsgrootte. Dan zoomen we in op de werkgelegenheid specifiek op bedrijventerreinen. Vervolgens bespreken we de ontwikkelingen op detailniveau per gemeente. We eindigen dit hoofdstuk met informatie over de pendel in en naar de Drechtsteden.
2.1
Algemeen beeld
Het aantal vestigingen en de werkgelegenheid kan volgens verschillende definities bekeken worden. Wij kijken in dit rapport vooral naar de werkgelegenheid aan de hand van het aantal werkzame personen. Dit is het aantal personen dat ≥12 uur per week werkt. Bij het totaal aantal vestigingen tellen we die vestigingen mee met minstens één persoon die ≥12 uur per week werkt. Vestigingen met enkel parttimers (1-11 uur per week) (vaak ZZP-ers, Zelfstandigen Zonder Personeel) blijven hierbij buiten beschouwing. Voor de volledigheid en vergelijkbaarheid met landelijke registraties, geven we aan het eind van deze paragraaf ook een overzicht van het totaal aantal vestigingen en banen inclusief de vestigingen met enkel parttimers. Vestigingen en werkzame personen ≥ 12 uur per week Op 1.1.2009 tellen de Drechtsteden zo’n 10.000 vestigingen en zo’n 103.000 werkzame personen (tabel 2.1). Zowel het aantal vestigingen als het aantal werkzame personen (≥ 12 uur per week) is het afgelopen jaar (licht) toegenomen. De toename is wel wat minder sterk dan het jaar ervoor. Het aantal vestigingen is met 1,9% gestegen (183) en het aantal werkzame personen met 0,9% (950).
Tabel 2.1 Aantal vestigingen en werkzame personen (≥ 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen 2007 2008 2009 2007 2008 2009 Alblasserdam 697 730 770 6.133 6.537 6.691 Dordrecht 4.433 4.538 4.570 50.058 50.642 50.741 Hendrik-Ido-Ambacht 884 883 909 6.179 6.079 6.037 Papendrecht 900 954 980 10.246 10.610 11.051 Sliedrecht 971 973 998 10.887 11.156 11.139 Zwijndrecht 1.663 1.734 1.768 16.326 17.014 17.329 totaal Drechtsteden
9.548
9.812
9.995
99.829
102.038
102.988
Toelichting: op 1 januari van het jaar
Het aantal werkzame personen per 1.000 inwoners van 15-64 jaar is het hoogst in Sliedrecht (722) gevolgd door Dordrecht (634). In Hendrik-Ido-Ambacht is dit het laagst (358) (figuur 2.1).
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
13
Figuur 2.1
Aantal werkzame personen per 1.000 inwoners 15-64 jaar, 1.1.2009
700 – 799 600 – 699 500 – 599 < 500
De werkgelegenheid is procentueel gezien in 2008 het meest gegroeid in Papendrecht (+4,2%) (tabel 2.2 en figuur 2.2). In Hendrik-Ido-Ambacht (-0,7%) en Sliedrecht (-0,2%) zien we een (zeer) lichte afname. In HendrikIdo-Ambacht was er in 2007 ook al sprake van een daling van de werkgelegenheid.
Tabel 2.2 Groeipercentage vestigingen en werkzame personen (%) gemeente vestigingen werkzame personen 2007-2008 2008-2009 2007-2008 2008-2009 Alblasserdam +4,7 +5,5 +6,6 +2,4 Dordrecht +2,4 +0,7 +1,2 +0,2 Hendrik-Ido-Ambacht -0,1 +2,9 -1,6 -0,7 Papendrecht +6,0 +2,7 +3,6 +4,2 Sliedrecht +0,2 +2,6 +2,5 -0,2 Zwijndrecht +4,3 +2,0 +4,2 +1,9 totaal Drechtsteden
+2,8
+1,9
+2,2
+0,9
Toelichting: werkzame personen ≥12 uur per week
Figuur 2.2
Groeipercentage werkzame personen, 2008-2009
kleiner of gelijk aan -4% -1% t/m -3,9% -0,1% t/m -0,9% 0 +0,1% t/m +0,9% +1% t/m +3,9% groter of gelijk aan +4%
Vestigingen en alle banen (1-11 uur en ≥ 12 uur per week) Om de ontwikkeling van het aantal vestigingen in de Drechtsteden te kunnen vergelijken met de landelijke ontwikkeling, presenteren we hier het aantal vestigingen volgens een andere definitie dan verder in dit rapport. Deze definitie
14
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
telt ook de vestigingen mee waar enkel parttimers (1-11 uur per week) werken. Dan ligt het aantal vestigingen in de Drechtsteden zo’n 500 hoger en bedraagt 10.540 per 1.1.2009. Dit is een toename van 3,7% in 2008. Dit is een minder grote toename dan de landelijke toename van 4,8%. Het totaal aantal banen is in 2008 in de Drechtsteden juist sterker gestegen (+1,3%) dan landelijk (+0,3%).
Tabel 2.3 Aantal vestigingen en alle banen gemeente vestigingena 2007 2008 Alblasserdam 720 750 Dordrecht 4.580 4.700 Hendrik-Ido-Ambacht 920 920 Papendrecht 950 1.010 Sliedrecht 990 1.000 Zwijndrecht 1.700 1.780 totaal Drechtsteden % groei t.o.v. vorig jaar Drechtsteden landelijk
2009 810 4.810 970 1.050 1.040 1.860
2007 7.018 53.471 6.749 11.167 11.837 18.367
alle banenb 2008 7.469 54.277 6.691 11.464 12.227 19.196
2009 7.695 54.401 6.683 11.852 12.207 19.886
9.860
10.160
10.540
108.609
111.324
112.724
. .
+3,0 +5,0
+3,7 +4,8
. .
+2,5 +2,5
+1,3 +0,3
a
Ten behoeve van vergelijkbaarheid met landelijke cijfers, is het aantal vestigingen in deze tabel volgens een andere definitie bepaald dan in de rest van het rapport. In deze tabel worden ook de vestigingen meegeteld waar enkel parttimers (1-11 uur per week) werken. b (1-11 uur en ≥12 uur per week) Toelichting: op 1 januari van het jaar
2.2
Bedrijfstakstructuur
Drechtsteden versus Nederland Per 1.1.2009 is nu – net als voorgaande jaren – de meeste werkgelegenheid te vinden in de handel/reparatie (19%) (figuur 2.3). Andere bedrijfstakken met veel werkgelegenheid zijn gezondheid en welzijn (16%), industrie/delfstoffen/ energie (14%), zakelijke dienstverlening (13%) en bouwnijverheid (12%). De bouwnijverheid is in de Drechtsteden duidelijk sterker vertegenwoordigd dan in Nederland. De werkgelegenheid (>12 uur per week) in deze bedrijfstak ligt hier 4 procentpunten hoger dan in Nederland. Ook de handel/reparatie (+3 procentpunten) en vervoer/opslag (+2 procentpunten) scoren hoger in de Drechtsteden. De bedrijfstakken met minder werkgelegenheid zijn vooral: landbouw en visserij (-3 procentpunten), financiële instellingen en cultuur/recreatie/overige dienstverlening (-2 procentpunten). Voor de overige bedrijfstakken geldt dat de werkgelegenheid redelijk overeenkomt met die in Nederland
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
15
Figuur 2.3
Aantal werkzame personen per bedrijfstak in de Drechtsteden (1.1.2009) en Nederland (1.4.2009)
landbouw en visserij
0% 3% 14%
industrie/delfstoffen/energie
13% 11%
bouwnijverheid
7% 19%
handel/reparatie
16% 7%
vervoer/opslag
horeca
informatie/communicatie
5% 2% 3% 2%
Drechtsteden
4%
Nederland
1%
financiële instellingen
4% 13%
zakelijke dienstverlening
14% 5%
overheid
6% 6%
onderwijs
7% 16%
gezondheid en welzijn
cultuur/recreatie/overige dienstverlening
15% 2% 4% 0%
5%
10%
15%
20%
25%
Toelichting: werkzame personen ≥12 uur per week Bron: LISA voor cijfers Nederland
Gemeenten in de Drechtsteden Binnen de Drechtsteden als geheel hebben de gemeenten elk hun eigen werkgelegenheidskarakter. Bepaalde bedrijfstakken zijn in bepaalde gemeenten (aanzienlijk) sterker vertegenwoordigd dan in de andere gemeenten (tabel 2.4). Vooral in Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Papendrecht is dit duidelijk te zien. In Alblasserdam vormen vervoer/opslag (16,4% versus 7,4% Drechtsteden), en handel/reparatie (27,1% versus 19,0% gemiddeld in de Drechtsteden) een relatief groot deel van de werkgelegenheid. In Hendrik-IdoAmbacht springt handel/reparatie duidelijk naar voren (35,0 versus 19,0 Drechtsteden). In Papendrecht is de bouwnijverheid sterk vertegenwoordigd (27,2% versus 11,5% Drechtsteden). In de andere Drechtsteden is de afwijking van de werkgelegenheid minder groot, maar ook hier zien we bepaalde accenten. Zo is er in Dordrecht relatief veel werkgelegenheid in de bedrijfstakken gezondheid en welzijn (20,1% versus 16,4% Drechtsteden) en overheid (7,8% versus 4,7% Drechtsteden). In Sliedrecht is dit het geval voor
16
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
gezondheid en welzijn (21,3% versus 16,4%) en in Zwijndrecht voor zakelijke dienstverlening (17,7% versus 13,4%).
Tabel 2.4
Werkzame personen per bedrijfstak, 1.1.2009 (%) Alb Dordt HIA landbouw en visserij 0,3 0,1 0,7 industrie/delfstoffen/energie 18,8 14,1 10,3 bouwnijverheid 7,3 8,6 9,6 handel/reparatie 27,1 16,0 35,0 vervoer/opslag 15,6 6,7 5,5 horeca 2,1 1,9 2,0 informatie/communicatie 1,5 1,7 2,7 financiële instellingen 0,6 1,1 2,1 zakelijke dienstverlening 13,3 12,1 13,8 overheid 1,5 7,8 2,7 onderwijs 2,4 7,1 4,1 gezondheid en welzijn 7,6 20,1 9,2 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 1,8 2,6 2,3 totaal
100
100
100
Pap 0,1 16,1 27,2 17,7 6,3 1,4 0,7 1,2 12,1 1,3 6,9 6,5
Slie 0,1 15,4 10,4 19,9 4,8 1,0 2,7 3,0 13,9 2,0 3,2 21,3
Zwijn 0,3 13,2 12,7 19,6 8,0 2,0 1,4 1,5 17,7 1,7 5,5 14,3
Drechtsteden 0,2 14,4 11,5 19,0 7,2 1,8 1,7 1,4 13,4 4,7 5,9 16,4
2,6
2,2
2,3
2,4
100
100
100
100
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week. Voor uitzendkrachten geldt dat zij niet worden geregistreerd bij de vestiging waar zij werkzaam zijn, maar bij de uitzendorganisatie waar zij ingeschreven staan (= zakelijke dienstverlening).
In figuur 2.4 zien we het aandeel werkzame personen (≥ 12 uur per week) voor de bedrijfstakken industrie/delfstoffen/energie, bouwnijverheid, handel/reparatie en vervoer/opslag samen. In Alblasserdam (69%) en Papendrecht (67%) vormt dit tweederde deel van de werkgelegenheid. In Dordrecht is dit minder dan de helft (45%). Kijken we naar de bedrijfstakken overheid, onderwijs, gezondheid en welzijn en cultuur/recreatie/overige dienstverlening samen (figuur 2.5), dan scoort Dordrecht juist het hoogst (38%), op enige afstand gevolgd door Sliedrecht (29%) en Zwijndrecht (24%).
Figuur 2.4
Aandeel werkzame personen in de industrie, bouw, handel, vervoer, 1.1.2009
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
17
Figuur 2.5
Aandeel werkzame personen overheid, onderwijs, gezondheid en welzijn, cultuur/recreatie/overige dienstverlening, 1.1.2009
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week
2.3
Naar vestigingsgrootte
De werkgelegenheid in de Drechtsteden komt voor een groot deel voor rekening van de middelgrote vestigingen (10 t/m 99 werkzame personen) (figuur 2.6). Zij zorgen voor 42% van de werkgelegenheid en 15% van de vestigingen. Daarnaast bieden de grote vestigingen (vanaf 100 werkzame personen) ook een aanzienlijke werkgelegenheid. Ondanks het geringe aantal grote vestigingen (1%), zorgen deze voor 37% van de werkgelegenheid. De kleine vestigingen (1 tot 10 werknemers) zijn in aantal veruit het ruimst vertegenwoordigd. Qua werkgelegenheid zijn zij goed voor 20% van het aantal werkzame personen.
Figuur 2.6
Aantal vestigingen en werkzame personen per 1.1.2009 naar grootteklasse
vestigingen
84%
werkzame personen
20%
0%
15%
42%
20%
1-9 vestigingen
40%
38%
60%
10-99 vestigingen
80%
100%
100+ vestigingen
Toelichting: werkzame personen ≥12 uur per week
Informatie over het aantal vestigingen en werkzame personen binnen het bedrijfsleven vindt u in de tabellen in hoofdstuk 3. Dit betreft het zogenaamde klein-, midden- en grootbedrijf. Hiertoe behoren alle vestigingen behalve vestigingen in de overheid, onderwijs, gezondheid en welzijn en cultuur/recreatie/overige dienstverlening.
18
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
2.4
Op bedrijventerreinen
De helft van de werkzame personen in de Drechtsteden (49,5%) werkt op een bedrijventerrein (tabel 2.5). Dit is een groter deel dan in het voorgaande jaar. Deze toename doet zich in alle afzonderlijke Drechtstedengemeenten voor, in de ene gemeente wat sterker dan in de andere. De grootste toename van het aandeel op bedrijventerreinen werkzame personen zien we in Sliedrecht (+5,3 procentpunten) en in Papendrecht (+3,2 procentpunten). Per 1.1.2009 is het aandeel werkzame personen op bedrijventerreinen het grootst in Alblasserdam (68,2%) en het kleinst in Dordrecht (42,7%).
Tabel 2.5
Ontwikkeling aandeel werkzame personen op bedrijventerreinen aantal w.p. aantal w.p. bedrijventerrein 2009 2009 Alblasserdam 6.691 4.565 Dordrecht 50.741 21.648 Hendrik-Ido-Ambacht 6.037 3.308 Papendrecht 11.051 6.579 Sliedrecht 11.139 6.664 Zwijndrecht 17.329 7.869 totaal Drechtsteden
102.988
50.633
aandeel w.p. bedrijventerrein 2009 68,2% 42,7% 54,8% 59,5% 59,8% 45,4%
aandeel w.p. bedrijventerrein 2008 66,7% 42,3% 52,8% 56,3% 54,5% 44,6%
49,2%
47,7%
Toelichting: werkzame personen (w.p.) ≥ 12 uur per week
2.5
Ontwikkelingen in detail
In deze paragraaf gaan we in op de ontwikkeling van de werkgelegenheid in de Drechtsteden als totaal en per individuele gemeente. Drechtsteden totaal De werkgelegenheid (>12 uur per week) in de Drechtsteden is de afgelopen twee jaar in ongeveer de helft van de bedrijfstakken in meer of mindere mate gestegen (figuur 2.7). De grootste toename in het afgelopen jaar vond plaats in de zakelijke dienstverlening (+839 werkzame personen), vervoer/opslag (+456) en in de bouwnijverheid (+ 348). De grootste daling vond plaats in de industrie/delfstoffen/energie (-311) en in gezondheid en welzijn (-211).
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
19
Figuur 2.7
Aantal werkzame personen per bedrijfstak in de Drechtsteden
186 landbouw en visserij
14.781 industrie/delfsto ffen/energie
11.811 bo uwnijverheid
19.598 handel/reparatie
7.383 vervoer/opslag
1.846 ho reca
1.762
2009
informatie/co mmunicatie
2008 2007 1.474
financiële instellingen
13.834 zakelijke dienstverlening
4.863 overheid
6.104 o nderwijs
16.842 gezo ndheid en welzijn
2.504
cultuur/recreatie/o verige dienstverlening
0
4.000
8.000
12.000
16.000
20.000
Toelichting: werkzame personen ≥12 uur per week
Tabel 2.6 Aantal vestigingen en werkzame personen (≥ 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen 2007 2008 2009 2007 2008 2009 totaal Drechtsteden 9.548 9.812 9.995 99.829 102.038 102.988 Toelichting: op 1 januari van het jaar
20
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
In de Drechtsteden zijn de belangrijkste ontwikkelingen: •
•
•
•
•
•
•
Toename van het aantal vestigingen. In 2008 zijn er 183 vestigingen bijgekomen in de Drechtsteden. Deze toename van 1,9% is kleiner dan de toename in het jaar ervoor (+2,8%). Lichte toename van het aantal werkzame personen. Het aantal werkzame personen is met 950 gestegen (+0,9%). Ook dit is een minder grote stijging dan het jaar ervoor (+2,2%). De grootste toename van het aantal werkzame personen deed zich in 2008 voor in de bedrijfstak zakelijke dienstverlening (+839) en vervoer/opslag (+456). In de industrie/delfstoffen/energie zien we in 2008 een aanzienlijke daling van het aantal werkzame personen (-311). Daarnaast treft vooral de bedrijfstak gezondheid en welzijn (-211) en overheid (-123) een daling. Net als in 2007 steeg het aantal kleine banen (1 t/m 11 uur per week) ook in 2008 procentueel gezien sterker dan het aantal grote banen (≥ 12 uur per week) (+4,8% versus +0,9%). In absolute aantallen gaat het bij de grote banen wel om meer banen. Vergeleken met Nederland (+4,5%) groeit het aantal vestigingen (inclusief vestigingen met alleen parttimers) iets minder hard (+3,7%). Ook het aantal banen (1-11 uur en ≥12 uur) (+0,3%) groeit minder dan landelijk (+1,3%). Het aantal vestigingen groeit zowel in de Drechtsteden als landelijk – net als vorig jaar – nog steeds sterker dan het aantal banen (1-11 uur en ≥12 uur). Deze trend is sterker voor Nederland dan voor de Drechtsteden.
Alblasserdam
Tabel 2.7 Aantal vestigingen en werkzame personen (≥ 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen 2007 2008 2009 2007 2008 2009 Alblasserdam 697 730 770 6.133 6.537 6.691 Toelichting: op 1 januari van het jaar
In Alblasserdam zien we de volgende ontwikkelingen: • •
•
• •
Toename aantal vestigingen. Zowel in 2007 (+33) als in 2008 (+40) is het aantal vestigingen in Alblasserdam toegenomen. Toename aantal werkzame personen. Het aantal werkzame personen is in 2007 sterk toegenomen (+404). Ook in 2008 is er sprake van een toename, zij het lichter (+154) dan het jaar ervoor. In de bedrijfstak handel/reparatie (+65), bouwnijverheid (+54) en vervoer/opslag (+48) is het aantal werkzame personen het meest toegenomen in 2008. In de zakelijke dienstverlening (-21) en informatie/communicatie (-15) is het aantal werkzame personen gedaald in 2008. Het aantal kleine banen (1 t/m 11 uur per week) laat zowel in 2007 als in 2008 een aanzienlijke stijging zien (+5,3% en +7,7%).
Dordrecht
Tabel 2.8 Aantal vestigingen en werkzame personen (≥ 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen 2007 2008 2009 2007 2008 2009 Dordrecht 4.433 4.538 4.570 50.058 50.642 50.741 Toelichting: op 1 januari van het jaar
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
21
In Dordrecht zien we de volgende ontwikkelingen: • •
•
•
•
Lichte toename aantal vestigingen. In Dordrecht zien we een toename van 32 vestigingen in 2008. In 2007 waren er 105 vestigingen bijgekomen. Zeer lichte toename aantal werkzame personen. In 2008 is het aantal werkzame personen gestegen met 99 (+0,2%). Het jaar daarvoor was er nog sprake van een sterkere toename (+584 werkzame personen (+1,2%). De grootste toename van het aantal werkzame personen betreft de bedrijfstakken vervoer/opslag (+409), bouwnijverheid (+177) en handel/reparatie (+108) in 2008. De grootste afname van het aantal werkzame personen in 2008 betreft de bedrijfstakken industrie/delfstoffen/energie (-364), zakelijke dienstverlening (-149) en gezondheid en welzijn (-117). Het aantal kleine banen (1 t/m 11 uur per week) steeg in 2008 duidelijk minder dan in 2007 (+0,7% versus +6,5%).
Hendrik-Ido-Ambacht
Tabel 2.9 Aantal vestigingen en werkzame personen (≥ 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen 2007 2008 2009 2007 2008 2009 Hendrik-Ido-Ambacht 884 883 909 6.179 6.079 6.037 Toelichting: op 1 januari van het jaar
De belangrijkste ontwikkelingen in Hendrik-Ido-Ambacht zijn: • •
•
•
Toename aantal vestigingen. Er zijn 26 vestigingen bijgekomen in 2008. Het jaar daarvoor was er nog sprake van een zeer lichte afname (-1). Lichte afname aantal werkzame personen. Ondanks de toename van het aantal vestigingen, is het aantal werkzame personen in 2008 wat gedaald (-42). Ook in het jaar daarvoor was al sprake van een daling (-100). Het aantal kleine banen (1 t/m 11 uur) is in beide jaren wel toegenomen (+42 en +34). De grootste toename van het aantal werkzame personen zien we in de bedrijfstakken zakelijke dienstverlening (+25) en informatie/communicatie (+23). Bedrijfstak met de grootste afname is handel/reparatie (-78). Op de tweede plaats staat industrie/delfstoffen/energie (-36) en onderwijs (-31).
Papendrecht
Tabel 2.10 Aantal vestigingen en werkzame personen (≥ 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen 2007 2008 2009 2007 2008 2009 Papendrecht 900 954 980 10.246 10.610 11.051 Toelichting: op 1 januari van het jaar
In Papendrecht constateren we het volgende: •
•
22
Toename aantal vestigingen. In 2008 zijn er 26 vestigingen bij gekomen in Papendrecht (+2,7%). Het jaar ervoor was de toename aanzienlijk groter (54 vestigingen erbij, +6,0%). Toename aantal werkzame personen. Het aantal werkzame personen is in 2008 aanzienlijk gestegen (+441, +4,2%). Dit is de sterkste stijging van alle Drechtsteden. Deze stijging is ongeveer even groot als de stijging in 2007.
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
•
•
•
De bedrijfstak zakelijke dienstverlening is de grootste verantwoordelijke voor de stijging van het aantal werkzame personen in 2008 (+375). Daarnaast zit de toename met name in de landbouw/visserij/indstrie/delfstoffen/energie (+77), bouwnijverheid (+51) en onderwijs (+39). Een noemenswaardige daling van het aantal werkzame personen deed zich alleen voor in de bedrijfstakken overheid (-92), financiële instellingen (-15) en informatie/communicatie (-12). In contrast met de sterke stijging van het aantal werkzame personen, staat een aanzienlijke daling van het aantal kleine banen (-53 banen, -6,2%).
Sliedrecht
Tabel 2.11 Aantal vestigingen en werkzame personen (≥ 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen 2007 2008 2009 2007 2008 2009 Sliedrecht 971 973 998 10.887 11.156 11.139 Toelichting: op 1 januari van het jaar
In Sliedrecht zien we het volgende: • • •
•
Toename aantal vestigingen. In 2008 zijn er 25 vestigen bij gekomen in Sliedrecht (+2,6%). Dit is een grotere stijging dan het jaar ervoor (+0,2%). Zeer lichte afname aantal werkzame personen. Dit aantal daalde met 17 personen (-0,2%). Ook het aantal kleine banen daalde licht (-0,3%). De toename van het aantal werkzame personen doet zich vooral voor in de zakelijke dienstverlening (+259). Verder zien we nog een lichte stijging bij de overheid (+17) en industrie/delfstoffen/energie (+14). Bedrijfstakken die te maken hadden met een daling van het aantal werkzame personen, zijn met name handel/reparatie (-125), gezondheid en welzijn (-91), onderwijs (-51) en bouwnijverheid (-36).
Zwijndrecht
Tabel 2.12 Aantal vestigingen en werkzame personen (≥ 12 uur per week) gemeente vestigingen werkzame personen 2007 2008 2009 2007 2008 2009 Zwijndrecht 1.663 1.734 1.768 16.326 17.014 17.329 Toelichting: op 1 januari van het jaar
De belangrijkste ontwikkelingen in Zwijndrecht zijn: •
• •
•
Toename aantal vestigingen. In 2008 zijn er 34 vestigingen bij gekomen (+2,0%). Deze toename is kleiner dan die in 2007 toen de toename 71 vestigingen betrof (+4,3%). Toename aantal werkzame personen. Dit aantal steeg met 315 in 2008 (+1,9%). Dit is een minder sterke stijging dan in 2007 (+4,2). In de zakelijke dienstverlening zien we de grootste toename van het aantal werkzame personen (+314). Op afstand volgen de bouwnijverheid (+82), cultuur/recreatie/overige dienstverlening (+31) en informatie/communicatie (+21). De bedrijfstakken met een daling van het aantal werkzame personen, liggen dicht bij elkaar qua sterkte van de daling: gezondheid en welzijn (-40), overheid (-34), vervoer/opslag (-25) zijn de drie sterkste dalers.
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
23
•
Het aantal kleine banen (1 t/m 11 uur per week) is aanzienlijk meer toegenomen dan in de overige Drechtsteden. De toename betreft 375 kleine banen in 2008 (+17,2%).
2.6
Pendel
Door wie worden de banen in de Drechtsteden bezet? En welke pendel is er naar de Drechtsteden door mensen die buiten de Drechtsteden wonen en in de Drechtsteden werken? Van alle banen in de Drechtsteden wordt tweederde deel bezet door inwoners van de Drechsteden zelf (tabel 2.13). De gebieden die voor de meeste pendel naar de Drechtsteden zorgen, zijn Rijnmond (12%), Alblasserwaard/Vijfheerenlanden (6%), Noord-Brabant (6%) en overig Nederland (gebied 6%). Daarnaast is er sprake van een kleine pendel vanuit de Hoeksche Waard en overig Zuid-Holland. Goeree/Overflakkee en het buitenland spelen geen rol van betekenis in pendel naar de Drechtsteden. Op gemeenteniveau zien we dat Dordrecht de meeste inwoners heeft die in de eigen gemeente wonen en werken. De helft van de banen in Dordrecht wordt door Dordtenaren ingevuld. In de overige Drechtsteden ligt dit aandeel lager. Hier werken wat meer inwoners uit de overige Drechtstedengemeenten. In totaal betreft het totaal aantal banen dat door Drechtstedelingen bezet wordt, voor bijna alle Drechtstedengemeenten ongeveer tweederde. Alleen in Sliedrecht, met veruit de hoogste werkgelegenheid per 1.000 inwoners van 15 – 64 jaar, is dit aandeel met 54% beduidend lager. Voor deze gemeente is de pendel uit de Alblasserwaard/Vijfheerenlanden relatief groot; een op de vijf banen in Sliedrecht wordt bezet door een inwoner uit de Alblasserwaard/Vijfheerenlanden. Ook in Alblasserdam is de pendel vanuit dit gebied vrij groot (15%).
Tabel 2.13 Totaal aantal banen per gemeente bezet door inwoners van verschillende woongemeenten, 1.1.2009 (%) bezet door inwoners van… Alb Dordt HIA Pap Slie Zwijn Drechtsteden eigen gemeente 34 52 38 39 35 37 (overige) Drechtsteden 27 16 26 24 19 29 65 Rijnmond 14 12 18 7 7 14 12 Hoeksche Waard 1 3 2 1 1 3 2 Alblasserwaard/Vijfheerenlanden 15 3 4 5 21 2 6 Goeree Overflakkee 0 0 1 0 0 1 0 overig Zuid-Holland 2 3 3 2 2 2 2 Noord-Brabant 3 7 4 5 8 5 6 elders Nederland 3 4 4 17 6 6 6 buitenland 0 0 0 1 0 1 0 totaal totaal aantal banen (absoluut)
100
100
100
100
100
100
100
7.695
54.401
6.683
11.852
12.207
19.886
112.724
Toelichting: totaal aantal banen van 1 t/m 11 uur + ≥12 uur per week
24
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009 Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden Deel 2: Tabellenboek
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
25
26
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
3
Vestigingen en werkgelegenheid
Per bedrijfstak
Tabel 3.1 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak in de Drechtsteden, 1.1.2009 bedrijfstak vestigingen werkzame personen mannen vrouwen totaal landbouw en visserij 83 138 48 186 industrie/delfstoffen/energie 590 12.055 2.726 14.781 bouwnijverheid 1.099 10.773 1.038 11.811 handel/reparatie 2.684 11.968 7.630 19.598 vervoer/opslag 735 5.882 1.501 7.383 horeca 365 950 896 1.846 informatie/communicatie 305 1.313 449 1.762 financiële instellingen 183 696 778 1.474 zakelijke dienstverlening 1.929 9.006 4.828 13.834 overheid 58 2.900 1.963 4.863 onderwijs 365 2.481 3.623 6.104 gezondheid en welzijn 950 3.123 13.719 16.842 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 649 989 1.515 2.504 totaal Drechtsteden
9.995
62.274
40.714
102.988
% bedrijfstak 0,2 14,4 11,5 19,0 7,2 1,8 1,7 1,4 13,4 4,7 5,9 16,4 2,4 100
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week. Voor uitzendkrachten geldt dat zij niet worden geregistreerd bij de vestiging waar zij werkzaam zijn, maar bij de uitzendorganisatie waar zij ingeschreven staan (= zakelijke dienstverlening).
Tabel 3.2 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak in Alblasserdam, 1.1.2009 bedrijfstak vestigingen werkzame personen mannen vrouwen totaal landbouw en visserij 7 8 9 17 industrie/delfstoffen/energie 58 1.101 157 1.258 bouwnijverheid 92 441 46 487 handel/reparatie 253 1.107 709 1.816 vervoer/opslag 62 849 197 1.046 horeca 24 64 79 143 informatie/communicatie 20 73 30 103 financiële instellingen 9 21 17 38 zakelijke dienstverlening 143 581 311 892 overheid 4 51 48 99 onderwijs 14 38 123 161 gezondheid en welzijn 42 46 465 511 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 42 43 77 120 totaal Alblasserdam
770
4.423
2.268
6.691
% bedrijfstak 0,3 18,8 7,3 27,1 15,6 2,1 1,5 0,6 13,3 1,5 2,4 7,6 1,8 100
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week. Voor uitzendkrachten geldt dat zij niet worden geregistreerd bij de vestiging waar zij werkzaam zijn, maar bij de uitzendorganisatie waar zij ingeschreven staan (= zakelijke dienstverlening).
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
27
Tabel 3.3 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak in Dordrecht, 1.1.2009 bedrijfstak vestigingen werkzame personen mannen vrouwen totaal landbouw en visserij 38 55 10 65 industrie/delfstoffen/energie 244 5.454 1.677 7.131 bouwnijverheid 447 4.059 322 4.381 handel/reparatie 1.220 4.822 3.284 8.106 vervoer/opslag 241 2.673 713 3.386 horeca 199 511 466 977 informatie/communicatie 142 592 279 871 financiële instellingen 75 314 266 580 zakelijke dienstverlening 886 3.967 2.187 6.154 overheid 37 2.395 1.545 3.940 onderwijs 191 1.621 1.994 3.615 gezondheid en welzijn 545 2.032 8.175 10.207 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 305 607 721 1.328 totaal Dordrecht
4.570
29.102
21.639
50.741
% bedrijfstak 0,1 14,1 8,6 16,0 6,7 1,9 1,7 1,1 12,1 7,8 7,1 20,1 2,6 100
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week. Voor uitzendkrachten geldt dat zij niet worden geregistreerd bij de vestiging waar zij werkzaam zijn, maar bij de uitzendorganisatie waar zij ingeschreven staan (= zakelijke dienstverlening).
Tabel 3.4 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak in Hendrik-Ido-Ambacht, 1.1.2009 bedrijfstak vestigingen werkzame personen mannen vrouwen totaal % bedrijfstak landbouw en visserij 15 34 9 43 0,7 industrie/delfstoffen/energie 51 518 101 619 10,3 bouwnijverheid 124 522 56 578 9,6 handel/reparatie 260 1.372 742 2.114 35,0 vervoer/opslag 64 281 49 330 5,5 horeca 23 65 58 123 2,0 informatie/communicatie 34 135 31 166 2,7 financiële instellingen 22 51 76 127 2,1 zakelijke dienstverlening 180 547 288 835 13,8 overheid 2 84 76 160 2,7 onderwijs 32 61 189 250 4,1 gezondheid en welzijn 47 199 354 553 9,2 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 55 36 103 139 2,3 totaal Hendrik-Ido-Ambacht
909
3.905
2.132
6.037
100
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week. Voor uitzendkrachten geldt dat zij niet worden geregistreerd bij de vestiging waar zij werkzaam zijn, maar bij de uitzendorganisatie waar zij ingeschreven staan (= zakelijke dienstverlening).
Tabel 3.5 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak in Papendrecht, 1.1.2009 bedrijfstak vestigingen werkzame personen mannen vrouwen totaal landbouw en visserij 3 2 4 6 industrie/delfstoffen/energie 55 1.580 200 1.780 bouwnijverheid 112 2.670 334 3.004 handel/reparatie 260 1.211 740 1.951 vervoer/opslag 56 621 71 692 horeca 24 81 71 152 informatie/communicatie 26 64 12 76 financiële instellingen 23 55 80 135 zakelijke dienstverlening 206 999 340 1.339 overheid 4 81 67 148 onderwijs 43 290 472 762 gezondheid en welzijn 91 94 629 723 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 77 60 223 283 totaal Papendrecht
980
7.808
3.243
11.051
% bedrijfstak 0,1 16,1 27,2 17,7 6,3 1,4 0,7 1,2 12,1 1,3 6,9 6,5 2,6 100
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week. Voor uitzendkrachten geldt dat zij niet worden geregistreerd bij de vestiging waar zij werkzaam zijn, maar bij de uitzendorganisatie waar zij ingeschreven staan (= zakelijke dienstverlening).
28
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Tabel 3.6 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak in Sliedrecht, 1.1.2009 bedrijfstak vestigingen werkzame personen mannen vrouwen totaal landbouw en visserij 3 4 2 6 industrie/delfstoffen/energie 83 1.463 248 1.711 bouwnijverheid 126 1.075 86 1.161 handel/reparatie 296 1.317 901 2.218 vervoer/opslag 62 390 147 537 horeca 35 57 52 109 informatie/communicatie 35 247 58 305 financiële instellingen 27 153 186 339 zakelijke dienstverlening 177 1.070 478 1.548 overheid 5 127 101 228 onderwijs 21 107 249 356 gezondheid en welzijn 74 456 1.921 2.377 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 54 127 117 244 totaal Sliedrecht
998
6.593
4.546
% bedrijfstak 0,1 15,4 10,4 19,9 4,8 1,0 2,7 3,0 13,9 2,0 3,2 21,3 2,2
11.139
100
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week. Voor uitzendkrachten geldt dat zij niet worden geregistreerd bij de vestiging waar zij werkzaam zijn, maar bij de uitzendorganisatie waar zij ingeschreven staan (= zakelijke dienstverlening).
Tabel 3.7 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak in Zwijndrecht, 1.1.2009 bedrijfstak vestigingen werkzame personen mannen vrouwen totaal landbouw en visserij 17 35 14 49 industrie/delfstoffen/energie 99 1.939 343 2.282 bouwnijverheid 198 2.006 194 2.200 handel/reparatie 395 2.139 1.254 3.393 vervoer/opslag 250 1.068 324 1.392 horeca 60 172 170 342 informatie/communicatie 48 202 39 241 financiële instellingen 27 102 153 255 zakelijke dienstverlening 337 1.842 1.224 3.066 overheid 6 162 126 288 onderwijs 64 364 596 960 gezondheid en welzijn 151 296 2.175 2.471 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 116 116 274 390 totaal Zwijndrecht
1.768
10.443
6.886
% bedrijfstak 0,3 13,2 12,7 19,6 8,0 2,0 1,4 1,5 17,7 1,7 5,5 14,3 2,3
17.329
100
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week. Voor uitzendkrachten geldt dat zij niet worden geregistreerd bij de vestiging waar zij werkzaam zijn, maar bij de uitzendorganisatie waar zij ingeschreven staan (= zakelijke dienstverlening).
Grootteklasse
Tabel 3.8 Aantal vestigingen naar grootteklasse, 1.1.2009 gemeente 1p 2-4 p 5-9 p 1019 p Alblasserdam 246 251 127 79 Dordrecht 1.826 1.351 561 365 HI-Ambacht 343 296 144 67 Papendrecht 399 293 129 74 Sliedrecht 330 279 168 101 Zwijndrecht 668 518 276 144 totaal Drechtsteden
3.812
2.988
1.405
830
2049 p 44 273 41 58 72 99
5099 p 15 112 10 11 34 36
100199 p 6 55 8 8 10 17
200499 p 2 21 0 5 3 8
≥ 500p 0 6 0 3 1 2
totaal vest. 770 4.570 909 980 998 1.768
587
218
104
39
12
9.995
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
29
Tabel 3.9 Aantal werkzame personen naar grootteklasse, 1.1.2009 gemeente 1p 2-4 p 5-9 p 102019 p 49 p Alblasserdam 246 678 818 1.092 1.288 Dordrecht 1.826 3.583 3.611 4.958 8.135 HI-Ambacht 343 784 951 936 1.157 Papendrecht 399 772 847 990 1.666 Sliedrecht 330 768 1.108 1.388 2.146 Zwijndrecht 668 1.374 1.773 1.938 2.902 totaal Drechtsteden
3.812
7.959
9.108
11.302
17.294
5099 p 1.104 7.841 639 765 2.306 2.403
100199 p 846 7.548 1.227 1.070 1.332 2.395
200499 p 619 6.633 0 1.633 821 2.469
≥ 500p 0 6.606 0 2.909 940 1.407
totaal w.p.a 6.691 50.741 6.037 11.051 11.139 17.329
15.058
14.418
12.175
11.862
102.988
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week a w.p.= werkzame personen
Midden-, klein- en grootbedrijf
Tot de categorie midden-, klein- en grootbedrijf behoren alle vestigingen behalve de vestigingen in de overige dienstverlening.
Tabel 3.10 Aantal vestigingen MKB en grootbedrijf, 1.1.2009 gemeente 1p 2-4 p 5-9 p 102019 p 49 p Alblasserdam 214 216 111 65 42 Dordrecht 1.440 1.087 424 247 171 HI-Ambacht 291 258 121 53 35 Papendrecht 313 243 96 52 41 Sliedrecht 278 237 146 90 59 Zwijndrecht 530 437 231 104 77 totaal Drechtsteden
3.066
2.478
1.129
611
425
5099 p 14 75 10 7 25 33
100199 p 4 38 5 5 7 12
200499 p 2 7 0 5 2 6
≥ 500p 0 3 0 3 0 1
totaal vest. 668 3.492 773 765 844 1.431
164
71
22
7
7.973
5099 p 1.022 5.357 639 441 1.699 2.208
100199 p 515 5.233 781 700 879 1.725
200499 p 619 2.071 0 1.633 473 1.756
≥ 500p 0 3.552 0 2.909 0 724
totaal w.p.a 5.800 31.651 4.935 9.135 7.934 13.220
11.366
9.833
6.552
7.185
72.675
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week
Tabel 3.11 Aantal werkzame personen MKB en grootbedrijf, gemeente 1p 2-4 p 5-9 p 1019 p Alblasserdam 214 584 723 884 Dordrecht 1.440 2.866 2.733 3.322 HI-Ambacht 291 677 802 739 Papendrecht 313 633 638 674 Sliedrecht 278 650 957 1.237 Zwijndrecht 530 1.161 1.491 1.370 totaal Drechtsteden
3.066
6.571
7.344
8.226
1.1.2009 2049 p 1.239 5.077 1.006 1.194 1.761 2.255
12.532
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week a w.p.= werkzame personen
30
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Bedrijfsklasse
Tabel 3.12 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfsklasse in de Drechtsteden, 1.1.2009 bedrijfsklasse vestigingen werkzame personen landbouw en visserij (A) landbouw en visserij 83 186 industrie/delfstoffen/energie (B/C/D/E) zand, grind en kleiwinning voedingsmiddelen industrie + vervaardiging van dranken vervaardiging van textiel vervaardiging van kleding primaire houtbewerking en vervaardiging van artikelen van hout, kurk en riet (excl.meubels) + vervaardiging van papier, karton en papier- en kartonwaren drukkerijen, reproductie van opgenomen media vervaardiging van cokesproducten en aardolieverwerking, van chemische producten en van farmaceutische grondstoffen en producten vervaardiging van producten van rubber en kunststof vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale producten vervaardiging van metalen in primaire vorm vervaardiging van metaalproducten (excl. machines en apparaten) vervaardiging van computers en van elektronische en optische apparatuur vervaardiging van elektrische apparatuur vervaardiging van overige machines en apparaten vervaardiging van auto’s, aanhangwagens en opleggers vervaardiging van overige transportmiddelen vervaardiging van meubels vervaardiging van overige goederen reparatie en installatie van machines en apparaten afvalinzameling en –behandeling; recycling (incl.afvalwater) + winning en distributie van water + produktie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas sanering en overige afvalbeheer
6 31 11 10
65 1.307 61 20
14 54
204 526
16 13 16 11 121 14 27 75 6 49 42 41 5
1.455 233 204 885 1.670 648 628 1.759 96 1.632 278 2.241 126
22 6
686 57
248 81 770
2.263 4.624 4.924
301 903 1.480
1.768 10.464 7.366
vervoer/opslag (H) vervoer over land vervoer over water + luchtvaart opslag en dienstverlening voor vervoer post en koeriers
148 406 123 58
3.334 2.050 1.180 819
horeca (I) logiesverstrekking eet- en drinkgelegenheden
14 351
181 1.665
30
496
20 14 217 24
37 87 1.063 79
bouwnijverheid (F) algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling grond- water- en wegenbouw (excl. grondverzet) gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw handel/reparatie (G) handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen en aanhangers groothandel en handelbemiddeling (excl.auto’s en motorfietsen) detailhandel (excl. auto’s)
informatie/communicatie (J) uitgeverijen productie en distributie van films en tv-programma’s; maken en uitgeven van geluidopnamen + verzorgen en uitzenden van radio en tv-programma’s telecommunicatie dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatietechnologie dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
31
Tabel 3.12 Vervolg bedrijfsklasse financiële instellingen (K) financiële instellingen, verzekeringen en pensioenfondsen overige financiële dienstverlening
vestigingen
werkzame personen
50 133
895 579
137
946
314 325 296 7 157
2.087 958 2.875 14 574
154 15 61 162
287 70 537 2.016
49 28 162 62
203 609 2.464 194
58
4.863
onderwijs (P) onderwijs
365
6.104
gezondheid en welzijn (Q) gezondheidszorg verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting
504 109 337
6.431 6.529 3.882
60
117
26 9 79
230 56 474
34 57 384
279 204 1.144
9.995
102.988
zakelijke dienstverlening (L/M/N) verhuur van en handel in onroerend goed rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvisering en administratie holdings, concerndiensten binnen eigen concern en managementadvisering architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle speur en ontwikkelingswerk reclame en marktonderzoek industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy veterinaire dienstverlening verhuur en lease van auto’s en overige roerende goederen arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelbeheer reisbemiddeling, reisorganisaties, toeristische informatie en reserveringsbureaus beveiliging en opsporing facility management, reiniging en landschapverzorging overige zakelijke dienstverlening overheid (O) openbaar bestuur; overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
cultuur/recreatie/overige dienstverlening (R/S/T/U) kunst culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen, natuurbehoud loterijen en kansspelen sport & recreatie levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties, hobbyclubs reparatie van computers en consumentenartikelen wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche totaal Drechtsteden Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week
32
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Tabel 3.13 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfsklasse in Alblasserdam, 1.1.2009 bedrijfsklasse vestigingen werkzame personen landbouw en visserij (A) landbouw en visserij 7 17 industrie/delfstoffen/energie (B/C/D/E) vervaardiging van overige machines en apparaten + reparatie en installaties voor machines en apparaten vervaardiging van metalen in primaire vorm + vervaardiging van metaalproducten (excl. machines en apparaten) vervaardiging van meubels vervaardiging van overige transportmiddelen overig: voedingsmiddelenindustrie + vervaardiging van textiel + drukkerijen, reproductie van opgenomen media + vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten + vervaardiging van producten van rubber en kunststof + vervaardiging van computers en van elektronische en optische apparatuur + vervaardiging van elektrische apparatuur + vervaardiging van overige goederen
7
76
22 5 5
907 42 65
19
168
20 5 67
68 41 378
45 111 97
218 1.022 576
vervoer/opslag (H) vervoer over land vervoer over water opslag en dienstverlening voor vervoer post en koeriers
26 18 13 5
781 136 81 48
horeca (I) logiesverstrekking + eet- en drinkgelegenheden
24
143
5
32
15
71
9
38
8
31
29 15
100 49
28 5
268 31
12 11
36 84
7 20
25 254
8
14
4
99
bouwnijverheid (F) algemene burgerlijke utiliteitsbouw en projectontwikkeling grond-, water- en wegenbouw (geen grondverzet) gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw handel/reparatie (G) handel en reparatie van auto’s, motorfietsen en aanhangers groothandel en handelbemiddeling (excl. auto’s en motorfietsen) detailhandel
informatie/communicatie (J) uitgeverijen dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie en informatietechnologie financiële instellingen (K) financiële instellingen en overige financiële dienstverlening zakelijke dienstverlening (L/M/N) verhuur van en handel in onroerend goed rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvisering en administratie holdings, concerndiensten binnen eigen concern en managementadvisering architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle reclame en marktonderzoek industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelbeheer reisbemiddeling, reisorganisaties, toeristische informatie en reserveringsbureaus facilitymanagement, reiniging en landschapsverzorging overig: speur en ontwikkelingswerk + veterinaire dienstverlening + verhuur en lease van auto’s en overige roerende goederen + beveiliging en opsporing + overige zakelijke dienstverlening overheid (O) openbaar bestuur; overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
33
Tabel 3.13 Vervolg bedrijfsklasse onderwijs (P) onderwijs gezondheid en welzijn (Q) gezondheidszorg verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting + maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting cultuur/recreatie/overige dienstverlening (R/S/T/U) kunst + culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen, natuurbehoud sport en recreatie wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche overig: levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties, hobbyclubs + reparatie van computers en consumentenartikelen totaal Alblasserdam
vestigingen
werkzame personen
14
161
23
86
19
425
6 7 22
12 27 72
7
9
770
6.691
Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week
34
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Tabel 3.14 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfsklasse in Dordrecht, 1.1.2009 bedrijfsklasse vestigingen werkzame personen landbouw en visserij (A) landbouw en visserij 38 65 industrie/delfstoffen/energie (B/C/D/E) voedingsmiddelen industrie + vervaardiging van dranken vervaardiging van textiel en van kleding drukkerijen, reproductie van opgenomen media vervaardiging van cokesproducten en aardolieverwerking + vervaardiging van chemische producten vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale producten vervaardiging van metalen in primaire vorm en van metaalproducten (excl. machines en apparaten) vervaardiging van computers en van elektronische en optische apparatuur vervaardiging van elektrische apparatuur vervaardiging van overige machines en apparaten + reparatie en installatie van machines en apparaten vervaardiging van auto’s, aanhangwagens opleggers en overige transportmiddelen vervaardiging van meubels vervaardiging van overige goederen afvalinzameling en –behandeling; recycling (incl.afvalwater) + winning en distributie van water + sanering en overig afvalbeheer overig: zand, grind en kleiwinning + primaire houtbewerking en vervaardiging van artikelen van hout, kurk en riet (excl. meubels) + vervaardiging van papier, karton en papier- en kartonwaren + vervaardiging van producten van rubber en kunststof
14 9 26
531 22 212
8 8
1.137 75
51 7 8
487 528 76
30
1.044
14 20 21
177 57 2.065
18
621
10
99
bouwnijverheid (F) algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling grond- water- en wegenbouw (excl. grondverzet) gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw
101 29 317
882 1.271 2.228
handel/reparatie (G) handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen en aanhangers groothandel en handelbemiddeling (excl.auto’s en motorfietsen) detailhandel (excl. auto’s)
133 370 717
806 3.997 3.303
vervoer/opslag (H) vervoer over land vervoer over water + luchtvaart opslag en dienstverlening voor vervoer post en koeriers
52 112 49 28
1.255 883 651 597
horeca (I) logiesverstrekking eet- en drinkgelegenheden
11 188
123 854
15
397
12 8 93 14
28 33 369 44
18 57
406 174
informatie/communicatie (J) uitgeverijen productie en distributie van films en tv-programma’s; maken en uitgeven van geluidopnamen + verzorgen en uitzenden van radio en tvprogramma’s telecommunicatie dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatietechnologie dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie financiële instellingen (K) financiële instellingen overige financiële dienstverlening
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
35
Tabel 3.14 Vervolg bedrijfsklasse zakelijke dienstverlening (L/M/N) verhuur van en handel in onroerend goed rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvisering en administratie holdings, concerndiensten binnen eigen concern en managementadvisering architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle reclame en marktonderzoek industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy veterinaire dienstverlening verhuur en lease van auto’s en overige roerende goederen arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelbeheer reisbemiddeling, reisorganisaties, toeristische informatie en reservering beveiliging en opsporing facility management, reiniging en landschapverzorging overig: overige zakelijke dienstverlening + speur en ontwikkelingswerk
vestigingen
werkzame personen
54
415
128 157
1.124 436
131 81
1.074 299
78 5 35 82 20 16 72 27
113 32 323 856 88 460 818 116
37
3.940
onderwijs (P) onderwijs
191
3.615
gezondheid en welzijn (Q) gezondheidszorg verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting
279 66 200
4.887 3.279 2.041
40
79
15 9 36
167 56 243
19 27 159
236 71 476
4.570
50.741
overheid (O) openbaar bestuur; overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
cultuur/recreatie/overige dienstverlening (R/S/T/U) kunst culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen, natuurbehoud loterijen en kansspelen sport & recreatie levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties, hobbyclubs reparatie van computers en consumentenartikelen wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche totaal Dordrecht Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week.
36
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Tabel 3.15 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfsklasse in Hendrik-Ido-Ambacht, 1.1.2009 bedrijfsklasse vestigingen werkzame personen landbouw en visserij (A) landbouw en visserij 15 43 industrie/delfstoffen/energie (B/C/D/E) drukkerijen, reproductie van opgenomen media vervaardiging van metaalproducten (excl. Machines en apparaten) vervaardiging van overige machines en apparaten vervaardiging van overige transportmiddelen vervaardiging van meubels overig: voedingsmiddelenindustrie + primaire houtbewerking en vervaardiging van artikelen van hout, kurk en riet (excl. Meubels) + vervaardiging van chemische producten + vervaardiging van producten van rubber en kunststof + vervaardiging van elektrische apparatuur + vervaardiging van overige goederen + afvalinzameling en –behandeling; recycling + sanering en overig afvalbeheer
5 7 8 8 5
95 89 148 55 18
18
214
bouwnijverheid (F) algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling grond- water- en wegenbouw (excl. Grondverzet) gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw
33 6 85
137 13 428
19 128 113
70 1.473 571
10 39 10 5
136 145 27 22
23
123
29
153
5
13
22
127
14
79
34 31
143 72
29 13
87 25
12 10
35 81
5 15
40 183
17
90
2
160
handel/reparatie (G) handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen en aanhangers groothandel en handelbemiddeling (excl.auto’s en motorfietsen) detailhandel (excl. Auto’s) vervoer/opslag (H) vervoer over land vervoer over water opslag en dienstverlening voor vervoer post en koeriers horeca (I) eet- en drinkgelegenheden informatie/communicatie (J) dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie en informatietechnologie overig: uitgeverijen + productie en distributie van films en tvprogramma’s; maken en uitgeven van geluidopnamen + telecommunicatie financiële instellingen (K) financiële instellingen en overige financiële dienstverlening zakelijke dienstverlening (L/M/N) verhuur van en handel in onroerend goed rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvisering en administratie holdings, concerndiensten binnen eigen concern en managementadvisering architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle reclame en marktonderzoek industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelbeheer reisbemiddeling, reisorganisaties, toeristische informatie en reserveringsbureaus facility management, reiniging en landschapverzorging overig: speur en ontwikkelingswerk + veterinaire dienstverlening + verhuur en lease van auto’s en overige roerende goederen + beveiliging en opsporing + overige zakelijke dienstverlening overheid (O) openbaar bestuur; overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
37
Tabel 3.15 Vervolg bedrijfsklasse onderwijs (P) onderwijs gezondheid en welzijn (Q) gezondheidszorg verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting + maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting cultuur/recreatie/overige dienstverlening (R/S/T/U) sport & recreatie wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche overig: kunst + culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen en natuurbehoud + levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties, hobbyclubs + reparatie van computers en consumentenartikelen totaal Hendrik-Ido-Ambacht
vestigingen
werkzame personen
32
250
24
122
23
431
6 38
19 95
11
25
909
6.037
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week.
38
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Tabel 3.16 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfsklasse in Papendrecht, 1.1.2009 bedrijfsklasse vestigingen werkzame personen landbouw en visserij/industrie/delfstoffen/energie (A/B/C/D/E) landbouw + zand, grind en kleiwinning 6 66 drukkerijen, reproductie van opgenomen media 5 76 vervaardiging van metalen in primaire vorm + vervaardiging van metaalproducten (excl. machines en apparaten) 10 121 vervaardiging van overige machines en apparaten + reparatie en installatie van machines en apparaten 7 104 vervaardiging van overige transportmiddelen 7 996 overig: voedingsmiddelenindustrie + vervaardiging van textiel + vervaardiging van kleding + vervaardiging van chemische producten + vervaardiging van producten van rubber en kunststof + vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale producten + vervaardiging van computers en van elektronische en optische apparatuur + vervaardiging van elektrische apparatuur + vervaardiging van meubels + vervaardiging van overige goederen + produktie, distributie, handel in elektriciteit en aardgas + afvalwaterinzameling en behandeling + sanering en overig afvalbeheer 23 423 bouwnijverheid (F) algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling grond- water- en wegenbouw (excl. grondverzet) gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw
27 8 77
591 2.188 225
23 68 169
178 959 814
vervoer/opslag (H) vervoer over land vervoer over water opslag en dienstverlening voor vervoer + post en koeriers
14 32 10
529 96 67
horeca (I) eet- en drinkgelegenheden + logiesverstrekking
24
152
informatie/communicatie (J) overig: dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie en informatietechnologie + telecommunicatie
26
76
financiële instellingen (K) financiële instellingen overige financiële dienstverlening
9 14
67 68
15
87
36 39
113 98
38 13
669 47
17 5 13 7 11
22 79 137 19 47
12
21
4
148
handel/reparatie (G) handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen en aanhangers groothandel en handelbemiddeling (excl.auto’s en motorfietsen) detailhandel (excl. auto’s)
zakelijke dienstverlening (L/M/N) verhuur van en handel in onroerend goed rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvisering en administratie holdings, concerndiensten binnen eigen concern en managementadvisering architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle reclame en marktonderzoek industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy verhuur en lease van auto’s en overige roerende goederen arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelbeheer reisbemiddeling, reisorganisaties, toeristische informatie en reservering facility management, reiniging en landschapverzorging overig: veterinaire dienstverlening + beveiliging en opsporing + overige zakelijke dienstverlening overheid (O) openbaar bestuur; overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
39
Tabel 3.16 Vervolg bedrijfsklasse onderwijs (P) onderwijs gezondheid en welzijn (Q) gezondheidszorg verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting cultuur/recreatie/overige dienstverlening (R/S/T/U) kunst + culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen, natuurbehoud sport & recreatie reparatie van computers en consumentenartikelen overig: wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche + levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties, hobbyclubs totaal Papendrecht
vestigingen
werkzame personen
43
762
56 8 27
257 282 184
6 6 7
24 37 12
58
210
980
11.051
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week.
40
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Tabel 3.17 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfsklasse in Sliedrecht, 1.1.2009 bedrijfsklasse vestigingen werkzame personen landbouw/industrie/delfstoffen/energie (A/B/C/D/E) drukkerijen, reproductie van opgenomen media 5 38 vervaardiging van metalen in primaire vorm + vervaardiging van metaalproducten (excl. machines en apparaten) 24 330 vervaardiging van elektrische apparatuur 7 421 vervaardiging van overige machines en apparaten 15 353 vervaardiging van auto’s, aanhangwagens, opleggers en overige transportmiddelen 10 286 vervaardiging van meubels 5 28 overig: landbouw + voedingsmiddelenindustrie + vervaardiging van textiel + vervaardiging van kleding + primaire houtbewerking en vervaardiging van artikelen van hout, kurk en riet (excl. meubels) + vervaardiging van producten van rubber en kunststof + vervaardiging van overige nietmetaalhoudende minerale producten + vervaardiging van computers en van elektronische en optische apparatuur + vervaardiging van overige goederen + afvalinzameling en –behandeling; recycling 20 261 bouwnijverheid (F) algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling grond- water- en wegenbouw (excl. grondverzet) gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw
27 17 82
238 351 572
32 92 172
199 1.029 990
vervoer/opslag (H) vervoer over land vervoer over water opslag en dienstverlening voor vervoer + post en koeriers
17 34 11
323 114 100
horeca (I) eet- en drinkgelegenheden + logiesverstrekking
35
109
informatie/communicatie (J) dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatietechnologie + uitgeverijen
35
305
financiële instellingen (K) financiële instellingen, verzekeringen en pensioenfondsen overige financiële dienstverlening
6 21
205 134
22
136
34 26
380 191
19 15
140 64
10 22 12
43 266 207
17
121
5
228
handel/reparatie (G) handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen en aanhangers groothandel en handelbemiddeling (excl.auto’s en motorfietsen) detailhandel (excl. auto’s)
zakelijke dienstverlening (L/M/N) verhuur van en handel in onroerend goed rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvisering en administratie holdings, concerndiensten binnen eigen concern en managementadvisering architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle reclame en marktonderzoek industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelbeheer facility management, reiniging en landschapverzorging overig: speur en ontwikkelingswerk + veterinaire dienstverlening + verhuur en lease van auto’s en overige roerende goederen + reisbemiddeling, reisorganisaties, toeristische informatie en reserveringsbureaus + beveiliging en opsporing + overige zakelijke dienstverlening overheid (O) openbaar bestuur; overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
41
Tabel 3.17 Vervolg bedrijfsklasse onderwijs (P) onderwijs gezondheid en welzijn (Q) gezondheidszorg verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting cultuur/recreatie/overige dienstverlening (R/S/T/U) kunst + culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen, natuurbehoud sport & recreatie wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche overig: levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties, hobbyclubs + reparaties van computers en consumentenartikelen totaal Sliedrecht
vestigingen
werkzame personen
21
356
39 19 16
374 1.865 138
6 6 37
15 41 90
5
98
998
11.139
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week.
42
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Tabel 3.18 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfsklasse in Zwijndrecht, 1.1.2009 bedrijfsklasse vestigingen werkzame personen landbouw en visserij (A) landbouw 17 49 industrie/delfstoffen/energie (B/C/D/E) voedingsmiddelen industrie primaire houtbewerking en vervaardiging van artikelen van hout, kurk en riet (excl. meubels) + vervaardiging van papier, karton en papier- en kartonwaren drukkerijen, reproductie van opgenomen media vervaardiging van overige niet-metaalhoudende minerale producten vervaardiging van metalen in primaire vorm + vervaardiging van metaalproducten (excl. machines en apparaten) vervaardiging van overige machines en apparaten + reparatie en installatie van machines en apparaten vervaardiging van auto’s, aanhangwagens, opleggers en overige transportmiddelen vervaardiging van meubels vervaardiging van overige goederen overig: zand, grind en kleiwinning + vervaardiging van textiel + vervaardiging van kleding + vervaardiging van cokesproducten en aardolieverwerking + vervaardiging van chemische producten + vervaardiging van producten van rubber en kunststof + vervaardiging van computers en van elektronische en optische apparatuur + vervaardiging van elektrische apparatuur + afvalinzameling en –behandeling; recycling
6
363
6 10 6
124 72 113
18
621
13
160
10 6 7
142 132 59
17
496
bouwnijverheid (F) algemene burgerlijke en utiliteitsbouw en projectontwikkeling grond- water- en wegenbouw (excl. grondverzet) gespecialiseerde werkzaamheden in de bouw
40 16 142
347 760 1.093
handel/reparatie (G) handel in en reparatie van auto’s, motorfietsen en aanhangers groothandel en handelbemiddeling (excl.auto’s en motorfietsen) detailhandel (excl. auto’s)
49 134 212
297 1.984 1.112
vervoer/opslag (H) vervoer over land vervoer over water opslag en dienstverlening voor vervoer post en koeriers
29 171 37 13
310 676 324 82
60
342
5
39
35
189
8
13
9 18
189 66
24
198
53 57
227 112
51 30
637 108
horeca (I) eet- en drinkgelegenheden informatie/communicatie (J) uitgeverijen dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie en informatietechnologie overig: productie en distributie van films en tv-programma’s; maken en uitgeven van geluidopnamen + telecommunicatie financiële instellingen (K) financiële instellingen, verzekeringen en pensioenfondsen overige financiële dienstverlening zakelijke dienstverlening (L/M/N) verhuur van en handel in onroerend goed rechtskundige dienstverlening, accountancy, belastingadvisering en administratie holdings, concerndiensten binnen eigen concern en managementadvisering architecten, ingenieurs en technisch ontwerp en advies; keuring en controle reclame en marktonderzoek
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
43
Tabel 3.18 Vervolg bedrijfsklasse zakelijke dienstverlening (L/M/N) industrieel ontwerp en vormgeving, fotografie, vertaling en overige consultancy verhuur en lease van auto’s en overige roerende goederen arbeidsbemiddeling, uitzendbureaus en personeelbeheer reisbemiddeling, reisorganisaties, toeristische informatie en reserveringsbureaus facility management, reiniging en landschapverzorging overig: veterinaire dienstverlening + beveiliging en opsporing + overige zakelijke dienstverlening
vestigingen
werkzame personen
25 12 24
38 116 592
8 32
24 955
21
59
6
288
onderwijs (P) onderwijs
64
960
gezondheid en welzijn (Q) gezondheidszorg verpleging, verzorging en begeleiding met overnachting maatschappelijke dienstverlening zonder overnachting
83 10 58
705 745 1.021
10 18
38 107
5 11 72
22 18 205
1.768
17.329
overheid (O) openbaar bestuur; overheidsdiensten en verplichte sociale verzekeringen
cultuur/recreatie/overige dienstverlening (R/S/T/U) kunst + culturele uitleencentra, openbare archieven, musea, dieren- en plantentuinen, natuurbehoud sport & recreatie levensbeschouwelijke en politieke organisaties, belangen- en ideële organisaties, hobbyclubs reparatie van computers en consumentenartikelen wellness en overige dienstverlening; uitvaartbranche totaal Zwijndrecht Toelichting: werkzame personen ≥ 12 uur per week
Arbeidsduur
Tabel 3.19 Aantal banen naar geslacht en arbeidsduur, 1.1.2009 mannen vrouwen gemeente 1-11 ≥12 totaal 1-11 ≥12 uur uur uur uur Alblasserdam 289 4.423 4.712 715 2.268 Dordrecht 1.280 29.102 30.382 2.380 21.639 HI-Ambacht 196 3.905 4.101 450 2.132 Papendrecht 329 7.808 8.137 472 3.243 Sliedrecht 305 6.593 6.898 763 4.546 Zwijndrecht 784 10.443 11.227 1.773 6.886 totaal Drechtsteden
3.183
62.274
65.457
6.553
40.714
totaal 2.983 24.019 2.582 3.715 5.309 8.659
1-11 uur 1.004 3.660 646 801 1.068 2.557
47.267
9.736
totaal ≥12 uur
totaal
6.691 50.741 6.037 11.051 11.139 17.329
7.695 54.401 6.683 11.852 12.207 19.886
102.988
112.724
Toelichting: totaal aantal banen 1 t/m 11 uur en ≥ 12 uur per week
44
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Tabel 3.20 Aantal en aandeel banen per bedrijfstak, 1.1.2009 (Drechtsteden) en 1.4.2009 (Nederland) bedrijfstak aantal Drechtsteden landbouw en visserij 206 0,2% industrie/delfstoffen/energie 15.114 13,4% bouwnijverheid 11.932 10,6% handel/reparatie 22.782 20,2% vervoer/opslag 8.190 7,3% horeca 2.330 2,1% informatie/communicatie 1.848 1,6% financiële instellingen 1.532 1,4% zakelijke dienstverlening 15.510 13,8% overheid 4.978 4,4% onderwijs 6.565 5,8% gezondheid en welzijn 18.876 16,7% cultuur/recreatie/overige dienstverlening 2.861 2,5% totaal Drechtsteden
112.724
100%
Nederland 3,0% 11,4% 6,4% 17,6% 5,3% 4,2% 3,2% 3,1% 14,2% 5,6% 6,6% 15,2% 4,0% 100%
Toelichting: totaal aantal banen 1 t/m 11 uur en ≥ 12 uur per week. De drie maanden verschil in peildata kan de vergelijking tussen Drechtsteden en Nederland in (zeer) geringe mate beïnvloeden. Bron: LISA voor cijfers Nederland
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
45
46
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
4
Ontwikkeling vestigingen en werkgelegenheid
Tabel 4.1
Ontwikkeling aantal vestigingen aantal gemeente 1.1.2007 1.1.2008 Alblasserdam 697 730 Dordrecht 4.433 4.538 HI-Ambacht 884 883 Papendrecht 900 954 Sliedrecht 971 973 Zwijndrecht 1.663 1.734 totaal Drechtsteden
9.548
9.812
1.1.2009 770 4.570 909 980 998 1.768 9.995
Ontwikkeling aantal werkzame personen ≥ 12 uur per week aantal gemeente 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 Alblasserdam 6.133 6.537 6.691 Dordrecht 50.058 50.642 50.741 HI-Ambacht 6.179 6.079 6.037 Papendrecht 10.246 10.610 11.051 Sliedrecht 10.887 11.156 11.139 Zwijndrecht 16.326 17.014 17.329
ontwikkeling 2007-2008 2008-2009 +33 +4,7% +40 +5,5% +105 +2,4% +32 +0,7% -1 -0,1% +26 +2,9% +54 +6,0% +26 +2,7% +2 +0,2% +25 +2,6% +71 +4,3% +34 +2,0% +264
+2,8%
+183
+1,9%
Tabel 4.2
totaal Drechtsteden
99.829
102.038
102.988
ontwikkeling 2007-2008 2008-2009 +404 +6,6% +154 +2,4% +584 +1,2% +99 +0,2% -100 -1,6% -42 -0,7% +364 +3,6% +441 +4,2% +269 +2,5% -17 -0,2% +688 +4,2% +315 +1,9% +2.209
+2,2%
+950
+0,9%
Tabel 4.3
Ontwikkeling aantal kleine banen 1-11 uur per week aantal gemeente 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 Alblasserdam 885 932 1.004 Dordrecht 3.413 3.635 3.660 HI-Ambacht 570 612 646 Papendrecht 921 854 801 Sliedrecht 950 1.071 1.068 Zwijndrecht 2.041 2.182 2.557
ontwikkeling 2007-2008 2008-2009 +47 +5,3% +72 +7,7% +222 +6,5% +25 +0,7% +42 +7,4% +34 +5,6% -67 -7,3% -53 -6,2% +121 +12,7% -3 0,3% +141 +6,9% +375 +17,2%
totaal Drechtsteden
+506
8.780
9.286
9.736
5,8%
+450
+4,8%
Tabel 4.4
Ontwikkeling totaal aantal banen (1-11 uur en ≥ 12 uur per week) aantal ontwikkeling gemeente 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 2007-2008 2008-2009 Alblasserdam 7.018 7.469 7.695 +451 +6,4% +226 +3,0% Dordrecht 53.471 54.277 54.401 +806 +1,5% +124 +0,2% HI-Ambacht 6.749 6.691 6.683 -58 -0,9% -8 -0,1% Papendrecht 11.167 11.464 11.852 +297 +2,7% +388 +3,4% Sliedrecht 11.837 12.227 12.207 +390 +3,3% -20 -0,2% Zwijndrecht 18.367 19.196 19.886 +829 +4,5% +690 +3,6% totaal Drechtsteden
108.609
111.324
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
112.724
+2.715
+2,5%
+1.400
+1,3%
47
Tabel 4.5
Ontwikkeling aantal werkzame personen per bedrijfstak, Drechtsteden aantal ontwikkeling bedrijfstak 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 2007-2008 2008-2009 landbouw en visserij 218 207 186 -11 -5,0% -21 -10,1% industrie/delfstoffen/energie 15.270 15.092 14.781 -178 -1,2% -311 -2,1% bouwnijverheid 11.116 11.463 11.811 +347 +3,1% +348 +3,0% handel/reparatie 19.001 19.609 19.598 +608 +3,2% -11 -0,1% vervoer/opslag 7.118 6.927 7.383 -191 -2,7% +456 +6,6% horeca 1.856 1.832 1.846 -24 -1,3% +14 +0,8% informatie/communicatie 1.638 1.742 1.762 +104 +6,3% +20 +1,1% financiële instellingen 1.558 1.529 1.474 -29 -1,9% -55 -3,6% zakelijke dienstverlening 12.263 12.995 13.834 +732 +6,0% +839 +6,5% overheid 4.978 4.986 4.863 +8 +0,2% -123 -2,5% onderwijs 6.113 6.135 6.104 +22 +0,4% -31 -0,5% gezondheid en welzijn 16.281 17.053 16.842 +772 +4,7% -211 -1,2% cultuur/recreatie/overige dienstverlening 2.419 2.468 2.504 +49 +2,0% +36 1,5% totaal Drechtsteden
99.829
102.038
102.988
+2.209
+2,2%
+950
+0,9%
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Tabel 4.6
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak, in Alblasserdam vestigingen werkzame personen bedrijfstak 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 landbouw en visserij 7 8 7 14 18 17 industrie/delfstoffen/energie 53 51 58 1.259 1.240 1.258 bouwnijverheid 80 87 92 407 433 487 handel/reparatie 226 233 253 1.584 1.751 1.816 vervoer/opslag 64 63 62 1.008 998 1.046 horeca 25 24 24 142 153 143 informatie/communicatie 14 20 20 90 118 103 financiële instellingen 9 9 9 39 40 38 zakelijke dienstverlening 122 140 143 694 877 892 overheid 4 4 4 120 120 99 onderwijs 15 12 14 190 166 161 gezondheid en welzijn 36 35 42 463 496 511 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 42 44 42 123 127 120 totaal Alblasserdam
697
730
770
6.133
6.537
6.691
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Tabel 4.7
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak, in Dordrecht vestigingen werkzame personen bedrijfstak 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 landbouw en visserij 41 40 38 92 77 65 industrie/delfstoffen/energie 40 247 244 7.552 7.495 7.131 bouwnijverheid 421 428 447 4.178 4.204 4.381 handel/reparatie 1.215 1.226 1.220 7.814 7.998 8.106 vervoer/opslag 261 249 241 3.355 2.977 3.386 horeca 200 198 199 996 949 977 informatie/communicatie 138 142 142 811 847 871 financiële instellingen 75 76 75 622 617 580 zakelijke dienstverlening 816 862 886 6.097 6.303 6.154 overheid 34 35 37 3.872 3.937 3.940 onderwijs 191 190 191 3.544 3.581 3.615 gezondheid en welzijn 489 528 545 9.865 10.324 10.207 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 312 317 305 1.260 1.333 1.328 totaal Dordrecht
4.433
4.538
4.570
50.058
50.642
50.741
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
48
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Tabel 4.8
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak, in Hendrik-Ido-Ambacht vestigingen werkzame personen bedrijfstak 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 landbouw en visserij 14 15 15 47 48 43 industrie/delfstoffen/energie 51 52 51 694 655 619 bouwnijverheid 109 113 124 560 558 578 handel/reparatie 274 259 260 2.240 2.192 2.114 vervoer/opslag 55 63 64 280 324 330 horeca 21 22 23 115 120 123 informatie/communicatie 38 36 34 148 143 166 financiële instellingen 24 23 22 161 129 127 zakelijke dienstverlening 163 166 180 792 810 835 overheid 2 2 2 156 156 160 onderwijs 34 32 32 367 281 250 gezondheid en welzijn 46 49 47 487 540 553 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 53 51 55 132 123 139 totaal Hendrik-Ido-Ambacht
884
883
909
6.179
6.079
6.037
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Tabel 4.9
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak, in Papendrecht vestigingen werkzame personen bedrijfstak 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 landbouw en visserij + industrie/delfstoffen/energie 57 57 58 1.829 1.709 1.786 bouwnijverheid 105 111 112 2.824 2.953 3.004 handel/reparatie 227 254 260 1.763 1.933 1.951 vervoer/opslag 58 57 56 739 700 692 horeca 25 25 24 126 152 152 informatie/communicatie 24 26 26 72 88 76 financiële instellingen 26 24 23 161 150 135 zakelijke dienstverlening 174 187 206 915 964 1.339 overheid 4 4 4 238 240 148 onderwijs 40 43 43 682 723 762 gezondheid en welzijn 75 85 91 622 714 723 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 85 81 77 275 284 283 totaal Papendrecht
900
954
980
10.246
10.610
11.051
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Tabel 4.10 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak, in Sliedrecht vestigingen werkzame personen bedrijfstak 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 landbouw en visserij 3 3 3 4 4 6 industrie/delfstoffen/energie 77 77 83 1.685 1.697 1.711 bouwnijverheid 125 127 126 1.170 1.197 1.161 handel/reparatie 305 300 296 2.297 2.343 2.218 vervoer/opslag 59 61 62 461 511 537 horeca 31 36 35 100 113 109 informatie/communicatie 35 33 35 343 326 305 financiële instellingen 26 26 27 335 348 339 zakelijke dienstverlening 156 164 177 1.179 1.289 1.548 overheid 6 5 5 269 211 228 onderwijs 24 24 21 387 407 356 gezondheid en welzijn 65 62 74 2.392 2.468 2.377 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 59 55 54 265 242 244 totaal Sliedrecht
971
973
998
10.887
11.156
11.139
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
49
Tabel 4.11 Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijfstak, in Zwijndrecht vestigingen werkzame personen bedrijfstak 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 1.1.2007 1.1.2008 1.1.2009 landbouw en visserij 19 18 17 56 55 49 industrie/delfstoffen/energie 100 100 99 2.256 2.301 2.282 bouwnijverheid 214 209 198 1.977 2.118 2.200 handel/reparatie 392 391 395 3.303 3.392 3.393 vervoer/opslag 244 257 250 1.275 1.417 1.392 horeca 58 60 60 377 345 342 informatie/communicatie 39 47 48 174 220 241 financiële instellingen 33 29 27 240 245 255 zakelijke dienstverlening 285 303 337 2.586 2.752 3.066 overheid 5 5 6 323 322 288 onderwijs 50 58 64 943 977 960 gezondheid en welzijn 112 143 151 2.452 2.511 2.471 cultuur/recreatie/overige dienstverlening 112 114 116 364 359 390 totaal Zwijndrecht
1.663
1.734
1.768
16.326
17.014
17.329
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
50
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
5
Vestigingen en werkgelegenheid op bedrijventerreinen
Tabel 5.1
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijventerrein in Alblasserdam vestigingen werkzame personen bedrijventerrein 2007 2008 2009 2007 2008 Haven Zuid 5 3 3 38 63 Hoogendijk 35 35 44 642 684 Nieuwland/Nedstaal 23 25 26 942 940 Polder het Nieuwland 9 32 49 321 479 Vinkenwaard 131 134 136 1.445 1.458 Vinkenwaard-Zuid 56 67 71 542 733
2009 63 715 976 582 1.490 739
totaal Alblasserdam
4.565
259
296
329
3.930
4.357
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Tabel 5.2
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijventerrein in Dordrecht vestigingen werkzame personen bedrijventerrein 2007 2008 2009 2007 2008 2009 1400 Bedrijventerrein Groene Zoom 34 33 35 652 503 495 1401 Vissersdijk-West en 1402 Vissersdijk-Beneden 27 33 36 695 686 673 1403 Vissersdijk-Oost 16 17 16 30 29 33 1404 Egstraat e.o. 32 32 33 253 252 270 1410 Bastion lokatie 7 7 6 363 367 370 1800 1801 1802 1803
Maasstraat e.o. 1e Merwedehaven 2e Merwedehaven 3e Merwedehaven
1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1909 1910 1911 1912 1914 1916 1917 1919
Weeskinderendijk/Dokweg Handelskade/ ’s Gravendeelsedijk Voltastraat e.o. (De Put) Louterbloemen Wilhelminahaven Julianahaven Krabbegors Krabbepolder Wieldrecht Dordtse Kil I Amstelwijck-West Schotman terrein Amstelwijck Dordtse Kil II Dordtse Kil III/ 1918 Oostkil/ Dordtse Kil IV
totaal Dordrecht
7 39 38 5
8 40 35 8
8 40 45 7
43 1.506 1.846 237
38 1.372 1.913 274
39 1.346 1.993 235
18 30 9 60 19 71 4 52 11 151 32 24 4 139
16 27 9 61 24 54 4 55 11 157 33 24 4 133
20 29 8 66 25 60 6 59 12 153 31 19 3 139
107 775 98 588 380 1.730 135 1.848 74 4.259 1.392 482 240 2.396
113 633 86 636 472 1.655 135 1.850 55 4.537 1.367 494 219 2.333
96 599 79 567 490 1.909 140 1.904 51 4.324 1.398 316 198 2.515
78
94
108
1.141
1.397
1.608
907
919
964
21.720
21.416
21.648
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
51
Tabel 5.3
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijventerrein in Hendrik-Ido-Ambacht vestigingen werkzame personen bedrijventerrein 2007 2008 2009 2007 2008 Antoniapolder 89 80 80 1.386 1.379 Bedrijvenpark Langeweg 7 8 11 217 262 De Sandeling 92 85 101 583 588 Grotenoord 34 33 32 450 443 Veersedijk 68 75 82 517 538
2009 1.343 334 640 406 585
totaal Hendrik-Ido-Ambacht
3.308
290
281
306
3.153
3.210
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Tabel 5.4
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijventerrein in Papendrecht vestigingen werkzame personen bedrijventerrein 2007 2008 2009 2007 2008 Molenvliet 18 17 19 604 646 Noordhoek 14 11 10 382 345 Oosteind/Ketelhaven 112 106 110 4.999 4.981 Polder het Nieuwland 0 0 6 0 0
2009 630 648 5.247 54
totaal Papendrecht
5.972
6.579
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijventerrein in Sliedrecht vestigingen werkzame bedrijventerrein 2007 2008 2009 2007 Baanhoek 18 19 21 370 Kerkerak 48 49 51 812 Molenplaat 19 17 19 555 Noordoost Quadrant 123 123 136 1.603 Nijverwaard 124 124 132 1.764 Oostelijke Rivieroever 13 13 13 338 Stationspark 34 38 45 534
personen 2008 354 793 574 1.751 1.810 218 576
2009 355 832 638 2.037 1.869 145 788
totaal Sliedrecht
6.076
6.664
Aantal vestigingen en werkzame personen per bedrijventerrein in Zwijndrecht vestigingen werkzame bedrijventerrein 2007 2008 2009 2007 De Gors 36 34 32 522 Bakestein 8 19 23 755 De Geer 100 104 117 1.845 Develpoort 53 62 78 462 Grote Lindt 59 58 60 2.017 Molenvliet 29 27 30 624 Onderdijkserijweg 5 4 4 36 Ringdijk 5 4 4 43 Rivieroever 25 25 29 443 Ter Steeghe 25 25 22 298
personen 2008 547 1.032 1.979 565 2.054 616 16 36 445 303
2009 563 1.062 2.024 601 2.159 637 16 31 519 257
totaal Zwijndrecht
7.593
7.869
144
134
145
5.985
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Tabel 5.5
379
383
417
5.976
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
Tabel 5.6
345
362
399
7.045
Toelichting: Werkzame personen ≥ 12 uur per week
52
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Bijlagen
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
53
54
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Bijlage 1 Vragenlijst
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
55
56
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Bijlage 2 Kaart bedrijventerreinen
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
57
58
Bedrijvenregister Drechtsteden 2009
Publicaties van het Onderzoekcentrum Drechtsteden Algemeen Trends Toekomst van Dordrecht Kerncijfers Drechtsteden 2008 Staat van de Drechtsteden Prognose plechtigheden op de Essenhof in Dordrecht 2005-2020 Bestuur en Imago Imago Oud Krispijn, Herhalingsmeting Vertrouwen in het bestuur en oordeel over de raadscommunicatie 2007 Imago onderzoek De Grote Rivieren Imago Oud-Krispijn Bekend maakt bemind Monitor Beeld van Dordt Wijkpanel Staart Imago
2009 2009 2008 2006
2008 2008 2007 2006 2005 2005
Bevolking Bevolkingsprognose per wijk gemeente Dordrecht 2007-2020 2008 Integrale leerlingenprognose gemeente Dordrecht 2002-2018 2003 Dordt op z’n droogst jaarlijks Dienstverlening Klanttevredenheidsonderzoek Sociale Dienst Drechtsteden Klanttevredenheidsonderzoek Wijklijn Klanttevredenheidsonderzoek Drechthopper Klanttevredenheidsonderzoek Monumenten Klanttevredenheidsonderzoek Parkeren 2006 Bekendheid, gebruik en tevredenheid website en E-loket Bekendheid en wensen Ondernemersloket Evaluatie waarderingsgesprekken
2009 2007 2006 2006 2006 2006 2005 2005
Economie en Arbeidsmarkt Monitor Binnenstad 2007 2008 Bedrijvenregister Drechtsteden 2007 2008 Monitor Route 23 Dordrecht en Drechtsteden ‘07 2008 Situatie, toekomstperspectief en randvoorwaarden voor ontwikkeling bedrijven buitengebied Dordrecht 2007 Passantenenquête Kernwinkelgebied 2007 Jongerenonderzoek Route 23 2006 Evaluatie vrijdagmiddagmarkt 2005 Koopgedrag, koopstromen en het functioneren van het aanbod in de sector dagelijkse artikelen 2005 Inkomen en Armoede Inkomensmonitor Dordt-West 2008 0-Meting SMS-Kinderfonds
2008 2006
Leefbaarheid en Veiligheid Veiligheidsbeleving op school 2008 2008 Sturen aan de wal, Brede aanpak jeugdcriminaliteit uitgelicht 2008 Politiekeurmerk Veilig wonen 0- en 1- meting 2007 Leefbaarheid en veiligheid Dordrecht 2007 2007 De burger over de buurtagent 2007 Evaluatie stadswachten in de wijken 2007 Leefbaarheid en veiligheid Zwijndrecht 2005 2006 Leefbaarheid en veiligheid in de Drechtsteden ‘05 2006 Leefbaarheid en veiligheid Oud-Beijerland 2006 2006 Wijkpanel Veilig opgroeien in de Staart 2006 Leefbaarheid en veiligheid in Sliedrecht 2005 2005 Leefbaarheid en veiligheid in Alblasserdam 2005 2005 Mobiliteit en Milieu Milieu in de Drechtsteden 2007 2008 Gebruik bestrijdingsmiddelen en meststoffen onder hoveniers nulmeting 2007 Evaluatie Wijkverkeersplannen 2006 Milieumonitor Dordrecht 2005 2006 Evaluatie Verkeersplan Binnenstad 2006
Bedrijvigheid en werkgelegenheid in de Drechtsteden
Belevingswaardeonderzoek oppervlaktewater Goeree-Overflakkee Evaluatie proef mini-container papier
2006 2005
Onderwijs Onderwijsmonitor Dordrecht 2006-2007 Overgang basisonderwijs - voortgezet onderwijs Huiswerkbegeleiding bij Dordtse zelforganisaties Laaggeletterdheid in Dordrecht Jongeren en huiswerk Kiezen voor beroepsonderwijs
2007 2007 2006 2006 2005 2005
Vrije tijd Recreatie in Dordrecht Vrijetijdsmonitor Dordrecht 2008 Evaluatie festival- en evenementenbeleid Dordrecht Publieksprofiel en economische en toeristische betekenis Sinterklaashuis 2006 Bereik en waardering RTV Dordrecht – herhalingsmeting Evaluatie Internationaal Poppentheater Festival Cultuurbereik 2005 Welzijn Bekendheid en gebruik Openbare Bibliotheek Dordrecht 2007 Inventarisatie behoefte dagarrangementen Hendrik-Ido-Ambacht Jongerenmonitor 2007 Mantelzorg Dordrecht 2007 Anatomische model van de civil society voor de WMO Factsheet Antilliaanse Dordtenaren 2008 Factsheet Jongerenparticipatie Ouderenmonitor 2007 Leefsituatie ouderen in Zwijndrecht 2006 Ban yuda otro – Antilliaans moederschap in Dordt Sociale voorzieningen in Hendrik-Ido-Ambacht Factsheet Sociale Staat van Dordrecht 2005 Integratiemonitor Dordrecht 2005 Realisatie- en exploitatiemogelijkheden hostelvoorziening Evaluatie kwaliteitsimpuls Stadspolder Opinie buurtwerk Inventarisatie WMO Drechtsteden Wonen Woonmonitor Drechtsteden 2008 Woonwensen senioren en aanbod van complexen Opinieonderzoek structuurvisie Papendrecht 2020 Opinieonderzoek structuurvisie Dordrecht 2020 Verhuisonderzoek Drechtsteden 2005 en 2006 Bewonersoordeel openbaar groen Enquête onderzoek Woonkeus en woonruimteverdelingssysteem Behoefte aanleunwoningen Sterrenburg
2009 2008 2007 2007 2006 2005 2005
2008 2008 2008 2008 2008 2008 2008 2008 2007 2007 2007 2006 2006 2006 2006 2005 2005
2008 2008 2008 2007 2007 2007 2006 2005
Bovenstaande lijst bevat een selectie van publicaties van het OCD
Meer cijfers en trends kunt u vinden op onze website www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl
Informatie/bestellen: (078) 620 65 25 Onderzoekcentrum Drechtsteden Postbus 619 - 3300 AP DORDRECHT
[email protected] www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl
59