Verkiezingsuitslagen Drechtsteden PROVINCIALE STATEN 18 MAART 2015
Hoe hebben inwoners van de regio Drechtsteden bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten gestemd? Wat zou in de regio de grootste partij zijn en wie is de grootste verliezer? Zet de opmars van D66 zich voort? Het Onderzoekcentrum Drechtsteden zet in deze factsheet de uitslagen per partij en per gemeente op een rij.
Inhoud 1. Conclusies 2. Opkomst 3. Partijvoorkeur per gemeente Bijlage
Ondanks verlies blijft de VVD in de provincie Zuid-Holland de grootste partij. In de Drechtsteden kreeg de PVV net iets meer stemmen dan de VVD. Het verlies van de PvdA is in de Drechtsteden en provincie Zuid-Holland vergelijkbaar. De landelijke trends blijken bij deze verkiezingen duidelijk te overheersen.
1
Conclusies
D66 wint veel, CDA een beetje In de provincie Zuid-Holland werd D66 door de winst de derde partij met bijna 12,7% van de stemmen. In de Drechtsteden is het aandeel D66 stemmers ook duidelijk gestegen naar 9,2%. Het CDA zou in de Drechtsteden met ruim 12% de derde partij zijn. Het CDA kende een kleine winst van 0,9 procentpunt in de Drechtsteden.
Opkomst Ten opzichte van de vorige verkiezingen voor de Provinciale Staten in 2011 is de opkomst in Nederland gedaald van 56% naar 47,5%. In de Drechtsteden is de opkomst 46,1% en daarmee iets lager dan het gemiddelde in Nederland. Binnen de regio is in Dordrecht de opkomst met 42,6% het laagst.
VVD en PvdA verliezen Het aandeel stemmers op de VVD zakt in de provincie Zuid-Holland van 20,8% in 2011 naar 17,5%. Daarmee blijft de VVD in de provincie de grootste partij. Het aandeel stemmen op de PvdA zakt nog meer van 16,3% naar 9,9%. Van de regeringspartijen verliest vooral de PvdA. Dat is relevant omdat de Provinciale Staten in mei ook de leden van de Eerste Kamer kiezen. In de Drechtsteden daalde het aandeel stemmers op de VVD vergelijkbaar van 17,9% in 2011 naar 14,0% nu. De PvdA ging van 15,4% naar 9,0%.
Toelichting: het Drechtstedencijfer is gewogen op basis van uitgebrachte stemmen
PVV en SP blijven gelijk Het aandeel stemmers op de PVV blijft in de Drechtsteden ongeveer gelijk op 14,1%. Het aandeel stemmers op de SP bleef in vergelijking met 2011 ook gelijk op 10%. Veel stemmen voor SGP en ChristenUnie in de Drechtsteden Bij andere partijen vallen SGP en ChristenUnie op die in een aantal gemeenten van de Drechtsteden traditioneel veel stemmers achter zich hebben. In Alblasserdam, Hendrik-IdoAmbacht en Sliedrecht stemde meer dan 20% op de SGP, een toename ten opzichte van 2011. In Alblasserdam, Papendrecht en Sliedrecht stemde 10%-12% op de ChristenUnie. Bij landelijke en provinciale verkiezingen zien we vaak in veel gemeenten de zelfde trends terug voor wat betreft opkomst en partijvoorkeur.
1
2
Opkomst
Landelijk was de opkomst 47,5%, in de regio Drechtsteden lag dit iets lager, namelijk op 46,1%. De opkomst voor verkiezingen provinciale staten ligt in de regel wat lager dan die voor verkiezingen voor de Tweede Kamer of Gemeenteraad. In 2011 was de opkomst 52,5% en hoger dan in 2007. In 2015 zakt deze weer terug tot rond het niveau van 2011. Binnen de Drechtsteden is de opkomst in Zwijndrecht en Dordrecht het laagst, in Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht en Sliedrecht het hoogst (zie figuur 1).
Figuur 1
Opkomst Provinciale Staten Verkiezingen 2011 en 2015 52,9%
Alblasserdam 42,6%
Dordrecht
50,2%
HI-Ambacht
47,6%
Papendrecht
2015 50,1%
Sliedrecht
44,5%
Zwijndrecht Drechtsteden
46,1%
Zuid-Holland
45,5% 0%
3
2011
20%
40%
60%
80%
100%
Partijvoorkeur per gemeente
Ondanks verlies van ruim 3 procentpunt in de provincie Zuid-Holland, blijft de VVD de grootste partij. In de Drechtsteden zakt de VVD net iets meer en daardoor is de PVV net iets groter. In Papendrecht en Hendrik-Ido-Ambacht is het aandeel VVD-stemmers het hoogst.
Figuur 2
Aandeel stemmen op VVD
10,6%
Alblasserdam
13,8%
Dordrecht
15,5%
HI-Ambacht
16,8%
Papendrecht
2015 10,4%
Sliedrecht
2011 15,0%
Zwijndrecht
14,0%
Drechtsteden
17,5%
Zuid-Holland 0%
5%
10%
15%
20%
25%
Het aandeel stemmers in de Drechtsteden op de PVV blijft gelijk op 14,1%. Wel is de PVV net iets groter dan de VVD in de Drechtsteden. In Zwijndrecht is het aandeel PVV-stemmers het hoogst.
2
Figuur 3
Aandeel stemmen op PVV 12,2%
Alblasserdam
14,6%
Dordrecht
13,4%
HI-Ambacht
14,3%
Papendrecht
2015 12,2%
Sliedrecht
2011 15,7%
Zwijndrecht Drechtsteden
14,1%
Zuid-Holland
14,2% 0%
5%
10%
15%
20%
25%
In de provincie Zuid-Holland wordt D66 de derde partij. In de Drechtsteden is het aandeel D66 stemmers lager. In Dordrecht ligt het aandeel stemmers nog het dichtst bij het gemiddelde van de provincie. Figuur 4
Aandeel stemmen op D66 6,6%
Alblasserdam
11,4%
Dordrecht 8,0%
HI-Ambacht
9,0%
Papendrecht
2015 4,9%
Sliedrecht
2011 8,9%
Zwijndrecht
9,2%
Drechtsteden
12,7%
Zuid-Holland 0%
5%
10%
15%
20%
25%
Het CDA kent ten opzichte van 2011 een kleine winst, met name in Dordrecht en Zwijndrecht.
Figuur 5
Aandeel stemmen op CDA 12,3%
Alblasserdam
10,9%
Dordrecht
12,1%
HI-Ambacht
13,1%
Papendrecht
2015 12,4%
Sliedrecht
2011
14,3%
Zwijndrecht Drechtsteden
12,1%
Zuid-Holland
12,1% 0%
5%
3
10%
15%
20%
25%
De PvdA lijdt een groot verlies van 6,4 procentpunten zowel in Zuid-Holland als in de Drechtsteden.
Figuur 6
Aandeel stemmen op PvdA 9,1%
Alblasserdam
10,5%
Dordrecht 7,3%
HI-Ambacht
7,8%
Papendrecht
2015 7,5%
Sliedrecht
2011
8,5%
Zwijndrecht
9,0%
Drechtsteden
9,9%
Zuid-Holland 0%
5%
10%
15%
20%
25%
De SP blijft in vergelijking met 2011 in de Drechtsteden gelijk en trekt 10% van de stemmers.
Figuur 7
Aandeel stemmen op SP 8,4%
Alblasserdam
12,4%
Dordrecht 6,4%
HI-Ambacht
8,8%
Papendrecht
2015 8,5%
Sliedrecht
9,5%
Zwijndrecht Drechtsteden
10,0%
Zuid-Holland
9,3% 0%
5%
drs J.M.A. Schalk maart 2015 Postbus 619 3300 AP Dordrecht (078) 770 39 05
[email protected] www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl
2011
4
10%
15%
20%
25%
Bijlage UITSLAGEN PER GEMEENTE
Tabel 1
Vergelijking uitslagen Alblasserdam 2007 t/m 2015 (%)
VVD PVV D66 CDA PvdA SP GROENLINKS ChristenUnie SGP 50PLUS Partij voor de Dieren overigen
2007 11,4 1,0 19,6 17,7 10,7 2,0 15,0 18,1 2,1 2,4
2011 13,6 11,3 6,4 11,7 15,5 7,6 2,1 9,9 17,9 2,4 1,4 0,2
2015 10,6 12,2 6,6 12,3 9,1 8,4 1,5 11,1 21,7 3,1 2,2 0,8
Zuid-Holland 17,6 14,3 12,8 12,1 10,0 9,4 4,8 4,8 5,0 3,7 4,1 1,4
opkomstpercentage
51,4
57,5
52,9
45,5
2007 118,0 2,1 17,1 18,8 16,9 6,0 8,8 3,9 3,3 5,1
2011 17,3 14,6 9,1 9,2 17,9 11,8 5,7 5,3 3,7 2,6 2,6 0,2
2015 13,8 14,6 11,4 10,9 10,5 12,4 4,8 6,0 4,8 4,1 4,7 1,4
Zuid-Holland 17,6 14,3 12,8 12,1 10,0 9,4 4,8 4,8 5,0 3,7 4,1 1,4
40,8
49,6
42,6
45,5
Vergelijking uitslagen Hendrik-Ido-Ambacht 2007 t/m 2015 (%) 2007 VVD 18,7 PVV D66 1,1 CDA 21,8 PvdA 12,4 SP 8,5 GROENLINKS 2,3 ChristenUnie 11,4 SGP 18,5 50PLUS Partij voor de Dieren 2,1 overigen 3,2
2011 20,6 13,1 4,9 11,7 11,7 7,0 2,5 6,9 16,8 2,9 1,7 0,2
2015 15,5 13,4 8,0 12,1 7,3 6,4 1,9 7,4 20,1 3,5 2,9 1,0
Zuid-Holland 17,6 14,3 12,8 12,1 10,0 9,4 4,8 4,8 5,0 3,7 4,1 1,4
55,3
50,2
45,5
Tabel 2
Vergelijking uitslagen Dordrecht 2007 t/m 2015 (%)
VVD PVV D66 CDA PvdA SP GROENLINKS ChristenUnie SGP 50PLUS Partij voor de Dieren overigen opkomstpercentage
Tabel 3
opkomstpercentage
50,0
5
Tabel 4
Vergelijking uitslagen Papendrecht 2007 t/m 2015 (%)
VVD PVV D66 CDA PvdA SP GROENLINKS ChristenUnie SGP 50PLUS Partij voor de Dieren overigen
2007 19,1 1,3 22,4 15,9 12,4 3,2 14,2 5,2 2,8 3,5
2011 21,3 14,9 6,3 13,0 13,3 9,4 3,3 7,2 5,6 3,3 2,0 0,4
2015 16,8 14,3 9,0 13,1 7,8 8,8 2,5 10,2 6,5 3,9 3,5 2,9
Zuid-Holland 17,6 14,3 12,8 12,1 10,0 9,4 4,8 4,8 5,0 3,7 4,1 1,4
opkomstpercentage
45,9
53,7
47,6
45,5
VVD PVV D66 CDA PvdA SP GROENLINKS ChristenUnie SGP 50PLUS Partij voor de Dieren overigen
2007 11,0 0,7 18,1 13,9 12,7 1,8 18,1 19,4 2,1 1,8
2011 13,3 12,3 3,5 12,2 12,8 8,8 2,3 10,3 19,9 2,7 1,4 2,3
2015 10,4 12,2 4,9 12,4 7,5 8,5 1,5 11,9 23,2 3,2 2,4 1,3
Zuid-Holland 17,6 14,3 12,8 12,1 10,0 9,4 4,8 4,8 5,0 3,7 4,1 1,4
opkomstpercentage
51,0
56,1
50,1
45,5
VVD PVV D66 CDA PvdA SP GROENLINKS ChristenUnie SGP 50PLUS Partij voor de Dieren overigen
2007 18,0 1,4 24,3 16,1 13,5 3,3 11,0 5,2 3,0 4,2
2011 19,7 15,6 6,2 13,3 14,5 9,5 3,3 6,8 5,7 3,1 1,8 0,5
2015 15,0 15,7 8,9 14,3 8,5 9,5 2,2 8,4 7,2 5,1 3,0 1,3
Zuid-Holland 17,6 14,3 12,8 12,1 10,0 9,4 4,8 4,8 5,0 3,7 4,1 1,4
opkomstpercentage
46,0
52,5
44,5
45,5
Tabel 5
Tabel 6
Vergelijking uitslagen Sliedrecht 2007 t/m 2015 (%)
Vergelijking uitslagen Zwijndrecht 2007 t/m 2015 (%)
6