Bangor, Wales. werd onderstaande verklaring ondertekend door de ambassadeurs van

Den Haag, Nederland

www.worldpeaceflame.org Tel. 0317 42 44 44

Op verschillende plaatsen in de wereld zijn groepen mensen actief om een World Peace Flame monument in hun omgeving op te richten.

- LopendVuurtje Vuurtje.indd 24 Gids voor leerkrachten Lopend voor printen.indd 1

24 Lopend Vuurtje

Cadzand, Nederland

Byron Bay, Australië

Sydney, Australië

‘Als ambassadeurs die onze landen vertegenwoordigen bij de inauguratie van de World Peace Pathway in de stad van vrede en gerechtigheid Den Haag, verwelkomen we dit belangrijke monument voor de vrede. Wij geloven dat door zo in dit initiatief bij elkaar te komen, een krachtige verklaring wordt afgelegd dat alle volkeren in de wereld zich in vrede en vriendschap kunnen verenigen. We zijn er van overtuigd dat vrede niet alleen mogelijk is, maar een van de meest urgente behoeften is van deze tijd. Wij bevestigen dat ieder individu recht heeft op vrede en gerechtigheid en dat vrede tegelijkertijd een verantwoordelijkheid is die we allen op ons moeten nemen. Als mens is het natuurlijk dat we er voor zorgen dat onze kinderen volledig tot bloei kunnen komen in hun leven. Als wereldburgers bevestigen we dat we een aanvullende verplichting hebben. We zullen er ook naar streven dat alle toekomstige generaties zo zullen kunnen leven. Het vereist moed, geloof en toewijding om tot elkaar te komen om vrede te bewerkstelligen. De World Peace Pathway zal dienen om wereldwijd mensen en volkeren afzonderlijk te inspireren om elkaar te ontmoeten in vrede, saamhorigheid en vriendschap.’

Rond het World Peace Flame monument bij het Vredespaleis in Den Haag werd een World Peace Pathway aangelegd met daarin stenen afkomstig uit vrijwel alle landen in de wereld. Bij de onthulling daarvan werd onderstaande verklaring ondertekend door de ambassadeurs van vrijwel alle landen van de wereld.

25-8-2009 23:17:50

Venlo, Nederland

Memphis, USA

Bangor, Wales

World Peace Flame Monumenten

Gids voor leerkrachten - Lopend Vuurtje.indd 1

26-8-2009 23:14:57 0:03:22 25-8-2009

Project voor kinderen van de groepen 6/7 en 8 van Gidshet voorbasisonderwijs de leerkracht 1

Gids voor de leerkracht

Lopend Vuurtje

Gids voor leerkrachten Lopend voor printen.indd 2 - LopendVuurtje Vuurtje.indd 2

2 Lopend Vuurtje

Amy leest het vredesgedicht voor dat ze op school maakte tijdens een vredesbijeenkomst in de gemeente Sluis.

Het zijn vooral de kinderen die zich openlijk uitspreken voor de wens voor vrede. Een blijk hiervan zijn de vele scholen die de World Peace Flame in hun midden willen hebben en daar omheen vredesprojecten in het lesprogramma opnemen. In opstellen en gedichten geven kinderen aan wat vrede voor hen betekent.

Kinderen willen vrede

Een project voor kinderen van de groepen 6/7 en 8 van het basisonderwijs, te gebruiken bij alle vakken. Onderdelen van het pakket zijn ook voor groep 5 geschikt.

Lopend vuurtje

25-8-2009 23:16:25

De World Peace Flame (WPF) heeft de wens wereldwijd een verschuiving in de gewoonte van mensen op gang te brengen, van nadenken over problemen naar het vinden en uitvoeren van oplossingen. De World Peace Flame is een symbool van vrede, eenheid, wijsheid en geluk en weerspiegelt het diepe verlangen naar vrede van ieder mens, onafhankelijk van cultuur, geloof, huidskleur, afkomst of geslacht. De Stichting World Peace Flame is een goede doelen stichting, opgericht om vrede te promoten. www.worldpeaceflame.org

INHOUD CD-ROM Gids voor de leerkracht Werkboekje voor de kinderen Bloemmeditatie Voorbeeld Goed Nieuws Krant Spaarpotbouwplaat Zonnegroet voor kinderen

INHOUD LESPAKKET Lopend Vuurtje is ontwikkeld door de World Peace Fame Foundation en bestaat uit een Gids voor de leerkracht, een werkbokeje, een CD-Rom en twee World Peace Flame kaarsen.

INHOUD GIDS VOOR DE LEERKRACHT Inleiding 3 Gebruik van dit lespakket 4 LESMATERIAAL 1: Start van het project 5 Het verhaal van de vlam 5 LESMATERIAAL 2: Wereldvredemakers 7 Het verhaal van de vlam gaat verder 8 Mahatma Gandhi 9 Wangari Maathai 10 Nelson Mandela 11 Martin Luther King 12 Jane Goodall 13 Aung San Suu Kyi 14 LESMATERIAAL 3: Vrede dichtbij huis 15 De Vredesvlam komt dichterbij 16 LESMATERIAAL 4: Vrede in jezelf 17 Het licht mee naar huis nemen 18 LESMATERIAAL 5: Feest 19 Lichtfeest 20 Hoe beviel het? 23 World Peace Flame Monumenten 24

Inhoudsopgave


Disclaimer Om veiligheidsredenen mogen de kaarsen alleen worden gebruikt onder toezicht van volwassenen. De WPF Foundation kan niet verantwoordelijk worden gesteld voor wat voor nadelige gevolgen dan ook bij het gebruik van dit pakket.

Uitgever: World Peace Flame Foundation www.worldpeaceflame.org Samenstelling: met dank aan alle inspirerende mensen die hun bijdrage leverden; World Peace Flame Foundation; Josephin Groenhagen, Dru Netherlands, Istockphoto.

Colofon

Voor adres en telefoonnummer zie: www.worldpeaceflame.org

De Stichting World Peace Flame is een goede doelen stichting, opgericht om vrede te promoten.

World peace Flame Foundation: info@worldpeaceflame.org www.worldpeaceflame.org

ons en andere scholen delen? Dat stellen wij bijzonder op prijs!

‘Lopend Vuurtje’. Heeft u suggesties of wilt u de resultaten met

Wij zijn heel benieuwd naar uw ervaringen met

Hoe beviel het?

26-8-2009 23:17:49 0:03:56 25-8-2009

Gids voor de leerkracht 23


22 Lopend Vuurtje

Islam: De Lichtverzen De Islam kent geen feest van het licht, maar in de Koran, Sura 24 vers 35 staat het lichtvers: ‘Allah is het Licht van de hemelen en de aarde. De gelijkenis van Zijn Licht is als een nis waarin een lamp staat. De lamp is door een glas omsloten; het glas is als een schitterende ster. Het wordt, aangestoken met olie van een gezegende boom, een olijfboom, die van het Oosten noch van het Westen is, welks olie bijna zou lichten, zelfs al raakte vuur haar niet. Licht op Licht. Allah leidt tot Zijn Licht wie Hij wil. - Allah geeft gelijkenissen voor de mensen; Allah heeft kennis van alle dingen.’

noeka-wonder’. De eerste dag van dit feest begint na zonsondergang van de 24e dag van de joodse maand Kislev. Voornaamste gebruiken zijn het aansteken van kaarsjes in de chanoekia (een 8+1-armige kandelaar) met uitspraak van zegeningen en zang, eten van soefganiot en latkes, uitdelen van Chanoeka-geld of gewoon cadeautjes en het spelen met de drejdel of sevivon (een vier-kantig tolletje met hebreeuwse letters). Na het aansteken van de kaarsjes spreekt men vaak een tekst uit (Hanerot halaloe deze lichtjes), die gaat over de redenen voor het aansteken van de lichtjes en de regels over het gebruik ervan.

25-8-2009 23:17:48

Laat de kinderen een tekening maken in het werkboekje: hoe ziet jouw straat of jouw dorp er uit als bij iedereen een lichtje brandt? (zie opdracht 15 in het werkboekje).

Opdracht 15: Licht in de buurt

Geef het ‘licht’ door aan een andere school. Dat kan letterlijk: steek een kaars aan de Vredesvlam aan en geef die brandend door (gebruik een lantaarn). Of nodig een andere school uit bij het afsluitende feest aan het eind van het project. Laat de kinderen vredeswensen maken voor die school, mooie tekeningen, een toneelstukje, gedichtjes.

Doorgeven van het licht


‘Wees de verandering die je wilt zien in de wereld’ (Gandhi)

Dit pakket is ontstaan vanuit een vredeswens van velen. Tientallen scholen hebben al projecten gedaan rond de World Peace Flame en gaven het aan elkaar door. Dit lespakket is gemaakt op basis van de ervaringen van deze scholen en de bijdragen van deskundigen in Nederland en Vlaanderen. De samenstellers wensen u vooral veel plezier bij het werken met Lopend Vuurtje.

Het pakket is ontwikkeld voor scholen maar kan overal gebruikt worden waar met kinderen gewerkt wordt.

De samenstellers van het pakket gaan uit van een positieve benadering van vrede. We hebben bewust onderwerpen als oorlog, pesten, nare dingen geen bijzondere aandacht gegeven. Niet omdat die er niet zijn, maar de aandacht voor negativiteit leidt af van waar het in dit project werkelijk om gaat: het besef dat vrede er al is. Niet de vrede van het ontbreken van oorlog, maar vrede in jezelf. Het besef dat je er steeds naar terug kan keren. Vrede bereik je vooral door het positieve en het goede in jezelf en in anderen te zien en te stimuleren.

door te geven.

vrede is maar ook wat je kunt doen om zelf vrede te ervaren en

en oefeningen om niet alleen beter te kunnen begrijpen wat

Dit lespakket ‘Lopend Vuurtje’ gaat over vrede en bevat teksten

Feest Maak samen met de kinderen een overzichtstentoonstelling van alle tekeningen, werkboekjes, de Goed Nieuws Krant, verhalen en gedichten. Vraag ouders iets lekkers te maken, of maak het op school met de kinderen. Nodig ouders, verzorgers, broertjes en zusjes uit. Laat de kinderen zelf toelichten hoe ze aan het project gewerkt hebben en wat het voor hen heeft betekend. Doe samen met alle aanwezigen de bloemmeditatie of de Zonnegroet.

Inleiding

Lessuggesties

26-8-2009 23:16:36 0:04:03 25-8-2009


De samenstellers hopen dat het licht, symbool van vrede in alle culturen, zich zal verspreiden als een lopend vuurtje en dat dit pakket hieraan een bijdrage mag leveren.

Kinderen hebben een aangeboren verlangen naar vrede. ‘Lopend Vuurtje’ heeft als doel kinderen, hun ouders en hun leerkrachten te bemoedigen: vrede is er al, je hebt het al in je. Ontmoet de Wereldvredemakers in de wereld, om je heen en in jezelf.

Doel


4 Lopend Vuurtje

Deze gids wil een handreiking zijn en kan op velerlei manieren gebruikt worden. Hoewel er een duidelijke opbouw in is verwerkt, kunnen alle onderdelen ook los gebruikt worden.

Mogelijkheden

We vertrekken vanuit de (recente) geschiedenis, vanuit de grote wereld om ons heen. Dan maken we de overgang naar de kleinere wereld van het kind: de straat, de school, de klas, het gezin. Wat kan jij doen om bij te dragen? Dan komen we aan bij de innerlijke wereld, de vrede in jezelf.

Opbouw

Het pakket bestaat uit een gids voor de leerkracht, een werkboekje met opdrachten voor de kinderen, twee World Peace Flame kaarsen en een CD-Rom die onder andere de pagina’s van deze gids en het werkboekje bevat. U kunt dus net zoveel boekjes kopiëren als u nodig hebt, en kunt kiezen of u het in kleur of in zwart-wit wilt printen. Op de CD-Rom staan ook de pdfbestanden waarmee de Goed Nieuwskrant, de Spaarpotbouwplaat en de Zonnegroet geprint kunnen worden (zie verderop in deze gids), zodat de kinderen geen pagina’s uit hun werkboekje hoeven te halen. Dit werkboekje is bedoeld om mee naar huis te geven aan het eind van het project, en kan zo dus intact blijven. Voor de complete inhoudsopgave van de CD-Rom zie pagina 2

SAMENSTELLING EN GEBRUIK

kunnen doen.

World peace Flame Foundation info@worldpeaceflame.org www.worldpeaceflame.org

Meer informatie

Dit lespakket is zodanig samengesteld dat het aansluit bij tal van kerndoelen zoals vermeld in het kerndoelenboekje van het basisonderwijs.

Kerndoelen

pingsstof en opdrachten die de kinderen individueel of in groepsverband

worden als mogelijke lessen (lessenserie) met lessuggesties, verdie-

Het pakket is zo samengesteld dat de hoofdstukken gebruikt kunnen

Gebruik van het lespakket

25-8-2009 23:16:37


Joods lichtfeest: Chanoeka Chanoeka is een joods feest. In het Hebreeuws betekent het woord ‘toewijding’. Het feest staat ook wel bekend als ‘het feest van de lichtjes’ (Chag Ha’Orot. Het feest duurt acht dagen, ter nagedachtenis aan het ‘Cha-

Kerstfeest Kerstmis of Kerst(feest) is een belangrijk christelijk feest. Met Kerstmis wordt door Christenen de geboorte van Jezus gevierd. Het kerstfeest wordt in de westers-Christelijke wereld gevierd op 25 december, maar in de Oosters-Orthodoxe Kerken (zoals de Russisch-Orthodoxe Kerk), wordt de Juliaanse kalender gebruikt, zodat het daar twee weken later valt. In veel streken zijn er speciale vieringen op de avond ervoor (Kerstavond, middernachtsmis) en/of op de dag erna. In West-Europa wordt 25 december als Eerste Kerstdag en 26 december als Tweede Kerstdag beschouwd. Het woord ‘Kerstmis’ betekent eigenlijk ‘Christus-mis’, omdat dit feest gewijd is aan de geboorte van Jezus die Christus wordt genoemd.

Vuur bij de Indianen Een oude Navajo legende vertelt dat op het moment dat 7 vlammen uit alle windstreken worden verenigd in 1 vlam, een gouden tijdperk van vrede aan zal breken.

Hindoe - Diwali feest (17 oktober 2009, 5 november 2010) In India wordt jaarlijks het feest van het licht gevierd. Het licht in de donkerste tijd van het jaar. Diwali komt (in het Sanskriet) van ‘dipavali’ dat rij van lichtjes betekent. De huizen worden versierd met lichtjes, olielampen en bloemen. De betekenis is dat het duister door het licht uit huis wordt verjaagd en de deur wordt opengezet voor voorspoed en geluk. De mensen trekken hun mooiste kleren aan, geven elkaar cadeaus en vieren met het heerlijkste eten, drinken en met vuurwerk het begin van een nieuwe tijd. Tijdens het feest wordt veel traditionele zoetigheid gemaakt en rondgedeeld. Diwali viert men gewoonlijk in huiselijke kring, maar ook in de Mandir (Hindoe gebedshuis) wordt tijdens Diwali een gebedsdienst gehouden. Tijdens de derde dag wenst men elkaar, in Nederland vaak telefonisch, Subh Diwali, wat Gelukkig Lichtjesfeest betekent.

26-8-2009 23:17:46 0:04:10 25-8-2009


Hoe Vraag kinderen uit de klas om te vertellen of er een lichtfeest in hun familie gevierd wordt en zo ja hoe ze dat doen. Bedenk samen met de groep welke elementen van die feesten gebruikt kunnen worden voor het eigen lichtfeest.

Doel Iets leren over andere culturen en het licht. Inspiratie opdoen voor eigen feest.

Lichtfeesten in andere culturen

Lessuggesties


20 Lopend Vuurtje

Vertel de kinderen dat bijna alle culturen en religies een feest van het licht kennen. De World Peace Flame viert dit altijd. Het licht van de World Peace Flame, aangestoken op bijzondere plaatsen en door bijzondere mensen uit alle continenten, herinnert ons eraan dat we instaat zijn een situatie lichter te maken of iemand op te vrolijken..

Feest van het licht

andere culturen.

voor een multi-culti feest geven we informatie over lichtfeesten in

nodigen en letterlijk de Vredesvlam door te geven. Ter inspiratie

tige gelegenheid om een delegatie van een andere school uit te

licht ook thuis brandend te houden. Zo’n feest is ook een prach-

den uitgenodigd. Zo wordt het makkelijker voor kinderen om het

sentatie waarvoor ouders, broertjes en zusjes ook kunnen wor-

Het is mooi om dit project af te ronden met een feestelijke pre-

Lichtfeest

25-8-2009 23:17:38

Laat de kinderen lampjes maken (zie werkboekje). Ze maken 3 lampjes, 1 voor hen zelf en 2 om weg te geven. (zie opdracht 14 in het werkboekje). De lampjes gaan mee naar huis.

Opdracht 14: Lampjes maken

beschouwing

levens-

Creatieve vakken

Taal

Maatschappij


In 1999 werden 7 vredesvlammen aangestoken in Europa, Amerika, Australië, Afrika, India en het Midden Oosten door mensen die zich inzetten voor vrede. De vlammen werden door verschillende luchtmachten en burgerluchtvaartmaatschappijen overgevlogen naar Engeland, waar de vlammen verenigd werden in één World Peace Flame in Wales (Bangor). Vanuit Bangor is de World Peace Flame over de wereld verspreid in mijnwerkerslampen en met kaarsen. Monumenten met een eeuwige World Peace Flame zijn geïnstalleerd in Wales (2003 en 2008), Den Haag - voor het Vredespaleis - (2002), Memphis (USA 2002), Sydney (Australië 2003), Cadzand (2004) Venlo (2005), Byron Bay (Australië 2005), Hyderabad (India, 2006).

Ontstaan

HET VERHAAL VAN DE VLAM

Doel van dit spel is te komen tot een persoonlijke vredeswens voor ieder kind. Doe met de kinderen een woordspel. Opdracht voor de kinderen: vertel in een paar

Spelsuggestie: wat betekent vrede voor jou?

Zet de doos met de materialen voor dit project in de kring. Neem de vredeskaars uit de doos en vertel het verhaal van het ontstaan van de World Peace Flame. Vertel dat deze vredeskaars is aangestoken aan de grote World Peace Flame, dat kun je zien aan het zwarte lontje. Leg uit en bespreek met elkaar: waarom dit project, waarom is het licht belangrijk, waar staat de vlam symbool voor.

Suggesties voor een kringgesprek

vertel het verhaal van de vredesvlam.

Vraag de kinderen een week voor aanvang van het project om een schoon glazen potje mee te nemen (zie opdracht 2 in het werkboekje).

Opdracht 2: Lichtje maken

26-8-2009 23:16:44 0:04:13 25-8-2009


voor hun eigen lichtje. Hou een kringgesprek met de kinderen en

windglas. Vraag de kinderen om een glazen potje mee te nemen

de klas, het liefst voorin. Zorg voor een veilig plek, gebruik een

reiding nodig. Maak een mooie centrale plek voor de vlam in

Voordat de Vredeskaars ontstoken wordt, is er enige voorbe-

De voorbereiding

De kinderen schrijven hun persoonlijke vredeswens op en maken er een mooi lijstje voor (zie opdracht 1 in het werkboekje).

Opdracht 1: Vredeswens

Lesmateriaal 1: Start van het project

Lopend Vuurtje


6 Lopend Vuurtje

Maak een vredesklasseboek. Een mooie multomap waarin de tekeningen, gedichten, foto’s en verhalen verzameld kunnen worden. Een mooie herinnering aan het project.

Doetip: Vredesklasseboek

Spreek met de kinderen af wie de grote Vredeskaars elke dag aansteekt en dooft. Voordat de kaars helemaal is uitgebrand steek je met deze kaars een andere kaars aan, zodat je het licht brandend houdt.

Taakverdeling

Maak afspraken met de kinderen over veiligheid: niet stoeien rond de brandende vlam, water bij de hand houden, eigen waxinelichtjes van de kinderen in hogere glaasjes of potjes (zie werkboekje), nooit een brandende vlam onbeheerd laten, ook thuis niet. Wat te doen ‘als het lichtje uit gaat’? Sommige kinderen nemen de vlam zo serieus dat ze niet weten wat ze moeten doen als het lichtje dooft. Leg ze uit dat de vlam een symbool is van vrede in jezelf en altijd opnieuw aangestoken kan worden, onder het uitspreken van een vredeswens. Op school kan dat aan de Vredeskaars, thuis kan het ook gewoon met een lucifer.

Aandachtspunten

De Vredeskaars uit dit pakket wordt ontstoken. Alle kinderen krijgen een waxinelichtje (in een zelfgemaakt houdertje). Met de Vredeskaars worden alle lichtjes van de kinderen ontstoken door de leerkracht. Laat de kinderen hierbij hun vredeswensen uitspreken (zie werkboekje).

De Vredesvlam ontsteken

woorden (of beeld het uit): wat betekent vrede voor jou persoonlijk? Let op: je mag drie woorden niet gebruiken, namelijk: Niet - Geen en Zonder. Schrijf de resultaten op het bord of op een groot vel papier en laat dit gedurende het project staan. Aan het eind van dit spel schrijven de kinderen hun persoonlijke vredeswens op een stukje papier (zie ook opdracht 1 in werkboekje).

25-8-2009 23:16:49

Leerdoelen Iets weggeven, iemand een plezier doen, zonder dat de ander weet dat jij het bent. Leren te geven zonder iets terug te krijgen, en daardoor iets terug te krijgen voor je zelf; de voldoening iets te betekenen voor iemand anders.

Uitvoering Leg de kinderen uit dat ze gedurende 1 schoolweek elke dag ‘de geheime vriend’ zijn van het kind dat ze getrokken hebben. Zonder dat de betrokkene het weet, elke dag iets aardigs voor hem of haar doen. Bijvoorbeeld een klein cadeautje neerleggen, of een mooie tekening, of gedichtje, of een lief briefje, kaartje, een bloem, mooie steen of schelp. Iets leuks, iets kleins.

Hoe Laat alle kinderen van de groep hun naam op een mooi versierd kaartje schrijven. Vouw de papiertjes op, zodat ze niet kunnen kijken. Doe alle papiertjes in een mandje en laat elk kind één naam trekken. (Eigen naam ruilen natuurlijk.)

Doel Kinderen meteen bij aanvang van het project in praktische zin iets laten ‘doen’ aan vrede/lief zijn voor elkaar.

Kaartje trekken

Lessuggestie


Lesmateriaal 5: Feest!

Lopend Vuurtje

26-8-2009 23:17:34 0:04:15 25-8-2009


Vrede begint bij jezelf. Hoe kunnen de kinderen er thuis verder


18 Lopend Vuurtje

Even niet zo vredig? Doe de krokodil! Oefen met de kinderen deze simpele yoga-oefening ‘De Krokodil’, die ze kunnen doen als ze boos of verdrietig zijn en zich weer fijn willen voelen. (zie opdracht 13 in het werkboekje).

Opdracht 13: De krokodil

Vrede is een werkwoord Kinderen hebben een aangeboren verlangen naar vrede. U als leerkracht, maar ook ouders en verzorgers, kunnen hen daarin bemoedigen, door hen te laten merken: het is er al, je hebt het al in je. Dit hoofdstuk bevat vooral praktische doe- dingen die kunnen helpen de vrede in jezelf te ontwikkelen en terug te vinden als je het even kwijt bent.

om een vervolg te geven aan dit project op school en thuis.

lukt? Op deze pagina en in het werkboekje geven we suggesties

thuis brandend te houden? En wat te doen als het even niet

25-8-2009 23:17:31

Laat de kinderen in kleine groepjes hun persoonlijke vredesdoelen bepalen. Laat dat kleine, haalbare doelen zijn, zoals ‘ik zeg iedere dag iets aardigs tegen mijn broertje.’ En laat ze die doelen opschrijven op kleine kaartjes. Maak tijdens de handvaardigheidles met lucifersdoosjes een mooi ‘kastje’ waar je vredesdoelen in bewaard kunnen worden.

Licht mee naar huis

Lessuggesties

Laat de kinderen een mooi dagboekje maken, waar ze hun ervaring met vrede en hun vredesdoelen en wensen in opschrijven. (Beplak een schrift of notitieboekje met mooi papier of vilt, zie opdracht 12 in het werkboekje).

Opdracht 12: Dagboek maken

Het licht mee naar huis nemen

mee aan de slag, wat kunnen ze doen om hun eigen lichtje ook

Vraag de kinderen thuis een plekje in te richten voor zichzelf, waarop ze hun spreuk, hun vredeslichtje en bijvoorbeeld een mooie bloem of steen kunnen zetten (zie opdracht 11 in het werkboekje).

Opdracht 11: Eigen plekje

Doe het armbandjes-experiment (zie opdracht 10 in het werkboekje).

Opdracht 10: Experiment

Doe met de hele klas de bloemmeditatie, (zie CD-rom en opdracht 9 in het werkboekje) en vraag de kinderen dit ook thuis te doen, alleen of met hun ouders en broertjes en zusjes.

Opdracht 9: Bloemmeditatie

Ga met de kinderen naar buiten en beoefen het aandachtig lopen (zie opdracht 8 in het werkboekje).

Opdracht 8: Aandachtig lopen


26-8-2009 23:16:49 0:04:23 25-8-2009


Project voor kinderen van de groepen 5/6/7 en 8 van het basisonderwijs.

Lesmateriaal 2: Wereldvredemakers

Lopend Vuurtje


8 Lopend Vuurtje

Wereldgeschiedenis wordt gemaakt door mensen. Alle afspraken, plannen, acties, uitvindingen, ruzies, oorlogen, vredesinitiatieven in de wereld worden gemaakt en uitgevoerd door mensen. Op de volgende pagina’s vind je enkele voorbeelden van mensen die hun omgeving en zelfs de wereldgeschiedenis hebben beïnvloed door te leven en te werken vanuit hun hart. Ieder mens heeft die potentie. Het doel van de World Peace Flame is om heel veel mensen dichterbij de kracht van hun hart te brengen en bij de kracht van vriendschap en plezier.

Hoe Verdeel de klas in 6 groepjes en laat elk groepje een Wereldvredemaker kiezen (zie de achtergrondinformatie in dit hoofdstuk). Vertel erover in de klas of maak kopieën. Laat elk groepje een werkstuk hierover maken en aan elkaar presenteren. Alles is mogelijk: informatie opzoeken op internet, verhalen schrijven, tekenen, gedichten/liedjes maken, toneelstuk maken.

Wereldvredemakers

Lessuggesties

‘Als we alleen dromen blijft het een droom, maar als we samen dromen wordt het werkelijkheid.’

25-8-2009 23:16:54

Toen Gandhi bekritiseerd werd door journalisten met de opmerking dat geweldloosheid nog nooit in de geschiedenis succes had gehad, antwoordde deze: ‘Maakt u zich geen zorgen heren, ik maak geschiedenis.’ Savitri MacCuish, directeur WPF, (zie foto) ziet de overeenkomst hiervan met de World Peace Flame: ‘Deze World Peace Flame maakt geschiedenis!’ Als we allemaal de gedachte koesteren dat vrede al bestaat en ons handelen uitgaat van mededogen, zal vrede een levende realiteit worden.

die voor de wereldvrede van belang zijn geweest.

inspireren door Gandhi, Martin Luther King en andere mensen

World Peace Flame bijeen hebben gebracht, zich hebben laten

De Vredesvlam brandt nu in de klas. Vertel dat de mensen die de

Het verhaal van de vlam gaat verder

Biologie

Geschiedenis

Aardrijkskunde

Maatschappij


Lesmateriaal 4: Vrede in jezelf

Lopend Vuurtje

25-8-2009 26-8-2009 23:17:29 0:04:30



16 Lopend Vuurtje

Dit onderdeel van het project is bedoeld om kinderen te bemoedigen, te laten zien dat er veel ‘goed’ nieuws is, dat het wel degelijk uitmaakt wat je doet én denkt. Dat iedereen een bijdrage kan leveren en vaak al levert aan de vrede en aan een vreedzame samenleving.

Het is algemeen bekend dat hetgeen je positieve aandacht geeft groeit. Positieve aandacht leidt tot een positief zelfbeeld. Aandacht voor positief wereldnieuws leidt tot een positief wereldbeeld. Laat de kinderen het rijstexperiment doen en de kracht van een positieve benadering ervaren. Zie opdracht 7 in het werkboekje. (Voor meer informatie over het Rijstexperiment zie: http://www.youtube.com/ watch?v=b8l7RrHM43Q).

maak samen een Goed Nieuws Krant.

Laat de kinderen twee glazen afsluitbare potjes meebrengen. Kook een pak witte rijst, en geef alle kinderen een beetje voor het experiment. (Zie opdracht 7 in het werkboekje)

Opdracht 7: Experiment

Laat kinderen het verhaal ‘Liefde maakt wel degelijk iets uit’ voorlezen, of lees het zelf voor. (Zie opdracht 6 in het werkboekje)

Opdracht 6: Verhaal

kinderen op ontdekkingstocht naar deze mensen dichtbij huis en

Ook dichtbij huis zijn wereldvredemakers te vinden. Ga met de

De Vredesvlam komt dichterbij

Leerdoel: Samen werken in groepen. Taalvaardigheid.

Doel van deze opdracht Leren samenwerken en ouders betrekken bij activiteiten op school.

25-8-2009 23:17:29

Suggestie: Ga met de Goed Nieuws Krant naar een (plaatselijke) krant. Ga kijken hoe een krant gemaakt wordt. Vraag of die krant jullie schoolkrant wil publiceren als bijlage van hun editie. Of – als dat niet mogelijk is – nodig een journalist van de krant uit om een stuk te schrijven over jullie schoolproject.

Laat de kinderen in groepen een Goed Nieuws Krant maken. Vraag de kinderen, samen met hun ouders in kranten, radio en tv te zoeken naar positief nieuws. Laat ze ook zelf berichten maken. De kinderen kunnen ook mensen interviewen die zich voor de samenleving inzetten en daarvan een stukje maken voor de krant. Gebruik het voorbeeld Goed Nieuws Krant van de CD-Rom, print dit -indien mogelijk- uit op A-3 formaat. Bundel alle kranten tot 1 mooie dikke krant, kopieer de pagina’s en geef die uit als schoolkrant.

Maak een Goed Nieuws Krant

Lessuggestie

Creatieve vakken

Taal

Maatschappij


In Delhi, in India, is het huis waar Gandhi gewoond heeft nu een museum. In de tuin van het museum brandt een eeuwige vlam. Op een dag gaan er twee mensen de tuin binnen, Thakor en Mita, twee medewerkers van de World peace Flame. Ze hebben een mijnwerkerslamp bij zich omdat ze de Indiase vlam willen ontsteken aan het monument van Ghandi. Ze vragen toestemming aan de bewaker. Ze leggen hem uit, dat het voor de vlam van de vrede is. De bewaker is meteen enthousiast. Thakor buigt met de lamp naar de vlam, maar het lukt niet. Hij kan niet bij de eeuwige vlam komen. De bewaker pakt een bezem, die gemaakt is van lang gras en trekt er een strootje uit. Met het strootje kan Thakor de vlam aansteken.

India

Gandhi: ‘Er is genoeg voor ieders behoefte, maar niet voor ieders hebzucht’

Gandhi’s kwaliteit was dat hij een onwankelbare hoop en vertrouwen had in zijn doel: vrijheid voor India. Hij hield onder alle omstandigheden vast aan twee principes: geweldloosheid (in zijn daden maar ook in zijn woorden) en het altijd spreken van de waarheid -en daarnaar leven. Daardoor dwong hij zowel bij de verschillende Indiase bevolkingsgroepen als bij de Engelse overheersers zoveel respect af dat ze hem serieus namen en uiteindelijk de wapens neerlegden.

Gandhi is het symbool van het Indische volk geworden. In de volksmond sprak men van Mahatma Gandhi, wat zoveel betekent als ‘Grote Ziel’. Hij was het geweten van de mensheid. Hij leerde zijn volk oprechtheid en zelfrespect. Hij gaf hen een revolutionair middel in handen om op te komen voor hun rechten: de geweldloze weerbaarheid. Dit is de erfenis die hij naliet aan de hele wereld

Gandhi was er volledig van overtuigd dat iedere man of vrouw hetzelfde zou kunnen doen als hijzelf, wanneer hij of zij vanuit dezelfde hoop en vertrouwen als hij zouden leven. En, zei hij, een reis van 1000 kilometer begint bij de eerste stap. Als je die eerste stap zet en je hebt geloof en vertrouwen, kan je net zoveel bereiken als ik.

Mohandas K. Gandhi werd geboren op 2 oktober 1869 in Porbandar te India. Hij werd een van de meest gerespecteerde geestelijk en politieke leiders van de jaren 1900. Hij hielp de Indische bevolking door geweldloosheid weerstand te bieden tegen de discriminerende Engelse wetten. Gandhi werd door de bevolking uitgeroepen tot de vader van het vrije India.

Gandhi, het geweten van de mensheid

26-8-2009 23:17:00 0:04:46 25-8-2009


Neem onderstaande uitspraak van Gandhi als uitgangspunt voor een kringgesprek: Wat is genoeg? Waarvan heb je zelf te veel? Of te weinig? Dit als voorbereiding op opdracht 3 in het werkboekje)

Opdracht 3: Genoeg

Maathai wordt alom geprezen voor haar werk in de GBM. In 2002 kwam ze in het parlement. Ze werd onderminister van Natural Resources and Wildlife in Kenia. In 2004 werd ze de eerste Afrikaanse vrouw die ooit de Nobelprijs voor de Vrede mocht ontvangen.

De Green Belt Movement (GBM) is een basisbeweging die via boomplantacties de milieuproblematiek aanpakt, de vrouwen voorziet in hun behoeften (zuiver water, fruit, hout) en hen helpt zich te emanciperen door hen bewust te maken van hun menselijke waardigheid.

Zoals een moeder voor haar gezin, stond ze met moed en standvastigheid op voor alle mensen in de dorpen en steden in Afrika. Ze verzette zich tegen het kappen van bomen en plantte met de organisaties die rondom haar ontstonden meer dan 37 miljoen bomen.

Wangari wist dat bomen van levensbelang zijn voor de natuur maar ook voor de mensen in de dorpen en steden. Zonder bomen wordt het land onvruchtbaar en lijdt de bevolking honger.


10 Lopend Vuurtje

In gezelschap van vertegenwoordigers van diverse Afrikaanse bevolkingsgroepen heeft Mansukh Patel (initiatiefnemer van de World Peace Flame) de Afrikaanse vlam aangestoken in zijn geboortedorp Gilgil in Kenya. Die nacht, na de ceremonie, omschrijft Mansukh zijn gevoel als volgt: ‘Ik keek naar de vlam. Alles wat ik in de lantaarn kon zien, was een klein rustig vlammetje. Het zag er zo kwetsbaar uit en het herinnerde me eraan hoe broos een droom kan zijn. Iedereen kan een vlam uitblazen. Maar ik wist dat deze kleine vlam, die de Afrikaanse bevolking vertegenwoordigt, nooit zal doven, omdat de kracht erachter onverwoestbaar is.’

Afrika

Wangari Muta Maathai werd geboren in Kenia. Ze kreeg de kans om te studeren in de Verenigde Staten en behaalde daar een diploma biologie. Ze was de eerste OostAfrikaanse vrouw die een doctoraat behaalde en een academische carrière kon uitbouwen. Ze was gedurende vijf jaar lid van de Keniaanse National Council for Women en was er gedurende 5 jaar voorzitter. Het was vanuit deze Raad voor Vrouwen dat het idee ontstond om bomen te planten. Dit initiatief zou uitgroeien tot een van de eerste en grootste basisbewegingen op milieugebied van Afrika: de Green Belt Movement.

Wangari Maathai en haar boomplantorganisatie

Leerdoel: Samenwerken in de natuur.

Zoek met elkaar een mooie plek op het schoolplein of in de buurt en plant de boom.

25-8-2009 23:17:20

Hoe? In de klas: zet een paastak, elzentak of wilgentak in het water en wacht tot er wortels ontstaan.

Boom planten

Lessuggestie

‘Het zijn de kleine dingen die mensen doen, die het verschil maken. Mijn kleine ding is: bomen planten’


26-8-2009 23:17:27 0:04:53 25-8-2009


Project voor kinderen van de groepen 5/6/7 en 8 van het basisonderwijs.

Lesmateriaal 3: Vrede dichtbij huis

Lopend Vuurtje


14 Lopend Vuurtje

‘In de hele wereld hebben mensen vrijheid en veiligheid nodig om volledig tot hun recht te komen’

Aung San Suu Kyi werd geboren in Rangoon op 19 juni 1945. Aung San is leidster van de geweldloze beweging voor de mensenrechten en democratie in Myanmar (Birma). In 1988 speelde ze een grote rol bij de toen opbloeiende beweging voor democratie in Birma, die met militair geweld werd neergeslagen. Op 20 juli 1989 plaatste het militaire regime haar langdurig onder huisarrest in Rangoon. Op 27 mei 1990 won ze, ondanks dat ze nog steeds huisarrest had, met overweldigende meerderheid de algemene verkiezingen waarbij haar partij 82 procent van de zetels verkreeg. De militaire junta weigerde echter de verkiezingsuitslag te erkennen. In 1991 werd ze onderscheiden met de Nobelprijs voor de Vrede. Ze gebruikte het geld (1,3 miljoen dollar) om een fonds voor gezondheid en ontwikkeling ten behoeve van het Birmaanse volk op te richten. Aung San Suu Kyi heeft zoveel aanhangers dat een oproep van haar tot een revolutie waarschijnlijk honderdduizenden landgenoten op de been zou brengen. Maar dat doet ze niet. Ondanks het feit dat ze al jarenlang huisarrest heeft, blijft ze tolerant, roept op tot geweldloosheid en blijft bereid om met de junta te onderhandelen. Liever dan verhuizen naar een ander land en daar in vrijheid met haar familie leven, blijft ze - weliswaar gevangen in haar huis - in haar land, bij haar volk. Een voorbeeld van iemand die haar persoonlijke geluk ondergeschikt heeft gemaakt aan een hoger doel: het lot van haar volk.

Aung San Suu Kyi

Doe een week lang iedere ochtend voor de les begint de Zonnegroet (zie de uitwerking daarvan op de CD-Rom). Laat de kinderen in een kring staan als ze de Zonnegroet doen. Door de Zonnegroet te doen, ontwikkel je innerlijke kracht en openheid.

Opdracht 5: Kracht en openheid

Laat de kinderen een mooie kaart maken om iemand die zich inzet voor andere mensen, mee te verrassen en te laten zien dat het gewaardeerd en gezien wordt. (Zie opdracht 4 in het werkboekje)

Opdracht 4: Wenskaart

25-8-2009 23:54:56

Kringgesprek: bespreek met de kinderen wat de Wereldvredesmakers de kracht gaf/geeft om door te gaan ondanks het negatieve om hen heen. Daar is kracht en moed voor nodig. Hoe verzamel je kracht en moed? Vertel dat het dagelijks doen van de Zonnegroet helpt om je krachtig te voelen.

Kracht en moed

Leerdoelen: sociale vaardigheden, creativiteit.

Vraag de kinderen of ze mensen kennen in hun eigen omgeving die zich inzetten voor vrede en zich belangeloos inzetten voor andere mensen. Bijvoorbeeld de buurvrouw die altijd boodschappen doet voor een zieke. Maak voor deze mensen een mooie kaart (zie opdracht 4 in het werkboekje).

Mooie mensen om je heen

Lessuggesties

‘Op onze lange reis naar de vrijheid hebben velen van ons jarenlang geleden in de gevangenis. Er bestaat echter ook die ándere gevangenis, die van de armoede! Deze gevangenis biedt onze kinderen geen kans in het leven, geen toekomst! Daarom hebben onze kinderen dringend goede vrienden nodig zoals u, die hen helpen bevrijden uit deze gevangenis van de armoede.’

Het bijzondere van Nelson Mandela is dat hij in al die jaren dat hij in de gevangenis was nooit de moed verloor maar krachtig en vitaal bleef. En toen hij uit de gevangenis kwam, was hij niet wraakzuchtig maar werkte constructief met de mensen die verantwoordelijk waren geweest voor zijn verblijf in de gevangenis. Hij was degene die iedereen inspireerde om op een geweldloze manier de grote veranderingen in ZuidAfrika door te voeren.


In Winnipeg werd door Northern Sitting Wolf, een Ojibwa Chief, de lichtceremonie uitgevoerd. Northern Sitting Wolf heeft in zijn land bekendheid gekregen door zijn vooruitstrevende pogingen om de trauma’s te helen, die zijn volk door

Canada

De Amerikaanse vlam is aangestoken bovenop de top van Pike’s Peak, door medewerkers van World Peace Flame in gezelschap van vredesactivisten uit de Verenigde Staten. Pike’s Peak is de bekendste berg in een rij van drieënvijftig bergtoppen dwars door Colorado. Van het gebied wordt gezegd dat het heilig land is en bijzondere krachten bezit. Vele jaren geleden kwamen er Indiaanse stammen regelmatig in vriendschap bijeen. Zij legden dan, in erkenning van hun gemeenschappelijke verbondenheid met de aarde, over en weer hun wapens af, zelfs als zij elkaars vijanden waren.

Amerika

Nelson Mandela werd geboren te Umtata (het vroegere Transkei), op 18 juli 1918. Hij was president van Zuid-Afrika van 1994 tot 1999. Hij ontving in 1993 de Nobelprijs voor de Vrede, samen met Frederik Willem de Klerk, de voormalige president van ZuidAfrika. In 1964 werd hij veroordeeld en kreeg hij een levenslange gevangenisstraf opgelegd. Zijn gevangenisnummer 46664 werd het symbool voor het aidsproject dat hij later begon. Zijn vrijlating na ruim 27 jaar gevangenschap op 11 februari 1990 zorgde wereldwijd voor een golf van blijdschap. Met de toenmalige regering voerde hij onderhandelingen over een zwart/blanke toekomst voor Zuid-Afrika. In 1994 werd Mandela president en wist, met hulp van onder meer bisschop Desmond Tutu, een sfeer van nationale verzoening te bewerkstelligen.

Nelson Mandela en zijn strijd voor verzoening

26-8-2009 23:17:21 0:04:56 25-8-2009


Leerdoelen: Samen delen, omgaan met geld.

Uitvoering Doosje maken: print voor elk kind de spaardoosbouwplaat (staat op de CDRom) op stevig papier. Let op: de gleuf op de bovenkant wordt eerst uitgesneden voordat het doosje in elkaar gezet wordt. De plakstroken worden omgevouwen en het doosje wordt in elkaar gelijmd. Het verzamelde bedrag overmaken naar postbank 46664 ten name van het Nelson Mandela Kinderfonds te Laren (NH) o.v.v. ‘gift’.

Hoe Laat de kinderen bedenken wat ze deze week een keertje niet gaan kopen, misschien een keer geen snoep, of blikje fris, of frietje? Laat ze het geld dat ze niet uitgeven in een speciaal spaardoosje doen (zie werkboekje). Aan het eind van de week wordt de opbrengst verzameld en geteld. En kijk: veel kleintjes maken één grote!

Doen en laten

Lessuggestie

‘I have a dream... Ik heb een droom dat mijn vier kinderen op een dag zullen leven in een land waar zij niet beoordeeld zullen worden op hun huidskleur, maar naar de inhoud van hun karakter. Ik heb een droom vandaag.’

Een van de World Peace Flame monumenten staat in het Museum for Civil Rights in Memphis in de vorm van een hele grote olielamp. Deze lamp wordt brandend gehouden door schoolkinderen, die elke week de lamp bijvullen.

Martin Luther had een droom: dat blank en zwart gelijkwaardig zouden worden behandeld en hij liet geen gelegenheid voorbijgaan om daarop te wijzen: op de preekstoel, voor de televisie en tijdens demonstraties. Maar altijd op een geweldloze manier, hoe moeilijk het ook was. Hij geloofde erin dat het goede zou overwinnen en met moed en vastberadenheid deed hij zijn werk en inspireert daarom nu nog mensen over de hele wereld. Zijn verbale en retorische vaardigheden en charismatische uitstraling leverden hem veel roem op. In 1963 hield hij de legendarische toespraak ‘I have a dream’. Een jaar later kreeg hij de Nobelprijs voor de Vrede. Voor velen is Martin Luther King een symbool voor de burgerrechtenbeweging in de Verenigde Staten gebleven. De derde maandag in januari is in de VS de Martin Luther Kingdag, een nationale feestdag, gewijd aan King en zijn gedachtegoed.

In Amerika was er tijdens zijn leven sprake van rassenscheiding. Het was heel gewoon dat er aparte scholen voor blanken en zwarten waren, aparte banken in het park, aparte restaurants, en aparte plaatsen in bussen.


12 Lopend Vuurtje

De Europese vlam is ceremonieel aangestoken door Irene van Lippe-Biesterfeld, Prinses der Nederlanden. Het was die dag heel slecht weer, zwaar bewolkt en veel regen, maar op het moment dat Irene de vlam aanstak, opende het zwarte wolkendek zich en brak de zon door.

Europa

de eeuwen heen had opgelopen. Hij staat bekend om het bewerkstelligen van verzoening tussen de blanke en oorspronkelijke bewoners van Amerika. Tijdens de lichtceremonie vertelde de Chief een oude Ojibwa legende, die gaat over de komst van zeven vlammen. De legende zegt dat het versmelten van deze vlammen tot de achtste vlam van eenheid een gouden eeuw zal inluiden van vrede en harmonie op aarde.

Martin Luther King werd geboren in Atlanta (Georgia), op 15 januari 1929. Martin Luther King was een Amerikaanse dominee, politiek leider en een van de meest prominente leden van de Amerikaanse burgerrechtenbeweging.

Martin Luther King

25-8-2009 23:17:23

Leerdoelen Internetvaardigheden, uitdrukkingsvaardigheid ontwikkelen, creativiteit, taal.

Uitvoering Opzoeken op internet, samen luisteren, eventueel vertalen. Kringgesprek: wat is jouw droom voor de wereld? Laat de kinderen in het werkschrift een verhaal of tekening maken alsof hun droom al werkelijkheid is.

Hoe Zoek op het internet de video van de toespraak van Martin Luther King en beluister samen ‘I have a dream’. Stevie Wonder schreef een speciaal lied voor hem: ‘Happy Birthday’. Ook dit is te vinden op You Tube. Laat de kinderen nadenken over hun toekomstdroom voor de wereld.

Wat is jouw droom?

Lessuggestie

Jane Goodall is door Kofi Annan, secretarisgeneraal van de VN, aangesteld als ‘boodschapper van de vrede’ en reist 300 dagen per jaar de wereld rond.

Één van de grootste bijdragen van Goodall was de ontdekking dat chimpansees werktuigen gebruiken. Sommige chimpansees gebruiken takjes en twijgen om termieten te vangen. De twijgjes worden in gaten gestoken waar zich termieten bevinden. Het twijgje wordt vervolgens met termieten bedekt, en teruggetrokken en leeggegeten door de chimpansee. Tot deze ontdekking werd gedacht dat alleen mensen werktuigen gebruikten. Door haar werk met de apen kwam Jane tot de conclusie dat er - om de natuurlijke omgeving waar de apen leven te behouden- iets aan de situatie van de plaatselijke bevolking moest verbeteren. Hierin spelen vredesvraagstukken en duurzaamheid een grote rol.

Jane Goodall is haar hele leven haar liefde voor de apen trouw gebleven en dat heeft ze overgebracht op miljoenen mensen. Dat doet ze niet alleen door het gedrag van apen te bestuderen maar ook door de publiciteit te zoeken wanneer het lot van de apen wordt bedreigd.


Voordat de commandant van de Britse Royal Air Force (RAF) in Bahrein de Vlam ontstak nam hij een paar minuten stilte in acht en dacht aan het moment dat hij besloot dienst te nemen bij de RAF en zijn leven in dienst te stellen voor de vrijheid van zijn land. Toen de vlam brandde sprak hij: ‘Moge alle wezens in vrede leven en moge alle mensen de werkelijke vrede vinden die in hun harten besloten ligt’. De vlam werd vervolgens door de RAF naar Engeland overgebracht.

Het Midden Oosten

In Australië is de vlam ontstoken door één van de stamoudsten van de Aboriginals, Pearl Wyamara, en een vertegenwoordiger van het Olympisch Comité uit Sydney, Joseph Buhagia. Pearl vond het essentieel dat de ceremonie mensen tot elkaar zou brengen. ‘De Vlam is de geest van vrede’, zei ze. ‘we zijn verbonden door dit licht, het stroomt door ons allemaal heen’.

Australië

Jane Goodall werd geboren in Londen op 3 april 1934. Ze was al sinds haar jeugd geïnteresseerd in dieren. Ze is het meest bekend vanwege haar 40-jarige studie van het sociale en familiale leven van de chimpansee. Ze was directrice van het Jane Goodall Institute in het Gombe Stream National Park in Tanzania.

Jane Goodall

26-8-2009 23:17:25 0:05:01 25-8-2009


Jane heeft al haar lokale werkgroepen (Roots and Shoots) opgeroepen haar bij haar vredesmissie te helpen door op te treden als lokale vredesboodschappers en zo de vrede te promoten in hun eigen gemeenschap.

‘Ik geloof in de ontembare natuur van de menselijke levenskracht. We lijken onbereikbare idealen te hebben, maar als we niet opgeven zullen we die dromen uiteindelijk realiseren.’

Bangor, Wales. werd onderstaande verklaring ondertekend door de ambassadeurs van

Recommend Documents