Avans Hogeschool Breda – Den Bosch Academies ((A)AFM en ASIS Adventure Day
“De toekomst van finance” Theo Quaijtaal Beekse Bergen, 18 september 2014
Ter introductie: Theo Quaijtaal
Inhoudelijke ontwikkeling: Stapelaar
MA HRM
HEAO
Post-BA controller
BU Nyenrode integriteit
Post-BA EDP audit
MEAO MAVO
Persoonlijke ontwikkeling: -
Managementcursussen NLP Natuurlijk leiderschapsprogramma Gezin
Post master Erasmus RvC-RvT
Post master Uni Antwerpen RFA
Avans: Klaar voor de toekomst?
Samenvatting van een verbeeldingsperiode ‘We zullen nooit radicale vernieuwing zien als we voortborduren op onze oude aannames van Verbeelden“vooruitgang”. (Farid Tabarki – september 2014) Creëren van een inspirerende visie op de toekomst, nieuwe wegen voor groei en innovatie, vrij van reeds gebaande paden
Het is mogelijk de groeifase te rekken, maar dat werkt nooit oneindig
Verbeelden Een nieuwe groeicurve vereist doorbraak vernieuwing
Verbinden Verbinden met het nu en de (on)mogelijkheden waarmee onvermijdelijk rekening moet worden gehouden; mobiliseren van energie en draagvlak
Groeifase
Verwezenlijken Van inspiratie naar duurzame realisatie; zorgen dat visie vertaald wordt in concrete projecten met tastbare resultaten
Stagnatie door economische crisis of einde lifecycle producten, diensten of business model
Inleidende theorie; visie op groei De dubbele S laat zien dat mensen en organisaties nooit langdurige groei en succes halen zonder te veranderen: vernieuwing is essentieel
Van macro naar de rol van de financial Wat gebeurt er in de wereld? (Nederland)
Wat gebeurt er in organisaties?
Wat gebeurt er met de verschillende financiële rollen?
Wat gebeurt er in de financiële kolom?
5
Er zijn trends die wijzen op een ingrijpende transformatie die doorwerkt in mensen, organisaties, markten en klanten
Bron: Renée Westerink 6
Circulaire economie - duurzaamheid In 2020 100% duurzame bronnen
Philips steunt met partnership de overgang naar circulaire economie met de Ellen MacArthur Foundation
TNO over circulaire economie in Nederland (Controllers / Accountants: de P van Profit?)
• •
Potentie > € 7 mrd per jaar Structureel > 50.000 nieuwe banen
Besparing Europese industrie EUR 466 miljard!!!
Van statische naar dynamische markten….
Energie, de transitie is in volle vaart
Reizen, de wereld is totaal vernieuwd
En verder . . .
Disruptive innovation; niets blijft hetzelfde Een technologie die lang onder de radar blijft, maar dan ineens overal opduikt en de markt overhoop gooit 1 februari 2014
Digitalisering Mobilisering Driedimensionaal printen WhatsApp weg omzet Telco’s iPhone ramp voor Nokia Torrentprogramma’s weg CD en DVD verkoop Action gat in de omzet van Blokker /HEMA Vacaturesites weg klassieke uitzendbureaus Zelfscanners weg kassières 3D printers ?? ???
13
Er is veel aan de hand op de werkvloer • Bedrijven te hiërarchisch ingericht • Jeugd zoekt vooral maatschappelijk nut • Moeders vormen sleutel bij keuze voor techniek
Four major IT trends driving globalization also for financial function
Weet de financial (accountant en controller) van de toekomst genoeg van: ‘cloud computing’, ‘big data’, XBRL, SBR, ‘fast close’ ed??? • More interactions from anywhere, at anytime
• More “roles” for any connected individual New usages / applications
• More understanding and knowledge of our reality
Mobility & Internet of Things
Social Network
Big Data
Cloud Computing
New technology enablers
Bron: John van Geel ATOS - Origin
• More power on demand for computing
Het nieuwe werken is het nieuw inrichten van werk om invulling te geven aan de grote vragen die op ons af komen Klanten •
Klanten vragen om persoonlijke aandacht, kwaliteit, transparantie, belevenis en duurzaamheid
•
De klant vraagt meer en weet steeds beter wat er mogelijk is door te vergelijken
Het nieuwe werken is het anders inrichten van ons werk
Arbeidsmarkt • Het aandeel kenniswerkers op de arbeidsmarkt groeit • De arbeidsmarkt flexibiliseert door groei van het aantal ZZP-ers, parttimers, en gedetacheerden • Er is sprake van vergrijzing en ook inkrimping van de arbeidsmarkt
Organisaties • Organisaties gaan meer en meer direct richting de klant • Opkomst van nieuwe generatie werkers en besluitvormers • Organisaties gaan door meer focus op core competences steeds meer samenwerken in netwerken
Veranderingen gaan razendsnel Wat betekent dit voor mij? Wat betekent dit voor mijn leven? Wat betekent dit in mijn werk?
Wat betekent dit in samenwerken?
20 30 40 50 60 67 jaar
Ontwikkelingen voor de financiële functie
Vanuit verschillende invalshoeken / bronnen, steeds zelfde conclusie….
Ontwikkelingen voor de “financiële” functie • • • • • • • • • • •
Bouwen aan vertrouwen – integriteit – compliance Eenvoudige (transactionele)werkzaamheden zullen geautomatiseerd worden De naam van controller laten we achter – Nieuw Business Partner. Kennis van de markt – klant - business wordt cruciaal. Basiskennis van accounting blijft belangrijk. Business partner moet meer “out of the box” meedenken. De social skills en communicatieve skills zijn verbonden met de Business partner. Grote kennis van automatisering (ICT) en processen (business intelligence) Bouwen aan relaties /samenwerken Koppeling accountantstitel & wettelijke bevoegdheid controles wordt losgelaten Stakeholder model (rapportage over financiële en niet financiële informatie, geïntegreerde verslaggeving (GRI-SASB-IRR), impact op controllers & accountants)
Bron:
onderzoek bij klanten
GRI = Global Reporting Initiative SASB = Sustainable Accounting Standards Board IRR=Integrated Regulatory Reporting
Wat is er met de reputatie van deze bedrijven gebeurd na integriteitsissues? Waar was de controller? Hoe liep het af met de accountant?
Imtech heeft over vorig jaar vanwege de boekhoudfraude in Polen en Duitsland een nettoverlies geleden van 226 miljoen euro.
Vijf fundamentele beginselen Gedragscode registercontrollers en accountants
• • • • •
D O P IN G
Deskundigheid Objectiviteit Professionaliteit INtegriteit Geheimhouding
21 21
Wat wordt er verwacht van de toekomstige financial? •
De financiële functie gaat steeds meer gecentraliseerd worden
•
Eenvoudig werk zal worden uitbesteed aan “lage lonen” landen of geautomatiseerd worden
•
Dit vraagt hoogopgeleide financials die echt waarde toevoegen.
•
Deze financials moeten echter een stevige basiskennis van accounting hebben en perfect weten wat er in een geautomatiseerd systeem gebeurd.
•
Dit vraagt ook om “proces” kennis van de financial. Alleen de taak snappen is niet voldoende meer.
•
Meer een financial die een “business partner” is dan een kostenplaats.
•
Communicatie is het sleutelwoord en dus geen rekenmachine!!!
Bron: World Class Finance
22
Wat zijn dan de taken en hoe vult de financial deze in? •
De financial verschuift van inhoudelijk expert naar een bredere rol; weet verbindingen te leggen tussen financiële inhoud en de business
•
Daarnaast is de financial een netwerker en verbinder van organisatieonderdelen
•
Een financial zal flexibel moeten blijven en moeten rouleren door organisaties
•
Het gaat moeilijk worden de juiste mensen te vinden, terwijl het belang van de juiste mensen steeds groter wordt Bron: NS
23
Hoe gaat de financial om met de klant? Staat de klant “echt” centraal? •
Hoeveel aandacht krijgt de klant van de financials?
•
Hoe belangrijk is de klant voor de financial?
•
Hoe gaat de klant veranderen? Wat gaat de klant verwachten en eisen in de toekomst?
•
De klant gaat waarschijnlijk hogere eisen stellen en kan door transparantie ook meer meekijken en verwachten van de financial.
24
En breder: Wat doet de financiële functie in de toekomst?
Finance = Proces!!! Supply chain: Van koetje tot toetje - Record to Report, fast close - Purchase to Pay - Order to Cash
•
Er gaat voor de financiële functie een verschuiving plaatsvinden; van controle en regelgeving naar verantwoordelijkheid
•
Vertrouwen hangt aan personen, die hun best doen dat vertrouwen niet te schaden; vertrouwen wordt een asset
•
Budgetten en jaarplannen gaan verdwijnen; in plaats daarvan wordt er gewerkt met realtime informatie om te plannen en bij te stellen
•
Omgaan met informatie wordt een steeds belangrijkere taak “it is all about the data”
25
Wat betekenen werkplekken voor ons in de toekomst? •
Techniek gaat een nog belangrijkere rol spelen
•
Werk en privé gaan vervagen, dat is nu al zichtbaar maar gaat doorzetten
•
Dat vraagt een organisatie die dat faciliteert
•
De financial kan zijn werk veelal ongebonden aan plaats verrichten
26
Wat wordt het belang van profilering?
De financial die zich niet profileert, wordt blijvend genegeerd. •
De financial en de financiële functie als geheel moeten zich steeds sterker profileren
•
Social Media gaat nog belangrijker worden; de huidige functie van intermediair zal grotendeels vervangen worden door Social Media
•
De (externe) financial zal online vergeleken worden (zoals restaurants op Iens.nl)
•
Netwerken wordt steeds belangrijker; wie ken jij en wie zitten er in je netwerk?
27
Wat zijn de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt? •
War for talent!!!
•
Lifetime career bij één werkgever gaat steeds minder voorkomen
•
Werknemers zijn met name loyaal aan hun eigen ontwikkeling
•
Organisaties zullen door alle lagen heen cultureel diverser gaan worden
•
De vergrijzing gaat toeslaan. Zeker ook in de financiële functie, terwijl de nieuwe aanwas afneemt; dit betekent minder financials, terwijl de eisen omhoog gaan
•
Er gaan verschillende generaties tegelijk aan het werk, hoe moeten die verschillende visies op het werk gemanaged worden?
28
Kernwaarden en kerncompetenties Controller Kernwaarden
Kerncompetenties
Life Long Learning
De attitude om zich nieuwe vaardigheden en kennis eigen te willen maken.
Communicatie & Leiderschap
Vermogen om informatie uit te wisselen binnen een betekenisvolle context en met gebruikmaking van goede interpersoonlijke vaardigheden. Vermogen om medewerkers resultaatgericht te motiveren, dirigeren en inspireren.
Vakmanschap
Hoog kwaliteitsniveau van het werk, efficiënte capabele wijze van opereren.
Strategisch en kritisch denken
Vermogen om data, kennis en inzicht te combineren om op hoog niveau strategische besluitvorming te ondersteunen.
Integriteit
Naleven van beroepsregels en beroepsethiek.
Klant en marktfocus
Vermogen om in te spelen op de veranderende behoeften van stakeholders.
Betrokkenheid
Betrokkenheid bij de business omgeving waarin men werkt.
Vermogen tot combineren
Vermogen om financiële en niet financiële informatie in een bredere context te interpreteren en te presenteren.
Objectiviteit
Onafhankelijkheid, ongekleurd en zonder persoonlijk belang.
Technologie weten in te zetten
Vermogen om met de inzet van technologie waarde toe te voegen aan klanten en werknemers.
Bron: World Class Finance in de praktijk Fred Conijn, Edward Koops, Rob Uiterlinden
Profiel financial 3.0 • zich kunnen ontworstelen aan de waan van de dag • goed weten wie de klanten van de organisatie zijn • de business goed begrijpen • alleen de essentie rapporteren en geen onnodige details geven • goed communiceren • de data op orde hebben • het verhaal achter de cijfers opzoeken en begrijpen • goed prioriteren van activiteiten • projecten kunnen afmaken
• Financial: focus op de evergreens! *
Onderzoek Maastricht School of Financial Management 2014
15 evergreens voor de financial (1)
Bron: Financial 3.0 André de Waal, Eelco Bilstra en Jelle Kleijn 2014
15 evergreens voor de financial (2)
Bron: Financial 3.0 André de Waal, Eelco Bilstra en Jelle Kleijn 2014
Veranderende eisen aan de “nieuwe” controller
Bron: Prof. Dirk Swagerman 2013
Bron: USG People, 2014
Opleidingsmodel accountancy (CEA)
Ontwikkelingen voor de “financiële” functie -samenvatting Nu en toekomst
HBO - BBA standaard
•
•
• • • • •
• • • • •
Eenvoudige (transactionele)werkzaamheden zullen geautomatiseerd worden De naam van controller laten we achter – Nieuw Business Partner. Kennis van de markt – klant - business wordt cruciaal. Basiskennis van accounting blijft zeer belangrijk. Business partner moet meer “out of the box” meedenken. De social skills en communicatieve skills zijn verbonden met de Business partner. Zeer grote kennis van ICT en processen (Big) Data kunnen omzetten in informatie (BI) Bouwen aan vertrouwen – integriteit - compliance Bouwen aan relaties /samenwerken Stakeholder model (rapportage over financiële en niet financiële informatie, geïntegreerde verslaggeving, impact op controllers & accountants)
•
Voor de HBO’er die een MBO functie vervuld is er geen rol meer in de toekomst. Professioneel vakmanschap
•
Onderzoekend vermogen
• •
Gedegen theoretische basis Professioneel vakmanschap
•
Professioneel vakmanschap
• • • • •
Gedegen theoretische basis Onderzoekend vermogen Beroepsethiek & Maatschappelijke oriëntatie Professioneel vakmanschap Gedegen theoretische basis
