JAARVERSLAG
2012 9
Arnhem, maart 2013
Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem Slochterenweg 40 6835 DX Arnhem Tel. (026) 370 35 40 E-mail:
[email protected]
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
INHOUDSOPGAVE: INLEIDING 1. De organisatie 2. Resultaatgebieden 2.1 Vrijwillige Hulp 2.2 Steunpunt Mantelzorg 2.3 Externe Samenwerking, netwerken en publiciteit 2.4 Interne Organisatie en Interne vrijwillige inzet 3. Financiën Eindgrafiek
INLEIDING Voor u ligt het jaarverslag 2012 van het Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem (MVT/SM Arnhem). 2012 is een druk jaar geweest, waarin de ingeslagen weg van 2010 en 2011 voortgezet wordt. Eind 2012 was het aantal geregistreerde mantelzorgers 975, dus bijna 1000, iets waar we met recht trots op zijn! Ook de verschillende mantelzorgactiviteiten zijn goed bezocht. Dit maakt dat het gemiddelde van de jaarcijfers (444 mantelzorgvragen en 612 respijtcontacten) beduidend hoger uitkomt ten opzichte van 2011. Het aantal hulpvragen voor thuishulp (713) is licht gestegen (2011: 667). Het aantal opgeloste grote klussen/tuinvragen is beduidend toegenomen. Er vindt een verschuiving plaats van relatief eenvoudige vragen en klusjes naar meer complexe hulpvragen en klus/ tuinonderhoud. Kortom het aantal vragen voor thuishulp mag dan nagenoeg gelijk blijven maar de intensiteit en complexiteit is behoorlijk toegenomen. We verwachten dat deze ontwikkeling zich in de komende jaren zal doorzetten. Er is tevredenheid over de resultaten. Er is met relatief beperkte middelen een zo groot mogelijk resultaat behaald, namelijk goede hulpverlening middels inzet van vrijwilligers aan Arnhemse burgers en mantelzorgers. In hoofdstuk 1 staat een korte beschrijving van de organisatie. In hoofdstuk 2 vindt u de resultaten 2012. In hoofdstuk 3 kunt u het financieel overzicht 2012 terugvinden. Resultaten zijn zoveel mogelijk in diagrammen weergegeven zodat u snel een visueel overzicht heeft van de geleverde diensten. Mocht u vragen of opmerkingen hebben, laat het ons dan weten. Namens het Dagelijks Bestuur,
Elly van Schoonderwalt, voorzitter Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 1
1
DE ORGANISATIE
Het MVT/SM Arnhem is het aanspreekpunt voor vragen, informatie, hulp en advies over vrijwillige thuishulp en mantelzorg in Arnhem. Het is een centraal loket waar vraag en aanbod bij elkaar komen. Middels vrijwillige wijkcoördinatoren wordt een groot aantal hulpvragen concreet opgelost. Daarnaast werken we samen met andere Arnhemse vrijwilligersorganisaties en hulpverleningsorganisaties waarbij we er naar streven elkaar zoveel mogelijk te versterken. Doelen Beantwoorden van hulpvragen op het gebied van vrijwillige hulp en mantelzorg. Doeltreffend koppelen van vraag en aanbod op het gebied van vrijwillige thuishulp en mantelzorgondersteuning. Signaleren van knelpunten/witte vlekken in het hulpaanbod en ontwikkelen van nieuwe initiatieven. Stimuleren van samenwerking binnen de informele zorg en verbinden van formele en informele zorg. Bieden van de belangrijke functie voor mantelzorgondersteuning zoals informatie en advies, emotionele steun geven, lotgenotencontact en bieden van respijtzorg. Doelgroepen Het MVT/SM Arnhem werkt voor de Arnhemse burger maar heeft specifiek aandacht voor Mensen met een beperking en/of chronische ziekte. Zwaarbelaste mantelzorgers, allochtone mantelzorgers, jonge mantelzorgers, werkende mantelzorgers. Mensen met minder financiële middelen. Mensen met een beperkt of geen sociaal netwerk. Mantelzorgers algemeen. Zes hulpdiensten zijn ondergebracht bij het Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem, namelijk: Presikhaaf en Molenbeke Geitenkamp, Paasberg en Monnikenhuizen Malburgen, ’t Duifje, Vredenburg/Kronenburg, Rijkerswoerd de Laar, Elden, Elderveld en Schuytgraaf Centrum, Klingelbeek, Lombok en Heijenoord Alteveer/’t Cranevelt Elke wijk heeft een eigen spin in het web, de vrijwillige wijkcoördinator. In totaal zijn er ruim 120 vrijwilligers werkzaam bij het MVT/SM Arnhem. Vrijwilligers verrichten allerlei taken op gebied van praktische thuishulp en mantelzorgondersteuning. Vervoer en begeleiding naar ziekenhuis, ophangen van een schilderij of een ander klusje, maar ook het bieden van gezelschap/luisterend oor of versterken van netwerk behoort tot de mogelijkheden. Samenwerkende vrijwilligersorganisaties Bezoek- en OpvangService (BOS, onderdeel van SWOA). Buddyzorg Midden Gelderland (onderdeel van SWOA). De bezoekgroep van de Sint Eusebiusparochie in Arnhem. De Zonnebloem, regio Rijnstroom Arnhem. Het Rode Kruis Arnhem. Humanitas afdeling Arnhem e.o. Sensoor Gelderland.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 2
Stichting Alzheimer Nederland afdeling Arnhem e.o. Stichting Vrijwilligers Terminale Zorg Arnhem (VTZ). Vriendendienst “Op Stap” (onderdeel van SWOA). Stichting Mentorschap Gelderland
Samenwerkende organisaties in zorg en welzijn zijn o.a. Rijnstad, SWOA, RIBW, Indigo, Iriszorg, MEE, SIZA, CJG, Driestroom STMG, Groot Gelre, Buurtzorg en andere thuiszorgorganisaties Pleyade, Vreedenhoff, Insula Dei, Attent, Drie Gasthuizengroep en andere intramurale instellingen. Mezzo, Zorgbelang, Spectrum, Elan, VIA en de Arnhemse Uitdaging, Menzis , Uvit, Ziekenhuis Rijnstate, huisartsen Overige organisaties De cirkel van ons logo beeld de verbindende kracht uit tussen formeel en informele zorg. Vrijwillig waar het kan, professioneel waar het moet. Telkens uitgaande van de eigen kracht en mogelijkheden van de Arnhemse burger.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 3
2
RESULTAATGEBIEDEN
2.1
Vrijwillige Hulp
Doelgroep Inwoners van Arnhem met een hulpvraag die niet past binnen de professionele zorg of binnen het eigen netwerk. Werkzaamheden 2012 Het (telefonisch) loket van 9.00-12.00 uur bemensen en hulpvragen beantwoorden met behulp van de hulpdiensten en samenwerkende organisaties. Vraaggericht werken en service en informatie verlenen aan hulpvrager en/of verwijzers. Het netwerk van Arnhemse organisaties onderhouden, uitbreiden en up-to-date houden van de sociale kaart voor samenwerking en afstemming. Signalen van verwijzers, organisaties en hulpvragers met betrekking tot de dienstverlening van het MVT/SM Arnhem verwerken in de uitvoering en in het beleid. Resultaat Door wie zijn thuishulpvragen opgelost? Het afgelopen jaar zijn er in totaal 713 thuishulpvragen (dus geen ondersteuningsvragen van mantelzorgers) beantwoord door de vrijwillige telefoonwachten van het MVT/SM Arnhem. Het grootste deel van de hulpvragen heeft het MVT/SM Arnhem zelf opgelost, namelijk 511. Daarnaast zijn ook hulpvragen opgelost door de samenwerkende organisaties. In onderstaande grafieken vindt u informatie over de verdeling per wijken en de onderverdeling van de aard van de hulpvragen.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 4
Toelichting resultaten 2012 In totaal namen er 562 vrouwen en 151 mannen contact op met het MVT/SM Arnhem en werd er het meest hulp gevraagd door of voor mensen in de leeftijdscategorie 80-90 jaar (146 keer), 70-80 jaar (131 keer) en 60-70 jaar ( 86 keer). Er is 20 keer hulp gevraagd door mensen van buiten Arnhem. De meeste hulpvragen zijn gesteld door de hulpvrager zelf (470 keer). 68 keer is door familie/netwerk gebeld. Vanuit de Arnhemse organisaties is er 175 keer een hulpvraag gesteld bij het MVT/SM Arnhem waarvan de meeste hulpvragen kwamen vanuit de Thuiszorg (42) en Stichting Welzijn Ouderen Arnhem (22). Overige organisaties Naast het MVT/SM Arnhem en de samenwerkende organisaties leverden ook andere Arnhemse organisaties hun aandeel in het oplossen van hulpvragen. In totaal is er contact geweest met 39 Arnhemse organisaties die hulpvragen hebben opgepakt en opgelost. 39 Hulpvragen zijn wel in behandeling genomen maar uiteindelijk niet opgelost. De reden hiervoor is dat het niet lukte met vrijwillige inzet en daarom andere dienstverlening ingezet moest worden. Hieraan is wel het nodige werk besteed. Daarnaast is er ook een groot aantal tuinklussen opgepakt. In totaal zijn er 107 tuinklussen aangemeld. Aan tuinklussen zijn vaak meerdere dagdelen vrijwillige inzet gepleegd, veelal ook door meerder vrijwilligers.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 5
2.2 Steunpunt Mantelzorg Doelgroep Nieuwe mantelzorgers uit Arnhem (bewustwording, herkennen, erkennen en waarderen). Mantelzorgers uit Arnhem in het algemeen. Zwaarbelaste en overbelaste mantelzorgers in het bijzonder. Allochtone en jonge mantelzorgers. Werkende mantelzorgers. Werkzaamheden 2012 De jaarlijkse Dag van de Mantelzorg uitvoeren en deze versterken. De mantelzorgsalons organiseren, uitvoeren en versterken. Informatie geven d.m.v. folders en de website www.ikbenmantelzorger.nl Speciale aandacht voor jonge mantelzorgers en allochtone mantelzorgers. Voorlichting verzorgen voor specifieke groepen mantelzorgers. Bewustwording van het begrip “mantelzorgers” blijft een voortdurend aandachtspunt. Maandelijks wordt er een voorlichting gegeven aan een organisatie. Begeleiden van individuele mantelzorgers, met name de zwaarbelaste mantelzorgers. In het kader van respijtzorg activiteiten ontwikkelen voor jonge mantelzorgers. Organiseren en (mede)vormgeven aan werving en scholing van vrijwilligers. Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van mantelzorg in gang zetten en uitvoeren. - Netwerkcoaching voor mantelzorgers zonder of met een beperkt netwerk. - Project “Mantelzorgmetgezel” opzetten en invoeren. - Aanbieden van de cursus “Zorg de baas” voor overbelaste mantelzorgers en de cursus “Zorg voor een ander” voor allochtone mantelzorgers.
Resultaat 2012
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 6
Toelichting Resultaat 2012
Aan 444 zwaarbelaste mantelzorgers is individueel advies en steun gegeven, vooral middels intensieve telefonische gesprekken of huisbezoek met een van de mantelzorgconsulenten of telefoonwachten. Er zijn vragen gesteld over respijtzorg, ziekenverzorging of 24-uurs zorg of andere ondersteuningsvragen, zoals hulp bij het invullen van aanvraag voor een persoonsgebonden budget (pgb). Een luisterend oor, persoonlijk advies en hulp op maat, bemiddeling en doorverwijzing zijn essentieel hierin. De meeste vragen die gesteld worden gaan over: hulp bij het invullen van formulieren Wmo, CIZ, mantelzorgcompliment, algemene informatie over mantelzorg, emotionele steun en vragen rondom persoonsgebonden budget en/of ziektebeeld. In totaal zijn er in 2012 1107 contacten geweest met mantelzorgers. Er werd 5 x deelgenomen aan overleg bij een organisatie waarbij mantelzorg op de agenda stond. Er is 3 x een speciale nieuwsbrief uitgegeven voor 975 mantelzorgers. Informatie en advies is gegeven over diverse onderwerpen zoals cursussen, mantelzorg en erfbelasting, speciale vakanties. Mantelzorg Metgezel: 6 vrijwilligers en 5 koppelingen. 21 jonge mantelzorgers ingeschreven (3 uitgeschreven, 18 totaal december 2011). Er zijn 4 specifieke activiteiten georganiseerd voor jonge mantelzorgers met bereik van 21 jonge mantelzorgers. Er is deelgenomen aan de speciale Megafundag voor jonge mantelzorgers in Hilversum 40 allochtone mantelzorgers ingeschreven. Cursus “Zorgen voor een ander” ontwikkeld in samenwerking met de Stichting Thuiszorg Midden Gelderland en Indigo. Deze cursus is 3 x gegeven aan 30 Turkse vrouwen met als doel Mantelzorg bespreekbaar te maken en hen wegwijs te maken binnen de ondersteuningsmogelijkheden. Deze cursus is een maal extra gegeven i.v.m. grote vraag hiernaar. Er is een kennistafel in samenwerking met de gemeente Arnhem georganiseerd. 8 Organisaties namen deel aan deze kennistafel.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 7
2.3 Externe samenwerking, netwerken en publiciteit
Werkzaamheden 2012 Contacten onderhouden met de besturen en contactpersonen van de samenwerkende organisaties. De samenwerkende organisaties onder de aandacht brengen bij derden, mondeling, via de folder en de website. De vergaderruimte beschikbaar stellen aan de samenwerkende organisaties. De samenwerkende organisaties informeren over de actuele ontwikkelingen in Arnhem bijvoorbeeld over methodiek netwerkcoaching of andere ontwikkelingen op gebied van mantelzorg. Resultaat 2012 Er zijn twee vergaderingen gehouden met de Raad van Advies in 2012. Tijdens een van deze vergaderingen is besloten de Raad van Advies op te heffen. We spreken nog wel van samenwerkende organisaties. Om derden op de hoogte te houden van de samenwerkende organisaties zijn er op verzoek van verschillende Arnhemse organisaties 400 MVT/SM Arnhem folders gestuurd/uitgedeeld. De website www.mvtarnhem.nl is onder de aandacht gebracht en up-to-date gehouden. Op de website is er voor de samenwerkende organisaties een mogelijkheid om vacatures te plaatsen. De vergaderruimte is beschikbaar gesteld aan o.a. Buddyzorg Midden Gelderland en de Zonnebloem Samen met bijvoorbeeld de STMG is er een cursus voor allochtone mantelzorgers ontwikkeld en 3x uitgevoerd in 2012. Het MVT is belangrijk als schakelpunt tussen de formele en informele zorg. Expertise en deskundigheid kan gevraagd worden bij het MVT en is diverse malen gegeven. Tweemaal een persbericht naar media en wijkkranten met algemene informatie over MVT. Publiciteit mantelzorgsalon: nieuwe uitnodiging voor mantelzorgsalon 2012, persberichten en miniadvertenties zijn verzorgd. Publiciteit rondom mantelzorgdag: poster, uitnodigingen en persbericht naar media. Up-to-date houden huisstijlmaterialen MVT/SM Arnhem. Minimaal 1x per maand presentaties over MVT/SM Arnhem bij maatschappelijke organisaties zoals of professionele organisaties. In 2012 waren dit o.a. de participatiecoaches, thuiszorgorganisatie Groot Gelre en de zichtbare schakels van de STMG.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 8
2.4
Interne Vrijwillige inzet
Resultaten 2012
Toelichting resultaten 2012
Het Dagelijks Bestuur is maandelijks bij elkaar gekomen en is daarnaast aanwezig geweest bij relevante overlegsituaties ( wijkgerichte toegang, overleg gemeente, Vrijwillige Inzet Arnhem, mantelzorgplatform).
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 9
Het telefonisch loket is dagelijks bemensd geweest van 9.00-12.00 uur (m.u.v. weekend en feestdagen) door 12 telefoonwachten. (51 weken x 2 telefoonwachten x 3 uur x 5 werkdagen = 1530 uur). Totale vrijwillige inzet in 2012 is 10.000 uur. Circa eens in de 6 weken een medewerkeroverleg met aandacht voor: hulpvragen, voorlichting, sociale kaart en roostering en uitleg over mantelzorg. Er zijn contacten geweest met de vrijwilligers van de flexpoule. Zij hebben samen diverse hulpvragen opgelost. Het vrijwilligersbeleid is uitgevoerd door ondersteuning, het volgen van de randvoorwaarden (verzekering, onkostenvergoeding, attentie). Met alle telefoonwachten zijn individuele functioneringsgesprekken gevoerd. Elke telefoonwacht heeft zijn /haar eigen aandachtsgebied. In april 2012 is, middels een vrijwilligersuitje, waardering geuit voor alle vrijwillige inzet. Vrijwilligers konden deelnemen aan het MAX optreden en het vrijwilligersgala van de Onganse. Er is een kerstattentie uitgereikt aan alle 120 vrijwilligers. In februari is er een cursus reanimatie aangeboden aan de telefoonwachten,10 vrijwilligers hebben hieraan deelgenomen. Alle vrijwilligers worden het hele jaar door geïnformeerd over de cursusaanbod van Volare. Er zijn in 2012 drie bijeenkomsten gehouden met de wijkcoördinatoren. In 2012 is 3x een speciale nieuwsbrief uitgegeven en verstuurd naar alle vrijwilligers. Er zijn 3 bijeenkomsten gehouden met de vrijwilligers van de grote klussenpoule en tuinpoule. Zij hebben in totaal meer dan 100 klussen opgelost. Dit zijn voor een groot deel hulp vragen die meer dan 1 dagdeel in beslag nemen, veelal ook enkele dagen.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 10
3. FINANCIËN 2012 Wij sluiten het jaar 2012 af met een positief financieel saldo. Dit positieve saldo wordt met name veroorzaakt door (a) uitstel van projecten en (b) hoger dan verwachte sponsoropbrengsten. Een tweetal projecten is tegen de verwachting in in 2012 niet van de grond gekomen. De uitvoering van deze projecten a ca € 20.000 is doorgeschoven naar 2013. Medio 2012 is een tweetal projecten bekostigd uit het Innovatiefonds afgerond. Dit betreft Netwerk-Coaching-Mantelzorgers en Jonge Mantelzorgers. De meevallende sponsoropbrengsten zijn met name gekoppeld aan de Dag van de Mantelzorg. De extra opbrengsten zijn gereserveerd voor het zeker stellen van de organisatie van de Dag van de Mantelzorg in 2013. De integrale kosten van de Dag van de Mantelzorg bedroegen in 2012 ruim € 25.000. Door het positieve exploitatieresultaat zijn de bestemmingsreserves tijdelijk opgehoogd om de betreffende projecten en activiteiten in 2013 te kunnen bekostigen. De algemene reserve bedraagt per einde 2012 circa 20% van de totale lasten. Het Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem investeert gericht in deskundigheidsbevordering bij haar medewerkers. De focus ligt daarbij op toegevoegde waarde voor het primaire proces. In 2012 is één van onze medewerkers geslaagd tot gediplomeerd mantelzorgconsulent. Daarmee spelen wij in op de toenemende vraag om ondersteuning bij het vormgeven van zelfregie en de inzet van informele netwerken bij mantelzorgers. Sinds 01 januari 2012 hanteren wij een systeem van tijdschrijven. Hier door zijn wij beter in staat kosten op reële basis toe te rekenen aan de verschillende producten. In 2012 waren gemiddeld 6 betaalde medewerkers werkzaam voor onze Stichting. In totaal werden ca 3.600 productieve uren gerealiseerd. Het ziekteverzuim bedroeg 4,6%. In 2012 zijn ca 120 vrijwilligers bij onze activiteiten ingezet met een geschatte tijdbesteding van meer dan 10.000 mensuren.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 11
STAAT VAN BATEN EN LASTEN 2012
LASTEN
Rekening 2012
Begroting 2012
Bemiddeling Vrijwillige Thuishulp Steunpunt Mantelzorg Externe samenwerking Interne organisatie Publiciteit Projecten
€ € € € € €
€ € € € € €
Totaal lasten
€ 207.729
€ 237.000
BATEN
Rekening 2012
Begroting 2012
Gemeente Arnhem subsidie Projectbijdragen Huuropbrengsten Rente Overige baten
€ 208.467 € 19.965 € 6.720 € 1.610 € 20.189
€ 204.323 € 24.948 € 6.000 € 500 € 1.229
Totaal baten
€ 256.951
€ 237.000
Saldo baten/lasten (- = nadelig)
€ 49.222
€
40.130 84.697 13.992 37.908 18.146 12.856
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
43.000 96.000 35.000 17.000 18.000 28.000
-
pag. 12
Met relatief weinig inzet van professionele uren wordt een relatief hoog maatschappelijk rendement behaald.
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 13
Met dank aan: Vrijwillige telefoonwachten: Ben de Beer (t/m mei 2012) Ina van den Brink Anneke Buitenweg Mieke Coppens Anita Deibert Alie Enting Aad van der Graaf Conny van Grimbergen Truus de Jong (t/m mei 2012) Luus Neerincx Henriëtte Schuurman Antje Uithol Stef van Uum Jan Werkman Arie Abbink (boekhouding) Sponsoren : Menzis Unive-VGZ-IZA-Trias Arnhem Dullertsstichting, Stichting Sint Nicolaï Broederschap, Stichting het Burger en Nieuwe Weeshuis, Arnhemse Uitdaging Arnhem Website: Joke Beltman Dagelijks Bestuur: Elly van Schoonderwalt (voorzitter) Riet Oosterhoff (vice-voorzitter) Rick de Ruig (penningmeester) Cor Kaastra (lid) Jacques Janssen (lid) Ine Bierhuis (notulist) (tot september 2012) Verder: Dank aan alle vrijwilligers werkzaam bij de mantelzorgsalon, flexvrijwilligers, vrijwilligers werkzaam bij de verschillende hulpdiensten, vrijwilligers die mantelzorgmetgezel zijn , vrijwilligers netwerkcoaching, klusvrijwilligers, tuinvrijwilligers en alle vrijwilligers van de samenwerkende organisaties. Medewerkers: Nevien Gaafar, projectmedewerker Hannette Wijma ( vanaf 1 september 2012 i.v.m. zwangerschapsvervanging mw. Gaafar) Eline Janssen, mantelzorgconsulent Lubertha Kroon, administratief medewerker Marlies Leenders, mantelzorgconsulent in opleiding Hannie Massen, coördinator
Jaarverslag 2012 van Meldpunt Vrijwillige Thuishulp en Steunpunt Mantelzorg Arnhem
pag. 14