Arm uit de kom (schouderluxatie)
Arm uit de kom (Schouderluxatie) Deze folder ondersteunt de mondelinge informatie die u van de arts of verpleegkundige hebt ontvangen. Heeft u na het lezen van de folder nog vragen over de behandeling, de eventuele gevolgen en risico's, of over andere behandelmogelijkheden, stel ze dan gerust. Arm uit de kom U bent in het ziekenhuis omdat uw bovenarm geheel of gedeeltelijk uit de kom is. Uw schouder is ontwricht en de kop van bovenarm zit niet meer op zijn plaats in de schouderkom. Een luxatie is niet gevaarlijk maar wel pijnlijk. De behandeling is er op gericht dat de bovenarm weer in de kom komt en dat uw arm niet opnieuw uit de kom raakt. Schoudergewricht De schouder is een complex gewricht dat uit twee botten bestaat: de bovenarm en het schouderblad. De bovenkant van de bovenarm heeft een bolle vorm en in de schouderblad is een kom. De bol en kom zijn bekleed met kraakbeen en passen in elkaar. De bol is groter dan de kom. Samen met het sleutelbeen maken de bol en de kom het mogelijk dat u uw arm naar alle kanten kunt bewegen. Bol en kom hebben door hun vorm maar weinig steun aan elkaar. Die steun wordt gegeven door de gewrichtsbanden en spierpezen. Luxatie Een luxatie kan ontstaan omdat er in korte tijd een grote kracht op het gewricht uitgeoefend wordt. De bol van de bovenarm schiet uit de kom van het schouderblad. Dat kan het geval zijn bij een val op de arm of schouder maar het probleem kan ook ontstaan door een harde klap op de schouder tijdens bijvoorbeeld sporten. Is de schouder uit de kom dan staat uw arm anders dan u gewend bent. Raakt uw arm vaker uit de kom dan kan een operatie nodig zijn.
1
Behandeling door de chirurg De behandeling is er op gericht uw arm weer in de kom te plaatsen (reponeren) en er voor te zorgen dat de arm niet opnieuw uit de kom raakt. Om de situatie in kaart te brengen wordt er meestal een röntgenfoto gemaakt. Vervolgens zal de chirurg uw bovenarm terugplaatsen in de kom. Als dat nodig is krijgt u een plaatselijke verdoving in de schouder. Soms is het nodig de repositie operatief onder algehele narcose uit te voeren. Na het reponeren wordt er ter controle een röntgenfoto gemaakt. Nadat de arm in de kom is teruggeplaatst vermindert de pijn en kunt in principe uw arm weer bewegen. Herstel Het is aan te raden de schouder de eerste dagen na de repositie te koelen. Door de luxatie zijn de banden en pezen opgerekt. Daardoor blijft uw schouder de eerste weken wat instabiel. U moet er dus voor zorgen dat uw arm niet opnieuw uit de kom raakt. Daarom krijgt u voor tenminste drie weken een mitella of draagband. Draag de mitella of draagband de eerste week de hele dag, en dus ook ’s nachts. Draag de mitella of draagband ’s nachts bij voorkeur onder een strak T-shirt. Na de eerste week draagt u de mitella of draagband tenminste nog twee weken overdag. Bij het douchen kunt u de mitella afdoen maar zorg er dan wel voor dat u uw arm tegen het lichaam houdt. Zo nodig schrijft de arts u pijnstilling voor. Het is belangrijk er tijdens het herstel voor te zorgen dat de schouder niet stijf wordt. Het advies is daarom: wél bewegen maar níet belasten. Er zijn geen speciale oefeningen die de genezing kunnen bevorderen. Bewegen bevordert wel de spierkracht rondom uw schouder waardoor de spieren het schoudergewricht beter kunnen ondersteunen. Een fysiotherapeut kan u daar bij helpen. Daarom schrijft de chirurg een aanvraag voor fysiotherapie voor u uit. De fysiotherapeut zal u ook kunnen adviseren en begeleiden bij het uitoefenen van uw sport. De genezing duurt één tot drie maanden. 2
Controle De chirurg verwacht u na drie weken terug op de polikliniek chirurgie. U kunt eerder bij de chirurg terecht als u de eerste dagen na de luxatie nog veel pijn houdt. Na de controle na drie weken kunt u nogmaals een afspraak maken indien het na meerdere weken nog niet goed mogelijk is de arm te bewegen. Ook wanneer het niet lukt uw arm steeds meer te belasten of wanneer u het gevoel heeft dat er telkens een luxatie ‘dreigt’ is het verstandig een afspraak te maken bij de chirurg. Uw fysiotherapeut zal u hierbij kunnen adviseren. Raakt uw arm weer uit de kom meld u dan direct in het ziekenhuis. Vragen Wanneer u vragen heeft kunt u die stellen aan uw huisarts of behandelend specialist. U kunt ook bellen met de polikliniek chirurgie (023) 545 3020.
3
AANTEKENINGEN
4
5
www.kg.nl
Locatie noord Vondelweg 999 Haarlem Locatie zuid Boerhaavelaan 22 Haarlem Postadres Postbus 417 2000 AK Haarlem Telefoon: (023) 545 35 45 e-mail:
[email protected]
1092031-07-2010