leef! 2013 - No. 75 - feb/mrt/apr - GRATIS magazine van uw Service Apotheek
Thema: longen
Interview oud-schaatser Bart Veldkamp Feiten en fabels over stoppen met roken Weetjes over astma bij kinderen en meer... Wat gebeurt er allemaal in uw Service Apotheek met een recept?
www.serviceapotheek.nl
Marianne Schepers
Voorwoord
In dit nummer van Leef! staan de veel voorkomende longaandoeningen astma en COPD centraal. Ik heb van dichtbij meegemaakt hoe benauwd je van een longaandoening kunt zijn. Mijn schoonmoeder had eerst astma en later COPD. Ze had enorme watervrees, maar op advies van haar longarts ging ze op zwemles toen ze 48 was. Ze begon thuis met oefenen: haar hoofd onder water houden in de afwasbak. Ze is helemaal over haar watervrees heen gekomen. Nadat ze haar zwemdiploma’s had gehaald, heeft ze zwemles gegeven tot haar tachtigste. Ze heeft zelfs een koninklijke onderscheiding gekregen, omdat ze in de gemeente Stein de reddingsbrigade heeft opgericht. In deze Leef! kunt u lezen hoe actief en opgewekt mevrouw Van de Kant leeft met haar longaandoening en hoe Bart Veldkamp met astma Olympisch goud heeft gewonnen als schaatser. De rol van een Service Apotheek bij longaandoeningen blijft niet beperkt tot een eenmalige inhalatie-instructie. Het gaat om goed (blijven) inhaleren. Net zoals bij zwemmen en autorijden ontwikkel je immers in de loop van de tijd je eigen stijl van inhaleren. De manier waarop iemand inhaleert is heel bepalend voor de werking van de geneesmiddelen. In het interview met Service Apotheker Emma van Roosmalen kunt u lezen hoe zij bij haar patiënten thuis langsgaat om in alle rust het hele medicijngebruik door te nemen en om te kijken hoe iemand inhaleert.
W! U E I N
Geniet van meer vrijheid Voor een leven vol zekerheid en vertrouwen Attends for Men biedt optimale bescherming bij ongewild urineverlies. De producten zijn comfortabel, droog en uiterst discreet.
Attends For Men 1 - 2 voor licht urineverlies.
Eén op de tien mannen heeft last van licht tot matig urineverlies. Attends biedt u de oplossing. U kunt een gratis proefpakket aanvragen door het invullen van de coupon of door te bellen naar 088-220 88 00.
gemaakt hoe benauwd je van een longaandoening kunt zijn.’
Attends is verkrijgbaar in apotheken en medische speciaalzaken en wordt vergoed door uw zorgverzekeraar. Ook kunt u voor meer informatie kijken op www.attends.nl.
Bestel uw GRATIS proefpakket Attends for Men! Mijn urineverlies is het best te omschrijven als: (Maak een keuze) een klein beetje
af en toe
licht
Veel leesplezier! Marianne Schepers Apotheker en eindredacteur Leef!
Adres Postcode / Plaats
✁
Met een aantal Service Apotheken hebben wij eens op een rijtje gezet welke vragen door het jaar heen veel worden gesteld door patiënten. In deze Leef! hebben wij een aantal van deze vragen opgenomen, voorzien van korte en duidelijke antwoorden.
matig
Dhr. /Mevr.
Attends For Men 3 - 4 voor licht tot gemiddeld urineverlies.
‘Ik heb van dichtbij mee-
Ik ondersteun de Service Apotheken als eindredacteur van Leef!, door het maken van folders en inhoudelijk vormgeven van de websites van Service Apotheken en met tal van andere taken die met zorg te maken hebben. Voor ik bij de landelijke Service Apotheek organisatie ging werken, heb ik negen jaar in een apotheek gewerkt. Ik merkte toen dat veel patiënten graag wilden weten wat er nou allemaal gebeurt als men het recept heeft ingeleverd. In deze Leef! staat een fotoreportage waarin u stap voor stap kunt zien wat wij doen, voordat wij u de geneesmiddelen overhandigen.
Telefoon Ik ga ermee akkoord dat mijn gegevens opgeslagen worden. Uiteraard worden uw gegevens vertrouwelijk behandeld en zullen wij deze niet aan derden verstrekken.
Vul in en stuur op of kijk op internet: Van Heek Medical Postbus 291, 5800 AG Venray Tel. 088 - 220 88 00 www.attends.nl L75-2013
in deze leef!
Inhoud
A.Vogel Echinaforce
Verhoogt de weerstand Versnelt herstel na ziekte
Thema: longen 11
Benauwdheid als gevolg van een chronische longziekte
12
Interview Erik Kapteijns, longarts Het Rode Kruis Ziekenhuis, Beverwijk
14
Feiten en fabels over stoppen met roken
16
Op bezoek bij Service Apotheek ’t Zuid, Veghel
22
Weetjes over astma bij kinderen en meer...
25
Wat kan Service Apotheek voor u betekenen?
KOAG/KAG 11-01512-0656
Erik Kapteijns, longarts
Onze vaste rubrieken
Nu 2e voor de ½ prijs
Informatie
Bij aankoop van Echinaforce forte, Echinaforce forte + vitamine C of Echinaforce forte Hot Drink
9
Informatie van uw Service Apotheek
Uw voordeel 17
Acties in uw Service Apotheek
Als u het ons vraagt 28
Bij acute bronchitis
Verkoudheid? Vastzittend slijm? Problemen met ophoesten?
Pagina 6
Interview Bart Veldkamp
"Van een paar dagen vakantie word ik onrustig"
Met Gelodurat® heeft u een zeer effectief, natuurlijk geneesmiddel tot uw beschikking dat het vastzittende slijm oplost en beter afvoert. Uw acute klachten verdwijnen snel.
Gelo – sterk in luchtwegen ®
Gelodurat® is uitstluitend verkrijgbaar bij uw apotheker.
Holland Pharma Bosberg 41, 7271 LE Borculo www.hollandpharma.nl
Gelodurat A5 nieuw2.indd 1
Als u Gelodurat® inneemt volgens de voorschriften, gaat uw hoest niet vastzitten. Door de tweevoudige werking - slijmoplossend én antimicrobieel - kan Gelodurat® u helpen om zonder antibiotica te genezen en u voor complicaties behoeden.
Geneesmiddelen sinds 18 3 5
Veelgestelde vragen in de Service Apotheek
Informatie 30
Wat gebeurt er allemaal in uw Service Apotheek met een recept?
Actueel: voor u geselecteerd 32
Kom in aanmerking voor leuke en interessante boeken
Column Theo de Zwart 34
Leven zoals je dat zelf wilt?
Pagina 27: Puzzel mee en win een tweedaags arrangement Leef! is een gratis magazine van Service Apotheek en verschijnt vier keer per jaar. Uitgever: Nederlandse Service Apotheek Beheer B.V. Eindredactie: Marianne Schepers, apotheker. Redactie-/postadres: Leef!, Postbus 19, 7468 ZG Enter. E-mail:
[email protected]. Internet: www.lserviceapotheek.nl. Aan dit nummer werkten mee: Jeroen Mentink, Olga van Vemde en Boris van Wijk, apothekers. Fred Verdult/Volle Maan, Fieke Livius, Arwen Kleyngeld, Theo de Zwart, Anita Meulenbroek en Bianca ten Velde. Fotografie: Marjolein Annegarn en Mandy Brander. Vormgeving: FARMAidee. Druk: Groen Grafische Producties. Informatie: In Nederland zijn ruim 375 Service Apotheken. Voor adressen en meer informatie kunt u terecht bij: Nederlandse Service Apotheek Beheer B.V., Postbus 19, 7468 ZG Enter. Tel: 088 - 276 84 84. E-mail:
[email protected]. Internet: www.serviceapotheek.nl. Oplage: 1.250.000. Aan de inhoud van Leef! wordt de grootst mogelijke zorg besteed. Aan de artikelen kunnen geen rechten worden ontleend. Advertenties en hun inhoud komen volledig ter verantwoording van de betreffende organisatie c.q. juridische entiteit. Niets uit deze uitgave mag, op welke wijze dan ook, worden verveelvoudigd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever en andere auteursrechthebbenden.
PEFC / 07-31-113 PEFC-gecertificeerd
Dit produkt komt uit duurzaam beheerd bos en gecontroleerde bronnen www.pefc.org
06-12-12 13:40
leef!
5
Bart Veldkamp
Interview Verpleegkundigen zeiden:
Is dit echt die schaatser? Hij heeft zulke slechte longen! Oud-schaatser Bart Veldkamp (45) deed drie keer aan de Elfstedentocht mee, won drie keer de wereldbeker op de vijf en tien kilometer en was Europees en wereldkampioen marathonschaatsen. Om maar enkele highlights te noemen. Op de lagere school was ik al competitief ingesteld. Ik wilde mezelf bewijzen en onafhankelijk zijn. Dat heb ik van mijn ouders. Ze hadden een eigen wasserette/stomerij. Mijn vader zei altijd: ‘Ik bepaal m’n eigen werktijden en ik beslis zelf hoe hard ik werk. Ik ben nooit ergens het slachtoffer van, want ik heb de situatie zelf in de hand.’ Dat sprak mij aan. Hij kon zich af en toe zo ergeren aan bepaalde regels van de overheid. Dat herken ik bij mezelf ook.
Doodziek bij start Elfstedentocht Bij de start van mijn laatste Elfstedentocht, midden in de nacht, speelde een maagvirus op. Ik was doodziek, maar ik dacht: ik ben 29, misschien is dit mijn laatste kans. Vooraf wilde ik winnen, maar het werd een martelgang om ’m überhaupt uit te rijden. Dat is wel gelukt!
Olympisch goud Ik ben het meest trots op m’n gouden medaille op de tien kilometer bij de Olympische Spelen van 1992 in Albertville. Dat is toch een uniek moment voor een atleet. Maar ik ben ook trots op een volslagen onbekende wedstrijd van honderd kilometer in Canada. De beste Nederlandse marathonschaatsers deden eraan mee. Ik wist niet dat ik zo’n lange afstand kon winnen.
Doorzetter En ik heb het van mijn ouders dat ik zo’n doorzetter ben. Mijn vader was wielrenner én had astma. Hij wist uit eigen ervaring: als hij tijdens een wedstrijd een astma-aanval kreeg, moest hij proberen om er doorheen te komen, dan ging het juist heel goed. Dus ik ben niet opgevoed van: joh, ga maar even zitten als iets niet lukt.
"Als je jezelf niet als patiënt ziet, kun je veel meer dan je denkt." tekst: Fred Verdult. fotografie: Marjolein Annegarn
Tegendraads De combinatie van lichamelijke en psychologische aspecten maakt of je een getalenteerd sporter bent. Ik ken genoeg schaatsers die lichamelijk meer talent hebben dan ik, maar mijn eigenwijsheid en doorzettingsvermogen hebben mij ver gebracht. Ik wil op mijn eigen manier sporten; mijn eigen visie als sporter ontwikkelen. Ik ben altijd al tegendraads geweest. Toen ik een jaar of tien was, was het not done om in de zomer veel te gaan wielrennen als schaatser, maar ik deed het toch. Ik wilde m’n eigen trainingsmethode uitdokteren.
leef!
7
Bart Veldkamp
Goede schaatser, goede coach? Na mijn carrière als schaatser ben ik als coach en trainer gaan werken. Een goede schaatser is niet per definitie een goede coach. Als beginnend coach ga je vaak de mist in, omdat je denkt vanuit je eigen ervaring. Ik was twee jaar assistentcoach bij de TVM-schaatsploeg. Het paste niet bij me om als assistent-coach door te gaan. Ik heb m’n eigen visie en ik functioneer beter als ik vanuit m’n eigen denken kan werken.
Ja, ik wil dit Mijn grootste kracht als trainer en coach ligt in de techniekanalyse, of dat nu voor schaatsers, ijshockeyers of wielrenners is. Ik wil een trainingsprogramma ontwikkelen waar atleten beter door gaan presteren. Ik ben geen coach die loopt te schreeuwen naar een atleet, maar ik geloof wel in hard trainen. Als atleet moet je zelf de keuze maken: ja, ik wil dit. En er moet een klik zijn met de coach. Als ik ergens in geloof, ga ik dag en nacht door. Als ik er niet in geloof, ben ik met geen stok vooruit te krijgen.
Veel mensen denken: als ik ga bewegen, krijg ik vaak een aanval, dus laat ik dat maar niet opzoeken. Dat is hetzelfde als: ik ga maar niet meer trainen, want dan krijg ik spierpijn. Astma Ik heb allergisch astma en inspanningsastma. Ik ben overgevoelig voor huisstofmijt, dieren, schimmel in huizen, rokerige ruimtes en bepaalde voedingsmiddelen. Het is in de loop der tijd iets minder geworden en ik heb mijn leven aangepast. Sport was zwaarder voor mij met m’n astma. Bij longonderzoek in het ziekenhuis zeiden de verpleegkundigen wel eens: Is dit echt die schaatser? Hij heeft zulke slechte longen. Ik heb vaak astma-aanvallen gehad tijdens een wedstrijd. Het heeft me aardig wat seconden en dus ook medailles gekost.
8
leef!
van uw Service Apotheek
Informatie
Teken Het voorjaar komt er aan… weer lekker de natuur in!
Sport is mijn redding Maar sport is ook mijn redding. Als ik niet sport, ben ik bij het minste of geringste astmatisch. Sporten maakt je longen weerbaarder. Ik gebruik alleen medicijnen als het echt niet anders kan. Ik probeer elke dag te sporten om fit te blijven, maar het komt wel eens voor dat het twee of drie dagen niet lukt.
Helaas bent u niet de enige die zich in het bos bevindt. Ook de teek voelt zich hier goed thuis. In Nederland is gemiddeld ongeveer 25% van de teken besmet. Een tekenbeet van een besmette teek kan leiden tot de ziekte van Lyme. Houd daarom in de natuur rekening met de volgende zaken:
Spiraal Ik vind dat je met longproblemen moet uitkijken om niet in een spiraal te komen van steeds minder bewegen, steeds meer klachten en steeds meer medicijnen. Veel mensen denken: als ik ga bewegen, krijg ik vaak een aanval, dus laat ik dat maar niet opzoeken. Dat is hetzelfde als: ik ga maar niet meer trainen, want dan krijg ik spierpijn.
Tips van uw Service Apotheek: • •
• Als je de grens opzoekt, moet je lichaam zich aanpassen, zodat een volgende keer de grens ietsje verder ligt. Je moet jezelf niet ontzien. Als je jezelf niet als patiënt ziet, kun je veel meer dan je denkt. Ik geloof niet in een softe aanpak.
Binnen blijven voor hooikoorts … of toch naar buiten? Vanaf februari komen de pollen weer in de lucht. Voor veel mensen weer het begin van een hinderlijk hooikoortsseizoen. Naast het gebruik van geneesmiddelen in de vorm van tabletten, neussprays of oogdruppels zijn er ook een aantal zaken waar u zelf iets aan kunt doen.
Tips van uw Service Apotheek: • • •
• •
• •
Wrijf niet in de ogen, maar gebruik een nat doekje om te deppen. Draag een (zonne)bril. Hierdoor kan het stuifmeel minder gemakkelijk in uw ogen komen. Lucht het huis ‘s morgens; zet verder zo weinig mogelijk de deuren en ramen tegen elkaar open. Houd in de zomer de ramen van vooral de slaapkamer gesloten. Volg het hooikoortsbericht. Vermijd zo veel mogelijk het contact met pollen. Vooral op winderige en zonnige dagen zijn er aan het eind van de middag veel pollen in de lucht. ‘s Ochtends vroeg of na een regenbui zijn er minder pollen in de lucht. Kies een ‘slimme’ vakantiebestemming: aan zee of in de bergen zijn vaak minder pollen. Houd tijdens het autorijden de ramen gesloten.
Voor meer informatie of advies, ga naar uw Service Apotheek!
•
•
Blijf in de natuur op de paden, vermijd hoog gras en struikgewas. Draag goed sluitende kleding die armen en benen volledig bedekt (broekspijpen in de sokken) en zet (kinderen) een hoofddeksel op. Smeer onbedekte huid (en evt. schoenen, broek en sokken) in met (minimaal 30%) DEET. Kinderen onder de 2 jaar en zwangeren maximaal 30% DEET! Controleer na een natuurwandeling of werkzaamheden in het bos altijd uw kleding en lichaam op teken, vooral op warme en vochtige plekken zoals liezen, bilspleet, oksels, hoofd en de randen van het ondergoed. Verwijder een teek binnen 24 uur met een pincet of speciale tekentang. Let hierbij op het volgende:
1. Verwijder de teek bij voorkeur met een puntige tekenpincet. 2. Gebruik geen alcohol, jodium, olie of andere middelen voordat de teek wordt verwijderd. 3. Pak de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast. 4. Trek de teek voorzichtig uit de huid. Druk de teek hierbij niet plat. 5. Ontsmet het wondje met 70% alcohol of jodium. 6. Noteer de datum en de plaats van de beet op het lichaam in uw agenda. Voor meer informatie over het verwijderen van een teek of advies over het gebruik van DEET, kom naar uw Service Apotheek!
leef!
9
Veilig in en uit bad badliFten
en
inStaPbaden
INFORMATIE? KIjK Op
www.bAd-KONINg.Nl
Vanaf februari komen de pollen weer in de lucht Voor veel mensen weer het begin van een hinderlijk hooikoortsseizoen. Typische hooikoortsklachten zijn niezen, loopneus, jeuk in neus en/of ogen, opgezette rode ogen of een verstopte neus. Cetirizine tabletten verminderen neus- en oogklachten. Cetirizine is geschikt vanaf 2 jaar. Niet gebruiken bij zwangerschap of borstvoeding.
bad-koning
bel gRatiS: 0800-55 55 650
www.bad-koning.nl
Voor meer informatie of advies, ga naar uw Service Apotheek!
longen
Thema
Benauwdheid als gevolg van een chronische longziekte Mensen met de longziekten astma of COPD hebben altijd ontstekingen in de slijmvliezen van de luchtwegen. Ook als er geen bacteriën of virussen in het spel zijn. Die ontstekingen blijven soms bijna onopgemerkt, maar kunnen ook tot hevige benauwdheid leiden.
Astma in aanvallen Mensen met astma reageren sterk op niet-allergische prikkels (rook, parfum of uitlaatgassen) of op allergische prikkels (huisdieren of huisstofmijt). Bij een astma-aanval zwellen de slijmvliezen van de longen op en maken ze meer vocht en slijm aan. Om de luchtwegen heen zitten spiertjes, die verkrampt raken en samentrekken. De longen raken overvol met lucht, die er door de vernauwing van de luchtwegen moeilijk uit kan. Omdat de lucht dan niet genoeg wordt ververst, kan een zuurstoftekort ontstaan. Tussen de aanvallen door ervaart iemand met astma geen tot weinig klachten.
COPD begint met een rokershoestje, na een paar jaar raken COPD-patiënten benauwd bij inspanning en in een vergevorderd stadium ook in rust.
Medicatie In Nederland hebben ruim een half miljoen mensen astma. Er zijn 320.000 mensen die weten dat ze COPD hebben. Maar er zijn ook nog zeker 300.000 mensen die klachten hebben, maar nog niet naar de dokter zijn geweest. COPD en astma zijn allebei niet te genezen, maar er valt met de juiste behandeling wel beter mee te leven.
Astma is vaak erfelijk: als een van beide ouders astmatisch of allergisch is, is de kans vijftig procent dat het kind ook aanleg heeft voor prikkelbare luchtwegen. Ook bij kinderen die te vroeg geboren zijn en kinderen van wie de moeder rookte tijdens de zwangerschap, komt astma vaker voor. Een baby die bij de geboorte heel licht is, lijkt ook meer risico te lopen. Acht op de tien astmapatiënten zijn ook allergisch. Dat gaat gepaard met niesbuien, jeukende ogen, gezwollen oogleden, een droge hoest of een verstopte neus.
Blijvende schade bij COPD COPD wordt meestal veroorzaakt door roken. Daarnaast is er een kleine groep die COPD heeft door een aangeboren enzymgebrek of door langdurige blootstelling aan schadelijke stoffen. Door de ontstekingen wordt er in de luchtwegen - de bronchiën - meer slijm aangemaakt en wordt ademhalen lastiger. Dit leidt tot onherstelbare schade. De longen raken slap en uitgerekt (de zogenaamde rokerslongen). Door de beschadiging gaan er steeds meer longblaasjes verloren. Deze longblaasjes zorgen er normaal gesproken voor dat zuurstof na het inademen in je bloed komt, en dat je afvalstoffen weer kunt uitademen.
10
leef!
Met luchtwegverwijders worden de longen zo open mogelijk gehouden, zodat er meer lucht binnenkomt. Met luchtwegbeschermers worden ontstekingen tegengegaan of voorkomen. Zowel bij astma als bij COPD is stoppen met roken en in beweging blijven in ieder geval heel belangrijk.
www.astmafonds.nl (vanaf januari 2013 Longfonds) voor meer informatie of om de COPD-risicotest te doen
leef!
11
Erik Kapteijns, longarts
Longarts
Het Rode Kruis Ziekenhuis, Beverwijk
Bij benauwdheid bijtijds naar de dokter, dat voorkomt erger
Astma komt in aanvallen, dat maakt de ziekte lastig. De meeste mensen hebben een erfelijke aanleg voor astma. Vaak spelen allergieën ook een rol. Astma ontstaat vaak al op jonge leeftijd. Als een kind dat aanleg heeft voor astma of allergieën regelmatig in contact komt met prikkels als huisdieren of pollen, kan het een allergie ontwikkelen. Met een allergie heb je een grotere kans om ook astma te krijgen.
Het wordt steeds duidelijker dat binnen het ziektebeeld COPD veel variaties bestaan. Zo heeft de ene patiënt veel meer emfyseem en staat bij een andere patiënt de ontsteking meer op de voorgrond. De verwachting is dat we in de toekomst COPD veel specifieker kunnen behandelen. Het zal echt nog wel jaren duren, maar dat het mogelijk is, is al gebleken bij mensen met astma of een andere longziekte.
Gevolgen van astma
12
leef!
mensen stoppen met roken. Dat is de aller- aller- aller- belangrijkste behandeling, met bewezen effect."
De ene patiënt is de andere niet
Astma is gelukkig meestal goed te behandelen. Je kunt er niet overheen groeien, maar de klachten kunnen wel jarenlang wegblijven. De longinhoud is tussen de aanvallen in meestal normaal.
Inhalatiemedicatie
tekst: Fieke Livius. fotografie: Marjolein Annegarn
De belangrijkste oorzaak van COPD is roken. De ziekte uit zich meestal boven de veertig en begint met een ‘rokershoestje’. Bij COPD leiden de ontstekingen tot blijvende schade, die steeds erger wordt als je door blijft roken. Ik laat mensen altijd ‘de longfunctie blazen’. Daarmee test ik de longinhoud, de longkracht en de longconditie.
COPD werkt invaliderend
ik echt benadrukken − is zorgen dat
COPD is dus niet alleen lichamelijk invaliderend, maar kan ook leiden tot een sociaal isolement. In rust lijkt er niks aan de hand. Anderen zien niet dat er iets is en soms worden COPD-ers dan ook niet geloofd. Het onzichtbare van hun lijden is voor velen heel zwaar. Deze mensen vereenzamen door hun kortademigheid.
Astma vaak erfelijk bepaald
COPD meestal gevolg van roken
"Het belangrijkste bij COPD − dat wil
Mensen met ernstige COPD zijn ’s ochtends na het wassen en aankleden al zo kortademig dat ze een flinke tijd moeten bijkomen. En daarna hebben ze soms de hele dag geen energie meer over om iets te doen. Dan lopen ze bijvoorbeeld ook niet meer die 500 meter naar het buurthuis waar hun vrienden zitten.
Astma en COPD zijn twee totaal verschillende chronische longziekten. Als ik naar de longfunctie kijk van iemand met COPD − of een specifieke beoordeling doe van de ontsteking in de longen − dan is die echt verschillend van iemand met astma. Het type ontsteking maakt dat astma over het algemeen beter te behandelen is dan COPD.
Mensen met astma kunnen ernstige klachten krijgen. Als je niet kunt sporten omdat je kortademig bent, of nauwelijks buiten komt omdat je allergisch reageert op de pollen in de lucht, dan heeft dat een enorme impact op je leven. Ook kan astma op kinderleeftijd leiden tot groei- en ontwikkelingsachterstanden. Gelukkig blijft astma in de meeste gevallen redelijk stabiel. Hiervoor is een goede behandeling en af en toe een longfunctieonderzoek essentieel.
Als de longfunctie achteruit gaat en dus de ernst van de COPD toeneemt, krijgen mensen meer klachten als kortademigheid, hoesten en slijm opgeven.
COPD en astma zijn beiden niet te genezen. Bij astma kun je wel de ontsteking aanpakken en schade voorkomen. De longinhoud is dan volledig normaal. De behandeling bij COPD is vooral gericht op het voorkomen van klachten en op vertraging van het proces. Bij zowel astma als COPD geef ik luchtwegverwijders en ontstekingsremmers. Ze zorgen ervoor dat de longen verder open gaan staan, zodat er meer lucht binnenkomt. Bovendien helpen ze de ontsteking te remmen, zodat er minder slijmvorming is. Verder kan het bij verergering van de COPD zinvol zijn tijdelijk prednison te geven, met of zonder antibiotica. Anders gaat de lichamelijke conditie snel achteruit. Lichaamsbeweging, goede voeding en op gewicht blijven zijn cruciaal voor de COPD-patiënt.
Stoppen met roken Het belangrijkste bij COPD − dat wil ik echt benadrukken − is zorgen dat mensen stoppen met roken. Dat is de aller- aller- aller- belangrijkste behandeling, met bewezen effect. Daarom hebben we in het Rode Kruis Ziekenhuis een uitgebreide Rookstoppoli ingericht. We proberen iedereen met COPD te motiveren om met onze coaches het proces van stoppen met roken aan te gaan. Daarmee is stoppen met roken nóg belangrijker dan de inhalatiemedicatie.
Op tijd naar de dokter Mensen nemen vaak genoegen met hun kortademigheid. Dan denken ze dat het komt doordat ze roken, of doordat ze ouder worden. Als ze bijtijds naar een arts zouden gaan, zouden de klachten redelijk te bestrijden zijn. Maar vaak komen mensen pas heel laat hier. Dan wordt het een inhaalrace die bijna niet te winnen is. De schade is inmiddels te groot. En dat is heel jammer.
leef!
13
over stoppen met roken
Wist u dat? De nadelen van roken zijn eigenlijk wel bij iedereen bekend. Toch is stoppen met roken lastig. Leef! zet een aantal feiten en fabels op een rij. Fabel:
Het heeft geen zin om te stoppen, mijn gezondheid is toch al verpest Voor iedereen heeft het zin om te stoppen met roken. De positieve gevolgen zijn vrijwel direct merkbaar met een fit gevoel en scherpere smaak- en reukzin. De longen beginnen met het opruimen van slijm en andere rookoverblijfselen en de longfunctie kan wel tot dertig procent verbeteren. Ook andere gezondheidsrisico’s verminderen, afhankelijk van de periode en hoeveelheid die er is gerookt. Het risico op hartaanvallen en beroertes neemt direct af en is na vijf jaar stoppen gelijk aan dat van een niet-roker. De kans op longkanker is tien jaar na het stoppen ongeveer gehalveerd en de kans om te overlijden aan andere vormen van kanker ongeveer gelijk aan dat van een nooit-roker. Dat geldt ook voor hart- en vaatziekten. Alleen de al toegebrachte schade aan longblaasjes door ontstekingen en littekenweefsel is blijvend.
14
leef!
tekst: Arwen Kleyngeld
Roken is verslavend. De nicotine in sigaretten zorgt voor gewenning en een prettig gevoel. Als je geen sigaret neemt krijg je een onbehaaglijk gevoel. Als je met roken stopt moet je dus rekening houden met ontwenningsverschijnselen die aanvoelen als stress. Je kunt last krijgen van geïrriteerdheid, neerslachtige buien en slapeloosheid. De lichamelijke verschijnselen duren meestal ongeveer drie weken. Ongeveer de helft van de stoppers heeft er last van, de andere helft helemaal niet.
Stoppen met roken geeft stress Het verhaal dat roken helpt tegen stress is een fabeltje. Een sigaret is niet kalmerend, eerder opwekkend. Door de verslavende werking van nicotine ontstaat een tijdje na het roken van een sigaret een onrustig, stressachtig gevoel. Het opnieuw roken van een sigaret lost dit gevoel op. Een sigaret helpt dus alleen tegen ontwenningsverschijnselen die aanvoelen als stress. Er zijn veel rokers die zich hebben aangeleerd om in situaties van spanning te roken. Door te roken wordt een rustmoment gecreëerd. Als u stopt met roken moet u op zoek naar een andere manier om die rust en afstand te vinden. Bedenk dat roken niets oplost.
Iedereen kan stoppen met roken
Deze tekst is tot stand gekomen in samenwerking met longarts Wanda de Kanter, samen met haar collega Pauline Dekker auteur van het boek 'Nederland Stopt! Met Roken'
Na het stoppen met roken kun je last krijgen van ontwenningsverschijnselen
Fabel:
Feit:
Stoppen met roken is heel moeilijk. Heel veel mensen proberen het, bij veel mensen lukt het niet in één keer. Soms pas in vijf, tien of nog meer keer. Slechts drie tot zes procent slaagt erin het stoppen een jaar vol te houden. Met een hulpmiddel en goede begeleiding ligt dit percentage veel hoger, rond de dertig procent. Het allerbelangrijkste is een goede voorbereiding. Daarvoor moet je bedenken waarom je rookt en waarom je wilt stoppen. Uiteindelijk liggen de voordelen van het stoppen in de toekomst en de ‘voordelen’ van het roken in het nu.Het probleem is niet zozeer het stoppen zelf, maar het volhouden. Er zullen altijd moeilijke momenten zijn, zoals ’s ochtends bij de koffie of ’s avonds bij een drankje met vrienden. Probeer die patronen te veranderen. En zoek advies op internet of bij anderen die al succesvol zijn gestopt. Het allerbelangrijkst is de eigen motivatie. Iedereen kan stoppen!
Feit:
Fabel:
Stoppen is nergens voor nodig. Mijn buurman heeft altijd gerookt en is 89 jaar oud geworden. Deze buurman is een uitzondering. Als er tien eendjes over de snelweg lopen haalt er ook wel een de overkant. Roken verhoogt het risico op allerlei aandoeningen dus de kans dat iemand heel oud wordt is veel groter bij een niet-roker. Iemand die niet rookt leeft gemiddeld acht jaar langer dan een roker. De kwaliteit van leven is over het algemeen ook beter, want niet-rokers hebben minder last van ziektes en andere klachten. Andersom zijn er natuurlijk ook mensen die nooit hebben gerookt en toch op jonge leeftijd een hartinfarct of longkanker krijgen. Ook hier geldt: dit zijn uitzonderingen. De kans op longkanker of een hartinfarct is veel groter bij een roker.
Wanneer u langer dan 3 weken bent gestopt, is uw lichaam niet meer verslaafd en brengt roken dus ook geen rust meer. Een uurtje sporten of iets leuks doen met vrienden helpt wel écht tegen stress.
Feit:
Programma’s om het stoppen met roken te bevorderen worden vergoed in de basisverzekering Het Parlement heeft in het Lenteakkoord afgesproken dat programma’s voor stoppen met roken weer in de basisverzekering komen. Vanaf 2013 zijn nicotinevervangers en receptgeneesmiddelen weer in het basispakket opgenomen en gedragsmatige begeleiding wordt eenmaal per jaar vergoed vanuit de basisverzekering. Een hulpmiddel gebruiken in combinatie met begeleiding bij het stoppen met roken vergroot de kans op succes. Informatie over gedragstherapie is te krijgen via de huisarts. Uw Service apotheker kan u adviseren over nicotine vervangende middelen zoals nicotinepleisters.
Nicotinevervangers verminderen de ontwenningsverschijnselen snel en helpen zo de lichamelijke verslaving af te bouwen. Uw apotheker kent uw persoonlijke situatie en weet welke geneesmiddelen u gebruikt. Hij is ook op de hoogte van de verschillende methoden en middelen om te stoppen.
Feit en fabel:
Mensen die stoppen met roken worden dikker Roken zorgt voor een verhoogde stofwisseling. Door de nicotine verloopt het proces van omzetten van voedsel in energie sneller. Na het stoppen met roken vertraagt de stofwisseling weer enigszins. Daarnaast gaan mensen vaak meer eten en snoepen om de sigaret te vervangen. Bovendien smaakt het eten ook beter. Als mensen stoppen met roken komen ze gemiddeld 2 tot 4 kilo aan. Anderhalve kilo hiervan wordt veroorzaakt door de verandering in de stofwisseling. De rest door een andere manier van eten. Mensen die iets meer gaan bewegen en niet meer gaan eten komen niet aan. Neem dit vooraf mee in het‘stopplan’!
leef!
15
Emma van Roosmalen, apotheker Service Apotheek ’t Zuid, Veghel
Ik adviseer thuis in alle rust hoe men goed kan inhaleren Al onze assistentes zijn opgeleid om een patiënt goede instructie te geven rondom het gebruik van geneesmiddelen tegen astma en COPD. We nemen de tijd om het in de spreekkamer rustig door te nemen: Waarvoor is het middel? Wat doet het in uw lichaam? Hoe kunt u het inhaleren? Bij astma is het bijvoorbeeld heel belangrijk dat een patiënt het ene middel inneemt bij benauwdheid, maar het andere middel elke dag; ook als men niet benauwd is. Van dat laatste middel merkt iemand op korte termijn niks, maar op lange termijn helpt het om astma onder controle te houden. Inhalatie-instructie Middelen voor astma en COPD moeten worden geïnhaleerd. Dat klinkt misschien makkelijk, maar het is een hele kunst om zo’n inhalatieapparaatje goed te gebruiken. We doen het in de spreekkamer voor en laten de patiënt oefenen met een nepgeneesmiddel. We benadrukken altijd het belang van het spoelen van de mond na het inhaleren, om infecties, gaatjes in de tanden en heesheid te voorkomen. En als men een zogenaamde voorzetkamer gebruikt: hoe moet die worden schoongemaakt?
tekst: Fred Verdult. fotografie: Marjolein Annegarn
Openhartiger Een paar weken nadat een patiënt is gestart met de inhalatiemedicatie, belt een van onze assistentes om te horen hoe het gaat: Hoe bevalt het middel? Heeft men een bijwerking? Heeft men vragen? Vaak is een patiënt aan de telefoon openhartiger dan in de apotheek, omdat je dan rustig thuiszit.
Wat brengt roken u? Naast het gebruik van medicatie is stoppen met roken het beste dat iemand kan doen tegen astma en COPD. Ik probeer dat heel erg te stimuleren: als het lukt om te stoppen of om het stoppen vol te houden, hebt u alle reden om trots te zijn!
16
leef!
Huisbezoek Ik ga elke week op huisbezoek bij meerdere patiënten om het hele geneesmiddelengebruik door te nemen. Als iemand ook inhalatiemiddelen gebruikt, vraag ik of men mij wil laten zien hoe men inhaleert. Vaak blijkt dat iemand een eigen manier van inhaleren heeft ontwikkeld en die is lang niet altijd goed. Ik adviseer een patiënt thuis in alle rust hoe hij of zij goed kan inhaleren.
10 keer mooi meegenomen voordeel. Geldig van februari t/m april 2013. Let op de geldigheidsdatum van de cheques.
Op bezoek
BIFIDO LACTO Complex
apotheker aan het woord
Probiotica van Service Apotheek • Uitgebreide ‘multispecies’ formule. • Een combinatie van bacteriecultuur, fructo-oligosacchariden en inuline. • Bevat geen gluten, gist, lactose, kleurstoffen of conserveringsmiddelen. Geldig tot 1 mei 2013
Bij inlevering van deze cheque ontvangt u
10% korting
op het aankoopbedrag van dit product.
Zie ook de informatie op de achterzijde.
Weerstand verhogen? Wij adviseren A.Vogel Echinaforce
A.Vogel Echinaforce verhoogt je weerstand en versnelt herstel na ziekte.
Nu 2e voor de ½ prijs
Een welkome aanvulling op je thuisapotheek.
Bij aankoop van Echinaforce forte,
Zie ook de informatie op de achterzijde.
Echinaforce Hot Drink
Echinaforce forte + vitamine C, of
Geldig gedurende de maand februari 2013.
DAG & NACHTCRÈME Beschermt, verzorgt en verzacht • •
•
Geschikt voor ieder huidtype. De zachte crème wordt snel opgenomen door de huid en voelt niet vet aan. Bevat geen allergenen.
Geldig tot 1 mei 2013 Zie ook de informatie op de achterzijde.
Bij inlevering van deze cheque ontvangt u
10% korting op het aankoopbedrag van dit product.
Stijve spieren? Gebruik Spiroflor* Sport Warm * Gezondheidsproduct
NuNu met met 25% korting! 25%
korting! Geldig gedurende de maand maart 2013. Zie ook de informatie op de achterzijde.
Spiroflor Sport Warm chequeboek_dec12.indd 1
ZEEZOUT NEUSSPRAY Om vrijer te ademen door de neus Te gebruiken bij verkoudheid en bijholteontsteking. Geschikt voor alle leeftijden. Geldig tot 1 mei 2013 Zie ook de informatie op de achterzijde.
12-09-12 14:55
Bij inlevering van deze cheque ontvangt u
10% korting
op het aankoopbedrag van dit product.
Probiotica zijn voedingsmiddelen of -supplementen met micro-organismen, meestal bacteriën. Probiotica worden gebruikt om de van nature voorkomende bacteriecultuur in de maag en darmen positief te beïnvloeden. Het gebruik van probiotica wordt onder andere aangeraden tijdens en na een antibioticumkuur om de eventueel verstoorde balans in de bacteriecultuur te herstellen. Ook door een ongezonde levensstijl of andere factoren kan de darmflora uit balans raken. In dat geval kunnen probiotica tevens bijdragen aan herstel.
A.Vogel Echinaforce Echinaforce is een Traditioneel Kruidengeneesmiddel dat helpt bij onvoldoende weerstand, griep en verkoudheid. Echinaforce wordt gemaakt van rode zonnehoed (Echinacea purpurea). Deze geneeskrachtige plant stimuleert de activiteit van het immuunsysteem, waardoor de weerstand tegen bacteriële en virale infecties toeneemt. Hierdoor wordt u minder snel ziek en herstelt u sneller in geval van ziekte.
DAG & NACHTCRÈME Beschermt, verzorgt en verzacht • • • •
De crème is rijk aan belangrijke huidverzorgende bestanddelen, die de huid voeden, hydrateren, verzachten en verstevigen. Op een gemengde huid de crème twee maal daags dun aanbrengen. Op een droge huid de crème voller en frequenter aanbrengen. Inhoud 50 ml.
Stijve spieren?
Spiroflor Sport Warm
Gebruik Spiroflor* Gebruik Spiroflor Sport Warm bij zwaar belaste, gevoelige en stijve spierenWarm en pezen. De plantaardige bestanddelen bevorderen de Sport
doorbloeding en ondersteunen het herstel van spieren en pezen na fysieke inspanning. Bovendien zorgt het warmtecomponent voor een weldadig en ontspannen gevoel. Voor meer informatie: bel gratis met de VSM Advieslijn: 0800 – 9011 of mail naar
[email protected].
* Gezondheidsproduct
Nu met 25% korting!
ZEEZOUT NEUSSPRAY 12-09-12 14:55
Om vrijer te ademen door de neus
De enige remedie tegen griep en verkoudheid is uitzieken. Gelukkig kunnen klachten zoals een verstopte neus, niezen, hoofdpijn en keelpijn in de tussentijd wel wat verlicht worden. Bij griep kan een pijnstiller helpen tegen pijn en koorts. Bij verkoudheid kunnen neusdruppels of –spray helpen om de neus vrij te maken en een zuigtablet kan keelpijn verzachten. Met de producten in ons assortiment kunnen de klachten bij griep of verkoudheid verminderd worden. Voor meer informatie en advies, ga naar uw Service Apotheek!
10 keer mooi meegenomen voordeel. Geldig van februari t/m april 2013. Let op de geldigheidsdatum van de cheques.
Probiotica van Service Apotheek
10 keer mooi meegenomen voordeel. Geldig van februari t/m april 2013. Let op de geldigheidsdatum van de cheques.
iroflor Sport Warm chequeboek_dec12.indd 1
BIFIDO LACTO Complex
IBUPROFEN GEL
AIRLESS DISPENSER
Wordt gebruikt bij zwelling en pijn in spieren of gewrichten, ontstaan na een verzwikking of verstuiking.
Bij inlevering van deze cheque ontvangt u
Geldig tot 1 mei 2013
korting
Zie ook de informatie op de achterzijde.
10%
op het aankoopbedrag van dit product.
10 uur pijnverlichtende werking bij* Spierpijn * Schouderpijn * Nekpijn * Rugpijn Maak nu kennis met Voltaren® Warmtepleister! Bij inlevering van deze volledig ingevulde cheque ontvangt u
25% korting Geldig gedurende de maand maart 2013. Zie ook de informatie op de achterzijde. Voltaren® Warmtepleister is een medisch hulpmiddel. Lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing. PQC: 2012-279 KOAG: 112-0812-1457
SUIKERVRIJ
Bij inlevering van deze cheque ontvangt u
10%
• Dropbolletjes • Dropbeertjes • Salmiak duiten • Zoute ruitjes • Muntdrop
korting
op het aankoopbedrag van dit product.
Geldig tot 1 mei 2013 Zie ook de informatie op de achterzijde.
Bij inlevering van deze cheque ontvangt u
10% korting
op het aankoopbedrag van dit product.
LEVOMENTOLGEL 1% Verkoelend en jeukstillend • • • • •
Makkelijk aan te brengen. Verkoelend en licht verdovend effect. Vermindert jeuk. Direct effect van levomenthol op de huid. Niet geschikt voor kinderen jonger dan twee jaar. Geldig tot 1 mei 2013 Zie ook de informatie op de achterzijde.
€ 12,95 Geldig tot 1 april 2013
De voordelen van Voltaren® Warmtepleister: • • • • • •
Snelle, effectieve pijnverlichting gedurende 10 uur Eén formaat pleister bij spier-, rug-, schouder- en nekpijn. Dunne, discrete en comfortabele pleister. Natuurlijke wijze van pijnverlichting. Ontspant de diepliggende spieren. Voltaren® Warmtepleister verbetert de doorbloeding. Dit helpt: • Beschadigde spieren sneller te herstellen. • De pijn in de spieren te verlichten. • De spieren te ontspannen.
Daarnaast kan het warmte-effect van Voltaren® Warmtepleister helpen om het doorgeven van de pijnsignalen naar de hersenen te blokkeren, waardoor de pijn wordt verlicht.
Nieuw Service Apotheek Merk Snoep suikervrij in handige zakjes van 150 gram.
Voor iedereen die bewust, maar wel lekker wil genieten hebben wij nu Service Apotheek Merk Snoep suikervrij in het assortiment. • Dropbolletjes, een ware klassieker met een zeer herkenbare smaak! • Dropbeertjes, deze schattige drop beertjes zijn om op te vreten zo lekker! De zachte, zoete drop is volmaakt op smaak. • Muntdrop is een stevige drop met een mild zoete smaak, bereid volgens authentiek recept. Het is het meest gegeten dropje van Nederland. • Salmiakduiten, een pittig suikervrij snoepje! Een karakteristieke smaak waarvan men heerlijk lang kan (na)genieten. • Zoute ruitjes, een populair dropje voor iedereen die van zoute drop houdt, maar niet te zout! Door zijn krachtige smaak kan men heerlijk (na) genieten.
LEVOMENTOLGEL 1% Verkoelend en jeukstillend Jeuk, zoals bij muggenbeten, galbulten en waterpokken kan zeer irritant zijn en u uit de slaap houden. Het dwingt tot krabben en wrijven. Levomenthol verwijdt de bloedvaten en heeft hierdoor een verkoelend en licht verdovend effect op de huid. Hierdoor voelt u de jeuk minder. Het effect van levomenthol op de huid treedt meteen in.
De belangrijkste mondverzorging is natuurlijk tweemaal daags tanden poetsen. Maar naast tandenpoetsen kan voor de dagelijkse mondverzorging ook een mondspoelmiddel gebruikt worden. De ontsmettende werking van zo’n middel kan bovendien een positieve invloed hebben op geïrriteerd tandvlees. Met de juiste mondverzorging blijft het gebit en tandvlees gezond.
Op bezoek Koosje van de Kant
Ik heb een volle agenda Ik woon zelfstandig. Mijn man is acht jaar geleden overleden, die je, vooral nu je ziek bent, heel erg mist. Ik heb twee fijne kinderen die getrouwd zijn en vijf kleinkinderen, waar ik enorm van kan genieten. Ik heb een volle agenda: ik ga vaak bij familie, vrienden en kennissen op visite en krijg ook heel vaak zelf visite. Ik probeer zo lang mogelijk mijn leven niet door mijn ziekte te laten beheersen. Mijn hobby's zijn poppen maken en computeren. Longziekte Een jaar of twaalf geleden werd vastgesteld dat ik de longziekte COPD heb. Twee jaar geleden ben ik drie maanden in longrevalidatiecentrum Dekkerswald geweest. De mensen die daar werkten waren geweldig. Nu ga ik twee keer per week naar longtherapie. Mijn longinhoud is dertig procent. Ik kan nog veel, maar ik moet wel iedere keer een rustpauze nemen.
Afwisselend menu Vaak word er gevraagd of ik blijf eten. Ik houd heel erg van lekker eten. Ik vind een biefstukje lekker, maar ook een kipfiletje, sukadelapje en natuurlijk een heerlijke gehaktbal.
M'n hart Ik kreeg steeds meer last van vermoeidheid, maar dat lag niet alleen aan mijn longen. Mijn hart bleek ook niet helemaal in orde te zijn.
Heel tevreden over de apotheek Ik ben heel tevreden over de apotheek. Ze brengen netjes m’n medicijnen, pilletjes en pufjes thuis.
Hulp vragen Om hulp te vragen vind ik heel erg moeilijk. Voor stofzuigen en zo heb ik vier uur hulp in de week. Ik werkte altijd, samen met mijn man, heel graag in de tuin, maar dat lukt echt niet meer. Daar heb ik dan ook een tuinman voor. En gezellig gaan winkelen met vriendinnen zit er ook niet meer in.
tekst: Fred Verdult. fotografie: Marjolein Annegarn
Het koelen van geblesseerde spieren en gewrichten kan verdere zwelling voorkomen en de pijn verlichten, mits dit direct na het ongeval gebeurt. Hiervoor kan ook een verkoelende gel gebruikt worden om de spieren en gewrichten koel te houden. Bij spierpijn of stramme spieren kan juist warmte voor verlichting zorgen. In ons assortiment zijn naast ibuprofengel verschillende producten te vinden die kunnen helpen bij problemen met spieren en gewrichten tijdens het sporten.
10 keer mooi meegenomen voordeel. Geldig van februari t/m april 2013. Let op de geldigheidsdatum van de cheques.
IBUPROFEN GEL AIRLESS DISPENSER
klant aan het woord
Het gaat goed Als iemand aan me vraagt: hoe gaat het met u?, dan zeg ik altijd: het gaat goed. Het kan beter, maar het is nu eenmaal zo. Ik ga niet bij de pakken neer zitten. Daar word je niet beter van. Je jaagt mensen bij je weg als je de hele tijd klaagt.
leef!
21
longen
Thema Inenten tegen tuberculose
Verademing Sportcoach Koen de Jong en psychiater Bram Bakker schreven een boek over ademhaling. ‘Veel mensen ademen te snel’, aldus De Jong. ‘Dat heeft invloed op de mentale en fysieke gezondheid. Mensen weten niet dat ze daardoor stressgerelateerde klachten zoals burn-out, depressie, overgewicht, hartkloppingen, hoge bloeddruk hoofdpijn, rugpijn en slaapproblemen kunnen krijgen.’ Bakker en De Jong richten zich met het boek op mensen die stressgerelateerde klachten hebben en op mensen die graag meer energie zouden willen hebben. ‘In het boek kun je lezen hoe je een verkeerde ademhaling herkent. Dit wordt aangevuld met oefeningen. Bij een gezonde ademhaling, zonder fysieke inspanning, adem je gemiddeld zes tot acht keer per minuut, waarbij de inademing korter duurt dan de uitademing.’
Ademhalingsoefening Doe deze oefening vier keer per dag, achter je pc of thuis op de bank. Ga rechtop zitten met beide voeten plat op de grond. Adem gedurende twee minuten rustig in, niet te diep. Maak een tuitje van je mond en verleng je uitademing. Het is belangrijk om langer uit te ademen dan in te ademen. Dat geldt voor iedereen, altijd. Het boek verademing van Koen de Jong en Bram Bakker is gratis te downloaden. Ga naar www.kiwinederland.nl. Laat uw naam en mailadres achter, dan ontvangt u een pdf van het boek.
Weetjes over astma bij kinderen •
• •
• •
tekst: Arwen Kleyngeld
•
Per keer dat je adem haalt, komt er ongeveer een halve liter lucht binnen. Een half melkpak aan lucht dus! 115.000 Nederlandse kinderen tot 14 jaar hebben astma. Astma is niet bij iedereen even erg. Sommige mensen hebben er heel veel last van. Anderen zijn alleen maar een beetje benauwd. In iedere klas zitten twee of drie kinderen die astma hebben. In totaal hebben meer dan een half miljoen mensen in Nederland last van astma. Als je ouders geen astma hebben, is de kans dat jij ermee geboren wordt 5 tot 10 procent.
(bron: astmafonds)
22
leef!
Vaccin tegen astma? Een groep onderzoekers van het Leids Universitair Medisch Centrum werkt aan de ontwikkeling van een vaccin tegen astma. Ze hebben onlangs een belangrijke stap gezet door stoffen te vinden die de zogenaamde ‘poortwachters’ beïnvloeden. Poortwachters zijn de cellen die bij astma een heftige afweerreactie geven tegen prikkels die eigenlijk onschuldig zijn zoals pollen of huisstofmijt. Bepaalde stoffen beïnvloeden juist die cellen, zodat ze niet meer reageren op de prikkels. Dankzij dit onderzoek is nu gedeeltelijk bekend hoe we ervoor kunnen zorgen dat de ‘poortwachters’ zich rustig houden. Dat is een belangrijke stap in de richting van een vaccin. Het vaccin zou de fout in de longen kunnen opheffen, nog voordat astma echt ontstaat. De onderzoekers denken dat het nog zeker tien tot twintig jaar duurt totdat het vaccin er echt is.
Tuberculose, vroeger ook wel bekend als tering, is een infectieziekte veroorzaakt door de tbc-bacterie. Het is een ziekte die veel in tropische landen voorkomt. De ziekte wordt verspreid via het uithoesten en inademen van de bacillen. TBC is in principe een ziekte van de longen, maar kan zich in elk orgaan manifesteren. Hoewel de ziekte in Nederland bijna is uitgestorven, komt deze wereldwijd nog veel voor. In Nederland worden nog zo’n 1000 gevallen per jaar gemeld, vaak bij Nederlanders van buitenlandse afkomst. Er is een vaccin tegen tuberculose, het zogenaamde BCG-vaccin. Als u langer dan drie maanden op reis gaat in Oost-Europa, Afrika, Azië, Midden-Amerika en Zuid-Amerika wordt aangeraden u te laten inenten, zeker als u ter plekke contact heeft met de plaatselijke bevolking. Ook kinderen waarvan de ouders uit een land komen waar veel tuberculose voorkomt kunnen een BCG-vaccinatie krijgen op een leeftijd van ongeveer 10 maanden. Het vaccin wordt één keer toegediend en hoeft nooit te worden herhaald, maar beschermt niet tegen alle vormen van tuberculose. Bij kortere reizen of een lager risico volstaat soms een Mantoux-prik voor aanvang van de reis. U kunt meer informatie krijgen bij de GGD bij u in de buurt of via www.lcr.nl. Ook zijn er diverse Service Apotheken waar u terecht kunt voor reizigersadviezen.
Allergie in cijfers Nog even en het hooikoorts seizoen gaat weer van start. Naar schatting heeft één op de drie kinderen in de Westerse wereld last van allergie, dat aantal neemt nog altijd toe. Hooikoorts is een veel voorkomende vorm van allergie, waar naar schatting zo’n twintig procent van de Nederlanders last van heeft. In ons land zijn vooral de pollen van hazelaars, berken en grassen verantwoordelijk voor de klachten. Kinderen van wie één van de ouders allergisch is, hebben zelf dertig tot vijftig procent kans op een allergie. Als beide ouders allergisch zijn is de kans dat een kind een allergie ontwikkelt zelfs vijftig tot zeventig procent. Op www.ishetallergie.nl van het allergietest ontwikkelbedrijf Phadia, kunt u zelf een test doen om te bepalen of u mogelijk last hebt van allergie.
Longpunt Het Astmafonds organiseert speciaal voor longpatiënten, hun omgeving en zorgverleners Longpunt. Een maandelijkse mogelijkheid om elkaar te ontmoeten, meestal rondom een thema dat wordt ingeleid door een deskundige. Het tweede deel van de avond kunnen deelnemers gebruiken om ervaringen uit te wisselen en sociale contacten op te doen. Er is een maandelijkse Longpunt bijeenkomst op circa vijfentwintig tot dertig plaatsen in ons land. Het Astmafonds heeft Longpunt in het leven geroepen omdat het hebben van een chronische longziekte veel impact heeft op het leven. Mensen met een chronische longziekte en hun omgeving hebben daarom vaak behoefte aan deskundige informatie en aan het uitwisselen van ervaringen. Meer informatie: www.astmafonds.nl/ons-werk/longpunt
leef!
23
Rugpijn? Voor iedereen met rugklachten Wat uw rugklachten ook zijn; u bent welkom bij Fysius. Of het nu gaat om bekkenklachten, hernia, ischias, spit of andere beginnende of chronische rugklachten. Bekkenklachten Rug- en bekkenklachten hebben vaak invloed op elkaar. Onze therapeuten zijn naast rugexpert ook opgeleid tot bekkentherapeut. Blijvend resultaat Uit ervaring en onderzoek blijkt dat de meeste pijnklachten worden veroorzaakt doordat rugwervels teveel of juist te weinig van elkaar bewegen. Om dit blijvend te verhelpen maakt Fysius gebruik van verschillende behandelmethoden, waaronder de unieke OriGENE-therapie.
Fysius maakt gebruik van de succesvolle OriGENE-therapie. Recent wetenschappelijk onderzoek geeft de positieve effecten van deze therapie weer. Kijk voor meer informatie op: www.fysius.nl
sing!
Thema
longen
Er is een oplos
Hiermee hebben we al duizenden cliënten met rugklachten succesvol geholpen. Onder hen ook veel mensen die al jarenlang pijnklachten hadden en diverse therapieën hadden gevolgd, vaak zonder blijvend resultaat. Ben ik hiervoor verzekerd? Fysius Rugexperts heeft goede contractafspraken met alle grote zorgverzekeraars in Nederland. Afhankelijk van uw aanvullende verzekering voor fysiotherapie, wordt uw behandeling in de meeste gevallen (deels) vergoed. Heb ik een verwijsbrief nodig? U hoeft niet eerst langs uw huisarts voor een verwijsbrief. U kunt direct bij ons in behandeling komen. Een telefoontje is voldoende voor de eerste afspraak.
Gratis Rugadvies Ter kennismaking bieden we u een gratis rugadvies aan, inclusief rugscan met rapportage. 0800 - 222 22 27 www.fysius.nl
Wat kan Service Apotheek voor u betekenen?
Astma/COPD Service van uw Service Apotheek In Nederland zijn een miljoen mensen met een chronische longziekte, zoals astma of COPD. Per jaar komen daar steeds meer mensen bij. Reden voor uw Service Apotheek om u hierbij zoveel mogelijk te ondersteunen.
Persoonlijk astma/COPD-adviesgesprek en begeleiding Uw apotheker is met zijn team gespecialiseerd in geneesmiddelen. Met alle vragen over uw geneesmiddelen kunt u bij uw Service Apotheek terecht. Voor een persoonlijk gesprek met de apotheker of assistente kunt u altijd een afspraak maken. Tijdens het adviesgesprek kunt u al uw vragen over uw geneesmiddelen en inhalator stellen en worden ook al uw geneesmiddelen nog eens met u doorgenomen. Hoe zijn uw ervaringen? Weet u waar u alles voor gebruikt? Tevens kunt u dan laten controleren of u op de juiste wijze inhaleert.
Wat kan uw Service Apotheek nog meer voor u betekenen? Naast de medicatiebegeleiding kunt u bij uw Service Apotheek ook terecht voor:
Almere Amersfoort Amsterdam Apeldoorn Arnhem Den Bosch Deventer Doetinchem Ede Eindhoven
036 - 845 46 20 033 - 201 12 66 020 - 891 26 65 055 - 201 30 00 026 - 845 30 77 073 - 844 04 00 0570 - 21 10 03 0314 - 74 05 10 0318 - 89 02 86 040 - 220 01 00
Enschede Groningen Hardenberg Leeuwarden Nijmegen Tilburg Utrecht Winterswijk Zwolle
053 - 201 11 40 050 - 201 17 17 0523 - 72 04 20 058 - 845 08 80 024 - 890 34 05 013 - 302 00 25 030 - 310 11 11 0543 - 84 99 55 038 - 845 06 10
Fysius Rugexperts is erkend als TopZorg en Pluspraktijk! Fysius Rugexperts is erkend als TopZorgpraktijk en Pluspraktijk. Hiermee voldoet Fysius aan de hoogste eisen en alle criteria van zorgverzekeraars op het gebied van kwaliteit, transparantie en service.
0800 - 222 22 27 | www.fysius.nl
Inhalatie-instructie. Goed inhaleren is een kunst. Tijdens een inhalatie-instructie controleren wij uw inhalatietechniek. In een aparte ruimte oefent u samen met een speciaal opgeleide apothekersassistent het inhaleren van het geneesmiddel. Soms kan een extra hulpmiddel helpen om beter te inhaleren. Ook als u al jaren geneesmiddelen gebruikt kunt u een inhalatie-instructie bij ons aanvragen. Ons advies is om minimaal één keer per jaar uw inhalatietechniek te laten controleren.
delen. Het zou namelijk kunnen zijn dat de werking van uw inhalatie-geneesmiddelen verandert door het gebruik van deze zelfzorgmiddelen. Informatie/nieuwsbrieven over astma/COPD. Wilt u goed geïnformeerd blijven over astma/COPD en de geneesmiddelen die u gebruikt? Meld u dan nu aan voor de Nieuwsbrief Astma/COPD. U ontvangt dan een aantal keer per jaar een brief over de nieuwste ontwikkelingen op dit gebied. Geef vandaag nog uw e-mailadres door aan uw Service Apotheek of meld u aan op www.serviceapotheek.nl. Leefstijladviezen. Een gezonde leefstijl is erg belangrijk bij astma en COPD. Wij kunnen u hierin ondersteuning bieden. Denk bijv. aan stoppen met roken, gezonde voeding en gezond gewicht.
10 v rag antw en waa r ie d o o rd eree op w 1. n me il he Zijn t as b e b r e tma b 2. n: ijwe Kan rkin of C ik m gen OPD ijn i e n ka ge nh
n ik alat nees iemi die mi d d 3. zelf d d e elen Zijn len vo o r g m s e a b i kom jn g m r 4. u e i n me ken? en? enee Wel t an smi d ke g d ere dele enee n ve welk smi d rslav e af dele en d? 5. n e n n eem M oe toe? t ik ik ie 6. o ok dere Wat inha dag lere gebe en n u a r l t s mi d d er a ik n e i l e l s en g t be ik te 7. ebru nauw Wat veel ik? d be moe o f te n? t ik wein doen doen ig g d e a l e wer s mi 8. nees ken? jn g Wat enee m o e s 9. t ik m i d dele Wat doen n on is he bij e volt e v n ersc in w b e nauw elke hil t 10. usse dhei volg Inha n de dsaa orde leer nval i m n hala oet ? ik w t i k i e el g m z e i d gebr oe d dele n en of z uike n? ou h et b eter kunn en?
Medicatiecontrole. Iedere keer als u een nieuw geneesmiddel komt halen controleren wij of het voorgeschreven geneesmiddel past bij uw gezondheidssituatie en samengaat met de geneesmiddelen die u eventueel al gebruikt. Ditzelfde doen wij bij de middelen die u zonder recept bij ons koopt. Dit noemen wij zelfzorgmid-
leef!
25
Puzzel
Informatie
Vaak met uw gedachten ergens anders? Door training mindfulness met uw aandacht in het hier en nu
Win een relax arrangement voor twee! VORSTELIJK SIERLIJKHEID
VULKAAN OP SICILIË
SCHOLIERE
AFGESTOMPT
TREDE
NEDERLANDSE DIALECT
SMALLE WEG
UITROEP
2
VOETBALTERM 6
3 INVORDERBAAR
ROEM
PRATENDE VOGEL
UITROEP
WELPENLEIDSTER
ALG. VER GADERING
VOEGWOORD
UITROEP VAN PIJN
SPOORWAGEN
U bent aan het eten, maar met uw gedachten bent u ergens anders. Uw bord is leeg voor u er erg in hebt en u hebt eigenlijk nauwelijks iets geproefd. Terwijl u met iemand in gesprek bent, bent u meer bezig met de vraag hoe u overkomt op de ander, dan dat u aandacht hebt voor de ander. Of u bent georiënteerd op negatieve oordelen over uzelf: ik kan het niet; stom dat ik dit of dat heb gedaan.
INSECT
SON EMINENCE 4
TOESTEMMING
MEEDOGENLOZE TOORN
AZIATISCHE VROUW
LOON
BOUWLAND
RANG TELWOORD
THANS
POPULAIR HAARDRACHT
SCHEEPS GROET
7
REPTIEL
KADAVER 8 SPORTARTIKEL
CIJFER SOLDATENKOST GRIEKSE KAASSOORT
VOLKSVERHAAL
STADION IN AMSTERDAM BIJBELSE FIGUUR
RIVIER IN RUSLAND
VERBRAN DINGSREST
NOOT
NEON
VAN DE
Los het Zweedse raadsel op. De letters in de gekleurde, genummerde vakjes vormen de oplossing. Uw oplossing kunt u vóór 1 april 2013 doorbellen via 0909 - 202 70 77 (80 ct. p.m.). De meeropbrengst is bestemd voor de Stichting Kinderen Kankervrij (KiKa).
ADVISEREN 9
Dit zijn voorbeelden van niet in het hier en nu zijn met uw aandacht. Hartstikke jammer natuurlijk. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat u dit door ‘mindfulness’ kunt afleren.
PLAATS IN FRIESLAND
GRIMMIG 5
REGELING VOOR HET STEMRECHT
WOLLEN STOF 1
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Oefenen Mindfulness is een vaardigheid in aandacht en houding die u kunt leren door te oefenen. Mindfulness draagt bij aan uw persoonlijk welbevinden. U beperkt uw mogelijkheden als u denkt: zo ben ik nu eenmaal, daar is niets aan te doen.
Met uw aandacht in het hier en nu Waarschijnlijk kunt u zich momenten herinneren waarop u zonder al te veel oordelen met uw aandacht in het hier en nu was: u luisterde naar muziek, u speelde zelf muziek, u was geconcentreerd aan het lezen, u maakte een wandeling door de natuur. Mindfulness wil zeggen dat u niet al te veel zorgelijke en afleidende gedachten hebt: ‘Straks moet ik…’. Of: ‘Het zou fijner zijn als...’ En als zo’n gedachte in u opkomt, kunt u die ook weer loslaten. Met mindfulness leert u om alledaagse dingen te beleven met de aandacht van een toerist die iets nieuws ziet.
26
leef!
Bel 0909 - 202 70 77 Lastiger dan u misschien denkt Mindfulness kan u leren om uw aandacht te houden bij het hier en nu. U piekert niet. U veroordeelt niet. U accepteert de situatie zoals die is. Als u eet, proeft u met aandacht. Als u met iemand spreekt, doet u dat met al uw aandacht. Het klinkt makkelijk, maar is in de praktijk lastiger dan u misschien denkt. Door te oefenen in mindfulness kunt u zich bewust worden van automatismen en oordelen en door ze vervolgens los te laten, kunt u meer aandacht besteden aan uzelf en aan mensen om u heen.
Trainingen en workshops Mindfulness is heel populair. Mindfulness wordt gegeven op tal van plekken, onder andere door reguliere organisaties in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) en door thuiszorgorganisaties. Als u via google zoekt naar mindfulnesstrainingen en -workshops, vindt u vast iets bij u in de omgeving.
De meeropbrengst van deze puzzel komt ten goede aan Stichting Kinderen Kankervrij. Dankzij de ontwikkelingen op het gebied van kinderkankeronderzoek en behandelingen in de afgelopen decennia is er grote vooruitgang geboekt en geneest 75% van de kinderen met kanker. Stichting Kinderen Kankervrij (KiKa) heeft als doel om ervoor te zorgen dat kinderkanker in 2025 geen levensbedreigende ziekte meer is. Met uw giften en donaties is het voor KiKa mogelijk wetenschappelijk en klinisch onderzoek naar kinderkanker te steunen.
www.kika.nl Giro 8118
Kijk ook op www.kika.nl
Twee dagen samen genieten van een twee-daags HOT Arrangement bij Fontana Bad Nieuweschans. U kunt onbeperkt gebruik maken van het Thermaalbad, de verschillende saunafacilliteiten, de rustruimte met lavendelkamer, de fitnessruimte en het badjassenpark. Tijdens uw verblijf overnacht u in het aangrenzende 4-sterren Fontana Resort Bad Nieuweschans. Hier kunt u dagelijks gebruik maken van het ontbijtbuffet, koffie- & theebuffet en de hotelbioscoop. Het arrangement is voor twee personen.
3x ¤ 184,20 Kijk voor meer info op www.fontanabadnieuwweschans.nl of bel 0597 - 527777.
leef!
27
veelgestelde vragen in de Service Apotheek
Als u het ons vraagt De 625 apothekers en meer dan 3.800 apothekersassistenten van de ruim 375 Service Apotheken in Nederland beantwoorden dagelijks vele vragen. Wij staan altijd voor u klaar om u zo goed mogelijk te ondersteunen bij uw genees- en/of hulpmiddelengebruik. In deze rubriek beantwoorden wij een aantal vragen die regelmatig worden gesteld aan onze apothekers en apothekersassistenten. Hebt u ook een vraag, stel deze dan aan uw eigen apotheek of mail de redactie van Leef!:
[email protected]. Kan ik de ene keer naar de apotheek bij m’n werk gaan en de andere keer naar de apotheek in de buurt van mijn huis? Het is aan te raden om steeds naar dezelfde apotheek te gaan. Veel patiënten gebruiken geneesmiddelen die door verschillende artsen worden voorgeschreven: de huisarts en één of meer specialisten. Uw apotheek is de enige die uw gehele geneesmiddelengebruik kan overzien. Men kan dat alleen als u altijd naar diezelfde apotheek toe gaat. De apotheker kan als geneesmiddelenexpert beoordelen of die middelen veilig samen kunnen worden gebruikt. Als u toch een keer naar een andere apotheek gaat, vraag dan na hoe uw eigen apotheker hiervan op de hoogte gebracht kan worden: wordt informatie elektronisch uitgewisseld? Krijgt u een overzicht mee? Waarom krijg ik de ene keer geneesmiddelen van merk A en de volgende keer van merk B? Als een geneesmiddel een aantal jaar verkrijgbaar is, mogen andere fabrikanten dat middel ook op de markt brengen onder de stofnaam. De naam op het doosje is anders, de stofnaam in plaats van de merknaam, maar de werkzame stof is gegarandeerd precies hetzelfde. De arts schrijft op het recept welke werkzame stof u krijgt. Er zijn zorgverzekeraars die beslissen welke merken mogen worden geleverd door de apotheek. Soms heeft de apotheker bepaalde merken wel en andere niet in het assortiment. Dat heeft meestal te maken met prijzen en het beleid van de
28
leef!
zorgverzekeraars. Dit moet bijdragen tot het beheersen van de kosten van de gezondheidszorg. Omdat de prijzen van tijd tot tijd veranderen, kan het gebeuren dat u de ene keer een ander doosje krijgt dan de andere keer. Het kan ook zijn dat u een ander merk krijgt, omdat een fabrikant leveringsproblemen heeft.
Waarom krijg ik soms geneesmiddelen met een verpakking in een andere taal? Soms krijgt u een geneesmiddel met een verpakking in een andere taal dan het Nederlands. Dit middel is dan door de apotheek of groothandel uit het buitenland geïmporteerd. Dit draagt bij tot het in de hand houden van de kosten van de gezondheidszorg. De merknaam kan in het buitenland anders zijn, maar het middel bevat gegarandeerd dezelfde werkzame stof als dat in de Nederlandstalige verpakking. Op de buitenlandse verpakking zit altijd een Nederlands etiket en de bijsluiter is ook altijd in het Nederlands.
Als ik geneesmiddelen zonder recept koop, hoef ik dat toch niet te melden in de apotheek? Het is beslist aan te raden om dit wél te melden in de apotheek of het daar zelfs te kopen. Er kunnen altijd wisselwerkingen optreden tussen geneesmiddelen,
ook als een middel zonder recept te koop is. Het ene middel kan zorgen dat andere middelen niet goed werken of dat de kans op bijwerkingen toeneemt. U moet bijvoorbeeld opletten bij pijnstillers, kalktabletten en middelen tegen brandend maagzuur. Uw Service Apotheek heeft een ruim assortiment aan zelfzorgmiddelen! Hoe kan het dat het gebruik van het ene geneesmiddel effect heeft op een ander geneesmiddel? Een geneesmiddel wordt opgenomen in uw bloed. De hoeveelheid werkzame stof van dat geneesmiddel in uw bloed wordt de bloedspiegel genoemd.
Waarom mogen sommige geneesmiddelen niet met melk worden ingenomen?
De bloedspiegel mag niet te laag zijn, want dan werkt het niet. De bloedspiegel mag ook niet te hoog zijn, want dan heeft u een grotere kans op bijwerkingen. Als u meerdere geneesmiddelen gebruikt, kan het zijn dat het ene middel zorgt dat de bloedspiegel van het andere middel daalt of juist toeneemt. Hierdoor kan het gebeuren dat een middel niet werkt of dat u bijwerkingen krijgt.
Melk is vooral gezond omdat er calcium in zit. Calcium is goed, maar zorgt er ook voor dat sommige geneesmiddelen minder goed of helemaal niet in het bloed worden opgenomen en dus niet of niet goed werken. Als deze wisselwerking er is, staat dat op het etiket of in de bijsluiter. Als dit niet in de bijsluiter staat, kunt u het geneesmiddel gerust met melk innemen. Is dit bij een geneesmiddel van belang, dan krijgt u daar bij uw apotheek natuurlijk altijd een advies over.
Hoe belangrijk is het dat ik me aan de innametijden en dieetvoorschriften houd? Bij sommige geneesmiddelen hoort een dieetvoorschrift: bij het ene middel moet u wel en bij het andere juist niet eten bij de inname. Dat wel of niet eten zorgt dat het middel goed wordt opgenomen in uw bloed. Door op tijd uw geneesmiddelen in te nemen en u aan een eventueel dieetvoorschrift te houden, zorgt u dat de hoeveelheid werkzame stof van het geneesmiddel (de bloedspiegel) goed is. Als u geneesmiddelen overslaat of veel te laat inneemt, wordt de bloedspiegel te laag, waardoor het middel minder goed werkt. Als u geneesmiddelen te vroeg inneemt, wordt de bloedspiegel te hoog, waardoor u meer kans hebt op een bijwerking. Waarom zijn sommige geneesmiddelen waar geen recept voor nodig is toch alleen bij de apotheek verkrijgbaar? De overheid heeft bepaald dat sommige middelen ‘Uitsluitend bij de Apotheek’ (UA) verkrijgbaar zijn. Daarom worden ze UA-geneesmiddelen genoemd. Bij deze UA-geneesmiddelen is advies van de apotheek nodig: sommige UA-geneesmiddelen kunnen een wisselwerking met andere middelen hebben; andere UA-geneesmiddelen mogen in bepaalde situaties niet worden gebruikt.
Hoe kan een geneesmiddel mijn rijvaardigheid beïnvloeden?
Wat gebeurt er als op het etiket staat ‘pas op met alcohol’ en ik drink toch alcohol? Dat verschilt per geneesmiddel. In de meeste gevallen wordt deze waarschuwing gegeven als een geneesmiddel het reactievermogen kan beïnvloeden. Combinatie met alcohol kan de bijwerkingen, zoals sufheid en slaperigheid, versterken. Voor meer informatie over uw geneesmiddel kunt u altijd bij uw Service Apothekeek terecht.
Geneesmiddelen die centraal (in de hersenen) werken of sufheid als bijwerking hebben, kunnen zorgen dat u duizelig of slaperig wordt of dat u wazig gaat zien. Andere geneesmiddelen kunnen maken dat u onverschilliger wordt of minder controle krijgt over uw spieren. Misschien merkt u dat zelf niet zo, maar toch kan het gevaarlijk zijn in het verkeer. Op www.rijveiligmetmedicijnen.nl of www.geneesmiddeleninhetverkeer.nl kunt u controleren of dit ook voor uw geneesmiddel geldt. U kunt hiervoor natuurlijk ook bij uw Service Apotheek terecht.
Uw vragen worden beantwoord door:
Olga van Vemde
Boris van Wijk
Jeroen Mentink
Apotheek Epe te Epe.
Apotheek Nieuw Gastel te Oud Gastel / Dependance Molenweg te Steenbergen.
Apotheek Carnisselande te Barendrecht.
leef!
29
het recept
Informatie Wat gebeurt er allemaal in uw Service Apotheek met een recept? Veel klanten vragen zich weleens af wat er allemaal gebeurt in hun Service Apotheek met een recept. In elke apotheek gaat het natuurlijk nét even anders, maar dit zijn de belangrijkste stappen.
8
7 7. Zo nodig worden er waarschuwingsstickers op de verpakking geplakt.
1. U overhandigt het recept aan de apothekersassistente. Het komt overigens steeds vaker voor dat de arts die het recept uitschrijft het recept meteen aan de Service Apotheek doorstuurt.
2 2. De apothekersassistente verwerkt het recept in het computersysteem. Er wordt onder andere gecontroleerd: hebt u het geneesmiddel al eerder gebruikt? Klopt de dosering? Is er een wisselwerking met een ander geneesmiddel dat u gebruikt? De assistente pakt er, indien van toepassing, extra informatie over het geneesmiddel bij.
3
9. Een collega kan een extra controle uitvoeren.
3. Bij vragen, onduidelijkheden of twijfel overlegt de apothekersassistente met de apotheker.
10 10. U ontvangt de geneesmiddelen.
11 11. U kunt een korte toelichting aan de balie krijgen…
4
12 12. …of een uitgebreidere instructie in de spreekkamer. Hierbij kunt u natuurlijk zelf ook vragen stellen.
6 5
4. Als het nodig is, neemt de apothekersassistente of apotheker contact op met de arts die het geneesmiddel heeft voorgeschreven.
30
leef!
5. De geneesmiddelen worden verzameld. Sommige geneesmiddelen worden in de Service Apotheek zelf bereid.
6. Op de verpakking worden etiketten geplakt met uw naam, een barcode, de naam en sterkte van het geneesmiddel en beknopte informatie.
13
13. Aan het eind van elke dag controleert de apotheker alle recepten. Op elk recept zit een controle-etiket dat aangeeft welke geneesmiddelen zijn verstrekt.
leef!
31
Met dank aan Service Apotheek Slikkerveer in Ridderkerk. fotografie: Marjolein Annegarn.
1
8. Om er zeker van te zijn dat de juiste geneesmiddelen worden verstrekt, wordt met barcodes een controle uitgevoerd: de barcode op het etiket wordt vergeleken met de barcode op de verpakking van het geneesmiddel.
9
voor u geselecteerd
Actueel Gezond zwanger worden 100% reisgidsen voor wie net iets meer wil weten!
Van kinderwens tot kraambed Eric Steegers & Anjo Geluk
Alle vrouwen en mannen met een kinderwens hopen op een gezonde baby. De basis daarvoor wordt echter niet alleen tijdens de zwangerschap gelegd maar juist ook in de tijd daaraan voorafgaand. De zorg voor een kind begint daarom niet bij het eerste bezoek aan de verloskundige, maar al vóór de bevruchting en de zwangerschap, en heet preconceptiezorg. De kennis hierover heeft de laatste jaren een grote vlucht genomen en vormt het uitgangspunt voor dit boek.
100% Bali & Lombok
100% Kreta
100% Kroatië & Slovenië 100% Noord-Italië
100% Portugal
ISBN 978-90-5767-543-0
ISBN 978-90-5767-427-3
ISBN 978-90-5767-424-2
ISBN 978-90-5767- 428-0
ISBN 978-90-5767-426-6
De 100%-serie reisgidsen geven je een eigentijds beeld van je vakantiebestemming. Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan de belangrijkste bezienswaardigheden, maar ze geven je ook insider tips: welk gerecht moet je proeven in dat ene restaurant, op welk tijdstip is de rij aan de kassa het kortst en in welk baaitje kun je het beste snorkelen. Je leest achtergrondartikelen over de verschillende regio’s en je krijgt praktische informatie over het land, de cultuur en de (eigen-) aardigheden van de inwoners. De gidsen zijn ingedeeld in een aantal geografische gebieden met elk een eigen kleur. Aan het eind van elk hoofdstuk vind je de beste plekken om te eten, overnachten, shoppen of uit te gaan. De uitvouwbare flappen van het omslag geven je een snel overzicht van de regio’s die in de gids aan bod komen, overzichtelijke kaarten en (heel handig!) een indruk van de plaatselijke menukaart. Ga voor meer informatie naar de website: www.100procenttravel.com. Leef! geeft i.s.m. uitgeverij Mo’media 5x2 reisgidsen ter waarde van € 14,95 weg. Vergeet niet de reisgids van uw keuze door te geven.
De Zin van de Ommezijde Frank van Pamelen
Het begon met het boek. Gekregen op de markt van een mysterieuze man. Diezelfde avond valt Mira bij het lezen in slaap. En nu is ze ineens in een onbekende wereld. Voor haar staan drie vrouwtjes. ‘Welkom aan de Ommezijde. Dit is de andere kant van de bladspiegel. Hier maken wij jullie taal.’ Hier begint een fantastisch avontuur vol humor, spraakverwarring en zinderende spanning. Lukt het Mira om Koning Alfa te bevrijden? Overwint ze de Grootste Gemene Deler? En vindt ze ooit de weg terug? Leeftijd vanaf 9 jaar Leef! geeft i.s.m. uitgeverij De Fontein Jeugd 5 boeken ter waarde van € 13,95 weg.
32
leef!
Eric Steegers, hoogleraar Verloskunde en Prenatale Geneeskunde, en Anjo Geluk geven je alle informatie, tal van tips en wetenswaardigheden om de kans op een gezonde baby te vergroten. Wat ook aan bod komt is erfelijkheid, problemen met de vruchtbaarheid en de zwangerschap zelf. Moeder en vader worden doe je op die manier al een beetje voordat je zwanger bent. Leef! geeft in samenwerking met Uitgeverij Atlas 10 boeken ter waarde van € 27,95 weg.
Zeven dagen zonder Monika Peetz
De vijf vriendinnen Eva, Judith, Kiki, Estelle en Caroline zien elkaar iedere eerste dinsdag van de maand in het Franse restaurant Le Jardin. Ze nemen een gemeenschappelijk besluit: samen onthaasten, ontslakken en afvallen is het devies. Voor hun jaarlijkse uitstapje gaan ze naar het afgelegen kasteelhotel Achenkirch om lichaam en geest in balans te brengen. Zeven dagen zonder afleiding: geen telefoon, geen internet, geen mannen, geen familieverplichtingen of werkdruk. Helaas ook zeven dagen zonder eten. In theorie dan. Knagende honger, starre regels en meegereisde problemen leiden tot steeds nieuwe uitvluchten en ondermijnen iedere kuur. In plaats van ontspanning is er sprake van misverstanden, strijd en slapeloze nachten. Leef! geeft in samenwerking met uitgeverij Artemis & co 10 boeken ter waarde van € 15,00 weg.
Wilt u kans maken op één van deze titels? Schrijf dan voor 31 maart 2013 naar Leef!, Postbus 19, 7468 ZG Enter, of mail naar
[email protected], onder vermelding van de betreffende titel. De winnaars worden na sluitingsdatum vermeld op www.serviceapotheek.nl.
leef!
33
Theo de Zwart
Column
“Leven zoals je dat zelf wilt?” Goed zorgen voor jezelf, meer geld aan leuke dingen besteden, niet langer een onfris huis. Dat waren een aantal redenen voor collega’s om met de ‘Stoppen-met-roken-actie’ mee te doen. Het was een actie van de Afdeling Arbeid & Gezondheid in samenwerking met de polikliniek Longgeneeskunde in het ziekenhuis waar ik werk. Er werden longtesten gedaan. Ook zagen deze collega’s een longarts op de polikliniek en kregen ze advies van een longverpleegkundige. Zijn mensen verplicht zich gezond te gaan gedragen? Er is anno 2013 veel aandacht voor ‘gezond gedrag’. Door niet te roken, gezond te eten en genoeg te bewegen kan de volksgezondheid aanmerkelijk verbeterd worden. Echter het veranderen van gedrag is niet eenvoudig. Zo maken de lichamelijke verslaving aan nicotine, de psychologische gewenning en het prettige gevoel in verschillende situaties stoppen met roken moeilijk. Duidelijk is wel dat verandering van ‘ongezond gedrag’ in vrijwel alle gevallen gezondheidswinst oplevert. Maar is het bevorderen van gezond gedrag door middel van preventieve maatregelen ethisch juist? Zijn mensen verplicht zich gezond te gedragen? En in hoeverre kan aanzetten tot gezond gedrag een inbreuk zijn op de autonomie (je leven zelfstandig te leven zoals je dat zelf wilt)? Vanaf de 70-er jaren van de vorige eeuw wordt preventie steeds meer vanuit een rationeel model vorm gegeven. Het gaat niet meer om burgerlijke normen en waarden maar om rationele, wetenschappelijke feiten. Er zijn verregaande wetenschappelijke (en economische) ontwikkelingen die sturen op gezond en verantwoord gedrag in relatie tot de eigen verantwoordelijkheid. Maar is gezondheid wel zo maakbaar? Nee, niet altijd. Gezondheid is niet zo maakbaar als het soms lijkt binnen het rationele model van preventie.
34
leef!
Ook mensen die in goede omstandigheden steeds gezond geleefd hebben kunnen ziek worden. Toeval en risico’s zijn niet uit te sluiten. Omdat onderzoek naar risico’s en beschermende factoren altijd iets zegt over grote groepen, is het effect van een gedragsverandering en wat dit betekent voor een specifiek persoon nooit met zekerheid te voorspellen. Bij het bevorderen van gezond gedrag spelen verschillende gevoelens en veronderstellingen een rol die ethische vragen kunnen oproepen. Door de juiste leefstijl te hebben blijven mensen gezond en dat is dus verstandig en goed. Gezond gedrag wordt zo moreel geïnterpreteerd: gezond leven is fatsoenlijk, ongezond leven is onbehoorlijk. Ziek zijn wordt dan je eigen schuld. Deze gedachten leiden dan tot de plicht tot gezond gedrag, maar verkleinen wel de ruimte voor mensen om eigen keuzes te kunnen maken. Preventiecampagnes richten zich vaak op individueel gedrag. Maar kan dat? Want gezondheid en gedrag worden
Nog even dit! De vernieuwde website van uw Service Apotheek Steeds meer websites van Service Apotheken worden vernieuwd! Dat is goed nieuws, want de nieuwe website biedt een aantal handige functionaliteiten. Zo kunt u vanaf nu altijd en overal uw medicatieoverzicht inzien, herhaalrecepten aanvragen en binnenkort ook zelfzorggeneesmiddelen bestellen op de website. Uw persoonlijke pagina Op de vernieuwde website van uw Service Apotheek heeft u, na een eenmalige registratie met uw e-mailadres en wachtwoord, toegang tot uw persoonlijke pagina. Om zeker te weten dat alleen u en niemand anders de medicatiegegevens kan inzien dient u de eerste keer uw identiteitsbewijs in de apotheek te laten zien. Hierna kunt u 24 uur per dag uw medicatieoverzicht inzien en uitgebreide informatie over uw medicatie vinden, zoals het gebruik en de bijwerkingen.
sterk beïnvloed door de sociale, fysieke en economische omgeving. Nadruk op eigen verantwoordelijkheid kan de maakbaarheidgedachte versterken en juist schuldgevoelens en overspannen verwachtingen creëren, waardoor ook de effectiviteit van preventieve maatregelen kan afnemen. Gezond gedrag is een rationele keuze (gericht op voordeel). Als iemand weet wat gezond gedrag is, dan zal hij of zij dat ook kiezen te doen. Maar wat is ‘gezond’? Ongezond gedrag hoeft niet per definitie strijdig te zijn met het gezond verstand. Wellicht worden hiermee andere belangrijke waarden dan gezondheid nagestreefd. Ook dat is een persoonlijke keuze om kwaliteit van leven zelfstandig na te streven.
Drs. Theo A.R. de Zwart Medisch Ethicus Ziekenhuis Rijnstate (Arnhem)
Herhaalrecepten Uw Service Apotheek biedt, afhankelijk van lokale afspraken met artsen, diverse mogelijkheden voor herhaalservice. U kunt bij uw apotheek navragen welke mogelijkheden voor uw apotheek van toepassing zijn. Hierbij kunt u denken aan een van de volgende mogelijkheden: • U kunt vanuit uw medicatieoverzicht zelf gemakkelijk, snel en veilig herhaalrecepten aanvragen, als hierover afspraken zijn gemaakt met uw huisarts. • Wanneer u chronisch medicatie gebruikt, kunt u uw geneesmiddelen in veel gevallen ook periodiek door de apotheek laten klaarzetten. U hoeft zelf niet meer te bellen om een herhaalrecept aan te vragen. Zelfzorggeneesmiddelen bestellen Binnenkort zal het zelfs mogelijk zijn op de website ook zelfzorggeneesmiddelen, hulpmiddelen, gezondheidsproducten en huidverzorging online te bestellen. U kunt uw bestelling ophalen in uw apotheek of thuis laten bezorgen door PostNL.
De MedicijnKluis app Hebt u even geen computer of laptop bij de hand? Met de gratis MedicijnKluis app voor de smartphone en tablet kunt u ook uw medicatieoverzicht inzien en herhaalrecepten aanvragen. Bovendien kan de MedicijnKluis app u een signaal geven wanneer u uw medicatie moet innemen en u kunt er informatie over uw medicatie vinden. De voordelen van de vernieuwde website op een rij: • Altijd en overal uw medicatie beheren. • Snel, eenvoudig en veilig herhaalrecepten aanvragen. • Informatie over uw medicatie altijd bij de hand. • Zelfzorggeneesmiddelen, hulpmiddelen, gezondheidsproducten en huidverzorging online bestellen. • Handige app om uw medicatie te beheren op de smartphone of tablet. • Uw medicatiegegevens zijn vertrouwelijk. Deze gegevens blijven dan ook alleen beschikbaar voor het personeel van uw Service Apotheek en worden niet gedeeld met derden. • De website is beveiligd volgens de hoogste eisen en privacy voorwaarden. Informeer dus naar de mogelijkheden van uw Service Apotheek en maak uw persoonlijke pagina aan. Uw Service Apotheek: voortaan 24 uur (online) bereikbaar!
De 625 apothekers en meer dan 3.800 apothekersassistenten van de ruim 375 Service Apotheken in Nederland staan altijd voor u klaar om u zo goed mogelijk te ondersteunen bij uw genees- en/of hulpmiddelengebruik. Ga naar www.serviceapotheek.nl of gebruik de QR-code hiernaast voor een Service Apotheek bij u in de buurt.
leef!
35
De ideale huid is geen droom meer, ook na de menopauze.
NIEUW NEOVADIOL MAGISTRAL Gemodelleerde gezichtscontouren Soepelheid - Comfort INNOVATIE: ONZE ESSENTIËLE OLIËN GAAN VERDER DAN ALLEEN HET VOEDEN VAN DE HUID In samenwerking met Pro-Xylane en Proteic Gf zijn ze in staat de huidlagen in vitro weer op te bouwen. EEN BALSEM-TEXTUUR VOOR DE KWETSBARE HUID die ontstaan is door hormonale veranderingen. Getest onder dermatologisch toezicht.
U VINDT HET VOLLEDIGE NEOVADIOL-ASSORTIMENT IN UW APOTHEEK www.vichy.nl
* Zelfevaluatie bij 49 vrouwen, 8 weken. ** Parfum is zo geformuleerd dat het risico op allergieën wordt geminimaliseerd. **