ANTWERPEN BRUIST VAN ENERGIE ! Toelichting Forum Arbeid&Milieu 21.12.2010
Port of Antwerp and energy: some key energy data • Surface : 13.057 ha • Warehousing : 545 ha • Electricity consumption ~19000 GWh • Energy Production: Intra Port Production – decentralised: CHP: 15 COGEN Units for 1,65 GW Wind: 30 MW Solar: 28 MW Intra Port Production – centralised: Nuclear + fuel: 3,14 GW Total 4,8 GW or 30% of the national production
Port of Antwerp and energy: some key energy data 86 MW
600 MW 24 MW
2800 MW
43 MW 30+12 MW 21 MW
400 MW
34 MW
560 MW
126 MW
154 MW 3 MW
12 MW 130 MW
135 MW
All data in MW electrical output
Centralised units Nuclear
Fuel
Decentralised units Gas CHP or STAG
Waste
Wind
+PV
Tijdspad – de mijlpalen : 1. De periode 2000-10.2009: pre-McKinsey tijdperk; 2. 11.2009: Het McKinsey-rapport 3. Het actieplan 4. Energie en Innovatie
1.De periode pre-McKinsey - Mijlpalen 2000-2002: WIND Opstart investeringstraject wind in het Havengebied i.k.v. eerste omzendbrief “Afwegingskader en randvoorwaarden voor de inplanting van windturbines” Opstart vergunningtraject 2 turbines ZVS STRATEGISCHE POSITIONERING i.f.v. elektriciteitsdecreet 17.07.2000 met verbod op associatie DNB-productie: afstoten windontwikkeling, behoud DNB WIND: opstart tenderingprocedure voor wind ontwikkeling RSO via domeinconcessie
2003: WIND Ondertekening samenwerkingsprotocol Havenbedrijf –VLEEMO Vleemo: 50% Nuon België en 50% PoldersInvesteringsFonds.
2004-2007: WIND Realisatie Turbines ZVS 01-02: 2 * 2 MW E70 Realisatie 4 bijkomende turbines E82 ZVS (8MW)
5
1.De periode pre-McKinsey - Mijlpalen 2008: PV 26.05.2008: invoering verbod op PV-installaties in havengebied. Aanleiding: DNB-tariefimpact voor PV-installaties (subsidiëring kostinefficiënte technologie)
2009: WIND Realisatie turbine VCS (3 MW) Avifaunaplan Delwaidedok Door Belgocontrol gehypothekeerde turbines anno 2009: 22 (i.e. 66 MW)
PV 06.2009: toelatingsbeleid PV-installaties in havengebied in functie van eigen piekverbruik. Aanleiding: decreetswijziging met geplafonneerde solidarisering
2.McKinsey-rapport 11.2009 Aanbevelingen en acties 1. Verder realiseren van het potentieel in windenergie door het opnemen van een actievere rol door GHA inclusief eigendom van de assets op LO 2. Evalueren van verschillende opties voor het wegnemen van de remming op het installeren van zonnepanelen, afhankelijk van druk van de havenbedrijven en van de ambitie van GHA ter realisatie van een duurzame haven: Uitzonderingsvraag voor Minister Uitvoeren van een sensitiviteitsanalyse m.b.t. gevoeligheid ten aanzien van verhoging netwerktarieven bij de klanten van GHA EV 3. Indien de remming niet kan verwijderd worden via aanpassen wetgeving of via netwerktarieven, zal een beleidskeuze moeten gemaakt worden omtrent de afweging van de realisatie van het hernieuwbare energiepotentieel versus het belang van het behoud van de DNB 4. Naast stimuleren groene energie productie is GHA goed geplaatst om op andere manieren de haven duurzamer te maken op vlak van energie: Energie efficiëntie-maatregelen; Faciliteren van WKK-capaciteit en restwarmte Uitwerken van CO2-reducerende maatregelen
3.Actieplan: Energiedoelstellingen in de periode 2010-2015 in het kader van een duurzame haven Trap 1: Facilitering door de focus op Energie-efficiëntie en Innovatie 1. Faciliteringsprogramma voor realisatie van economisch haalbaar energiebesparingspotentieel bij niet energie-intensieve bedrijven/concessionarissen als onderdeel van het Energiefonds. Trap2: Incentivering door de focus op de invulling van de resterende essentiële consumptie 2. Maximale productie van windenergie in het havengebied 3. Maximale productie van zonne-energie in het havengebied 4. Vestiging van een state of the art biomassacentrale 5. E-clustering Trap 3: Motivering door de focus op onze Voortrekkersrol 6. Realisatie van het economisch haalbaar energiebesparingspotentieel 7. Gebruik van groene stroom
8
3.Actieplan: Energiedoelstellingen in de periode 2010-2015 in het kader van een duurzame haven Trap 1: Facilitering door de focus op Energie-efficiëntie en Innovatie 1. Faciliteringsprogramma voor realisatie van economisch haalbaar energiebesparingspotentieel bij niet energie-intensieve bedrijven/concessionarissen als onderdeel van het Energiefonds. Trap2: Incentivering door de focus op de invulling van de resterende essentiële consumptie 2. Maximale productie van windenergie in het havengebied 3. Maximale productie van zonne-energie in het havengebied 4. Vestiging van een state of the art biomassacentrale 5. E-clustering Trap 3: Motivering door de focus op onze Voortrekkersrol 6. Realisatie van het economisch haalbaar energiebesparingspotentieel 7. Gebruik van groene stroom
9
Energie en innovatie Basisprincipes Fonds Doelstelling 1: Hefboom ter benutting van het energiebesparingspotentieel via REG:
Potentieelinschatting McKinsey; Lopende inventarisatie; Financieringstool Rollend Fonds
Doelstelling 2: Opzet en hefboom rond haven, energie en innovatie: Cofinanciering; Opzet nieuwe projecten
Energie en innovatie Innovatieprojecten energie - technologische focus •
Waterstof als intermediair product voor: tussenopslag elektriciteit als onderdeel Smart Grids-doelstellingen: Optie vervanging fossiele brandstoffen:
•
Koelopslag als opportuniteit voor opslag en benutting wind- en zonne-energie
•
LNG als vervangende scheepsbrandstof
Energie en innovatie Innovatieprojecten energie - conceptuele focus Energieclustering op zoneniveau: –
Biomassa Power concept: zie opstart RfP
–
Speerpunt Logistiek Park Schijns (zie volgende slide)
–
Restwarmte
3.Actieplan: Energiedoelstellingen in de periode 2010-2015 in het kader van een duurzame haven Trap 1: Facilitering door de focus op Energie-efficiëntie en Innovatie 1. Faciliteringsprogramma voor realisatie van economisch haalbaar energiebesparingspotentieel bij niet energie-intensieve bedrijven/concessionarissen als onderdeel van het Energiefonds. Trap2: Incentivering door de focus op de invulling van de resterende essentiële consumptie 2. Maximale productie van windenergie in het havengebied 3. Maximale productie van zonne-energie in het havengebied 4. Vestiging van een state of the art biomassacentrale 5. E-clustering Trap 3: Motivering door de focus op onze Voortrekkersrol 6. Realisatie van het economisch haalbaar energiebesparingspotentieel 7. Gebruik van groene stroom
13
3.Stand van zaken anno 2010 Windproject Rechterscheldeoever Anno 2010: 27 MW geïnstalleerd waarvan 15 MW Vleemo: 2 E70 (2004), 4 E82 (2007), 1 V90 (2009) 12 MW BASF: 6 E70 (2005)
2005-2009: 19 bouwvergunningen aangevraagd, 19 geweigerd op basis van aspect luchtruim: Conclusie: wenselijkheid wetenschappelijk sluitende en projectonderbouwend studiedocument mbt argumentatie DGLV/Belgocontrol
14
3.Stand van zaken anno 2010 Windproject Rechterscheldeoever Dus : prioritaire aanpak van de grote knelpunten:
1. Luchtruim: Aspect luchtruimbeheer DGLV - Belgocontrol: samenwerkingsovereenkomst Havenbedrijf – Maatschappij – Vleemo: studieconcortium luchtruim RSO en LSO Aspect Regionale luchthaven hoevenen: DGLV
2. Interactie avifauna: belang van de beleidswijziging bij INBO 3. Veiligheid - risico ivm pijpleidingen :participatie GHA nationaal brandweeroverleg
16
3.Stand van zaken anno 2010 Windproject Linkerscheldeoever Augustus 2008- september 2009 FASE1: projectgebiedsafbakenende studie op basis van avifauna Maart-juli 2010: FASE 2: samenwerkingsovereenkomst Havenbedrijf-Maatschappij LSO i.f.v. parametermatrix September 2010… FASE 3: samenwerkingsovereenkomst Havenbedrijf -Maatschappij LSO met oog op vergunning- en ontwikkelingsfase voa SPV
17
18
19
3.Stand van zaken anno 2010 Windproject Linkerscheldeoever Basisdoelstellingen: 1. Inplanting van een zo groot mogelijk geïnstalleerd windenergieproductievermogen, los van eigendomsbelangen en inkomstenverdeling; 2. Hechte samenwerking met alle in het gebied aanwezige of op het gebied betrokken stakeholders in functie van maximale gedragenheid: Beleid: RO, PMVC-MER, ANB, VEA; Lokaal: Terreineigenaren, havengebruikers
20
3.Actieplan: Energiedoelstellingen in de periode 2010-2015 in het kader van een duurzame haven Trap 1: Facilitering door de focus op Energie-efficiëntie en Innovatie 1. Faciliteringsprogramma voor realisatie van economisch haalbaar energiebesparingspotentieel bij niet energie-intensieve bedrijven/concessionarissen als onderdeel van het Energiefonds. Trap2: Incentivering door de focus op de invulling van de resterende essentiële consumptie 2. Maximale productie van windenergie in het havengebied 3. Maximale productie van zonne-energie in het havengebied 4. Vestiging van een state of the art biomassacentrale 5. E-clustering Trap 3: Motivering door de focus op onze Voortrekkersrol 6. Realisatie van het economisch haalbaar energiebesparingspotentieel 7. Gebruik van groene stroom
21
Stand van zaken anno 2010 Basisprincipes zonne-energie in Vlaanderen GSC-werking elektriciteitsdecreet Leveranciers van stroom – verplichting tot verkoop min. percentage groene stroom (i.e. vergezeld van GSC) Gewaarborgde waarde PV-GSC: • 2009: 450 EUR/MWh (huidige marktwaarde ~105 EUR/MWh) • 2010: 350 • 2011 e.v.: degressief 20 EUR/j t.e.m. 2013, 40 EUR/j vervolgens Opkoopplicht Distributienetbeheerder met plicht tot verrekening op distributienet Geplafonneerde solidarisering CREG-rapport 05.2010 Besluit van de Vlaamse regering d.d.
22
Resultaten enquête februari 2010 Rechteroever Beleid
Linkeroever
Huidig
Verruimd
Huidig
Verruimd
Aantal installaties
11
23
4
6
Vermogen
6,1
47,9
3,0
14,9
Totaal incl. bestaand
8,7
50,5
24,9
36,8
Extra tariefimpact DNB
18%
141%
1%
3%
1,3-9,5%
8,9-70%
0-0,5%
0,2-1,5%
[MW]
Impact eindtarief* Totaal bevraagd: 433 Totaal geantwoord: 67
Visualisatie Impactanalyse SIMULATIE VERRUIMD BELEID 12.000.000 €
10.000.000 € Plafond 4+5
8.000.000 €
plafond 5+5 plafond 6+5 6.000.000 €
impactanalyse 12.09 impactanalyse 03.10
4.000.000 €
2.000.000 €
-
€ 2010
2011
2012
Conclusies Enquête 1.
Het aantal geplande installaties is aanzienlijk: 16 bijkomende installaties, bijkomend vermogen 9,1 MW waarvan 6,1 MW op RSO
2.
In geval van beleidsverruiming wensen tal van bedrijven tevens tot plaatsing over te gaan: 31 installaties, bijkomend vermogen 63 MW waarvan 48 MW op RSO
3.
Geen van de bedrijven acht een substantiële tariefverhoging wenselijk
B. Vl. R d.d. 10.12.2010
3.Actieplan: Energiedoelstellingen in de periode 2010-2015 in het kader van een duurzame haven Trap 1: Facilitering door de focus op Energie-efficiëntie en Innovatie 1. Faciliteringsprogramma voor realisatie van economisch haalbaar energiebesparingspotentieel bij niet energie-intensieve bedrijven/concessionarissen als onderdeel van het Energiefonds. Trap2: Incentivering door de focus op de invulling van de resterende essentiële consumptie 2. Maximale productie van windenergie in het havengebied 3. Maximale productie van zonne-energie in het havengebied 4. Vestiging van een state of the art biomassacentrale 5. E-clustering Trap 3: Motivering door de focus op onze Voortrekkersrol 6. Realisatie van het economisch haalbaar energiebesparingspotentieel 7. Gebruik van groene stroom
27
Haalbaarheidsanalyse biomassacentrale Haven van Antwerpen •
waarom biomassa voor energieproductie: – rol van biomassa in de Nationale en Vlaamse beleidsdoelstelling; – valkuilen: • duurzaamheid biomassa als grondstof voor gebruik op grote schaal; • Verkrijgbaarheid i.f.v. bevragingsgraad;
•
Waarom een biomassacentrale in de haven: – Uitstekende ligging i.f.v. rechtstreekse maritieme aanvoer; – Security of supply voor cluster (elektriciteit, warmte); – Interactie met andere biomassastromen (SusChem);
•
Hoe wordt het concept best op z’n haalbaarheid getoetst; – Eerste piste academische haalbaarheidsanalyse: knelpunt biomassa trading; – Huidige procedure: proof of the pudding door marktbevraging Eproducenten
•
Stavaza: RfP lopende tot 26.11.2010, vervolgens consultatie lokale stakeholders;
3.Actieplan: Energiedoelstellingen in de periode 2010-2015 in het kader van een duurzame haven Trap 1: Facilitering door de focus op Energie-efficiëntie en Innovatie 1. Faciliteringsprogramma voor realisatie van economisch haalbaar energiebesparingspotentieel bij niet energie-intensieve bedrijven/concessionarissen als onderdeel van het Energiefonds. Trap2: Incentivering door de focus op de invulling van de resterende essentiële consumptie 2. Maximale productie van windenergie in het havengebied 3. Maximale productie van zonne-energie in het havengebied 4. Vestiging van een state of the art biomassacentrale 5. E-clustering Trap 3: Motivering door de focus op onze Voortrekkersrol 6. Realisatie van het economisch haalbaar energiebesparingspotentieel 7. Gebruik van groene stroom
29
Uitgangspunten – Projectzone Globaal Overzicht
Indaver Hooge Maey Amoras Zone LPS
Contactgegevens
Björn Verhoeven
Directeur Patrimoniumbeheer 03/205.20.18
[email protected]
Didier Van Osselaer
Senior consulent S&O- Patrimoniumbeheer 03/205.21.12
[email protected]
Paul De Rache
Hoofdingenieur energieprojecten 03/205.65.30
[email protected]
31