Het traineeprogramma voor excellente academici, in onderwijs én bedrijfsleven!
2014 - Editie 5
Eerst de Klas bruist van het talent In dit magazine onder meer: Drie trainees over de eerste zes maanden Eerst de Klas Ervaringen van het Da Vinci College Leiden Organisaties over het leiderschapsprogramma
Mirre van der Heiden Trainee tranche IV
Inhoud Hoe gaat het nu met?
Drie trainees over de eerste zes maanden Eerst de Klas
4
Ervaringen van het Da Vinci College Leiden
5
Waardevolle samenwerking met organisaties
6
Alumni Eerst de Klas aan het woord
7
Aanmelden voor Eerst de Klas
8
Het traineeprogramma voor excellente academici in het bedrijfsleven én in het onderwijs! Eerst de Klas (EDK) is een tweejarig traineeprogramma voor jonge academici en promovendi, ontwikkeld door overheid, onderwijs en bedrijfsleven. Hier komen een intensieve opleiding tot topdocent, werken in het onderwijs én meedraaien in een leiderschapsprogramma dat is vormgegeven door de meest innovatieve en toonaangevende organisaties van Nederland, samen. Eerst de Klas levert een bijdrage aan het bestrijden van het tekort aan academisch geschoolde leraren en zet in op betere ‘leiders’. Door intensieve werving en een stevige selectie, waarin ook de betrokken scholen en organisaties participeren, krijgen excellente pas afgestudeerde academici de kans mee te doen met dit bijzondere programma. Trainees volgen tijdens het eerste jaar één dag per week een lerarenopleiding en staan gelijk voor de klas op een school voor voortgezet onderwijs. Gedurende twee jaar volgen de trainees één dag per week een leiderschapsprogramma waarin ze kennismaken met het bedrijfsleven en waarin ze leren hun competenties verder te ontwikkelen. Na afloop van het programma kiezen trainees voor een verdere loopbaan in het onderwijs of ze maken de overstap naar het bedrijfsleven of de overheid.
Colofon Dit magazine is een uitgave van Eerst de Klas. Contact Meer informatie over Eerst de Klas op www.eerstdeklas.nl Adresgegevens Lange Voorhout 20, 2514 EE Den Haag Postbus 556, 2501 CN Den Haag Digitale nieuwsbrief aanmelden via www.eerstdeklas.nl Twitter @eerstdeklas Coördinatie en teksten: Susanne Fels Fotografie en vormgeving: Stumedia.nl Druk: Rijser Grafische Communicatie
2.
Inhoudsopgave
Inleiding
3.
Hoe gaat het nu met?
Drie trainees over de eerste zes maanden Eerst de Klas
Stefan Vink
School: Liemers College, Zevenaar. Geeft: onderzoek & ontwerpen en natuurkunde Motivatie Stefan geeft les in Zevenaar en heeft acht klassen onder zijn hoede, waarvan vier brugklassen. “Na het doorlopen van de selectieronde voelde ik een behoorlijke druk: ik had verwachtingen geschept en moest ze waar gaan maken! Lesgeven is veel uitproberen. Wat werkt wel en wat niet? Dat kan uiteraard per klas verschillen. Leerlingen kunnen je ook ontzettend versteld doen staan. Zo vond ik op mijn verjaardag een chocoladeletter en een kaart in mijn postvak van een groep meiden uit mijn 3 vwo-klas. Hartverwarmend was de keer dat een klas me applaus gaf aan het eind van de les, omdat ik door middel van een PREZI een ingewikkeld natuurkunde onderwerp duidelijk had weten uit te leggen. Te gek toch?! Dit houdt me gemotiveerd! Ik heb ook veel plezier beleefd aan de verdiepingssessie bij De Baak, waarbij cabaretiers op een rake manier uit wisten te beelden wat je kunt uitstralen met je houding. Het is een druk programma, maar gelukkig doe je het niet alleen. De trainees vormen een hechte groep en we delen veel ervaringen.”
Wendy Monteiro da Fonseca
School: OSG Hugo de Groot, Rotterdam. Geeft: management & organisatie en economie Inspirerend Wendy was voordat zij met het traineeship startte altijd druk met het organiseren van activiteiten als vrijwilliger. “Tja, dat zit er nu helaas even niet in. Ik heb gekozen voor een pittig programma en richt me daar nu eerst op. Vriendinnen vinden dat soms jammer, maar ik krijg er veel voor terug. Leerlingen zijn bijvoorbeeld nieuwsgierig naar mijn vakantie, of vragen me welke aandelen ze zouden moeten kopen. Door zelf open te zijn, zijn zij dat ook naar mij. Maar lesgeven aan vier klassen is ook een uitdaging. Met name de examenklas vergt veel energie. Door de lesstof aan de actualiteit te verbinden, gaan onderwerpen leven. Ik probeer te inspireren, net zoals ik zelf onlangs geïnspireerd werd tijdens een lezing van Maurits Groen. Fascinerend om zoveel passie te zien, volgens mij is dat onontbeerlijk voor betrokkenheid van en bij je leerlingen.”
Ronald van Leeuwen
School: Walburg College, Zwijndrecht. Geeft: aardrijkskunde Eerlijk Ronald ziet zijn eerste zes maanden Eerst de Klas als een rollercoaster, maar wel een enorm leerzame. “Het programma is ontzettend intensief. Ik geef les aan zeven klassen, uiteenlopend van de brugklas tot 5 vwo. Vakinhoudelijk sta ik ruim boven de stof, maar ik moest erg zoeken naar een goede balans in het klassenmanagement. Hoe krijg je een klas stil? Hoe blijf je consequent als docent? Gelukkig heeft mijn school een coach die startende docenten een duwtje in de rug geeft waar nodig, erg waardevol. Het leukst zijn de momenten waarop ik merk dat de leerlingen heel eerlijke kanten hebben. Oprechte nieuwjaarswensen na de kerstvakantie, maar ook een mondige klas die muisstil werd tijdens een lesbezoek vanuit de lerarenopleiding. Daaruit bleek voor mij dat ze wel degelijk goed door hadden dat dit een belangrijk moment voor mij was. Voordat ik met Eerst de Klas begon, had ik al enige ervaring in het bedrijfsleven opgedaan. Ik raad alle trainees aan tijdens het leiderschapsproject alles eruit te halen wat erin zit. Inzet loont, daar ben ik van overtuigd!”
4.
Hoe gaat het nu met?
Ervaringen van het Da Vinci College Leiden Annick Dezitter, rector Da Vinci College Kagerstraat Leiden, vertelt: “Werken aan je talent. Dat is het motto van Scholengroep Leonardo Da Vinci. Niet alleen door de leerling, maar ook door de docent. De organisatie wordt als een warme school ervaren, met een innovatieve visie, onderzoekende houding en creatieve en enthousiaste leerlingen. Kortom: een levendige werkplek. Vanuit dit perspectief kiest onze school voor Eerst de Klas: studenten krijgen de mogelijkheid hun theoretische kennis in de praktijk te oefenen. Diverse begeleidingsprogramma’s zorgen ervoor dat de student zich optimaal kan ontplooien. Onze ervaring is dat deze manier van werken niet alleen ten goede komt aan de student, ook de ervaren docent wordt uitgedaagd en dit resulteert uiteindelijk in een hogere didactische en pedagogische kwaliteit.”
Ontwikkeling
Op het Da Vinci College Kagerstraat werken Eerst de Klassers uit verschillende tranches. Renée van Someren Gréve (tranche I) is inmiddels ruim vier jaar werkzaam in Leiden en voelt zich als een vis in het water. Na het traineeship koos zij fulltime voor het onderwijs en rondde de training ‘Pedagogisch Tact’ aan het Nivoz af. Op dit moment volgt ze samen met andere alumni een post-EDK traject over leiderschap in het onderwijs. “Zowel EDK als het Da Vinci College hebben persoonsontwikkeling hoog op de agenda staan. Ik vind het fijn dat de school mij ook na het intensieve EDK-
programma mogelijkheden biedt om door te gaan.” Joske Geraedts (tranche III) heeft haar traineeship net afgerond. Zij werkt drie dagen op school en wil graag twee dagen iets anders. Juist de combinatie van onderwijs en bedrijfsleven wil Joske vasthouden.
Interactie
Renée en Joske fungeren als coaches voor Melanie Fissendjidis (tranche V) en Paul Swinkels (tranche IV), die momenteel deelnemen aan het programma. Paul: “Ik vind het prettig om op een school te werken met andere trainees. Je kunt zaken waar je mee zit met elkaar bespreken en je hoort van elkaar welke situaties je tegen kan gaan komen. Het is een soort common understanding. De wisselwerking tussen de school en het leiderschapsprogramma is heel waardevol. Ik maak in mijn lessen bijvoorbeeld de koppeling tussen mijn project bij Tata Steel en een natuurkundesom over warmte.” Dezitter: “Werken met deze high potentials - want dat zijn trainees van Eerst de Klas met recht! - betekent met enthousiaste, kritische, intelligente en jonge docenten werken. Het inspireert, houdt ons scherp, het opent deuren en het stimuleert ons om buiten traditionele kaders te (durven) denken. Ik ben er blij mee!”
Ervaringen Da Vinci College 5.
Waardevolle samenwerking met organisaties Voor de trainees van Eerst de Klas staat elke vrijdag in het teken van het leiderschapsprogramma: een gevarieerde en uitdagende dag bij toonaangevende organisaties. Door middel van masterclasses en het uitvoeren van projecten bij deelnemende bedrijven raken de trainees vertrouwd met diverse leiderschapscompetenties en projectmanagement. Lees de motivaties van twee deelnemende bedrijven:
Zoek je eigen enthousiasme en zet het in!
Het enthousiasme van Jos Nelis (Director HR Onderwijszaken en Jet-Net, Philips) is volop aanwezig als hij praat over de trainees van Eerst de Klas. Hij zet zich niet alleen vol verve in voor dit programma, maar is sinds 1 januari 2013 ook verantwoordelijk voor de samenwerking met Jet-Net. Philips participeert al vanaf het prille begin in beide programma’s. “Eerst de Klas is een mooi initiatief waarbij aanstaande docenten kunnen snuffelen aan het bedrijfsleven. Om heel eerlijk te zijn, weten weinig docenten wat het bedrijfsleven inhoudt, terwijl dat voor het overbrengen van informatie aan hun leerlingen juist heel handig is. Bij Philips laten we de trainees het bedrijf zien, geven we een training leadership development en bedenken we uitdagende opdrachten. De deelnemers die daadwerkelijk een opdracht binnen Philips uitvoeren, koppelen we aan een coach zodat ze goed beslagen ten ijs zes maanden mee kunnen draaien in de organisatie.” Nelis antwoordt op de vraag ‘Wat is het grote voordeel van Eerst de Klas?’ stellig: “Dat de trainees door de opgedane kennis hun leerlingen kunnen inspireren bewuste keuzes te maken voor hun toekomst, bijvoorbeeld met betrekking tot een studie”. Ook de verantwoordelijkheid die de trainee krijgt, ziet Nelis als kracht. Uiteindelijk verwacht hij dat de aandacht voor bètastudies het aanbod van goed gekwalificeerd technisch personeel, ook voor Philips, zal doen toenemen.
Eerst de Klas perfecte start van carrière in duurzaamheid
‘Energiek met milieu’. Dat is de slogan van afvalverwerkingsbedrijf Attero, met name actief in het zuiden en oosten van Nederland met het hoofdkantoor in Arnhem. Sef Welles (Projectontwikkelaar bij Attero), is alumnus van Eerst de Klas en wist daarom als geen ander de meerwaarde van het programma duidelijk te maken bij zijn werkgever. Attero participeert sinds 2012 in het leiderschapsprogramma. Tijdens de masterclasses vertelt Sef zijn eigen verhaal terwijl hij een rondleiding geeft door het bedrijf. “Ik ben altijd al gegrepen door duurzaamheid. Hier kan ik met dat onderwerp volop aan de slag. De ervaring met het lesgeven die ik heb opgedaan bij Eerst de Klas, komt nog altijd van pas. Die brede ontwikkeling tijdens het traineeship is een groot voordeel. Op dit moment hebben we drie trainees die een project bij Attero doen. Zij bekijken gedurende zes maanden, één dag per week, onze kansen op het gebied van gerecyclede producten. Zowel naar consumenten als naar bedrijven. Het is ontzettend belangrijk voor een bedrijf om via deze enthousiaste en creatieve jonge mensen dynamisch te blijven en nieuwe kansen te benutten.”
6.
Organisaties uitgelicht
Technische Universiteit Eindhoven partner van Eerst de Klas
Sinds vorig jaar is de Universitaire Lerarenopleiding ook in hier te volgen Elise Quant, coördinator van de Master Science Education and Communication, Eindhoven School of Education: “Dit jaar zijn we met succes gestart met de bevoegdheid voor onderzoek & ontwerpen (O&O) gecombineerd met natuur, leven en technologie (NLT). Het is onze eerste lichting die wordt opgeleid in deze variant, die tevens voor meer tweedegraads bevoegde docenten wiskunde en natuurkunde zorgt. Ik ben blij met onze bijdrage aan het aantal academisch opgeleide eerstegraads docenten in de bètavakken en zie uit naar een succesvolle toekomst.”
Alumni Eerst de Klas aan het woord Piet Blankers, tranche II
“Ik werk nog steeds op het Heerbeeck College in Best. Dat is de school waar ik aan het begin van EDK ben begonnen. Ik sta elke morgen met plezier op om vervolgens 11 kilometer naar mijn school te fietsen. En als ik thuiskom, heb ik nog steeds veel energie. De interactie vind ik geweldig. Laatst gaf ik een projectles aan een derde klas. Eén van die jongens zei toen tegen me: “Meneer Blankers, ik moet het echt even kwijt: u bent verreweg de chillste leraar hier op school.” Dat geeft me nog veel meer voldoening dan een compliment van een collega of leidinggevende. Daarnaast ben ik natuurlijk vakinhoudelijk bezig. Ik geef biologie en hoop door middel van verhalen over bijvoorbeeld uitzonderlijke dieren leerlingen te verwonderen. Dat heeft ook een doel: ik vind dat we de morele verplichting hebben om op een duurzame manier met de aarde om te gaan. EDK heeft mij geleerd proactief te zijn. Je leert enorm denken in mogelijkheden. De middelbare school kan soms een vastgeroeste werkomgeving zijn. Als leerlingen slecht scoren vind ik dat je als docent niet alleen naar de werkhouding van de leerlingen moet kijken, maar je ook moet afvragen wat jíj kunt doen. Daar heeft EDK een grote bijdrage aan geleverd. Dat geeft mij het gevoel dat ik absoluut van meerwaarde ben voor mijn school. Ik raad iedereen aan te solliciteren, want voor de klas staan is gewoon ontzettend gaaf. Het leukste vond ik het samenwerken met mensen die allemaal hetzelfde willen als ik: veel leren en ondernemend bezig zijn. Er zijn mooie vriendschappen ontstaan; dat nemen ze me nooit meer af.”
Eline Faes, tranche III
“Ik heb EDK afgerond in juni 2013. Op dit moment werk ik op het Goois Lyceum, de school waar ik het traineeship heb doorlopen. Daarnaast geef ik cursussen voor de GSF-Academie. Het bijzondere aan het programma vond ik de drie uiteenlopende elementen. In het begin focus je je op de lerarenopleiding, deze opleiding heeft een onmisbare meerwaarde om je startbekwaam te maken op didactisch en pedagogisch gebied. Het bedrijfselement geeft je een kijkje achter de schermen van het Nederlandse bedrijfsleven; tijdens de projecten ervaar je dat bedrijfsculturen kunnen verschillen en in welke omgeving jij zelf goed gedijt. Daarnaast loopt het leiderschapsprogramma bij De Baak als een rode draad door de twee jaar heen, zodat je ruimte hebt om op jouw verschillende rollen in het leven te reflecteren en te sparren of ervaringen te delen met je mede-trainees. Een school is een dynamische omgeving, dat spreekt me aan in dit werk. Elke dag verbreed ik mijn kennis, maar ook op mijn veerkracht en inlevingsvermogen wordt een beroep gedaan. Ik geniet van mijn examenklas 6 vwo. Ik ken alle leerlingen sinds de vierde klas; de hele bovenbouw hebben we samen doorlopen. Het geeft veel voldoening om te zien hoe ‘mijn’ leerlingen zich ontwikkelen en welke bijdrage ik hieraan heb kunnen leveren.”
Alumni aan het woord 7.
Aanmelden voor Eerst de Klas
Trainees Meld je aan en daag jezelf uit in het onderwijs en in het bedrijfsleven!
Eerst de Klas stimuleert talentontwikkeling en brede oriëntatie op een functie in de maatschappij. Schuilt er een inspirerend leider in jou? En durf jij de uitdaging voor de klas aan? Solliciteer dan uiterlijk 16 maart naar een uitstekende start voor een carrière in het onderwijs en/of het bedrijfsleven!
Naar wie zijn we op zoek? De selectie is streng: er is alleen plek voor high potentials! Excellente bijna/recent afgestudeerde academici en promovendi die voldoen aan de toelatingseisen en de competenties van leraar én leider willen ontwikkelen.
Scholen Meld u aan en haal veelzijdige en jonge academici uw organisatie binnen!
Heeft u als school interesse om meer excellente academici aan te trekken en levert u graag een bijdrage aan het verhogen van de maatschappelijke waardering voor het vak van docent? Meld u dan aan voor deelname aan Eerst de Klas.
Wat biedt Eerst de Klas? • • • • • •
Minimaal 2 jaar lang beschikking over een breed inzetbare, excellente academicus (60% in het eerste jaar, 80% in het tweede jaar). Een nieuwe impuls voor het onderwijs- en docentencorps, passend binnen een duurzaam en strategisch HRM beleid. Een bijdrage in het vervullen van moeilijk vervulbare vacatures. De mogelijkheid tot het opbouwen van een netwerk met het bedrijfsleven, hogescholen en universiteiten. Verbetering van het imago van een baan in het onderwijs. Een ambitieuze docent die leerlingen een breed perspectief meegeeft.
w w w. e e r s t d e k l a s . n l
Tot en met 16 maart 2014 kunnen geïnteresseerden en scholen zich aanmelden voor Eerst de Klas. In augustus zal het nieuwe programma van start gaan. Kijk voor data van informatiebijeenkomsten, de procedure en ervaringen op onze website, schrijf je in voor de nieuwsbrief en volg ons op Facebook en Twitter.
