Antibiotica in de huisartspraktijk Less is more. Theo Verheij UMC Utrecht - huisartsgeneeskunde

Antibiotica in de huisartspraktijk Less is more Theo Verheij UMC Utrecht - huisartsgeneeskunde

Kwaliteit antibioticaprescriptie luchtweginfecties • terughoudend antibioticabeleid voor luchtweginfecties - viraal - gaan vanzelf over

• registratie van 2724 luchtwegconsulten door huisartsen • spiegelen aan de NHG richtlijnen otitis media acute keelpijn rhinosinusitis acute hoest

• 4 categorieën - terechte prescriptie - terechte niet-prescriptie - onterechte prescriptie (over-prescriptie) - onterechte niet-prescriptie (onder-prescriptie)

Voorbeeld registratie tonsillitis door HA

Prescriptiekwaliteit voor luchtweginfecties 1800 1600

AB niet geïndiceerd AB overwegen AB geïndiceerd

1200

800 600

85%

46% 18%

400 200

36%

0

under prescription

1000

over prescription

Aantal consulten

1400

Ja

11%

4% Nee

Antibioticaprescriptie

antibioticaprescriptie: 38% van de consulten over-prescriptie: 46% van de prescripties vooral bij:

- hoest/bronchitis en keelklachten - volwassenen (18-65 jaar)

Redenen onnodig antibioticagebruik • gewoonte, kennis van de dokter ► richtlijnen, nascholing, inzicht in eigen prescriptiegedrag • onzekerheid diagnose (viraal, bacterieel, ernst ……) ► diagnostiek

• patiënt: kennis, druk, wens ► bewustwording, campagnes, informatie (‘uitzieken’) • ‘systeem’ organisatie eerstelijns zorg (tijd voor consult) farmaceutische industrie buitenland: - ziekte-briefje - verkoop van antibiotica zonder recept

ARTI 4 interventie • scholing voor huisartsen - richtlijnen - feedback op prescriptiecijfers en gedrag - communicatie met patiënten

• voorlichtingsmateriaal voor patiënten • verbeterplan binnen de praktijkaccreditering

• 87 huisartspraktijken deden mee - 44 praktijken antibiotica interventie - 43 praktijken een andere interventie (controlegroep)

• Wat is het effect van deze interventie? - na 1 jaar - na 2 jaar?

ARTI 4: feedback voor HA Totale antibioticaprescriptie: Landelijk:

Tetracyclines:

1415 recepten/3371 patiënten (420*/1000) ±340 recepten/1000 inwoners Landelijk (%) 18

Uw totale prescriptie (%) 20

Amoxicilline: Fenoxymethylpen/Feneticilline: Flucloxacilline: Amoxicilline/clavulaanzuur:

20 4 4 14

11 2 3 15*

Cefalosporines:

0.4

1

Trimethoprim: Co-trimoxazol:

4 3

1 3

Macroliden:

13

21*

Chinolonen:

8

10*

Nitrofurantoïne:

11

12

Overige:

1 ----100%

1 ----100%

OMA

richtlijn

voorgeschreven

AB ja

overwegen

1

7

niet-voorgeschreven acute keelpijn richtlijn voorgeschreven

3 AB ja

Ab nee

3

2*

niet-voorgeschreven

rhinosinusitis richtlijn

12

overwegen

Ab nee

voorgeschreven

6

6*

niet-voorgeschreven

2

6

AB ja

Ab nee

8

7*

acute hoest

richtlijn

voorgeschreven niet-voorgeschreven

17

Ab nee 1

ARTI 4 interventie: effect Ab interventie

Controle

p=

LWI Ab prescrip/1000 pat

-9%

+2%

0.003

LWI 2de keus prescrip/1000 pat

-12%

+5%

0.001

Over-prescriptie voor LWI

46% naar 28%

<0.001

Interventie voor huisartsen verlaagt antibioticaprescriptie Hoopvol en stimulerend voor interventies in het buitenland Persoonlijke scholing vervangen voor een internet nascholing? (RAAK onderzoek)



INTRO trial: vraag Waarde van aanvullende diagnostiek of verbeterde communicatie tussen huisarts en patiënt op antibioticagebruik voor acute hoest.

CRP: C-reactive protein (ontstekingsmarker in bloed)

INTRO trial: opzet • 259 huisartsenpraktijken in Engeland, België, Spanje, Polen, Wales en Nederland • verdeeld over 4 groepen:

- controle - communicatietraining - introductie CRP sneltest - communicatie + CRP

• uitkomst: % hoesters dat een antibioticum krijgt voorgeschreven: voor (6771 patiënten) na (4264 patiënten)

INTRO trial: resultaat verandering AB prescriptie controle

0%

communicatie

-9%

CRP

-15%

communicatie + CRP

-22%

Praten en prikken helpen bij het verminderen van antibioticagebruik bij hoestende patiënt



European Antibiotics Awareness Day

Campagnes



Antibiotica zonder recept

Veterinaire interventie • Gebaseerd op humane interventiestudies: – Reducing prescription of antimicrobials in farm animal practice: a pragmatic trial • Onderzoeken voorschrijfdeterminanten landbouwhuisdierenartsen – Interviews – Enquete

• Interventiestudie – Effect intensieve samenwerking veehouder, voervoorlichter, dierenarts o.l.v. een coach op AB gebruik?

Conclusies • SamenWerking is mogelijk! – Huisartsen kunnen leren van dierenartsen: • Infectieziekten opgelopen door contact met dieren is een reële optie en verdient aandacht – Mogelijk hulp in diagnose, info opvragen of doorverwijzing

• Mogelijke transmissieroutes zoönosen

– Dierenartsen kunnen leren van huisartsen • Effectieve methoden om (onnodig) antibioticagebruik te verminderen – Behoeftebepaling – Communicatie

• Publieksvoorlichting (zoönosen, AMR)

Toekomstige uitdagingen • Hoe moet concrete samenwerking vorm krijgen t.a.v. preventie/aanpak zoönosen? – Onderzoeksproject: • Collaboration between general practitioners and veterinarians at a local level: towards an expansion of the zoonoses structure

– Doel: • Inzicht krijgen in de behoeften aan samenwerking op lokaal niveau

Dank voor uw aandacht Hebt u vragen voor ons

? ? ?

Met dank aan alle huisartsen en patiënten betrokken bij de projecten

Antibiotica in de huisartspraktijk Less is more. Theo Verheij UMC Utrecht - huisartsgeneeskunde

Recommend Documents