Collegevoorstel
Openbaar
Onderwerp
Invoering van de afvalpas en nieuw acceptatiebeleid op de milieustraat Programma / besluitenlijst Programmanummer Openbare 18 december 2007 Openbare Ruimte / 1062 no 47 Collegevergadering
BW-nummer
Portefeuillehouder
T. Tankir
Aanwezig: Samenvatting Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. Th. debesloten Graaf om het acceptatiebeleid van SB40, Vincent Meijers, 2622 Voorzitter Op 26-06-2012 heeft ons college H. vaninHooft sr., L. Scholten, H. Kunst, Wethouders milieustraten aan te passenP.enDepla, een afvalpas te voeren. Daarbij is Datum ambtelijk voorstel toegezegd om met een uitvoeringsplan definitieve besluitvorming over P. Lucassen, J. van der Meer 16 april 2013 criteria, procedures en tarieven plaats te laten vinden. Met dit voorstel P. Eringa Gemeentesecretaris Registratienummer wordt de werkwijze op de milieustraten ingevuld en wordt vormgegeven A. Kuil Communicatie 13.0005896 aan de invoering van de afvalpas. M. Sofovic Verslag De afvalpas geeft inwoners van Nijmegen recht op een gratis quotum van 250 kg afval, dat anders betaald moet worden. Boven dit quotum geldt een tarief van € 0,14 / kg. Zonder pasje geldt een tarief van € 0,21 /kg. Nuttige afvalstromen zijn gratis. Afvalpassen kunnen eenvoudig opnieuw aangevraagd worden. De ophaaldienst blijft gratis, maar het afval wordt daarbij wel afgerekend.
Aldus Ter besluitvorming door het college
vastgesteld in de vergadering van:
1. Het uitvoeringsplan “Afvalpassen en toelatingsbeleid op milieustraten” vast te stellen. 2. Een afvalpas met een quotum van 250 kg aan restafval te verstrekken aan de inwoners van Nijmegen die toegang geeft tot de milieustraten. Leidinggevende 3. Het tarief voor afvalDe datvoorzitter, betaald moet worden (afval boven De secretaris, D. van Dalen, SB40 het quotum), vast te stellen op € 0,14 per kilo (inwoners van Nijmegen met een afvalpas boven het quotum) en zonder een pas op € 0,21 per kilo. Programmamanager 4. De informatieve brief aan de Raad over de invoering van J. ter Wal de afvalpas vast te stellen
Paraaf akkoord
Datum
Paraaf akkoord
Datum
Programmadirecteur R. van Wuijtswinkel
Alleen ter besluitvorming door het College Besluit B&W d.d. 18 juni 2013 Conform advies
Aanhouden Anders, nl.
nummer: 3.12
Bestuursagenda
1
Gemeentesecretaris
Portefeuillehouder
Collegevoorstel.doc
Collegevoorstel
1
Probleemstelling
Op 26-06-2012 heeft ons college besloten om het acceptatiebeleid van milieustraten aan te passen en een afvalpas in te voeren. Daarbij is toegezegd om aan de hand van een uitvoeringsplan definitieve besluitvorming over criteria, procedures en tarieven plaats te laten vinden. Met dit voorstel en het bijbehorende invoeringplan wordt de werkwijze op de milieustraten ingevuld en wordt vormgegeven aan de invoering van de afvalpas per 1 september 2013. 2
Juridische aspecten
Gemeenten zijn wettelijk verantwoordelijk voor inzameling en verwerking van huishoudelijk afval. Voor de uitvoering van deze taken heeft de gemeente Nijmegen een dienstverleningsovereenkomst (DVO) met Dar N.V. In de DVO is vastgelegd welke activiteiten tegen welke voorwaarden door Dar N.V. uitgevoerd worden. In grote lijnen bepaalt de gemeente het “wat” en Dar N.V. het “hoe”. Het is duidelijk dat voor dit nieuwe beleid de legesverordening (legesvergoeding milieustraat) en de APV (deel huishoudelijk afval) moeten worden aangepast. 3
Doelstelling
Doelstelling van dit voorstel is de werkwijze op de milieustraten te concretiseren. Als instrument wordt voor ieder huishouden in Nijmegen een afvalpas geïntroduceerd. Deze afvalpas dient als legitimatie voor inwoners van Nijmegen bij de toegang tot de milieustraat. Met de afvalpas kan voor het betreffende huishouden bijgehouden worden hoeveel afval men naar de milieustraat brengt, en daarmee kan het huidige voordelige beleid voor inwoners van Nijmegen gecontinueerd worden. Het hogere doel dat we hiermee willen bereiken is dat we burgers op deze manier sneller en beter van dienst zijn. Verder willen we het aanbod terugdringen van oneigenlijk afval, dat op kosten van onze gemeente wordt verwerkt. Ten slotte verwachten we meer afvalscheiding en dus betere milieuresultaten. 4
Argumenten
4.1 De invoering van een afvalpas en nieuw acceptatiebeleid op de milieustraat In de notitie “Afvalpassen en toelatingsbeleid op milieustraten” wordt een nieuwe werkwijze beschreven op onze milieustraten. Er wordt een tweedeling gemaakt tussen herbruikbaar afval en restafval waarvan de verwerking ons veel geld kost. Verder wordt een afvalpas verstrekt aan ieder huishouden in Nijmegen. Herbruikbare afvalstromen kunnen gratis aangeboden worden. Voor andere afvalstromen zoals restafval, die de gemeente veel geld kosten om te verwerken, geldt een gratis quotum. Zonder pasje of wanneer het quotum opgebruikt is, moet per kilo betaald worden voor deze ‘dure’ afvalstromen. De nieuwe werkwijze kent een aantal voordelen: o snelle en klantgerichte afhandeling van bezoekers o het voorkomen van willekeur door het eenduidig vaststellen van inwonerschap o door wegen een objectieve bepaling van ingeleverd afval in plaats van inschatten o het afvalaanbod van niet-Nijmegenaren en bedrijven sterk terugdringen o kosten voor het verwerken van afval van deze gasten bij hen in rekening brengen o rechtvaardige (maar even ruimhartige) uitvoering van het principe “de vervuiler betaalt”
Collegevoorstel
Vervolgvel
2
4.2 Een afvalpas voor ieder huishouden in Nijmegen Kern van het nieuwe beleid is een afvalpas dat aan ieder huishouden verstrekt wordt. De verstrekking vindt plaats op basis van het bestand van inwoners met een afvalstoffenheffing (die eventueel wordt kwijtgescholden) In de notitie wordt de werkwijze van de afvalpas gedetailleerd beschreven, waarbij we als doelstelling hebben gekozen om makkelijk over deze pas te kunnen beschikken en bezoekers zonder pas niet weg te hoeven sturen. Aan iemand zonder pas worden de kosten voor afval kostendekkend in rekening gebracht. Ook bijzondere situaties zoals verhuizingen (veel afval), afvalbeleid gericht op studenten, de gratis ophaalservice aan huis en de koepelregeling voor bepaalde non-profit organisaties zijn uitgewerkt in de nieuwe werkwijze. Men kan eenvoudig een nieuwe afvalpas aanvragen, waarbij wel altijd de oude afvalpas geblokkeerd wordt. Men moet voor het activeren van de nieuwe afvalpas (het quotum) van deze pas wel zelf via een website met DigiD koppelen aan het eigen adres (in GBA) Bij verhuizing krijgt men een nieuw quotum. Het duurt maximaal twee werkdagen om een geactiveerd pasje in de bestanden van Dar op te nemen. Met het afvalpasje als instrument kan het huidige beleid voor inwoners van Nijmegen gecontinueerd worden, doordat hiermee het saldo van aangeleverd afval (en een gratis quotum) kan worden bijgehouden. 4.3 Gratis quotum en gratis ophaal service De milieustraat wordt verdeeld in twee gedeelten: een gratis deel en een ander deel waarop het afval wordt gewogen en in rekening gebracht wordt op het quotum (of daadwerkelijk wordt afgerekend) Inwoners van Nijmegen kunnen op die manier bij de milieustraat: een groot aantal (‘nuttige’) afvalstromen altijd in onbeperkte mate kwijt bij het 'gratis' deel en elk jaar maximaal 250 kg (voor de gemeente duur te verwerken) afval gratis aanbieden op het 'niet gratis' deel van de milieustraat. Inwoners van Nijmegen kunnen daarnaast gebruik blijven maken van de grof afval haalservice, waarbij de meeste grof afvalstromen gescheiden aan huis worden opgehaald. De te betalen stromen worden op de vrachtwagen gewogen en op het quotum in mindering gebracht en zo nodig afgerekend. Het ophalen zelf blijft gratis. 4,4 Tarief boven het quotum en zonder pasje Boven het quotum van 250 kg geldt met een afvalpasje het tarief van € 0,14 verwerkingskosten per kilo. Wanneer men om welke reden dan ook geen pasje heeft, kan men toch altijd op de milieustraat terecht: men betaalt het kostendekkende tarief van € 0,21 per kilo. Heeft men geen pasje, dan kan het quotum niet bijgehouden worden en betaalt dus de gehele niet gratis afvalstroom. Inwoners van buiten Nijmegen (of deelnemende regiogemeenten) en aanbieders van bedrijfsafval betalen zo een marktconform tarief. 5
Klimaat
De invoering van het afvalpasje en het bijbehorende nieuwe acceptatiebeleid, zal de burgers aanmoedigen meer afval voor hergebruik te scheiden. Hierdoor hoeft minder afval verbrand te worden, hetgeen een positief effect op het klimaat zal hebben. 6
Financiën
We verwachten dat het terugdringen van ‘onterecht’ aangeboden afval tot minder uitgaven voor de milieustraat zou kunnen leiden. We kunnen hier geen inschatting van maken, omdat het huidige aanbod en de uitwerking van het quotum onbekend zijn. Wel gaan we ervan uit dat de invoering van het pasjessysteem binnen de DVO wordt opgevangen.
Collegevoorstel
Vervolgvel
3
Een jaar na invoering van het pasjessysteem zal er in samenwerking met de Dar een evaluatie plaatsvinden. 7
Communicatie
Voor de invoering van de afvalpasjes wordt een apart communicatieplan gemaakt in samenspraak van de gemeente en de communicatie afdeling van Dar N.V. 8
Uitvoering en evaluatie
We plannen de invoering op het verstrekken van het afvalpasje per 1 september 2013. De volgende acties worden uitgevoerd. o Voordat we de pasjes in gebruik gaan nemen worden ze eerst grondig getest in een panel van verschillende inwoners uit Nijmegen o De pasjes worden aan de adressen gekoppeld en de verzending wordt georganiseerd. o De pasjes worden naar de inwoners verstuurd o Daarbij komt voorlichtingsmateriaal en een heldere brief naar de inwoners o De milieustraten worden op het gebruik van de pasjes ingericht. o Met de opening van milieustraat Bijsterhuizen kunnen inwoners van Nijmegen met hun pasje daar ook terecht. o Vervolgens wordt ook de milieustraat Kanaalstraat gerenoveerd en heringericht. o Totdat de milieustraat Kanaalstraat gereed is, geldt daar nog het oude toegangsbeleid, terwijl de inwoners al met hun quotum in Bijsterhuizen terecht kunnen. Dit om de dienstverlening optimaal te waarborgen. o Wanneer beide milieustraten hiervoor aangepast zijn, wordt het nieuwe regime (quotum) van kracht. Dit is in de loop van de eerste helft 2014. o Er wordt een webpagina en werkprocedure gemaakt om vervangende pasjes te activeren. o Daarmee kan de hele actie per 1 september verantwoord uitgerold worden. o Aanpassing van de legesverordening en de APV o Kosten en baten worden gevolgd met de management informatie vanuit Dar N.V. o De werkwijze wordt na een jaar geëvalueerd door Dar 9
Risico
Het doorvoeren van een rigoureuze systeemwijziging in een gemeentebrede voorziening kan risico’s opleveren voor de continuïteit van de betreffende dienstverlening. Dit risico is in dit geval echter beperkt. Het systeem wordt van tevoren bewust getest met een panel van inwoners. Daarnaast is het voordeel van dit systeem dat in geval van een technische calamiteit, altijd teruggeschakeld kan worden op “handbediening’. Men kan in dat geval immers altijd de slagboom openzetten en de afvalhoeveelheden weer inschatten, zoals dat op dit moment gebeurt. Ten slotte is het een voordeel dat het systeem al in de praktijk op kleinere schaal werkt voor de gemeente Wijchen. Het voldoet daar prima.
2 BIJLAGEN
Stadsbeheer Wijkbeheer
Openbare besluitenlijst 18 december 2007 Collegevergadering 47 Aan de Gemeenteraad van no Nijmegen Aanwezig: Voorzitter Wethouders Gemeentesecretaris Communicatie Datum Verslag 18 juni 2013
Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 323 93 34 E-mail
[email protected] Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen
Th. de Graaf P. Depla, H. van Hooft sr., L. Scholten, H. Kunst, P. Lucassen, J. van der Meer P. Eringa A. Kuil Ons kenmerk Contactpersoon M. Sofovic SB40/13.0007520 Vincent Meijers
Onderwerp
Datum uw brief
Invoeren afvalpas voor milieustraten
Doorkiesnummer
(024) 3292622
Geachte leden van de RaadAldus vastgesteld in de vergadering van: Aanleiding Op 26-06-2012 heeft ons college besloten om het acceptatiebeleid van milieustraten aan te passen en een afvalpas in te voeren. Dit is ook volledig conform de kadernota afvalbeleid 20132022, zoals door u vastgesteld op 30-01-2013. Met deze informatieve brief brengen we u op de hoogte van feit dat wij deze De afvalpas per september van dit jaar in willen voeren. voorzitter, De secretaris, Voordelen van de afvalpas In Nijmegen hebben we besloten tot de ontwikkeling van een tweede milieustraat op bedrijvenpark Bijsterhuizen; dit in samenwerking met de gemeente Wijchen. Om de toegang tot beide milieustraten goed te reguleren en het aangeboden afval onderling te kunnen verrekenen is de invoering van een afvalpas noodzakelijk. Op deze manier kunnen we onderscheid maken tussen inwoners uit Nijmegen, Wijchen en andere gemeenten bij het gebruik van de milieustraten. De afvalpas brengt een andere verbeterde inrichting van de milieustraten met zich mee. De milieustraat aan de Kanaalstraat zal hierop worden aangepast en in de eerste helft van 2014 gereed zijn. De nieuwe opzet van de milieustraat zal het gebruiksgemak voor onze inwoners vergroten en naar verwachting ook leiden tot een betere afvalscheiding. Ervaringen in andere gemeenten die een dergelijke afvalpas eerder hebben ingevoerd, sterken ons in deze verwachting. De invoering van een afvalpas stelt ons verder in staat om het oneigenlijk afvalaanbod op de milieustraat door derden terug te dringen. Tot op heden wordt dit afval op kosten van onze gemeente verwerkt. In de nieuwe situatie zullen de kosten met deze gasten verrekend kunnen worden op basis van het principe ‘de vervuiler betaalt’ Nieuwe werkwijze op de milieustraat Op beide milieustraten wordt een tweedeling gemaakt tussen herbruikbare afvalstromen en grof (rest)afvalstromen, waarvan de verwerking ons veel geld kost. De eerste categorie afvalstromen
www.nijmegen.nl
Brief aan de Raad.doc
1
Gemeente Nijmegen Stadsbeheer Wijkbeheer
Vervolgvel
1
kunnen onbeperkt gratis worden aangeboden. Deze tweede categorie afvalstromen zoals grof restafval en bouwafval worden gewogen. Hiervoor geldt in de nieuwe situatie voor Nijmegenaren een gratis quotum van 250 kilogram. Dit is ruim voldoende voor een normaal huishouden. Buiten dit quotum zal per kilo betaald gaan worden. Planning De afvalpas zal in september 2013 worden bezorgd bij alle huishoudens in Nijmegen tezamen met het benodigde voorlichtingsmateriaal. De afvalpas dient dan als het identificatiemiddel voor onze inwoners voor het gebruik van de milieustraten aan de Kanaalstraat en in Bijsterhuizen. In de fase dat de milieustraat Kanaalstraat gerenoveerd en heringericht wordt, is op beide milieustraten sprake van een ruimhartig acceptatiebeleid. Pas wanneer de milieustraat aan de Kanaalstraat definitief is ingericht op de nieuwe situatie zal het quotum van 250 kg per jaar voor de dure grof (rest)afvalstromen worden ingesteld. Een dergelijk quotum is ruim voldoende voor een huishouden. De invoering biedt onze inwoners ook geruim de tijd om te wennen aan het gebruik van de afvalpas.
Hoogachtend, college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester,
De Gemeentesecretaris,
drs. H.M.F. Bruls
drs. B. van der Ploeg
Aantal Bijlagen:
www.nijmegen.nl
Brief aan de Raad.doc
Afvalpassen en toelatingsbeleid op milieustraten
Vincent Meijers Nijmegen, mei 2013
Inleiding
1
Inleiding Juni 2012 heeft het College van Nijmegen besloten tot een andere inrichting en werkwijze op de milieustraten van Nijmegen. Er wordt een tweedeling gemaakt tussen herbruikbaar afval en restafval waarvan de verwerking ons veel geld kost. Daarbij is ook besloten tot de invoering van een afvalpas voor ieder huishouden. De herbruikbare stroom kan gratis aangeboden worden. Voor restafval geldt een gratis quotum. Bij dit collegebesluit is ook aangegeven dat voorstellen zouden volgen over de concrete invulling en werkwijze voor det afvalpas. Concrete aanleiding voor een nieuwe werkwijze op de milieustraten is het feit, dat inwoners van andere gemeenten en bedrijven hun afval aanbieden op de milieustraat alsof het huishoudelijk afval uit Nijmegen betreft. Hierdoor krijgt Nijmegen onevenredig veel grof afval te verwerken. Een andere aanleiding is de noodzaak om onderscheid te kunnen maken tussen inwoners uit Nijmegen enerzijds en uit Wijchen (of andere regiogemeenten) anderzijds in verband met het gezamenlijk gebruik van de nieuwe milieustraat op Bijsterhuizen, die door burgers uit verschillende gemeenten gebruikt gaat worden. De introductie van een afvalpassen-ssysteem brengt praktische en beleidsmatige keuzes met zich mee. Een projectgroep met medewerkers van de gemeenten, van Dar en externe adviseurs heeft gezocht naar oplossingen voor deze problematiek. Daarbij zijn de oplossingen van andere gemeenten bestudeerd die kampten met dezelfde problemen. De introductie van een afvalpas was daarbij cruciaal (Apeldoorn en Enschede) Deze notitie beschrijft de voorstellen voor de afvalpas en het nieuwe acceptatie- en toegangsbeleid op de Nijmeegse milieustraten. Het is onderdeel van het collegevoorstel over de invoering van de afvalpas. De opbouw van deze notitie is als volgt: o o o o
2
Doelen en uitgangspunten voor een nieuw acceptatie- en toelatingsbeleid Advies over implicaties van het passen-ssysteem: beschrijving van het hele systeem De werkwijze van invoering Een samenvatting in de vorm van de eindsituatie op hoofdlijnen
Doelstelling en uitgangspunten afvalpas Doelen van een nieuw toelatingsbeleid op de milieustraat en de afvalpas zijn: o snelle en klantgerichte afhandeling van bezoekers o het eenduidige vaststellen van het inwonerschap (van Nijmegen) o het afvalaanbod van niet-Nijmegenaren en bedrijven sterk terugdringen o kosten voor het verwerken van afval van deze gasten bij hen in rekening brengen o rechtvaardige (maar even ruimhartige) uitvoering van het principe “de vervuiler betaalt” We kunnen op dit moment op de milieustraat niet eenduidig bepalen wie inwoner is van Nijmegen. Daarbij bestaat nu in feite geen enkele limiet voor de hoeveelheid afval die men mag aanbieden. De ervaring in andere gemeenten leert dat daardoor aanzienlijke hoeveelheden oneigenlijk afval als huishoudelijk afval aangeboden worden (ca. 20% a 25%) Het is daarmee een forse kostenpost. Deze problematiek betreft die afvalstromen waarvan de verwerking (veel) geld kost, zoals grof restafval, vervuild hout, bouw- en sloopafval, puin, en grond. Afvalstromen zoals oud papier en textiel, die men elders ook gratis kan aanbieden zijn niet het probleem. Chemische stoffen zijn zo schadelijk voor het milieu dat we het inleveren ervan graag faciliteren. Daarom hebben we besloten tot de tweedeling op de milieustraten en de invoering van een afvalpas.
-2-
Inrichtingskeuzes van het afvalpassensysteem
Omdat de afvalpas consequenties heeft worden de volgende uitgangspunten gehanteerd: 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8)
de afvalpas moet voordelen hebben voor de burger: een snellere afhandeling. de systematiek moet rechtvaardig zijn, zodat het kan rekenen op een breed draagvlak. de regels moeten simpel uit te leggen zijn en helder te communiceren. de werkwijze leidt tot een eenduidige en betrouwbare registratie. procedures zijn eenvoudig uitvoerbaar voor de medewerkers van Dar en gemeente. gewenste afvalstromen zijn altijd gratis naar de milieustraat te brengen andere afvalstromen worden boven een gratis maximum quotum in rekening gebracht dit quotum is zodanig bemeten, dat men zich jaarlijks zonder verdere kosten van zijn grove afvalstromen kan blijven ontdoen 9) het systeem is gekoppeld aan een eenvoudige tariefstructuur buiten het quotum 10) er is een koppeling met het afvalaanbod dat men aan huis kanen laten ophalen.
Dat betekent dus dat inwoners zonder afvalpas, burgers van andere gemeenten en bedrijven nog altijd even welkom zijn op de Nijmeegse milieustraat, maar dat daarbij wel de kosten van dit afvalaanbod bij de betreffende persoon, gemeente of het bedrijf in rekening gebracht worden. Met de afvalpas die we gaan invoeren wordt de hoeveelheid ingeleverd niet gratis afval bijgehouden. Burgers van Nijmegen krijgen op hun afvalpas een ruim gratis quotum om het huidige liberale beleid voor onze inwoners te continueren. Boven dit quotum dient men voor de verwerking van dit afval te betalen. Bezoekers zonder afvalpas zullen meteen al onze kosten voor deze afvalstromen moeten betalen. Wanneer iemand komt met een lpas van een regiogemeente, kunnen de kosten ook worden doorbelast aan deze gemeente als deze gemeente een regeling heeft getroffen.
3
Inrichtingskeuzes van het afvalpassensysteem Ons systeem van afvalpassen krijgt de volgende vormgeving in hoofdlijnen o een afvalpas wordt gestuurd naar elk huishouden (per adres van afvalstoffenheffing) o deze pas is voortaan de legitimatie om toegang te krijgen tot de milieustraat o aan deze pas is per jaar een gratis maximum gewicht (niet gratis) afval gekoppeld o boven dit maximum quotum betaalt men één tarief voor elke extra kilo restafval o de pas geeft een goede registratie en inzicht in het afvalaanbod van huishoudens o we krijgen een actueel inzicht in bezoekersaantallen per gemeente o de mogelijkheid van doorbelasten of afrekenen voor bezoekers van buiten Nijmegen o we leggen de verantwoordelijkheid voor afval vooral neer bij de burger o parameters zijn flexibel aan te passen zijn aan de werkelijkheid (bijv. bijstellen quotum) Hieronder zijn alle beleidsmatige keuzes opgesomd die samen leiden tot een samenhangend beleid en een logisch stelsel voor acceptatie- en toegang van de milieustraat. 1. Fysieke tweedeling en herinrichting van de milieustraat Het onderscheid van afvalaanbod dat altijd gratis is en afval met een quotum vraagt om een fysieke tweedeling op de milieustraat. Deze inrichting wordt nu gerealiseerd bij de bouw van de milieustraat Bijsterhuizen en bij de renovatie van de Kanaalstraat. Voor deze keuze is al besloten bij het eerdere collegebesluit. 2. Vaststelling maximumgewicht Met het eerdere collegebesluit werd ook besloten voor het invoeren van de methodiek van een gratis quotum op te betalen stromen voor inwoners van Nijmegen; dit om het huidige billijke beleid voor Nijmegen te koesteren. Als optie werd een quotum van 250 kilo genoemd.
-3-
Inrichtingskeuzes van het afvalpassensysteem
Voorstel is dit quotum inderdaad vast te stellen op een hoeveelheid van 250 kg per huishouden / jaar. Dit quotum is ruim voldoende voor een huishouden om zich in normale omstandigheden te ontdoen van dit afval. Het benchmark-gemiddelde voor 2011 van vergelijkbare steden is 290 kg voor de totale hoeveelheid grof afval per huishouden per jaar. In 2011 ligt het aanbod aan alle grof afval op de Nijmeegse milieustraat op een niveau van 312 kg per huishouden, inclusief de veronderstelde oneigenlijke afvalstromen. Hierbij gaat het dan over de te betalen én de gratis stromen. Wanneer men goed scheidt kost de milieustraat de inwoner dus niets en is men zelfs 1 voordeliger uit. 3. Bepaling van de 'altijd gratis' afvalstromen De tweedeling van de milieustraat in een 'altijd gratis' deel en een deel met een gratis quotum betekent, dat er een heldere onderverdeling gemaakt moet worden welke afvalstromen tot welk deel behoren. Een afvalstroom hoort tot de "altijd gratis"-categorie als deze ook ergens anders gratis kan worden aangeboden. De opsomming van de afvalstromen staat in de bijlage I. 4. Maar één keer wegen en uniform tarief per kilo > 250 kg Het instellen van een maximum quotum betekent dat elke aanbieding van te betalen (quotum) afval gewogen en geadministreerd moet worden. Uit pragmatische overwegingen adviseren wij geen verder onderscheid meer te maken tussen de verschillende soorten niet gratis afval (bijv. vuil hout, grond, puin of vloerbedekking). Het hanteren van meerdere tarieven veroorzaakt onoverkomelijk logistieke problemen vanwege de noodzaak alles apart te wegen. Wanneer alle afval maar één tarief kent, hoeft de auto ook maar één keer op de weegbruggen. Concreet komt dit erop neer, dat dan: A . alle grove afvalstromen tot een hoeveelheid van 250 kg gratis aangeleverd kunnen worden op de milieustraat; dus ook voor afvalstromen zoals vuil hout, bouwafval en puin, waar in de huidige situatie nu al meteen voor elke hoeveelheid betaald moet worden. B. er een uniform tarief per kilo wordt gehanteerd bij overschrijding van het maximum van 250 kg ongeacht de aard van de grof afvalstroom. Ook dat is anders dan de huidige situatie met een uitgebreide tarievenlijst. De hoogte van dit tarief is bepaald op basis van de hoeveelheden en een gemiddeld verwerkingstarief per kilo van al deze stoffen en is € 0,14 per kilo. De opbrengsten van het betalen van het extra afval moet in ieder geval de kosten van de verwerking van dit aangeboden afval dekken. Quotum en tarief worden nu hetzelfde als voor de gemeente Wijchen op milieustraat Bijsterhuizen. Wijchen heeft de werkwijze en dit tarief overgenomen uit de eerdere plannen van de gemeente Nijmegen. 5. Koppeling tussen HALEN en BRENGEN: Het instellen van een maximum voor aanlevering bij de milieustraat kan niet los worden gezien van de gratis grof afval ophaalservice. Het is niet de bedoeling dat burgers massaal gebruik gaan maken van de grof afval haalservice om het maximum van 250 kilo bij de milieustraat te omzeilen. Een koppeling tussen beide inzamelmethoden is dus noodzakelijk. De huidige werkwijze bij de grof afval haalservice is als volgt: • De volgende grof afvalstromen worden gescheiden aan huis opgehaald: - grof restafval, - groot metaal, 1
kringrapport 2 concept 2012 over 2012 (p. 34) 132 kg per inwoner Nijmegen: 142 kg o.b.v. 2,2 personen per huishouden. Het gaat om gescheiden en ongescheiden afval, waarvan een heel groot deel altijd gratis blijft.
-4-
Inrichtingskeuzes van het afvalpassensysteem
• •
- groot wit- en bruingoed (WEB), - groenafval en - kringloopgoederen. Elk huishouden mag maximaal 2 x per jaar gratis grof afval aan huis laten ophalen; 1x bellen door een huishouden geldt daarbij als één afspraak; ook al worden diverse afvalstromen aangeboden die met aparte voertuigen worden opgehaald.
Het voorstel is de koppeling tussen milieustraat en de grof afval haalservice als volgt aan te brengen in relatie tot het maximum van 250 kg grof afval: Dar blijft in drie stromen ophalen: 1. Groen 2. IJzer en elektrische apparaten 3. Grof restafval Alleen de laatste stroom telt mee voor het quotum. De eerste twee zijn gratis. We blijven alle grof afval aan huis ophalen, behalve glas (ramen), kca, asbest, grond, puin en 2 bouwafval. Maar dus wel alle soorten huisraad, hout, vloerbedekking, etc. Daarnaast blijft Het Goed herbruikbare kringloopgoederen ophalen, hetgeen altijd gratis is. Wanneer een huishouden belt voor het ophalen van grof restafval wordt dit op de vrachtwagen 3 gewogen en in rekening gebracht (op het quotum) We blijven het afval twee keer per jaar gratis aan huis ophalen, maar zullen het gebruik ervan goed monitoren. 6. Afvalpas vergeten, kwijt of gestolen Het College heeft aangedrongen om inwoners niet weg te sturen, die om welke reden dan ook geen pas bij zich hebben. Mensen kunnen verschillende redenen hebben om niet over een pas te beschikken. Om dit probleem op te lossen is gekozen voor een heel pragmatische oplossing. In plaats van een pas kan iedereen toegang krijgen tot de milieustraat op basis van een kostendekkend tarief. We stellen voor dit tarief in te stellen op € 0,21. Er moet ook al betaald worden voor de “niet gratis” afvalstromen, aangezien er geen pas is om het quotum mee te verwerken. Dit tarief is hoger dan het tarief dat Nijmegenaren mét een pas betalen wanneer het quotum opgebruikt is, omdat daar alleen de verwerkingskosten en niet de uitvoeringskosten in opgenomen zijn. Met uitgebreide voorlichting zal natuurlijk maximaal voorkomen worden dat mensen zich zonder afvalpas zullen melden. Verder staat het de inwoner natuurlijk altijd vrij om eerst thuis zijn pas op te halen óf om een nieuwe pas aan te vragen en later terug te komen. Daarbij wordt desgewenst aan mensen uit Nijmegen die geen pas meer hebben, meteen een “blanco”afvalpas meegegeven dat zij thuis met DigiD via een eenvoudige website kunnen koppelen aan hun adres. Dan zal de afvalpas binnen twee werkdagen in de bestanden van Dar verwerkt zijn en kan men er met de pas weer terecht. Voor die inwoners die geen ervaring hebben met DigiD geven we ook de mogelijkheid om dit aan de balie van de Stadswinkel te laten doen. De werkwijze met DigiD ligt in de lijn van het gemeentebeleid gericht op het terugleggen van verantwoordelijkheid bij de burger.
2
Aan huis opgehaald grof afval gaat sinds vorig jaar naar de firma Baetsen voor na-sortering, alvorens het echt resterende restafval verbrand wordt bij ARN.
3
Wanneer dit technisch niet (meteen) mogelijk is, kan dit ook op kantoor geboekt worden als 125 kg ten laste van het jaar-quotum van dat huishouden, dit als equivalent van twee keer ophalen per jaar.
-5-
Inrichtingskeuzes van het afvalpassensysteem
Bij het verstrekken van een nieuwe afvalpas op een bepaald adres, wordt het zoekgeraakte oude pas geblokkeerd. Wanneer er sprake is van een verhuizing en de afvalpas niet aan de nieuwe bewoner wordt overgedragen, wordt daarbij ook het saldo tussentijds opgehoogd tot 250 kilo. Dit is een service, omdat men juist rondom verhuizing veel grof afval genereert. 7. Bedrijfsafval en koepelregeling Bedrijfsafval is in eerste instantie geen verantwoordelijkheid van de gemeente. Op dit moment wordt bedrijfsafval wel geaccepteerd op de milieustraat aan de Kanaalstraat. Dit is overigens maar een heel klein gedeelte van het afvalaanbod (3 promile!). Het accepteren van bedrijfsafval is servicegericht en heeft ook andere voordelen. Zo kan een alternatief geboden worden aan kleine “bouwondernemers” die zeer frequent hoeveelheden bouw en sloopafval 4 brengen. Verder geeft het de mogelijkheid om de zogenaamde koepelregeling voort te zetten als een bedrijfscontract met een nul-tarief. We stellen voor de milieustraat toegankelijk te laten zijn voor (kleine) bedrijven, maar hierbij een terughoudend beleid te voeren, door de tarieven hiervoor absoluut niet concurrerend te laten zijn met commerciële verwerkers van bedrijfsafval. Het is dus voordeliger een “big bag” te huren dan naar de milieustraat te gaan. 8. Specifieke afval situaties: Flats- en/of woningcomplexen met collectieve grof afvalhokken Er doen zich situaties voor dat bij bepaalde grotere woningbouwcomplexen en/of flats grof afval collectief inpandig in een of andere ruimte wordt opgeslagen. Vaak bestaan er dan specifieke afspraken tussen Dar en de beheerders van die complexen over de periodieke afvoer van dit grof afval. We willen dit graag zo houden, maar wel een koppeling leggen met het ingestelde maximum gratis grof afvalaanbod. We stellen daarom voor om bij die complexen een hoeveelheid van 125 kilo af te boeken bij alle zelfstandige wooneenheden die deel uitmaken van een dergelijk complex. Zo heeft elke individuele wooneenheid daarna nog een vrije bestedingsruimte van 125 kilo grof afval over. Onzelfstandige wooneenheden van de SSHN (studentengangen) Het SSHN heeft meerdere complexen waar het grof afval zoals hierboven beschreven, collectief wordt opgeslagen en wekelijks opgehaald. Verschil is dat het hier echter niet gaat om zelfstandige wooneenheden, maar studentengangen met alleen onzelfstandige wooneenheden. Om ook hier een koppeling te leggen met maximum gratis grof afvalaanbod is het voorstel om: • • • •
de bestaande afspraken over de verwijdering in stand te laten aan de beheerders enkele passen te verstrekken waarmee studenten naar de milieustraat kunnen gaan de vrijstellingsgrens op die passen op een nader te bepalen maar hoger quotum vast te stellen, bijvoorbeeld 1500 kilo. het gebruik ervan nauwlettend te monitoren om misbruik te voorkomen.
9. Eenmalige opruimacties in de wijk Soms vinden speciale eenmalige grof afvalacties plaats in sommige wijken. Uit pragmatische overwegingen is het voorstel om dergelijke grof-afval-dagen niet te verdisconteren met het maximum grof afvalaanbod van de bewoners uit die wijk. 4
De koepelregeling is een regeling waarmee een groot aantal aangewezen stichtingen, non-profit instellingen en evenement volgens strikte voorwaarden, met expliciete toestemming van de gemeente gratis afval kunnen inleveren op de milieustraat. De lijst wordt nog opgeschoond en komt in goed overleg met deze patijen deels te vervallen.
-6-
Invoering en planning
10. Aanbiedingen burgers uit andere gemeenten: Het afvalaanbod van inwoners van Beuningen en Ubbergen wordt op dezelfde manier als voor Nijmegen gewogen en ingeboekt ten laste van die gemeenten. Per gemeente wordt het aantal bezoekers geregistreerd. Dar is al in overleg met de regiogemeenten over de invoering van de afvalpas. Op het "gratis" deel van de milieustraat kunnen zowel inwoners van Nijmegenaren als bezoekers vanuit andere regiogemeenten onbeperkt afvalstromen zoals oud papier en glas aanleveren. Voor de verrekening van de kosten en baten van deze gratis afvalstromen gaan we uit van de onderlinge verhouding van de bezoekersaantallen. Op die manier hoeven we 5 deze stromen niet nog eens extra te laten wegen
4
Invoering en planning Op dit moment wordt alles in gereedheid gebracht om over te gaan tot de invoering van de afvalpas per 1 september. Het is de bedoeling om de afvalpas in gebruik te nemen snel na de opening van de nieuwe Milieustraat Bijsterhuizen, die dan meteen ook door inwoners van Nijmegen bezocht kan worden. Dat geeft extra ruimte voor het ombouwen van de milieustraat aan de Kanaalstraat tot medio 2014. Na de renovatie wordt ook daar het nieuwe regime van kracht. De volgende acties worden uitgevoerd. o Voordat we de pasjes in gebruik gaan nemen worden ze eerst grondig getest in een panel van verschillende inwoners uit Nijmegen o De pasjes worden aan de adressen gekoppeld en de verzending wordt georganiseerd. o De pasjes worden naar de inwoners verstuurd o Daarbij komt voorlichtingsmateriaal en een heldere brief naar de inwoners o De milieustraten worden op het gebruik van de pasjes ingericht. o Met de opening van milieustraat Bijsterhuizen kunnen inwoners van Nijmegen met hun pasje daar ook terecht. o Vervolgens wordt ook de milieustraat Kanaalstraat gerenoveerd en heringericht. o Totdat de milieustraat Kanaalstraat gereed is, geldt het pasje wel als het legitimatiemiddel, maar kunnen te betalen stromen volgens huidig beleid gebracht worden. o Wanneer beide milieustraten hiervoor aangepast zijn, wordt het nieuwe regime (quotum) van kracht. Dit is in de loop van de eerste helft 2014. o Er wordt een webpagina en werkprocedure gemaakt om vervangende pasjes te activeren. o Daarmee kan de hele actie per 1 september verantwoord uitgerold worden. o Aanpassing van de legesverordening en de APV o Kosten en baten worden gevolgd met de management informatie vanuit Dar N.V. o De werkwijze wordt na een jaar geëvalueerd door Dar
5
NB over de verrekening met de kringloopwinkels zoals het Goed, worden nog specifieke afspraken gemaakt mbt de inzameling van kringloopgoederen.
-7-
Samenvatting: eindsituatie op hoofdiijnen
5
Samenvatting: eindsituatie op hoofdiijnen Wanneer ons College akkoord gaat met de invulling zoals hier beschreven, leidt dit tot het volgende totaalplaatje voor de milieustraat en de grof afval haalservice: De milieustraat kent een fysieke tweedeling: een deel voor 'altijd gratis' afvalstromen en een deel voor 'grof afvalstromen’, die bij het aanbieden worden gewogen. Inwoners van Nijmegen kunnen bij de milieustraat: een groot aantal afvalstromen in onbeperkte mate kwijt bij het 'gratis' deel en elk jaar maximaal 250 kg grof afval gratis aanbieden bij het 'grof afval' deel. Boven deze 250 kg geldt voor deze laatste stroom een het tarief van € 0,14 per kilo. Inwoners van Nijmegen kunnen gebruik blijven maken van de grof afval haalservice, waarbij: de meeste grof afvalstromen gescheiden aan huis worden opgehaald. Voor een deel van het afval hoeft men niet te betalen. De te betalen stromen worden op de vrachtwagen gewogen en op het quotum in mindering gebracht (en zo nodig afgerekend) Het ophalen bljft vooralsnog gratis. Wanneer men geen pas heeft, kan men toch altijd op de milieustraat terecht. Men betaalt dan het kostendekkende tarief van € 0,21 per kilo. Men heeft geen pas waarmee het quotum gerigistreerd kan worden en betaalt dus de gehele niet gratis afvalstroom. Men kan heel makkelijk een nieuwe afvalpas krijgen. Men moet voor het activeren van de nieuwe afvalpas (het quotum) deze pas wel zelf via een website met DigiD koppelen het eigen adres (GBA) Bij het aanvragen van een nieuw afvalpas, wordt altijd de oude pas geblokkeerd. Bij verhuizing krijgt men ook een nieuw quotum. Het duurt maximaal twee werkdagen om een geactiveerd afvalpas in de bestanden van Dar op te nemen. De inwoners van deelnemende gemeenten (Beuningen en Ubbergen) kunnen alle afvalstromen aanbieden bij het 'gratis' deel. Alle andere afvalstromen worden gewogen, geregistreerd en verrekend volgens de afspraken met deze gemeenten. De verrekening van de verwerking van de "altijd gratis" afvalstromen voor deelnemende regiogemeenten vindt plaats naar verhouding van het aandeel in het aantallen bezoekers. Bezoekers zonder afvalpas en aanbieders van bedrijfsafval betalen een kostendekkend tarief.
6
Kosten en baten De ervaring in Apeldoorn en Enschede was dat men de investering zichzelf zonder meer terugverdiende en zelfs resulteerde in een besparing. We verwachten dat ook in Nijmegen, maar kunnen dat nog totaal niet inschatten. Omdat we het beleid zeker zo liberaal houden als voorheen en we geen schatting kunnen maken van het huidige onterecht aangeboden afval, kunnen we de voordelen van onbedoeld afval niet calculeren. We zullen dan ook de kosten en baten van het nieuwe systeem op de voet volgen. De kosten die in Nijmegen gemoeid zijn met het nieuwe systeem (afvalpassen, slagbomen), zijn al binnen de huidige DVO investeringsbudgetten opgenomen.
-8-
Kosten en baten
BIJLAGE I: Onderverdeling altijd gratis afval stromen – betalen met gratis quotum
De projectgroep adviseert de volgende afvalstromen in het 'gratis' deel op te nemen: • oud papier en karton • textiel • plastic verpakkingsafval • klein chemisch afval • blik/metaal • schoon hout (niet geïmpregneerd) • frituurvet • glas • vlakglas • elektrische apparatuur (excl. prof apparatuur) • herbruikbare kringloopgoederen (huisraad, meubilair) • asbest • piepschuim • autobanden 6 • groenafval De afvalstromen waar een gratis maximum en dan betalen voor geldt betreffen dan: • het (grof) huishoudelijk restafval • los restafval (niet in groene zak) • bouw- en sloopafval en dakleer • puin • vuil (dus geïmpregneerd) hout • grond • vloerbedekking en laminaat • onbruikbare huisraad of meubilair
6
Er was enige discussie over groenafval. Insteek is om deze stroom op te nemen als gratis stroom. De verwerking kost ons weliswaar nog steeds geld, maar wie zien deze stroom heel graag afgescheiden.
-9-
onderwerp
BIJLAGE II: Opzet brief bij afvalpas
onderwerp
Datum
Alstublieft, uw afvalpas.
Mei 2013
Geachte heer, mevrouw, Hierbij ontvangt u uw gratis afvalpas voor de milieustraat. Voortaan heeft u deze afvalpas nodig wanneer u de milieustraat bezoekt. Het is namelijk uw legitimatiebewijs waarmee u van deze milieustraat gebruik mag maken. Andere legitimatiebewijzen gelden niet meer. Afvalpas gekoppeld aan uw huisadres De afvalpas is niet persoonsgebonden maar is gekoppeld aan uw woning en blijft bij verhuizing dan ook bij het bovenstaande adres behoren. Elke afvalpas heeft een uniek nummer dat is gekoppeld aan uw adres. Verlies of diefstal meldt u zo snel mogelijk bij Dar. De pas wordt dan geblokkeerd en u krijgt zo snel mogelijk een nieuwe afvalpas. Twee milieustraten Met uw nieuwe afvalpas kunt u gebruik blijven maken van de milieustraat aan de Kanaalstraat 401 in Nijmegen. Daarnaast kunt u nu ook gebruik maken van de nieuwe milieustraat op Bijsterhuizen 24-06 in Wijchen. Deze milieustraat in Bijsterhuizen is helemaal vernieuwd en aangepast zodat niet alleen bewoners van Wijchen maar ook bewoners uit Nijmegen daar nu terecht kunnen. Op de achterzijde ziet u hoe de milieustraat in Bijsterhuizen eruit ziet. Milieustraat Kanaalstraat Met de afvalpas verandert er voor u op de milieustraat aan de Kanaalstraat voorlopig niets. Alleen neemt u voortaan uw afvalpas mee wanneer u uw afval naar de milieustraat brengt. Met de afvalpas heeft u toegang tot de milieustraat, uw paspoort of rijbewijs geldt niet meer als toegangsbewijs voor de milieustraat. De milieustraat aan de Kanaalstraat gaat binnenkort ook verbouwd worden. De planning is dat deze verbouwing eind 2013 start. De openingstijden en tarieven voor het brengen van afval veranderen in 2013 niet, deze blijven zoals u gewend bent. De milieustraat blijft open tijdens de verbouwing. Milieustraat Bijsterhuizen De milieustraat in Bijsterhuizen is nu al verdeeld in twee delen: een deel met afvalsoorten die u gratis in kunt leveren (zoals metaal, hout, textiel, GFT, papier, glas etc. een deel met afvalsoorten waarvoor u vanaf 250 kilo € 0,14 per kilo betaalt, zoals puin, oude huisraad en restafval. Per jaar kunt u dus 250 kilo van deze afvalsoorten gratis wegbrengen. Brengt u meer dan 250 kilo, dan betaalt u € 0,14 per kilo. De ‘betaalde afvalsoorten’ worden gewogen op de weegbrug en door het scannen van uw afvalpas vastgelegd. Ook voor 2013 krijgt u 250 kilo gratis. Let op: op de vernieuwde milieustraat kunt u enkel nog met pin betalen. Wij gaan zorgvuldig met de verkregen gegevens om. Informatie die we met het scannen van de pas verkrijgen, wordt alleen gebruikt door Dar en de gemeente Nijmegen voor het bijhouden van de afvalsoorten en het goed laten functioneren van de milieustraat. Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met het Klantencontactcentrum van Dar. U kunt hen telefonisch bereiken van maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 17.00 uur via (024) 371 6000 of via
[email protected].
- 10 -
Communicatie en Representatie
P E R S B E R I C H T
Datum
Nummer persbericht
18 juni 2013
130618L
Inwoners Nijmegen ontvangen afvalpas in augustus 2013 Eind augustus 2013 ontvangt ieder huishouden in Nijmegen een afvalpas. De afvalpas wordt verstrekt door Dar en is het toegangsbewijs voor de milieustraat aan de Kanaalstraat in Nijmegen en de nieuwe milieustraat Bijsterhuizen in Wijchen. Afvalpas Met de afvalpas kunnen inwoners jaarlijks 250 kilo grof afval gratis brengen. Afval dat tot nu toe betaald moest worden. Met de afvalpas wil de gemeente Nijmegen dat de dienstverlening aan de inwoners eenduidig en betaalbaar is en oneigenlijk gebruik van de milieustraat voorkomen. Het afval dat op de beide milieustraten gratis weggebracht kan worden blijft met de invoering van de afvalpas gratis. De milieustraat Bijsterhuizen is verdeeld in 2 delen: een deel met betaalde afvalstromen (zoals puin en bouw en sloopafval) en gratis afvalstromen (zoals oud papier en textiel). Het grof afval wordt straks gewogen en tot en gewicht 250 kilo aan betaalde afvalstromen wordt niets in rekening gebracht. Boven dit quotum geldt een voordelig tarief van € 0,14 / kg. Zonder pasje geldt een tarief van € 0,21 /kg. De ophaaldienst van grof afval blijft gratis, maar het afval wordt daarbij wel afgerekend. Nieuwe milieustraten De milieustraat Bijsterhuizen is volledig vernieuwd en is vanaf 1 september 2013 voor Nijmegenaren met een afvalpas toegankelijk. De vernieuwde milieustraat is verdeeld in twee rijroutes, een rijroute voor de gratis afvalstromen en een rijroute voor de betaalde afvalstromen. Het afval dat overblijft na het verwijderen van het gratis afval, wordt gewogen en wordt verrekend met de 250 kilo van de afvalpas. De milieustraat aan de Kanaalstraat wordt op eenzelfde wijze ingericht. De werkzaamheden hiervoor beginnen eind 2013. Rond de zomer 2014 is ook de Kanaalstraat optimaal ingericht voor de gratis en betaalde afvalstromen en bijbehorende dienstverlening. Tot die tijd wordt de afvalpas gezien als legitimatiebewijs voor toegang tot de Kanaalstraat. De nieuwe dienstverlening met twee rijroutes en bijbehorende weging en verrekeningen gaat in als ook de Kanaalstraat is ingericht volgens deze eisen.
