AGE Algemene Vergadering 2013 Declaratie 17 May 2013
De Europese Unie is op een cruciaal moment gekomen en onderzoekt de hervorming van haar visie en haar bij voorrang belangrijkste domeinen, in het licht van de huidige economische toestand. Tewerkstelling, competitiviteit, groei, zekerheid, een duurzame toekomst en een goede levenskwaliteit en waardigheid voor allen zijn de gewettigde eisen van iedere lidstaat. Verstedelijking, economische mondialisering, klimaat- en demografische verandering zijn de universele tendensen die zowel versnellen als samen vallen. Zij zijn onderling verbonden en moeten samen worden onderzocht. Maar het accent dat thans door Europa wordt gelegd op economisch herstel houdt het gevaar in dat de belangrijkheid ontgaat van de specifieke noden van Europa’s verouderende bevolking, rekening houdend met de principes van intergenerationele solidariteit, billijkheid en rechtvaardigheid. Indien wij een toegankelijk milieu en de gezondheid van onze ouderen, welvaart of sociale participatienoden beschouwen als last gedragen door degenen die nog aan ’t werk zijn, gaan wij het essentiële voorbij.
Ouderen zijn een groeiende gevarieerde groep en een enorme
economische en sociale bron, die zal stijgen in aantal en kan groeien in kwaliteit.
Voor haar
ontwikkeling zijn een intelligent, duurzaam, inclusief en solidair milieu nodig dat toelaat aan ons allen een bijdrage te leveren en te slagen. Om een maatschappij voor alle leeftijden te bekomen is een holistische benadering nodig voor welzijn en actief ouder worden, die een collectieve verantwoordelijkheid inhoudt van besluitvormers op alle domeinen en actieve deelname van andere relevante betrokkenen voor het
voorstellen en toepassen van maatregelen om tegemoet te komen aan de noden van mensen wanneer ze ouder worden. Van de ander kant moeten organisaties van oudere personen een actieve rol spelen als initiatiefnemers van dit gemeenschappelijk werk, contacten leggen tussen alle betrokkenen en het toepassingsproces vergemakkelijken. In het kader van het Europees Jaar 2013 voor de Burger en overeenkomstig de Verklaring van de Algemene Vergadering van AGE met als doel een maatschappij te scheppen voor alle leeftijden, zullen de lidorganisaties van AGE relevante betrokkenen mobiliseren om een leeftijdvriendelijk milieu te scheppen in hun land, in ’t bijzonder door het aanmoedigen van een dialoog tussen alle bestuurlijke niveaus, de civiele samenleving en ondernemingen voor de creatie van een maatschappij voor alle leeftijden.
I.
De Algemene Vergadering van AGE van 2013 roept de Europese Unie en nationale leiders op voor :
De creatie van leeftijdvriendelijke oplossingen in de domeinen van : •
De arbeidsmarkt en werkplaatsen o
Voorwaarden voor gezond ouder worden te voorzien als voorwaarde voor langere arbeidsloopbanen;
o
Het verhogen van de effectieve pensioenleeftijd door meer actieve maatregelen te treffen tegen lange-duur-werkloosheid bij oudere personen, eerder dan het verlaten van
de
verplichte
pensioenleeftijd;
en
tevens
het
bestrijden
van
de
jeugdwerkloosheid als deel van een alles omvattende oplossing tot ondersteuning van de tewerkstelling; o
Versterking van de coördinatie tussen het arbeidsmarktbeleid van de regering en maatregelen van de sociale partners teneinde tewerkstelling te stimuleren;
o
Het behoud van bekwaamheden door het stimuleren van beroepsmobiliteit en levenslang leren, training in nieuwe vaardigheden, de erkenning van informele en niet-formele bekwaamheden, het anticiperen en sturen van loopbanen;
2
o
Vergemakkelijking van flexibiliteit en transitieperioden (bijvoorbeeld tussen studie en werk, tussen werk en pensioen, voor werkneemsters/nemers met zorgtaken, gebaseerd op officiële individuele of collectieve overeenkomsten;
o
Geef verantwoordelijkheid aan de werknemers en versterk hun bekwaamheid om zich aan te passen aan een voortdurend evoluerend arbeidsmilieu, erken hun bekwaamheden en ervaring die een voordeel zijn voor de werknemers en de onderneming;
o
Bestrijdt stereotiepen en leeftijdsdiscriminatie in tewerkstelling door bevordering van een positief beeld van oudere personen in de media;
o
Versterk
gendergelijkheid
en
kom
tegemoet
aan
de
noden
thuiszorgverstrekkers (meestal vrouwen) voor toegang tot rechten
van
de
van sociale
zekerheid, zowel op nationaal als EU-gebied, door middel van een wetsvoorstel voor loopbaanonderbrekingvergoeding voor zorg en in rekening
brengen van
zorgperiode voor de berekening van het pensioen.
•
Producten en diensten, gebouwen, vervoer, ICT (informatie- en communicatietechnieken), sociale participatie …. o
Opname van het “design voor allen” concept – gebaseerd op een begrijpelijk model voor sociale en functionele inclusie – vooraf aan het beslissingsproces in de sociale, technische, politieke en economische domeinen;
o
Onderneem meer de voorziening van een minimum aan toegankelijkheidsvereisten, door opname van criteria als levensruimte, kwaliteit, flexibiliteit en aanpasbaarheid, die rekening houden met onze zeer levensperioden.
variërende levensstijlen en variërende
Daglicht en helderheid, buitenruimte en natuurlijk milieu,
aanpasbaarheid woonst, uitgerust om tegemoet te komen aan de behoeften en zorg- en assistentievoorwaarden; o
Pas buurten aan en geschikt voor alle leeftijden teneinde de beste voorwaarden te bekomen voor een meer actieve en verscheiden levenswijze, veilig, inclusief, solidair in een vertrouwelijk milieu dat economisch, sociaal en emotioneel duurzaam is voor personen, families en gemeenschappen van alle leeftijden;
3
o
Pas woonsten
aan op een wijze voor toepassing van moderne technologieën,
zodanig dat oudere personen en gehandicapten in de mogelijkheid zijn profijt te halen uit hun potentieel voor een duurzaam en autonoom leven volgens hun individuele noden; o
Maak een toegankelijke en inclusieve openbaar vervoerinfrastructuur die kan worden gebruikt zonder belemmeringen, zowel wat vervoermiddel als vervoer binnen steden, regio’s en buitenland betreft.
o
Maak gebruik van de ervaring van oudere personen bij het ontwerpen van inclusieve systemen voor een toegankelijk milieu, goederen en diensten.
•
Sociale beschermingssystemen, sociale inclusie en dienstenvoorziening o
Garandeer een voldoende minimum inkomen voor oudere personen teneinde armoede te bestrijden en sociale exclusie te voorkomen – beschouwd als een fundamenteel recht om de waardigheid en onafhankelijkheid van iedereen te waarborgen overeenkomstig met artikel 1 van het Handvest van Grondrechten van de Europese Unie;
o
Bescherm de pensioenvoorzieningen op nationaal domein en voorzie een doeltreffend Europees toezicht en aan veiligheidsvoorschriften onderworpen systeem voor de financiële markten en instituten, teneinde voldoende bescherming te voorzien voor investeringen, supplementaire pensioensystemen en spaargeld;
o
Voorzie
algemene
en
niet-discriminerende
toegang
tot
gezondheidszorg,
inbegrepen respectvolle en empatische palliatieve zorg en
verzeker dat de
diensten worden aangeboden in begrijpelijke taal en volgens de noden van de patiënten onafhankelijk van hun financiële middelen en volgens de specifieke noden van diverse bevolkingsgroepen, inbegrepen oudere migranten; o
Coördineer beter de activiteiten tussen de verschillende gezondheids- en sociale diensten die oudere personen benodigen om goed gezond en onafhankelijk te blijven. Een holistische benadering van welzijn en actief ouder worden is nodig en dit is niet alleen een zaak van financies;
4
o
Waarborg individuele en voldoende pensioenrechten voor allen om een waardige oude dag te verzekeren, inbegrepen voor deze met
verrechtvaardigde
loopbaanonderbrekingen, meestal vrouwen; o
Verbeter gendergelijkheid voor alle leeftijden en vergemakkelijk een grotere deelname van vrouwen aan de arbeidsmarkt door leeftijd- en gendervriendelijke maatregelen in tewerkstelling, sociale beschermingssystemen en door een aangepast aanbod van kinderopvang en ouderenzorgfaciliteiten;
o
Ontwikkel een gemeenschappelijke methode voor de Europese Unie om de armoede en het respect voor waardigheid van oudere personen te evalueren en om de criteria te bepalen voor een voldoende inkomen bij ouderen in functie van persoonlijke noden. Een Europees refertebudget bijvoorbeeld zou daarvoor zeer nuttig zijn.
o
Steun
concrete initiatieven op het domein van de strijd tegen de sociale
eenzaamheid, zoals culturele en vrijetijdsactiviteiten; o
Tref maatregelen om misbruik van oudere personen te bestrijden en promoot een waardig levenseinde voor allen. Wek bewustheid op voor individuele en collectieve verantwoordelijkheid in het vergezellen van ieder van ons in de eindfase van ons leven.
Mobiliseer alle beleidsniveaus en andere betrokkenen •
Steun een Europees Convenant betreffende Demografische Verandering, dat zal trachten tot de creatie te komen van een noodzakelijke politieke en technische structuur om lokale en regionale beleidsvoerders en andere betrokkenen van de Europese Unie samen te brengen voor de bevordering van een leeftijdvriendelijk milieu;
•
Creëer door dit Convenant een Europees netwerk van leeftijdvriendelijke lokale en regionale autoriteiten, zowel stedelijk als landelijk, dezelfde visie verdedigend voor een maatschappij voor alle leeftijden, gebaseerd op het concept van de Wereld Gezondheid Organisatie voor een leeftijd-vriendelijk milieu;
5
•
Ontwikkel geïntegreerde nationale programma’s om initiatieven op lokaal en regionaal niveau te steunen en ervaring uit te wisselen tussen Lidstaten, teneinde andere landen te helpen gelijkaardige nationale programma’s toe te passen;
•
Neem de gelegenheid te baat van het aanbod van Strategie Europa 2020 voor een flinke, duurzame en inclusieve groei en de Richtlijnen i.v.m. Actief Ouder Worden aangenomen door EPSCO (EU-Raad van Ministers voor Tewerkstelling, Sociale Zaken, Gezondheid en Consumentenzaken) in december 2012 om het Europees Sociaal Model te vrijwaren door het waarborgen van voldoende, eerlijke en duurzame sociale beschermingssystemen en het versterken van algemene sociale samenhang;
•
Steun de acties ondernomen in het kader van Europees Partnerschap voor Vernieuwing betreffende gezond ouder worden en een leeftijdvriendelijk milieu;
•
Versterk in Lidstaten research die oplossingen evalueert en promoot om tegemoet te komen aan de noden van de verouderende bevolking op een wijze die eerlijk is voor alle generaties, terwijl bijdragend aan een duurzame en inclusieve groei in een Europa vrij van armoede;
•
Help lokale en regionale deelnemers bij te dragen aan de Kennis en Innovatie Gemeenschap voor gezond en actief ouder worden;
•
Steun gezondheidscompetitie en grotere concurrentie tussen “zilvere economie” nijverheden;
•
Bouw synergies tussen bestaande beleidsmethoden en financieringsprogramma’s van de Europese Unie en de beleidsinstrumenten en toepassingsprogramma’s van de Verenigde Naties i.v.m. ouder worden, teneinde zeker te zijn dat deze methoden een beter resultaat leveren in de bevordering van actief ouder worden en solidariteit tussen generaties;
•
Verbeter de samenhang en transparantie van de interne en externe werking van de Europese Unie door het organiseren van een dialooggroep met de
verschillende
betrokkenen wat de rechten van de ouderen betreft op Europees niveau.
6
II.
De Algemene Vergadering van 2013 van AGE roept de oudere personen zelf en hun organisaties op een actieve rol te spelen in de bevordering van een leeftijdvriendelijk Europa over gans de Europese Unie, in ’t bijzonder door :
•
gebruik te maken van de gelegenheid geboden door het Europees Jaar van de Burger en de verkiezingen voor een Europees Parlement om campagne te voeren bij politiek verantwoordelijke autoriteiten voor zaken die ouderen aanbelangen in ieder segment van het politiek beslissingsproces. Ontwerp gezamenlijk een manifest voor de verkiezingen van het Europees Parlement dat een leeftijdvriendelijke Europese Unie promoot;
•
Bevorder op lokaal domein dialoog, initiatieven, projecten, programma’s, enz. met het doel bewustmaking en eventueel de creatie van een leeftijdvriendelijk milieu.
Betrek alle
actoren en vergemakkelijk de toepassing van een leeftijdvriendelijk concept; •
Bevorder actief burgerschap en organiseer vergaderingen met lokale, regionale en nationale politiekers, beleidsvoerders of andere betrokkenen (research, werkgevers, syndicaten, niet-gouvernementele organisaties…) om hen aan te moedigen het initiatief te nemen tot steun van actief ouder worden, solidariteit tussen generaties en een leeftijdvriendelijk milieu;
•
Bericht de gemeente/streek/het land over de AGE Campagne voor een leeftijdvriendelijk Europa; verspreidt informatie over de potentiële voordelen i.v.m. de EU-Convenant betreffende Demografische Verandering door alle beleidsniveaus op de hoogte te brengen van de AGE Campagne;
•
Verzamel en promoot voordelen van duurzame en op bewijs gebaseerde goede praktijken i.v.m. de ontwikkeling van een leeftijdvriendelijk milieu;
•
Verbeter de vertegenwoordiging van de verscheidenheid van oudere burgers door allianties op te bouwen met verschillende gemeenschapsgroepen gebruik makend van een gemeenschappelijke taal.
----------------AGE Platform Europe is een Europees netwerk van 167 organisaties van en voor oudere personen van 50+, rechtstreeks vertegenwoordigend 30 miljoen ouderen in Europa.
7