Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek deeltijd. Hogeschool NOVI

Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek deeltijd Hogeschool NOVI

Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek deeltijd CROHO nr. 30100 Hogeschool NOVI

Hobéon® Certificering BV december 2008 Auditteam: W.L.M. Blomen R. J.M. van der Hoorn Ir. F. op de Beek Prof. ir. M. Bérénos Ir. A.T. de Bruijn J. Iddink Secretaris / onderwijskundige: Drs. G. W.M.C. Broers

INHOUDSOPGAVE 1. 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.5.1. 1.5.2. 1.5.3. 1.5.4. 1.5.5.

INLEIDING Functie van het rapport Bereik van de beoordeling Stichting Hoger Onderwijs NOVI Karakteristiek van de opleiding Verkeer en Logistiek Aanpak Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie Programma visitatie Verkeer en Logistiek, 26 januari 2007, 27 oktober 2008.

1 1 1 1 2 2 2 6 7 8 8

2.

BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Facet 1.2. Niveau Bachelor Facet 1.3. Oriëntatie HBO Onderwerp 2: Programma Facet 2.1. Eisen HBO Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma Facet 2.3. Samenhang Programma Facet 2.4. Studielast Facet 2.5. Instroom Facet 2.6. Duur Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing Onderwerp 3: Inzet van Personeel Facet 3.1. Eisen HBO Facet 3.2. Kwantiteit Personeel Facet 3.3. Kwaliteit Personeel Onderwerp 4: Voorzieningen Facet 4.1. Materiële Voorzieningen Facet 4.2. Studiebegeleiding Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg Facet 5.1. Evaluatie Resultaten Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld Onderwerp 6: Resultaten Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau Facet 6.2. Onderwijsrendement

9 9 9 12 15 17 17 19 21 23 25 27 28 31 34 34 36 37 39 39 40 42 42 44 46 47 47 49

3. 3.1. 3.2.

SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek deeltijd Integraal oordeel/ advies aan NVAO

51 51 52

Bijlage I: Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen auditoren. Bijlage II: Programma visitatie 26 januari 2007 en 27 oktober 2008.

1.

INLEIDING

1.1.

Functie van het rapport

Het onderhavige rapport bevat het advies aan de NVAO dat door Hobéon Certificering als Visiterende Beoordelende Instantie is opgesteld ten behoeve van de accreditatie van de in paragraaf 1.2 genoemde HBO bachelor opleiding.

1.2.

Bereik van de beoordeling

1.2.1. De Hogeschool NOVI, verzorgt de HBO bachelor deeltijdopleiding Verkeer en Logistiek. 1.2.2. De basis voor het onderzoek van Hobéon Certificering werd gevormd door de Management Review van de deeltijdopleiding Verkeer en Logistiek. In deze rapportage is de beoordeling omschreven van de opleiding Verkeer en Logistiek die door de Hogeschool NOVI in de variant wordt aangeboden:

Verkeer en Logistiek, deeltijd, crohonummer: 30100.

1.3.

Stichting Hoger Onderwijs NOVI

De verantwoordelijkheid voor de opleidingen van Hogeschool NOVI ligt bij de Stichting Hoger Onderwijs NOVI. Het bestuur van de Stichting Hoger Onderwijs NOVI is daarmee verantwoordelijk voor de kwaliteit en de continuïteit van de opleiding Verkeer en Logistiek. Het Stichtingsbestuur draagt zorg voor de uitvoeringsorganisatie en heeft samenwerking gezocht met DTV Consultants BV voor het ontwikkelen van de vernieuwde opleiding Verkeer en Logistiek. De Stichting Hoger Onderwijs NOVI biedt drie major opleidingen aan, waaronder Verkeer en Logistiek. De drie majors (Verkeer en Logistiek, Bedrijfskunde en ICT) zijn ondergebracht in drie zelfstandige faculteiten. De afzonderlijke faculteiten beschikken voor de uitvoering van de activiteiten over eigen personeel in loondienst of huren op basis van detacheringovereenkomsten personeel in van samenwerkingspartners. Voor de opleiding Verkeer en Logistiek is door het Stichtingsbestuur een samenwerkingsovereenkomst aangegaan met DTV Consultants als uitvoeringspartner. De verdere inrichting van de faculteit Verkeer en Logistiek vindt in nauwe samenwerking met DTV Consultants plaats. DTV consultants heeft zich, zo geeft de opleiding aan, in verregaande mate gecommitteerd aan NOVI Verkeersacademie. Dit gebeurt o.a. door het beschikbaar stellen van medewerkers, materialen en docentennetwerken en het verrichten van investeringen. DTV consultants wil haar activiteiten binnen het onderwijsveld nadrukkelijk binnen de organisatie uitvoeren onder de naam NOVI Verkeersacademie. Zowel het Stichtingsbestuur als DTV Consultants streven naar een duurzame relatie, waarbij de faculteit Verkeer en Logistiek een eigen juridische entiteit vormt. Ook is er sprake van de inbreng van deskundigheid vanuit DTV Consultants naar de faculteit Verkeer en Logistiek. Dit krijgt vorm door duurzame detachering van medewerkers van DTV Consultants bij de faculteit Verkeer en Logistiek waarbij DTV ook de nieuwe faculteitsdirecteur levert.

©Hobéon® Certificering Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek, Hogeschool NOVI 2.0 1

1.4.

Karakteristiek van de opleiding Verkeer en Logistiek

Een belangrijk kenmerk van deze deeltijdopleiding is de relatie tussen de opleiding en de eigen werksituatie van de student. In de documentatie is verder te lezen dat de opleiding die NOVI Verkeersopleidingen aanbiedt het beroeps- en functieprofiel en de daarvoor benodigde kennis en vaardigheden als uitgangspunt hanteert. De theorie uit de lessen komen studenten ook tegen in hun eigen praktijkomgeving. Dit impliceert dat het volgen van de opleiding en het hebben van een baan binnen de sector ‘zeker voordelen’ biedt. Gebruik wordt gemaakt van action learning waarbij de praktijkcase centraal staat uit de eigen werkomgeving evenals samenwerking in groepsverband, leren door reflectie en aandacht voor het eigen leerproces, i.c. leren te leren. Binnen de opleiding wordt gebruik gemaakt van een elektronische leeromgeving, het Leerplein. Via dit virtuele plein houden (mede)studenten en docenten met elkaar contact. Via het Leerplein kunnen studenten studiemateriaal downloaden en actuele informatie opvragen. Tijdens het eerste studiejaar verwerven de studenten de kennis om te kunnen functioneren binnen een verkeerskundig werkveld. In het tweede jaar ontwikkelen studenten de vaardigheden die zij nodig hebben om ‘…zelfstandiger problemen integraal aan te pakken en om hun oplossingen te onderbouwen’. Na het tweede studiejaar kunnen studenten de opleiding verlaten of kunnen zij de opleiding verder volgen om deze met een bachelor af te ronden. In de management review (pag. 8) wordt er op gewezen dat ‘De opleidingen aan de NOVI Verkeersacademie er voor zorgen, dat studenten in de loop van de opleiding steeds breder inzetbaar worden waardoor het rendement voor de werkgever steeds groter wordt’. Studenten stromen de opleiding binnen op een bepaald niveau en kunnen vrijstelling vragen voor studieonderdelen welke zij inhoudelijk reeds beheersen. Er worden eisen gesteld met betrekking tot relevante werkervaring. Deze wordt per studiejaar ‘gehonoreerd’ met studiepunten. Indien de relevante werkervaring onvoldoende is, kan de student deze studiepunten verwerven met een stageopdracht. De gemiddelde studiebelasting ligt rond de 16 uur per week voor studenten die beschikken over relevante werkervaring binnen een verkeerskundige werkomgeving. Is dit laatste niet het geval, dan ligt de studiebelasting hoger.

1.5.

Aanpak

1.5.1.

Beoordelingsprocedure en werkwijze

Bij de beoordeling van de betreffende opleidingsvariant deeltijd is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde “Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs”. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van die opleiding als voldoende kan worden beoordeeld. Voorafgaand aan het accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de opleiding voorbereid op de audit door een inhoudelijke toelichting te geven op het NVAO-Accreditatiekader.


Met betrekking tot het specifieke referentiekader van de betreffende opleidingsvariant geldt het volgende. De opleiding Verkeer en Logistiek heeft zich voor wat betreft beroepsprofiel, opleidingscompetenties en doelstelling tenminste gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de opleidingscompetenties, i.c. de ‘Beroepscompetenties van een Hbo-verkeerskundige van de Hoger Onderwijs Groep Bouw & Ruimte, juni 2003’, zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleidingen en het beroepenveld. (Zie onder facet 1.1.: “Domeinspecifieke Eisen”). Het auditteam heeft dit opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en passend is voor een opleiding Verkeer en Logistiek op Hbo-niveau. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het gaat hier om een analyse en beoordeling van door de opleiding aangeleverde schriftelijke informatie: Management Review – MR; Studiegids; Onderliggende documentatie betrekking hebbend op bijvoorbeeld: strategische keuzen en de positie in de markt, onderwijs- examenregeling, interne organisatie, de (systematiek van) interne kwaliteitszorg en de daarmee samenhangende interne managementrapportages en verbetermaatregelen, beroeps- en opleidingsprofielen, (validatie) eindkwalificaties, curricula en de interne en externe evaluatie daarvan, werkvormen, toetsing en beoordeling, kwantitatief en kwalitatief personeelsbeleid, instroombeleid, studiebegeleiding, onderwijsrendement. Op basis van de door de hogeschool resp. opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de deeltijdopleiding. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Audits 26 januari 2007 en 27 oktober 2008 De audit op 26 januari 2007 was gericht op een actieve ‘controle’ door middel van een visitatie1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten: twee externe onafhankelijke deskundigen op het gebied van verkeer en logistiek, één student, één lead auditor, één auditor ‘onderwijs’ vanuit Hobéon Certificering en één secretaris, eveneens vanuit Hobéon Certificering.

1

De visitatie heeft op 26 januari 2007 plaatsgevonden. Een aanvullende visitatie heeft op 27 oktober 2008 plaatsgevonden.


Onder ‘controle’ moet hier worden verstaan, dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en, daar waar het de huisvesting en materiële voorzieningen betreft, ook door eigen waarneming. De additionele, tijdens de visitatie geraadpleegde, documentatie behelsde ondermeer: overzichten van de samenstelling van de werkveld-gremia waarmee de opleiding overleg voeren; verslagen van die bijeenkomsten met het werkveld; overzicht cv’s van (gast)docenten; netwerkoverzicht docenten; verslagen van gesprekken met docenten; verslagen van docentevaluaties; verslagen van studievoortganggesprekken met studenten; detailbeschrijving van modules, cases en de daaraan gekoppelde opdrachten; stageverslagen en -beoordelingen; de ‘beroepsproducten’ die gedurende de opleiding door studenten worden opgeleverd; de ‘eindproducten’ van studenten. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele -, organisatorische -, materiële -, en ruimtelijke voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde facetten beoordeeld, op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp is gegeven. Een en ander werd vastgelegd in een conceptrapport dat aan de opleiding is voorgelegd voor een toets op feitelijke onjuistheden. De eerste rapportage, opgesteld naar aanleiding van de audit op 26 januari 2007, bevatte voor de facetten 2.2, 2.8 en 6.1 de score ‘onvoldoende’. Dit impliceerde dat de opleiding toen op twee van de zes onderwerpen een ‘onvoldoende’ scoorde. Dit was voor het auditteam reden om de opleiding toen met een ‘onvoldoende’ te beoordelen, een oordeel dat door de NVAO is overgenomen en bevestigd in een schrijven d.d 15 januari 2008 aan de opleiding. Bij besluit van 16 april 2008 heeft de NVAO de aanvraag om accreditatie van de opleiding Verkeer & Logistiek definitief afgewezen. De kern van het oordeel van Hobéon Certificering naar aanleiding van de eerste audit op 26 januari 2007 was de constatering dat de opleiding op een aantal punten nog te weinig diepgang had, om aan het niveau dat van een hbo-bachelor verwacht wordt te voldoen. Sinds de eerste audit op 26 januari 2007 heeft NOVI gewerkt aan het verbeteren van de opleiding Verkeer & Logistiek. Langs deze weg, aldus de NVAO, was het mogelijk om op een later tijdstip alsnog tot een positief accreditatiebesluit te komen van de genoemde opleiding. Daarvoor was wel noodzakelijk dat de door NOVI geïnitieerde verbeteringen er vervolgens toe moeten leiden dat de opleiding aan het Accreditatiekader voldoet én dat de opleiding opnieuw door een VBI wordt beoordeeld en daarbij in orde zou worden bevonden. De opleiding, i.c. NOVI Verkeersacademie, kon dan vervolgens een nieuwe accreditatieaanvraag indienen, vergezeld van een aangevuld VBI-rapport.


NOVI Verkeersacademie heeft Hobéon Certificering gevraagd een tweede audit uit te voeren van de opleiding Verkeer & Logistiek. De expliciete focus van de audit zou dan moeten liggen op die facetten die door het auditteam in januari 2007 als onvoldoende bestempeld zijn. Voorafgaand aan de audit op 27 oktober 2008 heeft NOVI aan de leden van het auditteam een uitgebreid pakket documentatie gestuurd waarin opgenomen: een aangepaste Management Review t.b.v. de aanvullende visitatie op 27 oktober 2008; studiemateriaal uit het tweede tot en met het vierde studiejaar; een handleiding werkplekscan; een studie instructie voor de studenten; de afstudeerhandleiding; beoordelingsformulieren van het Plan van Aanpak, de scriptie, de presentatie en het procesverslag. Tijdens de audit op 27 oktober 2008 heeft het auditteam toetsen/tentamens en producten van studenten bestudeerd. Deze additionele audit bestond uit twee onderdelen: gesprekken met vertegenwoordigers van NOVI Verkeersacademie waarin werd ingegaan op de door de opleiding geïnitieerde verbeteracties en de toetsing van de kwaliteit van door studenten geschreven producten. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij opgenomen de gronden waarop dat oordeel is gebaseerd. Wij hebben er voor gekozen om in deze rapportage, daar waar het bevindingen betreft naar aanleiding van de audit op 27 oktober 2008, dit expliciet aan te geven.


1.5.2.

Beslisregels

Volgens de NVAO-Beslisregels Accreditatie kan een onderwerp slechts ‘onvoldoende’ of ‘voldoende’ scoren. Een facet kan evenwel, volgens diezelfde regels, ‘onvoldoende’, ‘voldoende’, ‘goed’ of ‘excellent’ scoren. Met dit als uitgangspunt, heeft Hobéon onderstaande beslisregels toegepast. Onderwerp A. Een onderwerp scoort ‘voldoende’, indien alle facetten van dat onderwerp tenminste ‘voldoende’ hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp ‘onvoldoende’ en de overige tenminste ‘voldoende’ hebben gescoord, mits een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score ‘onvoldoende’. B.

Een onderwerp scoort ‘onvoldoende’, indien één facet van dat onderwerp ‘onvoldoende’ heeft gescoord en voor dit facet geen acceptabel verbeterplan beschikbaar is.

C.

Een onderwerp scoort ‘onvoldoende’, indien meer dan één facet van dat onderwerp ‘onvoldoende’ heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn.

Facet D. Binnen de beoordeling van een facet is ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie: beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven, dan omgekeerd; primaire processen wegen zwaarder dan secundaire. Extra aantekening E.

2

Indien voor een onderwerp een hogere score dan ‘voldoende’ gerechtvaardigd is, wordt dat als ‘extra aantekening’ vermeld en wel met inachtneming van onderstaande regels: een onderwerp krijgt de extra aantekening ‘goed’, indien alle facetten van dat onderwerp ‘goed’ hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp ‘voldoende’ en de overige facetten ‘goed’ of ‘excellent’ hebben gescoord;2 een onderwerp krijgt de extra aantekening ‘excellent’, indien alle facetten van dat onderwerp ‘excellent’ hebben gescoord of indien één facet van dat onderwerp ‘goed’ en de overige facetten ‘excellent’ hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening, indien één van de facetten van dat onderwerp ‘onvoldoende’ heeft gescoord.

Het NVAO-Accreditatiekader onderscheidt bij onderwerp 2 (“Programma”) acht facetten. Eén ervan betreft de duur van de opleiding. Het daarbij vermelde criterium (240 ECTS) is evenwel geen (kwaliteits)criterium, maar een formele vereiste waaraan het programma van een opleiding a priori moet voldoen, wil zij überhaupt in aanmerking kunnen komen voor een HBO Bachelor accreditatie. ‘Duur’ is derhalve van een andere orde dan -bijvoorbeeld- ‘Kwaliteit Personeel’ of ‘Onderwijsrendement’. Bij de beslissing of het onderwerp “Programma” een extra aantekening ‘goed’ dan wel ‘excellent’ verdient, wordt het facet ‘Duur’ dan ook buiten beschouwing gelaten.


1.5.3.

Auditteam

Het auditteam was als volgt samengesteld: Voorzitter:

De heer W. L. M. Blomen (audit 26/01 2007) De heer R.J.M. van der Hoorn (audit 27/10 2008) Leden: De heer F. op de Beek (beide audits) De heer M. Bérénos (beide audits) De heer J. Iddink (studentlid audit 26/01/07) Onderwijskundige: De heer A.T. de Bruijn (audit 26/01 2007) Secretaris/onderwijskundige: De heer G. W. M. C. Broers (secretaris: 26/01 2007. Secretaris en onderwijskundige: 27/10 2008) Bij het samenstellen van het auditteam heeft Hobéon Certificering er zorg voor gedragen, dat de voor de beoordeling van de opleiding Verkeer en Logistiek noodzakelijke expertise aanwezig is. Expertise met betrekking tot de onderwijskundige aspecten (i.c. het primaire proces, de ondersteunende processen en de organisatorische context) en expertise met betrekking tot de inhoudelijke aspecten (i.c. het programma in relatie tot het specifieke domein). De lead auditor, de heer Blomen, heeft inmiddels aan een groot aantal audits binnen het hoger onderwijs deelgenomen als lead auditor. Hij is directeur van Hobéon Certificering en heeft inmiddels ruim 25 jaar ervaring op bestuurlijk niveau binnen het hbo. De heer R.J.M. van der Hoorn heeft inmiddels een groot aantal audits in het kader van accreditatie geleid binnen verschillende domeinen. Hij is mededirecteur van Hobéon Certificering en heeft inmiddels ruime ervaring op bestuurlijk niveau binnen het hbo. De vakdeskundige resp. werkvelddeskundige de heren Bérénos en Op de Beek hebben zich in hun beoordeling met name gericht op de kwaliteit, actualiteit en relevantie van (i) het richtinggevend domeinspecifieke kader, (ii) de eindkwalificaties, (iii) de programma-inhoud en (iv) de interactie tussen opleiding en werkveld. Bovendien hebben zij de kwaliteit van het personeel en het gerealiseerde niveau beoordeeld. De heer Bérénos heeft zich in binnen- en buitenland beziggehouden met vervoersystemen. Hij heeft daarnaast door zijn docentschap aan de NHTV in Breda en hoofddocentschap aan de Universiteit van Hasselt ook een goed beeld van de eisen die binnen het hoger onderwijs gesteld worden aan afgestudeerden van opleidingen op het terrein van verkeer en logistiek. De heer Op de Beek heeft goed zicht op hetgeen binnen het werkveld gevraagd wordt van afgestudeerden van dit type opleidingen. Hij heeft zowel nationale als internationale overheden geadviseerd bij vraagstukken op het terrein van transportsystemen. Ook bij zijn huidige werkgever, TNO, houdt hij zich bezig met mobiliteit en logistieke systemen. Beide externe auditoren hebben dan ook op grond van hun ervaring en positie in het werkveld een goed zicht op de eisen die vanuit de verschillende deelgebieden in het werkveld gesteld worden aan professionals op het terrein van verkeer en logistiek op hbo-niveau. De deskundige ‘onderwijs’, de heer De Bruijn, heeft zich vooral gericht op de kwaliteit van de processen die direct en indirect de uitvoering van het programma raken. Hij heeft in zijn vorige functie ervaring opgebouwd die hem in staat stelt de programmaopbouw, het onderwijsproces en de organisatorische context waarbinnen de uitvoering plaatsvindt, te beoordelen in het perspectief van de eisen die aan hboopleidingen gesteld worden. De heer Iddink is als studentlid betrokken geweest bij de audit. Hij is thans student Verkeerskunde aan de NHTV in Breda. Voor de curricula vitae: zie Bijlage I.


1.5.4.

Deelnemers visitatie

Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. Voor een volledig overzicht van de deelnemers aan de visitatie: zie Bijlage II.

1.5.5.

Programma visitatie Verkeer en Logistiek, 26 januari 2007, 27 oktober 2008.

Zie Bijlage II.


2.

BEVINDINGEN EN BEOORDELING

Onderwerp 1: Doelstellingen Opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie HBO.

Facet 1.1. Domeinspecifieke Eisen Criterium Het facet ‘Domeinspecifieke Eisen’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen Het auditteam constateert dat de opleiding zich wat eindkwalificaties betreft op het document ‘Beroepscompetenties van een hbo-Verkeerskundige van de Hoger Onderwijs Groep Bouw & Ruimte’, gepubliceerd in juni 2003. Dit profiel is geschreven door drie bekostigde hogescholen die opleidingen op dit terrein verzorgen: de NHTV, de Christelijke Hogeschool Windesheim en de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. De basis voor het beroepsprofiel ligt in het domein Build Environment. Behalve Verkeerskunde behoren ook vakgebieden zoals Bouwtechnische Bedrijfskunde, Civiele techniek en Milieukunde tot dit domein. Het profiel van de hbo-verkeerskundige laat zich als volgt samenvatten: het taakgebied heeft betrekking op onder meer het diagnosticeren van mobiliteitsproblemen en het opstellen, implementeren en evalueren van mobiliteitsbeleid. De producten variëren van plannen en adviezen tot financiële doorrekeningen, en komen tot stand in nauw overleg met belanghebbenden en vertegenwoordigers uit andere disciplines. NOVI Verkeersacademie heeft dit profiel in grote lijnen overgenomen. Wel heeft men op een aantal punten het profiel aangepast zo geeft de opleiding aan. Op 15 november 2006, zo blijkt uit de documentatie, heeft de beroepenveldcommissie van NOVI het beroepsprofiel besproken en gevalideerd. Bij deze legitimering zijn relevante partijen betrokken geweest waaronder representanten van gemeenten/overheid en organisaties werkzaam op het terrein van verkeer en mobiliteit. Uit de documentatie blijkt dat de opleiding een ‘interne brainstormsessie’ heeft georganiseerd waar dit profiel besproken is. In de documentatie is aangegeven dat de opleiding er naar streeft om de samenwerking met andere partijen te bevorderen. Dit gebeurt, behalve door het betrekken van het beroepenveld en opleidingsinstellingen bij het vaststellen van nationaal en internationaal geaccepteerde eindkwalificaties, ook door het bevordering van de continuïteit van de opleidingen. Aan de onderkant van de opleidingen gebeurt dit door het waarderen van eerder verworven kennis bij andere opleiders en aan de bovenkant door het bevorderen van doorstroommogelijkheden. Uit recentelijk door de opleiding aan het auditteam beschikbaar gestelde documentatie blijkt dat de opleiding expliciete aandacht zal gaan besteden aan de mogelijkheden voor studenten om door te stromen naar vervolgopleidingen, in het bijzonder masteropleidingen. Een van de initiatieven die de opleiding zal nemen betreft de mogelijkheid om vakken uit het schakelprogramma op te nemen in het curriculum van de opleiding Verkeer en Logistiek (het volgen van een dergelijk schakelprogramma wordt door het wetenschappelijk onderwijs als voorwaarde gesteld aan hbo abituriënten om te kunnen instromen in het WO). Ook is er sprake van het borgen van de kwaliteit van, in het bijzonder, het eindniveau van de opleidingen door externen te laten participeren bij het verdedigen van de eindscriptie en door het uitwisselen van docenten tussen de verschillende samenwerkende partners zowel nationaal als internationaal.


Daarnaast is bij het opstellen van de competenties gebruik gemaakt van het document ‘Bachelor of Built Environment, een toekomstige profielbeschrijving’ (Den Haag, HBO-Raad, 2006). De hierin geformuleerde domeincompetenties zijn vergeleken met het beroepenprofiel van NOVI Verkeersacademie. Tijdens de vergelijking zijn de volgende zaken opgevallen, aldus de opleiding: de wijze waarop de domeincompetenties en de beroepscompetenties en activiteiten van de NOVIopleiding zijn geformuleerd maakt het lastig deze één op één te vergelijken. binnen de domeincompetenties worden andere (eind)producten onderscheiden dan binnen het door NOVI gehanteerde beroepsprofiel. Zo wordt binnen de domeincompetenties gesproken van de producten ‘een ontwerp’, ‘een uitvoeringsplan’ en ‘onderhouds- en beheersplan’. In het NOVIberoepsprofiel wordt gesproken over een verkeerskundig (beleids)plan, waarbij de term ‘plan’ hier wel in de breedste zin van zijn betekenis wordt bedoeld. Het auditteam heeft het document bestudeerd waarin het beroepsprofiel en de beroepscompetenties van de Hbo-verkeerskundige beschreven zijn. Hierin zijn de verschillende kerntaken van de Hbo-verkeerskundige verder op een heldere wijze uitgewerkt. Ter adstructie geven wij het volgende voorbeeld: Beroepscompetentie: Opstellen van verkeersbeleid. De hierbij behorende kerntaak luidt: Het maken en/of beoordelen van een verkeersplan. Vervolgens is deze kerntaak uitgewerkt in activiteiten behorend bij deze kerntaak zoals het inventariseren van de locatie en de situatie, het opstellen van verkeerskundige modellen en het kunnen visualiseren van een verkeerskundig plan. De opleiding richt zich primair op mbo’ers die in deeltijd een hbo-diploma willen verwerven, reden waarom de opleiding naast een hbo-bachelorniveau ook een tweede eindniveau hanteert, het ‘kort hbo-niveau’ zoals de opleiding het zelf uitdrukt. De opleiding heeft in 2003 interviews gehouden met werkgevers waaruit gebleken is dat er ook behoefte bestaat aan verkeerskundigen die een tweejarige opleiding Verkeer en Logistiek gevolgd hebben. De opleiding heeft de verschillen tussen deze korte tweejarige hbo-opleiding en de vierjarige bacheloropleiding in voldoende mate uitgewerkt. In aanvullende documentatie heeft de opleiding het onderscheid tussen kort-hbo competenties en ‘generieke hbo-competenties’ op een heldere wijze uitgewerkt. Ten aanzien van internationalisering is het auditteam tijdens de audit op 26 januari 2007 gebleken dat er ten tijde van de audit nog weinig gebeurde ten aanzien van internationalisering. Het auditteam heeft toen de verschillende studieonderdelen uit het eerste en tweede studiejaar bestudeerd. Uit nadien toegestuurde, aanvullende documentatie is het auditteam gebleken dat de opleiding werk wilde maken van het verder implementeren van het aspect ‘internationalisering’ in het studieprogramma. Dit zou moeten gebeuren door het bespreken van ‘internationaal georiënteerde’ artikelen, het schrijven van een essay over de verschillen tussen de Nederlandse- en internationale aanpak op het terrein van verkeersveiligheid en de wet- en regelgeving vanuit Brussel. Voor de vakken Openbaar vervoer en Verkeersveiligheid wilde de opleiding meer gebruik gaan maken van internationale literatuur. Binnen de bovenbouw zou dan vanaf 2007-2008 het vak Internationalisering zijn intrede doen binnen het studieprogramma, waarbij het Nederlandse beleid en de Nederlandse aanpak vergeleken worden met die in andere landen. Audit 27 oktober 2008 Het auditteam constateert dat de opleiding thans het aspect ‘internationalisering’ in de onderbouw heeft vormgegeven door studenten binnen het vak ‘Communicatie’ een samenvatting te laten schrijven van een aantal internationaal georiënteerde artikelen. Het betreft artikelen waarin actuele ontwikkelingen in het buitenland op het terrein van verkeer en logistiek besproken worden. Binnen ‘Omgevingsrecht’ wordt aandacht besteed aan de wet- en regelgeving vanuit ‘Brussel’.


Vanaf 2007-2008 zijn ook de inrichting en de beleidsorganisatie van de Europese Commissie en de verhouding tussen de Europese- en nationale wettelijke kaders een onderwerp in het curriculum. In de bovenbouw van de opleiding Verkeer & Logistiek wordt aan internationalisering aandacht besteed door een apart vak ‘Internationalisering’ in het curriculum. Voor het vak ‘Verkeersveiligheid’ maakt de opleiding gebruik van (met name) Engelstalige literatuur. Binnen het vak ‘Mobiliteit’ wordt eveneens gebruik gemaakt van internationale literatuur. Tenslotte dienen studenten bij hun afstuderen expliciet gebruik te maken van internationale literatuur. De opleiding merkt in dit verband op dat bij de beoordeling van de scriptie gelet zal worden op de kwaliteit van de door de student geraadpleegde internationale literatuur. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende gelet op de volgende waarnemingen: de opleiding Verkeer en Logistiek hanteert opleidingskwalificaties die zijn geformuleerd op basis van onderzoek binnen het werkveld. De opleiding maakt hierbij ook gebruik van opleidingskwalificaties van aan het vakgebied gerelateerde vakgebieden; de opleiding beschikt over voldoende relevante contacten met het beroepenveld; naar aanleiding van de audit op 27 oktober 2008 constateert het auditteam dat het thema ‘internationalisering’ in voldoende mate in het curriculum is opgenomen. Het auditteam merkt op dat het te overwegen valt, in zoverre dit met deeltijd studenten te regelen is, buitenlandse excursies in het studieprogramma op te nemen.


Facet 1.2. Niveau Bachelor Criterium Het facet ‘Niveau Bachelor’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen In het document ‘Beroepscompetentieprofiel Studiejaar 2006-2007’ is aangegeven dat voor de afgestudeerde hboverkeerskundige geldt dat deze dient te beschikken over competenties om medewerkers met verschillende expertise bij elkaar te brengen en op deze wijze een constructieve samenwerking tot stand te brengen. De verkeerskundige moet kunnen omgaan met belangentegenstellingen (zowel maatschappelijke als disciplinaire) en moet kunnen onderhandelen. Daarnaast moet hij goed kunnen schakelen tussen het strategische niveau en het operationele niveau. De verkeerskundige is in staat om op basis van zijn kennis en vaardigheden vraagstukken op het terrein van de verkeerskunde te analyseren en zijn professionele inzichten te vertalen in praktische oplossingen. De hbo-opleiding Verkeerskunde moet studenten in theoretische- en praktische zin voorbereiden op een functie in de beroepspraktijk. De verkeerskundige op hbo- niveau moet in staat zijn tijdig ontwikkelingen en veelomvattende, ongestructureerde problemen op management- en beleidsniveau te signaleren en daarvoor adequate oplossingen aan te dragen. De verkeerskundige moet kunnen analyseren, de problematiek modelmatig kunnen benaderen en trends kunnen signaleren. Hij dient in staat te zijn op creatieve en proactieve wijze inhoud en vorm te geven aan vragen vanuit organisaties en overheden. Uit het competentieprofiel van de opleiding is de relatie af te leiden tussen het competentieprofiel en de Dublin Descriptoren. Daartoe heeft het auditteam de notitie ‘Beroepscompetentieprofiel studiejaar 2006-2007’ en het document ‘Bachelor of Built Environment, een toekomstgerichte profielbeschrijving’ bestudeerd. In laatstgenoemd document is expliciet aandacht besteed (pag. 31-32) aan het bachelorniveau van de opleiding. In onderstaand overzicht is een selectie gemaakt van de door de opleiding gehanteerde competenties gekoppeld aan de vijf Dublin Descriptoren. Dublin Descriptoren HBO bachelor [NVAO] kennis en inzicht: heeft aantoonbare kennis en inzicht van een vakgebied, waarbij wordt voortgebouwd op het niveau bereikt in het voortgezet onderwijs en dit wordt overtroffen; functioneert doorgaans op een niveau waarop met ondersteuning van gespecialiseerde handboeken, enige aspecten voorkomen waarvoor kennis van de laatste ontwikkelingen in het vakgebied is vereist.

toepassen kennis en inzicht: is in staat om zijn/haar kennis en inzicht op dusdanige wijze

Generieke HBO-kwalificaties

Voorbeeld competenties Verkeer & Logistiek

brede professionalisering: kan zelfstandig taken uitvoeren als beginnend beroepsbeoefenaar in een organisatie en is toegerust voor de verdere professionalisering van de eigen beroepsuitoefening.

Het kunnen diagnosticeren van verkeersproblemen.

multidisciplinaire integratie: integreert vanuit het perspectief van beroepsmatig handelen kennis, inhoud en vaardigheden op verschillende vakgebieden.

Het maken en beoordelen van een verkeersplan.

probleemgericht werken: definieert en analyseert complexe probleemsituaties zelfstandig.


toe te passen, dat dit een professionele benadering van zijn/haar werk of beroep laat zien, en beschikt verder over competenties voor het opstellen en verdiepen van argumentaties en voor het oplossen van problemen op het vakgebied.

wetenschappelijk onderzoek: past uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek toe bij vraagstukken waarmee hij in zijn beroepsuitoefening wordt geconfronteerd. creativiteit en complexiteit in handelen: weet om te gaan met vraagstukken waarvan het probleem op voorhand niet duidelijk is omschreven en waarop standaardprocedures niet van toepassing zijn.

oordeelsvorming: is in staat om relevante gegevens te verzamelen en te interpreteren (meestal op het vakgebied) met het doel een oordeel te vormen dat mede gebaseerd is op het afwegen van relevante sociaalmaatschappelijke, wetenschappelijke of ethische aspecten

methodisch en reflectief denken en handelen: stelt realistische doelen, pakt werkzaamheden planmatig aan en reflecteert op het beroepsmatig handelen.

Beoordelen van effecten van verkeersmaatregelen en het adviseren over aanpassingen van verkeersbeleid.

besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid: toont zich betrokken bij maatschappelijke, in het bijzonder ethische vragen die samenhangen met de beroepspraktijk

Het leggen van een verbinding tussen eisen en ambities op strategisch niveau en de mogelijkheden en beperkingen op operationeel niveau en hierover kunnen communiceren met actoren.

sociaalcommunicatieve bekwaamheid: communiceert en werkt samen met anderen in een multiculturele, communicatie: is in staat om informatie, ideeën internationale of multidisciplinaire en oplossingen over te brengen werkomgeving. op een publiek bestaande uit basiskwalificering voor specialisten of niet-specialisten. managementfuncties: kan eenvoudige leidinggevende en managementtaken uitvoeren.

leervaardigheden: bezit de leervaardigheden die noodzakelijk zijn om een vervolgstudie die een hoog niveau van autonomie veronderstelt, aan te gaan.

transfer en brede inzetbaarheid: past kennis, inzichten en vaardigheden toe in uiteenlopende beroepssituaties.

brede professionalisering: kan zelfstandig taken uitvoeren als beginnend beroepsbeoefenaar in een organisatie en is toegerust voor de verdere professionalisering van de eigen beroepsuitoefening.

Opstellen van verkeerskundige modellen.

Kan omgaan met dilemma’s: keuzes tussen geld en maatschappelijke, sociaal wenselijkheid en tussen geld en verkeerskundige kwaliteit.

Communiceren van een (beleids)advies aan verschillende doelgroepen. Het ontwerpen en begeleiden van een planvormingsproces waarbij vele actoren zijn betrokken afkomstig uit diverse disciplines. Volgen en analyseren van ontwikkelingen op het terrein van mobiliteit en ruimte. Vertalen van opdracht naar concreet en realiseerbaar onderzoeksvoorstel.

Behoudt actuele kennis van het vakgebied.


Oordeel: Voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de eindkwalificaties en de daarvan afgeleide competenties bevatten de elementen waar de Dublin Descriptoren betrekking op hebben; de eindkwalificaties sluiten aan bij de vijf dimensies van de Dublin Descriptoren, zij zijn in voldoende mate in het programma verankerd in termen van ‘gedragsindicatoren’ en competenties.


Facet 1.3. Oriëntatie HBO Criteria Het facet ‘Oriëntatie HBO’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding Verkeer en Logistiek voldoet aan de criteria van dit facet zijn er gesprekken gehouden met het management van de opleiding en docenten. De huidige doelstellingen van de opleiding zijn gebaseerd op de beroepsprofielen van Hoger Onderwijs Groep Bouw & Ruimte, de wensen vanuit het beroepenveld, de docenten en de inhoud van vergelijkbare opleidingen. De domeincompetenties, geformuleerd door een projectgroep van de HBO-raad (september 2006), komen in grote lijnen overeen met het opleidingsprofiel, zo constateert het auditteam. De leden van de beroepenveldcommissie adviseren de opleiding over de inhoud van het onderwijs en de afstemming met de beroepspraktijk. De leden van de beroepenveldcommissie zijn afkomstig uit zowel het bedrijfsleven als de overheid (gemeente Almere en Dordrecht). Zij adviseren de opleiding over de inhoud van het onderwijs en de afstemming met de beroepspraktijk. De beroepenveldcommissie participeert bijvoorbeeld in discussies over de competenties in beroepsprofielen, de stagedoelen, het curriculum en dergelijke. De beroepenveldcommissie komt een aantal keren per jaar bij elkaar waarbij nieuwe ontwikkelingen in het beroepenveld die versneld moeten worden geïmplementeerd in het onderwijs ter sprake komen. De opleiding heeft het in landelijk verband opgestelde beroeps- en competentieprofiel van de opleiding gebruikt als basis voor de opleidingskwalificaties en doelstellingen, zo blijkt uit documenten. De hierin opgestelde set competenties kunnen, zo constateert het auditteam, op verschillende niveaus worden beheerst: Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3

Niveau 4

Effectief gedrag vertonen als de omgeving daar aanleiding toe geeft. Trefwoorden hierbij zijn: uitvoeren, in opdracht van. Effectief gedrag vertonen op basis van eigen initiatief. Trefwoorden: oplossen en kunnen analyseren. Effectief gedrag van anderen versterken, in het bijzonder door voorbeeldgedrag. Trefwoorden hierbij zijn: integreren, ontwikkelen, transfer van kennis en vaardigheden. Effectief gedrag van anderen binnen de organisatie inspireren en daarmee binnen de (het) organisatie (onderdeel) het niveau van de competentie verhogen. Trefwoord hierbij is: kennis genereren.

De opleiding is, zo is het auditteam gebleken na bestudering van de documenten, gericht op het kunnen toepassen van het geleerde in de praktijk. Dat wil zeggen: tijdens de opleiding komt de eigen praktijk van de deelnemers veelvuldig aan bod, lesvoorbeelden zijn afkomstig uit de werksituatie van de student en ook de toetsing is vaak zodanig dat de opdrachten betrekking hebben op de eigen werksituatie. Volgens het auditteam is hierdoor de aansluiting op de praktijk voldoende geborgd: door de voortdurende relatie tussen opleiding en eigen werkomgeving leert de student het geleerde direct toe te passen in de praktijk.


Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de eindkwalificaties zijn ontleend zijn aan de door het beroepenveld opgestelde beroepsprofiel; de opleiding heeft de landelijk overeengekomen eindkwalificaties nader uitgewerkt en wel zodanig, dat zij als actueel kunnen worden gekwalificeerd; in de van het beroepsprofiel afgeleide opleidingskwalificaties worden in voldoende mate ook op het niveau van de beginnende beroepsbeoefenaar op het terrein van verkeer en logistiek geformuleerd.

SAMENVATTEND OORDEEL “DOELSTELLINGEN OPLEIDING”: Het auditteam beoordeelt het onderwerp ”Doelstelling Opleiding” voor de opleiding Verkeer en Logistiek als voldoende omdat: de opleiding in voldoende mate zicht heeft op de ontwikkelingen in het werkveld en dit inzicht in voldoende mate vertaald heeft naar opleidingsdoelstellingen waarbij het werkveld in landelijk en regionaal verband betrokken is; de opleiding voldoende relaties heeft met het met name nationale werkveld. De relaties met het beroepenveld buiten Nederland zal verder geïntensiveerd moeten worden.


Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing.

Facet 2.1. Eisen HBO Criteria Het facet ‘Eisen HBO’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen Uit gesprekken met docenten is het auditteam gebleken dat zij in voldoende mate op de hoogte zijn van recente vakmatige ontwikkelingen en de welke mate waarin zij hier tijdens hun lessen aandacht aan besteden. De docenten zijn in de regel werkzaam in de praktijk en brengen de praktijk in voldoende mate in de opleiding. De visie van de opleiding op het vakgebied Verkeer en Logistiek is af te leiden uit verschillende documenten. Hieruit blijkt dat de aansluiting op de beroepspraktijk door de opleiding als volgt geborgd is: de opleiding gaat uit van landelijk vastgestelde eindkwalificaties; het onderwijs is gericht op het oplossen van vraagstukken uit de beroepspraktijk van de verkeerskundige; nieuwe ontwikkelingen in het beroepenveld worden binnen de opleiding besproken. Uit de documentatie blijkt dat de volgende activiteiten centraal staan tijdens de studie: diagnosticeren van verkeersproblemen. Opzetten, uitvoeren en presenteren van verkeerskundige onderzoeken; opstellen van verkeersbeleid. Het maken en/of beoordelen van een verkeersplan; als hbo-verkeerskundige opereren op tactisch niveau. Het leggen van een verbinding tussen eisen en ambities op strategisch niveau en de mogelijkheden en beperkingen op operationeel niveau en hierover kunnen communiceren met actoren; implementeren van beleid: projectmanagement. Het leggen van een verbinding tussen eisen en ambities op strategisch niveau en de mogelijkheden en beperkingen op operationeel niveau en hierover kunnen communiceren met actoren; implementeren van beleid: projectmanagement. Het leveren van een bijdrage dan wel leidinggeven aan projecten teneinde binnen de gestelde voorwaarden een concreet project te realiseren; implementeren van beleid: procesmanagement. Het ontwerpen en begeleiden van een planvormingsproces waarbij vele actoren zijn betrokken, afkomstig uit diverse disciplines; bestuurlijk/juridisch begeleiden van verkeersplannen. Juridische proces- en projectbegeleiding; evalueren van verkeersbeleid. Beoordelen van effecten van verkeersmaatregelen en het adviseren over aanpassingen van verkeersbeleid; communicatie met belanghebbenden. Communiceren met belanghebbenden over een mobiliteitsadvies.


De eerste groep studenten van deze opleiding volgde ten tijde van de audit het zesde semester. Het auditteam heeft geen zicht op de wijze waarop studenten in staat worden gesteld om de genoemde activiteiten daadwerkelijk uit te voeren tijdens de opleiding. Veel van de genoemde activiteiten zullen pas echt door studenten gerealiseerd (kunnen) worden tijdens de tweede fase van hun studie. Uitgangspunt binnen het onderwijsprogramma is de relatie theorie en praktijk. Concreet komen de volgende beroepsvaardigheden in het programma tot uiting: ontwikkeling van leidinggevende vaardigheden om de student op toekomstige functies voor te bereiden; in verband met de snelle ontwikkelingen in de beroepspraktijk, leidt de opleiding de student zodanig op dat deze zelf kan leren zich nieuwe competenties eigen te maken; in de praktijk moeten complexe en uitdagende problemen worden opgelost hetgeen vraagt om een multidisciplinaire thematisch gerichte aanpak; samenwerken, als belangrijke vaardigheid in de beroepspraktijk, wordt tevens door de opleiding als gekozen didactische werkvorm gestimuleerd. Ook hiervoor geldt dat het auditteam niet expliciet kon vaststellen in welke mate studenten in staat zijn om de genoemde vaardigheden tijdens de stages en het afstuderen in de tweede helft van de studie daadwerkelijk te verwerven. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de gebruikte vakliteratuur en het studiemateriaal zijn voldoende exemplarisch voor het domein Verkeer en Logistiek; de programma voor de opleiding staat in voldoende mate in verband met de praktijkervaring van de student.


Facet 2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma Criteria Het facet ‘Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Biedt de inhoud van het programma studenten de mogelijkheid de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken? Bevindingen De doelstelling van de opleiding Verkeer en Logistiek is om studenten op basis van ‘leren uit ervaringen’ voor te bereiden op het functioneren in de beroepspraktijk. De opleiding legt daartoe een accent op kennisoverdracht door onderwijs dat praktisch relevant is: kennis en vaardigheden zijn voor studenten toepasbaar op de eigen praktijksituatie. Het studieprogramma is opgedeeld in thema’s. In een matrix heeft de opleiding Verkeer en Logistiek aangegeven welk thema betrekking heeft op welke competentie. De thema’s (afgeleid van het beroepsprofiel) zijn verdeeld in vakgebieden. Per vakgebied is een beschrijving van de eindkwalificaties opgenomen. In het studiemateriaal is verder verwoord over welke kwalificaties de student dient te beschikken en op welk niveau. De opdrachten geven niet alleen richting aan de studenten wat betreft de te behalen eindkwalificaties door middel van de niveauvermelding, maar ook aan de context waarbinnen deze opdrachten zijn gepositioneerd. Daarmee vormen ze voor studenten tevens een oriëntatie met betrekking tot het beroepsprofiel en geven zij ook het niveau aan. De opleiding heeft, zo is het auditteam gebleken op basis van de bestudering van documenten en tijdens de audit, kwalificaties geformuleerd op basis van beroepsrollen. Dit is op een duidelijke wijze uitgewerkt in de vakbeschrijving van de opleiding. Zo trof het auditteam per studieonderdeel een uitgewerkte set kwalificaties aan die een voldoende beeld geven van de inhoud van het studieonderdeel en de eisen waaraan de student dient te voldoen na afronding van een studieonderdeel. De uitgangspunten voor het onderwijsprogramma zijn voldoende helder uitgewerkt. Centraal staan thema’s en projecten waar in groepsverband aan een beroepsgerelateerde opdracht wordt gewerkt. Het auditteam heeft studiemateriaal bestudeerd alsmede toetsen en de uitwerking hiervan. Gebleken is dat het niveau van het studiemateriaal en toetsen (zie ook facet 2.8) wisselend is. In een aantal gevallen biedt het studiemateriaal studenten onvoldoende gelegenheid tot diepgang in de materie; studieonderdelen missen daardoor in een aantal gevallen voldoende diepgang in de breedte. In aanvullende documentatie heeft de opleiding vervolgens aangegeven dat zij in het najaar van 2007 het beroepenveld zal uitnodigen om de benodigde verdiepingsniveaus van elk verkeerskundig thema te bespreken. In de documentatie die de opleiding na de eerste audit heeft geleverd, is duidelijk geworden dat men inmiddels gesprekken had gevoerd met representanten uit het werkveld: de opleiding had gesprekken gevoerd met TRIAL Onderzoeksschool. Er waren hier voor drie vakgebieden docenten benaderd om de vakken Verkeersplanologie, Verkeersmanagement en Verkeerskundig ontwerp te verzorgen; op de TU Eindhoven was een gesprek gevoerd met een vertegenwoordiger van de opleiding Stedenbouwkunde en Planologie om te komen tot samenwerking, het verzorgen van lesmateriaal en vakken; met de TU Delft en de Universiteit Utrecht was een gesprek gevoerd inzake de aansluitings- en


samenwerkingsmogelijkheden. Uit de documentatie die de opleiding aan het auditteam heeft voorgelegd, is gebleken dat er toen sprake was van aftasten welke mogelijkheden tot samenwerking er waren met genoemde partijen. Deze samenwerking zou vervolgens moeten leiden tot een aanscherping van de vakinhoudelijke component van de opleiding. Op een aantal punten had de opleiding al verbeterpunten geformuleerd. Audit 27 oktober 2008 Het auditteam constateert op basis van de documentatie en uit het auditgesprek dat de opleiding sedert de audit in januari 2007 duidelijk vorderingen en verbeteringen heeft doorgevoerd wat betreft de vakinhoud. Dit betreft in het bijzonder het niveau van de vakinhoud. Aan de door het auditteam eerder genoemde omissies is duidelijk aandacht besteed. Zo is er sprake van een consistente lijn voor de verkeersregel- en de verkeersmanagement vakken. Vanuit de inhoud van de onderbouw zijn consequenties voor de inhoud van de bovenbouw zichtbaar geworden. Concreet: de vakken ‘Verkeersmanagement’ en ‘Verkeerskundig ontwerp’ worden voortaan ook in de bovenbouw gedoceerd. Hierdoor is er sprake van een duidelijke verdieping in beide voor het vakgebied Verkeer & Logistiek belangrijke onderwerpen. Ook krijgen een aantal andere vakken in het derde jaar meer aandacht en is er sprake van verdieping. Het vierdejaarspakket wordt nu als een solide geheel beschouwd mede met steun van SWOV en Universiteit van Utrecht (zie hierna). Uit de documentatie en uit de gesprekken is het auditteam gebleken dat de opleiding het werkveld in voldoende mate betrekt bij de opleiding. Zo maakt de opleiding bij het vak ‘Verkeersveiligheid’ gebruik van drie docenten die afkomstig zijn van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid’. De Universiteit Utrecht verzorgt thans het blok ‘Mobiliteit’ binnen de bovenbouw van de opleiding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van studiemateriaal dat binnen de WO-instelling ook wordt gebruikt binnen hun masteropleiding ‘Human Geography and Social Planning’. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de opleiding heeft het auditteam op basis van aanvullende informatie en documentatie voorafgaand en tijdens de audit op 27 oktober 2008 duidelijk gemaakt dat de opleiding thans borgt dat de student voor alle studieonderdelen het bachelorniveau behaalt; de opleiding heeft de verschillende studieonderdelen concreet beschreven waardoor de relatie tussen de landelijk geldende competenties, de gehanteerde doelstellingen en de inhoud van een aantal studieonderdelen zichtbaar is; inhoud en vormgeving van de afzonderlijke modulen en projecten alsmede hun plek binnen het totale studieprogramma stellen de student in staat de geformuleerde eindkwalificaties op HBO-niveau te verwerven.


Facet 2.3. Samenhang Programma Criterium Het facet ‘Samenhang Programma’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het studieprogramma inhoudelijk samenhangend? Bevindingen Uit de bestudering van de documentatie blijkt dat de opleiding Verkeer en Logistiek beschikt over een opleidingsprogramma dat: de student in staat stelt om verkeerskundige vraagstukken integraal aan te pakken door kennis, inzichten, houdingen en vaardigheden vanuit verschillende vakinhoudelijke disciplines te integreren (multidisciplinaire integratie); de student in staat stelt om kennis, inzichten en vaardigheden toe te passen in uiteenlopende beroepssituaties (transfer en brede, flexibele inzet); de student in staat stelt verkeerskundige vraagstukken planmatig en procesmatig aan te pakken. Tijdens het eerste studiejaar verwerven de studenten de kennis om op een hoger niveau te kunnen functioneren binnen het verkeerskundige werkveld. Daarna ontwikkelen de studenten in het tweede studiejaar de competenties die ze nodig hebben om zelfstandig binnen vastgestelde beleidskaders relatief eenvoudige verkeerskundige problemen op een integrale manier op te lossen. Tijdens het tweede studiejaar werken studenten aan een aantal integrale verkeerskundige thema’s. Ieder thema heeft één of meer accenten: vakinhoudelijke kennis, vaardigheden, methodieken en processen. De inhoud van de vakken is voor een belangrijk deel gebaseerd op de praktijk van de studenten. De bovenbouw van het hbo-traject bestaat uit het derde en vierde studiejaar. In het derde studiejaar verwerven de studenten de kennis en vaardigheden om goed te kunnen functioneren op hbo-niveau. In het vierde studiejaar specialiseert de student zich in een bepaalde richting binnen verkeerskunde, bijvoorbeeld verkeersmanagement of verkeersontwerp. Uit de programmabeschrijving wordt de samenhang op de volgende wijze zichtbaar: de thema’s waaruit het programma is opgebouwd, zijn wat onderwerp en inhoud betreft ontleend aan de praktijk; de thema’s zijn zodanig ontworpen en in het programma gepositioneerd dat zij ten opzichte van elkaar een anticiperende dan wel verdiepende functie hebben in het leerproces van de student: er zit in de opbouw van het studieprogramma een volgtijdelijkheid. De leerdoelen en de daaraan gerelateerde opdrachten nemen in complexiteit toe hetgeen de verticale samenhang ondersteunt; alle thema’s tezamen bestrijken de complete set van eindkwalificaties. Omdat het studieprogramma vanuit beroepsvaardigheden is ontwikkeld, sluiten de theorie- en de praktijkcomponent van de opleiding voldoende op elkaar aan. Het auditteam constateert verder dat de opleiding de verschillende studieonderdelen voldoende concreet beschreven heeft waardoor de relatie tussen de landelijk vastgestelde competenties en de specifieke doelstellingen inzichtelijk is. Vaststelbaar is daardoor dat de opleiding zich baseert op de landelijk overeengekomen eindkwalificaties. De samenhang binnen het studieprogramma wordt zowel inhoudelijk als didactische verder nagestreefd via een afstemming van de diverse werkvormen. Deze werkvormen staan genoemd in de programmabeschrijving. De inhoudelijke samenhang heeft zowel betrekking op de horizontale samenhang (tussen studieonderdelen gedoceerd binnen een bepaalde studiefase) als op de verticale samenhang, waarbij sprake is van een over de jaren toenemende complexiteit.


De opleiding geeft daarmee een voldoende heldere uitwerking van de wijze waarop de programma samenhang gerealiseerd wordt. Zo worden achtereenvolgens de vakken ‘Wet- en regelgeving’ en ‘Verkeersbesluiten’ gegeven en blijkt uit de korte beschrijving van de kennis waarover studenten dienen te beschikken dat kennis van de wet- en regelgeving een noodzakelijke voorwaarde is om het studieonderdeel ‘Verkeersbesluiten’ te kunnen volgen. Ter adstructie geven wij hierna een voorbeeld: Voor het vak ‘Wet- en regelgeving’ geldt dat de student na afloop in staat is om vanuit WVW en RVV vast te stellen of een verkeersmaatregel juridisch kan/mag worden genomen en of daarvoor een verkeersbesluit nodig is, maatregelen op de weg te nemen, zodanig dat daarbij de wettelijke aansprakelijkheid juist geregeld is. Tevens heeft de student inzicht in de Wegenverkeerswet 1994 en het RVV 1990 en het belang van het voorkomen van aansprakelijkheid. Voor het vak ‘Verkeersbesluiten’ geldt dat de student na afloop in staat is om aan te geven in welke gevallen voor het nemen van een verkeersmaatregel een verkeersbesluit moet worden genomen, vast te stellen of een genomen verkeersmaatregel kan worden gehandhaafd, om aan te geven wanneer er bezwaar of beroep tegen een verkeersbesluit kan worden ingesteld en hoe hiermee het beste kan worden omgegaan, de wettelijke voorschriften en bepalingen voor het nemen van verkeersbesluiten te hanteren. De student heeft inzicht in het hanteren van het BABW 1990 en de uitvoeringsvoorschriften 1990 en de juridische aspecten rond bezwaar en beroepsprocedures. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de relatie tussen de leerdoelen van elk programmaonderdeel en de beroepspraktijk is voldoende uitgewerkt; de horizontale samenhang binnen het programma wordt bevorderd doordat de programmaonderdelen steeds ten dienste staan van een ontwikkelingslijn waarbinnen de student specifieke beroepsvaardigheden op het terrein van Verkeer en Logistiek ontwikkelt; de opbouw van het curriculum van de opleiding waarbij leerdoelen en opdrachten telkens terugkomen in een toenemende mate van complexiteit maakt de verticale samenhang tussen de onderscheiden programmaonderdelen duidelijk.


Facet 2.4. Studielast Criterium Het facet ‘Studielast’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het programma studeerbaar doordat factoren die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren, zoveel mogelijk worden weggenomen? Bevindingen De opleiding ‘Verkeer en Logistiek’ geeft aan dat een student de ruimte heeft om in een eigen tempo de studie te volgen en deze af te ronden. In de regel is dit afhankelijk van de studiemogelijkheden die zijn werkgever biedt. Er is sprake van studievertraging indien de student na de eerste herkansing het studieonderdeel niet gehaald heeft of indien de student binnen een jaar na de laatste module de studie niet heeft afgerond. In de documentatie is terug te vinden wat van de student verwacht wordt op het gebied van kennis, vaardigheden en houding, alsook welke generieke competenties belangrijk zijn. Tevens zijn hierin de studiebelasting en het gewenste niveau vermeld. Per studieonderdeel is een korte beschrijving voorhanden van de inhoud, de toetsing, de literatuur, de werkvorm, de wijze van begeleiding (indien van toepassing) en de beoordeling. Het auditteam constateert op basis van de bestudeerde documentatie dat de student bij aanvang van de verschillende studieonderdelen beschikt over voldoende gestructureerde informatie De verantwoordelijkheid voor de studie en het leren komt naarmate de student vordert in zijn studie steeds meer bij de student zelf ligt. Het auditteam vindt dit, gelet op de kenmerken van de instromende groep docenten, een terechte keuze. De deeltijdstudent stuurt daarmee zijn eigen studie en loopbaan, aansluitend bij de behoeften, vermogens en interesses. Deze zelfsturendheid is een belangrijke vereiste voor het goed functioneren in de vaak complexe beroepspraktijk waar de afgestudeerde al vroeg tijdens zijn studie mee geconfronteerd wordt. Uit gesprekken met studenten tijdens de audit is gebleken dat dit op een adequate wijze gebeurt. De opleiding geeft aan dat men er naar streeft alle studenten ‘binnen boord’ te houden, zonder daarbij afbreuk te doen aan de kwaliteit van de studie en de kwaliteit van de afgestudeerden. Dit betekent dat de opleiding nauwlettend in de gaten houdt in welke mate het studieprogramma voor individuele studenten te lastig wordt. Indien er bijvoorbeeld sprake is van studievertraging, dan neemt de opleiding contact op met de student om in gemeenschappelijk overleg de oorzaak te bespreken. Uit de gesprekken die het auditteam met studenten gevoerd heeft blijkt dat zij veel tijd kwijt zijn aan het uitvoeren van de opdrachten; één dag per week besteden aan de opleiding is te weinig. Over het algemeen zijn studenten toch te spreken over de studielast: zij investeren veel energie in de opleiding naast hun werk maar wijzen er op dat ze er ook iets voor terugkrijgen. Het auditteam constateert, na verschillende studieonderdelen bestudeerd te hebben, dat uit de wijze waarop hierin de werkvormen beschreven zijn de opleiding anticipeert op mogelijke studiebelemmeringen. Concreet: tijdens colleges wordt begonnen met een terugblik op de vorige les waarna er een korte bespreking volgt van de door de studenten gemaakte opdrachten. Studenten hebben de stof vooraf bestudeerd en de opdrachten via internet kunnen maken. Hierbij hebben ze al de gelegenheid gehad met de docent langs elektronische weg te communiceren over de lesstof. Het college wordt met name op interactieve wijze ingevuld door vragen en voorbeelden uit de praktijk te behandelen. Uit deze beschrijving van de werkvorm leidt het auditteam af dat de opleiding zich in voldoende mate ‘inleeft’ in de student. Studenten worden in voldoende mate in staat gesteld problemen met de lesstof in een vroege fase voor te leggen aan de docent.


Door een meer individuele relatie tussen student en opleiding, waarbij de student telkens verantwoordt wat deze kan, behoeftes kenbaar maakt en via docenten relevante feedback krijgt, signaleren student en opleiding sneller waar meer afstemming vereist is. Hierdoor ontstaat de mogelijkheid om de student gelegenheid te bieden de studielast te spreiden. De (formele) studielast van elk vak wordt binnen de kaders van evaluaties tegen het licht gehouden waarbij ondermeer wordt nagegaan of de vastgestelde studielast structureel afwijkt van de werkelijke studielast. Doel van deze evaluatie is vast te stellen of er op programmaniveau herschikkende maatregelen moeten worden genomen. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de studiebelasting wordt consequent en systematisch gemonitord; de opleiding hanteert een studiebegeleidingsprogramma uit om ook studievoortgang belemmerende factoren zoveel mogelijk weg te nemen; in het kader van de studieloopbaanbegeleiding worden in die gevallen waar sprake is van individuele problemen met betrekking tot de studielast samen met de betreffende student maatregelen getroffen.


Facet 2.5. Instroom Criterium Het facet ‘Instroom’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluit het programma qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek? Bevindingen Gelet op de centrale plaats die in opleiding is weggelegd voor de verbinding met de praktijk dienen kandidaat-studenten moeten beschikken over relevante werkervaring en een arbeidsplaats die de student de mogelijkheid biedt zich tijdens de studie op hbo-niveau praktisch te ontwikkelen. Wanneer deze arbeidsplaats niet of onvoldoende de mogelijkheid biedt zich tijdens de studie op hbo-niveau te ontwikkelen, moet aanvullend stage worden gelopen of aanvullende opdrachten/activiteiten worden uitgevoerd. Instromers met een verkeerskundige opleiding (bijvoorbeeld op mbo-niveau) krijgen door middel van vrijstellingen een programma dat precies op hun vooropleiding aansluit. Tijdens het eerste jaar wordt verwacht dat de student werkzaamheden (heeft) verricht die relevant zijn voor de beginnende beroepsoefenaar. De primaire doelgroep van de opleiding is de (al iets) meer ervaren beroepsuitoefenaar die al werkzaam is op het terrein van verkeer en logistiek. De vooropleiding is in de regel MBO-4 of HAVO. De deeltijdstudenten zijn niet alleen werkzaam binnen een verkeerskundige context, maar voeren ook binnen hun werkplek al verkeerskundige taken uit. Ervaren studenten kunnen op basis van een vrijstellingsprocedure (op grond van EVC’s) vrijstelling krijgen voor vakken uit (met name) het eerste studiejaar. Het auditteam heeft geconstateerd dat de opleiding studiepunten toekent aan startende studenten die aantoonbaar beschikken over werkervaring. De opleiding vraagt hierbij naar bewijsstukken. Het auditteam heeft inzage gehad in originele bewijsstukken van studenten waaruit hun eerdere opleiding en/of ervaring blijkt. Mbo-studenten, afkomstig van het ROC in Tilburg, die een afgeronde opleiding Verkeer en Stedenbouw gevolgd hebben, kunnen het tweede jaar van de opleiding Verkeer en Logistiek instromen. Zij krijgen tijdens dit tweede studiejaar ook eerstejaars vakken omdat zij niet voor alle eerstejaars vakken vrijstelling krijgen. Ter beoordeling van de relevantie van de werkervaring wordt er een intakegesprek met schriftelijke vastlegging en indien nodig de werkplekscan uit de nieuwe EVC-procedure verplicht stelt. NOVI heeft daartoe een door het auditteam bestudeerd document opgesteld ‘EVC-procedure voor het hoger beroepsonderwijs’. De opleiding geeft aan dat deze intakegesprekken vooral een ‘verkennend karakter’ hebben waarbij er nochtans geen toezeggingen worden gedaan. Tijdens het intakegesprek met de EVC begeleider wordt verder het niveau van de potentiële student vastgesteld, wordt de werkplek besproken van de student en welke leerervaringen relevant zijn om te beschrijven in een portfolio. De ervaringen worden vervolgens geëxpliciteerd in termen van competenties en er worden bewijzen verzameld. In een volgende stap vindt er ‘waardering en erkenning’ plaats. Doel is om duidelijkheid te verschaffen over elders verworven competenties in vergelijking tot de opleidingsstandaard die de opleiding hanteert. Tevens dienen studenten bewijslast te leveren. Het individuele leerprogramma van de student wordt vastgesteld op grond van vrijstellingen op het standaardprogramma voor EVC’s . Het auditteam heeft de door de opleiding ter beschikking gestelde documentatie op het terrein van vrijstellingen bestudeerd. Hieruit is gebleken dat dit op een adequate wijze gebeurt: in de vrijstellingsprocedure zitten voldoende waarborgen zodat de opleiding Verkeer en Logistiek een voldoende helder beeld krijgt wat betreft de kennis en kunde van de instromende groep (allochtone) studenten.


Bij de beoordeling in hoeverre de student(e) voldoet aan de relevante werkervaring wordt nagegaan in hoeverre in het functieprofiel van de student(e) de volgende elementen zijn opgenomen: het uitvoeren van eenvoudige leidinggevende en managementtaken dan wel in staat moet zijn om zelfstandig taken te kunnen uitvoeren van een complexere omvang; het moeten oplossen van uiteenlopende vraagstukken waarvan het probleem op voorhand niet duidelijk is omschreven en waarvan de standaardprocedures niet van toepassing zijn; oplossen; het kunnen beoordelen van de effectiviteit van de door hem/haar of een andere medewerk(st)er ontwikkelde oplossingen; het stellen van realistische doelen en het plannen of planmatig aanpakken van de werkzaamheden; het mondeling en schriftelijk kunnen communiceren, intern op alle niveaus, effectief en in de gangbare bedrijfstaal, in de vorm van onder meer het opstellen en schrijven van plannen en notities, informeren, overleg voeren, draagvlak creëren, stimuleren, motiveren, overtuigen, verwoorden van besluiten. Uit gesprekken van het auditteam met de deeltijdstudenten is gebleken dat de opleiding Verkeer en Logistiek voor hen meerwaarde heeft: zij krijgen een bredere kijk op het vakgebied en hebben meer kennis van en inzicht in de randvoorwaarden waar een verkeerskundige mee te maken heeft. Studenten vinden hun onderlinge interactie belangrijk, zij wisselen gedurende de opleiding veelvuldig ervaringen uit. Een enkele student komt terecht op meer leidinggevende functies waarbij sprake is van beleidsmatig werken. Studenten die tot voor kort op mbo-niveau werkten (waarbij sprake is van ‘doen’) en thans op hbo-niveau werken geven aan dat zij nu eerst meer zelf oplossingen moeten zoeken voor problemen, zelf verbanden dienen te leggen. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet als voldoende op grond van de volgende observaties: de opleiding heeft een goed beeld van de herkomst van de groep instromers; waar mogelijk houdt de opleiding rekening met het niveau/de capaciteiten van de instromers; de opleiding hanteert het intakegesprek op een adequate wijze; daar waar sprake is van vrijstellingen, worden deze op gefundeerde gronden verleend.


Facet 2.6. Duur Criterium Het facet ‘Duur’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium:3 Voldoet de opleiding aan de formele eis (240 ECTS) m.b.t. de omvang van het curriculum van een HBO bachelor opleiding? Bevindingen In de documentatie is aangegeven dat de studielast van het programma conform de wettelijke eisen is. Per onderwijsdeel beslaat de opleiding 48 ECTS per jaar. Het praktijkdeel omvat 12 ECTS per jaar. In het laatste semester wordt 30 ECTS toegekend aan het afstuderen, 24 ECTS aan het onderwijsdeel en 6 ECTS aan een praktijkdeel. Uit de documentatie blijkt dat de student 14 maanden relevante werkervaring moet kunnen aantonen om voor vrijstelling van de stage in aanmerking te komen.

Oordeel: voldoende Het auditteam heeft geconstateerd, dat de opleiding voldoet aan de eis van 240 ECTS, reden dit facet voor de opleiding als voldoende te kwalificeren.

3

In feite gaat het hier niet om een criterium, maar om een formele vereiste. Zie de voetnoot bij beslisregel E.


Facet 2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud Criteria Het facet ‘Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAOcriteria: Is het didactisch concept in lijn met de doelstellingen? Sluiten de werkvormen aan bij het didactisch concept? Bevindingen De opleiding Verkeer en Logistiek heeft, zo is het auditteam gebleken uit de documentatie, een onderwijskundig concept gekozen waarbij de interactie met de beroepspraktijk centraal staat. Voorafgaand aan werkcolleges wordt aan de studenten gevraagd een thuisopdracht voor te bereiden. Doel van deze thuisopdrachten is dat studenten de theorie leren verwerken en relateren aan hun praktijk. Daarnaast gebruikt de docent de ingeleverde thuisopdrachten als voorbereiding van zijn college. Hij kan bijvoorbeeld op basis van de uitwerking van de opdrachten afleiden wat studenten moeilijke onderdelen vinden en welke verbeterpunten hij kan meegeven. Daarnaast maken de studenten veel opdrachten welke gebaseerd zijn op taken die de verkeerskundige in zijn dagelijkse praktijk uitvoert. De docenten geven via een beoordelingsformulier en tijdens colleges feedback aan de studenten over de kwaliteit van hun opdrachten. Het auditteam constateert dat bij het vormgeven van het curriculum van de opleiding rekening is gehouden met de algemene onderwijsvisie van de opleiding, een visie die als leidraad dient bij de uitwerking van het didactisch concept en waarbij Action Learning centraal staat. De opleiding sluit met het curriculum aan bij ontwikkelingen in het voortgezet onderwijs. Door de opleiding loopt een lijn van sturing door de docent naar zelfsturing door de student. In de documentatie is een expliciete beschrijving opgenomen van het didactisch concept. Het auditteam heeft deze documenten bestudeerd en stelt vast dat hierbij de student en de wijze waarop deze de kwalificaties verwerft centraal staan. Uitgaande van het beroepsprofiel en de opleidingskwalificaties is het onderwijs op een thematische aanpak vormgegeven. De programmabeschrijving zoals aangetroffen in de documentatie is voldoende uitgewerkt en heeft het auditteam voldoende zicht gegeven op de inhoudelijke aspecten van de opleiding. Het onderwijsprogramma, zo bleek uit de documentatie, maar ook uit de gesprekken tijdens de audit, kent een aantal werkvormen zowel individueel als in groepsverband. De opleiding richt het onderwijs zodanig in dat de werkvormen in voldoende mate aansluiten bij de beroepspraktijk. Als basis hiervoor dienen de beroepscompetenties en het onderwijsconcept van de opleiding. Uit de documentatie blijkt dat de opleiding: het verband tussen theorie en praktijk in voldoende mate realiseert; bij het verwerven van competenties gebruik maakt van feedback van docenten en medestudenten; een relevante mix aan werkvormen biedt (thema’s, projectopdrachten, ondersteunende colleges en instructies). Uit het curriculum blijkt verder dat de opleiding gekozen heeft voor een multidisciplinaire thematische aanpak: vanaf het eerste studiejaar werken studenten aan problemen die in complexiteit toenemen naarmate de student vordert in zijn studie. Deze problemen lost de student op binnen projectgroepen. In het derde jaar wordt via stages de relatie met de praktijk verder vormgegeven en uitgediept.


De opleiding Verkeer en Logistiek is opgebouwd op basis van de volgende uitgangspunten: tijdens de opleiding komen inleidingen aan de orde in de belangrijkste deelgebieden van verkeer en logistiek die aansluiten bij de binnen de opleiding geformuleerde thema's, en maken de studenten kennis met de manier van denken in verkeerskundige- en logistieke concepten. Steunvakken worden aangeboden die het mogelijk maken kennis en inzicht te verwerven die passen bij het uitstroomprofiel; koppeling met de beroepspraktijk, de studenten dienen op hbo-niveau werkzaam te zijn in de beroepspraktijk of zullen een vervangende stage moeten lopen eventueel aangevuld met toegepaste vakken. In het onderwijsprogramma wordt ook voldoende aandacht besteed aan de integratie van de verworven kennis, de mate van specialisatie in de opleiding en de verhouding tussen theorie en praktijk in de opleiding, en de professionele vorming. In de programmabeschrijving heeft de opleiding de didactiek uitgewerkt. Voor het eerste studiejaar geldt dat afhankelijk van de omvang van een vak bestaat deze uit twee, drie of vier colleges. De opbouw van de colleges ziet er globaal als volgt uit: de studenten krijgen de gelegenheid vragen te stellen over de stof, die zij hebben bestudeerd; de docent geeft, waar nodig, een korte toelichting of presentatie over bijvoorbeeld: moeilijke onderdelen van de stof; actuele stand van zaken met betrekking tot de inhoud van het vak; praktijkvoorbeelden. de docent behandelt de thuisopdracht en/of doet een oefening. Voor het tweede jaar geldt dat studenten een groot aantal portfolio-opdrachten maken. Deze portfolioopdrachten vormen samen het bewijs dat de student de verkeerskundige basiskennis uit het eerste jaar integraal toe kan passen. Naast het toepassen van kennis staat het verwerven van competenties centraal. Daarom besteden de docenten tijdens de colleges veel aandacht aan het bespreken van praktijkvoorbeelden, werksituaties en aan het oefenen van vaardigheden. Binnen NOVI Verkeersacademie, zo blijkt uit de documentatie, wordt veel waarde gehecht aan het toepassen en in praktijk brengen van theorie en het verbinden van werken en leren. Dit wordt op verschillende manieren vormgegeven. Voor aanvang van de werkcolleges wordt veelvuldig aan de studenten gevraagd een thuisopdracht voor te bereiden. Doel van deze thuisopdrachten is dat de studenten ‘de theorie’ leren te verwerken en deze kunnen relateren aan hun praktijk. Daarnaast gebruikt de docent de ingeleverde thuisopdrachten als voorbereiding van zijn college. Hij kan bijvoorbeeld uit de gemaakte opdrachten afleiden wat studenten moeilijke onderdelen vinden, welke verbeterpunten hij kan meegeven et cetera. Studenten maken veel praktijkopdrachten die gebaseerd zijn op de taken die de verkeerskundige in zijn dagelijkse praktijk uitvoert. De docenten geven via een beoordelingsformulier en tijdens colleges feedback aan de studenten over de kwaliteit van hun opdrachten. De complexiteit van de opdrachten neemt tijdens de studiejaren toe, terwijl de zelfstandigheid van de studenten bij het uitwerken van de opdrachten steeds belangrijker wordt.


Oordeel: voldoende Voor de opleiding kwalificeert het auditteam dit facet als voldoende op basis van de volgende observaties: het didactisch concept is in voldoende mate uitgewerkt en ontleend aan de doelstellingen van de opleiding. In de doelstellingen staat het verwerven van (algemene en beroepsspecifieke) competenties centraal en in het didactisch concept staat het professioneel handelen centraal; de werkvormen zijn in voldoende mate in overeenstemming gebracht met het didactisch concept.


Facet 2.8. Beoordeling en Toetsing Criterium Het facet ‘Beoordeling en Toetsing’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Wordt door de beoordelingen, toetsingen en examens adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd? Bevindingen Uitgangspunt van NOVI bij het toetsen en beoordelen is dat docenten het tentamen op een zodanige wijze maken, dat er getoetst kan worden of de leerdoelen die in de vakbeschrijving staan, daadwerkelijk zijn bereikt en of het tentamen de lesstof zoals beschreven in de vakbeschrijving afdekt. De examencommissie controleert in welke mate dit inderdaad het geval is. In de ‘Handleiding docenten Hogeschool NOVI’ is stap-voor-stap aangegeven welke procedure de hogeschool volgt bij het opstellen van toetsen. Uit deze beschrijving blijkt dat de docent het tentamen maakt, deze een antwoordindicatie geeft en een normering vaststelt. Deze toets wordt twee weken voorafgaand aan de eerste les ingeleverd bij de opleidingscoördinator. De tentamencommissie laat de tentamens controleren. Na goedkeuring wordt het tentamen vastgesteld. Het auditteam heeft de vakbeschrijvingen van de opleiding bestudeerd. Hierin wordt bij de verschillende studieonderdelen aangegeven op welke wijze de toetsing plaatsvindt. De opleiding heeft een bijeenkomst gehouden waarin het toetsen en beoordelen besproken is. Uit de documentatie blijkt dat hierbij op een heldere wijze uiteen is gezet: soorten toetsvragen; selecteren van toetsvragen; richtlijnen voor het maken van een toets; betrouwbaarheid van een toets; kwaliteit van een toets; vuistregels voor een objectieve en consequente beoordeling; interpreteren van toetsresultaten. Studenten krijgen aan het eind van het tweede jaar een advies om de opleiding te verlaten (associate degree niveau) of af te ronden op het bachelorniveau. Tijdens een ‘proeve-gesprek’ lichten studenten hun portfolio toe waarbij gelet wordt op hun ontwikkeling, het leerproces en de mate waarin zij kunnen reflecteren op hun eigen kennis en vaardigheden. In de loop van het tweede jaar hebben al voortgangsgesprekken plaatsgevonden met studenten. Voor de extra borging van de kwaliteit en objectiviteit van het toetsen, worden de volgende punten in acht genomen: bij het tentamen moet een standaardnormering en een antwoordmodel worden toegevoegd; tentamenwerken die tussen de 5,0 en de 6,0 scoren worden een tweede keer beoordeeld door een tweede corrector. Op deze wijze ontstaat een gedegen beeld of een tentamenwerk daadwerkelijk onvoldoende dan wel voldoende is; steekproefsgewijs worden tentamens voor een tweede keer gecorrigeerd. Dit om een beeld te vormen van de objectiviteit van beoordelen aan de hand van de standaardnormering en het antwoordmodel; docenten ontvangen feedback over de resultaten van de tweede beoordelingen; voor docenten worden professionaliseringsbijeenkomsten georganiseerd. De laatste bijeenkomst heeft plaatsgevonden op 3 oktober 2006 en had als thema toetsen en beoordelen. Tijdens een dergelijk bijeenkomst krijgen de docenten tips hoe zij objectief kunnen beoordelen en kunnen ze feedback en advies geven aan de opleiding;


de opleidingscoördinator bekijkt de resultaten van elk tentamenvraag. Hierbij kijkt ze onder de eindtijden op de presentielijst (waren studenten te snel klaar of kwamen zij tijd te kort) en naar de resultaten per deel vraag in relatie met het gehele tentamen (te veel ‘makkelijke’ of ‘moeilijke’ vragen); docenten ontvangen van de opleidingscoördinator waar nodig feedback over tentamen en er wordt besproken hoe het tentamen voor een eerstvolgende keer kan worden aangepast.

In de Onderwijs-Examenregeling (OER) staat vermeld dat vragen en opgaven die tijdens een tentamen gesteld worden, representatief moeten zijn voor de tevoren bekendgemaakte leerdoelen. Tevens is in het OER vastgelegd dat de examencommissie de tentamens vastgesteld. De examinator beoordeelt het tentamen volgens een vastgestelde norm. In het OER is tevens geregeld: de volgorde van de tentamens, het tijdvak en de frequentie van tentamens, de vaststelling en bekendmaking van de tentamenuitslag, het inzagerecht, nabespreking en zijn de bezwaarprocedure en beroepmogelijkheden uitgebreid beschreven. Er is een inzagenregeling, een regeling voor het aanvragen van een herbeoordeling en regeling voor het indienen van een bezwaar bij de examencommissie. Het auditteam heeft tijdens de audit op 26 januari 2007 een aantal opdrachten bestudeerd uit de studiejaren 1 t/m 3, evenals de uitwerking van deze opdrachten door studenten. Deze opdrachten kwamen ten dele overeen met het hbo-niveau. Onduidelijkheid bestond op welke competenties de opdrachten betrekking hadden, ook was het niveau van de opdrachten niet duidelijk. Studieonderdelen die in de eerste vier semesters aan bod kwamen maar vervolgens niet terugkeerden in de opleiding, dienden dan al op hbo-niveau gepresenteerd en getoetst te worden. Dit was niet bij alle door het auditteam beoordeelde studieonderdelen het geval. Audit 27 oktober 2008 Het auditteam heeft tijdens de additionele audit ruim aandacht besteed aan het niveau van de toetsen. Er zijn recente toetsen opgevraagd alsmede de beantwoording/de uitwerking hiervan door de student. Het laatste, de uitwerking van de toetsvragen door de student, bood het auditteam zicht op het niveau van de student. Tenslotte geeft de beantwoording van een vraag, en dan in het bijzonder de argumentatie die de student hierbij gebruikt, inzicht in de mate waarin de student zich de lesstof heeft eigen gemaakt. Het auditteam constateert dat de opdrachten voldoende niveau hebben. Zo is bijvoorbeeld een toets voor het vak ‘Verkeersmanagement’ beoordeeld. De vraagstelling was hier helder en duidelijk, de kwaliteit van de antwoorden door de studenten was goed en de beoordeling accuraat en consistent. De rapportages die studenten produceren zijn inhoudelijk in orde, evenals de structurering van de rapporten. Hetzelfde geldt voor de stageopdrachten binnen het thema loopbaanontwikkeling. De opdrachten zijn van een voldoende niveau, worden gekenmerkt door een overzichtelijke structuur en leiden tot inhoudelijk relevante rapportages door de studenten. Ook merkt het auditteam op dat er sprake is van rapportages in goed verzorgd Nederlands. Wij verwijzen in dit verband ook naar facet 6.1. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: het auditteam constateert na de audit op 27 oktober 2008 dat de opleiding aantoonbaar aandacht heeft besteed aan het verder optimaliseren van het toetsbeleid; de opleiding maakt gebruik van verschillende toetsvormen, aangepast aan het studieonderdeel en het doel van toetsing. Deze toetsvormen zijn voldoende valide en betrouwbaar; de prestaties van studenten worden tijdens de opleiding gevolgd: de toetsing is adequaat en de beoordeling is helder; de huidige praktijk van toetsen en beoordelen vindt plaats op een voldoende gestructureerde en gecontroleerde wijze.


SAMENVATTEND OORDEEL “PROGRAMMA”: VOLDOENDE Het auditteam beoordeelt het Onderwerp “Programma” voor de opleiding als voldoende, hierbij het volgende overwegende: naar het oordeel van het auditteam kent de opleiding een programma dat in voldoende mate relaties vertoont met de praktijk; het programma is wat oriëntatie en organisatie betreft duidelijk gericht op het werkveld van een afgestudeerde van de opleiding Verkeer & Logistiek; de opbouw van het studieprogramma, de inrichting ervan en de gerichtheid op verkeerskundige- en logistieke beroepstaken bieden voldoende waarborg voor de interne samenhang van het programma en bieden voorts ruime mogelijkheden aan de studenten om hun opleiding te realiseren via interactie met het werkveld; de opleiding heeft sedert de eerste audit in januari 2007 aantoonbaar ingezet op een duidelijke verbetering van het toetsbeleid. De vakinhoud wordt op een adequate wijze getoetst.


Onderwerp 3: Inzet van Personeel Dit onderwerp kent drie facetten: 1. eisen hbo; 2. kwantiteit personeel; 3. kwaliteit personeel.

Facet 3.1. Eisen HBO Criterium Het facet ‘Eisen HBO’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Wordt het onderwijs voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk? Bevindingen Zoals hiervoor meerdere malen beschreven, bestaat er een sterke relatie tussen het programma en de beroepspraktijk. De docenten hebben, zo blijkt uit bestudering van de cv’s door het auditteam (checken), een opleiding gehad op tenminste hbo niveau. Als norm hanteert NOVI Verkeersacademie dat 90% van de docenten een hbo/wo opleiding moet hebben afgerond en 70% van de docenten werkzaam moet zijn in de praktijk. Van de docenten heeft 96% een hbo en/of wo getuigschrift. Daarnaast is 93% van de docenten werkzaam in de praktijk. Hiermee wordt ruim aan de gestelde norm voldaan. De studenten waarderen de praktijkinbreng van de docent tijdens de evaluaties (studiejaar 2005-2006) met een 3,6 op een schaal van 1-5. Bestudering van de cv’s van docenten laten zien dat zij veelal werkzaam zijn in de praktijk. Bijvoorbeeld: de docent die statistiek verzorgt is werkzaam binnen het CBS in Heerlen en de docent die specifieke verkeerskundige onderwerpen behandelt, houdt zich ambtshalve binnen een gemeente met dit onderwerp bezig. Deze docenten werken samen met gastdocenten en stagebegeleiders uit de beroepspraktijk. Veel medewerkers en freelancers hebben een relevant netwerk dat wordt ingezet t.b.v.: de eigen ontwikkeling (hierbij valt te denken aan de brancheorganisaties en certificerende instellingen); voor programma-evaluatie; interne kwaliteitszorg (participeren in docentenbijeenkomsten en docentenevaluaties); ondersteuning van studenten (netwerken, kennis wordt gedeeld). Docenten stellen zich op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen in de beroepspraktijk waarbij de opleiding tevens inhoudelijke input krijgt vanuit het werkveld. Deze input betreft actuele ontwikkelingen binnen het vakgebied verkeer en logistiek. Docenten geven, zo blijkt uit de documentatie, nieuwe ontwikkelingen op het vakgebied aan elkaar door. Op opleidingsniveau wordt vervolgens bekeken welke consequenties deze nieuwe ontwikkelingen hebben voor het curriculum. Deze ontwikkelingen worden, wanneer relevant geacht, verwerkt in een voorstel tot wijziging van het programma. Dit wordt door de opleiding opgesteld en aan de beroepenveldcommissie ter goedkeuring voorgelegd. Na goedkeuring wordt deze wijziging doorgevoerd in het programma. Uit gesprekken met studenten is het auditteam gebleken dat zij over het algemeen de docenten ‘okay’ vinden. Zelfs een volgens de studenten ‘weinig inspirerend’ onderwerp als statistiek wordt door de docent op een ‘verrassende’ manier gedoceerd. Na iedere lescyclus vullen studenten een evaluatieformulier in waarin ook naar de kwaliteiten van de docent gevraagd wordt. Audit 27 oktober 2008 Aan de hand van studentenevaluaties worden gesprekken met docenten gevoerd over hun prestaties. De evaluatie 2007-2008 geeft de volgende gemiddelde scores (schaal 1-5) wat betreft de docenten en organisatie (tussen haakjes de scores uit 2005-2006): docent behandelt de juiste onderwerpen 3,5 (3.6); docent geeft voldoende praktijkvoorbeelden 3,6 (3.6); docent geeft interessant en helder les 3,6 (3.5); docent handhaaft een goed te volgen tempo 3,6 (3.6). De scores liggen rond de door de opleiding gehanteerde streefwaarde van 3,5.


Indien een docent minder scoort dan drie, dan volgt er een gesprek tussen de docent en de opleidingsmanager. Er worden mondelinge afspraken gemaakt die tot verbetering moeten leiden. Als de gewenste verbetering niet binnen de afgesproken tijd wordt bereikt, zal de docent niet meer worden ingezet.

Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: docenten beschikken over voldoende contact met het werkveld en kunnen door middel van deze contacten een concrete verbinding leggen tussen werkveld en programma; een aanzienlijk deel van het docentenkorps is tevens werkzaam in het werkveld; de opleiding maakt gebruik van gastdocenten.


Facet 3.2. Kwantiteit Personeel Criterium Het facet ‘Kwantiteit Personeel’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Wordt er voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen? Bevindingen De medewerkers van NOVI Verkeersacademie zijn gedetacheerd vanuit DTV Consultants B.V. DTV Consultants heeft het curriculum ontwikkeld, de vakken concreet vorm gegeven en coördineert de dagelijkse gang van zaken. De programmamanager en opleidingscoördinator zijn werkzaam bij DTV Consultants. De programmamanager van NOVI Verkeersacademie is de directeur van DTV Consultants. De opleidingscoördinator is werkzaam binnen het opleidingsbureau. De opleiding verkeerskunde beschikt over: een directeur/ programmamanager; een opleidingscoördinator; een onderwijskundige; een communicatie medewerker; administratieve ondersteuning (secretariaat en financiële afdeling); deskundige docenten; extern ingehuurde surveillanten. NOVI Verkeersacademie heeft, naast het eigen vast personeel, een groot bestand van praktijkdocenten. Vanaf studiejaar 2005-2006 wordt er gewerkt met een eerste en tweede (reserve) docent per vak. Eventueel wordt er nog een derde docent als reserve aangewezen. NOVI Verkeersacademie heeft een groot netwerk en kan snel contact leggen met (nieuwe) docenten. Daarnaast hebben een groot aantal personen via een sollicitatie kenbaar gemaakt als docent te willen werken bij NOVI Verkeersacademie. Voor deze personen is (nog) geen plaats binnen de opleiding, maar ze vormen een interessant bestand van potentiële docenten. Het vervangen van een docent is door het aanwijzen van een reservedocent mogelijk. Docenten geven daarnaast aan welke voorkeuren zijn hebben voor het geven van bepaalde vakken. In september 2006 zijn de voorkeuren van de docenten voor het geven van bepaalde vakken verzameld. Er wordt grotendeels met externe docenten gewerkt. Deze docenten krijgen een contract om bij een specifieke groep een specifiek vak te verzorgen. Bij lage instroom krijgen de docenten dus minder werk aangeboden, bij hoge instroom meer. De lesuitval is in het afgelopen studiejaar nul geweest. Als er minder dan twee potentiële docenten voor een vak zijn, gaat NOVI op zoek naar een nieuwe docent. Door middel van de netwerken van de medewerkers en docenten zijn deze goed te vinden. De opleiding ontvangt meer aanbod van docenten, dan men kan honoreren. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de huidige omvang van de formatie stelt de opleiding in staat het opleidingsprogramma uit te voeren; de opleiding beschikt over voldoende reserve potentieel om bij dreigend lesuitval voor vervanging te zorgen.


Facet 3.3. Kwaliteit Personeel Criterium Het facet ‘Kwaliteit Personeel’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het personeel gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma? Bevindingen Gelet op de cv’s van de docenten en op het relatienetwerk dat zij onderhouden en gebruiken en mede gelet op de informatie die het auditteam tijdens de gesprekken met het management’, docenten en studenten verkreeg, is het auditteam van oordeel dat de docenten inhoudelijk in voldoende mate gekwalificeerd zijn om hun taken binnen het programma uit te voeren. Het auditteam heeft kunnen constateren, dat de opleiding in haar aannamebeleid geen expliciet geformuleerde kwaliteitseisen stelt aan haar personeel. Wel is het auditteam gebleken dat de opleiding in haar aannamebeleid een sterk accent legt op het werven van praktijkgeoriënteerde specialisten, die naast hun docentschap in het verkeerskundig en/of logistiek domein werkzaam zijn. Het auditteam acht dit een sterk punt, omdat het juist die docenten zijn die op een ‘natuurlijke’ en vanzelfsprekende wijze actuele expertise en probleemstellingen binnen het opleidingsprogramma brengen. Startende docenten worden uitgenodigd voor een ontwikkelbijeenkomst waarbij in ieder geval de opleidingscoördinator en/of een onderwijskundige aanwezig zijn. De docent krijgt een toelichting op het totale programma van NOVI Verkeersacademie, zodat hij zijn vak binnen dit kader kan plaatsen. Vervolgens worden de essenties en competenties van het vak met de docent besproken. Aan de hand van de essenties en competenties wordt met de docent een lesprogramma opgezet. Van de opleidingscoördinator en/of de onderwijskundige krijgt hij tips hoe hij dit praktisch en didactisch kan vormgeven. De opleidingscoördinator en/of onderwijskundige heeft tussentijds regelmatig (telefonisch/ e-mail) contact met de (beginnende) docent en geeft hem/haar feedback op het lesprogramma en het lesmateriaal. Wanneer de docent zijn/haar eerste college geeft dan zal een medewerker van NOVI Verkeersacademie aanwezig zijn, om zelf te ervaren en te beoordelen hoe de docent het doet. De medewerker geeft de docent hierop feedback. Na afloop van het vak evalueren de studenten de docent. NOVI Verkeersacademie stelt geen persoonlijke opleidings-/ontwikkelingsplannen op. De opleiding geeft aan dat voor iedere medewerker, als daartoe aanleiding is, een persoonlijk opleidings-/ontwikkelingsplan opgesteld worden waarin afspraken zijn vastgelegd m.b.t. de verdere ontwikkeling van de voor hun functie noodzakelijke vakkennis en competenties. NOVI Verkeersacademie houdt nog geen functioneringsgesprekken met zijn (directe)medewerkers. De medewerkers, die vanuit DTV Consultants worden gedetacheerd, hebben jaarlijks een functioneringsgesprek met hun leidinggevende. Tijdens dit gesprek wordt wel het functioneren binnen NOVI Verkeersacademie besproken. Met docenten worden aan de hand van evaluaties gesprekken gevoerd over hun functioneren. Indien een docent onder het cijfer drie scoort, krijgt deze een gesprek met de programmamanager van de opleiding. Er worden mondeling afspraken gemaakt voor verbetering. Als de gewenste verbeteringen niet tijdig worden bereikt, wordt de docent niet meer ingezet. NOVI Verkeersacademie houdt geen jaarlijkse beoordelingsgesprekken met zijn medewerkers. De medewerkers, die vanuit DTV Consultants worden ingehuurd hebben jaarlijks een beoordelingsgesprek met hun leidinggevende. Tijdens dit gesprek wordt ook het functioneren binnen NOVI Verkeersacademie beoordeeld.


Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: wat vakdeskundigheid en inzicht in de respectieve werkveldontwikkelingen zijn de docenten voldoende toegerust om de opleiding te verzorgen; zowel de bevordering van de vakinhoudelijke deskundigheid als van de onderwijskundige deskundigheid wordt gestructureerd aangepakt. Dit geldt voor zowel het eigen docententeam als voor de begeleiders op de werkplek; door de (beperkte) omvang van de opleiding zijn contacten tussen management, docenten en studenten intensief waardoor problemen snel traceerbaar zijn en langs (informele) weg naar oplossingen gezocht kan worden.

SAMENVATTEND OORDEEL “INZET VAN PERSONEEL”: VOLDOENDE Het auditteam kwalificeert voor de opleiding het Onderwerp “Inzet van Personeel” als voldoende hierbij het volgende overwegend: kwalitatief en kwantitatief is de inzet van personeel op een dusdanig niveau dat dit het verzorgen van de opleiding in voldoende mate mogelijk maakt; studenten geven aan dat de opleiding op een voldoende adequate wijze reageert op (eventuele) problemen met docenten.


Onderwerp 4: Voorzieningen Dit onderwerp kent twee facetten: 1. materiële voorzieningen; 2. studiebegeleiding.

Facet 4.1. Materiële Voorzieningen Criterium Het facet ‘Materiële Voorzieningen’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Zijn de huisvesting en de materiële voorzieningen toereikend om het programma te realiseren? Bevindingen Het auditteam constateert dat de opleiding goed bereikbaar is. Het onderwijs vindt plaats in de gebouwen van Stichting Hoger Onderwijs NOVI te Utrecht. Studenten beschikken thuis en op het werk over de benodigde computerfaciliteiten. Voor uitzonderingsgevallen zijn bij NOVI in Utrecht in beperkte mate deze voorzieningen beschikbaar gesteld zijn. In de bibliotheek zijn exemplaren van verplichte boeken ter inzage aanwezig. De bibliotheek is in het bezit van abonnementen op de belangrijkste tijdschriften op het vakgebied. Van september 2005 tot januari 2006 had NOVI Verkeersacademie de beschikking over drie lokalen en één verblijfsruimte. Dit bleek gedurende het studiejaar onvoldoende om voor elke werkvorm voldoende ruimte te hebben. Zo konden studenten bijvoorbeeld niet in groepjes in een ander lokaal werken. Daarnaast groeide het aantal studenten gestaagd, waardoor de lokalen als te krap en warm werden ervaren. Vanaf januari 2006 is een extra vleugel gehuurd, waardoor NOVI Verkeersacademie de beschikking heeft over zes leslokalen en twee verblijfsruimten. De ruimten hebben voorzieningen als tafels, stoelen, whiteboard, flipover, prikbord, overheadprojector, beamer en internetaansluiting. Tijdens de opleiding wordt gebruik worden gemaakt van een elektronische leeromgeving. Men kan hier materiaal downloaden, zoals uitwerkingen van opdrachten of de powerpointpresentaties van docenten. Daarnaast is het mogelijk via de elektronische leeromgeving tentamenroosters en actuele informatie over de opleiding op te vragen. De opleiding beschikt over een eigen website: verkeersacademie.com. Studenten hebben zo toegang tot alle informatie die zij nodig hebben om de opleiding te volgen. Tevens maken studenten gebruik van e-learning om met elkaar en met de docent te communiceren. Studenten geven aan dat de website ‘… beter kan, overzichtelijker’. Deze heeft de opleiding overgenomen van de Nederlandse Transport Academie en zal, zo geeft de opleiding aan, verbeterd worden. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de constatering dat huisvesting en materiële voorzieningen toereikend zijn om de opleiding te realiseren.


Facet 4.2. Studiebegeleiding Criteria Het facet ‘Studiebegeleiding’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de studiebegeleiding en de informatievoorziening aan studenten adequaat met het oog op de studievoortgang? Sluiten de studiebegeleiding en de informatievoorziening aan studenten aan bij de behoefte van de studenten? Bevindingen Bij de start van de opleiding krijgen studenten een studiegids met daarin opgenomen alle voor hen relevante informatie over de studie. Rooster en jaarplanning worden bij aanvang van het studiejaar en/of semester per e-mail naar de studenten verstuurd. De opleidingscoördinator is tevens bereikbaar voor individuele vragen van studenten. Tijdens de opleiding wordt in toenemende mate gebruik gemaakt van een elektronische leeromgeving. Men kan op deze manier overleggen met docenten en medestudenten. Via e-learning kunnen studenten materiaal, lesplanners en andere informatie van de modules bekijken. Thans wordt bij 50% van de vakken de e-learning omgeving gebruikt. Uit de documentatie blijkt dat de helft van de docenten gebruik maakt van de mogelijkheden die e-learning hen biedt. Studenten hebben via internet toegang tot informatie over hun opleiding en over hun prestaties. Bij regelmatig onvoldoende resultaten of afwezigheid neemt de opleidingscoördinator contact op met de student om zonodig een remediërend traject af te spreken. Deze afspraken worden schriftelijk vastgelegd door de opleidingscoördinator. De opleidingscoördinator begeleidt de studenten tijdens hun studie. Vragen over de opleiding zoals op het terrein van: roostering, literatuur, tentamens en afstuderen, worden door de opleidingscoördinator of de docenten beantwoord. De eerste lesdag van het studiejaar start met een introductie verzorgd door de programmamanager en/of opleidingscoördinator. Tijdens de introductie worden een aantal praktische, organisatorische zaken toegelicht. Studenten kunnen deze zaken nalezen in de studiegids. De opleidingscoördinator is telefonisch en per e-mail bereikbaar voor individuele vragen van de studenten. Zes maal per jaar worden tentamens afgenomen. Nadat de examencommissie de cijfers heeft vastgesteld worden deze via de website gepubliceerd. De student wordt hierop geattendeerd, door middel van een email. De student heeft op deze wijze altijd toegang tot zijn actuele cijferlijst. De begeleiding en de beoordeling van studenten in het buitenschools curriculum wordt verzorgd door begeleiders die werkzaam zijn in het beroepenveld. Dit gebeurt onder supervisie van de opleiding. Hierdoor is een directe verbinding tussen de opleiding en beroepspraktijk tot stand gebracht. Deze begeleiders komen regelmatig bijeen op de opleiding. Tijdens deze bijeenkomsten stelt de opleiding het werkveld op de hoogte van de ontwikkelingen binnen de opleiding en stelt het werkveld de opleiding op de hoogte van ontwikkelingen binnen het werkveld en van ervaringen met stagiaires. Door de beperkte omvang van de opleiding zijn de contacten tussen studenten en hun docenten intensief. Studenten kunnen docenten ook op de werkplek van de docenten bereiken. Door de ‘korte lijnen’ worden studenten snel op de hoogte gebracht van nieuwe ontwikkelingen die betrekking hebben op de opleiding.


Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observatie: de studiebegeleiding is effectief door de omvang en intensiteit waarmee de opleiding deze uitvoert; studenten geven aan snel te beschikken over relevante informatie.

SAMENVATTEND OORDEEL “VOORZIENINGEN”: VOLDOENDE Het auditteam kwalificeert het Onderwerp “Voorzieningen” voor de opleiding als voldoende: de ruimtelijke en materiële voorzieningen zijn voldoende. de studiebegeleiding en de daarmee verbandhoudende informatievoorziening aan studenten is voldoende geregeld en wordt naar behoren uitgevoerd.


Onderwerp 5: Interne Kwaliteitszorg Dit onderwerp kent drie facetten: 1. evaluatie resultaten; 2. maatregelen tot verbetering; 3. betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld.

Facet 5.1. Evaluatie Resultaten Criterium Het facet ‘Evaluatie Resultaten’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Wordt de opleiding periodiek geëvalueerd, mede aan de hand van toetsbare streefdoelen? Bevindingen De opleiding voert een aantal evaluaties uit. Zo worden er module-evaluaties uitgevoerd waarbij de inhoud van de module en de docent worden beoordeeld, zo is het auditteam gebleken. De resultaten van deze evaluaties worden vervolgens consequent besproken met de docent en kunnen leiden tot verbeteringen. Daarnaast beschikt NOVI Verkeersacademie over een management informatie systeem. Dit bestaat uit een geautomatiseerd studentenadministratie, een financieel informatiesysteem en een geautomatiseerd systeem voor de verwerking van de studenten- en docentenevaluaties. Vanuit deze systemen worden de periodieke rapportages opgesteld. Door het stichtingbestuur van Stichting Hoger Onderwijs NOVI is sinds begin 2004 een Balanced Scorecard vastgesteld. De doelstelling is dat deze Balanced Scorecard jaarlijks op basis van een interne/externe en sterkte/zwakte analyse wordt bijgesteld. Het managementteam van de hogeschool is verantwoordelijk voor de inrichting van het management informatiesysteem en is verantwoordelijk voor de realisatie van de in de balanced score card vastgelegde streefcijfers. In deze Balanced Scorecard zijn de kritische prestatie indicatoren voor Stichting Hoger Onderwijs NOVI geformuleerd en voorzien van streefcijfers. NOVI Verkeersacademie voert verder jaarlijks een Management Review uit die leidt tot: een oordeel over de gerealiseerde kwaliteit van de opleiding t.o.v. de beoogde kwaliteit; inzicht in de sterke en zwakke punten; maatregelen ter verbetering. Doordat de opleidingscoördinator en/of de programmamanager aanwezig zijn tijdens de lesdagen, kunnen zij na afloop van elk college feedback vragen aan de studenten. Eventuele knelpunten worden op deze manier vroegtijdig duidelijk en kunnen gedurende het verdere verloop van het vak al aangepakt worden. Halverwege het studiejaar kiezen de opleidingscoördinator en de programmamanager een moment om te evalueren met de studenten. Tijdens dit moment kunnen de studenten ook worden ingelicht over de stand van zaken, toekomstige acties en dergelijke. De behoefte van studenten wordt in kaart gebracht door middel van evaluaties en via informele contacten ‘in de wandelgangen’. De evaluatiegegevens worden geregistreerd per gegeven vak. De volgende maatregelen neemt de opleiding bij onvoldoende scores: overleg van de programmamanager en de docent over mogelijke aanpassing van het vak en/of het programma; een gesprek tussen de programmamanager en de docent. Tevens worden verbetermaatregelen afgesproken en schriftelijk vastgelegd; aanpassing in het inroosteren.


Binnen NOVI Verkeersacademie zijn de opleidingscoördinator en de programmamanager aangewezen om de in de Balanced Scorecard vastgelegde cijfers te realiseren. Uit de (schriftelijke en mondelinge) evaluaties kunnen knelpunten naar voren komen. De opleidingscoördinator en de programmamanager nemen het initiatief om deze knelpunten op te lossen. Tijdens werkoverleg tussen de opleidingscoördinator en de programmamanager, periodieke vergaderingen van het stichtingbestuur, en de jaarlijkse Management Reviews wordt nagegaan in hoeverre de maatregelen tot verbetering al zijn uitgevoerd, wat de resultaten daarvan zijn, en wat de sterke punten en de verbetermogelijkheden van de organisatie zijn.

De procedures rondom klachten over de beoordeling van de tentamens staan in de OER. Er is ook een algemene klachtenregeling, waar nog geen beroep op gedaan is. De algemene klachtenregeling is opgenomen in de studiegids. Audit 27 oktober 2008 De scores (schaal: 1-5) voor het studiejaar 2007-2008 van de evaluaties zijn (scores 2005-2006 tussen haakjes): onderdeel algemeen: 3.3 (3.1); onderdeel docent: 3.6 (3.5); onderdeel accommodatie: 3.4 (3.3); onderdeel organisatie: 3,3 (3.4). De studentenevaluatie geeft de volgende gemiddelde score (schaal 1-5) in het studiejaar 2007-2008 (scores 20052006 tussen haakjes) : Module beantwoordt aan verwachtingen 3.4 (3,2); Inhoudelijke kwaliteit voorgeschreven literatuur 3.4 (3,2); Hoeveelheid voorgeschreven literatuur 3.3 (3,2); Toegevoegde waarde lesmateriaal 3.4 (3,2); Geleerde toepasbaar in eigen situatie 3.2 (2,9). Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: het door de opleiding gehanteerde kwaliteitszorgsysteem is in voldoende uitgewerkt en operationeel; de implementatie van het systeem vindt controleerbaar plaats via procedures; de opleiding hanteert een vaste score als streefdoel. Wordt deze score niet behaald, dan worden verbetermaatregelen in gang gezet.


Facet 5.2. Maatregelen tot Verbetering Criterium Het facet ‘Maatregelen tot Verbetering’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Vormen de uitkomsten van periodieke evaluaties van de opleiding de basis voor aantoonbare verbetermaatregelen die bijdragen aan de realisatie van de streefdoelen? Bevindingen Tijdens de periodieke vergaderingen van het stichtingsbestuur en de jaarlijkse management reviews wordt nagegaan in hoeverre de maatregelen tot verbetering al zijn uitgevoerd, wat de resultaten daarvan zijn, waar de organisatie zich op dat moment bevindt en wat de sterke punten en de verbetermogelijkheden van de organisatie zijn. Waardering onder 3,5 voor het onderdeel algemeen leidt tot het formuleren van concrete verbeterpunten over aanpassing van het vak en/of het programma en/of het lesmateriaal. De opleidingscoördinator en/of de programmamanager overlegt deze verbeterpunten met de docent. Waardering onder de 3,0 voor de docent leidt tot een gesprek van de programmamanager met de docent. Tevens moeten verbetermaatregelen genomen worden en schriftelijk vastgelegd worden, zodat het mogelijk wordt om te checken dat deze afspraken worden nageleefd. Waardering onder 3,5 voor de accommodatie leidt tot aanpassingen in het inroosteren en/of verbeteringen aan de accommodatie. Waardering onder de 3,5 voor de organisatie leidt tot overleg van de directie met de opleidingscoördinator. Tijdens het werkoverleg tussen opleidingscoördinator en programmamanager, de periodieke vergaderingen van het stichtingsbestuur en de jaarlijkse management reviews wordt nagegaan in hoeverre de maatregelen tot verbetering al zijn uitgevoerd, wat de resultaten daarvan zijn, waar de organisatie zich op dat moment bevindt en wat de sterke punten en de verbetermogelijkheden van de organisatie zijn. Het auditteam constateert tijdens de audit in januari 2007 op basis van de documentatie, in het bijzonder de management review, dat de opleiding zicht heeft op díe aspecten van de opleiding die verbeterd dienen te worden. Zo worden in de management review per facet verbeterpunten opgesomd. Ter adstructie geven wij het volgende voorbeeld: de competentie B2.3 moet verwerkt worden in het beroepsprofiel. de competentie B5.3. moet verwerkt worden in het beroepsprofiel en vervolgens een plek krijgen in het opleidingsprogramma. de formulering van het beroepsprofiel kan beter worden afgestemd op de formulering van de domeincompetenties. NOVI Verkeersacademie gaat inventariseren welke mogelijkheden er zijn om dit te realiseren. Audit 27 oktober 2008 Het auditteam heeft twee audits uitgevoerd, één in januari 2007 en één in oktober 2008. Geconstateerd kan worden dat de opleiding in de tussenliggende periode hard gewerkt heeft om de als ‘onvoldoende’ beoordeelde facetten uit de eerste audit om te zetten in een ‘voldoende’. Dit blijkt uit: de tussentijds door de opleiding aan het auditteam geleverde documenten; de initiatieven die de opleiding heeft genomen om de opleiding vakinhoudelijk te verdiepen; de initiatieven die de opleiding genomen heeft om het externe werkveld te betrekken bij de opleiding; de aantoonbare verbetering wat betreft de kwaliteit van de toetsen; de aantoonbare verbetering wat betreft de producten van studenten.


Oordeel: goed Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als goed en wel op grond van de volgende observaties: de opleiding maakt serieus werk wat betreft het nemen van verbetermaatregelen; uit de documentatie blijkt dat de opleiding goed zicht heeft op de resultaten van de verschillende verbetermaatregelen.


Facet 5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld Criterium Het facet ‘Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Zijn -en zo ja op welke wijze- medewerkers, studenten, alumni en het afnemend beroepenveld actief betrokken bij de interne kwaliteitszorg van de opleiding? Bevindingen Uit de documentatie en tijdens de audit blijkt dat medewerkers en studenten betrokken worden bij de interne kwaliteitszorg van de opleiding. Dit gebeurt door het houden van evaluaties onder de verschillende bij de opleiding betrokken partijen. Studenten kunnen elke lesdag de aanwezige medewerker aanspreken en voorzien van feedback. Ook kunnen zij tussentijds telefonisch of via e-mail hun opmerkingen kwijt bij de opleidingscoördinator. Daarnaast evalueren de studenten structureel elk afzonderlijk vak. Docenten kunnen opmerkingen/adviezen geven over de inhoud van de vakken en de organisatie van de opleiding geven tijdens docentenbijeenkomsten. Medewerker(s) van Stichting hoger onderwijs NOVI hebben regelmatig overleg met de programma manager en opleidingscoördinator van NOVI Verkeeracademie en voorzien deze laatste tijdens de overleggen van advies en tips. De medewerkers zijn actief betrokken bij de interne kwaliteitszorg d.m.v. periodieke werkoverleggen. De evaluaties worden met betrokkenen gecommuniceerd. Studenten vullen na ieder studieonderdeel een evaluatieformulier in. De relatie met het werkveld, o.a. via de eigen docenten, staat er garant voor dat de opleiding ook vanuit het werkveld input krijgt over de kwaliteit,in het bijzonder op vakinhoudelijk gebied van de opleiding. Op dit moment zijn nog geen studenten van NOVI Verkeerskunde afgestudeerd. De opleiding beschikt nog niet over een functionerend alumnibeleid. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observatie: medewerkers, studenten en beroepenveld worden actief betrokken bij de interne kwaliteitszorg van de opleiding. De opleiding dient, nadat de eerste lichting studenten is afgestudeerd, te beschikken over een functionerend alumnisysteem.

SAMENVATTEND OORDEEL “INTERNE KWALITEITSZORG”: VOLDOENDE Het auditteam kwalificeert het Onderwerp “Interne Kwaliteitszorg” voor de opleiding als voldoende: de opleiding wordt mede aan de hand van toetsbare streefdoelen periodiek geëvalueerd; de evaluaties vormen de basis voor aantoonbare verbetermaatregelen.


Onderwerp 6: Resultaten Dit onderwerp kent twee facetten: 1. gerealiseerd niveau; 2. onderwijsrendement.

Facet 6.1. Gerealiseerd Niveau Criterium Het facet ‘Gerealiseerd Niveau’ is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Zijn de gerealiseerde eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen in overeenstemming met de nagestreefde eindkwalificaties? Bevindingen In de documentatie is aangegeven dat de doelstellingen van de opleiding zowel in de te bereiken competenties, de eindtermen als in het onderwijsconcept tot uiting komen. Bij de evaluatie van de vakken wordt meegenomen of de juiste onderwerpen behandeld zijn en of de stof beantwoordt aan de verwachting. De uitwerking van de afstudeeropdracht moet theoretische onderbouwd worden op basis van een gedegen literatuur onderzoek, zo geeft de opleiding in de documentatie aan. Het auditteam heeft nog geen eindwerkstukken kunnen beoordelen omdat de eerste lichting studenten ten tijde van de audit het zesde semester volgt. Het auditteam constateert na bestudering van bestaand studiemateriaal (eerste tot en met het vijfde semester) dat het niveau niet op alle onderdelen voldoende is. Relevante studieonderdelen worden weliswaar behandeld maar het auditteam constateert dat er sprake is van onvoldoende diepgang om als hbo-niveau aangemerkt te worden (zie ook facet 2.2). Zo heeft het auditteam bijvoorbeeld het studieonderdeel Verkeersregeltechniek bestudeerd, een voor het vakgebied Verkeerskunde belangrijk studieonderdeel. Dit wordt echter uitsluitend in het derde semester behandeld om daarna niet meer terug te keren als apart studieonderdeel. Van belang is dat dit, mede gelet op het belang ervan en de beperkte tijd die aan dit onderwerp gedurende het derde semester besteed wordt (3 ECTS), dat het ook later in de opleiding terugkeert en dan verdiepend behandeld wordt zodat het hbo-niveau bereikt. De opleiding heeft het auditteam documentatie verschaft waarin in een apart hoofdstuk wordt ingegaan op de borging van het Hbo eindniveau. Vanaf het studiejaar 2007-2008 starten studenten in het vierde studiejaar en beginnen zij met hun afstudeeropdracht. Voor aanvang van dit studiejaar gaat NOVI Verkeersacademie nog de volgende acties uitvoeren: het maken van een standaard beoordelingsformulier voor de afstudeerscriptie en de verdediging, zodat elke student aan de hand van dezelfde beoordelingscriteria (inclusief weging) wordt beoordeeld; elke examinator krijgt voor aanvang van het afstudeertraject een mondelinge instructie en training met betrekking tot het begeleiden en beoordelen van het afstudeertraject, zodat elke examinator een duidelijk beeld heeft van het gewenste eindniveau. In additionele, na de audit, geleverde informatie geeft de opleiding aan dat men eind april gestart is met een benchmark van het niveau van de vakken. Drie personen hebben drie vakken beoordeeld van de opleiding waarbij zij tot een oordeel ‘te verbeteren’ tot en met ‘voldoende’ komen. Het auditteam kon op basis van de informatie bestudeerd voorafgaand en tijdens de eerste audit alsmede op basis van de toen door de opleiding geleverde additionele informatie, in onvoldoende mate tot een adequate beoordeling komen van het gerealiseerde niveau. De opleiding heeft na de audit in januari 2007 een aantal acties genomen om het niveau verder te borgen. Zo gaf de opleiding aan contact te hebben gelegd met verschillende werkvelddeskundigen die de opleiding op een aantal terreinen, waaronder de vakinhoudelijke component, ondersteuning kon bieden.


Audit 27 oktober 2008 Het auditteam heeft geen afstudeerscripties kunnen beoordelen omdat deze nog niet beschikbaar waren. Deze komen, naar verwachting, in de loop van 2009 beschikbaar. Wel heeft het auditteam drie plannen van aanpak bestudeerd voor de afstudeerscripties. De plannen waren helder opgesteld en hadden een consistente opbouw. Wat betreft de onderzoekscomponent vindt het auditteam dat deze nog nadrukkelijker door toekomstige studenten in hun plan van aanpak beschreven dient te worden, met name daar waar het de probleemanalyse, formulering van de doelstelling en het besef van (on)haalbaarheid van de doelstelling betreft. Hierdoor was het minder goed mogelijk voor het auditteam een aantal capaciteiten (eigen onderzoek, creativiteit, wetenschappelijke bijdrage, etc.) van de student te beoordelen. Een verklaring voor de te beperkte uitwerking van de onderzoekscomponent in het plan van aanpak kan gelegen zijn in het feit dat dit geschreven is door studenten van de eerste lichting. De opleiding geeft aan dat de onderzoekscomponent bij de komende groep vierdejaarsstudenten nadrukkelijker beoordeeld zal worden in hun plan van aanpak. Het auditteam meent dat wat de onderzoekscomponent in de afstudeerscriptie betreft er in de toekomst verbetering zal optreden. Dit baseert het auditteam op de producten van studenten die bestudeerd zijn naar aanleiding van stages in het huidige derde jaar en op de kwaliteit van de beantwoording van de toetsen door de studenten. In dit verband is het ook van belang op te merken dat de spelling en structuur van de bestudeerde producten zeker aan de maat waren. De opleiding heeft op 16 augustus 2007 afspraken gemaakt met de Universiteit Utrecht inzake een verkort doorstoomprogramma. Studenten die de opleiding Verkeer en Logistiek met succes hebben afgerond, kunnen na het doorlopen van een pré-master hun studie voortzetten aan deze universiteit bij de masteropleiding Stadsgeografie of Planologie. NOVI Verkeersacademie en de Universiteit Utrecht verkennen momenteel de mogelijkheid om vakken uit het pré-mastertraject op te nemen in het curriculum van de opleiding Verkeer en Logistiek. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observatie: de opleiding heeft sedert de eerste audit in januari 2007 een forse kwaliteitsimpuls gekregen, zowel wat inhoud als wat niveau betreft; de door het auditteam bestudeerde door studenten geproduceerde producten waren aan de maat waarbij de verzorging en de spelling als opvallende kwaliteit genoemd moeten worden; het auditteam heeft geen afstudeerscripties kunnen bestuderen. Op basis van de bestudeerde plannen van aanpak van de eerste lichting studenten wordt geconstateerd dat de onderzoekscomponent beter moet worden aangezet. Gelet op de hierboven genoemde ‘forse kwaliteitsimpuls’, heeft het auditteam er vertrouwen in dat de opleiding Verkeer en Logistiek op dit punt verbeteringen zal doorvoeren; een volgende kwaliteitsimpuls wat betreft het niveau van de opleiding zal uitgaan van de samenwerking met de Universiteit Utrecht op een aantal studieonderdelen.


Facet 6.2. Onderwijsrendement Criteria Het facet ‘Onderwijsrendement’ is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn er, al dan niet in samenspraak met verwante opleidingen, streefcijfers geformuleerd in vergelijking met andere relevante opleidingen? Voldoet het onderwijsrendement aan deze streefcijfers? Bevindingen Studenten worden de mogelijkheid geboden om hun studie in een voor hen geschikte termijn af te ronden. Wel wordt vooraf met de studenten besproken aan welk termijn zijn globaal denken om tijdig te kunnen signaleren of de student problemen heeft opgelopen in zijn studievoortgang. NOVI Verkeersacademie hanteert als streefcijfer dat maximaal 15 procent van de studenten uitvalt. Tussen 2000 en 2004 was het uitvalpercentage bij reguliere hogescholen gemiddeld 26 procent. De regulieren hogescholen halen hiermee een rendement van 74 procent. Daarnaast wordt het rendement van de studie uitgedrukt in een streven naar een beperkt aantal hertentamens. Als streefcijfer hanteert NOVI Verkeersacademie dat minimaal 80 procent van de studenten een vak voldoende af sluiten na maximaal één hertentamen. Omdat de opleiding nog geen afgestudeerden heeft, is het finale studierendement nog niet vaststelbaar. Oordeel: voldoende Het auditteam kwalificeert dit facet voor de opleiding als voldoende en wel op grond van de volgende observaties: de opleiding hanteert in beperkte mate streefcijfers. Het studie-uitvalpercentage is gering in vergelijking met andere hbo-opleidingen op het terrein van Verkeerskunde.

SAMENVATTEND OORDEEL “RESULTATEN”: VOLDOENDE Het auditteam kwalificeert het Onderwerp “Resultaten” voor de opleiding als voldoende gelet op de volgende observaties: de onderzoekscomponent dient zwaarder te worden aangezet in de afstudeerscriptie. In dit verband is het auditteam na bestudering van producten van studenten van mening dat de opleiding voldoende aandacht zal besteden aan de afstudeerscriptie bij afgestudeerden. Dit baseert het auditteam op het feit dat de opleiding vanaf de eerste accreditatie tot en met de tweede audit op 27 oktober 2008 aantoonbaar veel moeite heeft gedaan om de door het auditteam eerder (na de eerste audit in januari 2007) genoemde bezwaarpunten weg te werken. De opleiding blijkt hier ook in belangrijke mate in geslaagd te zijn; de opleiding heeft streefcijfers geformuleerd. Het aantal studenten dat voortijdig de opleiding verlaat is gering. Over het studierendement na vier jaar is thans nog geen uitspraak te doen.



3.

SAMENVATTEND OORDEEL

3.1.

Oordeelschema HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek deeltijd HBO BACHELOR OPLEIDING Verkeer en logistiek deeltijd

Onderwerp / Facet

Oordeel

1. Doelstellingen Opleiding 1.1. Domeinspecifieke Eisen

V V

1.2. Niveau Bachelor

V

1.3. Oriëntatie HBO

V

2. Programma 2.1. Eisen HBO

V V

2.2. Relatie tussen Doelstellingen en Inhoud Programma

V

2.3. Samenhang Programma

V

2.4. Studielast

V

2.5. Instroom

V

2.6. Duur

V

2.7. Afstemming tussen Vormgeving en Inhoud

V

2.8. Beoordeling en Toetsing

V

3. Inzet van Personeel

V

3.1. Eisen HBO

V

3.2. Kwantiteit Personeel

V

3.3. Kwaliteit Personeel

V

4. Voorzieningen

V

4.1. Materiële Voorzieningen

V

4.2. Studiebegeleiding

V

5. Interne Kwaliteitszorg

V

5.1. Evaluatie Resultaten

V

5.2. Maatregelen tot Verbetering

G

5.3. Betrekken van Medewerkers, Studenten, Alumni en Beroepenveld

V

6. Resultaten

V

6.1. Gerealiseerd Niveau

V

6.2. Onderwijsrendement

V

Samenvattend oordeel

V


3.2.

Integraal oordeel/ advies aan NVAO

Op basis van zijn bevindingen met betrekking tot alle in het NVAO-Accreditatiekader vermelde onderwerpen en facetten, concludeert het auditteam dat de door de Hogeschool NOVI verzorgde deeltijd HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek in aanmerking komt voor accreditatie door de NVAO.


BIJLAGE I:

Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaring auditoren

W.L.M Blomen De heer Blomen is sinds 1976 actief in het hoger (beroep) onderwijs op het gebied van bestuur, strategie en organisatie. Van 1976 tot 1992 in diverse functies bij de HBO-Raad, waaronder die van hoofd van een van de adviesgroepen en plv. secretaris-directeur, en sinds 1992 als senior-adviseur en later directeur en medeeigenaar van de Hobéon Groep BV. Sinds 1996 is hij tevens werkzaam in de certificering van bedrijven in de monumentenzorg, in het hoger onderwijs en in de sector kunst en cultuur. R.J.M. van der Hoorn De heer V.d. Hoorn studeerde bedrijfseconomie (heao) en bedrijfskunde en is sinds 1996 mede eigenaar van de Hobéon Groep. Hij is bedrijfskundig adviseur en houdt zich onder andere bezig met financieel economische vraagstukken voor hoger onderwijsinstellingen. Van der Hoorn, die gecertificeerd lid is van de orde van organisatiekundige en organisatieadviseurs (OOA), is directeur van een venture capital bedrijf. Tevens is hij werkzaam als interim directeur bij een niet rijksbekostigde hoger onderwijs instelling. Bovendien begeleidt hij enkele MKB ondernemingen bij hun bedrijfsontwikkeling. Hiervoor was hij onder andere lid van het Informatica Platform HBO, financieel interim directeur van een branche organisatie, interim directeur bij een gemeente in de Randstad en interim directie voorzitter van een economische faculteit van een middelgrote hogeschool. F. op de Beek De heer Op de Beek werkt sinds 1 april 2006 bij TNO Bouw en Ondergrond business unit Mobiliteit en Logistiek. Als senior adviseur houdt hij zich vooral bezig met strategische vraagstukken op het gebied van Intelligente Transport Systemen (ITS) en specifiek Dynamisch Verkeersmanagement (DVM). Van april 1993 tot april 2006 was hij als strategisch/principal adviseur werkzaam bij de unit Mobiliteit en Verkeer van DHV Ruimte en Mobiliteit. In deze functie adviseerde en begeleidde hij (inter)nationale overheden en bedrijfsleven bij vraagstukken op het gebied van Intelligente Transport Systemen en Dynamisch Verkeersmanagement. Hij is sinds 1980 (toen bij Philips) betrokken bij de research, ontwikkeling, strategische en tactische (business) planning en advisering op het gebied van verkeersinformatie en verkeersmanagement. Hij heeft zowel technisch inhoudelijke als management/procesmatige kennis. M.L.M. Bérénos De heer Bérénos is thans parttime hoofddocent aan de Universiteit Hasselt en projectmedewerker aan het Instituut voor Mobiliteit van deze universiteit. Afgestudeerd aan de Technische Universiteit Delft is hij van 1970-1975 werkzaam geweest aan de Technische Universität München alwaar hij zich heeft beziggehouden met regionale vervoerssystemen. Vanaf 1975 was hij gedurende zes jaar verbonden aan de (toenmalige) Verkeersacademie in Breda als fulltime hogeschooldocent Verkeerskunde en vanaf 1991 als parttime hoofddocent binnen het vakgebied met als specialisatie verkeersonderzoek en verkeersmodellen. Vanaf 1991-2004 was hij werkzaam binnen het Bureau voor Verkeerskundige Advisering te Raalte. Hij heeft onderzoek verricht naar de haalbaarheid van carpoolen, verplaatsingsgedrag van werknemers van AMEV en, in opdracht van VROM, een onderzoek verricht naar de relatie verkeer en milieu. A.T. de Bruijn De heer De Bruijn is in 1982 afgestudeerd aan de (toenmalige) Landbouw Universiteit Wageningen. Hij is nadien in uiteenlopende functies betrokken geweest bij de vernieuwing van beroepsonderwijs en hoger onderwijs. Doorgaans betrof dit het ß-georiënteerde onderwijs. Sinds 1994 is hij werkzaam bij Hobéon.


Zowel bij afzonderlijke onderwijsinstellingen, regionaal en op landelijk niveau coördineert of ondersteunt hij vernieuwingstrajecten. Vertrekpunt daarbij is vrijwel altijd een betere aansluiting van het onderwijs op de wensen van nieuwe generatie leerlingen/studenten en van het bedrijfsleven. J. Iddink De heer Iddink studeert thans aan de NHTV ‘Verkeerskunde’ na in oktober 2004 te zijn afgestudeerd aan de HES (Amsterdam) als bedrijfskundig informaticus. Na als stagiair gewerkt te hebben bij de gemeente Rotterdam bij de afdeling Verkeer & Vervoer is hij thans als (verkeerskundig) assistent planoloog werkzaam bij de Gemeente Rotterdam. G. W.M.C. Broers De heer Broers werkt sinds 1998 als adviseur bij Hobéon. Sinds zijn afstuderen (1986) als onderwijskundige aan de (toenmalige) Rijksuniversiteit Leiden heeft hij gewerkt bij verschillende organisaties waaronder de RUL, ECABO, Van der Veldt Cursusontwikkeling en Cursusuitvoering (VCC) en het Rotterdams Instituut voor Sociologisch en Bestuurskundig Onderzoek (RISBO). Daarnaast heeft hij gepubliceerd in NRC Handelsblad en de tijdschriften Intermediair en Psychologie. Bij Hobéon houdt heer Broers zich vooral bezig met arbeidsmarktonderzoek voor (hoger) onderwijsinstellingen, het beoordelen van de onderwijskundige kwaliteit van opleidingen volgens de NVAO-kaders.










BIJLAGE II: Programma Visitaties Dagindeling t.b.v. accreditatie opleiding Verkeer en Logistiek Hogeschool NOVI 26 januari 2007 Auditoren: De heer W.L.M. Blomen, lead auditor; De heren M. Bérénos en F. op de Beek, inhoudelijk specialisten; De heer A.T. de Bruijn, onderwijskundig auditor; De heer J. Iddink, student-lid auditteam; De heer G.W.M.C. Broers, onderwijskundig auditor. Tijd 09.00 – 09.15 u

Betreft NOVI, Verkeer en Logistiek Intern overleg van het auditteam

09.15 – 10.15 u

Kennismaking, strategisch beleid, marktpositie, continuïteit, personeelsbeleid

De heer Boormans, De heer Krol, De heer Moonen

10.15 – 11.00 u

Onderwijsontwikkeling en onderwijsprogramma

10.15 – 11.00 u

Studieloopbaanbegeleiding, relatie werkveld

Mevrouw Schievink De heer Krol, De heer Visser De heer Boormans, De heer Moonen

11.00 – 11.15 11.15 – 12.00u

Pauze auditteam Overleg met studenten

11.15 – 12.00 u

Overleg met studenten

12.00 – 12.45 u

Toetsing en examinering

12.00 – 12.45 u

Begeleiding, rendementen

12.45 – 13.15 u

Lunch en intern overleg auditteam

13.15 – 14.00 u

Voorlichting en PR

Mevrouw Schievink, De heer Boormans

13.15 – 14.00 u

Kwaliteitszorg

De heer Krol of de heer Moonen, De heer Visser

14.00 – 15.00 u

Docententeam

Mevrouw Odekerken (CBS, docent verkeersonderzoek en methoden en technieken), De heer Van Elderen (gemeente Spijkenisse, docent verkeersbeleid)

De heer Sijstermans (2e jaars, gemeente Sint-Michielsgestel), De heer Luinge (2e jaars, gemeente Noordenveld, Dr.), De heer Ingelse (3e jaars, RWS) Mevrouw De Hoogh (1e jaars, provincie Noord-Brabant), De heer Croes (3e jaars, gemeente Amsterdam) De heer Visser, De heer Moonen Mevrouw Schievink, De heer Boormans

Auditteam de heer Blomen, de heer Bérénos, de heer Op de Beek, de heer De Bruijn, de heer Iddink, de heer Broers de heer Blomen, de heer Bérénos, de heer Op de Beek, de heer De Bruijn, de heer Iddink, de heer Broers de heer Blomen, de heer Bérénos, de heer De Bruijn de heer Op de Beek, de heer Iddink, de heer Broers de heer Blomen, de heer Bérénos, de heer Broers

de heer Op de Beek, de heer De Bruijn, de heer Iddink de heer Blomen, de heer Bérénos de heer Broers de heer Op de Beek, de heer De Bruijn, de heer Iddink,

de heer Op de Beek, de heer Iddink, de heer Broers de heer Blomen, de heer Bérénos, de heer De Bruijn de heer Blomen, de heer Bérénos, de heer Broers


Tijd 14.00 – 15.00 u

Betreft Docententeam

15.00 – 15.45 u

Overleg auditteam, verificatie documenten, pending issues

15.45 – 16.30 u

Mondelinge terugkoppeling

NOVI, Verkeer en Logistiek De heer Henzen (Grontmij, docent integraal ontwerpen), De heer Tjepkema (gemeente Zwolle, docent communicatie en procesmanagement), De heer Groenhof (Arcadis, docent verkeersveiligheid).

Auditteam de heer Op de Beek, de heer De Bruijn, de heer Iddink

de heer Blomen, de heer Bérénos, de heer Op de Beek, de heer De Bruijn, de heer Iddink, de heer Broers Alle betrokkenen/ geïnteresseerden


Dagindeling t.b.v. accreditatie opleiding Verkeer en Logistiek Hogeschool NOVI 27 oktober 2008 Auditoren: De heer R. van der Hoorn, lead auditor; De heer M. Bérénos, vakdeskundige; De heer F. op de Beek, werkvelddeskundige; De heer G. Broers, onderwijskundig auditor.

Tijd 09.30 – 10.00 u

Betreft NOVI, Verkeer en Logistiek Intern overleg van het auditteam

de heer Boormans de heer Krol mevrouw Schievink de heer Visser de heer Boormans de heer Krol mevrouw Schievink de heer Visser de heer Boormans de heer Krol mevrouw Schievink de heer Visser

Auditteam de heer Van der Hoorn, de heer Bérénos, de heer Op de Beek, de heer Broers de heer Van der Hoorn, de heer Bérénos, de heer Op de Beek, de heer Broers de heer Van der Hoorn, de heer Bérénos, de heer Op de Beek, de heer Broers de heer Van der Hoorn, de heer Bérénos, de heer Op de Beek, de heer Broers

10.00 – 10.30 u

Recente verbeteractiviteiten NOVI Verkeer & Logistiek

10.30 – 11.15 u

Onderwijsontwikkeling en onderwijsprogramma, inzet docenten

11.15 – 12.00 u

Studieloopbaanbegeleiding, relatie werkveld

12.00 – 12.45 u

Pauze auditteam

12.45 – 13.00 u

Terugkoppeling

de heer Boormans de heer Krol mevrouw Schievink de heer Visser

de heer Van der Hoorn, de heer Bérénos, de heer Op de Beek, de heer Broers


Adviesrapport Accreditatie HBO bachelor opleiding Verkeer en Logistiek deeltijd. Hogeschool NOVI

Recommend Documents