Scientific Institute of Public Health
Advance Care Planning in België een studie via de Belgische Huisartsenpeilpraktijken Koen Meeussen -Zorg rond het Levenseinde - VUB
Advance Care Planning in België
Doelstelling Senti-Melc Methode Resultaten Discussie
Advance Care Planning in België
Situatieschets 2/3 alle sterfgevallen is niet plots of verwacht niet ziekte maar kwaliteit van leven en sterven centraal ACP als instrument binnen implementatie goede zorg aan het levenseinde studiedag zoals deze onderstreept belang van ACP relatief weinig empirisch onderzoek in België
Advance Care Planning in België
Doelstelling Bij hoeveel overleden patiënten (alle overlijdens – plots/niet-plotse – dementie/niet dementie) in België was de HA op de hoogte van een ACP Waarover komt ACP meeste voor (potentieel levensverlengende behandelingen – medische beslissingen)
Advance Care Planning in België
Senti-Melc Methode (Monitoring end-of-life care via a sentinel network of GPs) - Huisarts heeft sleutelpositie in gezondheidszorg - Huisartsenpeilpraktijken: • netwerk van praktijken die één of meerdere specifieke gezondheidsproblemen opvolgen op een regelmatige basis • representatief voor alle huisartsen in België • operationeel: +/-30 jaar • coördinatie Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV) • vrijwillige deelname, kleine financiële compensatie, klein verloop & regelmatige deelname
Advance Care Planning in België Huisartsenpeilpraktijken: • wekelijkse papieren registratie (2007) • alle overlijdens deel van de huisartspraktijk (ouder dan 1 jaar) • zowel verwachte (niet plotse) als geheel onverwachte (plotse) overlijdens
Advance Care Planning • Bent u op de hoogte van een voorafgaande afspraak met de patiënt of met de familie over het stopzetten of niet opstarten van mogelijk levensverlengende behandelingen of over het uitvoeren van medische beslissingen in de laatste levensfase van de patiënt, voor het geval deze niet meer in staat zou zijn om beslissingen te nemen
Advance Care Planning in België Advance Care Planning • mogelijk levensverlengende behandelingen chemo- of radiotherapie, kunstmatige voedseltoediening, kunstmatige vochttoediening, cardiopulmonaire resuscitatie, bloedtransfusie, antibiotica, vasopressoren, dialyse, kunstmatige beademing, en transfer naar ziekenhuis
• medische beslissingen afzien van potentieel levensverlengende behandeling in het algemeen, opdrijven van pijn- en/of symptoombestrijding met een mogelijk levensverkortend effect, continue buiten bewustzijn houden dmv medicatie tot aan het overlijden zonder kunstmatige voeding en hydratatie, continue buiten bewustzijn houden dmv medicatie tot aan het overlijden met kunstmatige voeding en hydratatie, en voorschrijven, verstrekken of toedienen van een geneesmiddel met het expliciete doel het levenseinde te bespoedigen.
Advance Care Planning in België Dementie • Doodsoorzaak bevraagd zoals op overlijdensattest Doodsoorzaak*: Ziekte of aandoening die rechtstreeks de dood tot gevolg had. Meld hieronder de logische samenhang van de ziekten/aandoeningen die geleid hebben tot de onmiddellijke doodsoorzaak onder (a). Bij vermelding van meerdere ziekten, de aan het overlijden ten grondslag liggende het laatst opgeven (“oorspronkelijke doodsoorzaak”). *Hier wordt niet de wijze van overlijden bedoeld zoals bv. hartfalen, syncope enz… maar de ziekte, het trauma of de complicatie die de dood veroorzaakte. Gelieve slechts één oorzaak per lijn te vermelden. (a) ........................................................... Veroorzaakt door : (b) ................................ Veroorzaakt door : (c) ................................ Veroorzaakt door : (d) ................................
• Onderliggende, onmiddellijke, bijkomende doodsoorzaak • ICD-codering (F01 vasc – F03 unspec – G30 SDAT)
Advance Care Planning in België RESULTATEN • 151 Huisartsenpeilpraktijken registreerden 1191 sterfgevallen in België in 2007 • Representatief voor alle sterfgevallen in Vlaanderen voor wat betreft leeftijd, geslacht, plaats overlijden (vgl met gegevens uit 20032004, Vlaams Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, Agentschap Zorg en Gezondheid)
• Van de 1191 geregistreerde sterfgevallen • Ongeveer 2/3 stierf niet plots of verwacht • 8% (n=89) dementie als één van de doodsoorzaken opgenomen;
Advance Care Planning in België DISCUSSIE • Algemeen • Bij minder dan de helft ACP - Hoger dan verwacht (alle sterfgevallen, ook plotse en waar HA mogelijk weinig contact mee had) - Maar: wanneer, initiatief, hoe gedetailleerd, naaste - Toch: nog veel ruimte voor verbetering mgl (ook gezonde ptn) • Erg weinig schriftelijke ACP transfers
Advance Care Planning in België DISCUSSIE PLOTS / NIET PLOTS OVERLIJDEN • ACP veel vaker bij verwachte overlijdens • ACP veel minder bij plotse sterfgevallen, en wellicht nog veel minder binnen algemene populatie
DEMENTIE • Vaker bij demente patiënten meer verwacht overlijden, geleidelijk progressief verloop, incompetentie • Anderzijds: weinig met de patiënt zelf • Weinig schriftelijke ACP
Advance Care Planning in België BEDANKT
www.ENDOFLIFECARE.be