Actualiteiten procesrecht Webinar 1 december 2015 Academie voor de Rechtspraktijk R.J.Q. Klomp
Grieven tegen eindbeslissingen in een deelvonnis • HR 2 oktober 2015, ECLI:NL:HR:2015:2905 • HR: Hof heeft ten onrechte A niet ontvankelijk verklaard voor zover de grieven waren gericht tegen eindbeslissingen in een deelvonnis die niet in het dictum stonden. 2
• HR: Indien in een uitspraak door een uitdrukkelijk dictum omtrent enig deel van het gevorderde een einde wordt gemaakt aan de instantie, is in zoverre sprake van een einduitspraak. De appel- of cassatietermijn tegen dat gedeelte van de uitspraak begint te lopen op de dag na die uitspraak. Indien een partij tegen dat deel van de uitspraak wil opkomen, mag hij daarom niet wachten tot de einduitspraak, maar moet hij meteen beroep instellen. 3
• HR, vervolg: Dit geldt echter alleen voor het onderdeel van het gevorderde waaraan in het dictum van de deeluitspraak een einde is gemaakt. Wat betreft het deel van de uitspraak dat als een tussenuitspraak is aan te merken, mag met het instellen van beroep worden gewacht tot op het desbetreffende gedeelte van het gevorderde einduitspraak is gedaan. Het hof heeft dan ook ten onrechte in rov. 3.2 geoordeeld dat [eiser] wegens overschrijding van de appeltermijn niet-ontvankelijk is in haar grieven die zijn gericht tegen de in die overweging vermelde eindbeslissingen. Het onderdeel is dus gegrond. 4
Schorsing executie bij misslag • Rb Rotterdam 9 oktober 2015, ECLI:NL:RBROT:2015:7490 (X/Seacontractors) • Kantonrechter veroordeelt werknemer wegens handelen in strijd met non-concurrentiebeding, incl. dwangsom. Echter, zonder einddatum • Voorzieningenrechter: Dat is een misslag. Executie wordt geschorst tot uitspraak in hoger beroep.
• Criterium voor schorsing van de executie: indien de voorzieningenrechter van oordeel is dat de executant mede gelet op de belangen aan de zijde van de geëxecuteerde die door de executie zullen worden geschaad - geen in redelijkheid te respecteren belang heeft bij gebruikmaking van zijn bevoegdheid tot tenuitvoerlegging over te gaan • Juridische of feitelijke misslag, of noodtoestand
Beroep op arbitragebeding pas in hoger beroep • Hof Amsterdam 4 augustus 2015, ECLI:NL:GHAMS:2015:3170 • Beroep op arbitragebeding mag pas in hoger Beroep, mits de zaak in eerste aanleg niet inhoudelijk is besproken. 7
Hof: ‘Hoewel [appellante] in eerste aanleg is verschenen en in de gelegenheid is gesteld (schriftelijk) van antwoord te dienen, is zij hier blijkens de overwegingen in het bestreden vonnis niet toe overgegaan. Dat [appellante] bij het verschijnen voor de rechtbank heeft gezegd dat zij niet in verzuim verkeerde, laat onverlet dat de kantonrechter dit niet als het voeren van verweer heeft opgevat, nu hij oordeelt dat de vordering niet inhoudelijk is weersproken. Dit heeft naar het oordeel van het hof tot gevolg dat [appellante] het beroep op de onbevoegdheid van de gewone rechter, welk beroep/verweer zij in de appeldagvaarding in hoger beroep voor het eerst voert, tijdig heeft gedaan.’ 8
• • • •
Bevoegdheid procedure te voeren ten behoeve van de boedel
HR 4 september 2015, ECLI:NL:HR:2015:2462 Heeft curator een last gegeven voor procedure t.b.v. de boedel? Hof: Nee; HR: Ja A had een vordering op B vanwege onjuist advies inzake een bestrijdingsmiddel; A heeft de vordering op B gecedeerd aan C • A gaat failliet; Curator vernietigt de cessie, maar stemt in met de door C reeds gestarte procedure 9
• Hof laat C bewijzen dat er een lastovereenkomst met de curator is om op eigen naam deze procedure ten behoeve van de boedel te voeren. • Curator schrijft brief: Er is een lastovereenkomst, de boedel zal de vordering niet nogmaals instellen • Hof: Brief curator onvoldoende; last is niet bewezen • HR: Onbegrijpelijk oordeel; casseert en verwijst. 10
Collectieve actie en stuiting • HR 9 oktober 2015, ECLI:NL:HR:2015:3018: Collectieve actie stuit ook individuele vorderingen • Prejudiciële beslissing HR ex. Art. 392 Rv 11
Waarde strafvonnis in civiel geding • HR 2 oktober 2015, ECLI:NL:HR:2015:2914 (TVM cs/X cs) • TVM cs wil verhaal nemen voor schade door ladingdiefstallen, gepleegd door een criminele organisatie in de zin van art. 140 Sr. • Stelling TVM cs: Criminele organisatie idzv art. 140 Sr. = Groep idzv art. 6:166 BW • Rb, hof en HR: Onjuist
• HR: De gedragingen in groepsverband waarop art. 6:166 lid 1 BW ziet, betreffen niet het deelnemen aan een dergelijke organisatie als zodanig, maar concrete onrechtmatige handelingen in groepsverband die schade hebben veroorzaakt. (…) • Enkel de bewezen deelname aan een bepaalde organisatie of groep is onvoldoende om aansprakelijkheid op grond van art. 6:166 lid 1 BW te kunnen aannemen voor alle vanuit de groep gepleegde onrechtmatige daden
(Geen) aanvullen rechtsgronden • • • • • •
HR 30 oktober 2015, ECLI:NL:HR:2015:3195 Eiser vordert betaling van factuur Hof wijst vordering toe op grond van ongerechtvaardigde verrijking AG: Geen probleem HR: Fout, mag niet. Dit is geen aanvullen van rechtsgronden, maar iets toewijzen wat niet is gevorderd.
Twee conclusieregel • HR 2 oktober 2015, ECLI:NL:HR:2015:2906 (X/Stadstoezicht Almelo) • Pas bij pleidooi wordt in hoger beroep een beroep gedaan op het feit dat de vordering op grond van de redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is.
• HR: De gedingstukken laten geen andere conclusies toe dan de volgende: a) Stadstoezicht heeft in de memorie van grieven geen beroep op de beperkende werking van de redelijkheid en billijkheid gedaan, noch een stelling ingenomen die naar haar strekking een dergelijk beroep inhoudt; b) voor zover Stadstoezicht een stelling van die strekking voor het eerst bij pleidooi heeft ingenomen, doet zich geen van de in de rechtspraak erkende uitzonderingen op de hiervoor in 3.5 weergegeven tweeconclusieregel voor. Aldus heeft het hof die regel miskend.
Voeging en relativiteit HR 6 november 2015, ECLI:NL:HR:2015:3241 (VGZ cs/Nutricia en de stichtingen SPVD) Nutricia bestrijdt het voorkeursbeleid voor bepaalde dieetpreparaten van zorgverzekeraars VGZ cs. Belangenorganisatie van patienten en dietisten voegen zich aan de kant van Nutricia. 17
• HR: Een rechter kan een vordering in beginsel niet toe- of afwijzen op gronden die door een gevoegde partij zijn aangevoerd, maar door de partij aan wier zijde de voeging plaatsvond, niet zelf konden worden ingeroepen. I.c. is niet i.s.m. deze regel door het hof geoordeeld, omdat i.c. is geoordeeld dat de Zorgverzekeringswet niet alleen het belang van de verzekerden beoogt te beschermen, maar ook het belang van een behoorlijk functionerende markt in de gezondheidszorg. 18
Cautio iudictum solvi • Art. 224 Rv bepaalt dat partijen die een vordering instellen, zich voegen of tussenkomen en geen woon- of gewone verblijfplaats in Nederland hebben, zekerheid moeten stellen voor de proceskosten. • HR 6 november 2015, ECLI:NL:HR:2015:3239: Dat geldt niet voor partijen die statutair in Nederland zijn gevestigd; noot Van Embden en Schuurs bij Hof Arnhem-Leeuwarden 11 augustus 2015, ECLI:NL:GHARL:2015:5954, JBBr 2015/51 19
Wraking • Rb Midden-Nederland 18 augustus 2015, NJF 2015/478, ECLI:NL:RBMNE:2015:6089 • Gemachtigde verschijnt tien minuten te laat op de zitting. Rechter geen hem geen gelegenheid meer om het standpunt van zijn client toe te lichten. • Rb: Dit getuigt van vooringenomenheid. Wraking gegrond. 20
Voorlopig getuigenverhoor • Hof Den Bosch 18 juni 2015, NJF 2015/428, ECLI:NL:GHSHE:2015:2234 (X/Kerk) • Verzoek tot het houden van een voorlopig getuigenverhoor ter beoordeling van de kans van slagen van een procedure naar canoniek recht wordt gehonoreerd. 21
Aansprakelijkheid bindend adviseurs • HR 18 september 2015, ECLI:NL:PHR:2015:813 (PWC) • Hof, AG en HR: Bindend adviseurs zijn aansprakelijk. • Vervolg op HR 15 juni 2012 ECLI:NL:HR:2012:BW0727, NJ 2015, 155: De vraag of het beroep op een exoneratieclausule naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is, moet immers worden beantwoord met inachtneming van alle omstandigheden van het geval. I.c. was het onaanvaardbaar. 22
Procederen in het Engels • Huidige regels, huidige praktijk • Netherlands Commercial Court • Pilotreglement Rb Rotterdam vanaf 1 januari 2016
23
Bedankt voor uw aandacht.
24
